FOK!forum / Wetenschap & Technologie / Manoeuvreren in de ruimte
vannelledinsdag 17 april 2018 @ 10:23
Ik vraag me af hoe ze satellieten kleine koerswijzigingen of rotaties kunnen laten uitvoeren.

Ik zal mijn gedachtengang er bij typen zodat die iig duidelijk is en ws. ook duidelijk zal worden waar ik blijkbaar een denkfout maak.
Het is mij bekend dat er voor kleine wijzigingen stuurmotors (als dat al zo heet) aan meerdere kanten van bijvoorbeeld een satelliet zitten die dmv kleine pufjes kleine correcties aan de baan of rotatie uit kunnen voeren.

Maar wat ik niet begrijp is:
Hoe kan dat werken in een vacuüm?
Zo'n "pufje" heeft toch helemaal niks om zich tegen af te zetten? Hoe kan het dan effect hebben?

Hopelijk heb ik de vraag een beetje duidelijk gesteld, anders lees ik het wel van jullie. :)
Klaploperdinsdag 17 april 2018 @ 10:44
Dat gaat volgens mij om de massa die afgestoten wordt. Met "pufjes" bereik je inderdaad niet veel, er zal daadwerkelijk massa de tegenovergestelde kant opgeknald moeten worden.
TagForcedinsdag 17 april 2018 @ 10:44
quote:
0s.gif Op dinsdag 17 april 2018 10:23 schreef vannelle het volgende:
Ik vraag me af hoe ze satellieten kleine koerswijzigingen of rotaties kunnen laten uitvoeren.

Ik zal mijn gedachtengang er bij typen zodat die iig duidelijk is en ws. ook duidelijk zal worden waar ik blijkbaar een denkfout maak.
Het is mij bekend dat er voor kleine wijzigingen stuurmotors (als dat al zo heet) aan meerdere kanten van bijvoorbeeld een satelliet zitten die dmv kleine pufjes kleine correcties aan de baan of rotatie uit kunnen voeren.

Maar wat ik niet begrijp is:
Hoe kan dat werken in een vacuüm?
Zo'n "pufje" heeft toch helemaal niks om zich tegen af te zetten? Hoe kan het dan effect hebben?

Hopelijk heb ik de vraag een beetje duidelijk gesteld, anders lees ik het wel van jullie. :)
Zo'n pufje heeft zeker wel iets om zich tegen af te zetten... Namelijk de satelliet.
vannelledinsdag 17 april 2018 @ 11:27
quote:
1s.gif Op dinsdag 17 april 2018 10:44 schreef Klaploper het volgende:
Dat gaat volgens mij om de massa die afgestoten wordt. Met "pufjes" bereik je inderdaad niet veel, er zal daadwerkelijk massa de tegenovergestelde kant opgeknald moeten worden.
Ik noem het pufjes maar die zijn volgens mij nog aardig krachtig.
En als iets gewichtloos is dan zal een kleine koersverandering ook niet veel kracht nodig hebben lijkt mij.

quote:
0s.gif Op dinsdag 17 april 2018 10:44 schreef TagForce het volgende:

[..]

Zo'n pufje heeft zeker wel iets om zich tegen af te zetten... Namelijk de satelliet.
Je bedoelt dat ie tegen zichzelf aanblaast?
Lijkt mij hetzelfde als proberen jezelf op te tillen.....

Laat ik het anders vragen:
Vergeet de pufjes.
Hoe laten ze satellieten een koerswijziging doen in een vacuüm waar dus niks is om tegen af te zetten?
Klaploperdinsdag 17 april 2018 @ 11:28
quote:
0s.gif Op dinsdag 17 april 2018 11:27 schreef vannelle het volgende:

[..]

Ik noem het pufjes maar die zijn volgens mij nog aardig krachtig.
En als iets gewichtloos is dan zal een kleine koersverandering ook niet veel kracht nodig hebben lijkt mij.

[..]

Je bedoelt dat ie tegen zichzelf aanblaast?
Lijkt mij hetzelfde als proberen jezelf op te tillen.....

Laat ik het anders vragen:
Vergeet de pufjes.
Hoe laten ze satellieten een koerswijziging doen in een vacuüm waar dus niks is om tegen af te zetten?
Door massa af te stoten, dus.
TagForcedinsdag 17 april 2018 @ 11:37
quote:
0s.gif Op dinsdag 17 april 2018 11:27 schreef vannelle het volgende:

[..]

Ik noem het pufjes maar die zijn volgens mij nog aardig krachtig.
En als iets gewichtloos is dan zal een kleine koersverandering ook niet veel kracht nodig hebben lijkt mij.

[..]

Je bedoelt dat ie tegen zichzelf aanblaast?
Lijkt mij hetzelfde als proberen jezelf op te tillen.....

