De Grebbelinie 1940 toen & nu (foto's)

Voor ik begin wil ik verwijzen naar de website die een onuitputtelijke informatiebron was tijdens het zoeken naar foto's en informatie.
Ik raad iedereen aan, die meer wil weten over de Grebbelinie en de gevechten, de site van Stichting De Greb te bezoeken.

Verder heb ik, omdat ze in elkaars verlengden liggen ook foto's van de Betuwestelling gemaakt.

Als Hitler in maart 1935 de herbewapening en der herinvoering van de dienstplicht aankondigt loopt de spanning in Europa op.
Nederland houd vast aan haar neutraliteitspolitiek waarmee het ook buiten de Eerste Wereldoorlog is gebleven.
Vanaf februari 1936 kwam er meer geld beschikbaar voor het Nederlandse leger doordat de Tweede kamer akkoord ging met de instelling van het Defensiefonds.
Nederland kende dienstplicht en de mogelijkheid in tijden van crisis oudere lichtingen te mobiliseren.

Uiteraard moesten deze eenheden oefenen en deze 2 foto's zijn gemaakt in 1937 en 1939 tijdens oefeningen.

Waalbrug bij Nijmegen in 1937


Warnsveld 1939


Toen Duitsland en Rusland Polen binnen vielen in september 1939 en Frankrijk en Engeland Duitsland de oorlog verklaarde werd duidelijk dat een grote Europese oorlog op handen was, Nederland had op 28 augustus 1939, door de oplopende spanningen, al gemobiliseerd

Omdat Nederland zo'n 280.000 militairen onder de wapenen had voltronden de bestaande kazernes niet en werden manschappen onderbracht in scholen, boerderijen, barakken enz. deze 2 foto's uit 1939 tonen militairen die zijn ondergebracht in burgercomplexen.

Wageningen, een school aan de Dijkstraat


Veenendaal, in huizen aan de Bernhardlaan


Vanaf de 2e helft 1939 begon het bij de Nederlandse legertop door te dringen dat er serieus rekening gehouden moest worden met een aanval vanuit Duitsland en toen
op 10 januari een Duitse vliegtuig een noodlanding maakte in België en daarmee aanvalsplannen in handen kwamen van de geallieerden en uiteindelijk ook bij het Nederlandse opperbevel werd glashelder dat er van de zo gewenste neutraliteit geen sprake zou zijn bij het komende conflict.

Op 6 februari werd luitenant-generaal Winkelman benoemd tot opperbevelhebber.


Het was Winkelman die besloot dat de Grebbelinie een hoofdverdedigingslinie werd.
Er werd meteen werk gemaakt met het versterken van de verdedigingswerken.

Een gedeelte werd machinaal gedaan maar een groot gedeelte van de stellingen werden met de hand gegraven, dit ging ten koste van oefeningen.


Op 10 mei 1940 begon de Westfeldzug
Een globaal overzicht van de Nederlandse verdedigingslinies en de Duitse aanvalsroutes


In Nederland stuitten de Duitsers als eerste op de, spaarzaam bemande Ijssellinie, de Nederlandse verdediging doet haar werk en geen enkele brug valt ongeschonden in Duitse handen.

De opgeblazen brug bij Zutphen


Op 11 mei arriveren de eerste Duitse eenheden in Wageningen nog 7 kilometer te gaan tot de Grebbelinie.

Troepen van het SS Regiment "Der Führer" in de Hoogstraat te Wageningen
Dit regiment zou later onderdeel uit gaan maken van SS-Panzer-Division „Das Reich“


Op deze foto is de uitwerking te zien van de Nederlandse artillerie op de aanvalsroute van de Duisters
De Hoogstraat werd zwaar beschadigd.


De Hoogstraat anno 2013


Deze Hoogstraat ligt enkele tientallen meters verwijderd van Hotel De Wereld waar 5 mei 1945 in aanwezigheid van prins Bernhard de onderhandelingen plaatsvinden over de Duitse capitulatie in Nederland


De hele 11e mei hebben de Duitsers nodig om zich door de Nederlandse voorpostenlinie te vechten.
Dat dit voor de Duitsers geen gemakkelijke klus was blijkt wel uit een van de Duitse gevechtsverslagen, ze schrijven de Nederlanders vochten:

"Ausserts tapfer und zahne und werhrte sich grosstenteils bis zum letztem Atemzuge"

12 mei begint de Duitse aanval op de Nederlandse hoofdweerstandslinie.

Van deze gevechten zijn wel wat foto's gemaakt maar ik kon slechts in een enkel geval een vergelijkingsfoto maken.
Deze foto werd gemaakt aan de Grebbeweg al bestaat de mogelijkheid dat de foto in scene is gezet voor de Duitse Propagandakompagnie


Duitse schuttersputten toen & nu


13 mei doorbreken de Duisters op diverse plaatsen de Grebbelinie
en als een Nederlandse tegenaanval op niets uitloopt vervliegt alle hoop.

