Met uitsterven Bedreigd #2

04-12-2016

Te veel macht voor honingbij

Honingbijen zijn goed voor het bestuiven van bloemen. Maar ze zorgen er ook voor dat andere insecten uitsterven, zo waarschuwen Zweedse wetenschappers.

In 2013 kwam de documentaire ‘More than honey’ met een alarmerende boodschap: door ziektes en parasieten gaan er massaal honingbijen dood. De documentaire laat zien hoe op grote schaal bijen worden ingezet voor onze landbouw. Bijen ontmoeten andere bijen op de plantages, waar ze elkaar infecteren. De documentairemakers gebruikten het controversiële citaat van Albert Einstein: ‘Als de bij van aarde zou verdwijnen, zou de mens maximaal vier jaar op aarde kunnen leven’. Men is er nog niet uit of het ook echt Einstein was die dit heeft gezegd, maar dat bijen van groot belang zijn voor onze landbouw staat als een paal boven water.

Maar klopt dit eigenlijk wel? Eerder werd al duidelijk dat het probleem niet zozeer zit in het uitsterven van honingbijen, maar in het uitsterven van wilde bijen. Nu blijkt uit Zweeds onderzoek dat niet alleen de grootschaligheid van honingbijen problematisch is voor de bij zelf, maar ook voor andere insecten. Andere insecten worden verdrongen door de honingbij. Hierdoor dreigen deze insecten niet alleen uit te sterven, maar worden ook bepaalde planten niet meer bevrucht.

Velden met koolzaad

Om tot hun conclusie te komen, onderzochten de wetenschappers 44 velden in het zuiden van Zweden. De velden stonden vol met koolzaad, een plant die veel bloemen geeft en waar dus veel insecten op af komen. Op 23 velden plaatsten de onderzoekers een aantal bijenkorven. De resterende 21 velden functioneerden als controlevelden. Op deze laatste velden hielden de onderzoekers bij hoeveel honingbijen en insecten er van nature al aanwezig waren. Op deze manier konden de onderzoekers een goede vergelijking maken.

Netten

De onderzoekers plaatsten vangnetten op 100, 200 en 300 meter afstand van de bijenkorven. Hierin vingen ze insecten, zoals hommels, zweefvliegen en dazen. Elke week gedurende het bloeiseizoen van koolzaad controleerden de wetenschappers deze netten. De onderzoekers analyseerden het aantal insecten ten opzichte van het aantal honingbijen. Alle insecten werden apart bestudeerd. Wat bleek was dat van alle soorten de aantallen afnamen wanneer de honingbij in aantal toenam.

Moeten we ons nu zorgen maken, nu deze insecten worden verdrongen? Wat zou er namelijk met onze landbouw gebeuren als hommels uit zouden sterven? Is de mensheid dan ook vier jaar later uitgestorven? Helaas heeft Einstein dat er niet bij verteld. De tijd zal het leren.

(dekennisvannu.nl)

08-12-2016

Giraf met uitsterven bedreigd


Geplaatst op 8 december 2016 in Aktueel, Biologie, Wetenschap

Dierenrechtenactivisten slaan de alarmbel. Het aantal giraffen is in de afgelopen dertig jaar gedaald met bijna 40 procent. Op de nieuwe ‘Rode Lijst’ van de World Conservation Union (IUCN), worden de dieren daarom beschouwd als ‘at risk’, wat betekent dat ze zouden kunnen uitsterven.

De nieuwe lijst van de IUCN werd gepresenteerd op de Species Protection conferentie van de Verenigde Naties in Cancún, Mexico. Op dit moment zijn er nog zo’n 100.000 giraffen wereldwijd, maar hun aantallen lopen sterk terug. De belangrijkste redenen voor de enorme daling in de afgelopen decennia zijn stroperij en verlies van habitat, zegt de IUCN.

Meer alarmerende bevindingen van de dierenbeschermers: van 740 recent ontdekte vogelsoorten wordt elf procent alweer met uitsterven bedreigd. Veel soorten zouden zijn verdwenen voordat we überhaupt wisten dat ze bestonden, zegt de IUCN.

Andere vogels worden juist bedreigd doordat ze zo populair zijn. Neem de Afrikaanse grijze papegaai. Deze dieren zijn gewild dankzij hun intelligentie en talent om mensen te imiteren. Uitgerekend die eigenschappen zouden fataal voor hen kunnen zijn, volgens de IUCN. Want ze maken de vogels een aantrekkelijk object voor stropers en smokkelaars. Bij het vervoer naar de afzetmarkten gaan erg veel dieren dood.

De huidige lijst toont de omvang van het verlies aan biodiversiteit wereldwijd. Dat geldt niet alleen voor dieren, ook planten zijn in gevaar door de mens. Zelfs wilde verwanten van gerst, haver en zonnebloempitten staan op de Rode Lijst. Zij zijn een belangrijke bron van genen voor nieuwe gewassen. Ook deze planten lijden onder een verlies van habitat.

We maken momenteel de grootste wereldwijde uitsterven van soorten mee sinds de dinosaurussen, zo waren de experts op de conferentie met elkaar eens. Vrijwel alle sterfgevallen hebben één oorzaak: de mens. Bevolkingsgroei en economische welvaart gaat ten koste van natuurlijke ecosystemen.

(faqt.nl)

27-12-2016

Jachtluipaard met uitsterven bedreigd



© wikimedia.

Het jachtluipaard, het snelste landdier ter wereld, wordt met uitsterven bedreigd. Wetenschappers schatten dat er nog maar 7.100 jachtluipaarden in het wild leven, op slechts 9 procent van het territorium dat ze plachten in te nemen. Vooral de Aziatische populatie is er erg aan toe, met nog maar 50 dieren in Iran, zo blijkt uit onderzoek van Britse dierenbeschermingsorganisaties.

In Zimbabwe is het aantal jachtluipaarden in 16 jaar tijd met 85 procent gedaald. Die dramatische evolutie heeft ertoe geleid dat opgeroepen wordt de status van het dier van 'kwetsbaar' op te trekken naar 'bedreigd' op de lijst van bedreigde diersoorten.

Het jachtluipaard heeft veel ruimte nodig. Deels daardoor valt 77 procent van zijn overgebleven habitat buiten beschermde gebieden, waardoor het dier bijzonder kwetsbaar is voor de impact van de mens. Zelfs binnen goed beheerde parken en reservaten lijden de dieren onder de jacht, het verlies van habitat, en de illegale dierenhandel. Deze factoren zorgden er in Zimbabwe voor dat de populatie van 1.200 dieren op zestien jaar tijd zakte tot hooguit 170 dieren.

Experts willen een nieuwe aanpak voor de bescherming van het jachtluipaard waarbij de klemtoon ligt op gecoördineerde regionale strategieën die landsgrenzen overstijgen. Daarnaast moet gestreefd worden naar een duurzaam samenleven van mens en wilde dieren.

(HLN)

19-01-2017

Meeste primaten nu bedreigd



Zeer slecht nieuws uit de wereld van de biodiversiteit. Vrijwel alle soorten primaten zijn nu met uitsterven bedreigd. Er is een belangrijke uitzondering: de mens. Er zijn 504 hoofdsoorten, waar wij ook deel van uitmaken. Met vrijwel allemaal gaat het heel slecht, schrijft een internationale groep biologen in het vakblad Science Advances. Als er niets gebeurt, zullen veel soorten de komende jaren uitsterven.

De belangrijkste oorzaak is de ene soort primaten waarmee het wel goed gaat, de mens. Die heeft de afgelopen decennia veel bossen veranderd in landbouwgebied, waardoor primaten steeds minder habitat hebben. Ook jagen en oorlog zorgen dat veel soorten op een belangrijk punt in hun bestaan zijn gekomen, zoals het Philippijnse spookdiertje op de foto.

Maar de groep biologen, onder auspiciën van de Universidad Nacional Autónoma de México gelooft dat het nog niet te laat is. Om de trend te keren, moet wereldwijd het ontbossen een halt worden toegeroepen. Bovendien is het nodig dat boeren in de meest bedreigde gebieden moeten leren samenleven met primaten. Dat betekent een verbod op jagen en afschieten van dieren die een oogst bedreigen.

In sommige gebieden gebeurt dat al. Vooral daar waar lokale mensen begrijpen dat de natuur een grote aantrekkingskracht uitoefent op westerse toeristen en hun harde valuta. Congo, verscheurd door oorlog is desondanks een van de landen waar het iets beter gaat met grotere primaten. Door dergelijke initiatieven te steunen, kan een betere toekomst worden geboden aan soorten die nu op de nominatie staan uit te sterven.

(faqt.nl)

quote:

Op vrijdag 20 januari 2017 08:57 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:

Maar de groep biologen, onder auspiciën van de Universidad Nacional Autónoma de México gelooft dat het nog niet te laat is.

Het klinkt misschien lullig, maar eigenlijk hoop ik dat de komende jaren een aantal van de 'sexy' soorten, zoals primaten, maar giraffen, jachtluipaarden, olifanten, tijgers, etc. uitsterven. Dar zou een belangrijk signaal zijn dat het écht de verkeerde kant op gaat. Zolang die soorten het met kunst en vliegwerk nog net redden blijf je de ontkenning houden dat "de mens toch nooit zoveel invloed kan uitoefenen op de Aarde." Sterft een aantal van die soorten uit, dan zie je misschen een kentering. Anders blijft het denk ik pappen en nathouden.

quote:

Op zaterdag 21 januari 2017 09:28 schreef Wombcat het volgende:

[..]

