Hoelang zijn chemicaliën houdbaar?

Voor ontwikkelaar geldt dat de meeste geconcentreerde ontwikkelaren in onaangebroken verpakking ontzettend lang houdbaar zijn. Aangebroken zijn alleen Rodinal en Neofin de houdbaarheidskampioenen.
Eenmaal aangemaakt begint een oxidatieproces dat maakt dat de soep niet langer dan een week of zes in een afgesloten fles goed blijft.
Voor fixeer geldt hetzelfde, alleen is dat eenmaal aangemaakt een stuk langer houdbaar.
Bedorven ontwikkelaar herken je aan de kleur (aangemaakt is het dan donkerbruin) en soms zelfs aan neerslagen.
Bedorven fixeer herken je aan de geur, het ruikt niet meer zuur, maar er komt een soort salmiakachtige geur aan te zitten, vooral als ie al eens is gebruikt.

Papier gaat na verloop van tijd een ouderdomssluier krijgen. die manifesteert zich door het verschijnsel dat de witten niet meer optimaal wit worden, maar ietwat dekking krijgen waardoor je de crisp er niet meer in krijgt.
Die ouderdomssluier is enigszins te omzeilen door in iets te sterke ontwikkelaar te ontwikkelen en dat nogal strak op de klok te doen, de plaat is er dan net uit voordat die sluiering aan ontwikkelen toe is.

Als het je eerste doka-ervaringen zijn kun je eerst eens met ouder materiaal beginnen om het proces een beetje in de vingers te krijgen, weet je eenmaal hoe alles reageert, dan pak je een lekker vers pak papier en verse chemie en ga je voor het echte werk.

Kleur zelf doen is eigenlijk tegenwoordig te bewerkelijk om echt leuk te zijn, wil je er een beetje plezier aan hebben dan moet je al snel in termen van ontwikkelmachines gaan denken. Hoe je het ook inricht, de kosten per vergroting blijven hoog
Het best haalbare resultaat overtref je vervolgens met een goeie scan, een goeie nabewerking en een crt-printje van een paar dubbeltjes bij de HEMA.

quote:

Op maandag 4 februari 2008 18:04 schreef veldmuis het volgende:
Erg bedankt voor je verhaal, dat maakt veel duidelijk.
Analoog is echt een compleet onbekende wereld voor me .

Maar mooi dat het spul dus in ieder geval nog enigszins bruikbaar is.

Ik moet de film ook nog gaan halen, heb je daarin ook nog een tip? Omdat het m'n eerste stapjes zijn wil ik gewoon wat lekker goedkoops.

Welke filmontwikkelaar heb je _{Ik zou je een Tri-X kunnen adviseren, maar als je al een fles Rodinal hebt staan ga je daar niet blij mee worden}

Tvp.
Heb toevallig laatst zelf de oude analoge reflexcamera van mijn vader gejat en zowel Kodak 400Tmax als 400TX gekocht. Binnenkort eens de chemicalien en ontwikkeltank halen kunnen we ook lekker spelen :p

Probleemloze combi: Tmax in Tmax

Ik ga morgen ook eindelijk de spullen halen om thuis zwart wit te ontwikkelen, nu nog proberen een vergroter te krijgen en dan ook afdrukchemicaliën halen
Maar weet iemand hier wat het verschil is tussen kleur en zwartwit ontwikkeling, en wat er gebeurd wanneer je een kleurenfilm ontwikkeld volgens de zwartwit ontwikkeling?

quote:

Op dinsdag 12 februari 2008 21:23 schreef snopprinses het volgende:
Ik ga morgen ook eindelijk de spullen halen om thuis zwart wit te ontwikkelen, nu nog proberen een vergroter te krijgen en dan ook afdrukchemicaliën halen

Ooit wordt het populair

quote:

Maar weet iemand hier wat het verschil is tussen kleur en zwartwit ontwikkeling, en wat er gebeurd wanneer je een kleurenfilm ontwikkeld volgens de zwartwit ontwikkeling?

Even een vereenvoudigde procesbeschrijving
zwartwit:
ontwikkelen : Het belichte deel van de emulsie wordt omgezet in zilver
fixeer : het resterende zilverhalogenide wordt opgelost.

kleur
ontwikkelen : het belichte deel van de emulsie wordt omgezet in zilver, daaraan koppelen zich kleurstoffen (voor elke laag een andere kleurstof)
bleekfixeer : zilverhalogenide wordt opgelost, metallisch zilver wordt weggebleekt, het restant is een kleurstofbeeld.

