[centraal] Beleggen & Aandelen [deel 31]

TVP - goeie post. Zit even na te denken of je redenering. Ben het niet zozeer eens met je stelling an sich, wel met het idee dat je historisch de "waardering" van de beurs eigenlijk in bepaalde mate zou moeten corrigeren voor de rentestand.

De vraag is echter of je er zo naar moet kijken, daar worstel ik even mee...

quote:

Op donderdag 13 augustus 2009 21:20 schreef MrUnchained het volgende:

[..]

Als je zegt dat je kijkt naar rendement/risico in absolute zin, zonder rekening te houden met de risk free rate, maak je eigenlijk een bet op waar de rente heen gaat bewegen. Of te wel lage P/E's bij hoge rentestanden kopen is goed, omdat de rente vast naar beneden gaat komen?

Hoewel iedere maatstaf subjectief is, zou ik ipv de Shiller P/E eerder kijken naar een soort van gecorrigeerde Shiller P/E. Wat ik beter vind is het volgende:

(1 / Shiller P/E - risk free rate (10y) - average market risk premium ) / own average

Of te wel de impliciete Shiller earnings yield min de 10 jaars rentevoet = premie over rentevoet.
Premie over rentevoet - gemiddelde premie die je voor je risico zou moeten krijgen (4%) = "earnings premium".
De earnings premium is gemiddeld genomen -1.5%, wat aangeeft dat beleggers over het algemeen uitgaan van hogere winsten in de toekomst dan over de afgelopen 10 jaar.

Als je dat afzet tegen de Shiller P/E krijg je het volgende:



Op basis daarvan waren aandelen op de meest recente bodem van de market het goedkoopst sinds 1953. Bovendien waren aandelen dan niet spotgoedkoop eind 70 of begin 80. Wat blijft staan is natuurlijk of je er rekening mee moet houden dat alles voor zeg 1950 stukken goedkoper was. Wat overigens wel grappig is is dat de winstgroei voor 1950 gemiddeld genomen stukken lager lag dan na die periode, wat achteraf de hogere gemiddelde P/E toch nog kan verklaren als zijnde realistisch.

Kijk, dit zijn de betere posts!

Ik begrijp je redenering en hier heb ik zelf ook al eens naar gekeken. Het verschil is dat jij kijkt naar een over/onderwaardering ten opzichte van een 'normaal' premium ten opzichte van de nominale rente en ik kijk ernaar vanuit een reeel inkomens perspectief.

De Shiller earnings zijn een inflatiegecorrigeerd 10-jaars gemiddelde van de winsten. Dus de Shiller earnings over verschillende periodes kun je echt met elkaar vergelijken: zij leveren jou dezelfde reele koopkracht.

In 'jouw' methode zit de parameter inflatie m.i. niet correct verwerkt. Aandelen lijken in de jaren '70 helemaal niet goedkoop omdat het premium ten opzichte van de nominale rente niet hoog was. Je gaat echter voorbij aan het feit dat de reele rente tijdens een groot deel van de jaren '70 en ook begin jaren '80 negatief was: de rente was hoog maar de inflatie nog hoger. Eigenlijk zou je in jouw berekening de risk free real rate moeten gebruiken.

Overigens zou het een interessant experiment zijn om van een alternatieve berekening ook scatterplots te maken (zoals ik eerder heb gepost) om te zien of de waarde van deze parameter met alternatieve berekening een betere voorspelling oplevert van de total real returns in de jaren erna.

quote:

Op donderdag 13 augustus 2009 22:23 schreef SeLang het volgende:

[..]

Kijk, dit zijn de betere posts!

Ik begrijp je redenering en hier heb ik zelf ook al eens naar gekeken. Het verschil is dat jij kijkt naar een over/onderwaardering ten opzichte van een 'normaal' premium ten opzichte van de nominale rente en ik kijk ernaar vanuit een reeel inkomens perspectief.

De Shiller earnings zijn een inflatiegecorrigeerd 10-jaars gemiddelde van de winsten. Dus de Shiller earnings over verschillende periodes kun je echt met elkaar vergelijken: zij leveren jou dezelfde reele koopkracht.

