Zo'n 20 jaar geleden heb ik deze serie voor het eerst gezien. Ik woonde nog thuis, zat nog op school. Uitermate fascinerende uitzendingen.SPOILERJarenlang vroegen de Nederlandse kijkers om een herhaling op televisie van Wim Kayzer's VPRO-serie 'Een schitterend ongeluk'. Nu, na bijna twintig jaar, krijgen ze eindelijk hun zin. Kayzer heeft het digitale kanaal Holland Doc 24 toestemming gegeven om de serie uit 1993, waarin hij zes internationale topwetenschappers samenbracht, te herhalen. Neuroloog en psychiater Oliver Sacks schreef er later over: 'Die dag was wild, vreemd en belangwekkend… Ieder van ons is door die dag veranderd.'
Naast Oliver Sacks had Kayzer zoöloog en paleontoloog Stephen Jay Gould uitgenodigd, de wetenschapsfilosoof Stephen Toulmin, de filosoof Daniel C. Dennett, de biochemicus en celbioloog Rupert Sheldrake en de natuurkundige Freeman Dyson. Met elkaar praatten ze over centrale vragen als: Tot waar bent u gekomen in uw begrip over ons denken en doen? En: Waartoe heeft de wetenschap ons eigenlijk gebracht aan het eind van de 20ste eeuw: kennis of begrip?
Bij de VPRO stond de telefoon wekenlang roodgloeiend, terwijl de serie werd vertoond. In de Verenigde Staten, waar Een schitterend ongeluk in het merendeel der staten werd uitgezonden, waren de reacties zo mogelijk nog juichender. Zo schreef de New York Times: 'Aan het eind van Een Schitterend Ongeluk bekent Freeman Dyson dat theorieën ons zelden helpen te begrijpen waarom de dingen werken zoals ze werken: 'De wereld is veel vreemder dan we denken.'
Vanaf 9 april is elke maandagavond rond 18.30 uur een aflevering uit de serie te zien.
Uitzenddata
Migraine: Oliver Sacks – maandag 9 april 18.40 uur
Revolutie of dwaalspoor: Rupert Sheldrake - maandag 16 april 18.43 uur
De laatste wijkplaats van de mensheid: Daniel C. Dennett - maandag 23 april
Descartes, Descartes… Stephen Toulmin - maandag 30 april
Ter ere van de verscheidenheid: Freeman Dyson - maandag 7 mei
Onbeantwoordbare vragen: Stephen Jay Gould - maandag 14 mei
De samenkomst – maandag 21 mei
Afgelopen twee weken in etappes de verschillende uitzendingen gekeken.
Tegenvaller: alhoewel ik van trage TV houd, waren de afleveringen (muv de laatste aflevering, "de Samenkomst") traag en taai. Wim Kayzer blijkt een (creatieve) dromer te zijn, iets dat Gould meteen inziet, en waar de andere deelnemers ook moeite mee lijken te hebben. Pas tijdens de Samenkomst, als de heren onder elkaar zijn, komt de discussie lekker op gang, en is Kayzer ook goed op dreef als chairman.
Het programma zit niet logisch in elkaar. De eerste paar afleveringen blijf ik me afvragen waar Kayzer precies naar op zoek is. Kan me nog wel wat herinneren van vroeger, maar de precieze vraag blijft lang onduidelijk. Pas tijdens de uitzending met Gould zegt Kayzer welke vraag hij graag beantwoord ziet. Dit was het eerste interview van Kayzer; waarom deze aflevering niet als eerste uitgezonden?
Voor de rest is het toch wel genieten. Ik heb meer met de Amerikanen dan met de Britten. Gould komt zo gemakkelijk uit z'n woorden, kent weinig twijfel, kan het heel goed brengen. Dennett zit van de heren het dichtst bij mijn vakgebied. In de VS had ik een collega die z'n broer had kunnen zijn. Dyson heeft het moeilijk - als fysicus heeft hij te weinig biologie gezien om goed mee te kunnen met de rest. Maar als hij iets zegt, is het vaak raak. Sachs heeft wat mij betreft de meest relevante inbreng in de discussie tijdens de Samenkomst. Sheldrake is de jonge "punk" die het zaakje scherp houdt, en provoceert. Ook een dromer, maar zijn rol blijkt toch wel belangrijk te zijn in de discussie. Toulmin is de wijze oude man, die overal over kan meepraten. Een oude Johan Cruijff.
Jawel, het format van de samenkomst doet een beetje aan VI denken. Het is wel geinig om de heren zo nu en dan een nerdgrapje te zien maken, en daar besmuikt om te zien lachen.
