quote:

Hypotheek duur voor klant

Banken hebben vorig jaar flink verdiend op hypotheken. Banken zagen hun verdiensten in 2009 met 50% stijgen tot ¤24 mrd, zo blijkt uit een nadere analyse van de cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De stijging is vooral te danken aan de hoge marges op hypotheken. De banken geven zelf geen inzicht in de verdiensten van hun hypotheekbedrijf.

Banken berekenden rentedalingen op de financiële markten nauwelijks door aan de consument. Sinds de crisis heeft de Europese Centrale Bank zijn rente flink verlaagd. Ook de interbancaire en de kapitaalmarktrente zijn fors gedaald. 'Daardoor kunnen banken relatief goedkoop geld aantrekken', zegt Senne Janssen van het CBS. De banken lenen het geld vervolgens uit aan hypotheekklanten, die vaak hun rente eerder voor langere tijd hebben vastgezet. Dat levert de banken een hogere marge op. Nieuwe klanten en hypotheekklanten met een variabele rente profiteerden ook nauwelijks van de lage rente.

Hoge marges
In het buitenland geven banken het voordeel wel merendeels door aan hun klanten, zo zegt Piet Eichholtz, hoogleraar Vastgoedfinanciering aan de Universiteit Maastricht. Hij is verontwaardigd dat Nederlandse banken dit nauwelijks doen: 'Het hypotheekbedrijf floreert over de rug van de consument.' De hoge marges zijn volgens Eichholtz te wijten aan de beperkte concurrentie op de Nederlandse hypotheekmarkt. Zo'n 80% van de markt is in handen van de vier grootste banken.

Uit de Nationale Rekeningen, de overzichtsstatistieken van het CBS, blijkt dat de banken een hogere omzet hebben gedraaid bij vrijwel gelijkblijvende kosten: de toegevoegde waarde van de banken aan de Nederlandse economie steeg tot ¤24 mrd. In 2008 was dit nog ¤16 mrd. Volgens het CBS is de forse toename vooral toe te schrijven aan de hogere marge op hypotheken.

BBP
De bijdrage van banken aan het bruto binnenlands product steeg vorig jaar tot 4,2%. In 2008 droeg de bank nog 2,8% bij aan het bbp.

Een hogere toegevoegde waarde betekent overigens niet per se dat banken een hogere netto winst behalen, stelt het CBS. Na afschrijvingen, voorzieningen en consolidatie van buitenlandse dochterinstellingen kan het resultaat er minder rooskleurig uitzien.

De Nederlandsche Bank zegt dat de rente op nieuwe hypotheken inderdaad minder snel is gedaald dan in het eurogebied als geheel. 'Dit kan worden teruggevoerd op hogere financieringskosten van Nederlandse banken, vooral door de hogere rentes voor spaarders in Nederland', aldus een woordvoerder

Het CBS zegt dat banken het inkomensverlies door de kosten van hoge spaarrentes ruimschoots hebben goed gemaakt met hogere verdiensten uit hypotheken. Janssen: 'Dat komt doordat het volume van hypotheken veel groter is.'

Spaardersmarkt
Volgens het CBS is de verhouding tussen de hypotheekmarkt en de spaardersmarkt scheef. Janssen: 'De verhouding is ongeveer 5:3.' Dit maakt dat de hogere marges op hypotheken zo'n grote impact hebben op de toegevoegde waarde van banken.

In het verleden was de marge op hypotheken veel lager dan nu, zegt Michel Ligtlee, beleidsadviseur van Vereniging Eigen Huis. 'De marge op hypotheekrentes die tien jaar vast stonden, was ongeveer 1 procentpunt, nu is dat gemiddeld 1,7.' Hij wijt de hoge marges net als Eichholtz aan een tekort aan concurrentie op de hypotheekmarkt . Ook vindt hij het verwonderlijk dat de opbouw van de variabele hypotheekrente sinds de crisis niet meer transparant is. Voorheen bestond de variabele rente uit de korte interbancaire rente plus een vaste opslag. Ligtlee: 'Nu hebben de banken de opbouw ondoorzichtelijk gemaakt.'

De Nederlandse Vereniging van Banken vindt de hypotheekmarkt wel degelijk concurrerend. 'In dit verhaal blijft risico geheel buiten beschouwing. Als de economische context verslechtert, dient risico een hogere prijs te krijgen', aldus een woordvoerder.

Toegevoegde waarde
DNB wijst erop dat de toename van de toegevoegde waarde niet direct iets zegt over de winst van banken. 'DNB gebruikt een bedrijfseconomisch winstbegrip, waarbij ook voorzieningen, vermogenswinsten en verliezen worden meegenomen', aldus een woordvoerder. Verder zegt de toezichthouder dat de toegevoegde waarde alleen het binnenland betreft, terwijl DNB bij het berekenen van de winstgevendheid van een bank ook over de grens kijkt.

Dat een hogere toegevoegde waarde niet direct leidt tot een hogere netto winst blijkt ook uit de cijfers van grootbanken over 2009. Hogere voorzieningen op risicovolle leningen drukten de winsten.