In 'jouw' methode zit de parameter inflatie m.i. niet correct verwerkt. Aandelen lijken in de jaren '70 helemaal niet goedkoop omdat het premium ten opzichte van de nominale rente niet hoog was. Je gaat echter voorbij aan het feit dat de reele rente tijdens een groot deel van de jaren '70 en ook begin jaren '80 negatief was: de rente was hoog maar de inflatie nog hoger. Eigenlijk zou je in jouw berekening de risk free real rate moeten gebruiken.

Overigens zou het een interessant experiment zijn om van een alternatieve berekening ook scatterplots te maken (zoals ik eerder heb gepost) om te zien of de waarde van deze parameter met alternatieve berekening een betere voorspelling oplevert van de total real returns in de jaren erna.

Fijn, iemand als SeLang die het weet te verwoorden.

quote:

Op donderdag 13 augustus 2009 22:18 schreef Drive-r het volgende:
TVP - goeie post. Zit even na te denken of je redenering. Ben het niet zozeer eens met je stelling an sich, wel met het idee dat je historisch de "waardering" van de beurs eigenlijk in bepaalde mate zou moeten corrigeren voor de rentestand.

De vraag is echter of je er zo naar moet kijken, daar worstel ik even mee...

Ik kijk naar het probleem vanuit een inkomens perspectief. Ik ben geinteresseerd hoeveel reele waarde een investering jaarlijks intrinsiek genereert. Als dat meer is dan het gemiddelde in de geschiedenis dan beschouw ik de asset als 'ondergewaardeerd', is het minder dan is het 'overgewaardeerd'.

De rente speelt een rol als je kijkt naar de keuze die je hebt tussen bijvoorbeeld aandelen en obligaties. Je concludeert dan al snel dat je bij hele lage rentes ook hele hoge aandelenwaarderingen accepteert. Echter, het is maar de vraag of het verstandig is om in aandelen te investeren als de waardering erg hoog is. Misschien is je premium tov obligaties wel okee, maar in absolute zin zouden de returns weleens veel te laag kunnen zijn tov het substantiele neerwaardse risico dat je loopt als aandelenwaarderingen terugzakken naar meer gemiddelde niveaus of daaronder. Mogelijk kun je in zo'n geval ondanks het goede premium op aandelen beter beleggen in cash.

Dus in mijn 'wereld' accepteer ik alleen een waardering die mij in absolute zin voldoende rendement/ risico geeft. En ik zie mij in die mening gesterkt door de correlatie tussen Shiller P/E en historische real returns die duidelijk aangeeft dat het beste rendement/risco aan de linkerkant zit (dus lage Shiller P/E). Rente komt in dat verhaal niet voor.

Dat neemt trouwens niet weg dat mocht de correlatie verbeterd kunnen worden door toch op één of andere manier de rente erin te betrekken ik die nieuwe methode zal adopteren, dus ik sta open voor ideeen

Ik lees al een weekje mee, veel grafieken zeggen me nog niet zoveel.
P/E is price equity verhouding? Wat duidt dat precies aan?

quote:

Op donderdag 13 augustus 2009 23:15 schreef Rejected het volgende:
Ik lees al een weekje mee, veel grafieken zeggen me nog niet zoveel.
P/E is price equity verhouding? Wat duidt dat precies aan?

P/E = price/earnings ratio, dus prijs van het aandeel gedeeld door de winst per aandeel. Het is een waarderingsmaatstaf voor hoe duur of goedkoop aandelen zijn.

De 'Shiller P/E' waarover wordt gesproken in de posts hierboven is een speciaal soort P/E en een stuk ingewikkelder, maar naar mijn mening veel beter bruikbaar in de praktijk. Mocht het je interesseren, er staat meer uitleg in deze topics:

S&P500 bedrijfswinsten en waardering
Beleggen: welk rendement kan ik verwachten?

tvp.

quote:

Op donderdag 13 augustus 2009 22:29 schreef Drive-r het volgende:

[..]

