MARS - De Missies! Deel 8

14-02-2012

NASA zegt Mars-akkoord met Europa op



De Amerikaanse ruimteorganisatie NASA heeft een akkoord opgezegd waarbij de VS en Europa samen robots zouden sturen naar Mars. De Amerikanen hebben het project voorlopig wegbezuinigd.

In totaal trekt Obama voor de NASA in het op 1 oktober beginnend fiscaal jaar 2013 17,7 miljard dollar uit. Dat is 0,3 procent of 59 miljoen dollar minder dan in 2012. Het gewicht van de uitgaven verschuift naar ruimtevaarttechnologieën en commerciële bemande missies. Zo is er zowat 20 procent minder geld voor planetair onderzoek, maar 22 procent meer voor technologie. Voor onderzoek van de Rode Planeet daalt het budget met 38,5 of 226 miljoen dollar naar 361 miljoen dollar.

Het plan was dat de VS en EU in 2016 een satelliet in een baan rond Mars zouden brengen. Twee jaar later zouden twee robots landen op de 'rode planeet'. De NASA had in 2009 beloofd om omgerekend ruim 1 miljard euro te betalen, de Europese ruimtevaartorganisatie ESA zou 0,9 miljard euro bijleggen voor het zogeheten ExoMars project.

NASA-bestuurder Charles Bolden, die gezagvoerder was van het ruimteveer Atlantis toen Dirk Frimout in 1992 de eerste Belg in de ruimte werd, gaf toe dat het een moeilijke keuze was om de geplande samenwerking met Europa stop te zetten. De NASA dreigt veel experts op het gebied van Mars-missies te verliezen. "Het Mars-project was een van de succesvolste NASA-programma's van de laatste tien jaar'', klaagde professor Scott Hubbard van de Stanford University. De VS hadden onlangs nog de grootste en modernste Mars-robot gepresenteerd, genaamd Curiosity.

Nu de VS afhaken, kan Europa het project wellicht voortzetten met Rusland. De Russen willen graag naar Mars, maar onlangs raakte een raket naar de planeet uit koers. (adb)

(HLN)

22-02-2012

Marsrover kan wel een poetsbeurt gebruiken



Opportunity heeft een foto van zichzelf gemaakt. Op de foto is goed te zien dat een schoonmaakbeurt geen kwaad zou kunnen.

Opportunity maakte de foto in december 2011. U ziet de rover van bovenaf. Het meest in het oog springend zijn de zonnepanelen van de rover.

Vergelijken
Het is niet voor het eerst dat Opportunity een foto van zichzelf maakt. De rover deed dat al meerdere keren. Wanneer we eerdere foto’s vergelijken met deze (zie hieronder) is goed te zien dat de rover in acht jaar tijd heel wat te verduren heeft gekregen. Het stoffige Mars heeft ook op de rover zijn sporen nagelaten.


Links de marsrover in 2007. Foto: NASA / JPL-Caltech / Cornell. Rechts in december 2011. Foto: NASA / JPL-Caltech / Cornell / Arizona State University.

Energie
Het stof zit de rover wel in de weg. Zo kunnen de zonnepanelen door het stof een stuk minder zonlicht opvangen. En dat resulteert weer in minder energie. Om de rover toch gaande te houden, wordt deze door NASA (zeker tijdens de winter, wanneer er al weinig zonlicht is) heel strategisch neergezet: op een heuveltje waar de zonnestralen goed op de zonnepanelen kunnen vallen. Tijdens voorgaande winters was dat niet nodig, maar er bevindt zich inmiddels zoveel stof op de zonnepanelen dat een strategische positie noodzakelijk is.

Overigens wil dat niet zeggen dat het vanaf nu alleen maar bergafwaarts zal gaan met Opportunity. Na de winter kan de marsrover weer gemakkelijker energie verzamelen. En misschien zelfs wel eerder, wanneer wind de zonnepanelen van het stof ontdoet.

(scientias.nl)

02-03-2012

NASA gaat mogelijk kijkje nemen in Mars



Mogelijk wordt er al in 2016 een kijkje in het binnenste van Mars genomen. En die missie heeft nu een naam: InSight.

InSight staat voor ‘Interior Exploration using Seismic Investigations, Geodesy and Heat Transport‘. “We kozen voor de naam InSight, omdat we letterlijk in het binnenste van Mars zouden gaan kijken om de structuur ervan in kaart te brengen,” vertelt onderzoeker Bruce Banerdt.

2016
Het is de bedoeling dat een marslander in maart 2016 onze planeet verlaat en in september van datzelfde jaar op Mars arriveert. In oktober kunnen we dan de eerste resultaten verwachten. De lander gaat de interne activiteiten van Mars bestuderen, de temperatuur van de planeet vastleggen en kijken hoe de zon en manen aan de planeet trekken. Ook wordt de dikte van de korst en de grootte van de kern vastgesteld. Aan de hand van die informatie kunnen wetenschappers conclusies trekken over de totstandkoming van Mars en andere rotsachtige planeten.

