De Scandinavische landen zitten evengoed benedengemiddeld. De situatie voor de belastingheffing is hier uiteraard ook van belang.quote:
Dus er wordt weinig herverdeelt in NL?quote:
Dat klopt maar het Nederlandse pensioensysteem werkt (tegenwoordig) eerder denivellerend, en de werkloosheidsuitkeringen zijn ook amper herverdelend van aard.quote:Op maandag 4 juli 2016 13:23 schreef ludovico het volgende:
[..]
Dus er wordt weinig herverdeelt in NL?
Maar de manier van berekenen is echt veel te belangrijk om uit deze grafiek echt conclusies te trekken.... (voornamelijk welke cijfers ze erin stoppen) Alleen al verwege het feit dat wij onze pensioenen betalen vanuit eigen zak i.p.v. belastinginkomsten maakt het verschil in GINI al kleiner.
Dat is nu exact gerelateerd aan mijn punt. Zal later wel ff uitleggen waarom.quote:Op maandag 4 juli 2016 13:02 schreef Kaas- het volgende:
[..]
De Scandinavische landen zitten evengoed benedengemiddeld. De situatie voor de belastingheffing is hier uiteraard ook van belang.
Nouja als je er zelf voor betaalt dan vind ik niet dat je het nivellerend danwel denivellerend van aard moet noemen, dat is niet waar het geld vandaan komt simpel gezegd.quote:Op maandag 4 juli 2016 13:47 schreef Klopkoek het volgende:
Dat klopt maar het Nederlandse pensioensysteem werkt (tegenwoordig) eerder denivellerend, en de werkloosheidsuitkeringen zijn ook amper herverdelend van aard.
Jij leest dit soort papers ook echt? Pagina 9 en 11 moet wel lukken.. brb, hmm, zou wel flink wat bestuderen waard zijn als ik dit wil snappen trouwens, nu even geen zin inquote:Op maandag 4 juli 2016 13:47 schreef Klopkoek het volgende:
Als je dat mee zou rekenen (semi-publieke pensioen en werkloosheidsuitkering systemen), dan zou Nederland niet drastisch opschuiven in de tabel.
Het kan hem daarin zitten dat hogere inkomens langer leven en/of meer gezonde jaren kennen (en dit verschil weer is toegenomen na decennia van een krimpend gat). Dus meer profijt hebben van belastingaftrek en schaalvoordelen bij belegging, alsmede de doorsneepremie. Sommigen noemen dat 'perverse solidariteit', maar persoonlijk vind ik het per saldo geen slecht of oneerlijk systeem. Wat sommige politieke partijen doen is het kind met het badwater weggooien.quote:Op maandag 4 juli 2016 13:52 schreef ludovico het volgende:
[..]
Nouja als je er zelf voor betaalt dan vind ik niet dat je het nivellerend danwel denivellerend van aard moet noemen, dat is niet waar het geld vandaan komt simpel gezegd.
Hmm, ja okay, ook al bouw je zelf je pensioen op, je hoeft hem niet zelf te gebruiken / je kan de opgebouwde pensioenen van mensen die eerder overleden zijn gebruiken.quote:Op maandag 4 juli 2016 13:59 schreef Klopkoek het volgende:
[..]
Het kan hem daarin zitten dat hogere inkomens langer leven en/of meer gezonde jaren kennen (en dit verschil weer is toegenomen na decennia van een krimpend gat). Dus meer profijt hebben van belastingaftrek en schaalvoordelen bij belegging, alsmede de doorsneepremie. Sommigen noemen dat 'perverse solidariteit', maar persoonlijk vind ik het per saldo geen slecht of oneerlijk systeem. Wat sommige politieke partijen doen is het kind met het badwater weggooien.
De Amerikaanse 401k regelingen e.d. zijn trouwens ook denivellerend van aard, zeker wanneer een bedrijf op springen staat (zie afwikkeling Enron).
http://www.nrc.nl/handels(...)zorgrelatie-11038647quote:Maar ik zou er wel drie kanttekeningen bij willen plaatsen.
