W&T Wetenschap & Technologie
Een plek om te discussiëren over wetenschappelijke onderwerpen, wetenschappelijke problemen, technologische projecten en grootse uitvindingen.
Wij dus ook, ugh zo zie je maar weer dat wij totaal geen besef hebben van snelheid, althans niet in onze Lebenswelt.quote:Op woensdag 10 februari 2016 09:22 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
Grote Aantrekker
En als klap op de vuurpijl kan de ontdekking van honderden sterrenstelsels meer inzicht geven in een mysterie dat wetenschappers de ‘Grote Aantrekker’ noemen. Dit is een gebied in de ruimte dat de Melkweg en honderdduizenden andere sterrenstelsels naar zich toe lijkt te trekken. Onze gehele Melkweg beweegt zich met een snelheid van meer dan twee miljoen kilometer per uur naar deze regio toe.
Dankzij Einstein snappen we 't iets beterquote:
[..]
Wij dus ook, ugh zo zie je maar weer dat wij totaal geen besef hebben van snelheid, althans niet in onze Lebenswelt.
Vóór het internet dacht men dat de oorzaak van domheid een gebrek aan toegang tot informatie was. Inmiddels weten we beter.
Ik denk het niet.quote:
[..]
Dankzij Einstein snappen we 't iets beter
Een formule is iets abstracts, maar echt een besef hebben van lichtsnelheid bijvoorbeeld hebben we niet. Gewoon een nummer, kunnen we ons niet eens echt voorstellen, ja abstract meer ook niet.
Ik ga verder niets filosofisch schrijven, dus daar laat ik het bij.
16-02-2016
China zet meer dan 9.000 mensen hun huis uit voor gigantische radiotelescoop die zoekt naar aliens
© epa.
China zal bijna 10.000 mensen uit hun woning zetten voor de goede werking van de grootste radiotelescoop ter wereld, een enorm gevaarte dat onder meer op zoek moet gaan naar buitenaards leven. Dat hebben de staatsmedia dinsdag gemeld.
© photo news.
© epa.
De wetenschappers noemen het ding de "Five-hundred-metre Aperture Spherical Radio Telescope" of FAST. Het zal zich in een geïsoleerd ruraal gebied in de zuidoostelijke provincie Guizhou spreiden over een oppervlakte van dertig voetbalvelden en moet nog in september in dienst treden.
De provinciale autoriteiten willen aldus tegen dan 9.110 bewoners van een gebied in een straal van vijf km rond de luisterpost onthemen, aldus het persbureau Nieuw China. De verhuizingen moeten een "betrouwbare omgeving in verband met elektromagnetische golven bewerkstelligen", zegt de door het staatspersbureau geciteerde hoge ambtenaar Li Yuecheng.
De bewuste mensen zullen een schadevergoeding van omgerekend 1.650 euro krijgen, sommigen krijgen bijkomende hulp.
De bouw van de FAST begon in maart 2011 en heeft al 165 miljoen euro gekost. De radiotelescoop overtreft met een diameter van 500 meter die van Arecibo op het eiland Puerto Rico die een diameter van 305 meter heeft.
In het verleden hebben al honderdduizenden Chinezen hun woning moeten verlaten in verband met enorme infrastructuurwerken zoals dammen en kanalen. Een groot aantal van die mensen klaagt over een te lage schadeloosstelling. Soms komt het ook tot geweld.
(HLN)
China zet meer dan 9.000 mensen hun huis uit voor gigantische radiotelescoop die zoekt naar aliens
© epa.
China zal bijna 10.000 mensen uit hun woning zetten voor de goede werking van de grootste radiotelescoop ter wereld, een enorm gevaarte dat onder meer op zoek moet gaan naar buitenaards leven. Dat hebben de staatsmedia dinsdag gemeld.
© photo news.
© epa.
De wetenschappers noemen het ding de "Five-hundred-metre Aperture Spherical Radio Telescope" of FAST. Het zal zich in een geïsoleerd ruraal gebied in de zuidoostelijke provincie Guizhou spreiden over een oppervlakte van dertig voetbalvelden en moet nog in september in dienst treden.
De provinciale autoriteiten willen aldus tegen dan 9.110 bewoners van een gebied in een straal van vijf km rond de luisterpost onthemen, aldus het persbureau Nieuw China. De verhuizingen moeten een "betrouwbare omgeving in verband met elektromagnetische golven bewerkstelligen", zegt de door het staatspersbureau geciteerde hoge ambtenaar Li Yuecheng.
De bewuste mensen zullen een schadevergoeding van omgerekend 1.650 euro krijgen, sommigen krijgen bijkomende hulp.
De bouw van de FAST begon in maart 2011 en heeft al 165 miljoen euro gekost. De radiotelescoop overtreft met een diameter van 500 meter die van Arecibo op het eiland Puerto Rico die een diameter van 305 meter heeft.
In het verleden hebben al honderdduizenden Chinezen hun woning moeten verlaten in verband met enorme infrastructuurwerken zoals dammen en kanalen. Een groot aantal van die mensen klaagt over een te lage schadeloosstelling. Soms komt het ook tot geweld.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Hoeveel km/lichtjaar/whatever zet het (zichtbare) heelal per dag uit?
Eindelijk iemand die denkt wat iedereen zegt
08-03-2016
LISA Pathfinder begint aan wetenschappelijk meetprogramma
Artist’s impression van LISA Pathfinder, de Europese ruimtemissie die technologieën test voor toekomstige detectors van zwaartekrachtsgolven in de ruimte. (ESA–C.Carreau)
Na een tijdje te hebben proefgedraaid is de ESA-satelliet LISA Pathfinder begonnen aan haar wetenschappelijke missie: het testen van technologieën en technieken die nodig zijn om zwaartekrachtsgolven vanuit de ruimte te meten.
LISA Pathfinder werd op 3 december 2015 gelanceerd en kwam op 22 januari jl. aan in een punt op 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde, in de richting van de zon. Daar moet de ruimtesonde het komende jaar ervaring opdoen met technologieën die in de toekomst nodig zijn voor het eLISA-project, een grote zwaartekrachtsgolfdetector die in 2034 gelanceerd moet worden.
Het bestaan van zwaartekrachtsgolven is al in 1916 voorspeld door Albert Einstein. Einstein stelde de zwaartekracht voor als een vervorming van de ruimtetijd: hoe zwaarder een object des te sterker die vervorming. Twee extreem zware objecten die snel om elkaar heen draaien of botsen, zoals samensmeltende superzware zwarte gaten, zouden bovendien rimpelingen in die ruimtetijd moeten veroorzaken.
Onlangs is het onderzoekers voor het eerst gelukt om zulke rimpelingen te registreren met een grote detector op aarde. De zwaartekrachtsgolven die de toekomstige eLISA-satelliet moet gaan detecteren hebben echter een langere golflengte dan de golven die met detectors op aarde kunnen worden gedetecteerd. Dat is essentieel voor het onderzoek van de zwaarste objecten in het heelal: de superzware zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels.
