Na door allerlei wetenschappelijke literatuur geploegd te hebben ben ik nu mijn gedachten aan het ordenen. Een moeilijk onderwerp vind ik persoonlijk, omdat ik er voor mezelf nog niet helemaal uit ben wat de beste oplossing is voor de huidige Nederlandse integratie-problematiek.

Zojuist heb ik het volgende slot geschreven, graag zou ik van Fok!ers horen wat ze ervan vinden, is het gewoon verstandig, of heeft het een eigenlijk een extreem-rechts tintje?

Los van deze rechtspolitieke en juridische overwegingen voelt de gemiddelde Nederlander de oplossing voor dit vraagstuk op zijn of haar spreekwoordelijke klompen aan. Als je het niet eens bent met de Nederlandse strafwetten, wat doe je dan in Nederland?
(voetnoot: Ten grondslag van deze visie ligt in feite het huidige integratie-ideaal van verplichte assimilatie: "When in Rome, do as the Romans." Het is "take it or leave it")

In de micro-omgeving realiseren we het ons al jaren; in een goed hotel wordt je met de grootst mogelijke vriendelijkheid en gastvrijheid ontvangen, maar als je je niet aan de huisregels houdt, dan heeft dat de nodige logische consequenties en wordt je in het uiterste geval, uit het hotel geweerd.

Dit besef kan recentelijk steeds meer uitgesproken worden, nadat er lange tijd een "extreem-rechts"-label op is geplakt. Het taboe is inmiddels grotendeels gesneuveld en het is hopelijk slechts een kwestie van tijd voordat de resultaten daarvan merkbaar worden.

Een uit het leven gegrepen voorbeeld. Als ik een mobiele telefoon koop, dan lees ik me in, dan verzamel ik informatie en kies ik de telefoon en het abonnement dat het best bij me past. De voorwaarden van het gebruik bestudeer ik aandachtig en ga ik mee akkoord. Als ik me na het ondertekenen nog bedenk en het er toch niet helemaal mee eens ben, zit ik er aan vast.

Hier gaat het niet om iets onbenulligs als de aanschaf van een mobiele telefoon, maar om de keuze voor een land waar hij zich gaat vestigen en misschien de rest van zijn leven zal doorbrengen. Is het dan onrechtvaardig om te verwachten dat een immigrant zich inleest, informatie over het land verzamelt en een land kiest dat bij hem of haar past?

Dat hij zich vervolgens houdt aan de voorwaarden (wetten, normen en waarden) die in dat land van toepassing zijn en dat je bij overtreding, net zoals ieder ander, daarvoor verantwoordelijk wordt gehouden? In tegenstelling tot het eerder genoemde contract, kan je tijdens de looptijd altijd gewoon nog terug..

PS: dit is een eerste opzet, alleen uitgeschreven (eerste gedachte), nog niet eens getypt in de paper. Spellingsfouten e.d. hoeven dus niet tegen het licht gehouden te worden.

Paradoxaal genoeg twijfel ik na geschreven te hebben dat het taboe doorbroken is, of deze mening wel door de beugel kan. If not, don't swear, just point out the flaws and straighten them out..

[Dit bericht is gewijzigd door ZeroVince op 06-12-2002 13:42]

Persoonlijk ben ik van mening dat dit ook geldt voor religieuze en culturele gewoontes die niet Westers zijn.

Logisch.

Waar ik (als geboren Nederlander) bang voor wordt, is alleen al het id dat ik zometeen mijn (niet Nederlands geboren) mede landers moet gaan ontwijken omdat ik niet zeker ben of ik een wet in zijn/haar land van herkomst aan het overtreden ben.

[edit] Waarop hij/zij mij vervolgens een steen op me hoofd gooit, omdat steniging nou eenmaal normaal is bij wetsovertreders in dat land.

quote:

---

Op vrijdag 6 december 2002 13:36 schreef ZeroVince het volgende:
Is het dan onrechtvaardig om te verwachten dat een immigrant zich inleest, informatie over het land verzamelt en een land kiest dat bij hem of haar past?

Dat hij zich vervolgens houdt aan de voorwaarden (wetten, normen en waarden) die in dat land van toepassing zijn en dat je bij overtreding, net zoals ieder ander, daarvoor verantwoordelijk wordt gehouden? In tegenstelling tot het eerder genoemde contract, kan je tijdens de looptijd altijd gewoon nog terug..

---

quote:

---

Op vrijdag 6 december 2002 13:46 schreef spaceben het volgende:

[..]

Ik kan me er wel in vinden!
Echter, een echte vluchteling kan zich niet in het land van herkomst uitgebreid gaan orienteren en inlezen, deze persoon vlucht naar het eerst het beste wat in hem/haar opkomt. Vandaar dat je 'immigranten' niet op een hoop kan gooien.

