Robot Economics

quote:

Belast grondstoffen, niet arbeid

De hoge belasting op arbeid verleidt bedrijven om te automatiseren en te robotiseren. De lage belasting op grondstoffen leidt tot vervuiling en verspilling, zelfs van zeldzame materialen. Door dit om te draaien worden zowel duurzaamheid als werkgelegenheid gestimuleerd. Het is een belangrijke stap op weg naar een circulaire economie, waarin zoveel mogelijk wordt hergebruikt.
Dit stellen de grote fiscale adviesbureaus PwC, EY, Deloitte en KPMG, de zogenoemde ‘Big Four’. Vandaag bieden ze in Den Haag hun rapport aan aan vertegenwoordigers van de Europese Commissie, het internationale bedrijfsleven en directeur duurzaamheid Koen de Snoo van het ministerie van Infrastructuur & Milieu.

De 'Big Four' hebben bewust gekozen voor deze groep in de hoop zo brede en internationale steun te krijgen. De bureaus denken dat er sowieso minstens tien jaar nodig is om deze omwenteling van de grond te krijgen. De eerste stap is dat er studie gedaan gaat worden naar de mogelijkheden en effecten van deze keuze.

Het belastingsysteem komt uit een tijd waarin nauwelijks werd geconsumeerd en er grondstoffen in overvloed waren. Inmiddels is het tegenovergestelde het geval. Europa leidt als grootste importeur aan een ‘grondstoffen-obesitas’, terwijl er tegelijk maar liefst 23 miljoen Europeanen op zoek naar werk zijn.

Volgens de Europese Commissie waren in 2010 al 35 essentiële grondstoffen en metalen schaars. Soms komt er een alternatief op de markt, maar daar kan niet altijd vanuit worden gegaan. Door de toenemende schaarste moet steeds vaker op onherbergzame plaatsen naar grondstoffen en metalen worden gezocht, met alle energie- en milieukosten van dien. Intussen groeit de wereldbevolking maar door en gooien mensen miljoenen mobiele telefoons weg waar nog bijzondere metalen inzitten.

Door de belasting op arbeid te verlagen komen arbeidsintensieve beroepen in het onderwijs, de zorg en de veiligheid niet in gevaar, stellen de vier bureaus. In het bedrijfsleven zal de nadruk verschuiven van grondstoffengebruik naar dienstverlening en onderhoud. Allemaal stappen in de richting van een circulaire economie, waarbij door hergebruik zo min mogelijk afval overblijft.

Om de omwenteling in gang te zetten, moeten wel enkele stappen worden gezet. Schaarse grondstoffen moeten op de politieke agenda komen, de belastingsystemen moeten langzaam worden hervormd en de belastinggrondslag moet verbreed worden met belastingen op bijvoorbeeld water, fossiele brandstoffen en vervuiling.

Om de impact van deze hervorming inzichtelijk te maken, rekenden de belastingadviseurs voor Nederland uit wat een belastingverschuiving van ¤34 mrd van arbeid naar grondstoffen en consumptie betekent. Het levert 280.000 nieuwe banen op. Als al deze banen worden opgepakt door mensen met een uitkering, scheelt dat de schatkist ¤4,7 mrd aan sociale uitkeringen. De totale stijging kan zelfs oplopen tot 650.000 extra banen. Door bijvoorbeeld de btw op reparatie en onderhoud op nul te zetten, levert dat 87.000 banen op.