LISA Pathfinder kan zelf geen zwaartekrachtgolven meten. Doel van de missie is om te onderzoeken of het mogelijk is om twee testmassa’s zó volmaakt stil op hun plek te houden, dat hun onderlinge positie tot op een miljardste millimeter gelijk blijft. Alleen als die nauwkeurigheid wordt bereikt, zal eLISA straks in staat zijn om zwaartekrachtsgolven te meten.
De testmetingen met LISA Pathfinder gaan een half jaar duren. (EE)
(allesoversterrenkunde)
LISA Pathfinder begint aan wetenschappelijk meetprogramma
Artist’s impression van LISA Pathfinder, de Europese ruimtemissie die technologieën test voor toekomstige detectors van zwaartekrachtsgolven in de ruimte. (ESA–C.Carreau)
Na een tijdje te hebben proefgedraaid is de ESA-satelliet LISA Pathfinder begonnen aan haar wetenschappelijke missie: het testen van technologieën en technieken die nodig zijn om zwaartekrachtsgolven vanuit de ruimte te meten.
LISA Pathfinder werd op 3 december 2015 gelanceerd en kwam op 22 januari jl. aan in een punt op 1,5 miljoen kilometer afstand van de aarde, in de richting van de zon. Daar moet de ruimtesonde het komende jaar ervaring opdoen met technologieën die in de toekomst nodig zijn voor het eLISA-project, een grote zwaartekrachtsgolfdetector die in 2034 gelanceerd moet worden.
Het bestaan van zwaartekrachtsgolven is al in 1916 voorspeld door Albert Einstein. Einstein stelde de zwaartekracht voor als een vervorming van de ruimtetijd: hoe zwaarder een object des te sterker die vervorming. Twee extreem zware objecten die snel om elkaar heen draaien of botsen, zoals samensmeltende superzware zwarte gaten, zouden bovendien rimpelingen in die ruimtetijd moeten veroorzaken.
Onlangs is het onderzoekers voor het eerst gelukt om zulke rimpelingen te registreren met een grote detector op aarde. De zwaartekrachtsgolven die de toekomstige eLISA-satelliet moet gaan detecteren hebben echter een langere golflengte dan de golven die met detectors op aarde kunnen worden gedetecteerd. Dat is essentieel voor het onderzoek van de zwaarste objecten in het heelal: de superzware zwarte gaten in de kernen van sterrenstelsels.
LISA Pathfinder kan zelf geen zwaartekrachtgolven meten. Doel van de missie is om te onderzoeken of het mogelijk is om twee testmassa’s zó volmaakt stil op hun plek te houden, dat hun onderlinge positie tot op een miljardste millimeter gelijk blijft. Alleen als die nauwkeurigheid wordt bereikt, zal eLISA straks in staat zijn om zwaartekrachtsgolven te meten.
De testmetingen met LISA Pathfinder gaan een half jaar duren. (EE)
(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
11-03-2016
België krijgt ruimtevaartagentschap
© thinkstock.
België krijgt tegen midden dit jaar een ruimtevaartagentschap, schrijft De Morgen vandaag. Het budget van het agentschap bedraagt om en bij de 200 miljoen euro en het zal 60 medewerkers tellen.
De organisatie, die een pak bestaande aan ruimtevaart gelinkte diensten opslokt, moet ervoor zorgen dat de economische belangen van de Belgische ruimtevaartsector worden behartigd. Die bestaat uit een zestigtal bedrijven, met een jaarlijkse omzet van 350 miljoen euro. De sector stelt 2.000 mensen tewerk, voor het overgrote deel hooggeschoolde arbeidskrachten.
Het agentschap zal onder meer samenwerken met China om een wetenschappelijk satellietprogramma uit de bouwen. Dat moet onder andere de landbouwsector ten goede komen, door het monitoren van vegetatiegroei vanuit de ruimte.
(HLN)
België krijgt ruimtevaartagentschap
© thinkstock.
België krijgt tegen midden dit jaar een ruimtevaartagentschap, schrijft De Morgen vandaag. Het budget van het agentschap bedraagt om en bij de 200 miljoen euro en het zal 60 medewerkers tellen.
De organisatie, die een pak bestaande aan ruimtevaart gelinkte diensten opslokt, moet ervoor zorgen dat de economische belangen van de Belgische ruimtevaartsector worden behartigd. Die bestaat uit een zestigtal bedrijven, met een jaarlijkse omzet van 350 miljoen euro. De sector stelt 2.000 mensen tewerk, voor het overgrote deel hooggeschoolde arbeidskrachten.
Het agentschap zal onder meer samenwerken met China om een wetenschappelijk satellietprogramma uit de bouwen. Dat moet onder andere de landbouwsector ten goede komen, door het monitoren van vegetatiegroei vanuit de ruimte.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Informatie kan niet gemaakt of vernietigd worden.
Maar door het uitdijen van het heelal komt er wel ruimte en/of donkere energie bij.
Dat is toch ook informatie dan, of niet?
Maar door het uitdijen van het heelal komt er wel ruimte en/of donkere energie bij.
Dat is toch ook informatie dan, of niet?
Eindelijk iemand die denkt wat iedereen zegt
Zie onderstaand artikel. De vraag is of we met Hawking straling worden gebombardeerd of dat de deeltjes afkomstig zijn uit de accretion disc rond het zwarte gat.
http://www.nu.nl/wetensch(...)e-met-straling-.html
http://www.astronomie.nl/(...)adeeltjesversneller/quote:
Een internationaal team van wetenschappers heeft een galactische deeltjesversneller ontdekt die met nog nooit vertoonde energie kosmische straling de ruimte in slingert. De onderzoekers vermoeden dat het zwarte gat in het centrum van onze Melkweg verantwoordelijk is. De wetenschappers, verenigd in het H.E.S.S.-consortium, publiceren hun bevindingen woensdagavond in Nature.
Al ruim dertig jaar brengt een consortium van 42 instituten in 12 landen (waaronder onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam) de gammastraling in kaart die uit de buurt van het centrum van onze Melkweg komt. Nu hebben de onderzoekers voor het eerst de precieze bron van deze kosmische straling aangewezen: het superzware zwarte gat in het galactisch centrum.
Deeltjes buigen af
Voor wetenschappers was het al een eeuw een raadsel waar de deeltjes vandaan komen die met hoge energie op de aardse atmosfeer botsen. Van de meeste van deze deeltjes is het namelijk gewoonweg onmogelijk om de bron te herleiden. De deeltjes, zoals protonen, elektronen en atoomkernen, zijn namelijk elektrisch geladen en worden daardoor afgebogen door de magnetische velden die ze op hun weg door de ruimte tegenkomen.
Gammastraling gaat rechtdoor
Gelukkig is er ook gammastraling. Die reist in een rechte lijn en trekt zich niks aan van magneetvelden op de route. De gammastraling is dus wél te herleiden tot hun bron. En dat is nu, na intensief speurwerk, gebeurd.