Het klinkt misschien lullig, maar eigenlijk hoop ik dat de komende jaren een aantal van de 'sexy' soorten, zoals primaten, maar giraffen, jachtluipaarden, olifanten, tijgers, etc. uitsterven. Dar zou een belangrijk signaal zijn dat het écht de verkeerde kant op gaat. Zolang die soorten het met kunst en vliegwerk nog net redden blijf je de ontkenning houden dat "de mens toch nooit zoveel invloed kan uitoefenen op de Aarde." Sterft een aantal van die soorten uit, dan zie je misschen een kentering. Anders blijft het denk ik pappen en nathouden.

Zoiets zou niet nodig moeten zijn om mensen bewust te maken

25-01-2017

Trend in biologie: ontuitsterven



Dankzij de mens zijn de afgelopen eeuwen talloze diersoorten uitgestorven. De dodo is een triest voorbeeld waarbij ons land een grote rol speelde. Maar we gaan die fouten rechtzetten, wetenschappers denken dat ze de middelen hebben om uitgestorven dieren weer terug te halen en Nederland speelt daarbij een belangrijke rol. Wellicht gaan we zelfs de dodo terugzien.

Zo zijn Nederlandse onderzoekers bezig zowel de Kaspische tijger als het oeros weer tot leven te wekken. Beide dieren zijn ideale kandidaten voor het terughalen. Er is genetisch materiaal van beschikbaar en er zijn levende diersoorten die nauw verwant zijn aan deze dieren. Door het erfelijk materiaal te mengen met die verwanten, is het mogelijk om binnen enkele generaties dieren te kweken die er net zo uitzien als de uitgestorven soort.

Van de wolharige mammoet is recent genetisch materiaal gevonden dat slechts 4000 jaar oud is. Door dat te kruisen met olifanten, willen Russische en Koreaanse geleerden proberen om het langharige steppedier weer te laten terugkomen. De grote vraag is alleen waar het moet leven. Deze dieren zijn zo groot, dat er een enorm gebied nodig is om een kleine kudde te kunnen voeden. Dit dier is niet voor niets uitgestorven, betogen andere wetenschappers.

Een van de meest langdurige projecten om een dier uit de dood te laten opstaan, betreft de quagga (foto). Dit familielid van de zebra leefde ooit op de prairies van Afrika, tot het door jacht uitstierf. Het laatste wilde exemplaar stierf in 1870, dertien jaar later blies de enig overgebleven quagga in gevangenschap zijn laatste adem uit. Dat gebeurde in de dierentuin Artis, van Amsterdam. Sinds 1989 proberen wetenschappers manieren te vinden om ook dit dier te laten terugkomen, door zebra’s met weinig strepen te kweken.

De laatste jaren zijn genetische technieken sterk verbeterd. Het moment lijkt aangebroken om het grote uitsterven daadwerkelijk om te keren. Met het oeros zijn al goede resultaten geboekt. Door de vondst van merg van de dodo – met daarin dna – moet het zelfs mogelijk zijn dit dier weer op de aarde te zetten.

(faqt.nl)

13-02-2017

Honderden soorten worden nu al bedreigd door klimaatverandering



Zeker de helft van 800 bedreigde landdieren en een kwart van 1200 bedreigde vogelsoorten worden negatief beïnvloed door een veranderend klimaat.

Dat stellen Australische onderzoekers in een paper dat zojuist in het blad Nature Climate Change is verschenen. De onderzoekers baseren hun conclusie op een analyse van 136 onderzoeken.

Het onderzoek
Zo’n 70 van deze studies draaiden om 120 verschillende soorten zoogdieren. Nog eens 66 studies draaiden om 569 verschillende soorten vogels. In alle bestudeerde studies waren onderzoekers op zoek gegaan naar een reactie van soorten op klimaatverandering en indien er sprake was van een reactie beschreven ze deze ook. De onderzoekers bestudeerden al deze reacties en deelden ze in één van vier categorieën in:
– negatieve reacties (hiervan was sprake als een populatie of leefgebied van een populatie kleiner was geworden, als de lichaamsmassa was afgenomen of als de overlevingskansen van een individu afnamen)
– positieve reacties (hiervan was sprake als een populatie of leefgebied van een populatie groeide, als de lichaamsmassa toenam of als de overlevingskansen van een individu toenam of als een soort zich aan klimaatverandering aanpaste)
– geen reactie (als een soort – ondanks dat er in het leefgebied sprake was van klimaatverandering – niet veranderde)
– gemixte reacties (als een soort in reactie op klimaatverandering een mix van bovengenoemde reacties vertoonde).

Niet erkend
Uit het onderzoek blijkt dat bijna alle soorten waarneembaar op klimaatverandering reageren. En een deel ervan werd negatief door klimaatverandering beïnvloed. Maar dat wordt maar zelden erkend. “Slechts zeven procent van de zoogdieren en vier procent van de vogels die een negatieve reactie op klimaatverandering vertonen worden momenteel door de International Union for Conservation of Nature Red List of Threatened Species beschouwd als ‘soorten die bedreigd worden door klimaatverandering en extreme weersomstandigheden’,” stelt onderzoeker James Watson. Dat is waarschijnlijk deels te verklaren door het feit dat bij dieren die op deze lijst het stempel ‘least concern’ (het minst zorgwekkend) meekrijgen vaak geen of nauwelijks dreigingen worden vermeld. Ook maskeren andere dreigingen – verlies van leefgebied, stroperij – vaak het effect dat klimaatverandering op soorten heeft.

Bedreigde soorten
De onderzoekers identificeerden zo in hun 700 soorten tellende dataset de zoogdier- en vogelsoorten waarvan we weten dat ze reeds negatief door klimaatverandering beïnvloed worden. Vervolgens gebruikten ze die informatie om te achterhalen welke andere soorten – met vergelijkbare eigenschappen of in hetzelfde leefgebied als de bestudeerde soorten – waarschijnlijk ook door klimaatverandering beïnvloed worden. De onderzoekers richtten zich hierbij op soorten die bedreigd worden en dus op de Rode Lijst van de International Union for the Conservation of Nature (IUCN) staan. Dus: afgaand op de dataset van bijna 700 zoogdier- en vogelsoorten werd gekeken welke soorten die we momenteel op de Rode Lijst aantreffen waarschijnlijk ook reeds negatief door klimaatverandering worden beïnvloed. “De resultaten suggereren dat ongeveer de helft van 873 bedreigde zoogdieren en 23 procent van 1272 bedreigde vogelsoorten reeds een negatieve reactie hebben vertoond op klimaatverandering,” concludeert onderzoeker James Watson.

Er zijn talloze onderzoeken verschenen die een beeld schetsen van de impact die klimaatverandering in de toekomst op verschillende soorten kan gaan hebben. Maar te weinig wordt er volgens Watson gekeken welke invloed klimaatverandering nu reeds op soorten heeft. En die impact wordt daardoor zwaar onderschat. “We moeten de beoordeling van de impact die klimaatverandering op alle soorten heeft direct verbeteren. We moeten de impact die klimaatverandering heeft naar een breder publiek toe communiceren en we moeten ons ervan verzekeren dat belangrijke beleidsmakers weten dat er maatregelen genomen moeten worden om te voorkomen dat soorten uitsterven. Klimaatverandering is geen toekomstige dreiging meer.”

(scientias.nl)

20-02-2017

Stropers doden 4 op de 5 bosolifanten in Gabon

In tien jaar tijd is meer dan 80 procent van de grootste populatie Afrikaanse bosolifanten verdwenen.

Dat betekent dat er in een decennium tijd zo’n 25.000 olifanten zijn gedood. En dat is reden tot zorg. “Omdat Gabon vermoedelijk de grootste resterende populatie bosolifanten huisvest, betekent het dat bosolifanten nog in een veel lastiger pakket zitten dan gedacht,” concludeert onderzoeker John Poulsen. “Met minder dan 100.000 olifanten in Centraal-Afrika loopt de subsoort het risico om uit te sterven als overheden en natuurorganisaties niet snel in actie komen.”

Olifantenpoep
Poulsen en collega’s baseren hun conclusie op…olifantenpoep. Aan de hand van de uitwerpselen die in 2014 van de dieren in het Minkébé National Park werden teruggevonden, schatten ze hoe groot de populatie op dat moment was. Vervolgens vergeleken ze die cijfers met een op vergelijkbare wijze uitgevoerd onderzoek uit 2004. De onderzoekers hadden wel verwacht dat het aantal bosolifanten in de tussenliggende periode was afgenomen. Maar ze hadden niet verwacht dat de populatie in zo’n korte tijd zo klein was geworden.

Stropers
Dat de populatie zo gekrompen is, schrijven de onderzoekers toe aan stropers. Het gaat dan voornamelijk om stropers die oorspronkelijk uit het aangrenzende Kameroen komen. Het maakt het aanpakken van dit probleem een internationale uitdaging, zo benadrukken de onderzoekers. Landen moeten de handen ineenslaan om de Afrikaanse bosolifanten van de ondergang te redden. “Soorten steken grenzen over en stropers doen dat ook,” stelt Poulsen.