Primeur
Natuurlijk is er al veel onderzoek naar Mars gedaan. Maar dat heeft zich altijd tot het oppervlak beperkt. InSight zou de eerste missie zijn die op zoek gaat naar de bouwblokken van de planeet die zich diep onder het oppervlak bevinden.


De lander kijkt in het hart van Mars. Afbeelding: JPL / NASA.

Concurrenten
Of InSight ook echt de primeur krijgt, blijft nog even koffiedik kijken. InSight moet namelijk eerst de strijd aan gaan met drie andere veelbelovende missies. NASA beslist uiteindelijk welke missie geld krijgt (zo’n 425 miljoen dollar) en dus doorgang kan vinden. De andere twee missies zijn eveneens interessant. Tijdens de ene missie wordt een ruimtevaartuig naar een komeet gestuurd met het doel er meerdere keren op te landen en deze te bestuderen. De andere missie betreft een speciale lander (of boot, beter gezegd) die op de oceaan van Titan moet landen. Het zou de eerste keer zijn dat een oceaan die zich niet op aarde bevindt direct wordt bestudeerd.

Er wordt nu nog aan de drie missies gesleuteld. Later deze maand komen de onderzoekers achter de missies met concretere plannen en op basis daarvan zal NASA uiteindelijk de knoop door moeten hakken.

(scientias.nl)

09-03-2012

NASA kiekt wervelwind op Mars
Geschreven door Caroline Hoek



NASA heeft met behulp van de Mars Reconnaissance Orbiter een fraaie foto van een stofhoos op Mars gemaakt.

De wervelwind is ongeveer 800 meter hoog en heeft een diameter van ongeveer 27 meter. De foto werd gemaakt op het noordelijke deel van Mars. Hier komen regelmatig wervelwinden voor.

De wervelwind ontstaat doordat de grond door de zon wordt opgewarmd. Ook de lucht direct boven de grond wordt hierdoor warm en stijgt op. Onder de juiste omstandigheden kan dat ervoor zorgen dat de lucht gaat draaien en een wervelwind vormt. Wanneer zo’n wervelwind dan stof van de grond pakt, wordt deze zeer goed zichtbaar.

NASA maakte de foto in februari van dit jaar met behulp van de High Resolution Imaging Science Experiment-camera op de Mars Reconnaissance Orbiter. De orbiter draait nog maar sinds 2006 om Mars heen, maar heeft al heel wat mooie kiekjes en nuttige informatie terug naar de aarde gebracht. Volgens NASA heeft de orbiter ons meer over Mars geleerd dan alle eerdere Marsmissies bij elkaar

(scientias.nl)

22-03-2012

"Binnen 10 jaar commerciële ruimtevluchten naar Mars"



Net nu de eerste ruimtevluchten goed en wel van de grond lijken te komen, worden al wilde plannen gesmeed voor tripjes naar de planeet Mars. Volgens Elon Musk, CEO van Spacex, kunnen die zelfs al binnen tien jaar plaatsvinden. Zoals te vrezen viel, is het prijskaartje navenant: een duizelingwekkende 500.000 dollar (380.000 euro).

Een uitstapje buiten de dampkring is dus niet langer sciencefiction maar voorlopig enkel weggelegd voor miljonairs. Een ticket naar het ruimtestation ISS kost zelfs 40 miljoen dollar. 'Touroperator' Space Adventures wil binnen 10 jaar rond de maan vliegen. Hiervoor zullen liefhebbers 150 miljoen dollar moeten neertellen.

Terug naar Spacex. Gezien de kostprijs van andere ruimtereizen lijkt het aangewezen om de uitspraken van CEO Musk met een korrel zout te nemen. Bovendien is zijn bedrijf nog zeer jong en oogt de track record zwak. Research leert dat Spacex tot nu toe zeven raketten heeft gelanceerd waarvan drie missies faalden. Toch ging de NASA er mee in zee om ladingen te vervoeren naar ISS.

Als Musk er al in slaagt om een mens op Mars te krijgen, dan zal de prijs buitensporig hoog zijn. Het is de bedoeling van de CEO om de prijs in de jaren daarna te laten zakken zodat ook minder bemiddelde personen er gebruik kunnen van maken. Wait and see!

(HLN)

22-03-2012

Geologen ontdekken nieuw soort landvorm op Mars



Amerikaanse geologen hebben ontdekt dat sommige 'duinenrijen' op de planeet Mars niet uit zand bestaan, maar uit vast gesteente. De nieuwe soort landvorm dankt zijn bestaan wel aan de wind, maar dan door erosie en niet doordat er zandophopingen zijn gevormd. Op aarde komt deze landvorm niet voor.

