quote:Reaktie Kees de kort - Die de cijfers van het CPB ook naar de prullenbak verwijstNederlandse economie krimpt volgend jaar driekwart procent
De kredietcrisis zorgt voor een terugval van de economische bedrijvigheid in Nederland die sinds het begin van de jaren tachtig niet is voorgekomen. In 2009 krimpt de Nederlandse economie naar verwachting met ¾%. Dit heeft het Centraal Plan Bureau (CPB) maandag 8 december bekendgemaakt.
Vooral het exporterende bedrijfsleven ondervindt de gevolgen van de internationale economische malaise. Opdrogende financieringsbronnen en de terugval van de productie ontmoedigen bovendien de investeringen.
In de huidige raming ligt besloten dat de wereldhandel en de kredietverlening in de loop van volgend jaar enigszins herstellen. De Nederlandse economische groei trekt hierdoor aan, zodat deze 1% bedraagt in de prognose voor 2010.
De onzekerheden rondom de timing van dit herstel zijn echter groot. Door de terugval van de economie loopt de werkloosheid de komende twee jaar sterk op, tot 6½% in 2010. Lagere grondstof- en energieprijzen drukken de inflatie, wat de ontwikkeling van de koopkracht ten goede komt.
De ongunstige economische situatie komt ook in de overheidsfinanciën tot uiting. Het begrotingsoverschot van dit jaar slaat om in een tekort van 2,4% BBP in 2010. Dit wordt grotendeels veroorzaakt door lagere ontvangsten uit belasting- en premieheffing en aardgas en door hogere uitgaven aan werkloosheidsuitkeringen.
Dit zijn de hoofdlijnen uit de maandag 8 december gepresenteerde Decemberraming 2008. Door de kredietcrisis is er sprake van een uitzonderlijke economische situatie. Daarom presenteert het Centraal Planbureau in deze Decemberraming 2008 niet alleen analyses en prognoses voor de Nederlandse en voor de wereldeconomie in het huidige en het komende jaar, 2008 en 2009, maar ook voor 2010.
Wereldhandelsvolume neemt volgend jaar af
De toch al aanzienlijke problemen op de internationale financiële markten zijn sinds het faillissement van Lehman Brothers op 15 september alleen maar toegenomen. Voor nagenoeg alle westerse economieën is het beeld voor volgend jaar dan ook somber.
Zowel in de Verenigde Staten als in het eurogebied krimpt de economie. Ook opkomende economieën blijven niet buiten schot, al blijft de economische groei in China hoog vergeleken met die in de rijke landen. In 2010 volgt een beperkt herstel in de Verenigde Staten en het eurogebied.
In 2010 is in de prognose sprake van een bescheiden groei van 3% door het beperkte economische herstel in de Verenigde Staten en het eurogebied.
Onzekerheden ongekend groot
De ramingen van de Nederlandse economie zijn met grote onzekerheden omgeven. Van belang is vooral hoe lang en in welke mate de financiële markten nog in de greep blijven van de economische crisis. De neerwaartse risico's zijn aanzienlijk. Vooral de doorwerking van de financiële crisis op de reële sector kan ernstiger zijn dan nu in de ramingen wordt verondersteld.
Werkloosheid loopt sterk op
Dit jaar komt een einde aan een periode van drie jaar waarin de werkloosheid daalde. De arbeidsmarkt reageert vertraagd op de terugval van de productie. Hoewel naar verwachting ook volgend jaar de werkloosheid al toeneemt, zal de werkloosheid echter vooral in 2010 stijgen.
Volgend jaar is naar verwachting 4½% van de beroepsbevolking werkloos, terwijl in 2010 dit percentage 6½ is. Het gemiddelde aantal werkloze personen in dat jaar is bijna 200 000 hoger dan in 2008. Daarmee is de daling van de afgelopen drie jaar ongedaan gemaakt.
Inflatie en loonstijging gematigd
Door de wereldwijd afnemende economische bedrijvigheid zijn met name de olieprijzen de afgelopen maanden flink gedaald. In de raming wordt gerekend met een olieprijs van 50 dollar per vat Brent in de komende twee jaar, vrijwel een halvering ten opzichte van de 98 dollar die dit jaar gemiddeld voor een vat Brent moest worden neergeteld. Dit vermindert de inflatie.