Maatregelen
Maar niet alleen Gabon en omringende landen moeten maatregelen treffen. Er moet wereldwijd actie ondernomen worden. Zo moet de vraag naar ivoor teruggedrongen worden. Daarnaast is het zaak dat de Afrikaanse bosolifant niet als een subsoort, maar als een aparte soort wordt beschouwd. Daar is zowel genetisch als morfologisch alle reden toe en zou helpen om meer aandacht te genereren voor het lot van de Afrikaanse bosolifant.

Poulsen heeft goede hoop dat het tij nog gekeerd kan worden en de Afrikaanse bosolifant behouden blijft. Maar waarschijnlijk vinden we de olifanten in de toekomst alleen nog in kleine gebieden die weer onderdeel uitmaken van goedbeschermde nationale parken. Dat de Afrikaanse bosolifant tegen die tijd niet meer in de Centraal-Afrikaanse bossen rondwaart, kan wel verstrekkende gevolgen hebben voor die bossen. “Olifanten zijn de engineers van hun ecosysteem en spelen een grote rol in het verspreiden van zaden en de voedselkringloop,” vertelt Poulsen. “We weten niet goed hoe de verwijdering van olifanten uit grote delen van Centraal-Afrikaanse bossen de samenstelling en structuur van die bossen verandert.”

(scientias.nl)

28-02-2017

'Uitgestorven soorten terugbrengen heeft een te hoge prijs'

De biodiversiteit neemt eerder af dan toe wanneer we uitgestorven soorten weer tot leven gaan wekken.

Daarvoor waarschuwen Australische onderzoekers in het blad Nature Ecology and Evolution. Ze wijzen erop dat het tot leven wekken van uitgestorven dieren hoge kosten met zich meebrengen. Dat geld moet natuurlijk ergens vandaan komen en de onderzoekers zijn bang dat het uit het spaarpotje ter behoud van bedreigde diersoorten wordt gehaald. En dat zou verstrekkende gevolgen hebben, zo tonen ze in hun studie aan.

Het onderzoek
De onderzoekers gingen onder meer na hoeveel het zou kosten om uitgestorven soorten zoals de Lord Howe-duif, de Waitomo-kikker en de kleine bosmoa weer tot leven te wekken. Ook keken ze naar de impact die het opnieuw introduceren van recent uitgestorven soorten op een ecosysteem zou hebben. Vervolgens richtten ze de blik op soorten die nu nog op aarde rondlopen, maar ernstig bedreigd worden: hoeveel van deze soorten zullen daadwerkelijk uitsterven als we het geld dat bedoeld is om deze soorten te redden, inzetten om uitgestorven soorten tot leven te wekken?

Nieuw-Zeeland
Uit het onderzoek blijkt dat het terugbrengen van uitgestorven soorten heel lokaal leidt tot een grotere biodiversiteit. Maar: wanneer in Nieuw-Zeeland 11 uitgestorven soorten tot leven worden gewekt, zal dat naar schatting tot de ondergang van 31 bestaande soorten leiden. Simpelweg omdat er geen geld meer is om deze soorten te redden. In feite neemt de biodiversiteit door het terugbrengen van uitgestorven soorten dus niet toe, maar af.

New South Wales
Ook een tweede simulatie – dit keer in het Australische New South Wales – levert vergelijkbare resultaten op. Met het geld dat nodig is om 5 uitgestorven soorten terug te brengen, zouden maar liefst acht keer meer (42) bestaande soorten gered kunnen worden.

“Over het algemeen is het beter als we ons richten op de vele soorten die nu onze hulp nodig hebben”

Nog hogere kosten
De onderzoekers benadrukken dat hun studie nog een vrij conservatieve schatting van de kosten van het terugbrengen van uitgestorven soorten presenteert. Want waarschijnlijk vallen de kosten in werkelijkheid veel hoger uit. Zo gaan de onderzoekers er in hun studie vanuit dat het in één keer lukt om een uitgestorven soort tot leven te wekken, maar waarschijnlijk zal het ook wel eens mislukken (waardoor de kosten oplopen). Ook moeten we de kosten van het oprichten van een levensvatbare kolonie van voormalige-uitgestorven dieren – een kostenpost die de onderzoekers niet hebben meegenomen – niet onderschatten.

Richten op bestaande soorten
Volgens onderzoeker Hugh Possingham kan het terugbrengen van uitgestorven soorten “inspirerend zijn”. Maar “dan moeten we ons er wel van verzekeren dat het niet ten koste gaat van de financiële middelen voor het behoud van bestaande soorten. Over het algemeen is het beter als we ons richten op de vele soorten die nu onze hulp nodig hebben.”

Uitgestorven dieren terugbrengen: het is een droom van velen. En het lijkt aannemelijk dat onderzoekers zich in de toekomst met die droom gaan bezighouden. Maar voor die tijd moeten we natuurlijk wel goed nadenken over de impact die zo’n onderzoeksproject heeft. Dit onderzoek geeft een eerste voorzet

(scientias.nl)

29-03-2017

Nieuwe populatie Chinese tijgers ontdekt in Thailand



Voor het eerst in vijftien jaar zijn in het oosten van Thailand Chinese tijgers met jongen ontdekt.

Dat blijkt uit onderzoek van de organisaties Freeland en Panthera dat in nauwe samenwerking met de Thaise overheid is uitgevoerd.

Voortplanting
Met behulp van cameravallen gingen de onderzoekers in de bossen in het oostelijke deel van Thailand op zoek naar Chinese tijgers. En met succes! Er werden meerdere tijgers gefotografeerd. Wat met name interessant is, is dat er naast volwassen tijgers ook enkele jongen werden gespot. Dat bewijst dat deze populatie zich bovendien voortplant. En dat is bijzonder. Het is namelijk voor het eerst in vijftien jaar tijd dat in dit deel van Thailand voortplantende tijgers en hun jongen zijn aangetroffen. Dat deze populatie daarmee uniek is, staat buiten kijf: wereldwijd zijn ons - als we deze nieuwe ontdekking meerekenen - slechts twee voortplantende populaties Chinese tijgers bekend.

Hoopgevend
Het onderzoek wijst bovendien uit dat de tijgerdichtheid in het oostelijke deel van Thailand zo'n 0,63 Chinese tijgers per 100 vierkante kilometer is. Dat betekent dat we te maken hebben met een bescheiden populatie. Maar toch zijn onderzoekers enthousiast. Deze populatie leeft namelijk in een gebied waar stroperij en illegale houtkap hoogtij vieren en toch weet deze klaarblijkelijk het hoofd boven water te houden. Het laat zien dat deze tijgers meer kunnen hebben dan gedacht.


© DNP / FREELAND

Groei
Dat wil niet zeggen dat natuurbeschermers na deze ontdekking achterover kunnen leunen. Het is zeer belangrijk dat de populatie ook de komende tijd beschermd wordt, zodat de jonge tijgers volwassen kunnen worden en zich ook weer kunnen gaan voortplanten. Wellicht kan de populatie dan verder gaan groeien.

Naar schatting zijn wereldwijd nog zo'n 221 Chinese tijgers in leven. Zij zijn te vinden in Thailand en Myanmar. De grootste populatie vinden we in Thailand in het Huai Kha Khaeng Wildlife Sanctuary. Deze populatie bestaat uit 35 tot 38 individuen en is de enige andere voortplantende populatie Chinese tijgers die ons bekend is.

(scientias.nl)

[ Bericht 40% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 30-03-2017 08:38:19 ]

20-04-2017

Aantal luipaarden in Zuid-Afrika neemt snel af


Foto: ANP

Het aantal luipaarden Zuid-Afrika neemt razendsnel af, vooral in het noorden van het land. Dat blijkt uit een nieuwe studie.

Het aantal luipaarden in de Soutpansbergen aan de grens met Zimbabwe is in nog geen tien jaar tijd met 66 procent afgenomen.

In heel Zuid-Afrika leven op dit moment nog hooguit 4.500 wilde luipaarden. Dat melden Britse onderzoekers in het wetenschappelijk tijdschrift Royal Society Open Science.

De wetenschappers kwamen tot hun bevindingen door in 2012 bewegingsgevoelige camera's te plaatsen in de Soutpansbergen, een gebied waar in 2008 nog 11 volwassen luipaarden per veertig vierkante kilometer voorkwamen.

Camerabeelden

Uit de nieuwe camerabeelden blijkt dat de dieren sterk in aantal zijn afgenomen. In vier jaar tijd werden er slechts 65 luipaarden vastgelegd met behulp van de camera's. Die cijfers suggereren dat de populatie sinds 2008 meer dan gehalveerd is.

De Soutpansbergen werden lange tijd gezien als één van de belangrijkste leefgebieden voor luipaarden in Afrika. "Maar als er niets verandert, voorspellen we dat luipaarden hier in 2020 niet meer te vinden zijn", verklaart hoofdonderzoeker Samuel Williams op nieuwssite Phys.org. "Dat is zeer alarmerend."

Bevolking

Het aantal luipaarden in Zuid-Afrika loopt volgens de onderzoekers vooral terug, omdat steeds meer natuurgebieden veranderen in woongebieden. Die trend lijkt onomkeerbaar. De bevolking van Zuid-Afrika zal nog voor het midden van deze eeuw met een miljoen groeien, zo voorspellen demografen.