Volgens de geologen is het moedergesteente van de 'duinen' zachter dan andere soorten gesteente. Ze zouden ontstaan op plaatsen waar sterke oppervlaktewinden door een obstakel in het landschap naar boven worden afgebogen. Waar deze luchtstromen weer neerdalen eroderen ze het aanwezige gesteente.

De onderlinge afstanden tussen de ruggen van gesteente wordt bepaald door de snelheid waarmee de winden weer neerdalen, en die hangt weer af van de windsterkte, de mate van afbuiging en de dichtheid van de atmosfeer.

De ontdekking kan interessant zijn voor het onderzoek van de geologische geschiedenis van Mars. De winderosie heeft lagen van gesteente blootgelegd die elders aan het zicht onttrokken zijn.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

27-03-2012

Mars is bezaaid met glas



Het oppervlak van de planeet Mars vertoont talrijke sporen van effusief vulkanisme - vulkanisme waarbij lava over het landschap uitvloeit. Voor explosief vulkanisme bestaan veel minder aanwijzingen. Nieuwe mineralogisch onderzoek door twee Amerikaanse geologen brengt daar mogelijk verandering in. Volgens de beide onderzoekers zijn de donkere gebieden die grote delen van het noordelijk halfrond van Mars bedekken bezaaid met verweerd glas.

Dat glas is hoogstwaarschijnlijk ontstaan bij explosieve vulkaanuitbarstingen. Ook op aarde komt zulk vulkaanglas voor: een bekend voorbeeld is het zwarte obsidiaan. Het ontstaat bij de snelle afkoeling van lava die relatief weinig vluchtige bestanddelen bevat.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

05-04-2012

Kraterketens op Mars herbergen heel misschien micro-organismen



Met de High Resolution Stereo Camera van de Europese planeetverkenner Mars Express zijn kraterketens gefotografeerd op de flanken van de kolossale Marsvulkaan Alba Patera. Zulke kraterketens komen ook op aarde en op de maan voor.

Ze kunnen op verschillende manieren ontstaan: door het instorten van grote lavabuizen, door tektonische spanningen in de korst, of door de inwerking van grondwater. Op de Mars Express-foto's zijn aan de randen van sommige kraters gelaagde structuren zichtbaar, die doen vermoeden dat het hier om afzettingsgesteenten gaat. In dat geval zijn de kraterketens (Tractus Catena geheten)lang geleden mogelijk door de inwerking van water ontstaan. Als daar micro-organismen in geleefd hebben, zouden die misschien nog steeds kunnen voorkomen in grottenstelsels die met de kraterketens zijn geassocieerd.

Op basis van stereofoto's van Mars Express is het hier afgebeelde perspectiefbeeld gegenereerd. De originele opnamen werden gemaakt op 22 juni 2011.

© Govert Schilling

(allesoversterrenkunde)

13-04-2012

"Er is met 99 procent zekerheid leven op Mars"


© afp.

Is er leven op Mars? Het is een vraag die we ons al lang stellen, maar een team wetenschappers is er nu voor 99 procent zeker van dat er iets leeft op de rode planeet.

Onderzoekers van de universiteit van Siena en het Keck Instituut in Californië onderzochten materiaal van een Mars-missie uit 1976. Er werd aangenomen dat het materiaal bewees dat er geologische activiteit was op Mars, maar niets biologisch. Nieuwe experimenten doen vermoeden dat er toch tekenen van microben zijn. "Tot hiertoe ben ik er al voor 99 procent zeker van dat er leven op Mars is", zegt professor Joseph D. Miller.

"Om een oud gezegde aan te halen: als het op een microbe lijkt en het zich als een microbe gedraagt, dan is het waarschijnlijk ook een microbe." Enkele jaren geleden zorgde Nasa's Phoenix Mars Lander voor verrassende resultaten, waardoor het onderzoek verder werd gezet.

(HLN)

15-04-2012

NASA zoekt hulp voor goedkopere missie naar Mars



NASA is druk bezig met het plannen van een nieuwe missie naar Mars in 2018. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie wil deze zomer een plan hebben. Het nieuwe project moet echter veel goedkoper zijn dan eerdere missies. Daarom heeft NASA opgeroepen ideeën in te sturen over hoe de organisatie dat slim kan aanpakken.

De oproep is vooral bedoeld voor wetenschappers, maar in principe kan iedereen deelnemen. Het belangrijkste is dat het project niet al te duur mag zijn en dat het de VS dichter moet brengen bij een missie in 2030 waarbij mensen naar Mars worden gestuurd.