Zou je een kleurfilm in de zwartwitsoep hangen, dan blijft er dus naar alle waarschijnlijkheid een mengsel over van een zilverbeeld met daaraan van alles gekoppeld dat het beeld niet fraaier maakt en het negatief niet houdbaarder. Niet aan beginnen dus.

quote:

Op woensdag 13 februari 2008 00:00 schreef Ouwesok het volgende:

[..]

Ooit wordt het populair

Wat bedoel je?

quote:

Even een vereenvoudigde procesbeschrijving
zwartwit:
ontwikkelen : Het belichte deel van de emulsie wordt omgezet in zilver
fixeer : het resterende zilverhalogenide wordt opgelost.

kleur
ontwikkelen : het belichte deel van de emulsie wordt omgezet in zilver, daaraan koppelen zich kleurstoffen (voor elke laag een andere kleurstof)
bleekfixeer : zilverhalogenide wordt opgelost, metallisch zilver wordt weggebleekt, het restant is een kleurstofbeeld.

Zou je een kleurfilm in de zwartwitsoep hangen, dan blijft er dus naar alle waarschijnlijkheid een mengsel over van een zilverbeeld met daaraan van alles gekoppeld dat het beeld niet fraaier maakt en het negatief niet houdbaarder. Niet aan beginnen dus.

hm ok Het is dus ook een stuk ingewikkelder dan neem ik aan om te ontwikkelen.
We mogen op school namelijk niet zelf kleurontwikkeling doen, maar er is nooit verteld waarom niet

quote:

Op woensdag 13 februari 2008 00:46 schreef snopprinses het volgende:

[..]

Wat bedoel je?
[..]

hm ok Het is dus ook een stuk ingewikkelder dan neem ik aan om te ontwikkelen.
We mogen op school namelijk niet zelf kleurontwikkeling doen, maar er is nooit verteld waarom niet

Kleurontwikkeling is veeeeeeel makkelijker dan zwartwit. Kleur kan namelijk maar op één manier, de goeie.(spul op 38^o, 3'15"ontwikkelen, even stoppen, paar minuten bleekfixeer, zes gangetjes spoelen en drogen. Niet echt spannend)
Zwartwit kent veel meer parameters die bepalen hoe je moet willen ontwikkelen.
Het moeiiljke bij kleur zit hem in de nauwe toleranties in temperatuur. met een simpele mantelbadprocessor is het echter al geen issue meer en is het eigenlijk een stomvervelend klusje.

De reden waarom je waarschijnlijk op school geen kleur mag ontwikkelen heeft iets met de kosten te maken, zelf doen is duurder dan laten doen. Het heeft als enige voordeel dat je met echt kras- en vlekvrije negatieven aan de slag kunt.

Trouwens iemand ervaring hier met filmscanners?
Of het laten scannen van je negatieven? Want ik kom er net achter dat we hier heel ruimte hebben die we voldoende kunnen verduisteren (of waar geen stromend water aanwezig is).

Als je zelf kleur negatief(c41/cn16) wilt ontwikkelen maar twijfelt aan je eigen kunde en ook evt de resultaten zou je eerst eens dia (E6)kunnen proberen.
C41 ontwikkeling beoordelen is natuurlijk niet zo eenvoudig aangezien je door het (oranje) masker de densiteit niet zo makkelijk kunt beoordelen, een densitometer lost dat op maar die zijn (erg) duur)
Als je goede resultaten bereikt met E6 kun je wel aannenemen dat de c41 die je ontwikkelt ook goed is.

Grote truuk bij negatief en dia ontwikkeling is de tijdsverlenging die je moet toepassen bij het 2e,3e en evt 4e keer gebruiken van je chemie.
Je kunt je chemie natuurlijk ook eerder ( na 1 keer) weggooien maar dan wordt het wel erg duur.

Tussenoplossing is de sterk verdunde eenmalig bruikbare chemie, je verdunt de chemie dan zodanig dat je met 1 pakketje chemie toch 3 of 4 keer kunt ontwikkelen maar dan wel dus iedere keer met een "verse" set chemie.
Nadeel: de tijden worden behoorlijk langer en het contrast heeft iets te lijden wat bij erg dun belichte negatieven een wat flets beeld op kan leveren.
Voordelen: dus iedere keer verse chemie waardoor je werkwijze erg constant wordt ,en ontwikkel strepen als gevolg van eenzijdige of te regelmatige aggitatie(bv met Jobo drums) zijn nagenoeg uitgesloten.