Door: NU.nl/Dennis Rijnvis

(nu.nl)

20-04-2017

Europa wil vuursalamander redden van dodelijke schimmel



© Corbis.

De Europese Commissie maakt 900.000 euro vrij om in zeven landen, waaronder België, een controleprogramma te ontwikkelen om de bedreigde vuursalamander en andere salamandersoorten te redden van een dodelijke schimmelziekte: Bs (Batrachochytrium salamandrivorans). Dat meldt de UGent, samen met milieuorganisatie Natagora de Belgische trekker in het project.

In een artikel dat vandaag in Nature verschijnt, wordt een pessimistisch toekomstbeeld geschetst voor de Europese salamanderpopulaties. De recente introductie van de dodelijke schimmelziekte Bs veroorzaakt massale sterfte bij salamanders in Nederland, België en Duitsland.

Infectie
Onderzoek, geleid door UGent-professoren An Martel en Frank Pasmans, toont aan dat de infectie niet snel zal verdwijnen en verschillende Europese salamandersoorten dreigen uit te sterven. "We hebben gezien dat er voor de vuursalamander op korte termijn geen oplossing is, want er is geen mogelijkheid tot immuniteitsopbouw", zegt professor Martel. "De vuursalamander is bijzonder gevoelig voor een infectie en sterft zelfs na contact met een heel kleine hoeveelheid van de schimmel. De dosis waarmee de dieren besmet worden, heeft dus geen invloed."

De onderzoekers ontdekten voorts dat de schimmel resistente sporen nalaat, die dus heel lang in een omgeving kunnen blijven hangen. Anderzijds ontdekten ze een resistentie bij bepaalde amfibieën. Zo is de vroedmeesterpad niet gevoelig aan de ziekte, maar kan die wel de sporen verspreiden. En ook een besmette alpenwatersalamander hoeft niet dood te gaan, terwijl die wel de schimmel uitscheidt.

Controleprogramma
Salamanders in Europa zijn bedreigde dieren. Achttien van de 34 soorten lopen gevaar. De Europese Commissie maakt nu 900.000 euro vrij om een controleprogramma uit te werken in zeven Europese landen: België, Nederland, Verenigd Koninkrijk, Spanje, Frankrijk, Duitsland en Italië.

Noodplannen
"Het consortium moet nagaan in hoeverre de schimmel verspreid is, door actief populaties in Duitsland, België en Frankrijk te onderzoeken", verduidelijkt professor Martel. "Ook zullen meldpunten opgericht worden in de zeven landen om zo snel mogelijk nieuwe uitbraken te ontdekken en ondertussen worden ook noodplannen opgesteld om te bepalen wat er bij een uitbraak moet gebeuren." Het consortium moet ook verder bestrijdingsmiddelen onderzoeken.

(HLN)

29-05-2017

Grootste vissoorten in Europa ernstig bedreigd door overbevissing


Foto: Tony Gilbert

De grootste vissoorten in de Europese zeeën worden met uitsterven bedreigd door overbevissing, zo blijkt uit een nieuwe studie.

Het gaat vooral om haaien en roggen maar ook om andere grote vissen. Hoe groter de vissoort, hoe ernstiger de dreiging voor uitsterving.

Dat melden Schotse onderzoekers in het wetenschappelijk tijdschrift Nature Ecology & Evolution.

Grote vissoorten lopen meer risico om uit te sterven, omdat deze dieren er langer over doen om volwassen te worden. Vaak worden jonge haaien en roggen bijvoorbeeld al gevangen voordat ze zich hebben kunnen voortplanten. Daardoor wordt de populatie steeds kleiner.

Middellandse Zee

De wetenschappers kwamen tot hun bevindingen door gegevens over meer dan 1000 vissoorten te bestuderen op de Rode Lijst, een wereldwijd overzicht van bedreigde diersoorten. Uit hun onderzoek blijkt dat de meeste vissoorten vooral in de Middellandse zee moeite hebben om te overleven.

Veel roggen, haaien en andere grote vissen doen het bijvoorbeeld nog relatief goed in het noorden van Europa (noordwestelijke deel van de Atlantische oceaan), maar dreigen uit te sterven in de Middellandse zee. Dat komt waarschijnlijk omdat de regels tegen overbevissing in de Atlantische oceaan veel strenger zijn. Ook zijn er relatief weinig vissers actief.

Verspreid

In de Middellandse Zee wordt nog volop gevist en vissers hoeven zich nauwelijks aan quota's te houden. "Het invoeren van regels en de handhaving ervan is te duur, omdat er veel vissers zijn verspreid over een groot aantal kleine havens", verklaart hoofdonderzoeker Paul Fernandes van de Universiteit van Aberdeen op nieuwssite Phys.org.

"Met onze studie zetten dus niet alleen de dreiging voor grote vissoorten in Europa op de kaart, maar ook het overbevissingsprobleem in de Middellandse Zee."

Door: NU.nl/Dennis Rijnvis

(nu.nl)

29-06-2017

Grootste studie ooit stelt vast: "Bijen sterven door pesticiden"



© thinkstock.

Uit een nieuwe studie naar het gebruik van neonicotinoïde pesticiden, blijkt dat de omstreden bestrijdingsmiddelen gevaarlijk zijn voor bijen. De onderzoekers stelden vast dat honingbijen die aan de chemicaliën werden blootgesteld, minder kans maken om de winter te overleven, terwijl hommels en solitaire bijen minder koninginnen voortbrengen. De resultaten zijn koren op de molen van tegenstanders van de controversiële producten.

"We zien duidelijke negatieve effecten in kritieke stadia van de levenscyclus. Dat is een reden tot bezorgdheid", vertelde Richard Pywell, medeauteur van de studie die vandaag werd gepubliceerd in het vakblad Science.

De studie van het Centrum voor Ecologie en Hydrologie in het Verenigd Koninkrijk is het meest grootschalige onderzoek dat tot op heden naar de kwestie werd gevoerd. Nochtans werd ze voornamelijk gefinancierd door twee grote neonicotinoïdeproducenten, Bayer CropScience en Sygentia. De onderzoekers zelf zeggen dat ze volledig onafhankelijk te werk gingen.

De studie komt op een cruciaal tijdstip, want de Europese Unie stemt in het najaar over een totaal verbod op neonicotinoïden. Momenteel mogen de pesticiden al niet meer gebruikt worden op bloeiende gewassen.

Groeiende ongerustheid

De laatste jaren neemt de ongerustheid onder wetenschappers en beleidsmakers over het gebruik van neonicotinoïden - of kortweg neonics - toe. De pesticiden worden meestal aangebracht op de zaden vooraleer ze gezaaid worden en zijn later terug te vinden in de pollen.

Laboratoriumstudies naar het effect op de gezondheid en het gedrag van bijen kregen in het verleden vaak de kritiek dat de bijen er een grotere dosis chemicaliën kregen toegediend dan in de buitenwereld het geval zou zijn. Veldonderzoek leverde dan weer uiteenlopende resultaten op.

Vragen beantwoorden


Een raapzaadveld. © thinkstock.

Om een sluitend antwoord op alle vragen te bieden, ondernam het Centrum voor Ecologie en Hydrologie de grootste studie ooit. Ze verdeelden drie bijensoorten - honingbijen, hommels en solitaire bijen - over 33 locaties waar raapzaad wordt geteeld in het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Hongarije. Sommige bijen werden geplaatst nabij gewassen die beschermd werden met neonics, anderen in velden waar de chemicaliën niet werden gebruikt.

De studie stelde vast dat de pesticiden een algemeen negatief effect hadden op bijen. De wetenschappers ontdekten bovendien ook dat wilde bijen werden blootgesteld aan een neonic dat niet eens gebruikt werd tijdens het onderzoek en stelden vast dat die schade het gevolg kan zijn van residu van voorgaande oogsten.

Maar de resultaten zijn niet volledig eensluidend. Zo leken de pesticiden schadelijk te zijn voor de bijen op de Britse en Hongaarse locaties, maar blijkbaar hadden ze tijdelijk een positief effect op de honingbijen in Duitsland.

Pywell merkt echter op dat de Duitse effecten echter van korte duur waren. Dat heeft volgens hem vermoedelijk te maken met het feit dat de Duitse kolonies algemeen in betere gezondheid verkeerden dan de andere. Bovendien bleek dat de Duitse bijen slechts vijftien procent van hun voeding in de raapzaadvelden vonden, in tegenstelling tot 40 à 50 procent in het VK en Hongarije. "De bijen in Duitsland hebben zich duidelijk gevoed met andere bloesems en werden daarom minder blootgesteld aan neonics," aldus Pywell.

Tweede studie naar langdurige blootstelling


© thinkstock.

Tegelijkertijd werd in 'Science' een aparte studie gepubliceerd van insectenwetenschapper Amro Zayed. Die werd gefinancierd door het ministerie van Landbouw van Ontario, Canada.

Zayeds team stelde vast de honingbijen tijdens hun hele seizoen werden blootgesteld aan "toxicologisch belangrijke" niveaus van nicotinoïden. Tijdens verder onderzoek in het laboratorium gaven de onderzoekers bijen dezelfde hoeveelheid chemicaliën als in het veld werd geobserveerd. Ze ontdekten dat de insecten een kortere levensduur hadden dan bijen die geen blootstelling kenden en hun kolonies waren minder in staat om hun koningin gezond te houden.