Meerdere verdachten
De onderzoekers van het High Energy Stereoscopic System-consortium (H.E.S.S.-consortium) gebruikten daarvoor een groep van gekoppelde telescopen in Namibië. Tien jaar geleden hadden de onderzoekers al door dat er ergens rond het centrum van onze Melkweg een of meer gammastralingsbronnen moesten zijn, maar wat en hoe precies, dat was lastig te zeggen. Mogelijke 'daders' waren onder andere supernova-resten, clusters van zware sterren en het zwarte gat in het centrum van de Melkweg.
Eén dader
Door stug doormeten, konden de onderzoekers het zwarte gat in de kern van onze Melkweg als verantwoordelijke aanwijzen. De galactische versneller is ongeveer 100 keer zo krachtig als de LHC-versneller van CERN die 'slechts' 13 teraelektronvolt haalt. Het zwarte gat is daarmee de eerste peta-elektronvoltversneller ooit ontdekt.
De wetenschappers publiceren hun bevindingen op 16 maart in Nature. Vanuit Nederland waren onder andere Jacco Vink en David Berge (beiden Universiteit van Amsterdam) betrokken bij het onderzoek. Berge is coördinator van het galactische onderzoek met H.E.S.S: "Het is super dat we met elkaar, dankzij jarenlang meten en modelleren, nu eindelijk de bron van gammastraling hebben getraceerd."
Artikel
'Acceleration of petaelectronvolt protons in the Galactic Centre', H.E.S.S. collaboration, corresponding authors: F. Aharonian, S. Gabici, E. Moulin and A. Viana, Nature, 16 maart 2016 (advanced online publication, betaalmuur)
http://www.nu.nl/wetensch(...)e-met-straling-.html
17-03-2016
Negen nieuwe monstersterren geven samen 30 miljoen keer zoveel licht als zon
(Illustratiefoto) © afp.
Astronomen, onder andere van de KU Leuven, hebben met de Hubble Ruimtetelescoop in onze kosmische achtertuin negen monstersterren ontdekt. Dat heeft het ESA/Hubble Information Centre vandaag bekendgemaakt.
Het gaat om de grootste set zeer zware sterren die ooit is gevonden. Elke ster is meer dan honderd keer zo zwaar als onze zon.
Zij bevinden zich in cluster R136 in het centrum van de Tarantulanevel. Die bevindt zich in de Grote Magelhaense Wolk die vanaf het zuidelijk halfrond zichtbaar is in het sterrenbeeld Goudvis. De sterren staan op 170.000 lichtjaar van ons, dus relatief dichtbij. R136 is slechts een paar lichtjaar in doorsnee, maar herbergt veel extreme, zware, hete, felle sterren.
Het zwaarterecord staat op naam van een van de sterren in die cluster: R136a1. Met ongeveer 250 zonsmassa's is dit de allerzwaarste ster die op dit moment rechtstreeks is waargenomen. Met name dankzij de in het ultraviolet uitgestoten energie.
Extreem zwaar en fel
De negen zijn niet alleen extreem zwaar, maar ook extreem fel. Samen geven ze dertig miljoen keer zoveel licht als onze zon. Zulke heldere sterren zijn dan ook snel opgebrand. Na ongeveer twee à drie miljoen jaar zijn ze aan het eind van hun leven. Elk van de monstersterren stoot per maand meer dan een aardmassa aan materiaal uit in de vorm van een sterrenwind. Ondanks dit enorme massaverlies zullen deze sterren wellicht uiteindelijk zwarte gaten achterlaten.
Aan het onderzoek is ook meegewerkt door Alex De Koter en Hugues Sana, die onder meer met de KU Leuven zijn verbonden.
(HLN)
Negen nieuwe monstersterren geven samen 30 miljoen keer zoveel licht als zon
(Illustratiefoto) © afp.
Astronomen, onder andere van de KU Leuven, hebben met de Hubble Ruimtetelescoop in onze kosmische achtertuin negen monstersterren ontdekt. Dat heeft het ESA/Hubble Information Centre vandaag bekendgemaakt.
Het gaat om de grootste set zeer zware sterren die ooit is gevonden. Elke ster is meer dan honderd keer zo zwaar als onze zon.
Zij bevinden zich in cluster R136 in het centrum van de Tarantulanevel. Die bevindt zich in de Grote Magelhaense Wolk die vanaf het zuidelijk halfrond zichtbaar is in het sterrenbeeld Goudvis. De sterren staan op 170.000 lichtjaar van ons, dus relatief dichtbij. R136 is slechts een paar lichtjaar in doorsnee, maar herbergt veel extreme, zware, hete, felle sterren.
Het zwaarterecord staat op naam van een van de sterren in die cluster: R136a1. Met ongeveer 250 zonsmassa's is dit de allerzwaarste ster die op dit moment rechtstreeks is waargenomen. Met name dankzij de in het ultraviolet uitgestoten energie.
Extreem zwaar en fel
De negen zijn niet alleen extreem zwaar, maar ook extreem fel. Samen geven ze dertig miljoen keer zoveel licht als onze zon. Zulke heldere sterren zijn dan ook snel opgebrand. Na ongeveer twee à drie miljoen jaar zijn ze aan het eind van hun leven. Elk van de monstersterren stoot per maand meer dan een aardmassa aan materiaal uit in de vorm van een sterrenwind. Ondanks dit enorme massaverlies zullen deze sterren wellicht uiteindelijk zwarte gaten achterlaten.
Aan het onderzoek is ook meegewerkt door Alex De Koter en Hugues Sana, die onder meer met de KU Leuven zijn verbonden.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
Jupiter getroffen door een komeet:
Twee amateursterrenkundigen hebben waarschijnlijk een inslag van een kosmisch projectiel op de grootste planeet van ons zonnestelsel gefilmd.
Het gaat om een korte lichtflits die op 17 maart rond middernacht te zien was aan de rand van Jupiter, meldt nieuwssite Sky & Telescope.
http://www.nu.nl/wetensch(...)etroffen-komeet.html
Video:
Twee amateursterrenkundigen hebben waarschijnlijk een inslag van een kosmisch projectiel op de grootste planeet van ons zonnestelsel gefilmd.
Het gaat om een korte lichtflits die op 17 maart rond middernacht te zien was aan de rand van Jupiter, meldt nieuwssite Sky & Telescope.
http://www.nu.nl/wetensch(...)etroffen-komeet.html
Video:
05-04-2016
Japanse ruimtesonde klaar om Venus' geheimen te ontrafelen
Nog deze maand begint ruimtesonde AKATSUKI met zijn onderzoek naar het warme zusje van de aarde: Venus.
AKATSUKI kwam in december bij Venus aan. De afgelopen maanden zijn de instrumenten aan boord van de sonde één voor één getest. Tijdens het testen van de instrumenten aan boord van AKATSUKI hebben de Japanners al diverse beelden gemaakt van Venus. Eén van die beelden zie je hieronder. De foto is gemaakt door de Longwave IR-camera en onthult boogvormige wolken die van het zuidelijk halfrond naar het noordelijke deel van Venus lopen.
.
Afbeelding: JAXA.