---

Sterker nog: Ik vind dat immigranten de Nederlandse nationaliteit moeten hebben om in aanmerking te kunnen komen voor uitkeringen zoals bijstand en WAO. Anders moet het eigen land ze maar onderhouden.

En als ze zich willen houden aan de wetten van hun eigen land en dus bloedwraak willen uitvoeren, dan gaan ze ook maar in hun eigen land de bak in.

In Nederland worden ze veroordeeld volgend de Nederlandse wet, die hopenlijk een stuk strenger zal worden. Moord is levenslang, en dat moet dan ook levenslang duren en niet maar 18 jaar. Er mag geen rekening worden gehouden met de wetten in het land van afkomst.

Ik ken een geval van een dubbele moord waarvoor de veroordeelde slechts 10 jaar heeft gekregen. In dat geval was ook nog eens sprake van voorbedachte rade (hij had een aflevering van een serie opgenomen en die later gekeken, als alibi.), maar de voorbedachte rade was buiten beschouwing gelaten. De moord zou in een vlaag van verstandsverbijstering zijn gebeurd.

Ach ja, zo is ons Nederland.

quote:

---

Op vrijdag 6 december 2002 13:46 schreef spaceben het volgende:

[..]

Ik kan me er wel in vinden!
Echter, een echte vluchteling kan zich niet in het land van herkomst uitgebreid gaan orienteren en inlezen, deze persoon vlucht naar het eerst het beste wat in hem/haar opkomt. Vandaar dat je 'immigranten' niet op een hoop kan gooien.

---

Erg concreet bedoel ik daar mee, dat de eerste de beste allochtoon die hier net doet alsof alles hier precies hetzelfde werkt als in z'n thuisland niet erg slim lijkt.

Moge duidelijk zijn dat de westerse wereld heel erg verschilt van het derde wereldland waar ze vandaan komen, de openbare inrichting is heel anders(infrastructuur) het klimaat ook, dus kan de allochtoon best wel bedenken dat de omgangsnormen hier ook anders zijn.

Bv. vrouwen precies zo behandelen als dat ze thuis doen omdat niemand ze verteld heeft dat dat hier niet zo werkt vind ik dus een heel erg zwak excuus, nogmaals, alles is hier anders, kun je wel op je sokken aanvoelen dat omgangsnormen hier ook anders zijn.

Het is als je in een ander land gaat wonen heel normaal dat je in het begin op je tenen loopt, goed kijkt hoe de lokale bevolking leeft.

Bij de migratie golven die na de 2de wereld oorlog plaatsvonden was het niet anders, de europeanen die naar de VS en Canada gingen pasten zichzelf ook aan, zonder dat er een linkse kerk klaar stond met inburgeringscursussen.

Nederlanders aldaar hebben zich ook perfect aangepast. Let op: dat sommigen nu daar nog steeds wel eens in een nederlands clubje zitten waarmee ze sinterklaas vieren, of met z'n allen een nederlands krantje uitgeven neemt niet weg dat ze zich aangepast hebben, voor iemand weer met dat WAN-argument komt. Voor accurate voorbeelden van niet aangepast gedrag moet je de krant openslaan, en aan dat soort misstanden maken nederlanders in den vreemde zich niet schuldig.

Enkel onder invloed van jarenlange linkse regeringen is de eigen verantwoordelijk van immigranten gemarginaliseerd.

Meeste mensen vinden inburgeringscursussen al heel normaal, terwijl het in feite de wereld op z'n kop is.

Als je interesse hebt, be my guest en stuur me een mailtje... fjb@hetnet.nl

quote:

---

Op vrijdag 6 december 2002 13:38 schreef X-Ray het volgende:
Wij hebben niets, maar dan ook niets, te maken met wat er in het land van herkomst voor gebruiken en regels zijn, dus die moeten absoluut niet meegerekend worden bij strafmaten in Nederland.

Persoonlijk ben ik van mening dat dit ook geldt voor religieuze en culturele gewoontes die niet Westers zijn.

Logisch.

---

quote:

---

Op vrijdag 6 december 2002 14:07 schreef ElisaB het volgende:
Hmmzz... ik heb er wel mijn gedachten over en er een en ander over op te merken, maar zou je dat liever mailen. Heb geen zin hier met jou in discussie te gaan om vervolgens heel Fok! over me heen te krijgen.

Als je interesse hebt, be my guest en stuur me een mailtje... fjb@hetnet.nl

---

Op deze manier voeg je echt *niks* toe hier.

quote:

---

Op vrijdag 6 december 2002 14:22 schreef ExTec het volgende:

[..]

Als jij zo weinig ruggegraat hebt om voor je eigen mening uit te komen, wel graag je mening wilt geven maar zeker niet van repliek gediend wilt worden, in het midden latend wat precies je mening is, doe de rest van fok dan een plezier, mail de poster meteen met je commentaar, of post hier gewoon niet....

Op deze manier voeg je echt *niks* toe hier.