Bovendien stelde de studie van Zayed vast dat de effecten van de neonics het ergst waren in combinatie met een schimmeldodend middel.

Kritiek

Het huidige landbouwmodel dat gebaseerd is op gigantische monoculturen die behandeld worden met tientallen pesticiden, brengt enorme schade toe aan het milieu
Prof. David Goulson, universiteit van Essex

Zowel Bayer als Syngentia trekken de conclusies van de wetenschappers in twijfel en verdedigen de pesticiden, die in veel landen verboden zijn. Ze noemen de conclusies van de studie een "simplistische" interpretatie van complexe en "inconsistente" resultaten.

Pywell verweert zich. "We blijven achter onze intercollegiaal getoetste studie staan. We ondernamen de statistische analyse en rapporteerden de bevindingen zoals we ze zagen en dat wordt onderstreept door de data. We zijn absoluut onafhankelijk."

Prof. David Goulson, bijenexpert aan de universiteit van Sussex, treedt hem bij. "In het licht van deze nieuwe studies, is blijven beweren dat neonicotinoïden in de landbouw geen schade toebrengen aan bijen niet langer een houdbare positie. Naar mijn mening moeten we ook naar het grotere plaatje kijken: het huidige landbouwmodel dat gebaseerd is op gigantische monoculturen die behandeld worden met tientallen pesticiden, brengt enorme schade toe aan het milieu en ondermijnt levensbelangrijke functies van het ecosysteem dat ons in leven houdt."

(HLN)

11-07-2017

Miljarden dierenpopulaties zijn reeds door ons weggevaagd

Zo’n vijftig procent van de dieren waarmee we ooit de aarde deelden, is reeds verdwenen, zo concluderen onderzoekers.

Hoe staan de diersoorten op aarde ervoor? Om die vraag te beantwoorden, kun je kijken naar het aantal soorten dat uitsterft. Onder de gewervelden zijn dat er gemiddeld zo’n twee per jaar. Treurig. Maar misschien ben je er niet eens zo van onder de indruk: twee soorten per jaar, dat valt toch eigenlijk nog wel mee?

Massa-extincties

De aarde heeft al vijf massa-extincties achter de rug en een paar jaar geleden stelden onderzoekers dat de zesde in volle gang is. Afgaand op het uitsterven van enkele diersoorten per jaar, zou je dat misschien niet zeggen. Tot je gaat kijken naar het aantal diersoorten dat tussen de verschillende massa-extincties door naar schatting op jaarbasis verdween. Dan zie je dat we nu tien tot 100 keer sneller soorten kwijtraken dan in de perioden tussen de massa-extincties het geval was.

Populaties
Nee, het valt niet mee, zo schrijven onderzoekers in het blad Proceedings of the National Academy of Sciences. En dat zeggen ze niet alleen omdat een paar soorten per jaar wél veel is (zie kader), maar ook omdat ze verder zijn gaan kijken dan de uitgestorven diersoorten. In hun paper pleiten ze ervoor om niet alleen te kijken naar het aantal soorten dat uitsterft, maar ook acht te slaan op de veranderende omvang van populaties. “Massa-extincties worden gezien als het verlies van soorten,” vertelt onderzoeker Paul Ehrlich. “Dat zijn verschillende typen planten, dieren, micro-organismen. Maar net zo belangrijk of misschien nog wel belangrijker is het verlies van populaties waar deze soorten uit bestaan. Waarom? Nou we verliezen bijvoorbeeld populaties vogels, vleermuizen en insecten die insecten bestrijden en ons zo in staat stellen om grote oogsten binnen te halen en een wereldbevolking van 7,5 miljard mensen te voeden (iets wat in veel gevallen al niet zo heel goed lukt). Dus het is belangrijk om te erkennen dat het verlies van soorten erg en onherroepelijk is.” Maar het verlies van populaties en individuen die deze populaties vormen, is pas werkelijk een bedreiging, aldus Ehrlich.

Enorme krimp
En als we gaan kijken naar hoe de verschillende populaties er wereldwijd voor staan, is er inderdaad reden tot zorg. Om een beeld te krijgen van de krimp die populaties wereldwijd hebben doorgemaakt, bestudeerden Ehrlich en collega’s het leefgebied dat 27.600 soorten vogels, amfibieën, zoogdieren en reptielen nu hebben en in het verleden hadden. Meer dan dertig procent van de gewervelde soorten bleek te maken te hebben met een krimpend leefgebied en krimpende populaties. De onderzoekers analyseerden daarnaast de krimp die verschillende goed bestudeerde populaties zoogdieren tussen 1990 en 2015 doormaakten. Deze populaties behoorden tot 177 verschillende soorten. Al deze soorten bleken in die periode 30 procent of meer van hun leefgebied te hebben verloren. En meer dan 40 procent van deze soorten was zelfs meer dan 80 procent van het leefgebied kwijtgeraakt.

Miljarden dierenpopulaties zijn al weg
Afgaand op hun gegevens schatten de onderzoekers dat maar liefst 50 procent van de individuele dieren waarmee we ooit de aarde deelden, inmiddels zijn verdwenen. Net als miljarden dierenpopulaties. “Het is de opmaat naar het verdwijnen van veel meer soorten en de achteruitgang van natuurlijke systemen die een beschaving mogelijk maken,” waarschuwt onderzoeker Gerardo Ceballos.

De studie benadrukt nog maar eens dat we nú in moeten grijpen om de biodiversiteit te redden, zo stellen de onderzoekers. Ze pleiten in hun studie voor het aanpakken van de drijvende krachten achter het verdwijnen van populaties en soorten: de overbevolking en overconsumptie. “Ik denk dat we een veel saaier leven zouden hebben als we op de één of andere manier konden overleven zonder de andere organismen in het universum, maar natuurlijk kan dat niet,” zo waarschuwt Ehrlich.

(scientias.nl)

09-09-2017

Siberische tijgers wacht grote verhuizing: op naar Kazachstan!

Een ambitieus reddingsplan: tijgers uitzetten in een leefgebied waar ooit een uitgestorven subsoort de dienst uitmaakte. Zou het kunnen werken?

Aan het begin van de twintigste eeuw waren er wereldwijd nog zo’n 100.000 tijgers in het wild te vinden. Een eeuw later, rond 2010, is de tijger officieel een zorgenkindje geworden. Op dat moment zijn er nog maar 3200 wilde tijgers in leven. “De populatie is als een plumpudding in elkaar gezakt,” stelt tijgerexpert Gert Polet, verbonden aan het Wereld Natuur Fonds. Iedereen lijkt er van doordrongen te zijn dat er iets moet gebeuren. Natuurbeschermingsorganisaties en de overheden van de dertien landen waarin de tijger nog in het wild voorkomt, slaan de handen ineen. Het resulteert in een actieplan en belofte: in 2022 moet het aantal tijgers verdubbeld zijn. Inmiddels is het 2017 en zijn er wereldwijd zo’n 3900 wilde tijgers te vinden. Zeker een verbetering ten opzichte van 2010, maar een verdubbeling van die 3200 exemplaren uit datzelfde jaar, is nog ver weg. Langzaam wordt dan ook wel duidelijk dat er drastischere maatregelen nodig zijn om de tijger definitief van de ondergang te redden…


Een Kaspische tijger, gefotografeerd aan het eind van de negentiende eeuw. De tijger stierf ergens in de jaren vijftig van de vorige eeuw uit. Afbeelding: via Wikimedia Commons.

Ruimtegebrek
“De tijgerlanden willen het aantal tijgers in het wild verdubbelen, zonder dat het al te veel problemen oplevert voor de mensen die in tijgergebieden wonen,” vertelt Polet aan Scientias.nl. Maar dat vereist ruimte. En dat is er niet in het drukbevolkte deel van Azië waarin vrijwel alle tijgerlanden gelegen zijn. “Het grootste deel van het oorspronkelijke leefgebied van tijgers is teloorgegaan door landbouw.” En dus niet langer geschikt als tijgerhabitat. Maar hoe kan het aantal tijgers toenemen als er letterlijk geen ruimte voor is? “We hebben heel Centraal-Azië met behulp van satellietbeelden uitgekamd en een laatste plek in Centraal-Azië gevonden waar het oorspronkelijke leefgebied van de tijger nog tamelijk intact is.” Het gebied waar Polet over spreekt, is het Ili Balkash-gebied in Kazachstan. Het herbergde tot de jaren vijftig van de vorige eeuw de inmiddels uitgestorven Kaspische tijger. En in het leefgebied van die uitgestorven subsoort wil het Wereld Natuur Fonds de komende decennia enkele tientallen Amoertijgers uitzetten en zo een verdubbeling van het totale aantal tijgers wereldwijd een boost geven. Het is een ambitieus plan. “Een soort uitzetten in het leefgebied van een uitgestorven subsoort: dat is nog nooit eerder gedaan,” vertelt Polet.

