quote:
Waarom oordoppen als geluid zachter kan?
Joop Beelen
Ik houd van muziek en liveconcerten van je favoriete artiest zijn natuurlijk geweldig. Ik stort me daar graag in – totdat ik een keer precies voor de geluidsbox opgesteld stond bij een optreden met een behoorlijk geluidsvolume.
Krekels
Ik verliet de kroeg met een ‘krekeltje’ in mijn oor: bij bepaalde geluiden klonk een tjirpend geluid mee. Wekenlang bleef het krekeltje me achtervolgen. Net op het moment dat het krekeltje me echt begon te irriteren, begon het te verdwijnen. Sindsdien kijk ik wel beter uit, als ik weer eens naar een concert ga.
Met die ervaring in gedachten (en welke muziekliefhebber of partyganger heeft dit nooit meegemaakt?) las ik met enige verbijstering een artikeltje in de Volkskrant van 21 juli, over een jongeman die zelfmoord heeft gepleegd omdat zijn leven door tinnitus (oorsuizen) en hyperacusis (overgevoeligheid voor geluid) ondraaglijk was geworden. Dietrich Hectors plaatste zijn uitgebreide afscheidsbrief op internet om andere jongeren te waarschuwen voor gehoorbeschadiging door harde muziek.
Harde muziek
Zijn relaas is veel meer dan alleen een waarschuwing tegen harde muziek. Wie zijn afscheidsbrief leest, ziet het verhaal van een muziekliefhebber die zich keer op keer weer op de muziek stort, ook wanneer zijn oren allang flinke waarschuwingssignalen geven. De piep of een ‘krekeltje’ na een concert van een ruige muziekband is misschien wat zorgelijk maar vooral stoer.
Maar de waarschuwingssignalen worden steeds sterker: de piep blijft langer, de piep wordt harder, de pijnlijkheid van geluiden neemt toe. En toch zie je dat hij steeds maar blijft gaan. Als een alcoholist die de kroeg niet kan mijden.
En daarin gaat hij heel, heel ver: zelfs als hij er allang van doordrongen is dat snoeiharde popconcerten hem de volgende dag zwaar zullen opbreken, blijft hij festivals bezoeken en zelf muziek maken. ‘Ik kijk wat om me heen, maar niemand kijkt terug. Iedereen lijkt het volume normaal te vinden, niemand kijkt op. De muziek staat verschrikkelijk hard maar ik ga gewoon niet weg. Ik ben te koppig om weg te gaan. Ik moet en zal een van mijn favoriete bands zien. Ik neem mezelf voor dat ik me die luidheid maar inbeeld.’
Maar zijn verhaal is meer dan een waarschuwing voor jongeren om jezelf niet voor de gek te houden en de piep en de pijn in je oren niet serieus te nemen. Zo is het opvallend dat de adviezen die hij krijgt voor gehoorbescherming, volstrekt inadequaat zijn. Hij krijgt ‘gele oorwatten’ aangeraden; dat zijn de bekende, met de vingers in vorm te kneden ‘one size fits all’-plastieken. Het is echter al lang bekend dat deze slechts een minimale bescherming tegen lawaai bieden.
Oordoppen
De situaties waarin hij zich begeeft, vragen om veel rigoureuzere bescherming: oordoppen op maat, die de gehele gehoorgang afsluiten en via een filter de schadelijke en te luide geluiden dempen. Toegegeven: de muziekbeleving wordt er niet echt beter van.
Ook opvallend is dat zijn artsen geen benul lijken te hebben van het bestaan van oorsuizen en overgevoelige oren, laat staan van de noodzaak van goede bescherming. Zijn huisarts zegt dat het gewoon overgaat. Een kno-arts zegt dat hij zich het oorsuizen inbeeldt. Juist een audicien raadt hem die ‘gele oorwatten’ aan, terwijl zo’n gehoorspecialist zou moeten weten dat die maar zeer beperkte bescherming bieden.
En blijkbaar legt niemand hem goed uit wat er gebeurt bij gehoorschade en waarom die schade onherstelbaar is. De opluchting die hij voelt als hij eindelijk een heldere uitleg krijgt van een goede specialist, is bijna voelbaar in zijn afscheidsbrief. Eindelijk erkenning van wat hij meemaakt – en eindelijk inzicht in wat er met hem gebeurt en hoe serieus de opgelopen gehoorschade is. Artsen blijven, ook met de huidige inzichten in gehoorschade, vaak nog veel te nonchalant jegens hun patiënten.
De kernvraag is natuurlijk: waar komt die herrie eigenlijk vandaan? In deze krant beschreef een recensent onlangs een popconcert dat hij bezocht. Sterke muziek, sterke performance maar zijn lol werd danig vergald doordat de muziek snoeihard stond.
De recensent beschreef met gevoel voor absurdisme het tafereel dat bandleden, technici en vele bezoekers van het concert allemaal een vorm van gehoorbescherming gebruikten – maar waarom allemaal oordoppen in als het volume gewoon wat omlaag kan? Ook vandaag zijn er ergens in het land weer festivals, optredens en feesten waar het geluid veel te hard is.
Piep
Ook vanavond laat gaan weer vele bezoekers naar huis met een piep in hun oren of een plotselinge gevoeligheid voor bepaalde geluiden. Veel van deze bezoekers zullen de volgende morgen wakker worden en (misschien opgelucht) constateren dat de piep verdwenen is. Om zich vervolgens weer, al dan niet met inadequate gehoorbescherming, in het feestgedruis te storten.
Ik hoop van harte dat zij ook overmorgen weer opgelucht adem kunnen halen, maar ik vrees het ergste.
Het wordt de hoogste tijd dat festivals, concerten en party’s dragelijke geluidsniveaus gaan hanteren en stoppen met het straaljagerlawaai dat nu als ‘normaal’ wordt gezien.
Het is nu echt nodig dat artsen en andere gehoorspecialisten hun patiënten goed voorlichten en waarschuwen – en ze niet afschepen met halve waarheden en gevaarlijke geruststellingen. Muziekliefhebbers, en de jongeren voorop, moeten goede gehoorbescherming serieus gaan nemen. Het wordt, kortom, de hoogste tijd dat we van onze volumeverslaving afkomen.
Joop Beelen is directeur Nederlandse Vereniging voor Slechthorenden
http://extra.volkskrant.n(...)eluid_zachter_kan%3F