Fijn, iemand als SeLang die het weet te verwoorden.

Haha, ik dacht inderdaad even hetzelfde.

Jammer dat de meeste studenten bij ons niet echt erg geinteresseerd zijn in de diepere statistische theorieën achter investeren en beleggen, en dat het te snel wordt afgewimpeld met, "kost veel tijd om te onderzoeken, levert niks op, liever rsi = 70 is verkopen rsi = 30 kopen want dat is iets wat iedereen begrijpt"

Overigens ben ik zelf ook al weer bezig met onderzoek en verbanden teekken tussen bepaalde zaken oa. voor school. Niet erg interessant maar moet toch gedaan worden. De politieke instabiliteit (oorlogs aanslagen/terreur acties/terreur niveau/pandemieën) meten van een land per jaar en dat in relatie meten tot de beurs. Wat heeft de hoogste relatie tot betrekking met de beurs en waarom etc. etc.

En dan ook nog simpele macro tweeks zoals de unemployment / koopkracht / gemiddelde groei van schuld / gemiddelde groei van GDP / gemiddelde groei van speciale sociale indexen en dat in relatie tot de beursindex van een land. En dan kijken wat de grootste correlatie oplevert en dan daar een conclusie over schrijven hehe

RSI

quote:

Op vrijdag 14 augustus 2009 19:41 schreef MrUnchained het volgende:
Overigens blijf ik fan van de stelling dat correlatie an sich niet zoveel zegt. In dit geval denk ik dat de correlatie wel wat zegt,

Het is hier ook geen geval van wow! verrassing! er is een correlatie! Theoretisch zou je deze correlatie namelijk ook voorspellen.

Op zeer lange termijn komt AL je winst (dividend + koerswinst) puur uit de bedrijfswinsten. Immers, een deel van de winst komt naar buiten als dividend, een ander deel wordt ingehouden en herinvesteerd. Het is redelijk om te veronderstellen dat die herinvesteerde winst gemiddeld ongeveer evenveel rendement zal opleveren als de rest van het bedrijf en de koers uiteindelijk evenredig zal stijgen. Zou de koers structureel harder stijgen, dan zouden de P/E uiteindelijk naar oneindig gaan. Zou de koers langzamer stijgen, dan gaat de P/E naar nul. We weten echter dat de P/E binnen een (brede) range blijft. Uiteindelijk komt dus alle koerswinst ook gewoon uit bedrijfswinst (beleggers vergeten dit nogal eens). Je kunt dit verifieren met historische data van de S&P500 (en voorgangers) sinds 1880 , waaruit blijkt dat de gemiddelde P/E 14,5 was (de gewone 1-yr trailing P/E) en de gemiddelde jaarlijkse total real returns 6,9%. Het is geen toeval dat 1/14,5=6,9% !

Maar het is natuurlijk ook een open deur dat als je 'meer winst' voor hetzelfde geld koopt, dat dan het verwachte rendement hoger ligt en het risico lager.

quote:

maar blijft het lastig toe te passen in de praktijk, voor je het weet ben je 30 jaar aan het wachten op je instapmoment. Er is een reele kans dat we de bodem gehad hebben, en dan was dus 13.3x de bodem van de markt, wat in dit model zeker geen koopsignaal zou moeten zijn.

Helemaal waar.
Ik zie dit ook niet als een automatisch model dat koop- en verkoopsignalen genereert maar slechts als een hulpmiddel om een idee te krijgen van lange termijn rendement/ risico bij een gegeven waardering.

Het is waar dat je als je het onderste uit de kan wilt halen je het risico loopt om de boot te missen en decennialang te moeten wachten tot het door jou gewenste niveau is bereikt. Als over 30 jaar blijkt dat 666 echt de bodem was, dan zou ik natuurlijk balen want hoewel 666 niet extreem goedkoop was, het was wel gewoon goedkoop .