Op de eerste plaats zou de gigantische operatie niet alleen budgetneutraal, maar ook ideologieneutraal moeten kunnen verlopen. Ik bedoel hiermee dat de existentiële kenmerken van zorgverlening, de persoonlijke toewijding, de professionele autonomie en het commitment, idealiter kunnen blijven bloeien en groeien, ook en misschien wel juist door het nieuwe stelsel. Maar de voorwaarden voor een dergelijke ondersteuning van een ethics of care zijn niet gunstig. Ik wijs op het volgende. Door de rol van de grote, particuliere verzekeringsmaatschappijen is het risico aanwezig (niemand kan precies schatten hoe groot dit is) dat het verzekeringselement in het financiële stelsel het solidariteitselement zal gaan wegdrukken, en dat de inhoud van het basispakket telkens naar beneden zal worden bijgesteld. Zo ontstaat een nieuwe tweedeling: de mensen met en de mensen zonder aanvullende verzekering. Daarnaast zal het verzekeringselement een sterke druk uitoefenen op de te contracteren hulpverleners en hulpverlenende instellingen die met elkaar gaan concurreren op de markt van verzekeringen, en indirect dus op `de markt van welzijn en geluk'. Geldelijk gewin en verlies treden zo de hulpverleningsrelatie binnen. Dat deed het vroeger natuurlijk ook al, maar minder expliciet en uitgerekend, en in elk geval nog voorzien van duidelijk afgepaalde solidariteitskaders. Een solidariteitssysteem geeft theoretisch en vermoedelijk ook praktisch meer ruimte voor zorgzaamheid en zorgvuldigheid, voor intensieve zorg.
Ten tweede worden de grote maatschappijen wel erg machtig: Big Brother in private verschijning, als particuliere onderneming. Wie vroeger zoveel kritiek had op een bemoeizuchtige overheid in een overbezorgde verzorgingsstaat – met alle moral hazards van dien – zal nu met een ironisch oog moeten toekijken hoe particuliere gigantische organisaties bemoeienis gekregen hebben met talloze aspecten van ons individuele bestaan: onze ziektegeschiedenissen zijn bij hen bekend, onze levens verzekerd, onze vakanties geboekt, ons ziekteverzuim geregistreerd, onze sportactiviteiten gecontroleerd, onze voedingsgewoonten onder invloed van premiekortingen aangemoedigd.
Kortom, de verzorgingsstaat is in een tiental jaren veranderd in een bijna complete levensreisverzekering bij een zestal grote maatschappijen. Bij de controle hierop hebben weinigen iets te zeggen. Het beroepsgeheim van de arts én de privacy van patiënten of cliënten zijn door de gigantische mogelijkheden van koppeling van alle gegevens niet heilig meer. De politieke controle, die er vroeger nog was op de semi-publieke zorgsystemen, is mee verschoven en zal in de toekomst verminderen.
Het is zelfs niet ondenkbaar dat deze onderlinge waarborgmaatschappijen – want dat zijn ze nog steeds – in buitenlandse handen zullen vallen. Een interessante vraag hierbij wordt dus: kunnen we, net als in andere maatschappelijke stelsels zoals het onderwijs, de grote morele voordelen van kleinschaligheid behouden zonder de kostbare wetenschappelijke expertise en hoogwaardige hulp te verliezen? Hoe kunnen groot en klein toch samen zorgzaam zijn?
Ten derde laten diegenen die wijzen naar de Verenigde Staten als hét model en nastrevenswaardig voorbeeld van een op individualistische leest geschoeide gezondheidszorg, vaak de schaduwkanten ervan onbelicht: miljoenen onverzekerden en een kwart van de bevolking levend onder de officiële armoedegrens.
Ik wilde een heel verhaal typen maar ik denk dat jij het wel begrijptquote:Op maandag 4 juli 2016 13:02 schreef Kaas- het volgende:
[..]
De Scandinavische landen zitten evengoed benedengemiddeld. De situatie voor de belastingheffing is hier uiteraard ook van belang.
En wat doen we met de echte ongelijkheden zoals levensverwachting, al dan niet sportief aangelegd zijn en seksuele aantrekkelijkheid?quote:Op maandag 4 juli 2016 14:50 schreef Klopkoek het volgende:
[..]
Ik wilde een heel verhaal typen maar ik denk dat jij het wel begrijpt![]()
Een verzorgingsstaat met alles erop en eraan (en ik zeg niet dat je dit persé moet willen) doet wel iets meer dan het schuiven met geld. Op de middellange en langere termijn grijpt het ook in op de verdiencapaciteit en algemeen welzijn of leefomgeving van mensen, nog voordat de belastingdienst langs komt. Het doet niet enkel aan herverdeling, maar ook aan de verdeling van productiefactoren, macht en kennis.
Het zijn juist de wat minimalistische varianten die vrijwel exclusief gefocust zijn op het herverdelen van inkomen. Bij een minder homogene bevolking en veel migratie/immigratie is dat ook de houdbaardere variant (qua draagvlak en financiering).
