abonnement Unibet Coolblue Bitvavo
pi_128821223
Hallo fokkers!

Ik las laatst een tekst van Foucault over het panoptisme. Hierin wordt een disciplinerende macht bechreven: het panopticon. De betekenis van dit woord is 'alziend' en daarmee is al veel gezegd. Even een korte uitleg van wikipedia (niet de meest betrouwbare bron, maar dit keer toch wel gezien het feit het goed overeenkomt met de tekst van Foucault):

Het Panopticum (Latijn: alziend, of panopticon Grieks: alziend) is een boek en een architectonisch principe beschreven door de Engelse Verlichtingsfilosoof Jeremy Bentham in 1791. Het panopticon maakt het mogelijk groepen te controleren, te disciplineren, te bewaken, bestuderen, vergelijken en te verbeteren. Het gebouw bestaat uit een toren met daarrond ringen van cellen. Die hebben twee ramen: één naar buiten en één naar de toren toe. Eén opzichter in de toren volstaat om alle bewoners te bewaken, te kennen en te beheersen. Het panopticum dient volgens Bentham veel doelen: als gevangenis, als school, als werkplaats of hospitaal. Tegenwoordig wordt het panopticon geassocieerd met een gevangenis in het algemeen of een koepelgevangenis in het bijzonder.

Dan nu mijn vraag aan jullie: in hoeverre denken jullie dat dit panopticon werkelijkheid aan het worden is in onze huidige maatschappij? We weten allemaal dat we gecontroleerd worden en dat privacy een illusie is, maar wat is hiervan het gevolg? Natuurlijk is het panopticon een mooie vorm van macht. Zonder geweld worden mensen geheel onderdanig gemaakt. Dit allemaal door controle. Zo zal een flitser langs de snelweg ervoor zorgen dat auto's zich aan de snelheid houden, ongeacht de flitser werkt (vergelijkbaar met de gevangenis: de gevangenen gedragen zich, omdat ze weten dat er iemand mee kan kijken, ongeacht dit echt zo is). Maar dit is toch een hele enge vorm van macht?

Bij deze een zeer informatie en leuke docu over hoe het er nu voorstaat, verder dan ikzelf gedacht had:
Ik ben erg benieuwd naar jullie mening over dit onderwerp!

[ Bericht 5% gewijzigd door Len123 op 11-07-2013 00:18:12 ]
  donderdag 11 juli 2013 @ 00:20:14 #2
381451 HotSummerNight
DM mij voor een date :')
pi_128821512
Jij moet niet lezen1
Morgen ben ik jarig
Gister had ik sex met een mooiboy
Ik kan 4 vingers in mijn poesje schuiven
alleen echte playerz mogen mij dm'en
pi_128821576
quote:
0s.gif Op donderdag 11 juli 2013 00:20 schreef HotSummerNight het volgende:
Jij moet niet lezen1
Omdat?
Wat is jouw mening hierover dan?
  donderdag 11 juli 2013 @ 00:51:08 #4
310793 Mishu
Fok verslaafde
pi_128822407
Agamben zegt dat we in feite elke dag al in een kamp leven. Vrijwel elke sociologische scriptie van de UvA gaat trouwens over deze theorie en de manier waarop er wel of niet sprake van is in de samenleving in al zijn vormen.
pi_128822611
quote:
0s.gif Op donderdag 11 juli 2013 00:51 schreef Mishu het volgende:
Agamben zegt dat we in feite elke dag al in een kamp leven. Vrijwel elke sociologische scriptie van de UvA gaat trouwens over deze theorie en de manier waarop er wel of niet sprake van is in de samenleving in al zijn vormen.
En ben jij het et Agamben eens? Vind jij het niet een eng idee dat deze vorm van macht ons al beheerst?
  donderdag 11 juli 2013 @ 01:19:18 #6
18159 Dlocks
Zoek het maar op met Google...
pi_128822987
Om te bepalen of je het hier wel/niet (deels) mee eens bent zou je eerst moeten weten wat het alternatief is.
pi_128823071
quote:
0s.gif Op donderdag 11 juli 2013 01:19 schreef Dlocks het volgende:
Om te bepalen of je het hier wel/niet (deels) mee eens bent zou je eerst moeten weten wat het alternatief is.
Het alternatief is een kubus.
"When people stop believing in God, they don't believe in nothing -- they believe in anything." - GK Chesterton
pi_128823329
quote:
Principes die het panopticon toepast:

1. Individualisering: Elke bewoner heeft een vaste plaats, ziet geen medebewoners en heeft geen contact. Het panopticon is de tegenstelling van de kerkers die Francisco Goya in diezelfde tijd schilderde waarin de donkere massa in het halfduister verloren gaat.

