Nederlandse leger in Bosnië en Herzegovina

quote:

Dutchbat-veteranen dienen schadeclaim in voor trauma's Srebrenica

Een groep Dutchbat-veteranen wil een schadevergoeding van de Nederlandse staat voor de trauma's die zij hebben overgehouden aan de vredesmissie in de Bosnische enclave Srebrenica. Ruim tweehonderd oud-militairen eisen 22.000 euro per persoon.

Het bedrag is gebaseerd op zo'n 1000 euro per jaar sinds de missie in Srebrenica, inmiddels 22 jaar geleden. De veteranen hebben door hun ervaringen in de Bosnische enclave schade opgelopen op allerlei vlakken, zei advocaat Michael Ruperti in de talkshow Jinek. "De maat is vol."

De Dutchbatters stellen Defensie aansprakelijk. Onder hen zijn een aantal oud-leidinggevenden en officieren die nog steeds in het leger dienen. Ze willen dat de Staat de schade die zij hebben geleden erkent en hen nationaal eerherstel geeft. Opgeteld dienen zij een schadeclaim in van ruim 4,5 miljoen euro.

Defensie compenseert momenteel alleen Dutchbatters die kunnen aantonen dat zij een posttraumatische stressstoornis (PTSS) hebben overgehouden aan de missie in Srebrenica. "Maar dit gaat om zoveel meer dan alleen PTSS", zei Ruperti.

Voor schade die niet aantoonbaar het gevolg is van PTSS, bijvoorbeeld schade op sociaal vlak, is geen compensatieregeling. De advocaat zei dat zijn cliënten daarover in gesprek wilden met Defensie, maar dat het ministerie de "deur op slot heeft gehouden".

De veteranen die Defensie aansprakelijk stellen voor de trauma's die zij opliepen, hebben zich ook aangemeld bij de claim die vorig jaar juni werd ingediend. Toen eisten veteranen een compensatie omdat zij op een "bij voorbaat onmogelijke missie" zijn gestuurd.

Toen de klagers deze claim indienden, zeiden hun advocaten dat de Dutchbatters onherstelbare emotionele en economische schade hebben geleden. Ze zijn ruim twintig jaar verantwoordelijk gehouden voor het mislukken van de missie.

De ruim tweehonderd veteranen die nu een schadevergoeding eisen, vormen ongeveer een derde van de totale groep Dutchbatters. Volgens Ruperti hebben zij nooit erkenning gekregen voor de schade die zij hebben geleden. "En ook het ontvangen van excuses leeft heel erg bij deze groep."

(NOS)

quote:

'Als Dutchbat schuldig is, dan ben ik ook schuldig'

Oud-Dutchbatter Wim Dijkema uit Zuidlaren voelt zich persoonlijk geraakt door de uitspraak van het gerechtshof in Den Haag. "Dutchbat heeft die fouten gemaakt en ik maakte deel uit van Dutchbat. Als Dutchbat schuldig is, ben ik ook schuldig."

Vandaag bepaalde het hof dat de Nederlandse staat gedeeltelijk aansprakelijk is voor de dood van bijna 350 moslimmannen. Zij werden in 1995 vermoord door Bosnisch-Servische troepen, ondanks de aanwezigheid van Nederlandse militairen.

De militairen lieten de mannen destijds wegvoeren van het Nederlandse hoofdkwartier, ook al waren er volgens het hof voldoende signalen dat zij mogelijk zouden worden vermoord door de troepen van de Bosnisch-Servische generaal Mladic.

Het hof benadrukte in het oordeel dat het vandaag niet ging om de individuele militairen van Dutchbat, maar alleen om de beslissingen die de staat heeft genomen. Maar zo voelt Wim Dijkema dat niet.

Wegkijken

Wim Dijkema: "Ik vind dit zo onrechtvaardig. De situatie daar was onbeschrijfelijk", zegt hij tegen RTV Drenthe. "We hadden geen eten en te weinig drinken. 5000 mensen zaten boven op elkaar in een hal, waar ze hun ontlasting lieten lopen omdat ze niet naar buiten durfden. De artsen waarschuwden dat er elk moment besmettelijke ziektes konden uitbreken."