Heb laatst ook een paar rolletjes zwart/wit gehaald met 't idee om zelf te gaan ontwikkelen

quote:

Op donderdag 14 februari 2008 00:42 schreef robber57 het volgende:
Grote truuk bij negatief en dia ontwikkeling is de tijdsverlenging die je moet toepassen bij het 2e,3e en evt 4e keer gebruiken van je chemie.
Je kunt je chemie natuurlijk ook eerder ( na 1 keer) weggooien maar dan wordt het wel erg duur.

Ik gebruikte in de tijd dat ik zelf nog C41 deed minilabchemie. Die werkt met een replenisher die je door het toevoegen van 'starter' tot ontwikkelaar verheft. Per 36 opnamen kb- of 120-film werd er 28ml replenisher aan de ontwikkelaar toegevoegd, net zo lang tot ik de helft van het oorspronkelijke volume had bijgevuld. Het werkte bijzonder constant.

Kan ook, maar het meest vervelende probleem waar ik altijd tegenaan liep is de slechte houdbaarheid van c41 en e6 chemie.
je moet eigenlijk toch 4 of meer rolletjes opsparen en het liefst je chemie in 1 keer opgebruiken, ik merkte nl toch meestal wel dat na een week of 6 of meer de tijden van de ontwikkelaar te kort werden: de activiteit van de ontwikkelaar loopt terug en daardoor moet je langer ontwikkelen.
ik kon dat allemaal vrij makkelijk controlleren aangezien een kennis een densitormeter had en ik altijd het eerste shot een grijskaart+ colourchecker fotografeerde (met studioflitsters).

Tipje voor het langer kunnen bewaren van je chemie: naruurlijk de flessen altijd zo vol mogelijk, je moet dus meerdere maten flessen in huis hebben.
De flessen sluit je dan af met Vacu-Vin dopjes en pomp, vacu-vin is een speciaal rubber dopje welke je met een handpompje vacuum kunt zuigen, het is bedoeld om een open fles wijn wat langer te kunnen bewaren maar werkt ook prima met chemie, je koopt een setje bij de blokker of de betere drankenhandel, http://www.vacuvin.nl/Vacuum_Wine_Saver_215.html

En voor de houdbaarheid natuurlijk : Glazen flessen. Ik haalde ze indertijd altijd bij de apotheek, van die bruinglazen flessen, vervuilden lang niet zo snel als plastic en als er een keer iets ontspoorde kon je ze met kokend water snel weer schoonkrijgen.

De vacuvin heb ik ook wel gebruikt alleen had ik al snel mijn bedenkingen wat betreft de interactie tussen chemie en het materiaal van de stop. De stop bevestigde dit wantrouwen door langzamerhand aan de onderkant steeds kleiner te worden

Bovenstaande houdbaarheidsperikelen doen zich overigens alleen voor bij kleurchemie. Voor zwartwit zijn de sapjes en drabjes iets minder fijnbesnaard. De meeste ontwikkelaren verdun je voor kleinbeeld en dan gebruik je die verdunning maar één keer.

Nog een geintje met papierontwikkelaar : gebruik om proefstroken te maken nooit een schaar, die molt het coating van het papier waardoor je ontwikkelaar vergeven raakt van de kleine papiervezeltjes en veel sneller bederft. Kleine stroken sneed ik daarom consequent met de rotatrim die een uiterst gladde kant aan het papier sneed. Gevolg was dat mijn ontwikkelaar twee keer zolang meeging dan bij de methode 'schaar of scheur'

Ipv van een vacu-vin kan je natuurlijk ook een vouwfles gebruiken.
Deze druk je gewoon naar beneden tot de stop het vloeistofniveau bereikt Dop d'r op en klaar.

quote:

Op donderdag 14 februari 2008 13:02 schreef BlaatQ het volgende:
Ipv van een vacu-vin kan je natuurlijk ook een vouwfles gebruiken.
Deze druk je gewoon naar beneden tot de stop het vloeistofniveau bereikt Dop d'r op en klaar.

In de folder werkt dat prima, in de praktijk blijken die flessen slechts korte tijd ingevouwen te zijn. Daarbij zijn het draken om schoon te krijgen, er blijft van alles in die harmonicaconstructie steken