Ik heb in dit geval dat risico genomen omdat ik van mening ben dat de drivers van de hoge waarderingen van de afgelopen 2 decennia grotendeels zijn verdwenen of gaan verdwijnen. Ik denk dan aan de dalende rente sinds begin jaren '80, de globalisatie en outsourcing die markten vergroot heeft en inflatie beperkt, de enorme creditexpansie die heeft plaatsgevonden, het vergroten van de leverage in het 'systeem', etc. Ik denk dus dat het een aantal jaren wat minder zal gaan en dat dat zich zal vertalen in lagere groeiverwachtingen en daarmee lagere P/E's dan we de laatste jaren gewend waren. Net zoals begin jaren '50 de P/E's ook erg laag waren bij een tegelijkertijd erg lage rente omdat men minder groei verwachtte vanwege het afbouwen van de oorlogseconomie. Ik denk dus dat er de komende jaren nog wel meer kansen gaan komen om relatief laag in te stappen.

Maar goed, we zullen wel zien

quote:

Op vrijdag 14 augustus 2009 19:46 schreef MrUnchained het volgende:

[..]

Zolang de RSI boven de 40 blijft: posities uit blijven breiden. Zodra de RSI tot de 20 daalt en niet meer boven de 60 uitkomt: dumpen.

Heb je dit weleens getest over een lange periode?

quote:

Op vrijdag 14 augustus 2009 20:12 schreef DappereDodo77 het volgende:
RSI

Relative Strength Index (RSI)

k, thx. Jouw posts vind ik nog wel interessant, maar zodra het meer de TA kant op gaat haak ik af. Ik kijk liever naar de sterke en zwakke kanten van een bedrijf dan naar uptrends en downtrends.

quote:

Op donderdag 13 augustus 2009 23:23 schreef SeLang het volgende:

[..]

P/E = price/earnings ratio, dus prijs van het aandeel gedeeld door de winst per aandeel. Het is een waarderingsmaatstaf voor hoe duur of goedkoop aandelen zijn.

De 'Shiller P/E' waarover wordt gesproken in de posts hierboven is een speciaal soort P/E en een stuk ingewikkelder, maar naar mijn mening veel beter bruikbaar in de praktijk. Mocht het je interesseren, er staat meer uitleg in deze topics:

S&P500 bedrijfswinsten en waardering
Beleggen: welk rendement kan ik verwachten?

Thanks!

quote:

Op vrijdag 14 augustus 2009 22:01 schreef MrUnchained het volgende:
Alleen zie ik ook nog geen reden waarom we nou echt weer op een S&P 650 uit zouden moeten komen.

Uitgaande van de historisch gemiddelde Shiller P/E van 16,3 zou de S&P500 op 917 ongeveer op fair value staan, dus het zou helemaal niet gek zijn om rond dat niveau te stabiliseren. 650 ligt maar 29% daaronder. Er hoeft helemaal niet zoveel te gebeuren om eventjes 29% te zakken. Dat is zo vaak gebeurd. Je hoeft natuurlijk niet langdurig op zo'n niveau te hangen, een korte dip is genoeg.

quote:

De enige reden zou kunnen zijn als er enorme prijsdruk komt door de overcapaciteit in de markt, maar een heleboel sectoren zijn dermate geconsolideerd dat er momenteel fascinerend veel kartelvormig gedrag plaatsvindt. Pak maar een willekeurig industrieel bedrijf er bij en kijk naar de prijsdruk in verhouding tot de bezettingsgraad en vergelijk dat met de dip in 2003.

Ik heb er geen kijk op of het klopt wat je zegt maar het zou inderdaad kunnen.

Wat ik zelf als een groot risico zie is het feit dat zo'n beetje overal ter wereld overheden veel meer lenen en dat dit de reele rente gaat opdrijven doordat leningen met elkaar (en met bedrijfsleningen) moeten concurreren. Daar bovenop komt de dalende vraag naar treasuries in Azie, want als zij minder exporteren naar de VS hoeven zij ook minder treasuries te kopen om hun munt laag te houden. Tot nu toe kochten zij die treasuries tegen elke prijs want ze hadden geen keus. Ik denk dat dat gaat veranderen. Wie gaat ze in de toekomst kopen? Het tekort van de no.1 economie in de wereld (de VS) is momenteel groter dan de complete rijksbegroting van de no.2 economie (Japan). Maar iedereen gaat momenteel fors over budget en moet bijlenen. Ik kan me moeilijk voorstellen dat dat geen effecten gaat hebben op de (reele) rente. En als er een stijgende trend ontstaat in reele rente dan verwacht je ook lagere aandelenkoersen om daarmee te kunnen concurreren.