De geraamde stijging van de consumentenprijsindex is 1½% in 2009 en 1% in 2010, tegenover 2½% in 2008. De lagere inflatie heeft een drukkend effect op de loonontwikkeling, net als de verslechterde situatie op de arbeidsmarkt. De loonstijging in de cao's wordt geraamd op 3% in 2009 en 1½% in 2010.
Vermogensverliezen temperen consumptiegroei
De consumptieve bestedingen van gezinnen groeien dit jaar nog met 2%, maar volgend jaar is naar verwachting sprake van een nulgroei. Opmerkelijk genoeg stijgt het reëel beschikbaar gezinsinkomen dan juist iets harder dan in 2008, vooral door de lagere inflatie. Dit wordt echter volledig tenietgedaan door de effecten van de opgetreden vermogensverliezen.
De AEX-index lag ultimo november bijna 50% lager dan eind 2007. Dit werkt sterk door in de consumptiegroei van volgend jaar. Verondersteld wordt dat in 2010 geen verdere vermogensverliezen worden geleden. Omdat bovendien sprake is van een bescheiden inkomensverbetering, consumeren huishoudens in 2010 naar verwachting
1½% meer.
Koopkracht verbetert in 2009 en 2010
De statische koopkracht - die geen rekening houdt met individuele veranderingen zoals promotie, werkloosheid, samenwonen of scheiden - neemt in 2009 in doorsnee met 1¾% toe. De koopkracht verbetert sterk t.o.v. de raming in de Macro Economische Verkenning van september jl. doordat de inflatie snel afneemt vanwege de daling van de olieprijs.
De inkomensstijging is in 2009 nog vrij hoog, mede doordat bij de afsluiting van cao's nog werd gerekend op een hoge inflatie en een lage werkloosheid. Werknemers houden bovendien netto meer over, doordat zij vanaf 2009 geen WW-premie meer hoeven te betalen.
De koopkracht van 65-plussers neemt in veel gevallen nog toe, ondanks de achterblijvende indexatie van de aanvullende pensioenen. 65-plussers met individuele inkomens boven 34 000 euro gaan er dikwijls in koopkracht op achteruit, doordat zij niet profiteren van de verhoging van de ouderenkorting.
Bedrijven investeren minder
Het volume van de investeringen van bedrijven neemt in de prognose de komende twee jaar af. Er is gezien de zwakke vraag weinig noodzaak te investeren in nieuwe machines. Bovendien daalt het rendement op investeringen door lagere winsten.
De kredietcrisis leidt daarnaast tot hogere rentes op leningen, wat investeringen duurder maakt. Ten slotte hebben banken de kredietvoorwaarden voor bedrijven aangescherpt, zodat de financiering van de investeringen moeilijker is geworden.
Internationale malaise treft uitvoer
De verslechterde internationale economische situatie zorgt naar verwachting in 2009 voor een daling van de uitvoer van fabrikaten met
2¼%. De prijsconcurrentie verbetert door de recentelijk goedkoper geworden euro, maar dit biedt geen soelaas. Zowel de binnenslands geproduceerde uitvoer als de wederuitvoer dalen.
Het is naar verwachting vooral de wederuitvoer die harde klappen krijgt. De wederuitvoer bestaat voor een relatief groot deel uit goederen die conjunctuurgevoeliger zijn. In 2010 trekt de wereldhandel weer iets aan. In navolging daarvan neemt ook de uitvoer toe. Vooral de wederuitvoer kan dan profiteren.
Overheidsfinanciën
De snel verslechterende economische vooruitzichten komen ook bij de overheidsfinanciën tot uiting. Het begrotingsoverschot van 1,3% BBP dit jaar slaat om in een tekort van naar verwachting 1,2% BBP in 2009 en 2,4% BBP in 2010. De economische tegenwind uit zich bij de collectieve financiën in aanzienlijk lagere ontvangsten uit belasting- en premieheffing en in hogere uitgaven aan werkloosheidsuitkeringen.