---

quote:

---

Op vrijdag 6 december 2002 14:07 schreef ElisaB het volgende:
Hmmzz... ik heb er wel mijn gedachten over en er een en ander over op te merken, maar zou je dat liever mailen. Heb geen zin hier met jou in discussie te gaan om vervolgens heel Fok! over me heen te krijgen.

Als je interesse hebt, be my guest en stuur me een mailtje... fjb@hetnet.nl

---

quote:

---

En jij wel door bovenstaande post?

---

Ik 'bevestig' in feite wat het idee van een forum is. Op een forum, vind je interresante topics, en omdat je die topics op dat forum vind, 'beloon' je dat forum met jou antwoord. Dan valt er weer wat te lezen, en hebben mensen er ook wat aan.

Als iedereen zich zo zou gedragen als die 2 mensen hierboven is het snel gebeurt met fok, denk je ook niet?

Heb ik het nog niet eens over de stuitende hooghartigheid van die mensen die dat flikken.

Zo van "ik en mijn mening zijn veeeeeeeel beter dat 'de huidige generatie' fokkers, en daarom ga ik niet in discussie."

Als dat geen arrogantie is weet ik het niet.

Ik heb trouwens ook geen 'zin' in jou generatie, dus doe 'deze generatie' een plezier en kom hier lekker niet meer.

Een excuus als "maar zo gaat dat nu eenmaal in mijn land" vind ik kant nog wal raken. Immers, je bent nu HIER, en niet DAAR. Tegelijkertijd moeten misdaden begaan door immigranten volgens het nederlandse rechtssysteem boordeeld worden. Er valt nog wel wat te zeggen over uitlevering, maar ik denk dat dat per geval bekeken zal moeten worden.

Ik heb verder niet zoveel verstand van "het recht", dus veel meer zinnigs kan ik er ook niet over zeggen.

Let op, een fabriek maakt broden (de samenleving). Nu komt er een lading graan binnen die rot is (immigranten die zich niet aanpassen en daardoor last, irritaties veroorzaken en op andermans zak teren, niet goed voor de samenleving dus). De Nederlandse regering laat de broodproductie gewoon doorgaan, dus rot graan komt in de broden. Dus slecht brood wat niemand wil hebben. Dus slecht voor de fabriek, er is geen fabriek die zo de productie door zal laten gaan!
Wat ze echt in een broodfabriek doen als er rot graan in het brood terecht komt, men stopt de productie (immigratiestop) en lost de problemen op (integratie die wel goed werkt en geen wanbeleid!), waarna de productie weer hervat wordt (goed brood, dus iedereen happy)! Het is puntloos om door te gaan met opnemen van meer mensen, als nu al duidleijk is dat daar problemen van komen. Laat mensen komen en je problemen worden alleen maar erger!

quote:

---

Op vrijdag 6 december 2002 14:22 schreef ExTec het volgende:

[..]

Als jij zo weinig ruggegraat hebt om voor je eigen mening uit te komen, wel graag je mening wilt geven maar zeker niet van repliek gediend wilt worden, in het midden latend wat precies je mening is, doe de rest van fok dan een plezier, mail de poster meteen met je commentaar, of post hier gewoon niet....

Op deze manier voeg je echt *niks* toe hier.

---

Tevreden zo?

quote:

---

Op vrijdag 6 december 2002 14:31 schreef SCH het volgende:

[..]

Heb wel zin in discussie maar dan met jou en niet met de huidige Fok-generatie dus: Voor mij geldt hetzelfde: friso001@wxs.nl

---

Confussed? You will be

quote:

---

Op vrijdag 6 december 2002 14:22 schreef ExTec het volgende:

[..]
(...) mail de poster meteen met je commentaar (...)

Op deze manier voeg je echt *niks* toe hier.

---

El moemie is ook daarom vrijgelaten, recht op godsdienstvrijheid ofzoiets? Integratie moet van 2 kanten komen, niet alleen van de kant van de autochtoon.
Ik heb ook andere overtuigingen dan de gemidd. nederlander. Wat voor rechten krijg ik er met mijn overtuigingen bij dan.

quote:

---

Op vrijdag 6 december 2002 18:20 schreef Riesz het volgende:
.

El moemie is ook daarom vrijgelaten, recht op godsdienstvrijheid ofzoiets? Integratie moet van 2 kanten komen, niet alleen van de kant van de autochtoon.

---

Wat mij betreft gaat onze grondwet boven alle godsdiensten, islam, christen, Joods whatever.

quote:

---

Op vrijdag 6 december 2002 18:23 schreef Ripley het volgende:
Daarbij ga je wel even voorbij aan het feit dat ook leden van de SGP voor hetzelfde vergrijp niet vervolgd zijn. Dus in dat geval was het meer: wat voor de een geldt, geldt voor de ander ook.

