FOK!forum / Relaties & Psychologie / hoe vertel ik het
skyhighwoensdag 22 mei 2002 @ 09:44
Een aantal maanden geleden hebben wij te horen gekregen dat mijn opa longkanker heeft, op zich is dat een schok die door de hele familie heenging. Maar als we eerlijk zijn dan weet je dat je na zo lang kettingroken de risico's gewoon heel groot zijn hiervoor.
3 weken geleden heeft hij zijn eerste chemokuurbehandeling gehad, en sindsdien gaat het eigenlijk alleen maar slechter....logisch het is natuurlijk ook niet niks.

Omdat er pas sinds 3 weken wat bekend is over het stadium waarin hij zich bevind, heb ik tot die tijd niet met mijn zoontje van 6 willen praten over hoe ziek opa was...nu er meer bekend is, lijkt me het moment toch daar om het ook aan hem te gaan vertellen.
Ik weet dat toen zijn vorige opa overleed hij daar heel lang, heel emotioneel van is geweest....soms nu nog komt hij midden in de nacht huilend uit bed om te vertellen dat hij het niet eerlijk vind dat doodgaan bestaat, nachtmerries omdat hij niet wil dat hij, zijn moeder, ik of wie dan ook in zijn omgeving doodgaat.....

Zijn er misschien ouders die me kunnen vertellen hoe zij zoiets ophebben gepakt?

Ik ben een hark wat dat betreft, kan hem alleen troosten...en vertellen dat doodgaan ook bij het leven hoort.....maar ik denk dat hij met vragen zit met wat er na de dood gebeurd......voor sommige volwassenen is het al moeilijk genoeg om voor zichzelf te bepalen wat zij denken wat er na de dood gebeurd.....laat staan voor een kind.

Gisteren een gesprek gehad met zijn moeder, zijn moeder en ik zijn uit elkaar, omdat ik haar toch ook op de hoogte wou brengen zodat zij ook weet waar ze zich op voor moet bereiden.
En toen kwam dus ook de begrafenis ter sprake, niet dat dat op dit moment aan de orde is. Ze vroeg me of ik onze zoon ook naar de begrafenis mee wilde nemen. Mij persoonlijk lijkt dat me geen goed plan, vind hem wat jong voor een begrafenis, en denk niet dat het hem helpt....
Zijn moeder dacht daar anders over, en vond dat ik er iig over na moest denken of ik hem mee wilde nemen.....dat ga ik dan ook maar doen, maar vind dit wel heel moeilijk, omdat mijn eerste zorg is dat hij er met zo min mogelijk kleerscheuren vanaf komt, maar ik wil hem ook niet de kans ontnemen afscheid te nemen mocht het zover zijn.....

Zie best op tegen het gesprek vanavond....

Lord Dreamerwoensdag 22 mei 2002 @ 09:54
Misschien dat je een soort verhaal moet vertellen over een klok die niet meer tikt en versleten is. De klok is niet meer te repareren en zo moet hij het ook zien met Opa..

Misschien zo'n soort verhaal ...

In iedergeval sterkte , het is en blijft moelijk.

Asyniurwoensdag 22 mei 2002 @ 09:56
Ik zou het gewoon vertellen zonder al te veel poespas er om heen. Kinderen weten vaak al veel zonder dat je het hebt verteld (ze voelen het aan). En als je ze te weinig verteld, dan maken ze hun eigen verhaal erbij wat meestal erger is dan de werkelijkheid. Je verteld gewoon de waarheid, niet in extreme details. Hij is 6 dus je zou kunnen vragen (in een later stadium) of hij mee wil naar de begrafenis. Als je hem meeneemt, is het misschien fijn voor het kind als het een actieve rol krijgt in het afscheid, bv kaarsje aansteken in de kerk of een versje opzeggen. Leg intussen niet de klemtoon alleen op het doodgaan, maar ook de leuke dingen die jullie met opa gedaan hebben.