Bovendien ondersteunt het kabinet de conjunctuur door lastenverlichting te geven. Naast de lastenverlichting die al was opgenomen in de begroting voor volgend jaar, worden de lasten verder verlaagd door versnelde fiscale afschrijving op investeringen toe te staan.
De EMU-schuld neemt als gevolg van de interventies van het rijk in de financiële sector aanzienlijk toe. Daartegenover staan meer bezittingen, zodat de netto vermogenspositie in eerste instantie niet verandert.
Correlatie artikel...
quote:Worden we voorgelogen met semi-positieve cijfers ?'Catastrofale krimp Duitse economie'
De Duitse economie wordt zwaarder geraakt door de recessie dan eerder gedacht. Deutsche Bank rekent op een krimp van 4 procent in 2009.
Dat schrijft de Duitse krant Bild op basis van een interview met de hoofdeconoom van de grootste Duitse bank.
Gevolgen recessie
Volgens Norbert Walter zal exportland Duitsland zwaarder getroffen worden door de recessie dan tot nu toe wordt aangenomen door de Duitse regering, de Bundesbank en zelfs de OESO.
Die rekenen op een kleine krimp van de Duitse economie in 2009, van 0,2 procent tot - in het ergste geval - 0,8 procent. Walter voorziet een dramatische krimp van maximaal 4 procent
Lagere export
Volgens Walter zal de export van Duitse producten komend jaar sterk afnemen. In combinatie met een sterk afnemende binnenlandse consumptie, zal dat leiden tot een inzakking van het bruto nationaal product.
De econoom waarschuwt dat de Duitse regering direct stappen moet ondernemen om in ieder geval de consumptie op peil te houden.
Verlaging btw
Hij stelt voor dat de btw voor het hele jaar verlaagd wordt naar 16 procent, van de huidige 19 procent. Dat moet producten goedkoper maken en aldus de consumptie stimuleren.
De Duitse regering had eerder al de werkloosheidspremie-bijdragen verlaagd, in een poging meer geld in de portemonnee van de consument te krijgen.
Handelspartner Nederland
Komt de duistere voorspelling van Walter uit, dan betekent dat automatisch dat er ook grote problemen komen voor Nederland. Duitsland is veruit de grootste export-handelspartner van Nederland.
Ongeveer een kwart van alle export gaat naar de oosterburen.
Poll: Centraal Plan Bureau is te optimisch.
Tussenstand:
Ook een poll maken? Klik hier
quote:Zoiets.... ze hebben ook een negatief scenario van -2 % op de plank liggen die vreemd genoeg niet als leidraad wordt genomen.Op dinsdag 9 december 2008 22:45 schreef PietjePuk007 het volgende:
Ze hebben toch 2 versies gemaakt begreep ik ergens? Een "normale" en eentje als de kredietcrisis nog een keer keihard toeslaat?
Wat nu als we begin 2009 al ruim onder de -2 % zitten te stampen. Kees de Kort is redelijk duidelijk hierover...
In februari krijgen we dus nog een update.
CPB heeft verdacht veel weg van een Amerikaans ratingbureau. Ontkennen tot er niks meer te ontkennen valt.
) terwijl dat een week later niet het geval is. Nu is de crisis al 3 maanden in volle en gang en dan komt het CPB met nieuws wat iedereen die een beetje het economische nieuws volgt al lang wist, er komt een recessie.De overheid en de overheidsorganen lijken nog steeds te denken dat het geven van zo rooskleurig mogelijk informatie er toe bij kan dragen dat een recessie minder diep wordt. Men heeft ergens eens iets gelezen over een self-fulfilling prophecy en meteen neemt men dat effect maar voor waar aan waardoor de te rooskleurig cijfers (de boel voor de gek houden, zo kan je het ook zien) ook nog als legitiem gezien worden. En het wordt er alleen maar erger door, want wie gelooft de overheid nog als het gaat economische vooruitzichten? De overheid heeft zichzelf lelijk buiten spel gezet.