Na de slag blijven de doden achter op het slagveld

Duitse

Nederlandse


Veel Nederlanders werden krijgsgevangen gemaakt en richting Duitsland afgemarcheerd

Nederlanders op de, door Duitse artillerie, volledige verwoeste Herenstraat in Rhenen


Om later via Arnhem in Duitsland terecht te komen


Niet alle Nederlandse militairen gingen in krijgsgevangenschap, van de 280.000 ongeveer
20.000 en die werden, uitzonderingen daargelaten in juni 1940 weer vrijgelaten.
Hier een groep terugkerende ex krijgsgevangenen in Westervoort


Na de slag gaat het leven gewoon weer door, als je goed kijkt zie je achter het vernielde Nederlandse voertuig alweer mensen op het terras zitten, de ruiten van het restaurant zijn zelfs nog niet vervangen.


De opbouw van Rhenen werd voortvarend aangepakt zoals hier op het Vreewijkplein


De Herenstraat was in 1941 al weer volledig herbouwd


In de omgeving bleef veel materiaal achter zoals hier een Messerschmitt Bf 110 bij Ijzendoorn


Na de capitulatie op 15 mei keerden veel voormalig strijders terug.

Een Nederlandse veteraan loopt tussen de stellingen exacte datum onbekend


In november 1940 herdenken Nederlandse militairen hun gesneuvelde kameraden op de begraafplaats op de Grebbeberg
Op deze begraafplaats zijn op dat moment ook nog de Duitse gesneuvelden begraven, later worden deze verplaatst.


De Duitsers pakken het groter aan en eind mei is er al een rondleiding (bustour)


Duits slagveld toerisme



Op deze foto een bezoeker die later 20 kilometer verder op een hoofdrol zal spelen tijdens Market Garden
Als commandant van 10. SS-Panzer-Division Frundsberg droeg Heinz Harmel bij aan het mislukken van dit plan.


Op deze foto John Frost en Heinz Harmel in 1979 tijdens een ontmoeting in Arnhem

(Harmel is de man rechts)

Na de oorlog werden monumenten opgericht en straten vernoemd naar de eenheden en militairen die op en rond de Grebbelinie vochten.
Hier in Ochten (Betuwelinie) een monument en een straat ter herdenking.
De onthulling van het monument in 1952 toen & nu



Op de Grebbeberg zelf vinden we het ereveld en een informatie centrum.



Verder tastbare bezienswaardigheden zoals een herbouwde loopgraaf en kazematten
Je kan er rondleidingen krijgen maar uiteraard ook zelf op pad.

Als je goed oplet kan je nog kogelinslagen in gebouwen zien en ik fotografeerde in Wageningen deze plaquette in een woonhuis


Online is ook genoeg te vinden o.a.deze documentaire

Bron foto's Grebbeberg.nl


Als je meer foto's wil zien meld je dan aan op Facebook

Zoeken op: toen nu koos

Uiteraard wil ik mede-fokkers graag als vriend

[ Bericht 0% gewijzigd door Buster24 op 03-08-2013 12:50:11 ]

quote:

Op zaterdag 3 augustus 2013 11:54 schreef karton2 het volgende:
Ik vraag me af hoe zo'n capitulatie in zijn werk gaat.

In de lijn van dit topic kunnen we beter de capitulatie van Winkelman / Nederlandse leger nemen
Dit gebeurde op 15 mei 1940 te Rijsoord

Winkelman komt aan om 10:00 's morgens


Dan volgen onderhandelingen


Ze spreken af om 19:00 de wapens neer te leggen
Iedereen vertrekt


En pas 3 juli gaat Winkelman in krijgsgevangenschap, na zijn openlijke steun aan het koningshuis op 29 juni 1940 overigens gingen van de 280.000 Nederlandse militairen maar 20.000 naar Duitsland

Dit is een foto van Winkelman in Oflag VIII E


Hier kan je alles nalezen
http://www.krijgsgevangen(...)-krijgsgevangenschap

[ Bericht 1% gewijzigd door Buster24 op 03-08-2013 12:25:39 ]

Ik ontving een bijzonder interessante aanvulling / nieuwe informatie over deze foto van Allert Goossens
Omdat hij al jaren nauw betrokken is bij de site http://www.grebbeberg.nl/ ben ik er zeker van dat de informatie betrouwbaar is:

quote:

Er liggen alleen maar NL lijken op de foto's van de tuinen aan de Grebbeweg.
Geen Duitse.

Volgens mij hadden Duitse laarzen stalen spijkers/noppen en
geen stalen ringhak. Die stalen ringhak zag je juist wel bij de onze.
Ik denk dat we hier bereden personeel zien, artillerie of cavalerie. NL.