Klaar voor het echte werk
Naast de Longwave IR-camera werken ook de andere instrumenten aan boord van de sonde naar behoren en dus is AKATSUKI klaar voor het echte werk: onderzoek doen naar Venus. Halverwege deze maand zal de sonde daarmee beginnen, zo laat de Japanse ruimtevaartorganisatie weten. De ruimtesonde zal onder meer onderzoek doen naar het wolkendek en de atmosfeer van Venus. Ook hopen de Japanners een beter beeld te krijgen van het weer op de planeet.
Hetzelfde en toch anders
Venus lijkt in veel opzichten op de aarde. Zo zijn de planeten ongeveer even groot en zwaar. En toch is Venus heel anders: de planeet is heel warm en wordt omringd door koolstofdioxide. Wetenschappers willen graag achterhalen hoe twee planeten die in essentie zo op elkaar lijken, zo sterk van elkaar kunnen verschillen. Naar verwachting kan AKATSUKI ons daar meer over vertellen.
Nu AKATSUKI daadwerkelijk aan de slag gaat nabij Venus wordt het lange wachten van de Japanners dan eindelijk beloond. AKATSUKI werd in mei 2010 al gelanceerd en moest nog in datzelfde jaar bij Venus arriveren. Maar er ging iets mis en de sonde ging rond de zon cirkelen. Enkele maanden geleden deed zich de gelegenheid voor om de sonde alsnog naar Venus te sturen en de Japanners besloten het erop te wagen.
(scientias.nl)
Japanse ruimtesonde klaar om Venus' geheimen te ontrafelen
Nog deze maand begint ruimtesonde AKATSUKI met zijn onderzoek naar het warme zusje van de aarde: Venus.
AKATSUKI kwam in december bij Venus aan. De afgelopen maanden zijn de instrumenten aan boord van de sonde één voor één getest. Tijdens het testen van de instrumenten aan boord van AKATSUKI hebben de Japanners al diverse beelden gemaakt van Venus. Eén van die beelden zie je hieronder. De foto is gemaakt door de Longwave IR-camera en onthult boogvormige wolken die van het zuidelijk halfrond naar het noordelijke deel van Venus lopen.
.
Afbeelding: JAXA.
Klaar voor het echte werk
Naast de Longwave IR-camera werken ook de andere instrumenten aan boord van de sonde naar behoren en dus is AKATSUKI klaar voor het echte werk: onderzoek doen naar Venus. Halverwege deze maand zal de sonde daarmee beginnen, zo laat de Japanse ruimtevaartorganisatie weten. De ruimtesonde zal onder meer onderzoek doen naar het wolkendek en de atmosfeer van Venus. Ook hopen de Japanners een beter beeld te krijgen van het weer op de planeet.
Hetzelfde en toch anders
Venus lijkt in veel opzichten op de aarde. Zo zijn de planeten ongeveer even groot en zwaar. En toch is Venus heel anders: de planeet is heel warm en wordt omringd door koolstofdioxide. Wetenschappers willen graag achterhalen hoe twee planeten die in essentie zo op elkaar lijken, zo sterk van elkaar kunnen verschillen. Naar verwachting kan AKATSUKI ons daar meer over vertellen.
Nu AKATSUKI daadwerkelijk aan de slag gaat nabij Venus wordt het lange wachten van de Japanners dan eindelijk beloond. AKATSUKI werd in mei 2010 al gelanceerd en moest nog in datzelfde jaar bij Venus arriveren. Maar er ging iets mis en de sonde ging rond de zon cirkelen. Enkele maanden geleden deed zich de gelegenheid voor om de sonde alsnog naar Venus te sturen en de Japanners besloten het erop te wagen.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
12-04-2016
Stephen Hawking wil ruimtevaartuig naar ster Alpha Centauri sturen
Stephen Hawking en filantroop Yuri Milner hebben vanavond een nieuw wetenschappelijk project aangekondigd: Breakthrough Starshot. Het doel: een ruimtevaartuig in twintig jaar tijd naar de meest nabije buurster sturen.
Een licht ruimtevaartuig reist op een nader te bepalen tijdstip naar het nabije Alpha Centauri-systeem op een afstand van 4,37 lichtjaar bij de aarde vandaan. Dat is – omgerekend – zo’n 40 biljoen kilometer. Hawking en Milner willen dat deze ruimtesonde deze afstand in twintig jaar overbrugt, wat neerkomt op een snelheid van eenvijfde lichtminuut per minuut.
Aangezien een lichtseconde ongeveer 300.000 kilometer is, moet het ruimtevaartuig dus 60.000 kilometer per seconde afleggen. Dat is vijf keer de doorsnede van de aarde.
.
Het ruimtevaartuig reist op hoge snelheid naar Alpha Centauri.
Zeilen in de ruimte
Hoe gaat dit duo dit plan verwezenlijken? Het ruimtevaartuig van Milner en Hawking weegt niet meer dan een vel papier en gebruikt een zeil – niet groter dan een gemiddelde vlieger – om voort te bewegen. Dit zeil is slechts enkele honderden atomen dik. Een gigantische laserstraal van 100 miljard watt raakt het zeil van dit ruimtevaartuig, waardoor het vliegende zeilbootje flink wordt versneld. Deze straal wordt afgevuurd vanaf een hoge en droge locatie, bijvoorbeeld de Atacamawoestijn in Chili.
Binnen vijftien jaar
De verwachting is dat het ruimtevaartuig binnen vijftien jaar gelanceerd kan worden. Tenminste, als de ontwikkelingen op het gebied van nanotechnologie, lasers en microelektronica op het huidige tempo blijven doorgaan. Het feit dat een bekende wetenschapper als Stephen Hawking zijn naam verbindt aan het project is hoopgevend te noemen.
Foto’s van een andere wereld
De missie gaat zo’n 100 miljoen dollar kosten. De grote vraag is: wat levert het op? Natuurlijk is het een fantastische prestatie dat een ruimtevaartuig een ander zonnestelsel kan bereiken. Wellicht kunnen er zelfs foto’s gemaakt worden, maar dat gaat spannend worden. Kunnen de gegevens een afstand van vier lichtjaar overbruggen? Hawking en Milner laten het er niet bij zitten en zijn van plan om een ontvanger te bouwen die de gegevens kan ontvangen. We krijgen wellicht voor het eerst foto’s van een andere wereld te zien.
Yuri Gagarin
Het is bijzonder dat het project vandaag is aangekondigd. Het is namelijk 55 jaar geleden dat de Russische kosmonaut Yuri Gagarin voor het eerst een rondje om de aarde aflegde. Op Scientias.nl werd in 2011 het jubileum gevierd met een artikel over Gagarin.
(scientias.nl)
Stephen Hawking wil ruimtevaartuig naar ster Alpha Centauri sturen
Stephen Hawking en filantroop Yuri Milner hebben vanavond een nieuw wetenschappelijk project aangekondigd: Breakthrough Starshot. Het doel: een ruimtevaartuig in twintig jaar tijd naar de meest nabije buurster sturen.
Een licht ruimtevaartuig reist op een nader te bepalen tijdstip naar het nabije Alpha Centauri-systeem op een afstand van 4,37 lichtjaar bij de aarde vandaan. Dat is – omgerekend – zo’n 40 biljoen kilometer. Hawking en Milner willen dat deze ruimtesonde deze afstand in twintig jaar overbrugt, wat neerkomt op een snelheid van eenvijfde lichtminuut per minuut.