---

quote:

---

Wat mij betreft gaat onze grondwet boven alle godsdiensten, islam, christen, Joods whatever.

---

quote:

---

Op vrijdag 6 december 2002 18:20 schreef Riesz het volgende:
Je studeert rechten en dan kom je met zo'n onderwerp? Zegt genoeg over "het Recht"in nederland. Logisch nadenken is er niet bij.

---

Eindproject - Thema 1 Gelijkheid
Groepsthema 5 Multiculturaliteit en strafrecht in het licht van gelijkheid
5.4. - Een normatieve beoordeling van culturele verweren

5.4.Een normatieve beoordeling van culturele verweren

Deze paper bouwt voort op de paper over culturele delicten (onder 5.3.).
Terwijl het hierboven vermelde paper zich beperkt tot een positiefrechtelijke juridisch-technische beschrijving van culturele delicten en verweren, buigt de schrijver van dit paper zich over de wenselijkheid van de acceptatie van culturele verweren. Deze normatieve beoordeling van culturele verweren verkent de meer theoretische argumenten voor en tegen en geeft een afweging.
Snijdt bijvoorbeeld het argument voor acceptatie van culturele verweren hout dat culturele normen en waarden relatief zijn? En: bevordert de acceptatie van culturele verweren de integratie van culturele minderheden?

Literatuur:

M. Bovens, Cultuur als verweer. Een rechtspolitieke verkenning, paper (ongepubliceerd).
M. Galenkamp, De multiculturele samenleving in het geding. Op zoek naar fundamenten, in: Culturele diversiteit, Justitiële verkenningen, jrg. 28, 2002, p. 75-84.
M. Galenkamp, Tolerantie in de Nederlandse strafrechtspleging: Is er ruimte voor een cultureel verweer?,in: M. ten Hooven (red.), De lege tolerantie. Over vrijheid en vrijblijvendheid in Nederland, Amsterdam, Boom 2001.
M. Galenkamp en J. Ten Voorde, Culturele achtergronden in de strafrechtspleging. Op zoek naar de juiste onderzoeksvragen, Proces 2002-3/4, jrg. 81.
H.J.R. Kaptein, Materieelrechtelijke delegitimatie van culturele verweren. Strafrechtelijk verhaal voor slachtoffers, in: N.F. van Manen (red.), De multiculturele samenleving en het recht, Nijmegen: Ars Aequi Libri 2002, p. 235-244.

quote:

---

Op vrijdag 6 december 2002 18:13 schreef ElisaB het volgende:

[..]

Beetje pissed ExTec? Ik heb meer ruggegraat dan jij denkt, maar heb gewoon geen zin in een hele discussie hier over dit onderwerp. Gewoon geen zin; niets meer en niets minder. Maar vind het wel een interessant vraagstuk en wil hierover best met topicstarter van gedachten wisselen. Niet eens zozeer over of het hier gaat om extreem-rechts of niet, maar eerder over de kanten die eraan zitten op het moment dat je hierover (enigszins wetenschappelijk verantwoord) een paper moet produceren.

Tevreden zo?

---

Lees mijn stukje nog een keer over wat het begrip 'forum' inhoud.

En zoals ik ook zei, ging het me niet zozeer om welke kant jou pleidooi/verhaal whatever leunde. Dat viel aan je post niet te zien, en dat is idd wel zo netjes als je voor de rest niet pretendeerd me te doen aan dit forum.

Dat verwijt van arrogantie was dus ook niet zo zeer aan jou adres bedoeld, als wel aan dat van SCH.

Als er iets erg is, zijn het wel die Neo-stalinisten die zo arrogant zijn dat ze denken dat hun mening boven elke commentaar verheven is.

quote:

---

Op vrijdag 6 december 2002 18:20 schreef Riesz het volgende:
Je studeert rechten en dan kom je met zo'n onderwerp? Zegt genoeg over "het Recht"in nederland. Logisch nadenken is er niet bij.

---

wat dit wellicht dan wil zeggen over ""de rechtenstudie" in Nederland is dat de studenten daarvan niet zomaar iets opschrijven, maar een vrij breed onderzoek doen; zowel in vakliteratuur als op een forum waar mensen komen die niet zijn "belast" met enige rechtenkennis, waardoor zij ongehinderd door kennis hun mening op dit punt kunnen ventileren, wat wellicht kan resulteren in nieuwe ideeën.

quote:

---

Op vrijdag 6 december 2002 13:36 schreef ZeroVince het volgende:

of een cultureel verweer in het Nederlandse strafrecht mogelijk zou moeten zijn.

Heel kort door de bocht komt het er op neer dat b.v. een Turkse immigrant zich erop zou beroepen dat eerwraak in zijn land van herkomst door o.a. de wetgever is geaccepteerd en dat daarom ook in Nederland bij een door hem gepleegde misdaad er in de straf rekening mee zou moeten worden gehouden. Het gaat hier dan vooral over allochtonen die pas kort in Nederland verblijven of slecht zijn geintegreerd en dus "niet op de hoogte" zouden zijn van het gehele Nederlandse strafrecht.