2. Volledige zichtbaarheid van het geïsoleerde individu: Dit individu wordt gezien zonder zelf te zien. Hij is object van informatie en wetenschap, nooit een subject dat kan communiceren.

3. Een asymmetrische machtsrelatie met de opzichter: Het gebouw is zo geconstrueerd dat de opzichter de celbewoners ziet, maar zij hem niet, sterker, zij vermoeden zijn aanwezigheid alleen maar.

4. Machtsmaximalisering: Het is onnodig dat er permanent een opzichter is. Het besef dat men gecontroleerd kan worden, verzekert rust en orde. Mensen passen hun gedrag aan, omdat zij gezien kunnen worden. In hun beleving neemt de alomtegenwoordigheid van controle plaats.

5. Het panopticon voelt nauwelijks als onderdrukkend aan.

wiki
Doet me denken aan facebook en andere sociale sites.

quote:
Het besef dat men gecontroleerd kan worden, verzekert rust en orde. Mensen passen hun gedrag aan, omdat zij gezien kunnen worden.

wiki
Vooral de bekendmaking van de afluisterpraktijken van PRISM maakt het concept van panopticon meer actueler.
Achteraf gezien zou ik bijna gaan denken dat de bekendmaking van PRISM met opzet was. Waarom denk ik dat? Want de burgers krijgen dan met de bekendmaking van PRISM het besef dat iedereen op internet afgeluisterd kan worden. Het resultaat hiervan? De burgers passen hun gedrag aan, omdat men dan weet dat ze gezien kunnen worden.

Dit is mijn hypothese, wie het kan bewijzen verdient de Nobelprijs.
"When people stop believing in God, they don't believe in nothing -- they believe in anything." - GK Chesterton
pi_128824003
The view from nowhere.
pi_128825741
quote:
0s.gif Op donderdag 11 juli 2013 01:47 schreef man1986 het volgende:

[..]

Doet me denken aan facebook en andere sociale sites.

[..]

Vooral de bekendmaking van de afluisterpraktijken van PRISM maakt het concept van panopticon meer actueler.
Achteraf gezien zou ik bijna gaan denken dat de bekendmaking van PRISM met opzet was. Waarom denk ik dat? Want de burgers krijgen dan met de bekendmaking van PRISM het besef dat iedereen op internet afgeluisterd kan worden. Het resultaat hiervan? De burgers passen hun gedrag aan, omdat men dan weet dat ze gezien kunnen worden.

Dit is mijn hypothese, wie het kan bewijzen verdient de Nobelprijs.
Ik sluit me helemaal bij je aan! Het panopticon heeft wel eng veel overeenkomsten met huidige praktijken in onze maatschappij. Heb je de docu al gezien? Daar zie je hoe ver het al is...
Wat ik ook zo vreemd vind is dat iedereen fel tegen gewelddadige machthebbers is en daartegen protesteert, maar dat deze vorm van macht (zeker in Nederland) bijna geheel wordt toegelaten. In de docu komt ook naar voren dat het vele Nederlanders niet uitmaakt. Zijn we echt zo open voor alles en iedereen of worden we gewoon onbewust geindoctrineerd door deze disciplineringsmacht? En wie zal uiteindelijk de hoogste macht hierover hebben?
pi_128825885
quote:
0s.gif Op donderdag 11 juli 2013 01:19 schreef Dlocks het volgende:
Om te bepalen of je het hier wel/niet (deels) mee eens bent zou je eerst moeten weten wat het alternatief is.
Het is zeker van groot belang als je dit probleem (ja in mijn ogen is dit is een probleem) op wilt lossen. Dan moet je met alternatieven komen. Maar om je mening hierover te vormen is een alternatief niet noodzakelijk. Toch zal ik mij ook hierover uitlaten, door weer een vergelijking te maken met een gevangenis. Zo was het vroeger in de Franse kerkers zo dat er weinig overzicht was. Gebouwen waren kubussen (zoals man 1986 al zei) en lange gangen. Gevolg? Gevangenen konden hun gang gaan en dat leidde tot machteloosheid van de bewakers. Ook dit stelsel was vroeger op de maatschappij van toepassing. De tijd voor social media (helaas heb ik deze niet in vol bewustzijn meegemaakt) was de hedendaagse controle veel minder. De staat, bedrijven en verzekeringsmaatschappijen beschikten veel minder over deze vorm van macht. Ik denk dat het onmogelijk is terug te gaan naar deze tijd. Het panopticon omdraaien betekent de social media omdraaien en daarmee vele andere technologische hoogstandjes (want dat zijn het wel).
  donderdag 11 juli 2013 @ 09:37:13 #12
407480 sequoya
Acceptatie is liefde
pi_128826402
In mijn ogen gaat het niet om de uitvoering maar om de basisgedachte die de uitvoering noodzakelijk maakt.