Nieuwe soort

Als alles goed gaat, leeft in Kazachstan straks – tamelijk geïsoleerd – een populatie van zo’n 150 Amoertijgers. Is het denkbaar dat zij zich aan gaan passen aan hun nieuwe leefgebied en uitgroeien tot een nieuwe subsoort? “Het zou kunnen,” denkt Polet. “Ik heb me laten vertellen dat de Kaspische tijger (die dus oorspronkelijk in dit deel van Kazachstan leefde, red.) er heel anders uitzag dan andere tijgers.” En ook het gedrag was iets anders. “Zo kon deze tijger op zijn achterpoten gaan staan om over het riet heen te kijken en prooien op te sporen. Het zou kunnen dat de Amoertijger straks vergelijkbaar gedrag gaat vertonen. Ook is het mogelijk dat deze er iets anders uit gaat zien. Ik kan me met name voorstellen dat de winter- en zomervacht iets verandert. Maar ik denk niet dat het weer als een nieuwe ondersoort zoals de Kaspische tijger van weleer, zal worden aangemerkt: genetisch waren de Kaspische tijgers al vrijwel identiek aan de Amoertijgers”

Van Rusland naar Kazachstan
Al sinds 2010 wordt er achter de schermen aan het ambitieuze reddingsplan gewerkt. Inmiddels ligt er een draaiboek en is ook de Kazachstaanse overheid overstag: een afgevaardigde van de regering ondertekende eind deze week een samenwerkingsverdrag met WWF en daarmee kan het unieke traject van het terugbrengen van de tijger naar dit deel van Centraal-Azië beginnen. “Wat we nu eerst – in nauwe samenwerking met de Kazachstaanse overheid – willen gaan doen, is de beschermde status rond krijgen. Het gebied in kwestie moet een nationaal park worden. Vervolgens gaan we het gebied inrichten. Dat betekent bijvoorbeeld dat we de prooidieren terug gaan brengen naar het gebied, de diersoorten die nog in het gebied leven (wilde zwijnen en reeën) in aantal laten herstellen, maar ook inheemse soorten als het Bochara-hert terug gaan brenen en mensen gaan trainen om het gebied te beschermen.” Als dat alles is afgerond, is het tijd voor het spannendste deel van het reddingsplan: de tijger daadwerkelijk terugbrengen naar Kazachstan. “We zullen de tijgers uit het verre oosten van Rusland halen, want daar gaat het namelijk goed met de tijger,” vertelt Polet. Die tijgers – ook wel Amoertijgers genoemd – worden naar Kazachstan vervoerd en komen er in een rehabilitatiecentrum terecht, waar ze niet alleen kunnen wennen aan het klimaat en de omgeving, maar ook leren jagen op de prooidieren die Kazachstan te bieden heeft. “Een deel van die prooidieren zal nieuw zijn voor de tijgers,” aldus Polet. Ook de omgeving en het klimaat zal even schakelen zijn voor de Amoertijgers. “Hun oorspronkelijke leefgebied is een berken- en beukenbos met extreem koude winters waarin veel sneeuw valt en gematigde zomers. In Kazachstan worden ze uitgezet in een moerasgebied, waar de zomers smoorheet en vochtig zijn en het ’s winters koud is, maar er geen sneeuw valt.” Polet verwacht dat de Kazachstaanse winters de Amoertijgers wel zullen bevallen. “De hitte tijdens de zomer zal een grotere uitdaging zijn.” Toch verwacht hij dat de tijgers zich goed kunnen aanpassen. “Tijgers houden ervan verkoeling te zoeken in het water. En we weten van andere grote katachtigen die naar een nieuw leefgebied zijn verplaats (zoals puma’s) dat ze best flexibel zijn. Het hele translocatietraject zelf gaat ook in kleine stappen met steeds een klein aantal dieren dat zal worden overgebracht naar Kazachstan, waar nodig kunnen we dus aanpassingen maken in de manier hoe we één en ander aanpakken.”


Een Siberische tijger, ook wel Amoertijger genoemd. Afbeelding: Appaloosa (via Wikimedia Commons).

Tot wel 150 tijgers
Uiteindelijk moeten er over een periode van tien jaar zo’n 40 tot 50 Amoertijgers naar Kazachstan getransporteerd worden. En als alles volgens plan verloopt, groeit die populatie vervolgens vanzelf. “We verwachten modelmatig dat er daarna in tien jaar tijd al zo’n 70 tot 80 tijgers in het gebied leven.” En hopelijk neemt dat aantal in de jaren die volgen, verder toe. “We denken – wederom op basis van modellen – dat het gebied, uitgaande van een gezonde prooistand, zo’n 150 Amoertijgers kan onderhouden.” Een prachtige aanvulling op de andere maatregelen die getroffen worden en tot een verdubbeling van het aantal tijgers moet leiden.

“Dit is in zekere zin onze laatste kans om de tijgers in Centraal-Azië terug te brengen”

Laatste kans
Zo’n succesje in Kazachstan zou natuurlijk naar meer smaken. Toch ziet Polet de verhuizing van tijgers naar eigen zeggen nog geen schering en inslag worden. “Daarvoor is er te weinig habitat van voldoende grote omvang. In heel Centraal-Azie is het Ili Balkash-gebied het enige geschikte wat nog over is. Dit is in zekere zin onze laatste kans om de tijgers in Centraal-Azië terug te brengen.”

Tijgers zijn enorme katachtigen, ze kunnen tot wel 2,8 meter lang worden en tot wel 300 kilo wegen. Het zijn echte roofdieren, die zelfs prooien groter dan zijzelf zijn, kunnen opjagen en verorberen. De grootste bedreigingen voor de tijger zijn de stroperij (verschillende delen van de tijger worden in Azië gebruikt als medicijn), verlies en fragmentatie van hun leefgebied en conflicten met mensen. De tijger is onder te verdelen in zes (nog levende) subsoorten: de Bengaalse tijger, Siberische tijger, Maleise tijger, Noord-Indochinese tijger, Chinese tijger en Sumatraanse tijger. De Siberische tijger is de grootste van allemaal.

Uitdagingen
De komende jaren zal moeten blijken of het reddingsplan kans van slagen heeft. Polet erkent dat er nog de nodige hindernissen te nemen zijn, maar is tegelijkertijd optimistisch. “De eerste uitdaging is het op orde brengen van het gebied. Maar dat gaat wel lukken, want de Kazachstaanse overheid is heel enthousiast. Daarna moeten we het prooibestand restaureren. Ook dat lijkt me haalbaar, want daar hebben we al veel ervaring mee.” Een andere grote uitdaging is natuurlijk de verhuizing van de tijgers. “Gaat de Amoertijger zich goed aanpassen in de nieuwe omgeving? Dat weten we niet. Maar als je kijkt naar grote katachtigen die bijvoorbeeld in Amerika verplaatst zijn, zie je dat ze zich goed aan lijken te passen aan een nieuwe omgeving.” Een vierde uitdaging is volgens Polet de rivier die het moerasgebied waarin de tijgers in Kazachstan zullen worden uitgezet, voedt. “Die rivier komt uit China en we zien dat er steeds meer water aan wordt onttrokken, waardoor dus minder water in Kazachstan aankomt. Als dat zo doorgaat, kan er uiteindelijk te weinig water voorhanden zijn om het moeras in stand te houden. Om dat te voorkomen moeten Kazachstan en China om de tafel. Dat zal nog niet zo gemakkelijk zijn, maar de tijgers maken het nut en de noodzaak van zo’n verdrag wel heel concreet.”


Het nieuwe thuis van de Siberische tijgers in Kazachstan. Afbeelding: Mari Lebedeva (via WNF).

Terwijl in Kazachstan misschien wel één van de meest ambitieuze reddingsplannen ten bate van een bedreigde diersoort wordt uitgerold, is Polet voorzichtig optimistisch over het lot van de tijger. Hij wijst erop dat verschillende landen – zoals India, Nepal en Rusland – heel actief bezig zijn met het beschermen van hun tijgerpopulaties. “En dan zie je ook gelijk groei. We kunnen de tijger dus redden! Als je de tijger en zijn leefgebied maar consistent beschermt en de handel aan banden legt.” Tegelijkertijd zijn er ook nog altijd tijgerlanden die wat minder succesvol zijn. Polet noemt Indonesië en Maleisië. “Daar heeft nog geen ommekeer plaatsgevonden en speelt stroperij nog een grote rol. Je ziet dan ook dat het zeker geen gelopen race is en er nog altijd zorgen zijn. Natuurbescherming op dit niveau is ook nooit af: er zullen altijd crisissen zijn, want de bescherming van de tijger is nu eenmaal mensenwerk, hun lot ligt in de hand van mensen alleen.”

(scientias.nl)

14-09-2017

Er worden nu meer dan 25.000 soorten met uitsterven bedreigd

De nieuwe Rode Lijst is er. En daarop vinden we dit jaar 25.062 soorten die met uitsterven bedreigd worden.

Een aantal soorten springt eruit. Zo treffen we op de Rode Lijst bijvoorbeeld één van Noord-Amerika’s meest wijdverspreide boomsoorten aan: de es. Ook staan er maar liefst vijf Afrikaanse antilopensoorten op. “Zelfs de soorten waarvan we dachten dat ze in ruime getallen aanwezig waren, zoals antilopen in Afrika of essen in de VS, lopen nu een groot risico op uitsterven,” stelt directeur-generaal van de International Union for Conservation of Nature, Inger Andersen.