De Duitsers hebben voor alles hun eigen doden verwijderd. Foto's daarvan maken was verboden,
hoewel dit niets uitsloot. Deze doden aan de Grebbeweg hebben er dagenlang gelegen.
Daar lagen 100% zeker geen Duitsers meer bij. Er zijn zo'n 20 NL bij de huizen Rust Wat en Wilhelmina gevonden.
Een deel daarvan geëxecuteerd door SS'ers.
Vermoedelijk 8-10. De rest vooral omgekomen tijdens de doorbraak van de SS over de berg in de avond van 12 mei.

De kwestie droeg al lange tijd de signatuur van een executie. Zes man van de mortiercompagnie in verdachte houdingen in de tuin en een overlevende van
die schietpartij die beweerde dat ze pardoes als gevangenen door een paar Duitsers waren neergeschoten. We hielden toch een slag om de arm, omdat wild
west beschuldigingen welig tierden rond de Greb.

Toen was er twee jaar geleden ineens de sergeant Hulscher, die zonder van deze zaak te weten, bij een interview voor het Veteranenblad ineens vertelde dat hij als krijgsgevangen onderofficier door de SS in de Stoomhamer werd ingeschakeld als hulp rode kruis drager. Samen met een Sani van de SS verzamelde hij (tijdens de strijd) Duitse gewonden in het gebied zuid van de Grebbeweg.

Op een zeker moment, het was ergens in de middag van de 13e mei, stond een SS officier te schelden op de weg.
Hij had een Nederlandse onderofficier (Hulscher sprak van een sergeantmajoor of adjudant, ik weet te niet meer) voor zich. Die gaf hij opdracht weg te lopen.
Dat deed de man en hij schoot hem van achter in zijn hoofd. Vervolgens liet hij alle NL krijgsgevangenen aldaar oplijnen. Ze zouden worden geëxecuteerd. Ook
Hulscher werd toegeroepen te komen.

De Rottenführer naast hem protesteerde en zij tegen de bevelvoerende man (die Hulscher een 'grootmajoor' noemde) dat
Hulscher zeer verdienstelijk als Behilfssani aan de gang was.
Daarop mocht mij bij de Rottenführer blijven. Een paar tellen later werden de NL in de tuin neergemaaid. Hulscher vertelde dit alles zonder locatie te vermelden.
Dit verhaal werd echter door de interviewer van het VI (Gielt Algra) herkent. Hij mailde Hajo Groenman en mij met het verzoek eens te kijken. We hadden direct
zoiets van Huize "Rust wat" en "Wilhelmina". Daarop werd een tweede gesprek met Hulscher geregeld door Gielt. Hij vroeg open door. Daarop vertelde Hulscher dat
hij zich ergens halverwege de Grebbeweg had bevonden. Dat de Duitsers beweerden dat er door de NL op een Duitse ambulance was geschoten. Dat daarom de wraak
werd genomen.

Toen Hulscher vervolgens foto's van de locatie zag, herkende hij dit onmiddellijk. Toen wisten we zeker dat er een oorlogsmisdaad had
plaatsgevonden. Vermoedelijk door SS'ers. Maar dat kon niet worden bevestigd.
Ook niet dat het een grootmajoor (=Majoor) was geweest. Wij vermoedden zelfs dat hij zich gewoon met een Feldwebel (of Scharführer) heeft vergis. Een balk met
een ruit. De tekens voor een NL grootmajoor. Aan Duitse kant waren er weliswaar twee grootmajoors op de berg actief, maar beide gewone Heer en nimmer zonder
staf om zich heen. Er was hier vermoedelijk sprake van een lage onderofficier.

quote:

Op zondag 4 augustus 2013 03:07 schreef Resistor het volgende:
Je kent vast wel het plaatje van Hammerzeit met een stel Duitse soldaten op ijs, waarvan er 1 onderuit gaat. Wat voor schoeisel is dat? Hoefijzer?

8<---------------------------

Jammer dat er altijd zo veel aandacht is voor het zuidelijke deel. http://www.grebbelinie.nl/ is ook een mooie algemene site. Ik woon in Spakenburg, de noordkant.

Ik heb geen kijk op de geschiedenis, maar ik vind het altijd interessant om te lezen.

Ik zou heel graag een toen & nu maken van de rest van de linie maar dan heb ik wel "toen" foto's
nodig

quote:

Op maandag 5 augustus 2013 23:13 schreef Nemephis het volgende:

[..]

Je mag mijn tijdmachine wel even lenen

Ik zit trouwens eens goed te kijken maar dit lijkt me inderdaad overduidelijk een Nederlandse helm

quote:

Op woensdag 7 augustus 2013 22:28 schreef Nemephis het volgende:

[..]

Dat dacht ik ook al. En de kleding van die doden lijkt eerder NL dan Duits.

Zo zie je hoe iets onbedoeld verkeerd de "boeken" ingaat, dit staat op een site met als onderschrift
"Duitse doden Rhenen"

quote:

Op vrijdag 27 september 2013 14:43 schreef Iwanius het volgende:
Geweldig mooie foto's van toen en nu en de vergelijkingen erbij. Chapeau voor alle moeite.

Graag gedaan