"We zijn zes maanden lang in de steek gelaten door de VN. Wij dachten, de hele wereld kijkt mee. Maar de wereld keek weg."

Volgens het hof had Dutchbat op de tweede dag van de evacuatie kunnen weten wat er dreigde. Maar volgens Dijkema dacht niemand dat de mensen die buiten werden gezet gedood zouden worden. "Ik heb er in elk geval nooit een moment rekening mee gehouden."

Liesbeth Beukeboom-De Jong was ook een van de militairen die in Srebrenica waren om de moslims te beschermen. "Ik ben blij dat deze uitspraak er nu ligt. Wij zijn er jarenlang verantwoordelijk voor gehouden, nu ligt het bij de staat en die zou eigenlijk de VN verantwoordelijk moeten houden."

Voor de oud-Dutchbatter is niet alleen de Nederlandse staat aansprakelijk. "Mladic is verantwoordelijk, hij heeft dit gedaan. Wij hebben daar ons best gedaan."

De rechtszaak is aangespannen door nabestaanden die zichzelf de 'moeders van Srebrenica' noemen. Zij zijn teleurgesteld over de uitspraak. Beukeboom-De Jong begrijpt dat wel: "De moeders en nabestaanden zijn altijd op zoek geweest naar schuldigen, dat hebben wij ook gedaan."

"Het is in- en intriest dat het zover moest komen na 22 jaar. Dat er nooit iemand is opgestaan die zegt: we hebben dit gruwelijk verkeerd ingeschat en nemen de totale verantwoordelijkheid." Volgens Beukeboom-De Jong stond de hele enclave in brand en er was niemand die een vinger uitstak.

"We krijgen dit al 22 jaar over ons heen, ik ben er nu ook wel klaar mee. Vorig jaar, toen het onderzoek van het NIOD bekend werd, ben ik ontzettend uit mijn doen geweest. Maar na een paar weken dacht ik, ik moet het loslaten. Ik heb mijn eigen waarheid en die zal niet zoveel verschillen van de echte waarheid."

(NOS)

quote:

Staat gaat in cassatie tegen vonnis Srebrenica

De Nederlandse staat stelt cassatie in tegen de uitspraak van het Haagse gerechtshof dat ons land aansprakelijk is voor de dood van ongeveer 350 mannen in de Bosnische moslimenclave Srebrenica in 1995.

Een woordvoerder van het ministerie van Defensie zegt dat de staat "het oordeel niet deelt" dat de Nederlandse VN-militairen van Dutchbat onrechtmatig hebben gehandeld. De staat vindt dat oordeel ook "niet begrijpelijk".

Dutchbat moest de moslimbevolking van Srebrenica beschermen tegen de Bosnische Serviërs. In juli 1995 viel de enclave, de mannelijke bevolking werd door de Bosnische Serviërs afgevoerd. Duizenden moslimsmannen en -jongens werden daarna vermoord.

Voldoende signalen

Het gerechtshof in Den Haag bepaalde dat de staat aansprakelijk is voor 30 procent van de door de nabestaanden geleden schade. Dutchbat heeft volgens de rechters onrechtmatig gehandeld door te blijven meewerken aan de evacuatie van de moslimmannen.

Op de compound van Dutchbat in Potocari (vlak bij Srebrenica) bevonden zich op 13 juli 1995 nog zo'n 350 moslimmannen. De Nederlandse militairen hadden hen niet van het terrein af mogen sturen, omdat er volgens het hof al voldoende signalen waren dat zij mogelijk zouden worden vermoord door de troepen van de Bosnisch-Servische generaal Mladic.

De cassatie dient voor de Hoge Raad, het hoogste rechtscollege van het land. De rechters daar gaan niet opnieuw kijken naar de feiten, maar beoordelen de vraag of de lagere rechters van het hof de wet wel juist hebben toegepast.

De zaak is oorspronkelijk aangespannen door 6000 nabestaanden van de slachtoffers.

(NOS)