Als de Duitse economie 4 % gaat krimpen dat komt Nederland wel zo ongeveer op 3,5 % krimp uit (boerenbedrijven en energie houden de boel nog wat overeind).
quote:In de Volkskrant vertelde het CPB toch echt heel duidelijk dat hun eigen cijfers niet betrouwbaar zijn ofwel dat ze erg weinig informatie hebben. Tevens vermelden ze duidelijk dat het ook heel goed -2% kan worden. Zie ook:Worden we voorgelogen met semi-positieve cijfers ?
http://www.volkskrant.nl/vk-online/today.html
En om te lezen wat er op de voorpagina stond:
http://www.volkskrant.nl/(...)ok_2_procent_krimpen
Zou natuurlijk kunnen dat de berichtgeving in andere kranten of andere media anders was. Het interview op de voorpagina van de volkskrant was iniedergeval naar mijn mening erg duidelijk. Ze probeerden het niet mooier te maken dan het is.
quote:"dat doen we natuurlijk met kees de kort . . ."Op dinsdag 9 december 2008 22:40 schreef Drugshond het volgende:
[..]
Reaktie Kees de kort - Die de cijfers van het CPB ook naar de prullenbak verwijst
quote:Ben het niet altijd met je analyses eens... iets te liberaal.Op dinsdag 9 december 2008 23:12 schreef Bolkesteijn het volgende:
De overheid en de overheidsorganen (ook het CPB) hebben natuurlijk alle geloofwaardigheid verloren. Eerst verkondigd Bos en het CPB dat er geen reden is om aan te nemen dat de kredietcrisis over slaat naar de reële economie en Europa. Vervolgens zegt Bos dat Fortis gered is (het eerdere statement was dus al achterhaald
De overheid en de overheidsorganen lijken nog steeds te denken dat het geven van zo rooskleurig mogelijk informatie er toe bij kan dragen dat een recessie minder diep wordt. Men heeft ergens eens iets gelezen over een self-fulfilling prophecy en meteen neemt men dat effect maar voor waar aan waardoor de te rooskleurig cijfers (de boel voor de gek houden, zo kan je het ook zien) ook nog als legitiem gezien worden. En het wordt er alleen maar erger door, want wie gelooft de overheid nog als het gaat economische vooruitzichten? De overheid heeft zichzelf lelijk buiten spel gezet.
Als de Duitse economie 4 % gaat krimpen dat komt Nederland wel zo ongeveer op 3,5 % krimp uit (boerenbedrijven en energie houden de boel nog wat overeind).
Maar ik denk wel dat je gelijk hebt aan de voordeur van deze re-presentatie van gegevens.
De overheid doet imo een wilde gok.... onze economie is 70 % intern... 30 % extern (60/40) mag ook.
Zolang mensen denken dat het wel mee zal vallen is onze economie een beetje gered zullen we maar denken. Maar die koek van consumentenbestedingen is snel op als banken niet dezelfde pas aanhouden (en dat zullen ze nu never nooit (flex krediet) meer doen).
Dus vroeg of laat komt er eens een slecht nieuws gesprek. En het CPB is daar imo geen voorbode van.
Hell... de politiek is nu nog bezig met een achterhoede gevecht (om de rust te bewaken, geen ontslagen.. nationalisering en zo). Maar dat zal eens op de pijnbank terecht komen bij aflatend nieuws van verbeterende omstandigheden.
Halverwege vorig jaar las ik al in artikelen... mwah begin 2009 (dan het zoet)... nu ligt de lat al op 2010. En we leven nog steeds in 2008.... et al. niet echt geloofwaardig in mijn ogen.
quote:Nou vooruit dan -2 % min..... dat is worse case (ze zijn niet lager gegaan, dat is volgens mij ook niet het scenario waar de politiek mee verder aan de bak gaat).... Maar nog te optimistisch imo. Onze oosterburen zijn iets duidelijker. En onze afhankelijkheid ten opzichte van Duitsland enorm.Op dinsdag 9 december 2008 23:24 schreef Dlocks het volgende:
[..]