Zolang de ene mens de andere mens vertelt (MAG vertellen) welk gedrag "goed" is en welk "gedrag" slecht, is het logisch dat er mensen zijn die samen beslissen dat het "goede" gedrag afgedwongen mag worden (de manier waarop is niet relevant). Zolang er algehele, maatschappelijke consensus is over wat "goed" en wat "slecht" is, is er geen probleem. Pas wanneer die consensus wegvalt doordat individuen zich gaan realiseren dat steeds meer normale, menselijke gedragingen worden veroordeeld als zijnde "slecht" waardoor er (te) weinig persoonlijke vrijheid overblijft, dan pas komt er misschien ruimte om de basisgedachte op validiteit te onderzoeken.
Ik verspreid liefde niet door andere mensen te vertellen hoe ze lief moeten hebben. Als ze daartoe in staat waren, dan deden ze dat namelijk al. De enige manier waarop ik liefde kan verspreiden is door mensen lief te hebben zoals ze zijn.
  donderdag 11 juli 2013 @ 19:56:15 #13
16305 Jappie
parttime reverend
pi_128845448
Het zou een probleem kunnen zijn wanneer jouw acties niet voortkomen uit innerlijk gevoelde drang maar uit de behoefte te pleasen aan een machthebber of je medemensen. Tevens bestaat er de kans op ongemerkte conditionering of met een iets lelijker woord manipulatie; innerlijk gevoelde drang of subjectief beleven staat immers continu in communicatie met de buitenwereld en het is slechts weinigen gegeven om zich volkomen los van de rest van de samenleving te bewegen als het überhaupt al mogelijk is.

Dit is overigens niets nieuws; het is al zo oud als de mensheid bestaat en het kan ook een van de redenen zijn om op zoek te gaan naar je eigen spirituele identiteit.
  donderdag 11 juli 2013 @ 20:00:40 #14
310793 Mishu
Fok verslaafde
pi_128845576
quote:
0s.gif Op donderdag 11 juli 2013 00:59 schreef Len123 het volgende:

[..]

En ben jij het et Agamben eens? Vind jij het niet een eng idee dat deze vorm van macht ons al beheerst?
Ja en nee. Ik vind het ook naïef om te veronderstellen zoals bijvoorbeeld antropologen doen dat bijvoorbeeld grenzen slechts in ons hoofd bestaan en geen functie dienen anders dan een slechte.

Er is een reden dat wij een overheid accepteren en daar sta ik wel achter (Hobbes).

Maarja dit kan ook weer slechts een onderdeel van mijn hedendaags neoliberaal denken zijn ;)
  donderdag 11 juli 2013 @ 20:01:54 #15
310793 Mishu
Fok verslaafde
pi_128845623
quote:
Ho, ho, wacht even. Net alsof burgers tegenwoordig zin hebben om zelf nog dingen van de overheid te weten en mee te beslissen :')

Kom op zeg, de burger is lui, doe niet net alsof wij als burgers echt meer inspraak zouden willen. Dat kost alleen maar tijd en de meerderheid van de samenleving interesseert zich niet eens in politiek.
  donderdag 11 juli 2013 @ 20:03:30 #16
310793 Mishu
Fok verslaafde
pi_128845676
quote:
0s.gif Op donderdag 11 juli 2013 09:11 schreef Len123 het volgende:

[..]

