Ook toevallig:
quote:
Hoe slecht gaat het echt?
In Nederland moet de harde klap nog komen
De Nederlandse economie krimpt. Maar minder dan in onze buurlanden. Een meevaller? Nee, de echte klap moet hier nog komen.
Handelspartners in problemen
Bijna 63% van de Nederlandse export gaat naar zes landen: de drie 'buren', Frankrijk, Italië en de VS. Al deze landen krompen in het vierde kwartaal van 2008 harder dan Nederland. De klap moet hier dus nog komen.
De Nederlandse economie is in recessie. Sterker: we zijn al sinds het voorjaar van 2008 in recessie.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek paste vrijdagmorgen met terugwerkende kracht de groeicijfers aan, en nu blijkt dat de economie in het tweede, derde en vierde kwartaal van 2008 kromp.
In de eerste drie maanden van dat jaar produceerden alle Nederlandse bedrijven bij elkaar nog voor 122.242 miljoen euro aan goederen en diensten. Gedurende de laatste drie maanden was dat nog maar 120.743 miljoen.
Echte recessie
Zo’n echte recessie, met twee of meer kwartalen krimp achtereen, komt in Nederland weinig voor. De ‘recessie’ van begin deze eeuw voldeed niet aan die definitie. Ook de laagconjunctuur van begin jaren negentig was naar de letter van de wet geen echte recessie.
De reeks kwartaalcijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek begint pas in 1988, en sinds dat jaar was er nooit sprake van twee achtereenvolgende kwartalen met krimp (zie: IN BEELD: Eerste recessie in 20 jaar). Waarschijnlijk moeten we voor de laatste recessie terug naar 1982. Gedurende dat jaar kromp de economie met 1,2 procent.
In het vierde kwartaal van 2008 bleef de teller steken bij een krimp van 0,9 procent. Dat viel eigenlijk nog mee. Gezien de dramatische ontwikkelingen op de financiële markten, was een grotere krimp ook goed voorstelbaar geweest.
Elders in Europa was die groter. Het eurogebied als geheel ging er anderhalf procent op achteruit.
Nog een meevaller
Er was nog een meevaller: de werkgelegenheid steeg! Gecorrigeerd voor seizoensinvloeden, kwamen er in het vierde kwartaal dertigduizend banen bij. Eind 2008 hadden bijna acht miljoen mensen een betrekking in Nederland.
Valt de recessie misschien mee? Hebben we ons overdreven zorgen gemaakt, kan Nederland zich aan de ergste gevolgen van de crisis onttrekken?
Helaas, wie dat denkt juicht te vroeg. Als handelsland krijgt Nederland het de komende kwartalen nog keihard voor de kiezen.
Bij ons komt de echte recessie alleen wat later dan in de grote economieën van Europa. Een land als Duitsland opereert als producent op de wereldmarkt. Daar komt de klap van afnemende vraag in bijvoorbeeld de VS en Azië als eerste aan. Pas daarna voelen wij hem.
Krimp bij handelspartners
Bij al onze belangrijkste handelspartners kromp de economie meer dan in Nederland.
De Duitse economie - goed voor bijna een kwart van onze export - ging er eind 2008 maar liefst 2,1 procent op achteruit. Naar België gaat 12 procent van de uitvoer. Dat land kromp met 1,1 procent.
Nummer drie, Groot-Brittannië, zag de economie met 1,5 procent krimpen. Frankrijk (vier) verloor 1,2 procent, de VS (vijf) een vol procent, en Italië (zes) maar liefst 1,8 procent.
Daar gaat Nederland in 2009 bijzonder veel last van hebben. De import van deze landen (dus onze export) zal sneller dalen dan het bruto binnenlands product.
Met name de Europese economieën hebben een grote overheid en een grote dienstensector. Die vormen een buffer voor de binnenlandse economie, waardoor de conjuncturele schommelingen worden gedempt.
Voor de im- en exportsector geldt dat niet. Daar gaat het om conjunctuurgevoelige bedrijven die harder op de rem trappen dan de economie als geheel.
Eind 2008 zat Nederland er ten opzichte van de rest van Europa nog relatief warmpjes bij. Maar als de Europese recessie in de loop van de komende maanden echt doorzet, staan we in ons nachthemd in de ijskoude wind.
Aldus Mathijs Bouwman.