Anyway, koffiedik...

quote:

Op vrijdag 14 augustus 2009 19:46 schreef MrUnchained het volgende:

[..]

Zolang de RSI boven de 40 blijft: posities uit blijven breiden. Zodra de RSI tot de 20 daalt en niet meer boven de 60 uitkomt: dumpen.

Overigens een tip voor je onderzoek: check de correlatie van je variabelen met de olieprijs (wat waarschijnlijk hoog is als je politieke instabiliteit gaat meten). Waarom: de olieprijs zelf vertoont al een correlatie met beursrendementen.

RSI werkt niet, nu niet, straks niet, morgen niet, werkt gewoon niet. Besides, men wil voorspellingen doen op basis van RSI terwijl die al op een basis van lag werkt. Ik zie ook niet in waarom RSI voor grote bedrijven met veel transacties wel zou werken en voor kleine particulieren niet. Het percentage winners met RSI is immers laag en de gemiddelde winst per trade ook. Hoe meer je zou traden maakt dit echt niet beter.

Wat betreft de relatie tussen olie en beursindices, dat wou ik al gebruiken als voorbeeld. Mede omdat olie, ten tijde van olie problemen/crisis/producite stoornis of oorlog bijna altijd valt terug te halen op de koersen van de beurs. En hoe olie valt te relateren als een noodzakelijk goed in de economie. En dit is bij de andere variabelen die ik gaf wat moeilijker.

[ Bericht 2% gewijzigd door sitting_elfling op 15-08-2009 02:11:12 ]

quote:

Op vrijdag 14 augustus 2009 00:25 schreef sitting_elfling het volgende:

[..]


Overigens ben ik zelf ook al weer bezig met onderzoek en verbanden teekken tussen bepaalde zaken oa. voor school. Niet erg interessant maar moet toch gedaan worden. De politieke instabiliteit (oorlogs aanslagen/terreur acties/terreur niveau/pandemieën) meten van een land per jaar en dat in relatie meten tot de beurs. Wat heeft de hoogste relatie tot betrekking met de beurs en waarom etc. etc.

Hoe kwantificeer je zoiets?

quote:

Op zaterdag 15 augustus 2009 09:34 schreef MrUnchained het volgende:

[..]

Als je de RSI op mijn beschreven manier gebruikt ga je erg veel een momentum achtige stratie navolgen, die bewezen heeft dat die wel werkt. En bij momentumstrategieen kijk je ook alleen maar op basis van een lag, dat wil niet zeggen dat het daarom perse niet zou kunnen werken. Overigens is het een feit dat je als particulier zeg 0.10%? per transactie betaalt en als directe institutionele partij 0.02%, wat dus een erg groot verschil maakt of je een strategie winstgevend kunt krijgen.

In het verleden heb ik veel van dit soort strategieen gebacktest, maar ik heb nooit iets gevonden wat enigzins consistent was. Natuurlijk zijn er achteraf altijd perioden aan te wijzen die briljant gewerkt zouden hebben, maar je weet niet wanneer die periodes beginnen en eindigen.

Wat me opviel is dat over het algemeen geldt: hoe sneller de indicator hoe meer ruis deze genereert (geen verrassing). Dus dingen gaan beter werken wanneer je de tijdconstanten groter maakt (en dus langere trends uitfiltert). Moving averages doen het gemiddeld wat minder slecht dan oscillatoren zoals RSI, ROC, Stochastics etc. Met grotere tijdconstanten gaan oscillatoren zich steeds meer gedragen als moving averages. Uiteindelijk convergeert het naar een buy&hold strategie, wat aardig aan de bovenkant zit kwa rendement, vergeleken met de beste actieve strategieen die ik vond. Zoals je weet heb ik daar al eens een topic over gemaakt ( Moving average gebruikt als 'stoploss' ).