Voor het samenstellen van deze Rode Lijst werden 87,967 soorten bestudeerd. 25,062 van deze soorten worden momenteel met uitsterven bedreigd. 5403 soorten zijn ernstig bedreigd, 8152 soorten worden bedreigd en 11,507 soorten zijn kwetsbaar.

Essen
In het geval van de es is dat met name te wijten aan een invasieve keversoort. De essenprachtkever heeft al tientallen miljoenen bomen in de VS en Canada geveld en kan naar schatting het einde van nog eens zo’n acht miljard bomen inluiden. Het zorgt ervoor dat nu vijf bomen uit het Fraxinus-geslacht (essen) in Noord-Amerika als ‘ernstig bedreigd’ te boek staan. Een andere boom uit hetzelfde geslacht heeft het stempel ‘bedreigd’ gekregen. “Essen waren razendpopulair in de VS,” vertelt boomspecialist Murphy Westwood. “We hebben er miljoenen van geplant langs onze straten en in onze tuinen. Hun afname, die zo’n 80% van de bomen treft, zal de samenstelling van zowel natuurlijke bossen als stadsbossen drastisch veranderen.” Maar dat betekent niet dat de es reeds als verloren moet worden beschouwd. “Vanwege hun grote ecologische en economische waarde, zijn onderzoekers is verschillende sectoren hard op zoek naar een manier om het uitsterven van deze soort te stoppen. Dat biedt hoop voor het voortbestaan van deze soort.”

Antilopen
Dat ook de antilopen het moeilijk hebben, is grotendeels toe te schrijven aan de mens. Van vier van de vijf soorten die nu met uitsterven bedreigd worden, werd tot voor kort gedacht dat ze helemaal niet bedreigd werden. Maar stroperij, verlies van leefgebied en concurrentie met vee voor water en voedsel heeft daar verandering in gebracht en hun aantallen nemen rap af. “De hoeveelheid antilopen is afgenomen met het toenemen van de menselijke bevolking,” stelt onderzoeker David Mallon. “De mens neemt immers natuur in voor landbouw, nederzettingen en de aanleg van wegen, gebruikt natuurlijke hulpbronnen en jaagt op niet-duurzame wijze.”

Sprinkhanen en duizendpoten
Andere organismen waar we ons op basis van de nieuwe Rode Lijst zorgen over moeten maken, zijn duizendpoten en doornsprinkhanen die enkel op Madagaskar voorkomen. Van de 71 endemische soorten doornsprinkhanen wordt bijna 40% met uitsterven bedreigd, terwijl van de 145 endemische soorten duizendpoten meer dan 40% met uitsterven bedreigd wordt.

Het goede nieuws
Er is ook goed nieuws. Zo staan sommige soorten er nu beter voor dan in het recente verleden. Dat overkwam bijvoorbeeld de sneeuwpanter die eerder te boek stond als ‘bedreigd’, maar nu het stempel ‘kwetsbaar’ heeft gekregen. De panter heeft het nog steeds moeilijk, maar de maatregelen die zijn genomen om de soort te redden – bijvoorbeeld het bestrijden van stroperij – werpen hun vruchten af. Ook de Rodriguesvleerhond doet het beter en wordt nu ‘bedreigd’ in plaats van ‘ernstig bedreigd’. Ook dat is te wijten aan een betere bescherming van de soort en diens leefgebied.

Met het opstellen van de Rode Lijst wil het IUCN inzichtelijk maken welke soorten meer aandacht en bescherming nodig hebben. Dat we de lijst serieus moeten nemen, bewijst onder meer de kleine vleermuis Pipistrellus murrayi. Het beestje stond te boek als ernstig bedreigd. Maar op de nieuwe Rode Lijst heeft de soort het stempel ‘uitgestorven’ gekregen. Het laatste exemplaar van de soort werd in augustus 2009 gespot en verdween een maand later. Sindsdien is er geen spoor meer van de vleermuis vernomen. En dus moet het IUCN nu concluderen dat deze is uitgestorven. De oorzaak is niet helemaal duidelijk. Mogelijk is het te wijten aan een combinatie van factoren: invasieve mieren die het leefgebied van de vleermuis aantastten, invasieve soorten die het op de vleermuis zelf voorzien hadden en een onbekende ziekte.

(scientias.nl)

15-09-2017

Internationale afspraken nodig om leeuwen te redden

Auteur: Arie Trouwborst

Leeuwen behoren tot de bekendste wilde dieren, maar hun voortbestaan is in gevaar. Om het tij te keren is politieke samenwerking cruciaal, blijkt uit een nieuwe studie. Internationale verdragen spelen hierbij een belangrijke rol.

Vroeger waren leeuwen in Europa heel gewoon, maar al voor het jaar nul werd de laatste over de kling gejaagd. Tegenwoordig denken veel mensen dat leeuwen in Afrika heel gewoon zijn, maar ook daar is verandering in gekomen. In de meeste landen waar leeuwen nog in het wild voorkomen neemt hun aantal snel af. Er zijn er nog maar zo’n twintigduizend in Afrika, plus een paar honderd in India. Alsof de totale menselijke wereldbevolking zou zijn teruggebracht tot de inwoners van Urk.

Bij de Wildlife Conservation Research Unit van de Universiteit van Oxford zijn onderzoekers al jaren op zoek naar het beste recept om de teruggang van leeuwenpopulaties een halt toe te roepen. Zij hebben ook leeuw Cecil beroemd gemaakt. Ze gaven hem een zender mee en volgden zijn avonturen op de Zimbabwaanse savanne. Een van deze onderzoekers was benieuwd naar de rol van internationale samenwerking bij leeuwenbescherming. Vorig jaar klopte hij bij ons in Tilburg aan. Mijn Zuid-Afrikaanse collega-jurist Melissa Lewis en ik gingen graag de samenwerking aan.


Arie Trouwborst (rechts, met verrekijker), in het veld in Zuid-Afrika. Foto door

 Elvira Martínez Camacho

Beschermde status helpt

Ons onderzoek laat het belang zien van verschillende bestaande verdragen voor het behoud van leeuwen en hun leefgebied. Bijvoorbeeld het UNESCO-Werelderfgoedverdrag en het Verdrag van Ramsar voor de Bescherming van Wetlands (waterrijke gebieden). Hoewel geen van beide verdragen zich specifiek op leeuwen richt, hebben tientallen natuurgebieden waar nog leeuwen voorkomen een internationale beschermde status gekregen als Werelderfgoed of ‘Wetland of International Importance’.

Wij zochten uit welke dat zijn, wat leeuwen hieraan (kunnen) hebben, en welke leeuwengebieden nog meer zouden kunnen profiteren van een dergelijke status. Ter illustratie, de voorgenomen aanleg van een enorme snelweg dwars door de Serengetisavanne werd onlangs door een internationaal tribunaal verboden, waarbij de rechter met name wees op de Werelderfgoed-status van het gebied.

Stroperij of jachttrofee?

De handel in leeuwenbotten – voor de traditionele Aziatische medicijnenmarkt – en jachttrofeeën wordt gereguleerd door het Verdrag inzake de Handel in Bedreigde Soorten (CITES). Trofeejacht ligt gevoelig. Toen een Amerikaanse tandarts twee jaar geleden een eind maakte aan het leven van leeuw Cecil, haalde hij zich een massale digitale lynchpartij via de sociale media op de hals. Veel bezorgde burgers in Amerika en Europa riepen regeringen op om de import van jachttrofeeën te verbieden.

Dergelijke maatregelen kunnen voor de toekomst van de leeuw echter juist averechts uitpakken. Trofeejacht brengt veel geld in het laatje voor de lokale bevolking, doorgaans behoorlijk meer dan fototoerisme. Als er een streep door dit verdienmodel gaat, is er weinig reden voor de doorgaans arme plattelanders om de bedreiging die leeuwen vormen voor hun vee en eigen veiligheid nog langer te tolereren. Grote kans dat de leeuwen dan worden gestroopt en hun habitat verandert in landbouwgebied. Het kan dus beter zijn om de import van leeuwtrofeeën aan voorwaarden te onderwerpen waardoor een duurzame jachtpraktijk bevorderd wordt, dan het regelrecht te verbieden. Het CITES-verdrag biedt de handvatten voor zulk maatwerk.

Overkoepelend kader nodig

Ons onderzoek laat zien dat er nog veel te verbeteren valt in de toepassing van verdragsverplichtingen in de praktijk. Desondanks is het duidelijk de moeite waard om te investeren in zulke verbeteringen, waarbij we vooral pleiten voor maatregelen waarbij de menselijke bevolking van leeuwengebieden actief wordt betrokken. Het artikel doet concrete aanbevelingen om de bijdrage van het internationaal recht aan het voortbestaan van de leeuw te vergroten. Het opnemen van de leeuw in de soortenlijsten van het Verdrag van Bonn inzake Trekkende Diersoorten is één van deze aanbevelingen.


Mannetjesleeuw in Kruger National Park, Zuid-Afrika.

 Melissa Lewis

Een voorstel om de leeuw binnen de reikwijdte van dit verdrag te brengen staat op de agenda van de komende vergadering van verdragspartijen, in oktober in de Filipijnen. Door de soort op te nemen onder het Verdrag van Bonn zou leeuwenbescherming hoger op de internationale agenda komen te staan. Nog belangrijker is dat het Verdrag een kader kan bieden voor het coördineren en ondersteunen van beschermingsmaatregelen in de vijfentwintig landen waar nog leeuwen voorkomen.