Laat ik het anders vragen:
Vergeet de pufjes.
Hoe laten ze satellieten een koerswijziging doen in een vacuüm waar dus niks is om tegen af te zetten?
Ok. Stel: Jij hebt een ladenblok op wielen... Jij wil dat ladenblok verplaatsen... Wat doe je?
Je duwt tegen het ladenblok, en je verplaatst het ladenblok, want je oefent kracht uit op het ladenblok en de weerstand van dat ladenblok is lager dan de weerstand van jouw voeten op de vloer.

Nu ga je op rolschaatsen staan... En het ladenblok heeft nu geen wieltjes... Je duwt jezelf naar achteren want de weerstand van het ladenblok is (oneindig) veel groter dan die van jezelf.

En nu zet je jullie beiden op wieltjes: Je duwt jezelf naar achteren, maar het ladenblok gaat met dezelfde snelheid ook naar achteren.

Dat laatste is zo ongeveer wat er in een vacuum gebeurt. Er wordt massa afgestoten door de pufjes, maar die massa duwt net zo hard terug tegen de satelliet aan (die massa is het ladenblok, de satelliet ben jij). Dus ipv alleen de massa wegspuiten, spuit de satelliet zichzelf ook weg in tegenovergestelde richting. En aangezien er in een vacuum niets is om je tegen te houden hebben jullie beiden (ladenblok en jijzelf, ofwel de massa en de satelliet) niets om je tegen te houden, en wordt de kracht precies door 2 gedeel. De helft van de kracht gaat naar het wegspuiten van massa, de andere helft naar het wegspuiten van jezelf.

Edit: Overigens is jezelf optillen ook mogelijk, zolang iets of iemand maar voldoende tegengestelde kracht kan uitoefenen t.o.v. de andere krachten die op je staan (zwaartekracht). Een rocketpack bijvoorbeeld stoot massa uit met voldoende kracht om de zwaartekracht te weerstaan en je op te tillen.

[ Bericht 7% gewijzigd door TagForce op 17-04-2018 11:43:07 ]
Captain_Ghostdinsdag 17 april 2018 @ 12:55
giphy.gif
vannelledinsdag 17 april 2018 @ 13:34
quote:
0s.gif Op dinsdag 17 april 2018 11:37 schreef TagForce het volgende:

[..]

Ok. Stel: Jij hebt een ladenblok op wielen... Jij wil dat ladenblok verplaatsen... Wat doe je?
Je duwt tegen het ladenblok, en je verplaatst het ladenblok, want je oefent kracht uit op het ladenblok en de weerstand van dat ladenblok is lager dan de weerstand van jouw voeten op de vloer.

Nu ga je op rolschaatsen staan... En het ladenblok heeft nu geen wieltjes... Je duwt jezelf naar achteren want de weerstand van het ladenblok is (oneindig) veel groter dan die van jezelf.

En nu zet je jullie beiden op wieltjes: Je duwt jezelf naar achteren, maar het ladenblok gaat met dezelfde snelheid ook naar achteren.

Dat laatste is zo ongeveer wat er in een vacuum gebeurt. Er wordt massa afgestoten door de pufjes, maar die massa duwt net zo hard terug tegen de satelliet aan (die massa is het ladenblok, de satelliet ben jij). Dus ipv alleen de massa wegspuiten, spuit de satelliet zichzelf ook weg in tegenovergestelde richting. En aangezien er in een vacuum niets is om je tegen te houden hebben jullie beiden (ladenblok en jijzelf, ofwel de massa en de satelliet) niets om je tegen te houden, en wordt de kracht precies door 2 gedeel. De helft van de kracht gaat naar het wegspuiten van massa, de andere helft naar het wegspuiten van jezelf.

Edit: Overigens is jezelf optillen ook mogelijk, zolang iets of iemand maar voldoende tegengestelde kracht kan uitoefenen t.o.v. de andere krachten die op je staan (zwaartekracht). Een rocketpack bijvoorbeeld stoot massa uit met voldoende kracht om de zwaartekracht te weerstaan en je op te tillen.
Duidelijk uitgelegd, thanks!! ^O^

quote:
1s.gif Op dinsdag 17 april 2018 11:28 schreef Klaploper het volgende:

[..]

Door massa af te stoten, dus.
Dit bedoelde jij waarschijnlijk ook maar was té weinig uitleg voor mij om het te begrijpen.
Toch bedankt. :)
xpompompomxdonderdag 19 april 2018 @ 08:56
Speciaal voor TS opgezocht:

De derde wet van Newton
robijntjestralendwitdonderdag 19 april 2018 @ 08:58
quote:
_O- _O-
Dallydonderdag 19 april 2018 @ 16:23
Rotaties worden vaak uitgevoerd met reactiewielen (reaction wheels), daar is geen massa uitstoot voor nodig alleen maar energie. Bijna hetzelfde principe als hierboven, behoud van angular momentum. Door dat wiel in een bepaalde richting te laten draaien zal de satelliet de andere kant op draaien. Net als een bureaustoel, probeer jij naar links te draaien dan compenseert de stoel door naar rechts te draaien. Met 3 wielen (in 3 verschillende richtingen geplaatst) kan je alle kanten opdraaien. Geen brandstof voor nodig dus als je een zonnepaneel hebt kun je in principe oneindig blijven draaien (al raken de wielen wel verzadigd en moeten ze af en toe gereset worden, volgens mij heb je daar wel pufjes voor nodig).