Ik weet niet of het van jullie van toepassing is, anders doe je het naar analogie. Je kunt bv vertellen dat opa nu veel pijn heeft en als ie overleden is, is de pijn weg, is ie in de hemel bij de andere opa om te kaarten, de andere opa is dus niet meer alleen, dat de hemel een mooie plek om te wonen is als je dood bent etc.

Als je zoon met vragen komt, beantwoord dan zijn vragen maar wel met een antwoord wat past bij zijn leeftijd.
Is er ooit een huisdier overleden, opa zal er nu voor gaan zorgen.

Ik hoop dat je er wat aan hebt.
Sterven, doodgaan etc is toch altijd moeilijk om over te hebben, maar wel noodzakelijk.
Ik wens je heel veel succes en wijsheid toe.

shmoopywoensdag 22 mei 2002 @ 10:00
Kinderen van die leeftijd uitleggen wat doodgaan of dood zijn is valt niet mee,
en vaak hoef je dat eigenlijk ook niet helemaal voor ze in te vullen,
hun eigen fantasie maakt er zelf dan een verhaaltje van,precies wat ze op dat moment kunnen bevatten zeg maar.

Ik zou vertellen dat opa ziek is en heel oud,en dat hij daarom binnenkort doodgaat,
maar benadrukken dat ze elkaar de komende tijd nog veel kunnen zien en dat opa het zelf niet erg vindt.
Echt zonder kleerscheuren komt hij er niet vanaf,
maar het hoort erbij,
al is de pijn van je kind wel erg om als ouder te moeten zien.

Ik zou hem zeker naar de begrafenis laten gaan,
en van te voren heel duidelijk vertellen wat er dan allemaal gebeurt,
zodat hij weet wat hij kan verwachten.
Er zijn overigens ook boekjes voor kinderen die over dit thema gaan,
misschien dat het verpakt in een mooi verhaaltje voor hem wat makkelijker te snappen valt.
Heel veel sterkte.

freudwoensdag 22 mei 2002 @ 10:05
Ten eerste wil ik jou veel sterkte wensen. Ik heb het zelf ook meegemaakt met mijn opa. Ik was toen zelf 10. Mijn ouders hebben het me gewoon eerlijk verteld. "Opa is ziek geweest en is doodgegaan." Ze hebben het begrip dood uitgelegd in termen die ik toen snapte zoals heeel lang slapen en dat je niet meer met hem kan praten en zo. Ik denk niet dat je zoontje alles zal begrijpen, maar hij zal wel aan jou merken wat de impact is. Ik weet van mezelf dat ik mijn emoties afspiegelde aan die van mijn vader.

Ik denk dat je het het beste aan hem uit kan leggen in termen die hij snapt. LEg uit dat het niet erg is om verdrietig te zijn, omdat dat normaal is. "Papa is ook verdrietig" is bij mij blijven hangen vooral... Ik weet van mezelf dat ik het prettig vond om mijn opa nog een keertje te zien. Het lijkt voor een kind toch net alsof iemand slaapt, en het geeft ze toch iets van het gevoel dat de dood nou eenmaal bij het leven hoort. Je kan daarna misschien langs de mac onder het motto: "zo, dat hebben we wel verdient". Als hij vragen heeft dan moet hij dat altijd kunnen vragen, want dat was voor mij ook een belangrijk deel van het plaatsen van het concept in mijn leven.

Probeer een beetje op je gevoel af te gaan. Jij kent je zoon het beste. Sterkte in ieder geval!

loezziewoensdag 22 mei 2002 @ 10:08
ik kan je niet 1,2,3 zeggen wat je moet vertellen. Ik denk wel dat je kan vertellen dat opa erg ziek is en dat hij binnenkort dood zal gaan. Klinkt heel bot, maar het is wel begrijpbaar voor een kind.

