Japanse industrie en industriepolitiekOmdat het gisteren en vandaag enorm hard
waaide, besloot ik om met de
Shinkansen (snelle trein) naar Nagoya in het zuiden van Japan te treinen, om daar een bedrijf te bezoeken voor een eventuele samenwerking. Nee, dat was niet zo slim, want wind en Shinkansens gaan niet zo goed samen. Gelukkig had de Japanse NS besloten om de Shinkansens precies tot Nagoya te laten rijden, zodat ik zonder al te veel problemen bij het bedrijf aankwam (alles ten Westen van Nagoya stond stil vanwege de wind).
Om een lang verhaal kort te maken: de Japanse economie draait niet zo geweldig, en het gebouw dat ik bezocht stond half leeg. Tel daarbij op dat het buiten enorm spookte, en ze binnen de lichten niet aan konden doen omdat ze op electriciteit aan het besparen waren, en het bezoek werd erg unheimisch. Wat wel weer veel goed maakte, was dat de oudste werknemer die ik ben tegengekomen van mijn leeftijd was, iets dat ik niet eerder in Japan gezien heb. Met name het middel en hoger management in Japan is stokoud (en spreekt geen Engels), maar dit bedrijf had allemaal jonge ingenieurs die vloeiend Engels spraken. Helaas geen goede business. Misschien dat we met deze samenwerking iets op poten kunnen krijgen.
Over business gesproken, Japanse bedrijven betalen erg veel belasting. Ze betalen meer belasting dan in welk ander land ter wereld dan ook. Maar daar krijgen ze wel iets voor terug. De Japanse overheid en het Japanse bedrijfsleven zitten erg dicht bij elkaar, waarbij de overheid met subsidies en hulp het bedrijfsleven de goede kant op probeert te sturen. Als kapitalist is dat iets wat me enorm tegen de borst stuit, maar ik probeer zo
open minded mogelijk te zijn.
Een voorbeeldje. Als wetenschapper/uitvinder schrijf ik wel eens een patentvoorstel ("uitvinding"). Dat doe ik in het Engels, en dit patentvoorstel wordt dan door een medewerker van onze universiteit in het Japans vertaald. Indien de universiteit (een commissie van oude wijze Japanse mannen die moeite met het Engels hebben) vindt dat het idee daadwerkelijk gepatenteerd moet worden, wordt er een Japanse patentadvokaat ingehuurd die dan het echte patent gaat opschrijven, in het Japans. Daarbij gebruiken ze dan het document dat in het Japans is opgesteld. Uiteindelijk wordt het patent dan ingediend bij het Japanse patentbureau. Nu gebeurt het wel eens dat ik een idee heb dat zo goed is dat er ook geld in de VS, Europa of andere landen in Azie mee verdiend kan worden. In dat geval heeft het ook zin om een patent op hetzelfde idee in die landen aan te vragen. Kost je klauwen vol met geld, maar dan heb je wat. In Japan kun je dan subsidie aanvragen om het idee in het buitenland gepatenteerd te krijgen (een aanvraag in het buitenland kost al snel een ton). We zijn nu voor de tweede keer in onderhandeling met de overheid om die subsidies binnen te halen.
Dit proces gaat overigens veel verder dan een zak geld binnenhalen. De Japanse overheid heeft experts in dienst die niets anders doen dan Japanse patenten doorspitten, en kijken of er geld mee in het buitenland kan worden verdiend. Die mannetjes (het zijn nooit vrouwen) komen dan op bezoek, en het is heel leuk om te zien dat ze precies snappen waar je aan werkt, en ook precies snappen dat het patent volkomen verkeerd is opgesteld.
Want wat gebeurt er namelijk: ik schrijf een patentvoorstel dat wordt vertaald in het Japans, en omdat ik geen Japans kan lezen, kan het wel eens gebeuren dat er ondertussen een nieuwe ontwikkeling is (die ik vergeten ben op te schrijven), die niet in het Japans in het patent is terug te vinden. Dat hebben we nu dus twee keer meegemaakt, en ik heb al voorgesteld om die mannetjes wat eerder bij het proces te betrekken, maar blijkbaar mag dat niet. Enfin, nu hebben we een patent voor de helft ingetrokken en opnieuw geschreven. Patent-technisch ziet dat er niet zo goed uit, maar volgens de experts van de overheid was het beter zo.
Toch is het wel goed dat die expertise voor ons beschikbaar is, want het kan zo een miljoen (dollar, geen yennen) hier of daar schelen. Maar de bedrijven betalen zich blauw aan belasting, en dat lijkt me voor het bedrijf en voor investeerders weer geen pretje. De Japanse beurs komt dan ook nog nauwelijks meer vooruit, en het bedrijfsleven heeft het lastig. Of toch niet? De afgelopen paar maanden wordt er weer driftig overal gebouwd. Bedrijfspanden bij ons in de buurt die jaren leegstonden, zijn nu weer open met restaurants, cafees en winkeltjes. Japan blijft een enigma.
[ Bericht 0% gewijzigd door Lyrebird op 04-04-2012 13:04:59 ]
Good intentions and tender feelings may do credit to those who possess them, but they often lead to ineffective — or positively destructive — policies ... Kevin D. Williamson