quote:

Onderling geweld is wie we zijn

Zit het moorden in onze aard? Of zijn het vooral de omstandigheden die de mens gewelddadig maken? Vragen waarover filosofen zich al eeuwen het hoofd breken. Spaanse onderzoekers zeggen nieuwe aanwijzingen te hebben dat de mens zijn neiging om soortgenoten naar het leven te staan heeft geërfd van zijn evolutionaire voorouders.

Dodelijk geweld heeft 'diepe wortels in de menselijke afstamming', schrijven de wetenschappers in Nature. Ze schatten dat 160 tot 200 duizend jaar geleden, toen de moderne mens ontstond, onderling geweld met dodelijke afloop bij mensen zes keer vaker voorkwam dan gemiddeld bij zoogdieren. Het is gedrag dat we overnamen van de primaten waarvan we afstammen.

Dat gewelddadigheid deel uitmaakt van onze evolutionaire geschiedenis wil nog niet zeggen dat geweld in onze genen zit verpakt, voegt eerste auteur José María Gómez van de Universiteit van Granada er meteen aan toe. De wijze waarop de mens de samenleving inricht, heeft invloed op het geweldsniveau. Gómez: 'We ontdekten dat dodelijk geweld een evolutionaire oorsprong heeft, maar ook kan worden beïnvloed door ecologische en culturele factoren. Door de sociale organisatie te veranderen lijken we het geweldsniveau te kunnen verlagen.'

Het lijkt erop dat we tegenwoordig minder gewelddadig zijn dan in het verleden - José María Gómez

Dieren

Bij zoogdieren is geweld tussen soortgenoten wijdverspreid, al zijn er grote verschillen tussen de soorten. Er zijn dieren die elkaar zelden of nooit naar het leven staan, bijvoorbeeld walvissen en vleermuizen. Bij andere soorten, zoals apen, is geweld een hardnekkig fenomeen. Het komt vaker voor bij dieren die sociaal gedrag vertonen dan bij solitair levende dieren.

Gemiddeld zijn bij zoogdieren 3 op de 1.000 sterfgevallen te wijten aan moordzucht binnen de eigen soort. Bij de vroege mens waren dat 20 op de 1.000 gevallen (2 procent). In de Middeleeuwen schoot dit cijfer omhoog tot 120 per 1.000, maar inmiddels is het gezakt tot 13 op de 1.000. 'Het lijkt erop dat we tegenwoordig minder gewelddadig zijn dan in het verleden', aldus Gómez.

De Spaanse wetenschappers analyseerden een enorme berg data. Ze bekeken in meer dan duizend studies de doodsoorzaak van vier miljoen sterfgevallen bij ruim duizend diersoorten. Ze gebruikten gegevens over doden in zeshonderd menselijke populaties. Van vijftigduizend jaar geleden (archeologie) tot het heden (statistieken). Op grond daarvan berekenden ze per soort hoe vaak dodelijk geweld tussen soortgenoten voorkomt.

Mijlpaal
Die uitkomsten gebruikten ze om het geweldsniveau te schatten van onze evolutionaire voorouders. De cijfers werden gecombineerd met de zogenoemde fylogenetische stamboom, de schematisch weergegeven boom in de evolutiebiologie die laat zien hoe de soorten van eenzelfde voorouder afstammen. Mensen behoren tot een afstammingslijn waarvan ook apen en mensapen deel uitmaken en waarin het geweldsniveau relatief hoog ligt.

Johan van der Dennen, senior onderzoeker aan de RUG en kenner van tribale oorlogvoering, is enthousiast over de Spaanse studie. Hij spreekt van een mijlpaal in de wetenschap van de menselijke natuur en is het eens met de conclusie dat dodelijk geweld diep geworteld is in de afstammingslijn van primaten. Al vind hij het percentage sterfgevallen door geweld bij de vroege mens in de studie van Gómez (2 procent) aan de lage kant. Hij zou het hoger schatten.

quote:

Op maandag 3 oktober 2016 13:14 schreef Drieklank het volgende:
Waarom vind je dit interessant? Het is een voor de hand liggende aanname die met dit onderzoek onderbouwd wordt.

quote:

Het lijkt me overigens niet dat we een kumbaya samenleving kunnen bereiken door betere leefomstandigheden te creëren, want mensen die geen problemen meer hebben, gaan problemen maken. Daarom maken we ons lekker druk om zwarte Piet, de juwelen van Kim Kardashian en je doodongelukkige seksleven als je wel dolgelukkig bent in de liefde.

Daarom zullen we elkaar ook altijd met liefde geweld aan willen doen.

quote:

Geluksprofessor Meik Wiking: 'Er is geen enkel verschil tussen het geluk van de rijkste 10 procent van de Denen en van de Amerikanen. Er is véél verschil tussen het geluk van de armste 30 procent. Mensen die hun leven in de VS een 2 geven, die geven het hier een 7.'

quote:

Op maandag 3 oktober 2016 16:25 schreef Wespensteek het volgende:
Persoonlijk denk ik toch dat de kernbommen van grote invloed zijn en niet zozeer veranderingen in de mensen zelf. Zolang hun afschrikkende werking bestaat zullen er relatief weinig doden vallen want de landen met veel inwoners beschikken over kernbommen, als die afschrikkende werking verloren gaat wordt het een heel ander verhaal en dat gaan de grafieken er heel anders uitzien. Het percentage mensen overleden door geweld kan dan eenvoudig richting de 100% gaan.

quote:

Op maandag 3 oktober 2016 18:05 schreef Klopkoek het volgende:

[..]

De atoombom heeft allicht bijgedragen aan het verminderde geweldsniveau tussen staten, maar geldt dat ook voor mensen onderling? Misschien heb je gelijk dat met de huidige dominante ideologieën en mindsets dan elke remming weg valt. Wie zal het zeggen.

[ afbeelding ]

quote:

Op maandag 3 oktober 2016 18:44 schreef Wespensteek het volgende:

[..]

Onderling hebben de veel betere opsporingstechnieken denk ik belangrijk bijgedragen, als mensen verwachten met geweld weg te komen is de drempel geweld te gebruiken veel lager.

quote:

Op maandag 3 oktober 2016 18:44 schreef Wespensteek het volgende:

[..]

Onderling hebben de veel betere opsporingstechnieken denk ik belangrijk bijgedragen, als mensen verwachten met geweld weg te komen is de drempel geweld te gebruiken veel lager.

quote:

Op maandag 3 oktober 2016 22:06 schreef Monolith het volgende:

[..]

Dat lijkt me niet echt in lijn met het grafiekje. Juist in de tweede helft van de twintigste eeuw stagneert het of loopt het weer ligt op. Je zou dan toch met zaken als de vele camera's en DNA onderzoek juist een snellere daling verwachten.
Daarbij is de schaal ook nog eens logaritmisch.