In de Volkskrant vertelde het CPB toch echt heel duidelijk dat hun eigen cijfers niet betrouwbaar zijn ofwel dat ze erg weinig informatie hebben. Tevens vermelden ze duidelijk dat het ook heel goed -2% kan worden. Zie ook:
http://www.volkskrant.nl/vk-online/today.html
En om te lezen wat er op de voorpagina stond:
http://www.volkskrant.nl/(...)ok_2_procent_krimpen
Zou natuurlijk kunnen dat de berichtgeving in andere kranten of andere media anders was. Het interview op de voorpagina van de volkskrant was iniedergeval naar mijn mening erg duidelijk. Ze probeerden het niet mooier te maken dan het is.
quote:Yup... Kees >> Bos, Balkie (van waar staan we nu).Op dinsdag 9 december 2008 23:25 schreef TubewayDigital het volgende:
[..]
"dat doen we natuurlijk met kees de kort . . ."
quote:Op dinsdag 9 december 2008 23:12 schreef Bolkesteijn het volgende:
De overheid en de overheidsorganen (ook het CPB) hebben natuurlijk alle geloofwaardigheid verloren. Eerst verkondigd Bos en het CPB dat er geen reden is om aan te nemen dat de kredietcrisis over slaat naar de reële economie en Europa. Vervolgens zegt Bos dat Fortis gered is (het eerdere statement was dus al achterhaald
De overheid en de overheidsorganen lijken nog steeds te denken dat het geven van zo rooskleurig mogelijk informatie er toe bij kan dragen dat een recessie minder diep wordt. Men heeft ergens eens iets gelezen over een self-fulfilling prophecy en meteen neemt men dat effect maar voor waar aan waardoor de te rooskleurig cijfers (de boel voor de gek houden, zo kan je het ook zien) ook nog als legitiem gezien worden. En het wordt er alleen maar erger door, want wie gelooft de overheid nog als het gaat economische vooruitzichten? De overheid heeft zichzelf lelijk buiten spel gezet.
Als de Duitse economie 4 % gaat krimpen dat komt Nederland wel zo ongeveer op 3,5 % krimp uit (boerenbedrijven en energie houden de boel nog wat overeind).
+1
Dan vallen we terug naar het jaar 2002? 2003?
Wat hadden we het toen ook slecht.
Waar de Walter zo negatief precies is niet geheel duidelijk, behalve dat ze erop wijzen dat duitsland als sterk export-afhankelijk land enorm van de wereldconjunctuur afhankelijk is en bv een zeer lage dollar hen zeer schaad,a lswel en hoge olieprijs .. (waarbij in het geval van beiden dat juist nu wel meevalt)
tevens rekent Norbert Walter op een sterk afnemende binnenlandse consumptie ... zonder erg duidelijke onderbouwing.
Juist op dat laatste punt lijkt het me eerder dat Walter het veels te negatief ziet... De consumptie in duitsland lijkt eerder te stijgen, de koopkracht neemt daar namelijk wel redelijk toe.... de werkgelegenheid is behoorlijk gestegen, evenals de overheidsinkomsten en de duitse overheid kan nu eindelijk weer meer gaan besteden (wat zich zal uiten in een verhoging van de rente-pensioenen, die twee jaar op een nulronde gezet was).
Tov enkel jaren terug komen de duitsers net uit een fase waar de consumptie een absoluut zogenkindje was en nauwelijks steeg (het duitse herstel werd gedragen door een enorme stijging van hun export)....
Dalende rente lijkt dat effect eerder te versterken.
Dat betekent ook juist dat die consumptie nauwelijks verder _kan_ dalen en consumenten eerder uitstaande bestedingen hebben die ze niet echt verder zullen kunnen blijven uitstellen..
wat dat betreft lijkt het me waarschijnlijker dat de consumptie een deel van de daling van inkomsten uit een afnemende export zal kunnen opvangen, ipv dit te versterken.
Overigens,
het betreft hier een persoonlijke uitspraak van de econoom Norbert Walter en niet de officiele prognose van de Deutsche bank... die los van de mening van Walter (die daar wel hoofd-econoom is, maar in at interview gewoon zn mening gaf en een 30% kans voospelde dat die 4% ook gehaald zou kunnen worden in 2009) vasthoud aan de prognose van een teruggang van 0,8%
[ Bericht 3% gewijzigd door RM-rf op 10-12-2008 12:37:41 ]
quote:Forse krimp Duitse economie verwacht
De Duitse economie zal volgend jaar met 2,2 procent krimpen. Dat zou de scherpste recessie zijn in Duitsland sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog. Dat liet het toonaangevende economische onderzoeksinstituut Ifo donderdag weten.