Het is zeker van groot belang als je dit probleem (ja in mijn ogen is dit is een probleem) op wilt lossen. Dan moet je met alternatieven komen. Maar om je mening hierover te vormen is een alternatief niet noodzakelijk. Toch zal ik mij ook hierover uitlaten, door weer een vergelijking te maken met een gevangenis. Zo was het vroeger in de Franse kerkers zo dat er weinig overzicht was. Gebouwen waren kubussen (zoals man 1986 al zei) en lange gangen. Gevolg? Gevangenen konden hun gang gaan en dat leidde tot machteloosheid van de bewakers. Ook dit stelsel was vroeger op de maatschappij van toepassing. De tijd voor social media (helaas heb ik deze niet in vol bewustzijn meegemaakt) was de hedendaagse controle veel minder. De staat, bedrijven en verzekeringsmaatschappijen beschikten veel minder over deze vorm van macht. Ik denk dat het onmogelijk is terug te gaan naar deze tijd. Het panopticon omdraaien betekent de social media omdraaien en daarmee vele andere technologische hoogstandjes (want dat zijn het wel).
Een alternatief is al niet meer mogelijk door de risicosamenleving en de bedreigingen die dit oplevert (terreur, milieuproblemen).

Dan zou je terug moeten gaan naar de Griekse kleinschalige polis, ofwel de commune, waar directe democratie heerst.

Dit soort theorieën is een enorm leuke theoretische exercitie maar duidt niet meer op de tijd waarin we leven.
  donderdag 11 juli 2013 @ 20:04:31 #17
310793 Mishu
Fok verslaafde
pi_128845710
quote:
0s.gif Op donderdag 11 juli 2013 19:56 schreef Jappie het volgende:
Het zou een probleem kunnen zijn wanneer jouw acties niet voortkomen uit innerlijk gevoelde drang maar uit de behoefte te pleasen aan een machthebber of je medemensen. Tevens bestaat er de kans op ongemerkte conditionering of met een iets lelijker woord manipulatie; innerlijk gevoelde drang of subjectief beleven staat immers continu in communicatie met de buitenwereld en het is slechts weinigen gegeven om zich volkomen los van de rest van de samenleving te bewegen als het überhaupt al mogelijk is.

Dit is overigens niets nieuws; het is al zo oud als de mensheid bestaat en het kan ook een van de redenen zijn om op zoek te gaan naar je eigen spirituele identiteit.
Foucault zegt dat we niet eens meer doorhebben DAT we überhaupt de machthebbers aan het pleasen zijn.

Maar dit vind ik een redelijke boute redenering want dan kan zijn theorie nooit NIET waar zijn en is hij dus niet falsificeerbaar, een van de eisen van de wetenschap.
  donderdag 11 juli 2013 @ 20:26:32 #18
312994 deelnemer
ff meedenken
pi_128846418
quote:
0s.gif Op donderdag 11 juli 2013 20:01 schreef Mishu het volgende:

[..]

Ho, ho, wacht even. Net alsof burgers tegenwoordig zin hebben om zelf nog dingen van de overheid te weten en mee te beslissen :')

Kom op zeg, de burger is lui, doe niet net alsof wij als burgers echt meer inspraak zouden willen. Dat kost alleen maar tijd en de meerderheid van de samenleving interesseert zich niet eens in politiek.
De meeste burgers hebben daar geen tijd voor. Ze hebben hooguit een uur per dag besteden om zich op de hoogte te houden van de ontwikkelingen in de wereld (bv journaal & krant). Er zijn natuurlijk ook mensen die beroepshalve of uit hobbyisme zich veel intensiever met de ontwikkelingen bezig zijn. Deze groep is volgens mij belangrijk in de democratie. Zij kunnen de rol van burger gestalte geven. Zij dienen goede informatie te krijgen. Maar dat gebeurt niet. Als er grote belangen op het spel staan, wordt de kwestie het liefst verzwegen. Als dat geen haalbare kaart is, dan wordt zaken vaak opzettelijk verkeerd voorgesteld. Het zijn de actievere burgers die ontdekken hoezeer wij worden bespeeld.