Besparingen
In februari besloot NASA niet mee te doen met een gezamenlijke marsmissie met Europa. Het plan was dat de VS en de EU in 2016 een satelliet in een baan rond Mars zouden brengen. Twee jaar later zouden er twee robots landen. Maar na forse bezuinigingen op ruimtevaart van president Barack Obama, kon NASA zich de Amerikaanse bijdrage van een miljard euro niet meer veroorloven.

Beknopte samenvatting
De nieuwe missie moet omgerekend zo'n 530 miljoen euro kosten. Dat is veel minder dan de 1,5 miljard voor het project van Curiosity, de marsverkenner die deze zomer landt op Mars. Een samenvatting van het plan mag niet meer dan twee pagina's beslaan en moet voor 10 mei ingediend zijn bij NASA.

(HLN)

16-04-2012

Verschuilen Marsmicroben zich onder inslagkraters?



Als er ooit micro-organismen op Mars hebben geleefd, zouden die misschien nog steeds gevonden kunnen worden op enige diepte onder grote inslagkraters op de planeet. Die verrassende bewering doen onderzoekers van de Universiteit van Edinburgh in het tijdschrift Astrobiology .

De wetenschappers voerden boringen uit onder de Chesapeake Bay-krater, een grote inslagkrater aan de Amerikaanse oostkust die ca. 35 miljoen jaar geleden werd gevormd. Op 2 kilometer diepte onder de krater werden micro-organismen aangetroffen. Die hebben daar lange tijd kunnen overleven doordat het gesteente als gevolg van de inslag op tal van plaatsen verbrijzeld en gebarsten is, zodat water gemakkelijk op grotere diepte kon doordringen.

Op grote diepte onder het oppervlak van een planeet worden micro-organismen beschermd tegen de gevolgen van o.a. klimaatomslagen, ijstijden etc. Mocht de planeet Mars ooit een biosfeer hebben gehad, dan is het dus mogelijk dat leven zich ook daar heeft kunnen handhaven op relatief grote diepte onder grote inslagkraters.

© Govert Schilling

(allesoversterrenkunde)

24-04-2012

UGent wil samen met ESA tuinieren op Mars



Onderzoeksgroepen van het Centre of Excellence Food2Know (UGent) werken samen met de Europese Ruimtevaartorganisatie (ESA) om zuurstof, water en voeding te produceren voor langdurige ruimtemissies. Dat meldt de Universiteit Gent.

"Het project is geïnspireerd door de ecosystemen op aarde en tracht onder meer om gewassen te telen in de ruimte zoals tarwe, aardappelen, salade, rijst en tomaten", aldus professor Benedikt Sas (Food2Know). "Naast het feit dat deze gewassen voeding bieden aan de astronauten, kunnen deze planten ook koolstofdioxide omzetten tot zuurstof voor de astronauten of drinkbaar water produceren."

De wetenschappers zullen tegen eind dit jaar in Gent groenten kweken in een afgesloten kooi onder volledig gecontroleerde omstandigheden. "Er wordt een selectie gemaakt van gewassen en parallel wordt onderzocht welk substraat of hydrocultuur het meest geschikt is", aldus Sas. "Er zal ook berekend worden hoeveel zuurstof de planten nodig hebben en hoeveel ze produceren, hoeveel voedingsstoffen ze nodig hebben en hoeveel water." Ook praktische problemen, zoals het wortelen zonder hulp van de zwaartekracht, worden bestudeerd.

In een later stadium zullen experimenten doorgaan op ruimtestations buiten de dampkring en vervolgens op de Maan. "Nog later, dan spreken we over een periode van 30 tot 40 jaar, zullen proeven doorgaan tijdens de reis naar Mars en uiteindelijk op Mars zelf." Het project zal ook toepassingen hebben op aarde.

Het MELISSA-project van ESA groepeert verschillende Europese organisaties op wereldniveau. Het Centre of Excellence groepeert meer dan 35 laboratoria, verspreid over verschillende universiteiten.

(allesoversterrenkunde)

26-04-2012

"Sporen op Mars niet door water maar door lava"


© photo news.

Kronkelende sporen op de planeet Mars zijn niet ontstaan door waterstromen, maar door lava. Dat blijkt uit een studie van Amerikaanse wetenschappers die vandaag is verschenen in het wetenschappelijk tijdschrift Science.

De hoofdauteur van het artikel concentreerde zich op een gebied vlak bij de evenaar van Mars. Hij gebruikte meer dan 100 foto's met een hoge resolutie van de ruimtesonde Mars Reconnaissance Orbiter. Volgens onderzoeker Andrew Ryan zijn de spiraalvormige sporen 5 tot 30 meter breed. Water of ijs is niet in staat tot het trekken van zulke wijde sporen, dus moet lava wel de oorzaak zijn, stelt hij.