Vertel in ieder geval niet:

ˇOpa is weggegaan: het kind vraagt zich af waarom het niet mee mocht en waarom mama geen afscheid heeft genomen.
ˇOpa op reis is en niet meer terug komt: op reis gaan is toch leuk. Waarom komt ze niet meer terug?
ˇOpa wordt niet meer wakker hij slaapt voor altijd: Gaan slapen is dus niet zo onschuldig
ˇOpa was ziek en moest naar het ziekenhuis: Het ziekenhuis wordt een plaats waar mensen sterven.
ˇGod heeft opa weggehaald omdat hij zo lief was: Deze uitspraak kan 2 gevolgen hebben: een kind is niet lief meer omdat hij dan weggehaald wordt of God vindt mij blijkbaar niet lief genoeg want hij heeft mij niet nodig.


Hou er ook rekening mee dat kinderen van een jaar of 6 meestal beginen te beseffen dat de dood onomkeerbaar is. Ze kunnen nog niet begrijpen dat iedereen dood zal gaan. Het kan voor kinderen zeer verwarrend zijn dat iedereen, ook hun ouders en zijzelf, dood kunnen gaan. Dit maakt hen ook angstig. Ze worden bang om verlaten te worden.Kinder van een jaar of 6 kunnen dingen wat beter begrijpen en zoeken ook naar logische verklaringen. Ze kunnen bijvoorbeeld vragen ”Kom jij nog terug als je dood bent?” of “Waarom heeft opa een bril op, hij kan toch niets meer zien”?

Kijk eens op Internet rond, daar staan ook vrij veel tips.

Sterkte ermee

BEwoensdag 22 mei 2002 @ 11:19
Ik weet dat er in ieder geval een heel mooi nijntje boekje is hier over. Iets in de trant van Opa Pluis gaat dood.
Maar daar is hij misschien al iets te oud voor.

Vraag het eens na bij een boekhandel. Ik weet zeker dat zij je verder kunnen helpen.

skyhighwoensdag 22 mei 2002 @ 13:45
Bedankt voor de reacties zover......

Gelukkig is mijn zoon vrij pienter, en begrijpt veel dingen als je je taalgebruik een beetje aanpast.
Dat overlijden iets definitiefs is snapt hij volgens mij ook, hij geloofd ook dat na het overlijden mensen naar de hemel gaan....dat komt door gesprekken die we na een vorig overlijden met hem hebben gehad.
Ook heeft hij door dat je niet oud hoeft te zijn om dood te gaan, dat maakt het op dit moment alleen moeilijker.

We zullen er "gewoon" doorheen moeten, en de emoties die volgen zullen we ook moeten verwerken. Hoop alleen dat hij niet weer helemaal van slag zal zijn, voor maanden achter elkaar.

Over de begrafenis moet ik nog even nadenken, maar dat bekijken we wel tegen de tijd dat het zover is, dat is nu nog ff van later zorg.

bedankt

Pridemeidwoensdag 22 mei 2002 @ 14:08
quote:
Op woensdag 22 mei 2002 13:45 schreef skyhigh het volgende:

Over de begrafenis moet ik nog even nadenken, maar dat bekijken we wel tegen de tijd dat het zover is, dat is nu nog ff van later zorg.

bedankt


Ik snap dat dit een lastig punt is voor jou. Maar kinderen zijn er vaak heel simpel in en het is vaak beter om wél kinderen mee te nemen, ook al zijn ze jong. Het praktische mogelijk moeilijke puntje is dat stil zijn op sommige momenten voor de rest van de aanwezigen eigenlijk wel een vereiste is. Maar misschien kun je daar met hem duidelijke afspraken over maken.
Ik weet iig dat ik het nog altijd jammer vind dat ik mijn opa niet meer heb kunnen zien toen hij doodging. Het is dan toch een vaag gebied, wat is er nou eigenlijk precies gebeurd?
Bovendien heb ik bij het sterven van mijn oma vorig jaar gezien met mijn nichtjes en neefjes dat ze zelf precies weten of ze de overledene wel of niet willen zien. Ze kunnen het op het laatste moment nog beslissen, even apart nemen en duidelijk vragen of hij opa nog wil zien, vertellen dattie er wel anders uitziet enzo...
Mijn jongste neefje (3 jaar) zei op het moment dat de kist in de aarde verdween: "Dag oma!", en zwaaide naar de kist.... Dat soort dingen zijn erg ontroerend, maar het is de simpliciteit van het kind

