[Pauw & Witteman #227] Met Anton Geesink

quote:

Op maandag 23 april 2012 23:16 schreef AryaMehr het volgende:
Iemand een linkje voor waar ik die reconstructie kan lezen?

quote:

CATSHUISBERAAD draait uit op EMOTIONELE ACHTBAAN
WILDERS’ WONDERLIJKE WEGEN

UIT RECONSTRUCTIE VAN het Catshuisberaad blijkt dat aan de onderhandelingstafel de emoties vaak hoog opliepen, met PVV’er Fleur Agema en vooral haar ’baas’ Geert Wilders in een omstreden hoofdrol en het plotselinge einde op zaterdagmiddag als verbijsterende anticlimax. Paul Jansen en Wouter de Winther zetten de zaken op een rij in een onthutsend relaas.

door PAUL JANSEN en WOUTER DE WINTHER

DEN HAAG, maandag

„Het totale pakket vind ik niet acceptabel. Wij blijven op ons standpunt dat Henk en Ingrid er niet meer dan driekwart procent op achteruit mogen gaan. En ook de koopkracht van aow’ers is een probleem.” Geert Wilders staat op en wil wegbenen. Zonder een hand te geven gaan zijn ogen richting de uitgang van de kleine vergaderzaal in het Catshuis, waar VVD, CDA en PVV zeven weken lang intensief met elkaar hebben onderhandeld. Mark Rutte en Maxime Verhagen zijn verbijsterd. Ze zijn zo dichtbij. En dan gooit Wilders op de valreep het bijltje erbij neer.

„Laten we even schorsen”, stelt Rutte voor, in een poging te redden wat er te redden valt. Adempauzes zijn de voorbije weken vaker succesvol gebleken. Als de zes onderhandelaars er niet uitkwamen, gingen Rutte, Verhagen en Wilders even met z’n drieën apart zitten om de plooien glad te strijken. Maar deze keer niet. „Ik heb geen zin meer in die drietjes!” vlamt Wilders naar de premier. Die kan het moeilijk bevatten. Het is over. Maar waarom? De geblondeerde Limburger wil alleen nog maar praten over wie wanneer de pers uitlegt dat het is misgegaan. Als dat is afgesproken, loopt hij weg. CDA’ers en VVD’ers blijven achter. De chauffeur van Verhagen wordt gevraagd de nette pakken van de CDA-onderhandelaars op te halen; bij de liberalen gebeurt hetzelfde. Niemand had verwacht dat ze vandaag in een persconferentie moesten verklaren dat het over en uit is.

En dat terwijl ze met Wilders toch wel wat gewend waren. Hij gedroeg zich bij het Catshuisberaad opvallend anders dan bij de coalitieonderhandelingen in het najaar van 2010. Toen kon hij vaak zelf bepalen waar hij mee akkoord ging. Nu wil Wilders elke keer ruggespraak houden met zijn ’team’. „Hij was onzeker”, zegt een betrokkene.

Onhandigheid

Ook mede-onderhandelaar Fleur Agema heeft het moeilijk. Agema, die jarenlang voor de PVV het woord voerde over de zorg in de Tweede Kamer, bijt zich vast in dit dossier. Ze verzet zich tegen een eigen bijdrage voor medicijnen en weigert te bewegen, zelfs als alternatieve ingrepen minder kosten. „Feiten tellen niet, het gaat haar om de beelden”, signaleert een gesprekspartner. Een ander omschrijft de verhouding tussen Wilders en Agema als die van tussen een baas en een knecht. Als de onderhandelaars uiteindelijk toch opschuiven richting het invoeren van de eigen medicijnbijdrage, barst Agema in huilen uit. Wilders neemt Rutte en Verhagen apart. „Laat haar nou nog een keer haar verhaal doen”, vraagt hij de twee. Dat mag. Maar ze zijn niet van plan van standpunt te veranderen, waterlanders of niet. „Laat haar maar lullen”, denkt één van hen. Op een zeker moment tijdens de onderhandelingen heeft ook Wilders genoeg van zijn secondante. Hij snauwt dat ze haar mond moet houden.

Op dag één gaat het al mis. Aanleiding is een onhandigheid van VVD’er Stef Blok. „We moeten onder de 3 procent uitkomen. Als het niet met jullie lukt, dan doen we het wel met andere partijen”, trapt de fractievoorzitter af. Wilders gaat direct door het plafond. Even later krijgt Sybrand van Haersma Buma een sneer, als hij zegt dat zijn fractie hecht aan hervormingen. Wilders laat weten dat hij niets met de CDA-fractie te maken heeft. „En het Nederlands belang interesseert me geen bal. Het gaat om mijn kiezers”, vuurt hij terug.