Als je dit een interessant onderwerp vindt kan ik je het computerspel "Kerbal Space Program" heel sterk aanraden. Dit spel geeft heel realistisch aan hoe ruimtereizen werkt. Uiteindelijk is alles heel erg logisch maar het is echt compleet anders, vaak precies het tegenover gestelde, van wat je gewend bent. Om een satelliet in te halen moet je bijvoorbeeld juist afremmen als je om de aarde draait. Als je gas geeft om te versnellen richting die satelliet dan ga je langzamer en haal je hem nooit meer in, maar als je al vlakbij bent moet het weer wel. Om het spel speelbaar en leuk te houden (zelfs voor slimme 8-jarigen) hebben ze bewust gekozen sommige details wat aan te passen (je thuisplaneet heeft bijvoorbeeld een dichtheid van 58,484 kg/dm3, compleet onmogelijk maar maakt lanceringen een stuk korter bij een valversnelling van 9,81 m/s2 (= aarde), maar verder is het echt heel erg realistisch en heeft een wereld voor me geopend waarvan ik nooit had beseft dat die bestond. Als een kind die net heeft leren fietsen in het park en opeens beseft dat er verkeersregels bestaan en hoe die werken. Ook wordt duidelijk wat wel en wat niet mogelijk is en dat science fiction er vaak helemaal naast zit (entertainment is vaak belangrijker dan de feiten juist hebben, prima keuze). In het begin van het ruimtetijdperk zijn een hoop missies mislukt voordat ze erachter kwamen dat er in de ruimte een andere logica de regels bepaald als op aarde. Het lijkt heel vreemd maar is eigenlijk heel erg logisch zodra je er gevoel voor krijgt.
Een succesvol raketgeleerde (Scott Manley) heeft ooit wel eens gegrapt dat hij manoeuvreren in de ruimte pas echt goed begon te begrijpen na het spelen van dit spel, ondanks al zijn opleidingen en training op dit gebied.
vannellemaandag 23 april 2018 @ 07:34
@Dally, beetje late reactie van mij maar ik vind je reactie erg interessant.
Dat spel ga ik iig opzoeken, klinkt leuk en leerzaam.
Verder heb ik denk ik ff tijd nodig om er over na te denken, ik zie de logica wel iig.
Dallywoensdag 25 april 2018 @ 19:08
quote:
0s.gif Op maandag 23 april 2018 07:34 schreef vannelle het volgende:
@Dally, beetje late reactie van mij maar ik vind je reactie erg interessant.
Dat spel ga ik iig opzoeken, klinkt leuk en leerzaam.
Verder heb ik denk ik ff tijd nodig om er over na te denken, ik zie de logica wel iig.
Geeft niks, maar erg leuk dat je toch nog een reactie geeft. Youtube staat vol met Kerbal filmpjes. Een snelle en goedkope manier om te kijken of het iets voor je is.
vannelledonderdag 26 april 2018 @ 14:35
3x raden wat ik nu ga doen. ;)
Perrindonderdag 26 april 2018 @ 16:20
quote:
0s.gif Op donderdag 26 april 2018 14:35 schreef vannelle het volgende:
3x raden wat ik nu ga doen. ;)
"Kerbal Space Program"? :P
vannellevrijdag 27 april 2018 @ 07:28
quote:
0s.gif Op donderdag 26 april 2018 16:20 schreef Perrin het volgende:

[..]

"Kerbal Space Program"? :P
Jij mag nooit meer raden. ;)
Dallyzaterdag 28 april 2018 @ 20:56
quote:
0s.gif Op vrijdag 27 april 2018 07:28 schreef vannelle het volgende:

[..]

Jij mag nooit meer raden. ;)
Heeft hij het goed of is het antwoord op je vraag: Youtube filmpjes kijken?
Ik ben stiekem best wel benieuwd wat je ervan vindt. :)
vannellezondag 29 april 2018 @ 17:35
quote:
0s.gif Op zaterdag 28 april 2018 20:56 schreef Dally het volgende:

[..]

Heeft hij het goed of is het antwoord op je vraag: Youtube filmpjes kijken?
Ik ben stiekem best wel benieuwd wat je ervan vindt. :)
Eerst filmpjes kijken. :)
Wat ik tot nu toe heb gezien ziet er gaaf uit!