Ryan kon de sporen alleen maar zien door heel erg in te zoomen en met het contrast van de foto's te spelen, anders keek je er zo overheen. Dat was Ryan ook bijna overkomen, zegt hij. Tot nu toe hebben Ryan en een collega bijna 200 lavasporen ontdekt in de Cerberus Palus regio. Ze geloven dat er meer zijn.

De Mars Reconnaissance Orbiter cirkelt sinds 2005 rond de rode planeet om foto's te maken. Hiermee moesten wetenschappers kunnen ontdekken of er water op de planeet is geweest en hoeveel.


© afp.

(nu.nl)

26-04-2012

Vulkanen op Mars ontleed



Vijf jaar zwaartekrachtsonderzoek met de Europese ruimtesonde Mars Express heeft nieuwe inzichten opgeleverd over de structuur van de grootste vulkanen op Mars. De resultaten laten zien dat de lava die uit deze kraters stroomde mettertijd steeds dikker werd.

De noodzakelijke metingen werden gedaan op de momenten dat Mars Express op een hoogte van ongeveer 300 kilometer over het zogeheten Tharsisgebied vloog - een reusachtige vulkanische hoogvlakte nabij de evenaar van Mars. In dit gebied zijn vier grote schildvulkanen te vinden, waaronder de grootste vulkaan van het zonnestelsel: de 21 kilometer hoge Olympus Mons. Het viertal was waarschijnlijk tot 100 à 250 miljoen jaar geleden actief.

De grote massa van de vulkanen veroorzaakte kleine 'schommelingen' in de baanbeweging van de Mars Express, die middels radiosignalen vanaf de aarde meetbaar waren. De gegevens die daarbij zijn verzameld, laten zien dat de lavadichtheid tijdens de vorming van de drie kleinere Tharsis-vulkanen veranderde. Ze begonnen met de uitstroom van lichte andesitische lava, die in aanwezigheid van water kan ontstaan. Later stroomde daar de zwaardere basaltische lava overheen waar ook de zichtbare korst van Mars uit bestaat.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

03-05-2012

'Vulkanisch bommetje' verraadt vroegere gesteldheid Marsatmosfeer



Amerikaanse onderzoekers hebben een nieuwe aanwijzing gevonden dat de atmosfeer van de planeet Mars ooit veel minder ijl en droog was dan nu. Het bewijsstuk is een overblijfsel van een oude vulkaanuitbarsting dat door het Marswagentje Spirit is bekeken.

Ruwweg drieënhalf miljard jaar geleden werden bij een vulkaanuitbarsting op Mars stukken gesmolten gesteente de lucht in geblazen. Eén van die 'vulkanische bommetjes' plofte neer in de buurt van de latere landingsplaats van Spirit, stolde en bleef tot op de dag van vandaag in zijn eigen kuiltje liggen.

Aan de hand van foto's die Spirit heeft gemaakt, hebben de wetenschappers de grootte, diepte en vorm van het kuiltje gemeten. Ook werd gekeken naar de bodemgesteldheid ter plaatse. Vervolgens hebben de onderzoekers deze bodem zo goed mogelijk nagebootst en deeltjes van verschillende materialen (glas, gesteente en staal) met verschillende snelheden laten inslaan. Daarbij werd ook het vochtigheidsgehalte van de bodem gevarieerd - van kurkdroog tot doorweekt.

Uit het onderzoek blijkt dat het kuiltje op Mars het best kan worden nagebootst in een natte bodem. Ook werd vastgesteld dat de vulkanische bom met een snelheid van minder dan 40 meter per seconde moet zijn ingeslagen. Die pieksnelheid is alleen verklaarbaar als de dichtheid van de Marsatmosfeer destijds minstens twintig keer zo hoog was als nu.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

10-05-2012

Marsduinen wandelen net zo snel als aardse zandduinen

Wetenschappers hebben, met behulp van het California Institute of Technology (Caltech), onomstotelijk vastgesteld dat de zandduinen op de planeet Mars net zo snel 'wandelen' als hun aardse tegenhangers (Nature, 10 mei).


Foto: NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl

Daarover bestond enige twijfel, omdat sommige wetenschappers dachten dat de Marsatmosfeer te ijl is om winden te produceren die zand kunnen verplaatsen.

Met de door Caltech ontwikkelde software zijn nu detailrijke opnamen van het duinlandschap Nili Patera geanalyseerd, die verspreid over een periode van 105 dagen door de Mars Reconnaissance Orbiter zijn gemaakt.

Daarbij is vastgesteld dat sommige ribbels in die tijd meer dan vier meter zijn opgeschoven, wat bijdraagt aan de globale beweging van de zandduinen.