Mensen missen m.i. een cruciaal punt wanneer ze niet zien dat risicospreiding en risicodeling (daarbij Rawls indachtig) een belangrijk element was.
Inderdaad, bij 'GINI vóór belastingen en transfers' staan de Scandinavische landen zelfs verder onderaan.
Die vallen onder de individuele vrijheid.quote:Op maandag 4 juli 2016 15:04 schreef Paper_Tiger het volgende:
[..]
En wat doen we met de echte ongelijkheden zoals levensverwachting, al dan niet sportief aangelegd zijn en seksuele aantrekkelijkheid?
Deze zijn kleiner in verzorgingsstaten. Deze verschillen zien we zelfs binnen de VS (een 'linksige' stad zoals New York vs het rechtse Dallas; ook in New York heb je wijken met een lagere levensverwachting dan Bangladesh).quote:Op maandag 4 juli 2016 15:04 schreef Paper_Tiger het volgende:
[..]
En wat doen we met de echte ongelijkheden zoals levensverwachting,
Dit zijn keuzes die mensen kunnen maken met de aangeboden mogelijkheden.quote:al dan niet sportief aangelegd zijn en seksuele aantrekkelijkheid?
Bij aanleg tot sportiviteit speelt natuurlijk net zo goed, intelligentie, initiatief nemen, doorzettingsvermogen, en wilskracht een rol. Ook op die zaken zie je ongelijkheid omdat ook deze karaktereigenschappen, talenten of kwaliteiten deels zijn aangeboren en deels door opvoeding bepaald worden.quote:Op maandag 4 juli 2016 15:42 schreef Klopkoek het volgende:
Dit zijn keuzes die mensen kunnen maken met de aangeboden mogelijkheden.
Dat klopt. Dat zijn de andere factoren die een rol spelen. Ook daar geldt trouwens dat mensen vaak iets heel bijzonders veronderstellen, maar dat er nogal een bandbreedte bestaat tussen 'bovengemiddeld' en 'freak of nature'. Dat laatste is vaak niet eens het geval, en voor zover dat op gaat, gaat het slechts op voor een zeer specifiek deeltalent (bijv. iemands werkgeheugen). En natuurlijk hebben de ouders/omgeving ook weer invloed op de aanleg en defecten waarmee je geboren wordt. Soms grappen mensen 'zou het in de lucht of het drinkwater zitten', en dat zou nog eens best zo kunnen zijn.quote:Op maandag 4 juli 2016 15:48 schreef Tomatenboer het volgende:
[..]
Bij aanleg tot sportiviteit speelt natuurlijk net zo goed, intelligentie, initiatief nemen, doorzettingsvermogen, en wilskracht een rol. Ook op die zaken zie je ongelijkheid omdat ook deze karaktereigenschappen, talenten of kwaliteiten deels zijn aangeboren en deels door opvoeding bepaald worden.
Uiteindelijk komt dan ook de vraag in hoeverre je een gebrek aan wilskracht of doorzettingsvermogen kunt verwijten, en hoe ver wil je gaan om dat (gedeeltelijk) te compenseren (en zo ja, hoe)?
Wat je nu zegt is heel interessant. Wat je eigenlijk zegt is dat succes een keuze is.quote:Op maandag 4 juli 2016 15:42 schreef Klopkoek het volgende:
[..]
Deze zijn kleiner in verzorgingsstaten. Deze verschillen zien we zelfs binnen de VS (een 'linksige' stad zoals New York vs het rechtse Dallas; ook in New York heb je wijken met een lagere levensverwachting dan Bangladesh).
[ afbeelding ]
[..]
Dit zijn keuzes die mensen kunnen maken met de aangeboden mogelijkheden.
Ik heb een aantal boeken gelezen over (sportief) talent. Coyle, Colvin, Syed. Ze zijn het er allemaal over eens dat sportieve aanleg weliswaar bestaat, maar dat we in het gros van de gevallen niet over supermensen praten. Een zeer groot deel van de verschillen in kunde zijn niet te verklaren door aanleg. Sterker: de daadwerkelijke aanleg van een aantal grote atleten is waarschijnlijk bovengemiddeld, maar per saldo niet zo heel bijzonder. Tiger Woods bezit - hoogstwaarschijnlijk - niet een soort super-DNA of een super-gen.
Mensen veronderstellen vaak bovennatuurlijke reactietijden bij Chinese tafeltennissers, maar als je ze tegenover tennissers zet en ze een service laat retourneren, dan zijn de reactietijden opeens weinig bijzonders.