Ik zou dus gewoon heeeeeel open aan je zoontje uitleggen hoe het allemaal gaat, vooral niet bang zijn om je eigen emoties te tonen, dat hoort er nou eenmaal bij. En aan hem de keuze geven of hij mee wil naar de begrafenis. Ik denk dat het eerder vaag en ongrijpbaar blijft als hij niet meegaat, dan wanneer hij mee zou gaan en gewoon met eigen ogen ziet wat er allemaal gebeurt.

Heel veel sterkte

prrrrrrr

skyhighdonderdag 23 mei 2002 @ 09:08
Gisteren nadat ik mijn zoontje opgehaald had van school zijn we even rustig gaan zitten....en we hebben even gepraat over opa....ik snap niet goed waar ik me gisteren zo druk over liep te maken, hij reageerde heel rustig, wel verdrietig uiteraard, maar wel rustig......hij had weinig te vragen verder........nu de komende dagen aankijken, kijken hoe ie het verwerkt...en dan kijken we wel verder....
Lord Dreamerdonderdag 23 mei 2002 @ 09:09
Dus het viel mee, blij om te horen.

Ik zou wel aanraden om je zoontje goed in de gaten te houden of hij geen terugslag krijgt...

succes en sterkte ..

LD.

kzieniksdonderdag 23 mei 2002 @ 09:16
ik heb het als 10 jarig jongetje meegemaakt dat mijn moeder en opa binnen een periode van 3 weken allebei zijn overleden. Mijn vader heeft het altijd buitengesloten en er nooit met mij en mijn broers over gepraat... in het begin is het een grote klap...
Maar ik ben pas met vragen komen zitten toen ik een jaar of vijftien was, alleen kon ze nergens kwijt...

wat ik probeer te zeggen is, blijf zo open mogelijk maar forceer niks. En mocht je zoontje er later op terug komen doe je uiterste best om niks buiten te sluiten ook al is het voor jou misschien heel moeilijk.

skyhighdonderdag 23 mei 2002 @ 09:37
Heb hem ook verteld dat als ie vragen heeft of als ie er gewoon over wil praten dat ie me midden in de nacht wakker mag maken....
thadudedonderdag 23 mei 2002 @ 09:47
geen idee maar in ieder geval veel sterkte ermee
shmoopydonderdag 23 mei 2002 @ 09:51
quote:
Op donderdag 23 mei 2002 09:37 schreef skyhigh het volgende:
Heb hem ook verteld dat als ie vragen heeft of als ie er gewoon over wil praten dat ie me midden in de nacht wakker mag maken....
Dat is voor hem heel fijn om te weten.

Ik ben blij dat het aanvankelijk zo is 'meegevallen',
en ik wens jullie allebei heel veel sterkte de komende tijd.
Zoals iemand anders al aangaf,laat gerust zien dat je verdrietig bent,het sterkt hem in zijn eigen gevoel hierover en hij leert ervan dat het oplucht als je zulk verdriet deelt.

Sterkte.

Pridemeiddonderdag 23 mei 2002 @ 14:54
quote:
Op donderdag 23 mei 2002 09:37 schreef skyhigh het volgende:
Heb hem ook verteld dat als ie vragen heeft of als ie er gewoon over wil praten dat ie me midden in de nacht wakker mag maken....
Meer kun je niet doen. Kinderen vragen meestal precies datgene wat ze willen weten en dat wat ze kunnen dragen

Ik ben blij dat het meeviel

prrrrrr