Nu heb ik natuurlijk geen totaal dichtgespijkerd volledig academisch verantwoord onderzoek gedaan, dus ik kan best iets gemist hebben hoor. Maar na er een substantiele hoeveelheid tijd in te hebben gestoken heb ik nooit iets gevonden dat echt bruikbaar was. Ik moet wel zeggen dat ik alleen naar een aantal volwassen markten heb gekeken zoals S&P500 en AEX. Het zou best kunnen dat er op de beurs van Zambia nog aantrekkelijke arbitragemogelijkheden bestaan .

Wat je zegt over transactiekosten is helemaal waar. Ik heb een paar keer een strategie gevonden (weet niet meer wat) waarbij ik een vrij consistente 'edge' vond, maar die alleen uit te buiten zou zijn met extreem lage transactiekosten die voor mijzelf niet beschikbaar zijn, maar wellicht voor een JPM of GS wel. Overigens moet je met een zeer kleine consistente edge ook uitkijken of je backtest wel klopt, want bijvoorbeeld het feit dat er op een bepaalde prijs is gehandeld wil nog niet zeggen dat jij op die prijs had kunnen handelen (misschien werd er op die prijs maar één contract verhandeld). Ik ben er echter niet verder ingedoken omdat het voor mij toch niet tradable was.

quote:

Op 15 August 2009 14:02 schreef SeLang het volgende:
De eerste vraag is natuurlijk of de geteste periode lang genoeg is om conclusies te kunnen trekken. Een aantal simpele MA strategieen gaf bijvoorbeeld ook heel aardige resultaten gedurende een aantal jaren in de 1990's en stortten toen plotseling in. Het probleem is dat je niet kunt voorspellen wanneer de strategie begint te werken en wanneer hij ophoudt te werken.

Een beetje hetzelfde probleem als met een muntje flippen en 5x 'kop' hebben. Achteraf is dit een trend en gokken op 'kop' had consistent winst gegeven, maar je kunt niet van tevoren voorspellen wanneer deze trend begint en eindigt. (En meer filosofisch: IS het wel een trend?, want een fundamenteel mechanisme dat het stuurt ontbreekt hier, maar dat is een ander verhaal).

In verschillende landen heb je verschillende situaties en mechanismen en in principe kan het best zo zijn dat door alleen toeval sommige strategieen in sommige landen een tijdje werken en in andere niet.

Dat gezegd hebbende, het is natuurlijk niet uitgesloten dat sommige strategieen in bepaalde landen een echte 'edge' hebben. Ik heb weleens een onderzoek gelezen naar een bepaalde strategie (ik dacht met MA) waarin werd geconcludeerd dat er geen edge was op een aantal geteste volwassen markten maar wel op een aantal minder ontwikkelde markten (India e.d.). Dat zou natuurlijk best kunnen omdat er veel meer geavanceerde spelers actief zijn op bijv de S&P500 of de DAX die ervoor zorgen dat dit soort inefficienties worden weggearbitreerd en mogelijk ontbreekt dat in die minder ontwikkelde markten (al zou je verwachten dat dit in de loop van de tijd dan ook verdwijnt).

Maar bij een positieve conclusie moet je je altijd gaan afvragen of je niet iets over het hoofd hebt gezien. Want misschien heeft de betreffende markt wel bepaalde restricties , zoals hoge transactiekosten of belastingen op beurstransacties. Of er is een hele lage liquiditeit en hoge spread waardoor de prijs die jij in de grafiek ziet in de praktijk niet voor jou beschikbaar is. Dat soort dingen kunnen ervoor zorgen dat je verkeerde conclusies trekt over het bestaan van een edge.

Maar ik zou zeggen: als iemand iets heeft wat op een obscure markt een tradable edge lijkt te hebben, duik erin en ga het dieper onderzoeken! Wie weet wat je vindt!