Op dit moment is er een verdrag dat de handel reguleert. Ook zijn er verdragen voor belangrijke wetlands en werelderfgoed en verschillende regionale natuurbeschermingsverdragen, maar een overkoepelend kader speciaal gericht op de leeuw ontbreekt. Hier lijkt bij uitstek een rol weggelegd voor het Verdrag van Bonn. Ons artikel is inmiddels door het Secretariaat van het verdrag ingebracht als officieel document voor de topontmoeting komende maand. Op die manier kunnen de afgevaardigden van de 124 verdragspartijen er kennis van nemen alvorens ze besluiten over de toekomstige rol van het verdrag bij de bescherming van de leeuw.

Bron

Arie Trouwborst, Melissa Lewis, e.a., International law and lions (Panthera leo): understanding and improving the contribution of wildlife treaties to the conservation and sustainable use of an iconic carnivore, Nature Conservation 21: 83-128 (13 Sep 2017). DOI: 10.3897/natureconservation.21.13690

Het leeuwenonderzoek vloeit voort uit het door de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek gefinancierde project Ius Carnivoris. Dat richt zich vooral op wolven, beren en andere grote roofdieren in Europa. Een van de aanbevelingen toen het project gehonoreerd werd, was om ook de vergelijking te zoeken met roofdierbescherming buiten Europa, wat in dit onderzoek is gebeurd.

Dit artikel is een publicatie van NEMO Kennislink.
© NEMO Kennislink, sommige rechten voorbehouden

(Kennislink.nl)

18-10-2017

Wetenschappers waarschuwen voor “ecologisch Armageddon”: driekwart insecten verdwenen

Dieren In 63 beschermde natuurgebieden in Duitsland is sinds 1989 driekwart van de vliegende insecten verdwenen. De teruggang van het aantal insecten werd al vermoed, maar blijkt veel groter dan gedacht. In de rest van Europa is de teruggang vermoedelijk net zo groot.

Dat blijkt uit een onderzoek van onderzoekers van de Radboud Universiteit in Nijmegen en hun Duitse collega’s. De ecologen publiceerden hun bevindingen vandaag in het wetenschappelijke tijdschrift PLOS ONE. Al sinds 1989 wordt in de onderzochte natuurgebieden minutieus bijgehouden hoeveel insecten er rondvliegen. De insecten worden gevangen in grote vallen en de volledige biomassa wordt gewogen.

Afgelopen jaren was al duidelijk dat bepaalde insectensoorten, zoals bijen en vlinders, steeds minder voorkomen in West-Europa en Noord-Amerika. “Maar dat de aantallen van alle vliegende insectensoorten in zo’n hoge mate aan het afnemen zijn als we hier zien in zo’n wijdverspreid gebied, is een nog alarmerender bevinding”, zegt projectleider Hans de Kroon.



Oorzaak onduidelijk

“Aangezien hele ecosystemen afhankelijk zijn van insecten, bijvoorbeeld als voedsel en als bestuivers, zet dat andere veranderingen, zoals achteruitgang van vogels en zoogdieren in een nieuw daglicht”, aldus De Kroon.

De oorzaak van deze enorme afname is tot nog onduidelijk. Veranderingen in weer, landschap en in plantensoortenrijkdom blijken niet de afname te kunnen verklaren. Het weer verklaart veel van de schommelingen binnen het seizoen en tussen de jaren, maar niet de neergaande trend.

”Insecten vormen ongeveer twee derde van alle leven op aarde, maar we zien nu een ongelooflijke afname”, zegt ook professor Dave Goulson van de universiteit van Sussex, een van de auteurs van de studie, aan The Guardian. “We lijken grote stukken land onleefbaar te maken voor de meeste levensvormen, en zitten zo op koers naar een ecologisch Armageddon. Als we de insecten verliezen, dan stort alles in elkaar.”

Omdat de oorzaken niet bekend zijn, kunnen nog geen concrete maatregelen worden genomen. De Kroon: “Wat we op dit moment alleen kunnen doen is grote voorzichtigheid betrachten. Minderen met de dingen waarvan we weten dat ze een slechte invloed hebben, zoals het gebruik van pesticiden en verdwijnen van bloemrijke akkerranden in de landbouw.”



 © Entomologisher Verein Krefeld - Een van de vallen in een Duits natuurgebied.

(HLn)

[ Bericht 1% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 19-10-2017 09:24:35 ]

Tering, dat gaat nog veel harder dan tot nog toe aangenomen.

De sneeuw luipaard is van de met uitsterven bedreigd lijst gehaald en één trapje later gezet.

https://www.nytimes.com/2(...)pard-endangered.html

09-11-2017

Zo ziet uitsterven eruit: dit mannetje is de laatste van zijn soort


 © Twitter

Dieren Voor veel mensen zijn uitstervende diersoorten een ver-van-hun-bed-show. Bioloog Daniel Schneider maakte het probleem maandag echter pijnlijk duidelijk met één enkele foto.

Schneider deelde maandag een foto van Sudan, de allerlaatste mannelijke noordelijke witte neushoorn die nog in leven is. “Wil je weten hoe uitsterven eruitziet?”, schreef hij erbij op Twitter. “Sudan is de laatste. Nooit meer.”

De neushoorn leeft al sinds 2009 in de Ol Pejeta Conservancy in Kenia. Hij werd toen overgebracht vanuit een Tsjechische zoo om deel te nemen aan een kweekprogramma. Er werden echter nog geen nieuwe kalfjes geboren, en Schneiders enige mannelijke metgezel, Suni, overleed in 2014. Naast Sudan, die met zijn 43 lentes al een gezegende leeftijd bereikt heeft, zijn er nu nog twee vrouwtjes in leven. Als het mannetje geen nieuwe soortgenoten kan verwekken, sterft de noordelijke witte neushoorn uit.

Sudan wordt 24 uur per dag bewaakt, en zijn lijfwachten riskeren vaak hun leven om de neushoorn te redden. Ook al werden zijn hoorns voor zijn eigen veiligheid afgezaagd, toch proberen stropers de stompjes vaak nog buit te maken. In Azië wordt het ivoor nog steeds gezien als een geneesmiddel voor allerlei kwaaltjes.

Wie een steentje (lees: centje) wil bijdragen aan het kweekprogramma van Sudan en zijn twee wijfjes, kan hier een donatie doen.

(HLN)

10-11-2017

Wetenschappers hopen uitgestorven holenleeuw terug te brengen na vondst van deze perfect bewaarde welp


Het fossiel van het welpje is extreem goed bewaard. Je ziet mooi het hoofdje en de voorpoten op deze foto.

Wetenschap & Planeet In het ijs van een rivier in Siberië zijn de perfect bewaarde resten gevonden van een welp van een uitgestorven holenleeuw. Hij zou daar 20.000 tot 50.000 jaar begraven hebben gelegen, tot een plaatselijke bewoner hem bij toeval ontdekte. Het voedt bij wetenschappers meteen de hoop om de uitgestorven diersoort via klonen terug te brengen.

Het welpje lag met zijn hoofd op zijn poot, zo blijkt uit de eerste foto’s van de vondst. Het lag begraven in de permafrost van de Tirekhtykhrivier in Jakoetië, toen Boris Berezhnov het in september vond. Door een daling van het water in de rivier was het “onherkenbare dier” zichtbaar geworden.

Doodsoorzaak

Volgens wetenschappers die het fossiel onderzochten, zou het welpje tussen 1,5 en 2 maanden oud geweest zijn toen het stierf. Het is nog niet duidelijk of het om een mannetje of een wijfje gaat. Ook over de doodsoorzaak is nog niets bekend. “Er zijn geen sporen van uitwendige verwondingen te zien”, aldus expert dokter Albert Protopopov. “Hij is echt in perfecte staat. Alle ledematen zijn er nog. En dat voedt onze hoop om de soort ooit weer tot leven te wekken.”

Twee jaar geleden werden in dezelfde regio al eens twee andere welpen gevonden van de holenleeuw, maar die waren niet zo goed bewaard. Eentje zou wel nog wat moedermelk in de maag hebben gehad.
Iedereen was toen verbaasd en wist niet dat zoiets mogelijk was", aldus Protopopov. "En nu hebben we een exemplaar gevonden dat nog veel beter is bewaard."

Aanvankelijk werd gedacht dat de fossielen van het eerste paar - Uyan en Dina - ongeveer 12.000 jaar oud waren en dateerden van de periode dat het roofdier uitstierf. Dat werd later bijgesteld en ze worden nu op 55.000 jaar oud geschat. De nieuwe vondst zou tussen de 20.000 en 50.000 jaar oud zijn, maar test moeten daar later uitsluitsel over geven. De welp is ongeveer 45 centimeter groot.

Volgens Protopopov - van de Academy of Sciences of the Republic of Sakha (Jakoetië) - worden de eerste significante resultaten van het onderzoek van het fossiel over drie jaar verwacht.


(HLN)

[ Bericht 15% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 11-11-2017 09:40:28 ]

Wow! Bizar dat het zo goed geconserveerd is gebleven. Hopelijk hebben ze er veel aan, wat betreft DNA-onderzoek.