In welke mate de politiek op meer belangstelling van de burger kan rekenen, als het politieke debat opener een eerlijker zou verlopen, is koffie dik kijken. Maar het zou zeker toenemen als de politiek burgers hun eigenlijke rol in de democratie zou gunnen door ze eerlijker te informeren.

Overigens verbaast het mij hoeveel burgers weten over politieke ontwikkelingen, als we ons beperken tot wat ze wordt aangereikt. In Nederland zijn miljoenen mensen redelijk op de hoogte.

[ Bericht 0% gewijzigd door deelnemer op 11-07-2013 20:42:50 ]
The view from nowhere.
  donderdag 11 juli 2013 @ 20:29:26 #19
16305 Jappie
parttime reverend
pi_128846529
quote:
0s.gif Op donderdag 11 juli 2013 20:04 schreef Mishu het volgende:

[..]

Foucault zegt dat we niet eens meer doorhebben DAT we überhaupt de machthebbers aan het pleasen zijn.

Maar dit vind ik een redelijke boute redenering want dan kan zijn theorie nooit NIET waar zijn en is hij dus niet falsificeerbaar, een van de eisen van de wetenschap.
In dat geval spreek je dus over het probleem van ongemerkte conditionering en alhoewel ik erken dat dat zeker een reeele mogelijkheid is ben ik van mening dat de mens behept of gehandicapt is zo u wil met een innerlijk weten welke uiteindelijk geen ruimte laat voor onderdrukking. Ieder mens is in bepaalde mate flexibel daar waar het "het zich onderwerpen" betreft maar uiteindelijk heeft ook iedereen een grens in wat hij of zij nog acceptabel vind. Ergens gaat het dus op zeker moment wringen tenzij de machthebber(s) heel nauwgezet op de hoogte is van ieders persoonlijke wensen en verlangens en vervolgens dusdanig handelt dat ieders persoonlijke wensen en verlangens in net voldoende mate worden bevredigd om opstand te voorkomen.

Dit scenario zou theoretisch vanuit menselijk perspectief wel direct het minst wenselijk zijn overigens en de haalbaarheid hiervan lijkt mij uitermate twijfelachtig.

[ Bericht 0% gewijzigd door Jappie op 11-07-2013 21:03:05 ]
  donderdag 11 juli 2013 @ 20:41:47 #20
310793 Mishu
Fok verslaafde
pi_128847031
quote:
0s.gif Op donderdag 11 juli 2013 20:26 schreef deelnemer het volgende:

[..]

De meeste burgers hebben daar geen tijd voor. Ze hebben hooguit een uur per dag besteden om zich op de hoogte te houden van de ontwikkelingen in de wereld (bv journaal & krant). Er zijn natuurlijk ook mensen die beroepshalve of uit hobbyisme zich veel intensiever met de ontwikkelingen bezig zijn. Deze groep is volgens mij belangrijk in de democratie. Zij kunnen de rol van burger gestalte geven. Zij dienen goede informatie te krijgen. Maar dat gebeurd niet. Als er grote belangen op het spel staan, wordt de kwestie het liefst verzwegen. Als dat geen haalbare kaart is, dan wordt zaken vaak opzettelijk verkeerd voorgesteld. Het zijn de actievere burgers die ontdekken hoezeer wij worden bespeeld.

In welke mate de politiek op meer belangstelling van de burger kan rekenen, als het politieke debat opener een eerlijker zou verlopen, is koffie dik kijken. Maar het zou zeker toenemen als de politiek burgers hun eigenlijke rol in de democratie zou gunnen door ze eerlijker te informeren.

Overigens verbaast het mij hoeveel burgers weten over politieke ontwikkelingen, als we ons beperken tot wat ze wordt aangereikt. In Nederland zijn miljoenen mensen redelijk op de hoogte.
Zou de hel niet losbreken als wij zouden weten wat er allemaal aan foute dingen gebeurd bij de overheid?

Ik weet niet, ben blij met mijn onwetendheid :)

Zie wat het lekken van overheidsdocumenten doet. Vergroot het ons gevoel van veiligheid? Nee, ik denk van niet.
  donderdag 11 juli 2013 @ 20:42:14 #21
310793 Mishu
Fok verslaafde
pi_128847050
quote:
0s.gif Op donderdag 11 juli 2013 20:26 schreef deelnemer het volgende:

[..]