In dit opzicht lijken de duinen van Nili Patera op zandduinen als die in de droge Victoriavallei op Antartica. Wat het Marszand in beweging brengt, is echter nog onduidelijk.

© NU.nl/Allesoversterrenkunde.nl

(nu.nl)

10-05-2012

Opportunity ontwaakt uit winterslaap



De Marsrover kan zich verheugen in meer zonlicht en dus meer energie. Tijd om weer aan de slag te gaan!

NASA had de Marsrover op tweede kerstdag vorig jaar ‘geparkeerd’ op Greeley Haven. Op de helling kon Opportunity ondanks dat de dagen op Mars kort waren toch nog wat zonlicht ontvangen. En dat is heel belangrijk, want zonlicht is voor Opportunity wat voedsel voor ons is: een bron van energie. De Marsrover is namelijk uitgerust met zonnepanelen die de rover en alle instrumenten aan boord draaiende moeten houden.

In beweging
Maar na negentien weken is de winter op Mars toch een eind voorbij. De dagen worden weer wat langer en de Marsrover kan weer meer zonne-energie verzamelen. En dus heeft NASA de rover van de helling gestuurd. “We zijn van Greeley Haven af en bevinden ons nu op het zand eronder,” vertelt Ashley Stroupe namens NASA. “Het voelt goed om weer in beweging te zijn.”

Onderzoek
Overigens heeft de rover tijdens de winterslaap niet helemaal stilgezeten. Opportunity verzamelde informatie die ons meer kan vertellen over de binnenzijde van Mars.

Werk aan de winkel
Nu de dagen op Mars weer langer worden, wordt Opportunity nog actiever. Er staat ook nogal wat werk te wachten. “Ons volgende doel bevindt zich een paar meter richting het noorden,” vertelt Matt Golombek namens NASA. Daar bevindt zich een lichte vlek, waarschijnlijk bestaat deze uit stof. “Dit is de kans om daar meer over te weten te komen.” Daarna willen de onderzoekers Opportunity gleuven in gesteenten in datzelfde gebied laten onderzoeken. Vorig jaar leverde het bestuderen van zulke gleuven nog interessante resultaten op. In een gleuf werden gipsmineralen aangetroffen die daar waarschijnlijk door water zijn achtergelaten. Ook hopen de onderzoekers de Marsrover nog verder naar het zuiden te kunnen sturen, daar zijn eerder vanuit de ruimte al kleiresten waargenomen. Opportunity moet die gaan bestuderen.

Opportunity heeft zojuist zijn vijfde winter op Mars overleefd. En dat is toch wel heel bijzonder. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat Opportunity slechts drie maanden mee zou gaan. Inmiddels werkt Opportunity al zo’n acht jaar op Mars.

(scientias.nl)

24-05-2012

Organische stoffen in Marsmeteorieten zijn niet van biologische oorsprong



De organische moleculen die in Marsmeteorieten zijn aangetroffen, zijn inderdaad afkomstig van Mars. Maar de stoffen zijn niet van biologische oorsprong. Dat zijn de conclusies van een internationaal onderzoek, waarvan de resultaten deze week in Science worden gepubliceerd.

Op aarde zijn tal van meteorieten gevonden, waarvan vrijwel vaststaat dat ze van de planeet Mars afkomstig zijn. Het zijn stukken gesteenten die bij grote inslagen de ruimte in zijn geblazen en na een lange reis op aarde zijn beland.

Uit onderzoek is gebleken dat veel van die 'ruimtestenen' koolwaterstoffen bevatten - lange ketens van koolstof en waterstof, die als de bouwstenen van levende organismen worden gezien. Wetenschappers waren het er echter niet over eens hoe deze moleculen zijn ontstaan. Ook werd eraan getwijfeld of zij wel van Mars afkomstig zijn: het zouden ook 'verontreinigingen' kunnen zijn die pas na aankomst op aarde in de meteorieten terechtkwamen.

Bij het nieuwe onderzoek zijn monsters van elf Marsmeteorieten van uiteenlopende ouderdom onderzocht. In tien ervan werden grote koolstofhoudende moleculen aangetroffen. Uit nauwkeurige analyse blijkt dat ten minste een deel van de koolstof in de meteorieten niet van aardse oorsprong is en niet door biologische processen kan zijn ontstaan. Volgens de onderzoekers zijn ze waarschijnlijk gevormd bij vulkanische processen in het inwendige van Mars.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)

24-05-2012

Marsrover gluurt over randje van krater


NASA heeft een prachtige foto – gemaakt door Marsrover Opportunity – vrijgegeven. Op de foto gluurt de Marsrover over het randje van een krater heen.