Aangezien een lichtseconde ongeveer 300.000 kilometer is, moet het ruimtevaartuig dus 60.000 kilometer per seconde afleggen. Dat is vijf keer de doorsnede van de aarde.
.
.Het ruimtevaartuig reist op hoge snelheid naar Alpha Centauri.
Zeilen in de ruimte
Hoe gaat dit duo dit plan verwezenlijken? Het ruimtevaartuig van Milner en Hawking weegt niet meer dan een vel papier en gebruikt een zeil – niet groter dan een gemiddelde vlieger – om voort te bewegen. Dit zeil is slechts enkele honderden atomen dik. Een gigantische laserstraal van 100 miljard watt raakt het zeil van dit ruimtevaartuig, waardoor het vliegende zeilbootje flink wordt versneld. Deze straal wordt afgevuurd vanaf een hoge en droge locatie, bijvoorbeeld de Atacamawoestijn in Chili.
Binnen vijftien jaar
De verwachting is dat het ruimtevaartuig binnen vijftien jaar gelanceerd kan worden. Tenminste, als de ontwikkelingen op het gebied van nanotechnologie, lasers en microelektronica op het huidige tempo blijven doorgaan. Het feit dat een bekende wetenschapper als Stephen Hawking zijn naam verbindt aan het project is hoopgevend te noemen.
Foto’s van een andere wereld
De missie gaat zo’n 100 miljoen dollar kosten. De grote vraag is: wat levert het op? Natuurlijk is het een fantastische prestatie dat een ruimtevaartuig een ander zonnestelsel kan bereiken. Wellicht kunnen er zelfs foto’s gemaakt worden, maar dat gaat spannend worden. Kunnen de gegevens een afstand van vier lichtjaar overbruggen? Hawking en Milner laten het er niet bij zitten en zijn van plan om een ontvanger te bouwen die de gegevens kan ontvangen. We krijgen wellicht voor het eerst foto’s van een andere wereld te zien.
Yuri Gagarin
Het is bijzonder dat het project vandaag is aangekondigd. Het is namelijk 55 jaar geleden dat de Russische kosmonaut Yuri Gagarin voor het eerst een rondje om de aarde aflegde. Op Scientias.nl werd in 2011 het jubileum gevierd met een artikel over Gagarin.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
ASTRONOMERS HAVE DISCOVERED A SUPER-FAST STAR SYSTEM THAT BREAKS CURRENT PHYSICS MODELS
No one can explain those speeds.
Thousands of light-years away, on the outskirts of the Milky Way, astronomers have detected something no one’s ever seen before - a binary star (two stars orbiting a common centre of mass) that’s moving so fast, it’s clocked speeds that almost rival the escape velocity of our galaxy.
What does that mean? Something must be helping this star system gather such incredible momentum, and until now, the best explanation we had for hyper-velocity stars is that they were being propelled by the supermassive black holes that lurk in the centre of a galaxy. But here’s the thing: this binary star is nowhere near a supermassive black hole.
Named PB3877, and located about 18,000 light-years away from Earth, this binary star is not the first hyper-velocity star we’ve found in our galaxy. Astronomers have so far identified more than 20 hyper-velocity stars that seem hell-bent on getting the eff out of our cosmic neighbourhood.
One such hyper-velocity star is US 708, which was confirmed in 2005 to be hurtling through the Milky Way at about 745 miles per second (that's 1,198 km per second, or 2.7 million miles per hour) - fast enough to escape the gravitational pull of the galaxy.
"At that speed you could travel from Earth to the Moon in 5 minutes," said one of the researchers who found US 708, Eugene Magnier from the University of Hawaii. US 708 is expected to leave the Milky Way in about 25 million years.
But all other hyper-velocity stars we’ve found up till this moment have been single stars. This is the first time astronomers have found a double-star system that’s achieved hyper-velocity speeds.
"We studied hyper-velocity stars since 2005, the year of discovery of the first three," said one of the researchers behind the discovery, Ulrich Heber from the Friedrich Alexander University in Germany. "In the meantime about two dozen have been found, but all are single, none has a companion directly visible in its spectrum."
The fact that PB3877 is zooming through the outskirts of the Milky Way is another thing that sets it apart from anything else astronomers have found. All the other hyper-velocity stars we know about have been relatively close to the supermassive black hole at the centre of our galaxy, and physicists have generally agreed that that’s how their incredible acceleration rates could be explained.
Now we have something that puts this hypothesis into serious question.
PB3877 was first identified by researchers using data from the Sloan Digital Sky-Survey (SDSS) data in 2011, but back then, they thought it was a single star. Now, thanks to new observations made with the 10-metre Keck II telescope in Hawaii and the 8.2-metre Very Large Telescope (VLT) in Chile, the team in Germany was able to confirm that it was both a hyper-velocity star, and a binary system.
It appears to consist of one super-hot star that's more than five times hotter than our Sun, and a companion that's 1,000 degrees cooler than our Sun.
"When we looked at the new data, much to our surprise, we found weak absorption lines that could not come from the hot star," says astronomer Thomas Kupfer from the California Institute of Technology. "The cool companion, just like the hot primary, shows a high radial velocity. Hence, the two stars form a binary system, which is the first hyper-velocity wide binary candidate."
They also managed to map out its path to determine that it could not have originated from the centre of the Milky Way. This means it cannot have been accelerated by a supermassive black hole.
"From our calculations we can exclude the galactic centre as the place of origin, because its trajectory never came close to it," said team member Eva Ziegerer. "Other ejection mechanisms, such as stellar collisions and a supernova explosion, have been proposed, but all of them would lead to the disruption of a wide binary."
Instead, the team hypothesises that either a crapload of dark matter must be surrounding the star like a kind of 'halo' to keep it stable at such incredible speeds at the edge of the galaxy, or PB3877 could be an intergalactic 'intruder', formed in a neighbouring galaxy before infiltrating ours. It’s not clear whether it will eventually make it outside the Milky Way.
"We used different mass models to calculate the probability that the star will actually remain bound to the galaxy. Only for the most massive galaxy model this is the case," said one of the researchers, Andreas Irrgang from the Dr Karl Remeis-Observatory in Germany. "This makes PB3877 an excellent target to probe dark matter halo models."
The findings have been published in the Astrophysical Journal Letters, and according to the team, the mere existence of this binary system puts pressure on accepted models and our current understanding of dark matter in the Milky Way. Somebody tell Stephen Hawking to get his spacecraft out there to give us a better look.
http://www.sciencealert.c(...)rrent-physics-models
“The fundamental cause of the trouble in the modern world today is that the stupid are cocksure while the intelligent are full of doubt.”— Bertrand Russell
quote:Rescued Japanese spacecraft delivers first results from Venus
After an unplanned five-year detour, Japan’s Venus probe, Akatsuki, has come back to life with a bang. On 4–8 April, the Japan Aerospace Exploration Agency (JAXA) presented the first scientific results from the spacecraft since it was rescued from an errant orbit around the Sun and rerouted to circle Venus, four months ago. These include a detailed shot of streaked, acidic clouds and a mysterious moving ‘bow’ shape in the planet’s atmosphere.