---

Als jij ergens op vakantie bent en je begaat een misdaad, bijvoorbeeld wiet roken, gaat men daar ook niet kijken of dat in Nederland wel of niet mag.

Dat doet men nergens ter wereld.

Merkwaardig paper dus wat je aan het schrijven bent.

"Zolang de infobulletins (van bijvoorbeeld Postbus 51) nog in vier à vijf talen gedrukt worden, is er geen sprake van integratie"

Hij is dus niet van mij, maar ik vind dat er wel een redelijke kern van waarheid inzit.

Wat wel te denken geeft is dat Nederland criminielen uit heeft geleverd aan Amerika die in Nederland feiten hebben gepleegd die hier niet, maar in de VS wel strafbaar zijn. Dat zou dan ook niet moeten gebeuren.

Een normatieve beoordeling van culturele verweren

Inleiding
In deze paper zal ik proberen een antwoord te geven op de vraag of men in een democratische rechtstaat culturele verweren in het strafrecht kan accepteren. Dit zal ik doen op grond van een normatieve beoordeling.

Met de komst van grote groepen immigranten vanaf de jaren 50 in de Nederlandse samenleving, is de democratische rechtstaat onder druk komen te staan. Met deze komst hebben zowel nieuwe vormen van misdaden hun intrede gedaan, als dat reeds bekende misdaden frequenter voorkomen.

Als gevolg van de huidige politieke spanningen zowel in Nederland als in de rest van de wereld, is het van belang dat elke burger weet wat hij of zij kan verwachten, autochtoon en allochtoon. Morele, ethische en juridische vraagstukken lopen in elkaar over en iedereen heeft er een eigen mening over. Deze meningen zijn vaak gebaseerd op vooroordelen en gebrek aan informatie. Het is daarom ook belangrijk om onderzoek op dit gebied te doen en op basis daarvan met anderen het gesprek aan te gaan. In het geval van de eerder genoemde nieuwe vormen van misdaden, die gebaseerd zijn op een culturele achtergrond en als legitiem worden ervaren in eigen land of cultuur, rijst de vraag of en zo ja in hoeverre het strafrecht en daarmee de Nederlandse samenleving daarmee rekening zou behoren te houden.

Om deze juridische en ethische vraag adequaat de kunnen beantwoorden zal ik gebruik maken van rechts-politieke en ethische literatuur. In deze paper zullen meerdere deelvragen beantwoord worden die de onderzoeksvraag met zich mee brengt. De eerste vragen die deze vraagstelling oproept zijn of het Nederlands en/of westers strafrecht universeel en objectief is en hoe cultuur in deze context gedefinieerd moet worden.

Bovendien zal ik onder andere bekijken of het accepteren van culturele verweren ethisch juist is, of eventuele acceptatie integratie of verdere segregatie als gevolg zou hebben en welke rechtsbeginselen er met dit onderwerp gemoeid zijn. Tevens zal ik kort terugblikken naar het ontstaan van de democratische rechtstaat en naar de filosofische overtuiging van de grote denkers die naast haar wieg stonden en deze vraagstelling vanuit hun ogen proberen te beantwoorden.

Tot slot zal ik in de conclusie van deze paper aangeven wat naar mijn mening als antwoord op de probleemstelling gegeven moet worden, waarna ik kort zal aanstippen of deze oplossing maatschappelijk aanvaardbaar is.

Cultuur en strafrecht
Cultuur is de manier waarop een bepaalde groep mensen tegen de wereld aankijkt. Het objectief beoordelen van verschillende culturen is erg moeilijk, een objectief waarde-oordeel over een cultuur uitspreken bijna onmogelijk. Marlies Galenkamp schrijft hierover: Aangezien een bovenculturele maatstaf ontbreekt om culturen onderling te vergelijken en te beoordelen, verdient elke culturele traditie hoe vreemd zij er ook van buitenaf uit moge zien, te worden gerespecteerd .

Het strafrecht is een steunpilaar van een democratische samenleving, vanuit het logische principe dat een overtreding gestraft moet worden om een balans te houden. Het strafrecht heeft daarmee volgens Galenkamp (Galenkamp, 2002, 192) een ondergrensfunctie, doordat de geldende normen en waarden en de rechtsorde erdoor beschermd wordt. Een straf heeft bovendien een afschrikkende en generaal preventieve werking.

In het Nederlandse strafrecht zijn onder andere de volgende principes verankerd die betrekking hebben op dit onderwerp; het territorialiteitsbeginsel (strafrecht) van Art. 8 Wet Algemene Bepalingen: De strafwetten en de verordeningen van de policie, zijn verbindende voor allen die zich op het grondgebied van het Koningrijk bevinden. (Sr. 2, 3, 4,; Sv. 522r v.) en de bepalendheid van de plaats van handeling van Art. 10 Wet Algemene Bepalingen: De vorm van alle handelingen wordt beoordeeld naar de wetten van het land of de plaats alwaar die handelingen zijn verrigt. Van dergelijke principes kan niet lichtzinnig worden afgeweken.