Als je het al in die termen wilt vertalen dan zou je kunnen zeggen dat succes een keuze is van het individu en een keuze van de samenleving (of economie), wanneer men een bovengemiddelde aanleg bezit.quote:Op maandag 4 juli 2016 17:15 schreef Paper_Tiger het volgende:
[..]
Wat je nu zegt is heel interessant. Wat je eigenlijk zegt is dat succes een keuze is.
Dat klopt niet. Misschien heb je die indruk omdat ik mij aan pas aan de parameters van de discussie.quote:Met levensverwachting doel ik overigens niet op gemiddelde maar absolute getallen. 29 jaar oud zijn en sterven aan kanker en 100 jaar gezond oud worden. Hoewel ik zelf zeker geen haar beter ben dan jij gaat het bij jou altijd alleen maar over geld en de verdeling daarvan.
Dus als het een keuze van het individu is waarom moet hij dan toch zorg dragen van mensen die om voor hen moverende redenen andere keuzes maken?quote:Op maandag 4 juli 2016 18:49 schreef Klopkoek het volgende:
[..]
Als je het al in die termen wilt vertalen dan zou je kunnen zeggen dat succes een keuze is van het individu en een keuze van de samenleving (of economie), wanneer men een bovengemiddelde aanleg bezit.
[..]
Dat klopt niet. Misschien heb je die indruk omdat ik mij aan pas aan de parameters van de discussie.
Het is de samenleving en maatschappij als geheel die van de VS een sportieve supermacht hebben gemaakt, met alle kennis van dien, en een markt van onmetelijk belang. Dat doet het individu in zijn eentje niet.quote:Op maandag 4 juli 2016 18:58 schreef Paper_Tiger het volgende:
[..]
Dus als het een keuze van het individu is waarom moet hij dan toch zorg dragen van mensen die om voor hen moverende redenen andere keuzes maken?
Waarom toch altijd zo'n jijbak? Onlangs heb ik nog een artikel gepost over het hoge geluksniveau in Denemarkenquote:Ik heb inderdaad de indruk dat de verdeling van bezit jouw belangrijkste stokpaardje is.
quote:Laat Europa's sterkste schouders de zwaarste lasten dragen
OPINIE De EU en haar lidstaten staan voor de opgave opnieuw de harten van het volk te winnen. Dat kan alleen door het bieden van meer bestaanszekerheid en door zich niet langer uit te leveren aan een wereldmarkt met zijn race naar de bodem waar het gaat om werkgelegenheid en milieu.
Frans van der Steen bestuurslid Platform Duurzame en Solidaire Economie. 4 juli 2016, 16:59
Gemeenschappelijke waarden zijn het fundament van elke sterke en weerbare samenleving; waarden die richtinggevend zijn voor wat voor soort maatschappij en economie je met elkaar wilt. Dat geldt ook voor de Europese gemeenschap. Door de globalisering, met zijn zelfverklaarde waardevrije neoliberale axioma's is het Europese project verworden tot een markt zonder moraal die slechts enkelen dient. En dan komt, volkomen terecht, het volk in opstand dat door zijn traditionele 'beschermheren' in de steek is gelaten.
Het spook dat nu door Europa waart, is het spook van de uitholling van de democratie door de aanbidding van het geld, van werkloosheid en flexibilisering, van extreme private rijkdom en brede publieke armoede, van te hoge drempels bij zorg en onderwijs en sterk stijgende kosten van het levensonderhoud. Door deze aanslag op de bestaanszekerheid en toekomstperspectief hebben grote groepen mensen alle geloof in een politieke elite verloren; een elite die hen niets dan onzekerheid heeft gebracht.
Dit heeft een klimaat van angst gecreëerd waarop het populisme zich razendsnel kon ontwikkelen door een ontheemd volk trefzeker te bedienen met nog meer angst en bijgeleverde zondebokken. Het is een trieste conclusie dat door de omarming van het neoliberalisme de mainstream politiek zelf de voedingsbodem voor dat populisme heeft geschapen.
Voldoende banen
Nu staan de EU en zijn lidstaten voor de opgave opnieuw de harten van het volk te winnen. Dat kan alleen door het bieden van meer bestaanszekerheid en door zich niet langer uit te leveren aan een wereldmarkt met zijn race naar de bodem waar het gaat om werkgelegenheid en milieu. Dat kan door de sterkste schouders weer de zwaarste lasten te laten dragen, en door noodzakelijke investeringen in milieubehoud en ecologische innovatie. De afgelopen eeuw is iedere generatie 12 uur minder gaan werken: van 60 naar 48 en tenslotte naar 36 uur per week. Waarom dan nu niet een 30-urige werkweek met een hoger uurloon? Dat zou de werkloosheid in de EU in één keer vrijwel oplossen. Alleen als de EU zich op een dergelijke manier weet te hervormen en voldoende banen weet te scheppen, kan ze het vertrouwen van het volk herwinnen.