Despite the probe’s tumble around the Solar System, its instruments are working “almost perfectly”, Akatsuki project manager Masato Nakamura, a planetary scientist at JAXA’s Institute of Space and Astronautical Science in Sagamihara, Japan, announced at the International Venus Conference in Oxford, UK. And if another small manoeuvre in two years’ time is successful, he said, the spacecraft might avoid Venus’s solar-power-draining shadow, and so be able to orbit the planet for five years, rather than the two it was initially assigned.
Vóór het internet dacht men dat de oorzaak van domheid een gebrek aan toegang tot informatie was. Inmiddels weten we beter.
Moet ik wiskundige zijn om wetenschappelijke boeken te lezen van Stephen Hawking, Lawrence Krauss, Neil deGrasse Tyson?
woensdag 6 mei 2015 17:54 schreef Libertarisch het volgende:
Helaas pindakaas dan, het leven is hard. Je kunt niet iedereen blijven begeleiden alsof het kinderen zijn, je zult het zelf moeten doen.
Helaas pindakaas dan, het leven is hard. Je kunt niet iedereen blijven begeleiden alsof het kinderen zijn, je zult het zelf moeten doen.
Deze vraag hoort hier niet echt thuis. Echter, ik denk dat het voor populaire wetenschappelijke boeken niet echt nodig is, maar als je hun echt academische werken wilt begrijpen moet je toch wel wiskundige kennis nodig, dunkt me.quote:
Moet ik wiskundige zijn om wetenschappelijke boeken te lezen van Stephen Hawking, Lawrence Krauss, Neil deGrasse Tyson?
Astronomers in South Africa discover mysterious alignment of black holes
An image of the deep radio map covering the ELAIS-N1 region, with aligned galaxy jets.
The image on the left has white circles around the aligned galaxies;
the image on the right is without the circles. Credit: Prof. Russ Taylor
Deep radio imaging by researchers in the University of Cape Town and University of the Western Cape, in South Africa, has revealed that supermassive black holes in a region of the distant universe are all spinning out radio jets in the same direction – most likely a result of primordial mass fluctuations in the early universe. The astronomers publish their results in a new paper in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Read more at: http://phys.org/news/2016(...)s-alignment.html#jCp
An image of the deep radio map covering the ELAIS-N1 region, with aligned galaxy jets.
The image on the left has white circles around the aligned galaxies;
the image on the right is without the circles. Credit: Prof. Russ Taylor
Deep radio imaging by researchers in the University of Cape Town and University of the Western Cape, in South Africa, has revealed that supermassive black holes in a region of the distant universe are all spinning out radio jets in the same direction – most likely a result of primordial mass fluctuations in the early universe. The astronomers publish their results in a new paper in Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Read more at: http://phys.org/news/2016(...)s-alignment.html#jCp
<a href="http://www.vwkweb.nl/" rel="nofollow" target="_blank">Vereniging voor weerkunde en klimatologie</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
<a href="http://www.estofex.org/" rel="nofollow" target="_blank">ESTOFEX</a>
Links van de maan zie je een vrij helder hemellichaam. Volgens mijn app zou dat Jupiter zijn. Klopt dat?
Eindelijk iemand die denkt wat iedereen zegt
Klopt!!quote:
Links van de maan zie je een vrij helder hemellichaam. Volgens mijn app zou dat Jupiter zijn. Klopt dat?
http://www.frankdeboosere.be/nachthemel/april.php
Vóór het internet dacht men dat de oorzaak van domheid een gebrek aan toegang tot informatie was. Inmiddels weten we beter.
W&T / Astronomie in de Achtertuin #4quote:
Links van de maan zie je een vrij helder hemellichaam. Volgens mijn app zou dat Jupiter zijn. Klopt dat?
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-04-2016
Enorm sterrenstelsel ontdekt dat rond onze Melkweg draait
Het sterrenstelsel heeft de naam Crater 2 gekregen en is het op drie na grootste dwergsterrenstelsel dat rond ons sterrenstelsel draait.
Het sterrenstelsel is iets meer dan 391.000 lichtjaar van de zon verwijderd en cirkelt dus om onze Melkweg heen. Dat schrijven onderzoekers in het blad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Er cirkelen tientallen sterrenstelsels rond het onze heen. Heel bekend zijn de Grote en Kleine Magelhaense Wolk. Het sterrenstelsel dat onderzoekers nu ontdekt hebben, is vrij groot: er zijn slechts drie sterrenstelsels bekend die rond de Melkweg cirkelen en groter zijn dan Crater 2. Onder die drie sterrenstelsels bevinden zich de eerder genoemde Magelhaense Wolken.
Ondanks zijn omvang wist het sterrenstelsel lang verborgen te blijven. Dat heeft alles te maken met de helderheid ervan. Die valt namelijk vies tegen. Sterker nog: het is één van de minst heldere dwergsterrenstelsels ooit ontdekt.
(scientias.nl)
Enorm sterrenstelsel ontdekt dat rond onze Melkweg draait
Het sterrenstelsel heeft de naam Crater 2 gekregen en is het op drie na grootste dwergsterrenstelsel dat rond ons sterrenstelsel draait.
Het sterrenstelsel is iets meer dan 391.000 lichtjaar van de zon verwijderd en cirkelt dus om onze Melkweg heen. Dat schrijven onderzoekers in het blad Monthly Notices of the Royal Astronomical Society.
Er cirkelen tientallen sterrenstelsels rond het onze heen. Heel bekend zijn de Grote en Kleine Magelhaense Wolk. Het sterrenstelsel dat onderzoekers nu ontdekt hebben, is vrij groot: er zijn slechts drie sterrenstelsels bekend die rond de Melkweg cirkelen en groter zijn dan Crater 2. Onder die drie sterrenstelsels bevinden zich de eerder genoemde Magelhaense Wolken.
Ondanks zijn omvang wist het sterrenstelsel lang verborgen te blijven. Dat heeft alles te maken met de helderheid ervan. Die valt namelijk vies tegen. Sterker nog: het is één van de minst heldere dwergsterrenstelsels ooit ontdekt.
(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
18-04-2016
Europese wetenschap wil 'ijsmaan met kans op leven' exploreren
© Wikimedia Commons/Galileo spacecraft.
Ruimtevaart Deze week beslissen Europese topwetenschappers welk initiatief groen licht krijgt om Europa, een maan van Jupiter met kilometers diepe oceaan, te gaan onderzoeken. Verschillende scenario's zijn in de running, een heuse drilboor lijkt het meest waarschijnlijke. Dat meldt BBC.
Welke optie het ook wordt, het zal eerst de steun moeten winnen van het Europese Ruimteagentschap
Jupiter kent vier grote manen: Io, Callisto, Europa en Ganymedes. Europa springt er echter uit: ijsoppervlak beschermt honderden kilometers diepe oceaan, wat wetenschappers doet vermoeden dat Europa potentieel voor buitenaards leven biedt.