Wat blijft hangen na de samenkomst, is dat er nog zo veel vragen onbeantwoord zijn. Ook nu, 20 jaar later! Vergeet niet dat er in 1993 nauwelijks e-mail was (Kayzer heeft het over telefoon en fax). We zijn in die 20 jaar heel veel opgeschoten, maar eigenlijk ook weer heel weinig.
We weten ondertussen wel dat duiven een heel gevoelig gehoor hebben (duiven kunnen frequenties van 0.1Hz horen (!!)), en mede daarmee de weg naar de duiventil terug kunnen vinden (Sheldrake). De ideeen van Dennett worden heel langzaam werkelijkheid. We weten steeds beter hoe de hersenen in elkaar zitten. Met SQUID en functional-MRI hebben wetenschappers apparatuur om de hersenen en denkprocessen in beeld te brengen. Met 2-photon imaging kunnen wetenschappers in de hersenen van muizen kijken, om te zien hoe de hersenen neuron voor neuron veranderen. Er gebeurt dus van alles.
Een vervolg zou MI welkom zijn. Zoals Dyson al aangaf niet alleen met oude grijze mannen, maar ook met jonge onderzoekers en filosofen. Wat mij betreft in het format van de Samenkomst. En dat iedere week.
Genieten!
[ Bericht 0% gewijzigd door Lyrebird op 02-11-2013 16:26:15 ]
Tikje gedateerd inmiddels, maar een prachtige serie!
Uitermate boeiend om hem te horen praten over de een-benige robot, de 2-benige robot en de 4-benige robot.
Vraag me af waarom zo'n format (met een tafel vol deskundigen die een bepaald interessant wetenschappelijk of filosofisch onderwerp bespreken) niet populairder is.
Als ik bijvoorbeeld terugdenk aan het debat tussen Dennett, Krauss en Pigliucci in Gent: dat wilde men eerst doen in een kleine zaal, en zonder kaartverkoop.
Toen mensen massaal al maanden van tevoren begonnen te vragen wanneer de kaartverkoop zou starten hebben ze toch maar een grotere zaal gehuurd. Er konden duizend man in, en het was in no time totaal uitverkocht.
[ Bericht 0% gewijzigd door Molurus op 03-11-2013 12:52:13 ]
Geen idee wat er door jullie heen gaat, als jullie naar z'n discussie luisteren, maar in mijn eigen werk haal ik de meeste voldoening uit nieuwe inzichten die ik haal uit discussies met collega's. Als je bijvoorbeeld samen een half uurtje tussen twee experimenten van inzicht wisselt, en tot een volledig nieuwe kijk op iets komt.quote:Op zondag 3 november 2013 02:15 schreef Grumpey het volgende:
Sowieso is onderschatten van het publiek op wetenschappelijk gebied, zelfs bij de vpro, schering en inslag. Men gaat er bij voorbaat vanuit dat mensen niet meer willen nadenken, en wanneer ze nadenken, dat dat vooral heel leuk en vermakelijk moet zijn (zie: colleges van DWDD uni).
Als ik naar de heren luister, krijg ik hetzelfde gevoel. Ik mag dan geen Dyson of Gould zijn, maar op mijn eigen manier kan ik wel meedenken met de heren, en dat geeft enorm veel voldoening. Een nieuw inzicht krijgen in materie is een adrenaline rush. Kayzer probeert daar een vinger achter te krijgen, maar de grijze heren in het panel hebben al zo veel gezien, voor hun is die rush niet belangrijk. Maar juist voor jonge onderzoekers is dat een enorme motiviatie.
Ik denk dat die rush, maar natuurlijk ook de nieuwe inzichten die je krijgt in uitermate fascinerende materie het geheim achter het Schitterende Ongeluk is.
Ben het helemaal met jou eens dat we ver moeten blijven van popi jopi TV a la DWDD, waarbij wetenschap opgeleukt moet worden om een breder publiek erbij te betrekken. Diepgang willen we zien.
Kijken dus!
Het is ook op DVD uitgebracht. Box met 4 DVD's.quote:
Oh, dat is een goeie tip. het is bij mijn weten ook nooit op dvd uitgebracht oid.
Kijken dus!
Het is een uitgave van de VPRO: http://winkel.vpro.nl/een-schitterend-ongeluk
ligt hier naast me.
Ik heb net 'the man who mistook his whife for a hat' - audiobook geheel geluisterd. Echt prachtig spul!quote:
Oliver Sacks is wel een interessante man. Heb zijn boek Musicofilia met plezier gelezen.
Niet gelezen, maar die schijnt ook goed te zijn inderdaad.quote:
[..]
Ik heb net 'the man who mistook his whife for a hat' - audiobook geheel geluisterd. Echt prachtig spul!