Een groot voordeel van de EU is dat de gemeenschappelijke markt vrijwel alles kan leveren wat voor een goed leven van belang is zoals voldoende en goed voedsel, energie, huisvesting en mobiliteit. De afhankelijkheid van een extreem oneerlijke wereldmarkt kan verder gereduceerd worden door het omarmen van een open circulaire economie en van 'juistschaligheid': de optimale schaal om iets te produceren. Zo wordt door het sluiten van kringlopen zowel het milieu als de werkgelegenheid een grote dienst bewezen. Dit vergt de bereidheid van ieder lidstaat om gelijke sociale en ecologische eisen aan de productie te stellen. Om de eigen markt tegen oneerlijke concurrentie te beschermen, zullen ook ingevoerde producten van buiten de EU aan die eisen moeten voldoen. Handelsverdragen met deze uitgangspunten zijn meer dan welkom. Dan zal ook een handelsreus als China alles in het werk stellen om te voldoen aan de door de Unie gestelde eisen.
Brexit
Wat daarnaast van belang is, is dat de EU een humaan vluchtelingenbeleid ontwikkelt waarin zij tot een verdeling van vluchtelingen komt naar draagkracht van de lidstaten. Als een lidstaat zich onttrekt aan de opvang van vluchtelingen en niet voldoet aan de sociale en ecologische eisen, is het uiteindelijk exit EU. Alleen met een échte wil tot samenwerking verdient een land het EU-lidmaatschap. Als het toch weer ieder voor zich is, kunnen we beter een punt achter de EU zetten, en kunnen lidstaten die vanuit gedeelde waarden wel echt willen samenwerken een nieuwe Europese Gemeenschap oprichten.
Groot-Brittannië was binnen de EU een exponent van globalisme en neoliberalisme. Als de Brexit de EU dwing tot bezinning en hervorming op een manier waarbij het volk zich weer gehoord en bediend voelt, en zo het nationaal-populisme op de terugtocht weet te dwingen, heeft inderdaad ieder nadeel zijn voordeel.
Frans van der Steen, bestuurslid van Platform Duurzame en Solidaire Economie, www.degrotetransitie.nl.
http://www.volkskrant.nl/(...)ten-dragen~a4333195/
Zeker maar je onderbouwd dat altijd met het Gini coëfficiënt. Dat gaat toch echt alleen om geld.quote:Op maandag 4 juli 2016 18:58 schreef Paper_Tiger het volgende:
[..]
Dus als het een keuze van het individu is waarom moet hij dan toch zorg dragen van mensen die om voor hen moverende redenen andere keuzes maken?
Ik heb inderdaad de indruk dat de verdeling van bezit jouw belangrijkste stokpaardje is.
http://www.nrc.nl/handels(...)en-gaat-door-2997777quote:De oorlog tussen de klassen gaat door
De kloof in het Verenigd Koninkrijk
Waar Londen ver weg is en werkloosheid op de loer ligt, stemde zo’n 70 procent voor Brexit. De media en landelijke politici zien die wereld nauwelijks. „Wie profiteert er van de EU? ‘Niet de kleine man.’ ”
‘Mind the gap, mind the gap”, klinkt het in de Londense Underground. Pas op voor het gat tussen treinstel en perron. De overbekende waarschuwing – hij staat afgedrukt op theemokken en T-shirts – gaat bij de meeste Londenaren het ene oor in, het andere uit, als een van de vele achtergrondgeluiden van de stad.
Een betere metafoor voor het Verenigd Koninkrijk is er nauwelijks. De diepe kloven die de Brexit-stem vorige week blootlegde in de Britse samenleving waren – voor wie ze wilde horen en zien – altijd zichtbaar: het achterland versus Londen, Engeland en Wales versus Schotland, platteland versus stad, working class versus middle class, laagopgeleiden versus universitair geschoolden, jong versus oud.
Een onverenigd Koninkrijk.
Aan de ene kant staan zij die zich op hun gemak voelen in een geglobaliseerde en multiculturele wereld. Goed opgeleide, goedbetaalde, welbespraakte sociaalliberalen. Tot vorige week dachten zij niet na over hun verworvenheden. Het land vormde zich naar hun idee, hun electorale invloed bepaalde het beleid.