In juni ging het Ifo nog uit van een groei met 1 procent in 2009. ,,De seinen staan op rood voor de Duitse economie'', aldus Ifo-directeur Hans-Werner Sinn. "De Duitse economie, die dankzij haar export juist kon profiteren van de sterke wereldwijde groei, wordt nu meegezogen in de maalstroom van de internationale economische crisis'', zei Sinn.
Duitsland in mineur
Ook in 2010 blijft de grootste economie van Europa in mineur, met een verwachte krimp van 0,2 procent, aldus het Ifo. Voor dit jaar rekent het instituut uit München nog op een groei van 1,5 procent. Woensdag kwam het onderzoekinstituut RWI uit Essen met een voorspelling voor een krimp van 2 procent in 2009, tegen een eerder verwachte groei van 0,9 procent.
quote:niemand kan een foutloze 'prognose' maken... het zijn altijd verwachtingen die makkelijk aangepast kunnen worden en die ook erg vatbaar zijn voor politieke beinvloedding. (zeker in duitsoland gaan zulke prognoses vaak diekt gepaard met voorstellen wat de regerring zou moeten doen, het RWI raad in dit geval een verlaging van de inkomstenbelasting aan... overigens lijkt dat een betje te laat, merkel is bij de laatste CDU-vergadering heel specifiek en uitgesproken geweest dat iedere vorm van belastingverlaging afgewezen wordt... waarschijnlijk groendeels uit politiek opportunisme, omdat momenteel geen belangrijek veriezingen voorstaan zou het politiek effect miniem zijn, liever bewaard ze dat voor verkiezingsjaren.. zoals eind volgend jar)Op donderdag 11 december 2008 13:16 schreef Drugshond het volgende:
En die prognose van -0,8 % valt er nu al onderuit.
[..]
Bovendien zijn er ontelbare instituten die zulke prognoses doen..
in dit geval is het RWI uit essen een andere instantie dan de Deutsche Bank en heeft de prognose van de Deutsche Bank niet zo heel veel te maken met de prognose van het RWI. (buiten dat ze dezelfde economische ontwikeling pretenderen te 'voorspellen').
Overigens is het wel opvallend dat het RWI ook ervan uitgaat dat de consumptie niet zal dalen in 2009 en ze de geprognosticeerde teruggang van de duitse economie puur enkel en alleen baseren op een teruggang van de export ..
voor nederland is dat voordelig, omdat juist nederland duitsland als grootste importeur van hun goederen kent en het sterk de duitse consumptie is van nederlandse producten die het nederlanddse BNP sterkt ... op dat punt hoeft nederland niet al te grote angsten te kennen. al zal de sterkere verwakking van de amerikaanse en engelse consumptie wel hard inslaan
quote:Hear hearOp woensdag 10 december 2008 12:26 schreef RM-rf het volgende:
de voorspelling vande Deutsche BankNorbert Walter is imho eerder enorm negatief en een van de aller- en allernegatiefste voorspellingen van allerhande instituten, bedrijven en instanties...
quote:Nederlandse economie sterker gekrompen dan gedacht
Den Haag, 24 sept. De Nederlandse economie is in het tweede kwartaal sterker gekrompen dan eerder werd aangenomen. Ten opzichte van een jaar eerder ging de economie met 5,4 procent achteruit, dat is 0,3 procentpunt meer dan in augustus werd gemeld.
Dat meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) vandaag op basis van een tweede raming. In vergelijking met het eerste kwartaal ging het bruto binnenlands product (bbp) van Nederland met 1,1 procent achteruit. Bij de eerste raming werd een krimp van 0,9 procent op kwartaalbasis gemeld.
Vooral de zakelijke dienstverlening deed het minder goed dan aanvankelijk werd gedacht.