Tegenlicht: Geldscheppers met Maarten SchinkelEen samenvattingHet is de eerste complete analyse van het neo-liberale beleid van het afgelopen 35 op de TV.
Het verhaal is simpel.
Het uitzending start met een recente beleidsmaatregel via de centrale bank: geld schepping. Geldschepping betekent: waardepapieren opkopen. Er komt meer contant geld in de economie en er verdwijnen waardepapieren uit de economie, in hoofdzaak staatsobligaties (staatsschuld).
Het opkopen van waardepapieren drijft de prijzen ervan op. Het opkopen van staatsobligaties maakt ze duurder, en dat betekent dat de reële rente op staatsobligaties lager wordt. Het verplaatst geld naar andere beleggingen of investeringen. Het later verkopen van de waardepapieren die de centrale bank nu inkoopt, werkt omgekeerd. Het onttrekt geld uit de reële economie. Het drukt de prijzen van staatsobligaties en verhoogd zo de reële rente.
De centrale bank doet nu wat private banken altijd al doen (geld schepping is niks bijzonders). De rendementen op de ingekochte waardepapieren komen nu ten goede aan de centrale bank (dat zijn wij, burgers). Dat is niet verkeerd, als het ook wat oplevert. Maar als de reële rente op staatsobligaties erdoor negatief wordt, dan kost het ons geld. Verder is de vraag, of er bij de verkoop winst of verlies gemaakt wordt. Als je een operatie zo massaal uitvoert waarschijnlijk verlies. Bij aankoop drijf je zelf de prijs op, bij verkoop druk je zelf de prijs.
Trickle down economie. Het idee is dat het extra contante geld zijn weg vindt naar investeringen in de reële economie. Dat is twijfelachtig. Zolang de economie op zijn gat ligt, investeert men niet in nieuwe economische bedrijvigheid, maar koopt men er andere beleggingen voor terug (bijvoorbeeld aandelen). Zo ontstaan mogelijk nieuwe bubbles. Kredietgroei in de reële economie is niet voldoende. Als het o.a. de huizenprijzen verder opdrijft hebben we daar niets aan. Als vooral private banken extra gaan verdienen aan de rente op dat krediet, dan worden alleen banken er rijker van.
De moeilijke vraag is hoe dit doorwerkt in de reële economie. Je draait aan een knop en hoe gaat het uitwerken in het netwerk van economische transacties. Dat weet eigenlijk niemand, want het samenspel economische transacties is complex. Dat is het probleem het reguleren van de economie met deze knoppen, itt tot concreet economische handelen door de overheid (overheidsinvesteringen, een investeringsbank en investeringspolitiek). Het huidige beleid, zoals hierboven beschreven, lijkt niet positief. De financiele sector is de lachende derde.
Dat bedrijven geen zinnige investeringen kunnen bedenken, geeft aan dat het innovatie verhaal (de markt zorgt voor alle innovatie) onzin is. Het vereist langlopende onderzoeksprogramma’s en diepte investeringen, maar het bedrijfsleven heeft daarvoor een onvoldoende lange termijn horizon. Het bedrijfsleven houdt zich vooral bezig met de bling-bling van economische ontwikkeling, en niet met de meer serieuze aspecten. Daardoor stagneert de economische ontwikkeling op de langere termijn, en dat ervaren we nu, na 35 jaar marktje spelen (neo-liberalisme). De stagnerende economie en de negatieve effecten op werknemers en burgers heeft geleid tot een economische kredietcrisis, en nu een politieke crisis.
Merk op, dat het neo-liberale beleid al heel lang gaande is, zonder een serieus debat in de media. Met namen de praat en discussie programma’s op de TV bespreken geen reële thema’s. Het was makkelijk om dit te zien aankomen. Daarvoor had je serieus en kritisch naar de marktideologie moeten kijken. Maar iedereen gaat dus voortdurend voor gaas, als het gaat om dit soort simpele ideologieën. Voor 1970 was dit beleid niet haalbaar, omdat men toen nog wist dat het niet werkt. Dit weten is eruit gedrukt door rechtse propaganda.
Een van de redenen waarom het beleid zo lastig is om te gooien, is omdat vrijwel iedereen boter op zijn hoofd heeft. Er moet erkent worden dat het een domheid was (een regressie) zodat we kunnen doorpakken. Want anders blijft het indekken van allerlei partijen een blok aan het been. Met name de politiek moet erkennen dat ze voor gaas zijn gegaan. Gaan luisteren naar een orakelende Dragi is achterlijk gedrag (het doet mij denken aan het circus rond Alan Greenspan). Zet hem in een publiek debat, tegenover goede critici.
[ Bericht 0% gewijzigd door deelnemer op 29-11-2016 01:50:17 ]