Een kring voor de slachtoffers van het kdv in België.

quote:

Congo: krijgsheer Nkunda gearresteerd

Kinshasa, 23 jan.

De Tutsi-krijgsheer Laurent Nkunda, aanvoerder van de sterkste rebellenbeweging in Oost-Congo, is gisteravond gearresteerd in Rwanda en wordt vastgehouden op een geheime locatie. Dat hebben de autoriteiten van Rwanda en Congo verklaard.

Nkunda is opgepakt terwijl hij probeerde te ontsnappen aan een gezamenlijke militaire operatie van Rwanda en Congo, aldus de officiële lezing. Het is niet bekend wat er gaat gebeuren met Nkunda, die volgens de Verenigde Naties en mensenrechtenorganisaties schuldig is aan onder meer moord en verkrachting.

De met Rwandese hulp verrichte arrestatie van Nkunda vormt, indien waar, een opzienbarende wending in het conflict in Oost-Congo. Congo beschuldigt Rwanda er al jaren van dat het steun verleent aan Nkunda, om daarmee Congo te destabiliseren en zich toegang te verzekeren tot grondstoffen in Oost-Congo.

Nkunda’s arrestatie is ook verrassend omdat de Congolees-Rwandese operatie waarvoor hij op de vlucht zou zijn geslagen, officieel gericht is tegen de FDLR, de Hutu-militie in Oost-Congo die juist geldt als grote tegenstander van Nkunda. De FDLR bestaan uit genocide-plegers die na de volkerenmoord in 1994 in Rwanda de grens over vluchtten naar Oost-Congo. Het door Tutsi's geregeerde Rwanda stuurde in de jaren negentig tot tweemaal toe troepen Oost-Congo in om de Hutu-extremisten aan te vallen. De tweede invasie, in 1998, mondde uit in een vijfjarige oorlog waarbij acht landen betrokken waren en miljoenen doden vielen.

Ruim drieduizend Rwandese soldaten zijn sinds dinsdag in Oost-Congo. De claim dat het gaat om „waarnemers” valt moeilijk te controleren omdat onafhankelijke waarnemers op afstand worden gehouden. De afgelopen dagen sijpelden wel berichten door dat de Rwandese troepen oprukten naar Nkunda’s hoofdkwartier bij Rutshuru.

Analisten houden er rekening mee dat de verrassende samenwerking tussen Congo en Rwanda een klassiek geval is van handjeklap: Congo geeft Rwanda toestemming om de gehate FDLR op te rollen, op voorwaarde dat Rwanda ook een einde maakt aan de dreiging door Nkunda. Rwanda zou met deze voorwaarde akkoord zijn gegaan omdat het de eigengereide Nkunda steeds meer als een blok aan het been ervaart.

De samenwerking is ook opmerkelijk omdat Congo eerdere beloftes om de FLDR aan te pakken, nooit heeft ingelost. Bovendien neemt het een beduidend risico door Rwandese troepen binnen de grenzen toe te laten. Analisten houden er rekening mee dat president Joseph Kabila bereid is om de FDLR, dat geldt als instrument tegen Nkunda, te ‘offeren’ in ruil voor de verwijdering van Nkunda. Zonder Nkunda heeft hij de FDLR immers niet meer nodig, zo luidt de redenering. Kabila’s bereidwilligheid zou zijn versterkt door het besef dat het Congolese leger, dat notoir slecht georganiseerd is, geen partij is voor Nkunda’s manschappen.

De actie tegen Nkunda zou bovendien vergemakkelijkt zijn door de recente splitsing binnen diens rebellenbeweging NCDP. Nkunda’s voltallige militaire top scheidde zich deze maand af en verklaarde mee te willen werken om Nkunda te neutraliseren. De afvallige factie wordt geleid door Bosco Ntaganda, een voormalige militiestrijder die gezocht wordt door het Internationale Strafhof in Den Haag. Mogelijk is Ntaganda bereid geweest tegen Nkunda op te trekken op voorwaarde dat Congo hem voor uitlevering aan Den Haag zal behoeden.