Aan de andere kant staan zij die nauwelijks profiteerden van economische bloei, noch van Europese integratie, en zich daarom voortdurend zorgen maken over het verlies van werk, van gemeenschap, van identiteit. Niet de armsten in de samenleving, maar zij die twee maandsalarissen verwijderd zijn van ontslag, huisuitzetting, de voedselbank. Zij die zich tot vorige week niet gehoord voelden. Nu wel.
Hun wereld was er altijd. Voor wie ernaar op zoek ging in middelgrote Engelse en Welshe steden als Hartlepool, Doncaster of Newport. Verlopen kustplaatsen als Clacton en Hastings. Het voormalig steenkolengebied rond Wakefield, oud-industriële steden als Sheffield, staalsteden als Scunthorpe en Port Talbot, de uitgestrekte aardappelvelden van East Anglia, het vergrijzende platteland van Somerset en Dorset, en de pittoreske, maar leeglopende vissersdorpen van Cornwall.
Waar Londen ver weg voelt, of is, en economische regeringsplannen niets zeggen. Waar de armoede niet extreem is, maar het gewone leven betekent dat iedere penny wordt omgedraaid. Waar een cappuccino een luxe is, een snelle internetverbinding zeldzaam, en men treurt om het verdwijnen van de muziekhal, de workmen’s club of de bus naar de dichtstbijzijnde stad.
Onvermijdelijk begint er altijd iemand over immigratie. Dat heeft zelden met racisme te maken, wel met verandering en het gevoel dat je daar geen greep op hebt.
„Onze scholen en huisartsen kunnen het niet aan. Het zijn de aantallen”, zei Peter Fitzgerald, eigenaar van een legerdump in Great Yarmouth, vorig jaar, midden in een gesprek over iets anders. De badplaats dreef altijd op seizoensarbeid: het strand in de zomer, de oogst in de herfst, de kalkoenfabriek in de winter.
Maar de Polen en Portugezen bleven, mét hun kinderen, hun winkels, hun gebruiken. Kay Grey, echtgenote van de lokale UKIP-kandidaat, vertelde dat ze zich „ongemakkelijk” voelde: „Ze staren zo. En omdat ze geen Engels spreken, weet je niet of dat hun gewone manier van doen is.” Hier stemde 69 procent vóór Brexit.
In Londen draagt Europese immigratie bij aan de levendigheid van de stad. Het betekent een Weense Konditorei naast de vintage-klerenwinkel, een snackbar met serranoham waar vorige week nog een ijswinkel zat, Franse kazen op de markt. Bijna iedereen in Londen komt ergens anders vandaan. De laatste groep Europese immigranten (nu Slowaken) staat achter de toonbank van sandwichketen Pret-a-Manger en bedient de vorige. In multicultureel en jong Londen werd Blijven gestemd.
Dit is de wereld die politici en landelijke media kennen. Zelfs als ze niet uit Londen komen, zelfs als ze zoals Lagerhuisleden eens per week naar hun kiesdistrict gaan, en daar problemen van de ‘gewone man’ aanhoren. Maar tussen luisteren en begrijpen zit een wereld van verschil.
White van man
Dat werd vorig jaar bijvoorbeeld pijnlijk duidelijk toen Emily Thornberry, Labour-Lagerhuislid voor de Londense wijk Islington, tijdens de verkiezingscampagne een foto twitterde van een rijtjeshuis in Rochester, behangen met drie Engelse vlaggen en een wit bestelbusje op de oprit.
Het was een typisch working class-huis. De white van man – loodgieters, timmermannen, schilders, in dit geval een autohandelaar – is bij uitstek degene die zich niet gehoord voelt door de politiek.
Maar Thornberry impliceerde: Niet Ons Soort Mensen. Dat voedde het wantrouwen tegen het politieke establishment.
De afstand tussen politici en kiezer is steeds groter geworden. Waar oud-premiers Major (wiens vader een rondreizend trapezeartiest was), Thatcher (dochter van een kruidenier) en Heath (timmermanszoon) van eenvoudige komaf waren, is een groot deel van de huidige generatie niet alleen carrièrepoliticus, maar ook van gegoede afkomst.
De vader van David Cameron was effectenhandelaar, oprichter van een investeringsfonds dat werd gerund vanuit de Bahama’s, en waarvan de winsten uit zicht van de belastingdienst werden gehouden, zo bleek uit de Panama Papers. Driekwart van het vorige kabinet was miljonair.