ABN Amro moest vorig jaar een voorziening van ¤1,17 mrd treffen op zijn leningen aan bedrijven en particulieren. De bank leed toen een verlies van ¤117 mln. Een jaar eerder was die voorziening veel lager: ¤334 mln. Hetzelfde beeld bij ING. Met een voorziening van ¤2,9 mrd leed het financiële concern in 2009 een verlies van ¤935 mln. De Rabobank, met 30% marktaandeel de grootste hypotheekbank, wist in 2009 echter nog wel een goede winst te behalen: ¤2,28 mrd.

VEH
De Vereniging Eigen Huis zegt dat de banken de verdenking van prijsafspraken op zich laden. Dat zegt Bob Maas van de belangenvereniging van huizeneigenaren vrijdag tegen BNR Nieuwsradio. 'Het lijkt er wel op dat er enige gedragsafstemming is. Er zijn veel merken in de markt, maar die zijn alleemaal onderdeel van grote partijen (...) Er is gebrek aan concurrentie.'. Op de vraag of er prijsafspraken gemaakt worden zegt Maas: 'Het woord wil ik niet in de mond nemen, maar ik verdenk de banken er wel van.'

Maas noemt het schandalig dat de banken meer verdienen 'over de rug van de consument'. Hij vindt het ook onbegrijpelijk. 'Voor de woningmarkt is het van belang dat die rente laag is, om de markt op gang te houden. Wat is er beter dan een scherpe rente om dit doel te bereiken? Het is onbegrijpelijk dat banken daarin geen beweging maken.'

quote:

Op vrijdag 6 augustus 2010 18:50 schreef Thomas B. het volgende:
Mag toch hopen dat deze cijfers wel voldoende zijn voor de centrale bank om te constateren dat ze er nu wel genoeg bovenop geholpen zijn.

quote:

Op vrijdag 6 augustus 2010 22:11 schreef caroline88 het volgende:
Maar ze zijn zo ziekelijk geworden door stunten met idiote producten - wat grandioos is mislukt - en nu moeten de consumenten de rekening betalen.

quote:

Op vrijdag 6 augustus 2010 22:54 schreef caroline88 het volgende:
Ik vind het gestoord. Ik doe alleen gewoon klassieke bankzaken.
Mijn bank gaat ondoorzichtige hypotheekpakketjes zo vaak verhandelen en verknutselen dat niemand meer weet wat er in zit of wat het waard is.

quote:

(Bron: Het nieuwe bankieren - Peter Blom)

quote:

Op vrijdag 6 augustus 2010 18:42 schreef Bolkesteijn het volgende:

[..]

Ik zat BNR Peptalk te luisteren, daar ging het over de hoge winst die banken maken op hypotheken doordat zij tegen een zeer laag tarief dit geld kunnen lenen. Hier in AEX weten we natuurlijk al lang dat dat bewust gebeurt om zo de banken weer wat vet op de botten te geven. Waar eerst de staatssteun direct bij de belastingbetaler vandaan kwam wordt nu de indirecte weg bewandeld die politiek gezien een stuk minder gevoelig ligt.

Daardoor is zij echter nog niet minder schadelijk.Over die hypotheekgever die een lening bij de bank hebben afgesloten maak ik mij niet zo druk, de grote pijn zit hem bij de gedorven inkomsten uit kapitaal vanwege de kunstmatig lage rente. De VEH moet niet huilen, zij hebben lang geadviseerd vooral een vaste rente te nemen, voor banken pakt dat nu voordelig uit. Ook komt de VEH vooral op voor mensen met veel schulden in plaats van bezittingen. Het is die laatste groep die klein is, maar hard geraakt wordt door deze praktijken. Toch is het een interessante ontwikkeling want het kan er voor zorgen dat het trucje van de centrale bank om banken er weer bovenop te helpen langzamerhand uit begint te werken. Men wordt wakker.

quote:

Op zaterdag 7 augustus 2010 03:01 schreef Bolkesteijn het volgende:
Juist het toekennen van een bredere maatschappelijke functie aan bedrijven breder dan het leveren van goede producten is een oorzaak dat bedrijven, zoals banken, slecht functioneren op de samenleving af kunnen wentelen. Moreel gezien is dat onaanvaardbaar.

quote:

Op zaterdag 7 augustus 2010 03:01 schreef Bolkesteijn het volgende:

[..]

Dat is op zich geen probleem, mits banken niet gered zouden worden en onderling niet zo verweven zouden zijn met elkaar. Banken zij een soort verlengstuk van de centrale banken. Centrale banken staan aan de basis van het monetaire beleid, banken zorgen voor de uitvoering er van. En ondertussen vervullen ze nog tal van andere functies in de economie. Het is een combinatie die niet goed samen gaat.
[..]

Waardeloze literatuur. Het gaat uit van de gedachte dat bedrijven een bredere maatschappelijke functie hebben dat hun klanten goede producten leveren. Dat is een grote misvatting en ik vind het jammer dat de Triodos Bank zich daar voor laat lenen, ze moeten zich op het product concentreren dat zij aan de klant leveren, en niks anders. Juist het toekennen van een bredere maatschappelijke functie aan bedrijven breder dan het leveren van goede producten is een oorzaak dat bedrijven, zoals banken, slecht functioneren op de samenleving af kunnen wentelen. Moreel gezien is dat onaanvaardbaar.