De Amerikanen hebben al verschillende initiatieven opgezet die Europa vanaf 2020 moeten exploreren, de Europeanen tot op heden nog geen enkele. Daar moet deze week dus verandering in komen. Europese topwetenschappers gaan in Parijs beslissen welk 'Europa-initiatief' het zal halen. Van aanhangsels bij Amerikaanse missies tot 'ruimteboren': het ene idee klinkt al meer sciencefiction dan het andere.
Het scenario van de 'ijsboor' lijkt het volgens BBC-bronnen wel te halen. Concreet zal de boor het met ijs omgeven oppervlak van Europa proberen te doorboren om zo haar oceaan te verkennen en hopelijk bewijs te vinden voor een habitat waar micro-organismen kunnen groeien.
Welke optie het ook wordt, het zal eerst de steun moeten winnen van het Europese Ruimteagentschap. Die is trouwens al een missie aan het plannen naar een andere Jupiter-maan, Ganymedes. Rond 2022 zou dat initiatief gelanceerd worden.
(HLN)
Europese wetenschap wil 'ijsmaan met kans op leven' exploreren
© Wikimedia Commons/Galileo spacecraft.
Ruimtevaart Deze week beslissen Europese topwetenschappers welk initiatief groen licht krijgt om Europa, een maan van Jupiter met kilometers diepe oceaan, te gaan onderzoeken. Verschillende scenario's zijn in de running, een heuse drilboor lijkt het meest waarschijnlijke. Dat meldt BBC.
Welke optie het ook wordt, het zal eerst de steun moeten winnen van het Europese Ruimteagentschap
Jupiter kent vier grote manen: Io, Callisto, Europa en Ganymedes. Europa springt er echter uit: ijsoppervlak beschermt honderden kilometers diepe oceaan, wat wetenschappers doet vermoeden dat Europa potentieel voor buitenaards leven biedt.
De Amerikanen hebben al verschillende initiatieven opgezet die Europa vanaf 2020 moeten exploreren, de Europeanen tot op heden nog geen enkele. Daar moet deze week dus verandering in komen. Europese topwetenschappers gaan in Parijs beslissen welk 'Europa-initiatief' het zal halen. Van aanhangsels bij Amerikaanse missies tot 'ruimteboren': het ene idee klinkt al meer sciencefiction dan het andere.
Het scenario van de 'ijsboor' lijkt het volgens BBC-bronnen wel te halen. Concreet zal de boor het met ijs omgeven oppervlak van Europa proberen te doorboren om zo haar oceaan te verkennen en hopelijk bewijs te vinden voor een habitat waar micro-organismen kunnen groeien.
Welke optie het ook wordt, het zal eerst de steun moeten winnen van het Europese Ruimteagentschap. Die is trouwens al een missie aan het plannen naar een andere Jupiter-maan, Ganymedes. Rond 2022 zou dat initiatief gelanceerd worden.
(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
19-04-2016
Eerste hemelkaart van watertelescoop toont geflonker van zwarte gaten
Gisteren werd een nieuwe hemelkaart gepubliceerd. Het is de eerste kaart die gebaseerd is op gegevens van de High Altitude Water Cherenkov (HAWC) sterrenwacht in Mexico. De hemelkaart toont flikkerende zwarte gaten, pulsars, supernovaresten en andere bijzondere kosmische verschijnselen.
‘Nooit eerder hebben we zo diep kunnen kijken in zo’n groot deel van de hemel. Bovendien zijn zulke energierijke fotonen nog niet eerder gemeten’, zegt Brenda Dingus van het Los Almos National Laboratory, New Mexico, een van de deelnemende onderzoeksinstituten. Dingus presenteerde de kaart tijdens een bijeenkomst van de American Physical Society in Salt Lake City, Utah.
.
Het HAWC observatorium in Mexico.
De sterrenwacht boven op een berg in Mexico is inmiddels een klein jaar in gebruik. Met de telescoop registreren onderzoekers gammastraling met de allerhoogste energie, tussen de 0,1 en 100 tera-elektronvolt (TeV). Om je een idee te geven: dat is 7 keer groter dan de straling die vrijkomt in de deeltjesversneller in Genève. Tot nu toe heeft de Mexicaanse telescoop fotonen kunnen detecteren van maximaal 60 TeV.
‘De sterrenkijker lijkt dan ook niet op telescopen zoals de meeste mensen die kennen’, vertelt Dingus. De detector bestaat uit 300 watertanks, elk gevuld met 200.000 liter water. Wanneer hoogenergetische deeltjes het water bereiken, zenden ze blauw licht uit, ook wel tsjerenkovstraling genoemd. Met behulp van die straling reconstrueren de onderzoekers de deeltjes die het licht veroorzaakten.
Nevel
De telescoop detecteert niet de extreem hoogenergetische fotonen zelf. Die worden door de dampkring tegengehouden. Gelukkig maar, want straling met zoveel energie kan onze weefsels beschadigen. In plaats daarvan meet de detector de nevel van secundaire deeltjes. Die nevel, ook wel een air shower genoemd, wordt gegenereerd wanneer gammastraling de atmosfeer raakt.
‘Onze telescoop registreert elke seconde zo’n 20.000 neveldeeltjes’, aldus Dingus.
.
HAWC’s hemelkaart toont gemeten gammastraling.
De watertelescoop heeft straling gemeten afkomstig uit 40 verschillende bronnen van gammastraling. Tien van die bronnen zijn niet eerder gedetecteerd. Het onderzoeksteam probeert nu uit te zoeken of die nieuwe straling afkomstig kan zijn van kosmische verschijnselen waarvan al eerder straling is gedetecteerd in het spectrum van zichtbaar of infrarood licht.
‘Zo hebben we gammastraling ontdekt die afkomstig kan zijn van een supernovarest’, vertelt Michelle Hui van het Nasa Marchall Spaceflight Center in Huntsville, Alabama. Ook dat instituut werkte mee dat aan de hemelkaart. Wanneer zware sterren exploderen, een fenomeen bekend als supernova, komt een stofwolk vrij die de supernovarest wordt genoemd. Deeltjes in die wolk worden versneld door de schokgolven van de explosie tot ze een extreem hoge energie hebben en gammastraling uitstralen.
Ook registreerde de telescoop een al bekende pulsar op een afstand van 26.000 lichtjaar. Een derde bron van hoogenergetische straling, mogelijk gerelateerd aan de verre supernovarest, wordt momenteel nog geïdentificeerd.
.
Drie nieuwe bronnen van gammastraling gedetecteerd door HAWC.
Bovendien kan de watertelescoop gammastraling meten die afkomstig is van sterrenstelsels ver van de Melkweg. Van de oorsprong van die straling is nog minder bekend. Wetenschappers denken dat zwarte gaten in de kern van sterrenstelsels eveneens hoogenergetische fotonen uitstralen, al begrijpen ze nog niet goed hoe die fotonen zoveel energie verwerven kunnen.