Ik moet dan altijd denken aan de volgende mop:
Een econoom en een trader lopen samen over straat. Opeens zegt die trader: "kijk! Daar ligt een tientje!". Dan zegt de econoom: "Dat kan nooit, want als dat een echt tientje was dan had iemand dat wel opgeraapt". "Klopt" zegt de trader, terwijl hij het tientje opraapt en in zijn zak steekt.

Dit idee heeft mij ook altijd gestimuleerd om tijd te steken in het zoeken naar strategieen

Wat betreft de 1e vraag. De geteste periode is de periode dat de beurs ontstond tot nu. Uiteraard zijn sommige ouder dan andere. Dan neem ik de jongste. Ook hier vraag ik me af in hoeverre het academisch verantwoord is, om er van uitgaan dat de bepaalde periode ook daadwerkelijk lang genoeg is. Er zijn immers geen boekjes verkrijgbaar waarin staat,

-backtests van nu tot afgelopen 25 jaar is redelijk resultaat, maar te veel flaws.
-backtests van nu tot afgelopen 50 jaar is goed resultaat, minder flaws maar nog te beperkt.
-backtests van nu tot begin van de index,

Je hebt dus wel een resultaat, maar is dat bruikbaar? immers, een langere periode zal je resultaten toch ietwat veranderen. Ik vind het zelf erg lastig om hier een punt in te nemen. Moet gezegd worden dat dat ook komt door al de prikkels die je krijgt op de uni, hehe. Daar wordt bijv. ook gesteld dat lange backtests in wezen waardeloos zijn omdat die tijd niet meer te vergelijken valt met die van nu. Maarja, vanaf welk punt heb je dan wel een geldig meetpunt?

En anderen zijn hier weer tegen, de technologie mag dan wel gigantisch gegroeid zijn, in de jaren 30 hadden ze nog geen computers en nog niet zo uitgebreid live-data stream van de koersen per seconden. Technische Analyse was er destijds al wel, maar werd nog niet zoveel naar gekeken als nu. De vraag is uiteraard, zijn wij, de particuliere beleggers beter geworden, door de groei in technologie? Beter in de zin van, halen wij netto betere resultaten dan onze voorouders in de jaren 30? Domweg door dat wij beter materiaal hebben? Dat wij de koersen live kunnen volgen over de hele wereld, een bureau hebben met 9 schermen etc. Ik had hier wel eens wat over gelezen, en daar werd het toch enig sinds in twijfel getrokken. De snelheid waarmee de technologie in de beurs is gegroeid, zo snel zijn de resultaten van de beleggers zelf niet meegegroeid. Men krijgt alleen het idee, doordat men er 'live' op zit, het gevoel heeft dat men het onder controle heeft. Iets wat nog maar te bezien valt.

En wil ik verder gaan met mijn onderzoek, zal ik toch een kant op moeten kiezen, en bewust onder woorden brengen waarom dat mijn keuze is geworden. Is techniek wel belangrijk of niet.. lastig lastig

Wat betreft de keuze voor TA, kwam ik door een artikel er achter dat het in de jaren 60/70 zelfs een poos erg onder kritiek heeft gestaan door academici (Nu moet ik het zelfs kennen als ik als trader bij een bank aan de gang wil!!) En je kinda voor gek werd verklaard als je het gebruikte. Maar daarna raakte het toch weer populair, mede gezien door de groei in technologie/internet/tv. Men hoort immers alleen de succes stories van TA, dat zet mensen aan dat ze het zelf ook willen proberen. Over and over and over again.. (zelfde als bij loterijen ). TA is immers een pseudo wetenschap. Ik ken zelf geen grote academische economen, die blijven beweren dat TA werkt. En bij succesvolle hedge-funds wordt je niet verteld welke strategie ze gebruiken. Gezien ik wel eens met wat van dat soort mensen praat, heb ik meer het idee dat de programmeurs in die sector van groot belang zijn. Het enige wat die doen is het continu herschrijven van bepaalde formules om hun 'kleine edge' continu uit te buiten. Er al van uit gaan dat ze een echte edge hebben, of dat ze denken dat ze die edge hebben. Maar ook hier ligt het waarschijnlijk meer aan geluk, dan onvervalste wijsheid.