De foto werd ergens in maart gemaakt. Het was op dat moment winter op Mars. Dat betekent dat de Marsrover in deze periode minder zonlicht ving. Aangezien de Marsrover het van zonnepanelen moet hebben, betekent dat dus ook dat deze over minder energie beschikte. Om toch zoveel mogelijk zonlicht op te vangen, bracht Opportunity de winter door op Greeley Haven, op de rand van de krater Endeavour.


De Marsrover gluurt over het randje. Foto: NASA / JPL-Caltech / Cornell / Arizona State University

Oostwaarts
En vanaf die overwinterplaats maakte Opportunity deze prachtige foto van de krater. Ook een deel van de Marsrover zelf is nog op de foto zichtbaar. Opportunity bevindt zich op de westelijke rand van de krater en ‘kijkt’ op de foto dus naar het oosten.


Op bovenstaande foto is goed te zien hoe Opportunity reisde en vanwaar hij de foto maakte. Foto: NASA / JPL-Caltech / UA.

Mozaïek
De foto bestaat overigens uit meerdere kiekjes. Opportunity maakte gedurende een half uur met behulp van verschillende filters foto’s. Uit die foto’s is deze foto opgebouwd. De krater die we op de foto zien, heeft een diameter van ongeveer 22 kilometer.

Inmiddels zit de ‘winterslaap’ van Opportunity er weer op. De Marsrover heeft Greeley Haven verlaten en reist binnenkort noordwaarts. Het is de bedoeling dat de rover daar gleuven in gesteenten gaat bestuderen. Onderzoekers hopen aan de hand van mineralen in die gleuven meer over de geschiedenis van Mars te weten te komen. Later dit jaar krijgt Opportunity versterking: Marsrover Curiosity is op dit moment onderweg naar Mars en arriveert daar naar verwachting in augustus 2012. Het is de grootste Marsrover die tot op heden is gebouwd: de rover is zo’n drie meter lang, drie meter breed, 2,1 meter hoog en beschikt over 2 meter lange robotarmen.

(scientias.nl)

04-06-2012

Nederlands team gaat voor 2025 nederzetting op Mars stichten



Ook Nederland heeft sinds kort een ambitieuze ruimtevaartorganisatie: Mars One. De organisatie wil in 2023 de eerste bemande nederzetting op Mars vestigen.

Vier astronauten moeten in april 2023 op Mars landen. Het is een enkele reis: de astronauten komen niet meer terug, maar vestigen zich permanent op Mars. In de jaren die volgen, breidt het aantal mensen op Mars zich rap uit. Elke twee jaar worden er weer vier astronauten naar Mars gestuurd. In 2033 wonen en werken er dan meer dan twintig mensen op Mars. In eerste instantie zijn zij sterk afhankelijk van de aarde, maar het is de bedoeling dat deze kolonie uiteindelijk op eigen benen komt te staan en zelfvoorzienend wordt.


In de jaren voorafgaand aan de lancering van de astronauten wordt er veel getraind. Zo wil Mars One de modules die op Mars komen te staan eerst in een woestijn nabouwen. Tijdens de simulaties moet dan blijken of alles echt naar behoren werkt. Afbeelding: Mars One.

Het kan!
Dat is het plan van Mars One in een notendop. En het is een geweldig plan. Maar is het ook haalbaar? Mars One doet daar sinds vorig jaar onderzoek naar en concludeert nu dat het kan. “Iedereen die dit ziet zal, net als ik, als eerste reactie zeggen: Dat gaat nooit lukken. Maar bekijk en beluister dit voorstel eens goed. Wat hier wordt voorgesteld kan wel!” zo schrijft Nobelprijswinnaar en ambassadeur van Mars One, dr. Gerard ‘t Hooft op de site van de organisatie. Het afgelopen jaar heeft Mars One met allerlei specialisten gesproken en ook contacten gelegd met organisaties die essentiële onderdelen voor deze missie kunnen leveren. “Voor elk van de onmisbare componenten zijn bestaande leveranciers gevonden: stuk voor stuk bekende en internationale aerospacebedrijven die hebben bevestigd dat ze de onderdelen daadwerkelijk kunnen en willen leveren,” zo is op de site te lezen. “De betrokken leveranciers en ambassadeurs hebben allemaal hun vertrouwen uitgesproken in de haalbaarheid van Mars One. Deze gerenommeerde organisaties en hoog aangeschreven personen zouden hun naam nooit aan deze missie hebben verbonden als zij er niet volledig in zouden geloven.”