Dan volgt de vraag of en in hoeverre de westerse ideologie, het strafrecht en onze grondrechten als objectief en universeel kunnen worden beschouwd. Galenkamp (Galenkamp, 2002, 193) stelt dat normen en waarden in hoge mate relatief zijn. Wat in de ene cultuur als prijzenswaardig wordt opgevat, wordt in een andere cultuur als verwerpelijk ervaren en dat ook strafrechtelijke normen niet universeel en objectief, maar subjectief en afhankelijk zijn van het type samenleving.

Deze opvatting wordt echter tegengesproken door Alison Dundes Renteln: Cultural pluralism encourages us to recognize the existence of other value systems, but does not force us to relinquish our own standards for judging actions . In het licht van deze paper onderschrijf ik deze opvatting, omdat ook op andere gebieden een dergelijke afweging is gemaakt, met gelijke uitkomst, zoals bij diverse mensenrechtenverdragen die ook gebaseerd zijn op westerse principes en grondrechten. Daaruit blijkt dat hoewel er ruimte wordt gegeven aan andere opvattingen, er vanuit het westerse oogpunt een ondergrens wordt opgelegd om mensen tegen elkaar en/of een vorm van overheid te beschermen.

Het sociaal contract en volenti non fit iniuiria
Het strafrecht maakt deel uit van de staatsinrichting van de Nederlandse democratische rechtstaat. De democratische rechtstaat is gefundeerd op de opvattingen van grote denkers zoals Rousseau, Locke en Montesquieu. Een essentieel onderdeel bij de vorming van de democratische rechtstaat speelt het sociaal contract . Alle mensen zijn in beginsel vrij en gelijk en niet aan gezag onderworpen. Volgens Rousseau is de mens van nature goed, maar door de cultuur bedorven. Ieder mens bezit een aantal natuurlijke, aangeboren rechten. Voor de bescherming van deze rechten is een organisatie nodig: een sociaal contract.

Dit sociale contract is een ieder verbindend en dient een hoger doel, de wil van de gemeenschap waarbij gestreefd wordt naar algemeen welzijn. Een ieder die mee wenst te helpen aan het sociale contract is van harte welkom, wie dat niet wil kent zijn eigen belang niet en zal mee moeten werken onder dwang.

Het sociale contract is nog steeds de basis voor de legitimiteit van de wetgever, bestuur en rechtspraak. Deel uit maken van de Nederlandse samenleving moet dus worden beschouwd als toestemmen met de voorwaarden van een contract. Gelet op het volenti non fit iniuria principe (vertaling: aan wie instemt geschiedt geen onrecht) is er een sterk argument tegen het mogelijk maken van een cultureel verweer.

Van belang voor dit principe is dat de allochtonen op wie dit in dit verband betrekking heeft, vrijwillig en weloverwogen een keuze hebben gemaakt voor Nederland. Volgens Kaptein (Kaptein, 2002, p. 242) maken Genève-vluchtelingen niet meer dan een zeer klein deel uit van hier verblijvende allochtonen de overgrote meerderheid verblijft alhier om economische redenen en daarvan afgeleide redenen als gezinshereniging.

Dat betekent dat de allochtonen die een keuze hebben gemaakt om naar Nederland te immigreren voor reden anders dan gegeven in het Gèneve-verdrag, de package deal dat Nederland hun biedt moeten aanvaarden, zonder daaruit de krenten te nemen en de pap te laten staan. Wie overtuigd is van de noodzaak van eerwraak in voorkomende gevallen, zal er voor kiezen hier weg te blijven, net zo goed als Nederlands zich niet makkelijk in omstandigheden zullen begeven waarin de kans groot is dat zij als schatoffers van verkrachting worden gestenigd, zoals gebruikelijk in Saoedi-Arabië (Kaptein, 2002, p. 242).

Het feit dat grote groepen besluiten naar Nederland te emigreren, kan ook beschouwd worden als een positief signaal wat betreft een eventueel hoger moreel gehalte van Nederlandse wetten, normen en waarden ten opzichte van de in het moederland geldende omgangsvormen. Bovendien kan het kan niet zo zijn dat iemand naar Nederland komt om misdaden als schaking te ontvluchten en dat na aankomst in Nederland blijkt dat er is besloten om bij dergelijke culturele misdaden op welke manier dan ook de straf voor daders te verminderen. De rechten van slachtoffers tellen zwaarder dan de rechter van daders, omdat de onmacht de situatie anders te hebben laten verlopen van een slachtoffer a-priori vaststaat. Het gaat niet zozeer op de eventuele superioriteit van de autochtone cultuur over de allochtone culturen, maar om onaanvaardbare gevolgen van zulke culturen voor slachtoffers (Kaptein, 2002, p. 245).