Alarm
Omdat de detector continue aanstaat, kan hij de veranderingen in gammastraling met meer betrouwbaarheid meten. Iets meer dan tien dagen geleden signaleerde het HAWC een flikkering in een sterrenstelsel genaamd Markarian 501.
‘Op 5 april zagen we niks, op 6 april werd Markarian superhelder en tegen 8 april was het weer bijna verdwenen’, zegt Robert Lauer van de universiteit van Nieuw Mexico. Meteen alarmeerde het team andere sterrenwachten via het Astronomer’s Telegram Network. Ze riepen wetenschappers op om het sterrenstelsel te volgen op basis van andere uitgezonden golflengten, al heeft dat nog niet tot reacties geleid.
Andere telescopen die zulke hoogenergetische fotonen detecteren, registreren maar een deel van de hemel tegelijk. Dat maakt het onmogelijk om de frequentie van de schitteringen te meten. Met meer onderzoek vanuit de HAWC-sterrenwacht hopen de wetenschappers die frequentie binnen vijf jaar bepaald te hebben. Zo’n vijf tot tien keer per jaar lijkt er geflonker voorbij te komen, zegt Lauer, maar mogelijk verschilt de schitterfrequentie van verschillende sterrenstelsels.
Ook kan de telescoop de straling uit het zwarte gat in het midden van ons sterrenstelsel gaan registreren.
‘We weten van al deze fenomenen al deze dat ze moeten bestaan’, zegt Hui. ‘Wat we nog niet weten, is hoe vaak ze voorbijschitteren.’
(newsientist.nl)
Eerste hemelkaart van watertelescoop toont geflonker van zwarte gaten
Gisteren werd een nieuwe hemelkaart gepubliceerd. Het is de eerste kaart die gebaseerd is op gegevens van de High Altitude Water Cherenkov (HAWC) sterrenwacht in Mexico. De hemelkaart toont flikkerende zwarte gaten, pulsars, supernovaresten en andere bijzondere kosmische verschijnselen.
‘Nooit eerder hebben we zo diep kunnen kijken in zo’n groot deel van de hemel. Bovendien zijn zulke energierijke fotonen nog niet eerder gemeten’, zegt Brenda Dingus van het Los Almos National Laboratory, New Mexico, een van de deelnemende onderzoeksinstituten. Dingus presenteerde de kaart tijdens een bijeenkomst van de American Physical Society in Salt Lake City, Utah.
.
.Het HAWC observatorium in Mexico.
De sterrenwacht boven op een berg in Mexico is inmiddels een klein jaar in gebruik. Met de telescoop registreren onderzoekers gammastraling met de allerhoogste energie, tussen de 0,1 en 100 tera-elektronvolt (TeV). Om je een idee te geven: dat is 7 keer groter dan de straling die vrijkomt in de deeltjesversneller in Genève. Tot nu toe heeft de Mexicaanse telescoop fotonen kunnen detecteren van maximaal 60 TeV.
‘De sterrenkijker lijkt dan ook niet op telescopen zoals de meeste mensen die kennen’, vertelt Dingus. De detector bestaat uit 300 watertanks, elk gevuld met 200.000 liter water. Wanneer hoogenergetische deeltjes het water bereiken, zenden ze blauw licht uit, ook wel tsjerenkovstraling genoemd. Met behulp van die straling reconstrueren de onderzoekers de deeltjes die het licht veroorzaakten.
Nevel
De telescoop detecteert niet de extreem hoogenergetische fotonen zelf. Die worden door de dampkring tegengehouden. Gelukkig maar, want straling met zoveel energie kan onze weefsels beschadigen. In plaats daarvan meet de detector de nevel van secundaire deeltjes. Die nevel, ook wel een air shower genoemd, wordt gegenereerd wanneer gammastraling de atmosfeer raakt.
‘Onze telescoop registreert elke seconde zo’n 20.000 neveldeeltjes’, aldus Dingus.
.
.HAWC’s hemelkaart toont gemeten gammastraling.
De watertelescoop heeft straling gemeten afkomstig uit 40 verschillende bronnen van gammastraling. Tien van die bronnen zijn niet eerder gedetecteerd. Het onderzoeksteam probeert nu uit te zoeken of die nieuwe straling afkomstig kan zijn van kosmische verschijnselen waarvan al eerder straling is gedetecteerd in het spectrum van zichtbaar of infrarood licht.
‘Zo hebben we gammastraling ontdekt die afkomstig kan zijn van een supernovarest’, vertelt Michelle Hui van het Nasa Marchall Spaceflight Center in Huntsville, Alabama. Ook dat instituut werkte mee dat aan de hemelkaart. Wanneer zware sterren exploderen, een fenomeen bekend als supernova, komt een stofwolk vrij die de supernovarest wordt genoemd. Deeltjes in die wolk worden versneld door de schokgolven van de explosie tot ze een extreem hoge energie hebben en gammastraling uitstralen.
Ook registreerde de telescoop een al bekende pulsar op een afstand van 26.000 lichtjaar. Een derde bron van hoogenergetische straling, mogelijk gerelateerd aan de verre supernovarest, wordt momenteel nog geïdentificeerd.
.
.Drie nieuwe bronnen van gammastraling gedetecteerd door HAWC.
Bovendien kan de watertelescoop gammastraling meten die afkomstig is van sterrenstelsels ver van de Melkweg. Van de oorsprong van die straling is nog minder bekend. Wetenschappers denken dat zwarte gaten in de kern van sterrenstelsels eveneens hoogenergetische fotonen uitstralen, al begrijpen ze nog niet goed hoe die fotonen zoveel energie verwerven kunnen.
Alarm
Omdat de detector continue aanstaat, kan hij de veranderingen in gammastraling met meer betrouwbaarheid meten. Iets meer dan tien dagen geleden signaleerde het HAWC een flikkering in een sterrenstelsel genaamd Markarian 501.
‘Op 5 april zagen we niks, op 6 april werd Markarian superhelder en tegen 8 april was het weer bijna verdwenen’, zegt Robert Lauer van de universiteit van Nieuw Mexico. Meteen alarmeerde het team andere sterrenwachten via het Astronomer’s Telegram Network. Ze riepen wetenschappers op om het sterrenstelsel te volgen op basis van andere uitgezonden golflengten, al heeft dat nog niet tot reacties geleid.
Andere telescopen die zulke hoogenergetische fotonen detecteren, registreren maar een deel van de hemel tegelijk. Dat maakt het onmogelijk om de frequentie van de schitteringen te meten. Met meer onderzoek vanuit de HAWC-sterrenwacht hopen de wetenschappers die frequentie binnen vijf jaar bepaald te hebben. Zo’n vijf tot tien keer per jaar lijkt er geflonker voorbij te komen, zegt Lauer, maar mogelijk verschilt de schitterfrequentie van verschillende sterrenstelsels.
Ook kan de telescoop de straling uit het zwarte gat in het midden van ons sterrenstelsel gaan registreren.
‘We weten van al deze fenomenen al deze dat ze moeten bestaan’, zegt Hui. ‘Wat we nog niet weten, is hoe vaak ze voorbijschitteren.’
(newsientist.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
