Sinds het schooljaar 2015-2016 is de basisbeurs voor het hoger onderwijs afgeschaft. Volgens ons heeft dit een langdurig, negatief effect op ons onderwijs en het opleidingsniveau van ons land. In dit stuk is te lezen waarom volgens ons de basisbeurs had moeten blijven bestaan. De studieschuld zal voor studenten namelijk hoog op gaan lopen( tot wel 40.000 euro) bij het starten van een HBO opleiding of een universitaire studie.
Het meest gebruikte argument voor het afschaffen van de basisbeurs is dat je geen schuld opbouwt, maar investeert in je eigen toekomst. Je verdient het vanzelf terug. Voor veel studenten is het lastig om na hun studie een goed betaalde baan te vinden. Het halen van je opleiding geeft geen garantie om snel je schuld af te kunnen betalen. Dit is dus de overheid die zegt: een schuld is niet erg, om zelf van hun schuld af te komen. Het ene moment is schuld dus iets ergs: de staatsschuld mag niet te hoog worden. Maar als die schuld verschoven moet worden naar een gedeelte van de bevolking en dus voor de individuen een veel groter gevolg heeft, is het opeens geen schuld, maar een investering.
Zo ken ik een verhaal van een meisje van 17 jaar die volgend studiejaar Fysiotherapie wil gaan studeren. Haar moeder en stiefvader zijn flink aan het sparen voor haar studie, maar kunnen het zich niet veroorloven om haar studie te betalen. Hierdoor hebben ze een voorschot moeten vragen van de erfenis, die ze zou krijgen van haar echte vader als ze 18 zou worden, om het lesgeld van haar eerste studiejaar te betalen. Hiermee heeft ze geluk gehad, anders had ze net als veel anderen niet kunnen studeren of met een flinke schuld gezeten.
Door het afschaffen van de basisbeurs ontstaat een grotere sociale ongelijkheid tussen rijk en arm. Doordat de basisbeurs is afgeschaft, kunnen veel ouders en studenten het zich niet meer veroorloven om een HBO of universitaire studie volgen. Veel mensen zullen dan ook niet meer gaan studeren door de angst voor het lenen die ze hebben. Met als gevolg dat alleen de kinderen van rijke ouders nog zullen kunnen studeren. Waardoor je een grotere ongelijkheid krijgt tussen rijk en arm.
Het afschaffen van de basisbeurs heeft dus een schadelijk effect op zowel de economie, de kwaliteit van het onderwijs en het groeien van de ongelijkheid tussen burgers. Om deze negatieve gevolgen zal de basisbeurs dus terug moeten komen of niet afgeschaft had moeten worden, want zoals de voorstanders van meritocratie volgens Rawls zeggen: de verdeling van inkomen en rijkdom die het gevolg is van vrije marktwerking is rechtvaardig , maar alleen als iedereen dezelfde mogelijkheden heeft gehad om zijn of haar talenten te ontwikkelen. Alleen als iedereen vanaf dezelfde lijn is gestart, kan men zeggen dat de winnaars van de wedstrijd hun winstpremie hebben verdiend.