Om het ijs te breken wordt besloten de gesprekken te beginnen waar ze het makkelijk over eens lijken. Zo staat de nullijn voor overheidspersoneel al snel vast. Wilders stelt vervolgens een referendum over de euro voor. Tot verbazing van de CDA’ers lijkt de VVD alles prima te vinden, zolang het begrotingstekort maar wordt teruggeduwd.

Wilders voelt vanaf het begin niet veel voor hervormingen. De gesprekken gaan moeizaam en de PVV-eisen liggen ver verwijderd van wat VVD en CDA beogen. Zo wil de PVV 800 miljoen op defensie korten en 2,6 miljard op ontwikkelingssamenwerking. Nadat Hero Brinkman op 20 maart aankondigt de PVV te verlaten en de coalitie de meerderheid kwijt is, is Wilders aanvankelijk van de kaart en gooit hij er daarna nog een schepje bovenop. „Ik wil het tekort maar terugbrengen tot 4 procent en geen enkele hervorming”, roept hij die dinsdag opstandig aan de onderhandelingstafel. Rutte ontploft. Woedend dient hij Wilders van repliek. „Dat is onacceptabel! Dan komen er verkiezingen!” valt de premier even uit zijn rol.

Rutte belt later de VVD-bewindslieden om hen te vertellen dat het waarschijnlijk einde oefening is. Zijn VVD staat klaar om de PVV electoraal helemaal leeg te eten. Verhagen gaat die avond nog naar een voorstelling van het Cirque du Soleil. „Ik zit toch de hele dag bij een circus, dan kan het er ’s avonds ook wel bij”, zegt hij tegen een vertrouweling. De volgende dag belt ook Verhagen de CDA-ministers en staatssecretarissen om het slechte nieuws te vertellen. CDA-fractieleider Van Haersma Buma zoekt contact met D66, GroenLinks en ChristenUnie om te kijken of met hen kan worden gepraat over een alternatief bezuinigingspakket voor 2013. De onderhandelaars komen die woensdagmiddag nog bijeen om de laatste dingen af te sluiten. Verkiezingen op 27 juni, meldt Rutte.

Hervormen

Wilders trekt wit weg. „Laat me er nog een nachtje over slapen”, zegt hij die woensdag tot verwarring van de anderen in het Catshuis. De CDA’ers hebben er een hard hoofd in. Al drie weken zitten ze aan tafel en ze zijn nauwelijks wat opgeschoten. Doorpraten is tijdverspilling, denken de christendemocraten. De Rijksvoorlichtingsdienst stuurt een bericht de wereld in dat de onderhandelingen door een moeilijke fase gaan. Rutte start de zogenoemde biechtstoelprocedure op. Apart ontvangt hij Wilders en Verhagen om uit te vinden hoe ver zij serieus bereid zijn te gaan. Dan blijkt Wilders ineens wél te willen hervormen.

„Er is een ander belang dat ons belang overstijgt en dat is het Nederlands belang”, geeft Wilders donderdagochtend 29 maart ineens toe. Het is een boodschap die haaks staat op zijn mededeling aan het begin van het overleg. CDA en VVD kijken elkaar aan. „Anders komt links aan de macht en dat is nog veel erger”, licht Wilders zijn draai toe. De PVV-leider zegt op vier punten te willen bewegen. Hij gaat akkoord met het in 2015 verhogen van de aowleeftijd naar 66 jaar. Daaraan wordt wel gekoppeld dat de rekenrente voor de pensioenfondsen op 4% komt te liggen, zodat de fondsen weinig tot niets hoeven te korten.

Op het terrein van de ww en ontslagrecht wil hij niets. Maar de PVV is wel bereid de CDA-voorstellen over de woningmarkt over te nemen, inclusief het aanpakken van de hypotheekrenteaftrek. Ook wil Wilders tenminste 1 miljard euro bezuinigen op ontwikkelingssamenwerking, veel minder dan de eerder geopperde 2,6 miljard. Dat is voor het CDA bespreekbaar. „En wat betreft de zorg: hoe minder hoe beter”, zegt de PVV-leider. Het hele pakket moet ’SGP-proof’ zijn, benadrukt Wilders nog. Want de coalitie mag in geen geval afhankelijk zijn van de afvallige Hero Brinkman, door wie Wilders zich zwaar bedonderd voelt.