Het verklaart waarom de anti-eliteboodschap van het pro-Brexit-kamp zo aantrekkelijk klonk. Waarbij Boris Johnson (Eton, Oxford, inkomen vorig jaar 675.000 pond) en Nigel Farage (privéschool, beurshandelaar, al 17 jaar politicus), hun eigen achtergrond verzwegen. Bij Johnson lijkt de kiezer dit te negeren, bij Farage te vergeten.
Het verklaart ook waarom de waarschuwing dat de Brexit economische neergang betekent, in de wind werd geslagen. „Ze zeggen dat alleen maar voor zichzelf”, zei oud-havenarbeider Brian Parker, op de markt van Romford, in het uiterste oosten van Londen. Want wie profiteert er van handel, globalisering, de EU? „Niet de kleine man.” In Romford stemde 70 procent voor een einde aan het EU-lidmaatschap.
Parker vertelde over de haven. Zeven ooms en neven, zijn vader en hijzelf werkten in wat nu Canary Wharf is, het Londense bankendistrict vol glimmende wolkenkrabbers. „Het was een manier van leven.” Echtgenote Diane: „Die sociale cohesie is nu volledig verdwenen.” Het ging hen niet om immigranten – niet alleen – maar om vroeger, toen ze trots waren op hun gemeenschap. Die nu uit het centrum van Londen is verdreven door torenhoge huizenprijzen, deels veroorzaakt door de komst van rijke (Europese) immigranten: „Dit is niet waar we ‘ja’ tegen zeiden toen we lid werden van Europa.”
In Hartlepool, met de hoogste jeugdwerkloosheid van het land, vertelde Lagerhuislid Iain Wright in 2012, hoe „het spook van de werkloosheid door de stad waarde” en alle zekerheden verdwenen: „Je volgde je vader en grootvader naar de fabriek, opeens was dat niet meer zo.”
‘New’ Labour
Het neoliberalisme van Thatcher leidde niet tot werk, Blairs ‘New’ Labour ook niet, Camerons bezuinigingen maakten het leven nog ingewikkelder. Nog altijd ligt het aantal uitkeringsgerechtigden in Hartlepool ver boven het gemiddelde. Zeven op de tien kiezers stemden er voor Brexit.
Tussen inkomen en Brexit-steun is een heldere correlatie. In gebieden met de meeste Brexit-stemmers is het gemiddelde inkomen 18.500 pond (22.385 euro) per jaar, in de top-5 van gebieden die voor EU-lidmaatschap waren 30.000 pond.
„So what, als er een recessie komt. Wat voor verschil zal dat maken?” vroeg Kay Jones in Port Talbot. In de Welshe staalstad is nog werkgelegenheid – even althans, Tata wil zijn fabriek verkopen en onduidelijk is of een reddingsplan slaagt. Maar in het achterland, zoals de Rhondda Valley, is voor de gesloten mijnen geen werkgelegenheid in de plaats gekomen. In de op vier na grootste economie ter wereld, leeft een op de vijf inwoners volgens Oxfam onder de armoedegrens. De inkomensongelijkheid is in het Verenigd Koninkrijk groter dan elders in Europa. In de Rhondda zijn de rijen arbeidershuisjes in de richels van de vallei de enige zichtbare erfgenamen van een ooit bloeiende economie.
De working class was niet iets om uit weg te vluchten. Maar het Verenigd Koninkrijk maakt nauwelijks meer iets, het verleent diensten. Kennis is rijkdom, callcenters de nieuwe koolmijnen, het bereiken van de middle class het streven. Wie achterblijft, krijgt een label: ‘chav’, een Sjonnie (of Anita). Onderwerp van talloze reality-televisieseries, van Big Brother tot, recentelijk, Benefit Street, over bijstandsgerechtigden.
„Ooit gold: we moeten onze arbeiders helpen. Daaruit kwamen de nationale gezondheidszorg (NHS) en sociale woningbouw voort. Nu geldt: ze moeten dankbaar zijn voor wat ze krijgen”, zei Lynsey Hanley onlangs. Ze schreef het boek Respectable, over haar eigen moeizame tocht van een sociale woningbouwflat buiten Birmingham tot een baan aan een universiteit nu. Van working class naar middle class, met een bijbehorende cultuurschok.
„Ik was volledig onvoorbereid. De aanname dat je zeggenschap hebt, en dat er naar je werd geluisterd, was nieuw.”