Ik heb zelf ook Een been om op te staan, maar die moet ik nog steeds lezen. Ik moet ook nog een paar boeken van Brian Greene lezen. Druk druk.
Sowieso is het heerlijk om die mannen te horen praten met hun Britse accent
Rupert Sheldrake heeft inderdaad wel mooie verhalen die je aan het denken zetten. In de Samenkomst is het grappig om te zien hoe Daniel Dennett zich zichtbaar zit te ergeren aan het ongegeneerd 'als het nou eens zo en zo zou werken' van Sheldrake.quote:Op vrijdag 29 november 2013 15:22 schreef OllieWilliams het volgende:
Inmiddels de eerste twee afleveringen gezien. Had nog nooit van morfische resonantie gehoord, maar ben er wel direct door geboeid. Ga me daar zeker meer in verdiepen.
Sowieso is het heerlijk om die mannen te horen praten met hun Britse accent
Dat zijn idd prachtige verhalen. Bij het lezen van 'the man who mistook his wife for a hat', een van de verhalen in de bundel met dezelfde titel moest ik meteen aan de film Memento denken.quote:
[..]
Ik heb net 'the man who mistook his whife for a hat' - audiobook geheel geluisterd. Echt prachtig spul!
Een schitterend ongeluk is mijn eerste kennismaking geweest met deze denkers/filosofen. Ik ben net iets te jong om het in 92 gezien te hebben, maar heb het op zeer jonge leeftijd (door mijn vader) gezien. De eerste keer was toen ik een jaar of 14/15 was, ik vond het toen al zeer interessant maar snapte veel niet, of ik dacht dat ik het snapte zoals een 15 jarig meisje betaamt
. Jaren later toen Holland Doc nog niet lang bestond is het daar een keer uitgezonden en heb twee afleveringen (die met sacks en de gesprek aan het eind) vluchtig gezien, niet aandachtig.
Omdat deze serie zoveel indruk gemaakt heeft op mijn vader en ik graag de gedachtegang wil begrijpen van de mensen om mij heen heb ik het boek gelezen toen hij overleed. Omdat ik dit gelezen heb toen hij net overleed is het enige wat ik nog weet is dat het heel veel indruk op mij maakte.
Nu vijf jaar later wil ik het boek herlezen en daarna de serie weer eens kijken.
Ben benieuwd hoe het nu allemaal valt.
Ik heb overigens wel een ontzettend grote voorliefde voor Oliver Sacks aan een schitterend ongeluk overgehouden, zijn onderwerpen zijn persoonlijkheid, zijn kennis
. Zijn autobiografie (on the move) is iig echt een aanrader. Dus nou ja, ik ga t boek weer lezen
[ Bericht 0% gewijzigd door NanKing op 02-02-2019 15:21:17 ]
In short: over geestelijke handicaps, en wat die ons vertellen over de menselijke psyche en het functioneren van ons brein.quote:
Centraal thema cq hoofdvraag: 'Tot waar bent u gekomen in uw begrip over ons denken en doen? Waartoe heeft de wetenschap, of wat daarvoor door wil gaan, ons eigenlijk gebracht aan het eind van de 20ste eeuw: kennis of ook begrip?'. Of anders gezegd: 'Tot welk begrip heeft de duizelingwekkende wetenschappelijke analyse geleid aan het eind van onze even boeiende als sinistere 20ste eeuw?quote:
(Die serie is ook van Wim Kayzer.)
Thema/hoofdvraag daar: "Vertel me wat dit leven de moeite waard maakt".
De meest complete op Youtube was volgens mij de laatste keer dat ik zocht die met Portugese ondertitels, zoek op "O belo e a consolação".
(Interviews zijn in het Engels.)
Oh en omdat ik de VPRO sympathiek vind:
https://winkel.vpro.nl/van-de-schoonheid-en-de-troost/
Ja! Wim Kayzer heeft idd nog veel meer. Ik heb alleen de aflevering van Richard Rorty gezien uit persoonlijke interesse. Maar zie ook dat o.a. mensen zoals Freeman Dyson en Edward Witten aan bod komen.quote:Op woensdag 6 februari 2019 20:52 schreef Tanatos het volgende:
De meesten hier zullen hem al wel kennen maar ik vond dat in de serie "Van de schoonheid en de troost" ook een aantal zeer interessante personen/interviews zaten.
(Die serie is ook van Wim Kayzer.)
Thema/hoofdvraag daar: "Vertel me wat dit leven de moeite waard maakt".
De meest complete op Youtube was volgens mij de laatste keer dat ik zocht die met Portugese ondertitels, zoek op "O belo e a consolação".
(Interviews zijn in het Engels.)