Zo krijgen de onderhandelingen nieuw elan. Het gaat plots snel, al blijft de zorg een harde dobber. Als die horde ook is genomen, wordt SGP-leider Kees van der Staaij ingelicht. Eerst op de achterbank van de auto van Rutte, waar zij worden gesignaleerd. Een dag later komen de vier voormannen na de vrijdagse ministerraad samen op het departement van Verhagen. Van der Staaij blijkt zich goed in het pakket te kunnen vinden. Wel vraagt hij om de bezuiniging op het speciaal onderwijs nog verder te verzachten, bovenop wat VVD, CDA en PVV op eigen houtje al hebben afgesproken. Op medischethisch terrein krijgt de SGP’er niks. Hij zal het moeten doen met de afspraak dat het kabinet bestaande regelgeving niet verder zal verruimen.

Zo ligt er aan het einde van die week een principeakkoord op tafel en kan het Centraal Planbureau (CPB) de maatregelen gaan doorrekenen. De donderdag erna, op 18 april, komen de onderhandelaars bijeen om de laatste puntjes op de i te zetten. Op vrijdag rond het middaguur komen de CPB-cijfers, maar zonder de koopkrachtplaatjes. Die komen

later die middag. Wilders vraagt daarom of het overleg niet om 18.00 uur maar een uur later kan beginnen, omdat hij een precieze uitsplitsing van de effecten wil bekijken. Niemand heeft enige argwaan. De cijfers verrassen VVD en CDA niet. De verhoging van de btw raakt iedereen in de portemonnee, dat stond van begin af aan vast.

Extra’s

Maar Wilders reageert die avond bezorgd. Hij vindt de inkomenseffecten voor de lage inkomens en voor aow’ers te gortig. Afgesproken wordt om er zaterdag verder over te praten. Die avond en zaterdagochtend belt Rutte nogmaals met Wilders om onder vier ogen over de koopkrachteffecten te praten. Hij zegt dat ze nog iets extra’s kunnen doen om de PVV-zorgen te verzachten. Zo is er nog 1,2 miljard euro beschikbaar voor reparatiemaatregelen voor aow’ers en mensen met een laag inkomen. Dat zou voldoende moeten zijn.

Maar Wilders is niet meer voor rede vatbaar, blijkt die zaterdag, nadat de PVV-leider die ochtend in kleine kring het onderhandelingspakket heeft besproken. Daar moet iets gebeurd zijn; zelfs Rutte dringt niet meer tot hem door. In een ultieme poging stellen de regeringspartijen Wilders nog voor om de accijns op sigaretten nog verder te verhogen en de opbrengst naar de laagste inkomens te schuiven. Het is zinloos. Wilders trekt de stoel onder het kabinet Rutte-Verhagen vandaan. „Hij had er de moed niet voor om moeilijke beslissingen te nemen”, concludeert een onderhandelaar.

Even later staan de premier en vicepremier de pers te woord. Ze zijn aangeslagen, en Verhagen zegt waar het op staat: Wilders laat 16 miljoen Nederlanders in de steek.

Dit verhaal kwam tot stand op basis van gesprekken met betrokkenen. Geert Wilders wilde niet meewerken.

quote:

Op maandag 23 april 2012 23:16 schreef TUFKAL het volgende:
Agema is getroost op de boot.

quote:

Op maandag 23 april 2012 23:18 schreef Deckard het volgende:

[..]

geil

quote:

Op maandag 23 april 2012 23:19 schreef TUFKAL het volgende:

Hoe die het ook verteld allemaal allemaal primeurtjes hoor!!!

quote:

Op maandag 23 april 2012 23:23 schreef Specularium het volgende:
Godverdomme Maurice wat interessant.

quote:

Op maandag 23 april 2012 23:25 schreef AryaMehr het volgende:
Mijn zusje wordt op 13 september 18 dus ik mag hopen dat de verkiezingen op 12 september worden gehouden.

quote:

Op maandag 23 april 2012 23:25 schreef golfer het volgende:
De Speld! van vandaag was ook heel erg leuk.

quote:

Op maandag 23 april 2012 23:26 schreef Specularium het volgende:

Kiezer mentaal nog niet klaar voor verkiezingen