In Spalding, South-Holland, was dat afgelopen zaterdag de reactie. 73,1 procent stemde hier voor Brexit. Er heerste verbazing – en vooral vreugde – dat hun stem had geteld. Het Britse kiesstelsel in districten zorgt er gewoonlijk niet voor dat iedere stem telt. Bij de verkiezingen van 2015 kreeg UKIP bijvoorbeeld 12,6 procent van de stemmen, maar omdat die verspreid waren over het hele land, leidde dit maar tot één zetel. De Schotse nationalisten wonnen 5,6 procent van de stemmen, maar geconcentreerd in één gebied. Met als resultaat 56 zetels.
„Sinds New Labour zie je een geleidelijke vervreemding van working class-kiezers van de politiek, zeker in noordelijke steden”, zegt hoogleraar Matthew Goodwin, die onderzoek doet naar euroscepsis. „Dat vertaalde zich eerst in apathie, in 2010 even in een stem op de Conservatieven, toen op UKIP.” En nu voor de Brexit.
Gewone jongen
Wat die stem ook opnieuw heeft laten zien, is dat de Britse samenleving nog altijd een klassensamenleving is. Hoe premier John Major in 1990 ook hoopte op een „klassenloze maatschappij”. Hoe premier Tony Blair de Britten in 1999 ook voorhield dat „de klassenoorlog voorbij” was. Hoe premier David Cameron ook probeert te laten zien dat hij, ondanks zijn geprivilegieerde afkomst en opleiding, een ‘gewone jongen’ is.
Mike Savage, hoogleraar sociologie aan de London School of Economics, meent dat er sprake is van een ‘class ceiling’ in het Verenigd Koninkrijk, niet een glazen-, maar een klassenplafond. Hij waarschuwt al lange tijd voor „de bedreiging” die dat vormt voor de samenleving:
„De economische elite wordt steeds meer ook een sociale en culturele elite, van wie leven en ervaringen anders zijn dan die van de meerderheid van de bevolking.”
Of, zoals een man achter een Brexit-kraampje in Cheddar het verwoordde: „Ik zie niets van de levendigheid die zo’n Europa ons zou moeten brengen.” Goedkope vluchten naar Ibiza, het afschaffen van mobiele roamingtarieven, of het gemak waarmee je een tweede huis in Frankrijk kunt hebben, hebben niet voor iedereen betekenis.
De vraag die het beste voorspelde of iemand voor Brexit of Blijven zou stemmen, bleek opleiding. In Folkestone was studente psychologie en criminologie Sally Cox voor Blijven. Tot verbazing van vriend Josh Kent en diens vader Lee, spoorwegwerkers en beiden voor een Brexit. In universiteitsstad Cambridge hing het de week voor het referendum vol met Britain Stronger In-posters. Ruim 70 procent stemde daar voor Blijven.
Opleiding hangt samen met de leeftijdsbreuklijn: één op de tien ouderen ging naar de universiteit, nu is bijna vijf op de tien jongeren hoger opgeleid. Niet dat dat uitmaakt voor hun inkomen: zij huren of hebben een hypotheek. In tegenstelling tot hun ouders en grootouders die hun huizen bezitten, nog een pensioen hebben. Maar die welvaart veranderde niet hun conservatieve kijk op de wereld. De Brexit-slogan ‘take back control’, neem de macht terug, deed hunkeren naar een verleden.
Op Trafalgar Square in Londen demonstreerden dinsdagavond teleurgestelde jongeren tegen de uitslag van het referendum. „Natuurlijk stemde ik voor Blijven”, zei een meisje in blauwe ‘Europa’-pruik. Op een toon alsof een andere keuze niet mogelijk was geweest. De demonstranten begrepen niets van de Brexit.
Dit is er ook zo eentje in de categorie 'als het kalf verdronken is...':quote:Op donderdag 7 juli 2016 14:00 schreef Bart2002 het volgende:
Voor sommigen heel belangrijk En de nadelen zijn voor de anderen:
"Of, zoals een man achter een Brexit-kraampje in Cheddar het verwoordde: „Ik zie niets van de levendigheid die zo’n Europa ons zou moeten brengen.” Goedkope vluchten naar Ibiza, het afschaffen van mobiele roamingtarieven, of het gemak waarmee je een tweede huis in Frankrijk kunt hebben, hebben niet voor iedereen betekenis."
No true Scotsman fallacy.quote:Op donderdag 7 juli 2016 12:53 schreef Tamabralski het volgende:
Neo-liberalisme heeft niks meer met liberalisme te maken. Neo-liberalisme zegt het een doet het ander. Houdt van marktwerking, maar frustreert en reguleert markten eigenlijk helemaal kapot. Niks vrijheid. Heb de op niet gelezen want tldr.
Achterhaald.quote:
| Forum Opties | |
|---|---|
| Forumhop: | |
| Hop naar: | |