Oh en omdat ik de VPRO sympathiek vind:
https://winkel.vpro.nl/van-de-schoonheid-en-de-troost/
Veel interessante denkers, mooie manier om ze (een klein beetje) te leren kennen.quote:
[..]
Ja! Wim Kayzer heeft idd nog veel meer. Ik heb alleen de aflevering van Richard Rorty gezien uit persoonlijke interesse. Maar zie ook dat o.a. mensen zoals Freeman Dyson en Edward Witten aan bod komen.
Overigens vind ik lang niet alle interviews even goed maar in zijn totaliteit wel geweldige televisie.
Lijstje van de personen/interviews (Van de schoonheid en de troost.):
• Freeman Dyson, Amerikaans theoretisch natuurkundige, in zijn woonhuis in Princeton, New Jersey
• Leon Lederman, Amerikaans experimenteel natuurkundige, in het Fermilab, nabij Chicago, Illinois
• Steven Weinberg, Amerikaans theoretisch natuurkundige, in zijn werkkamer op de Universiteit van Texas in Austin, Texas
• Edward Witten, Amerikaans theoretisch natuurkundige, in het Institute for Advanced Study in Princeton, New Jersey
• Stephen Jay Gould, in zijn werkkamer in het Museum of Comparative Zoology (sinds 1998 onderdeel van het Harvard Museum of Natural History) in Cambridge, Massachusetts, alsmede in de Jordan Hall van de New England Conservatory in Boston, Massachusetts
• Elizabeth Loftus, Amerikaans psychologe, in haar woonhuis aan het Lake Washington (uitkijkend op Union Bay), nabij Seattle, Washington
• Gary Lynch, Amerikaans hersenwetenschapper, in zijn tot werkruimte verbouwde trailer alsook in een nabijgelegen laboratorium voor hersenonderzoek van het Center for the Neurobiology of Learning and Memory aan de Mesa Road op de campus van de Universiteit van Californië - Irvine in Irvine, Californië
• Jane Goodall, Brits antropologe en biologe, in een televisiestudio
• George Steiner, Frans/Brits literatuurcriticus, schrijver en cultuurfilosoof, in zijn woonhuis nabij Midsummer Common in Cambridge (GB)
• Martha Nussbaum, Amerikaans humanitair filosoof, in de studeerkamer van haar appartement in Chicago, kijkend op het Harold Washington Park gelegen aan het Lake Michigan
• Richard Rorty, Amerikaans filosoof, in een Amerikaanse televisiestudio
• Roger Scruton, Brits filosoof, in zijn woonboerderij nabij Brinkworth in Wiltshire (GB)
• John M. Coetzee, Zuid-Afrikaans schrijver, in een hotelkamer in het centrum van Kaapstad en op Diaz Beach (Zuid-Afrika)
• György Konrád, Hongaars schrijver, in een kamer van een grachtenpand staand aan de Zeedijk en uitkijkend op de Oudezijds Voorburgwal in Amsterdam
• Rutger Kopland, Nederlands dichter en schrijver, in het tuinhuisje van zijn woonhuis gelegen aan de spoorlijn Assen-Groningen in Glimmen
• Germaine Greer, Australisch schrijfster (Greer maakte een homevideo, onder andere in het zuidwesten van West-Australië en in Papunya, een kleine nederzetting van Aboriginals gelegen in het Noordelijk Territorium)
• Simon Schama, Brits historicus en schrijver, in een hotelkamer van The Ritz aan Piccadilly in Londen, uitkijkend op Green Park
• Wole Soyinka, Nigeriaans schrijver en dichter, in een zaaltje voor Afrikaanse kunst in het Michael C. Carlos Museum, onderdeel van de Emory-universiteit, in Atlanta, Georgia
• Tatjana Tolstaja, Russisch schrijfster
• Dubravka Ugre¨ić, Kroatisch schrijfster, onder andere op een rommel- en curiosamarkt op een braakliggend terrein gelegen aan de Moritzplatz in Berlijn
• Vladimir Ashkenazy, Russisch pianist, in de grote repetitiezaal van het Deutsches Symphonie-Orchester Berlin in het gebouw van de Sender Freies Berlin aan de Masurenallee in Berlijn
• Catherine Bott, Brits sopraan, in de grote zaal van het Concertgebouw in Amsterdam
• Richard Dufallo, Amerikaans dirigent, in de grote zaal van het Muziekcentrum Vredenburg in Utrecht
• Yehudi Menuhin, Amerikaans/Brits violist en dirigent, onder andere in zijn woonhuis aan Chester Square in Londen
• Rudi Fuchs, Nederlands kunsthistoricus, in de studeerkamer van zijn woonhuis in Amsterdam, en
• Karel Appel, Nederlands kunstschilder en beeldhouwer.
• Op het einde weer een samenkomst.