Hoge Raad: vrijspraak van groepsbelediging moslims

quote:

Het hof is van oordeel dat de uiting op de poster “Stop het gezwel dat Islam heet”, zowel op zichzelf beschouwd als bezien in de context waarin deze uiting is gedaan als beledigend is aan te merken voor mensen die deel uitmaken van de islamitische geloofsgemeenschap. Door de Islam aan te duiden als een gezwel, en daarmee tot uitdrukking te brengen dat het daarbij gaat om iets kwaadaardigs dat verwijderd of uitgebannen zou moeten worden, heeft verdachte zich middels de tekst op de poster onnodig grievend uitgelaten over de Islam, en gezien de verbondenheid tussen de Islam en haar gelovigen, ook ten aanzien van die groep mensen die de Islam belijden.

Verdachte heeft daarmee, ook bezien tegen de achtergrond dat de betreffende poster kenbaar afkomstig was van de Nationale Alliantie en het gegeven dat het feit zich vlak na de moord op Theo van Gogh heeft afgespeeld, de grenzen van hetgeen in het licht van het recht op vrijheid van meningsuiting toelaatbaar moet worden geacht overschreden.

Noch de afkomst van de poster, noch de moord op Theo van Gogh doen af aan het beledigend karakter van de uiting “Stop het gezwel dat Islam heet”, terwijl tijdens het verhandelde ter terechtzitting niet gebleken is van feiten en omstandigheden die de conclusie rechtvaardigen dat het zou gaan om een uiting dienstig aan het publieke debat waardoor het beledigend karakter aan de uiting komt te ontvallen.

quote:

De uitspraak van de Hoge Raad houdt het volgende in:
Artikel 137c Wetboek van Strafrecht stelt strafbaar het zich beledigend uitlaten over een groep mensen wegens hun godsdienst (zgn. groepsbelediging). Dit artikel stelt niet strafbaar het zich beledigend uitlaten over een godsdienst, ook niet als dat gebeurt op zo’n manier dat de aanhangers van die godsdienst daardoor in hun godsdienstige gevoelens worden gekrenkt. Deze wetsbepaling moet volgens de wetsgeschiedenis beperkt worden uitgelegd. De uitlating moet onmiskenbaar betrekking hebben op een bepaalde groep mensen die zich door hun godsdienst onderscheiden van anderen. De enkele omstandigheid dat grievende uitlatingen over een godsdienst ook de aanhangers krenken is niet voldoende om van beleding van een groep mensen wegens hun godsdienst te spreken.

Het hof heeft geoordeeld dat de verdachte zich met zijn poster met daarop de tekst “Stop het gezwel dat Islam heet” onnodig grievend heeft uitgelaten over de Islam. Het hof heeft daaraan de gevolgtrekking verbonden dat “gezien de verbondenheid tussen de Islam en haar gelovigen” deze uitlating reeds daardoor ook beledigend is voor “die groep mensen die de Islam belijden”. Het hof heeft daarmee een te ruime uitleg gegeven aan de in art. 137c, eerste lid, Sr voorkomende uitdrukking “een groep mensen wegens hun godsdienst”
Daarom heeft de Hoge Raad de uitspraak van het hof vernietigd en de verdachte van het hem tenlastegelegde vrijgesproken.

Gevolg van de uitspraak
De verdachte is definitief vrijgesproken.

Nadere informatie in verband met deze zaak
Artikel 137c Wetboek van Strafrecht (zgn. groepsbelediging) luidt:
“Hij die zich in het openbaar, mondeling of bij geschrift of afbeelding, opzettelijk beledigend uitlaat over een groep mensen wegens hun ras, hun godsdienst of levensovertuiging, hun hetero- of homoseksuele gerichtheid of hun lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de derde categorie.”
Het gaat in deze zaak alleen om een strafvervolging ter zake van het doen van een beledigende uitlating over een groep mensen wegens hun godsdienst (art. 137c Sr). Het gaat dus niet om een vervolging wegens - kort gezegd - het aanzetten tot haat, discriminatie of geweld tegen persoon of goed van mensen wegens hun godsdienst (art. 137d Sr) en evenmin om een vervolging wegens het zich door smalende godslastering op voor godsdienstige gevoelens krenkende wijze uitlaten (art. 147 Sr).

Voorts gaat het hier om de specifieke betekenis van de in art. 137c Sr opgenomen uitdrukking ‘belediging van een groep mensen wegens hun godsdienst of levensovertuiging’. Het gaat hier niet om andere in dit artikel genoemde gevallen van belediging van een groep mensen en dus niet om belediging van een groep mensen wegens hun ras, hun hetero- of homoseksuele gerichtheid of hun lichamelijke, psychische of verstandelijke handicap.

Indien, zoals in deze zaak, uitlatingen niet kunnen worden aangemerkt als ‘belediging van een groep mensen wegens hun godsdienst’ en dus in dit opzicht buiten het bereik van art. 137c Sr vallen, komt de vraag of daarbij de grenzen van de - onder meer door art. 10 EVRM gewaarborgde - vrijheid van meningsuiting zijn overschreden niet in beeld. Dus is in deze zaak ook niet aan de orde geweest of de bij de wet voorziene beperking die art. 137c Sr aan het recht op vrijheid van meningsuiting stelt in concreto gerechtvaardigd is.

Verband met Wilders-beschikking
In de zogenaamde Wilders-beschikking van het hof Amsterdam (LJN BH0496) heeft dat hof de vervolging van Wilders bevolen. In die beschikking gaat het op enige punten ook over art. 137c Sr. In paragraaf 12.1.3 heeft het hof voorlopig geoordeeld dat er voldoende aanwijzingen zijn om de vervolging in gang te zetten voor uitspraken van Wilders die beledigend zijn voor een groep mensen als bedoeld in art. 137c Sr die tot de moslimgemeenschap behoren. Daarbij heeft het hof onder meer betekenis toegekend aan de omstandigheid dat uit de samenhang van de door Wilders gepresenteerde uitlatingen duidelijk zou blijken dat hij de groep moslimgelovigen op het oog heeft.

De uitspraak van de Hoge Raad in de zaak van de verdachte M.B. betekent dat de rechter die eventueel over een tenlastelegging op dit punt in de zaak tegen Wilders moet gaan oordelen, zal moeten onderzoeken of - zoals de Hoge Raad hier heeft overwogen - een uitlating onmiskenbaar betrekking heeft op een bepaalde groep mensen die zich door hun godsdienst onderscheiden van anderen. Het hangt van dat onderzoek af wat de uitkomst zal zijn.

quote:

Op dinsdag 10 maart 2009 12:33 schreef MrX1982 het volgende:
Terechte uitspraak .

Zolang je dus de islam gebruikt in je kritiek zoals op deze poster is er dus niet veel aan de hand. Als de verdachte had geschreven stop het gezwel dat moslims heet was de kans op een veroordeling groter geweest dan beledig je namelijk expliciet de groep. Of niet?

quote:

Op dinsdag 10 maart 2009 15:09 schreef Pool het volgende:
Mooie uitspraak!

Ook lekker recht door zee (niet op de Rita-manier, maar écht).
[..]

Verder goed dat de Hoge Raad niet vernietigt en terugverwijst naar een ander hof (zoals meestal gebeurt), maar de zaak meteen zelf afdoet en die man vrijspreekt. Dat geeft de betrokkenen rust.

Overigens blijft het een kneus hoor, met zijn domme poster, maar ook kneuzen mogen posters ophangen.