Integratie en inburgering
Volgens Sjoerd de Jong is er een verschil tussen formele inburgering, dat wil zeggen het respecteren van onze rechtsorde en maatschappelijke inrichting, en materiële inburgering, het inhoudelijk delen van onze politieke of levensbeschouwelijke normen en waarden. Het eerst mag van iedereen in dit land worden verlangd; het tweede niet, want eenvormigheid in levensbeschouwelijke normen en waarden strookt nu juist niet met het karakter van een open, pluralistische samenleving .

Susan Rutten (docent privaatrecht aan de Universiteit Maastricht en gespecialiseerd in islam en recht) deelt deze mening: Het gaat erom dat de rechten en vrijheden die aan iedere burger worden toegekend alleen gerespecteerd kunnen worden door rekening te houden met de individuele eigenheid van iedere persoon. Die eigenheid kan mede vorm zijn gegeven door cultureel bepaalde normen en waarden. Dat betekent niet dat al deze normen en waarden maar geaccepteerd moeten worden. Sommige passen niet in belangrijke verworvenheden van de Nederlandse samenleving .

Het onverminderd laten gelden van het strafrecht, ook bij culturele delicten, hoeft dus geenszins te betekenen dat een individu of bevolkingsgroep zijn of haar cultuur kan uitdragen, maar betekent slechts dat in het geval dat cultuur in conflict komt met het strafrecht, het strafrecht voorrang behoort te hebben. Het recht op uitdragen van de eigen cultuur staat daarmee nog steeds op hetzelfde niveau als grondrechten zoals vrijheid van godsdienst en vrijheid van meningsuiting; in bepaalde gevallen kan als er sprake is van een conflict van verschillende rechten, een grondrecht beperkt worden. Zou aan deze principe getornd worden, dan zou het betekenen dat in het geval van eerwraak, iemands recht op uitdraging van cultuur, boven het recht op leven van een ander zou kunnen gaan.

Ontkrachting van de argumenten voor cultureel verweer
Een vaak gehoord argument in de discussie over culturele verweren, is dat een allochtone burger in bepaalde gevallen (zoals het pas recentelijk in Nederland aangekomen zijn of afgeschermd te hebben geleefd) niet in voldoende mate op de hoogte zou kunnen zijn van de Nederlandse wet. Dit argument snijdt mijns inziens geen hout; iedere Nederlander, die om een plausibele reden niet op de hoogte is van een bepaalde wet, zal toch onverkort de verantwoordelijkheid moeten dragen van de daden die zijn gepleegd in strijd met de wet.

Een ander argument is dat van bescherming van de rechtszekerheid van een allochtone immigrant . Een immigrant zou volgens dit argument in zijn rechten worden geschaad indien hij bij aankomst in Nederland opeens niet meer kan rekenen op de bescherming en/of coulantie die hij in zijn voormalige moederland kon verwachten. Ook dit argument sneuvelt en wel omdat de rechtszekerheid van anderen, indien dit anders geregeld zou zijn, nog veel zwaarder beperkt zou worden. Van een immigrant kan nog redelijkerwijs verwacht worden dat hij, voor, tijdens of na aankomst in Nederland zich op de hoogte stelt van de Nederlandse wetgeving. Dat een Nederlandse burger op straat een inschatting zou moeten maken wat de eventuele afkomst is van iemand die tegenover hem staat, en welke wetgeving misschien daardoor in die situatie van toepassing zou kunnen zijn op basis van wetgeving in het voormalige moederland van de immigrant, is volstrekt irreëel.

Galenkamp geeft in haar publicatie een beschouwing over enculturatie (Galenkamp, 2002, p. 193): Deze term geeft aan dat de cultuur waarin je wordt opgevoed, je maakt tot wie je bent. De mens is als het ware cultureel geconditioneerd om op een bepaalde manier te denken en te reageren, overeenkomstig de normen en waarden uit de eigen cultuur. Met name in crisissituaties is hij geneigd terug te grijpen op de regels dij hij van huis uit heeft meegekregen. Enculturatie zou volgens haar grote gevolgen hebben, die zo verstrekkend zijn dat een allochtoon niet door onze wetten en onze moraal verbonden zou zien, omdat hun overtredingen van Nederlandse wetten soms samen hangen met een geheel ander levenspatroon.

In deze beschouwing zit het tegenargument reeds verwerkt. Als het handelen in een crisissituatie gebeurt op basis van de normen en waarden uit de eigen cultuur, zal om dit denken en eventueel strafbaar handelen beïnvloed en voorkomen moeten worden door een allochtoon nieuwe normen en waarden zich eigen te laten maken. De mogelijkheid tot beroep op oude normen en waarden is in dat proces een stap in de verkeerde richting, misschien zelfs verhindering.