Uiteraard wil ik dus wel proberen een kundig TA werkje te gaan finishen, maar voordat ik dat de deur uit doe, moet dat dusdanig stevig in elkaar zitten dat op het moment dat het uitkomt ik niet de wind van voren krijg, dat het rammelt aan elke kant. Ik wil me dus graag aan de academische wetten houden In die zin vind ik een onderzoek naar de psyche van de belegger ook nog wel belangrijk. Want ik heb zelf het idee, dat juist door de media/internet, beleggers vaak in de maling worden genomen door henzelf. Immers als je continu goede verhalen blijft horen over TA ga je er zelf ook in geloven. Daarom stinken er naar mijn idee nog steeds mensen in reclames waar in weer ergens wordt vermeld dat een bepaalde strategie toch echt werkt. Of nog erger, dat er automatische systemen zijn die gewoon foolproof zijn en waar je continu geld mee kunt verdienen. Dikke scams van de grootste orde, maar mensen blijven er in stinken!

Om terug te komen op TA dat verschillend werkt op verscheidene indices is natuurlijk een leuk gegeven. Maar zoals je al zegt, het bewijst niet dat de TA eigenlijk werkt. Het feit dat een resultaat bij land A anders is dan bij land B, geeft niet aan dat de formulering waar uit je je resultaat kreeg wel klopt. Hoe ik dit weer goed ga beredeneren straks weet ik ook nog niet :/ Men zou immers de eerste zijn als je TA echt kunt 'bewijzen'.

Wat betreft de edge die ik denk te hebben bij sommige indices uit verschillende landen. Ik had er eigenlijk nog niet eens over nagedacht dat in bepaalde kleine indices, natuurlijk ook minder pro's handelen. En als je handelt op de S&P500, je in wezen tegen de 'zogenaamd' besten strijdt. In die zin is het erg interessant om alle live data te hebben van zo'n beetje elke beurs die er in deze wereld actief is, en daar mijn eigen strategieën door heen te gooien om de resultaten even op een rijtje te hebben. Maarja, dat kost geld, al kan ik dat straks wel weer doen via de BB. YAY

Mijn probleem in de gevonden edge is vaak dat ik zelf moeilijk de fout kan ontdekken. Immers, als je een resultaat boekt van een backtest, die exceptioneel goed is, is het 1e wat je denkt, hey! Ik heb wat fout gedaan! In wezen vergooi ik dus uren van mn leven aan onderzoek. Waar ik, op mijn scriptie na, niet zoveel aan heb, althans .. zo kan dat soms voelen.

Maar ik blijf verder onderzoeken, helemaal als je nagaat dat sommige indices, bijna tegenovergesteld!! van elkaar lopen. Ik probeer daar ook gewoon simpel terug te gaan naar de wiskunde lessen, gewoon grafiekjes maken van sommige indices, en dan krijg je dat bepaalde relatief simultaan met elkaar lopen, ( dat is de grootste orde ), dan heb je een hoeveel die vanuit die basis een x2 .. of een x4 reageren, dus wel de zelfde richting, maar meer pieken en dalen vormen. Dan heb je daar weer een uitzondering op met grafieken die een eigen leven leiden, en grafieken die enigszins tegenovergesteld lijken te gaan. Per categorie heb je dus een aantal indices, wat weer onder te verdelen valt onder landen, continent etc. En dan kom je toch weer op leuke verschillen uit.

Jaja, dat onderzoek word nog eens veel te groot hehe.

quote:

Het probleem is dat je niet kunt voorspellen wanneer de strategie begint te werken en wanneer hij ophoudt te werken.

Dit probleem zal ik aanpakken door erg strikte exit strategies. Ja, uiteindelijk verhoogt dit de transactie kosten, maar zorgt het er voor dat het percentage winners dusdanig hoog blijft dat er netto geld over blijft.