In welke mate de politiek op meer belangstelling van de burger kan rekenen, als het politieke debat opener een eerlijker zou verlopen, is koffie dik kijken. Maar het zou zeker toenemen als de politiek burgers hun eigenlijke rol in de democratie zou gunnen door ze eerlijker te informeren.

Overigens verbaast het mij hoeveel burgers weten over politieke ontwikkelingen, als we ons beperken tot wat ze wordt aangereikt. In Nederland zijn miljoenen mensen redelijk op de hoogte.
Dit zijn de ideeën van Habermas trouwens.
  donderdag 11 juli 2013 @ 20:59:25 #22
312994 deelnemer
ff meedenken
pi_128847778
quote:
0s.gif Op donderdag 11 juli 2013 20:41 schreef Mishu het volgende:

[..]

Zou de hel niet losbreken als wij zouden weten wat er allemaal aan foute dingen gebeurd bij de overheid?
De hel zou losbreken. Maar dat is het gevolg van de plotselinge opening van zaken. Als het de normale praktijk was zou het de politiek een stuk beschaafder maken.

quote:
Ik weet niet, ben blij met mijn onwetendheid :)

Zie wat het lekken van overheidsdocumenten doet. Vergroot het ons gevoel van veiligheid? Nee, ik denk van niet.
Nee, je valt uit je onschuld. Wie zijn kennis vermeerdert, vermeerdert zijn smart. Dat is eigen aan de mens; een te grote voorhoofdskwab: bewust, zelfbewust, ... en tot steeds meer in staat.
The view from nowhere.
  donderdag 11 juli 2013 @ 21:08:20 #23
312994 deelnemer
ff meedenken
pi_128848152
quote:
0s.gif Op donderdag 11 juli 2013 20:42 schreef Mishu het volgende:

[..]

Dit zijn de ideeën van Habermas trouwens.
Habermas kiest voor een constructieve benadering. Het machtsspel is een 'losing game', als je verder kijkt dan het korte termijn voordeel.

Er is alleen geen goede oplossing voor het machtsprobleem bekend. Iedere oplossing wordt ondergraven in deze voortdurende wapenwedloop.

[ Bericht 0% gewijzigd door deelnemer op 12-07-2013 15:40:05 ]
The view from nowhere.
pi_130301896
quote:
:?
As the officer took her away, she recalled that she asked,
"Why do you push us around?"
And she remembered him saying,
"I don't know, but the law's the law, and you're under arrest."
pi_130312328
Het panopticum was de theoretische basis van mijn bachelorscriptie over cameratoezicht in Nederland en Engeland. Het is mijns inziens het argument voor bescherming van privacy. Zoals het principe van het panopticum stelt gaan mensen die altijd en overal gecontroleerd kunnen worden, en zich hiervan bewust zijn, zich conformeren. Daarmee krijg je uiteindelijk een grijze eenheidsworst als samenleving, iets wat dodelijk is voor creativiteit en vooruitgang, waarvoor variëteit een vereiste is.

Het feit dat, wil er sprake zijn van een panopticum, mensen zich bewust moeten zijn van deze constante controle is wel heel interessant gezien de huidige actualiteit. De Snowden/PRISM casus.
Toen nauwelijks iemand van PRISM had gehoord was er geen sprake van een panopticum. Het psychologische conformerende effect daarvan treed immers alleen op wanneer de burgers zich bewust zijn van de controle (bijvoorbeeld bij zichtbare camera's op straat, waarin Engeland de kroon spant in de wereld). Pas toen Snowden PRISM aan de grote klok hing is er de mogelijkheid tot een panopticum ontstaan, omdat hij daarmee bewustheid bracht onder de burgers.

Ik ben benieuwd hoe jullie denken over dit laatste stuk. Heeft Snowden in dit licht er goed aan gedaan PRISM naar buiten te brengen? Voordat hij dat deed was er immers wel een groots veiligheidssysteem en geen panopticum effect.

[ Bericht 1% gewijzigd door UltraR op 21-08-2013 14:34:09 ]
Religion taking credit for morality and ethics is like Justin Bieber taking credit for the creation of music.
abonnement Unibet Coolblue Bitvavo
Forum Opties
Forumhop:
Hop naar:
(afkorting, bv 'KLB')