Elke misdaad heeft zijn oorzaak en hoe ernstiger de misdaad, hoe prominenter vaak de oorzaak; onder andere woede, winstbejag, groepsdruk en ook de culturele achtergrond. Maar er moet een verschil gemaakt worden tussen oorzaak en rechtvaardiging. De culturele achtergrond kan een grote druk op een individu zetten, woede kan dat echter ook, en ook al is dat in de overgrote meerheid van de gevallen niet makkelijk, moet ook dat onderdrukt worden op een wijze waarbij er geen slachtoffers worden gemaakt en/of strafbare feiten worden begaan. Eerwraak en vergelijkbare feiten zijn daden die mensen doen, geen noodlot dat culturele daders overkomt.

Het mogelijk maken van een cultureel verweer in strafzaken heeft bovendien de nodige negatieve gevolgen. Galenkamp (Galenkamp, 2002, p. 195) maakt mijn inziens een grote vergissing als ze stelt: Alleen indien de rechter de moeite zou nemen zich te verdiepen in de cultuur van allochtonen, zou het rechtsgevoel van de verdachte bevredigd worden. Allochtonen zouden dan het gevoel hebben dat ze met respect worden behandeld en dit zou hun integratie in de Nederlandse samenleving bevorderen. Om haar woorden kracht bij te zetten haalt ze een Harvard Law Review aan uit 1985 waarin te lezen is: Ethnic groups may adjust more readily to the majority culture when the majority respects their ways and when the majority recognizes that their cultures have something to offer.

Wat Galenkamp hier uit het oog is verloren is dat een acceptatie door de rechter, niet op gelijke voet staat met when the majority respects their ways zoals bedoeld in de Harvard Law Review. Een overdonderende meerderheid is tegen de mogelijkheid van een cultureel verweer, bleek na een kleinschalig inventariserend onderzoek mijnerzijds naar aanleiding van mijn paper. De heersende mening is dat wij niets, maar dan ook niets, te maken hebben met wat er in het land van herkomst voor gebruiken en regels zijn, dus die moeten absoluut niet meegerekend worden bij strafmaten in Nederland . Het mogelijk maken van een cultureel verweer kan logischerwijs dus rekenen op groot maatschappelijk verzet, waardoor de kloof tussen autochtoon en allochtoon alleen nog maar dieper wordt en de integratie ernstig wordt belemmerd.

Conclusie
Na het bestuderen van de relevante literatuur en gelet op bovenstaande argumenten kom ik tot de volgende conclusie. In een democratische rechtstaat zoals Nederland, is het onverstandig en onjuist om culturele verweren in het strafrecht bij wet mogelijk te maken. De rol die een achterliggende cultuur kan hebben gehad op het (strafbaar) handelen van een persoon moet principieel en pragmatisch niet breed uitgemeten worden. Het aandragen van de culturele achtergrond zoals reeds mogelijk is in de rechtszaal bij de beschouwing van de persoon van de verdachte is zover als men hierbij kan gaan binnen de rechten van anderen en het hoger doel van de democratische rechtstaat.

Het beoordelen van de gevolgen van de culturele achtergrond kan dan geschieden door de rechterlijke instantie die zich over de zaak buigt, waar er in het geval van een licht vergrijp zonder slachtoffers (bijvoorbeeld in het geval van het thuishouden van kinderen op een godsdienstige feestdag) meer waarde kan worden gehecht aan de culturele achtergrond die aanzette tot de strafbare daad dan in het geval van een zwaar vergrijp met slachtoffers zoals in het geval van schaking en eerwraak.

Het hier voorgestelde antwoord op de vraagstelling of een cultureel verweer in een democratische rechtstaat mogelijk moet zijn is gebaseerd op het verplichte assimilatie integratie ideaal (when in Rome, do as the Romans) met de toevoeging dat het behouden en uitdragen de eigen cultuur mogelijk moet zijn, zolang een ander daardoor niet geschaad wordt en/of er ernstige stafbare feiten worden begaan.

Het genoemde sociale contract en de daarbij behorende verplichtingen op basis van het volenti non fit iniuria principe, zijn bovendien breder toe te passen dan slechts in het vraagstuk dat samenhangt met de onderzoeksvraag. Deze combinatie zet een streep door de vraag om speciale of aangepaste regelingen (zoals het zelf bepalen van het eetritme door moslims in ziekenhuizen, verzorginstellingen en penitentiaire inrichting).

Samenvattend kan men stellen dat de eigen cultuur alle ruimte heeft zolang de cultuur op het individu zelf betrekking heeft, als anderen hiervan hinder ondervinden en daarbij in hun rechten worden geschaad, dan zal er een afweging moeten worden gemaakt, waarbij culturele diversiteiten moeten wijken voor een hoger belang.