De planning
Mars One heeft te maken met een strak schema. Dat ziet er ongeveer als volg uit: 2013: selectie van de eerste vier astronauten die naar Mars gaan, start. Conceptuele studies worden afgerond. 2014: de voorbereidingen voor de bevoorradingsmissie beginnen, astronauten bereiden zich voor op hun missie. Die voorbereidingen zijn overigens op de voet te volgen: het is de bedoeling dat het een soort reality show wordt. 2016: de lander met voorraden (vooral lang houdbaar voedsel) vertrekt naar Mars. 2018: een rover landt op Mars en zoekt naar de beste plek om een nederzetting te starten, de beelden die de rover maakt, worden wederom live uitgezonden. 2021: de eerste modules die samen de nederzetting gaan vormen, landen op Mars. In 2022 is de nederzetting ‘af’ en in staat om water, zuurstof en atmosfeer te creëren. De eerste astronauten vertrekken naar Mars en arriveren daar in het jaar 2023.SpaceX
Over welke leveranciers en organisaties hebben we het dan? Nou, bijvoorbeeld SpaceX: het bedrijf dat vorige week nog als eerste commerciele partij ooit een ruimtecapsule naar het ISS stuurde. Maar ook Thales Alenia Space is betrokken bij Mars One. Het bedrijf ontwikkelde verschillende delen van het internationale ruimtestation. De missie is daarmee al aardig concreet. En dat moet ook wel: als de eerste mensen in 2023 op Mars moeten landen, dan betekent dat dat we nog maar tien jaar de tijd hebben om alle voorbereidingen te treffen. “Natuurlijk bestaan de meeste onderdelen nog niet precies zoals wij ze nodig hebben, maar er hoeft niets nieuws te worden uitgevonden om ze te bouwen. Onze leveranciers bevestigen dat zij alles voor ons kunnen bouwen.”

Hobbels
Voor er daadwerkelijk naar Mars geëmigreerd kan worden, moeten er nog wel wat hobbels worden genomen. Maar Mars One lijkt over al die hobbels goed te hebben nagedacht. Hoe komen we bijvoorbeeld op Mars? De organisatie wil de raket (Falcon Heavy) en ruimtecapsule (Dragon) van SpaceX gebruiken. Die zijn beiden al ontwikkeld en staan dus klaar. Hoe gaan we een leefbare omgeving op Mars ontwikkelen? Hiervoor kijkt Mars One naar het ISS, waar al elf jaar lang een leefbare omgeving in de ruimte wordt gecreeerd. Het bedrijf dat verantwoordelijk is voor die systemen heeft zijn naam reeds aan Mars One verbonden. En ook aan een Marspak wordt gewerkt. Het zal sterk lijken op de pakken die astronauten op hun reis naar de maan droegen. Energie krijgen de astronauten middels zonnepanelen en een satelliet maakt communicatie tussen de aarde en Mars mogelijk.


De bevoorradingslander arriveert op Mars. Afbeelding: Mars One.

Geld
Maar naast technologische hobbels zijn er nog andere hindernissen. Geld bijvoorbeeld. Een bemande missie naar Mars is een kostbare zaak. Maar Mars One denkt het voor relatief weinig geld voor elkaar te kunnen boksen. Zo gaan de astronauten in eerste instantie emigreren: ze komen niet meer terug. Dat maakt de missie al goedkoper en minder ingewikkeld. Daarnaast wordt er samengewerkt met de beste leveranciers die de beste producten tegen de laagste prijs kunnen leveren. Hierbij spelen politieke belangen geen rol.


Doorzettingsvermogen
Klinkt het u nog steeds als een onhaalbaar plan in de oren? Laten we niet te snel oordelen. SpaceX wist afgelopen week tegen een relatief lage prijs en met slechts ongeveer tien jaar voorbereiding een zelfgebouwde ruimtecapsule met behulp van zelfgebouwde raketten te lanceren, aan het ISS te koppelen en weer veilig op aarde te laten landen. Het laat zien wat een organisatie met genoeg knappe koppen, de juiste contacten, voldoende geld en bovenal een hoop doorzettingsvermogen kan doen. Met zo’n partij aan de zijde van Mars One lijkt alles mogelijk.

Wat betekent dat voor u? Nou, mocht u altijd al de ambitie gehad hebben om met een enkeltje naar Mars te gaan, dan is dit uw kans. Iedereen kan namelijk naar die baan solliciteren. Heeft u die ambitie niet? Dan wacht u in ieder geval een prachtige missie die we – als alles volgens plan verloopt – ook al zijn we er zelf niet bij, toch op de voet kunnen volgen. Het duurt nog even voor deze missie tot een succes mag worden verklaard. Maar tot die tijd mogen we alvast apetrots zijn dat zo’n initiatief zich ook in een klein land als Nederland kan ontwikkelen. Nu maar hopen dat wij Nederlanders op korte termijn niet langer enkel bekend staan om onze tulpen, molens en kaas, maar ook om dat dorpje dat wij op de rode planeet vestigden.

(scientias.nl)