Agrafes | zondag 25 maart 2007 @ 13:22 |
Sinds kort probeer ik mij wat te verdiepen in de Filosofie, het boek Filosofen van Nu van Nicholas Fearn en nog een boekje van Nietzsche gekocht, enorm interessant maar soms ook lastig. Nu kwam ik in het eerste boek een verklaring van Nietzsche tegen aangaande het determinisme waar ik niet helemaal uit kom. Het betreft de volgende tekst: "Van de sterkte eisen dat zij zich niet als sterkte uit (...) is net zo onzinnig als van de zwakte te eisen dat zij zich als sterkte uit(..) Want net zoals het volk de bliksem van het lichten scheidt en het laatste als een doen, als werkzaamheid van een subject ziet dat bliksem heet, zo scheidt de volksmoraal ook de sterkte van de uitingen van die sterkte, alsof er achter de sterkte een indifferent substraat is dat het vrij staat om sterkte te uiten of niet. Maar zo'n substraat is er niet; er is gee 'Zijn' achter het doen, de activiteit, het worden; de dader is er alleen bij gefabriceerd, - het doen is alles. Het volk verdubbelt in feite het doen, waar het bliksem laat lichten, het is een doen-doen, het poneert dezelfde gebeurtenis eerst als oorzaak en dan nog een keer als het gevolg daarvan." (Nietzsche, "Over de geneologie van de moraal") Volgens het boek schetst Nietzsche in dit stuk een oplossing voor het probleem van vrije wil en determinisme, is ons 'pad' al helemaal uitgelegd of hebben wij zelf de macht over onze 'reis'. De bovengenoemde tekst intrigeert me op een of andere manier enorm maar ik vat de volledige betekenis niet helemaal. Misschien zijn er mensen die hun licht op deze tekst willen laten schijnen, het onderwerp is natuurlijk sowieso al goed voor een leuke discussie. | |
Hallulama | zondag 25 maart 2007 @ 13:35 |
Een lap tekst waar ik zelf ook weinig mee kan, en waarover ik me verbaas, dat dergelijke manieren van schrijven blijkbaar nodig zijn om het punt aan te kaarten, volgens mij kan dat ook anders ![]() | |
Hallulama | zondag 25 maart 2007 @ 13:46 |
Wellicht overigens dat op het niveau van het kleinste deeltje de zaken al reeds zijn beslecht, maar dat doet er niet toe, want niemand die het ooit zou kunnen meten, berekenen en voorspellen, namelijk: Als daarvoor een simulator nodig is (een simulator lijkt me essentieel), en met die simulator moet de "realiteit" (zoals we die kennen (!)) gesimuleerd worden, en vervolgens ook nog eens versneld moet worden afgespeeld om zo in de toekomst te kunnen kijken, dan zal dat niet gaan. Immers, de simulatie moet dan ook de simulator zelf meenemen, welke vervolgens op zijn beurt dus ook weer de simulatie in zich heeft, het is een droste effect, een paradox, het is de oneindigheid, dit zal nooit lukken. Oh ja, hoe meer je gebruik wilt maken van je vrijheid van keuze (vrije wil bestaat niet, we hebben slechts vrijheid van keuze binnen een bepaalde context, zoals de wetten der natuur), hoe minder vatbaar voor allerhande emoties je zult moeten zijn. | |
wauzs | zondag 25 maart 2007 @ 14:01 |
Ok, vergeet allereerst niet dat Nietzsche nog geen 2 jaar na het verschijnen van dit boek compleet krankzinnig is geworden. Dat maakt het boek en zijn werk niet minder briljant maar wellicht helpt het met lezen. Nietzsche gaat in het eerste deel van het boek uitgebreid in op de scheiding onder mensen die hij ziet. De heren en de slaven, sterken en zwakken ofwel Gut und Böse. Dit onderscheid heeft geleid tot een onderdrukking van de heren over de slaven. De heren zijn immer actief, het zijn de strijders en de heersers en zijn dus eigenlijk de geboren leiders. Dit leidt, aldus Nietzsche, tot een broeiend haatgevoel (ressentiment, waarover ook Max Scheler) waaruit de slaven een nieuwe moraal, in tegenstelling tot die onderdrukkende van de heren, gaan scheppen. Deze nieuwe moraal houdt in dat iedereen gelijk zou moeten zijn en de heren zich dus niet overheersend, leidend, zouden moeten gedragen. Nietzsche vergelijkt dit dus met het van een bliksem verwachten dat hij geen licht geeft. De slaven, en hun nieuwe slavenmoraal, verwachten tegennatuurlijke dingen van de heren. Hij maakt in het boek ook de vergelijking tussen een roofvogel en een lam. Je kan niet van de roofvogel verwachten dat hij het lam niet aanvalt en opeet, daar is hij voor gemaakt, dat is zijn natuur. De omdraaiïng die de slavenmoraal dus is gaat uit van het, volgens Nietzsche onnatuurlijke, dat het lam de betere is omdat hij niemand kwaad doet. Volgens Nietzsche is dit dus de roofvogel omdat hij slechts doet waar de natuur hem voor geschapen heeft. Dat is even een uitleg in een notendop. Er komt uiteraard veel meer bij kijken, maar als je hier al moeite mee hebt vond je de rest van het boek ook 'pittig' zeker? ![]() [ Bericht 0% gewijzigd door wauzs op 25-03-2007 14:07:50 (typo) ] | |
wauzs | zondag 25 maart 2007 @ 14:06 |
edit- foutje [ Bericht 99% gewijzigd door wauzs op 25-03-2007 14:07:09 (verkeerde knopje) ] | |
gottegottegott | zondag 25 maart 2007 @ 14:09 |
Ik denk dat hij bedoelt dat je op het gebied van je morele overtuiging en handelen geen keuzevrijheid hebt. Alles wat je in je opneemt draag je later weer uit. Je kunt geen ander gedrag uiten dan wat in je aanwezig is. Volgens mij gebruikt hij daarom ook het voorbeeld van de bliksem. De flits is een uitingsvorm van de bliksem, de bliksem kan echter niet bestaan zonder dat de flits erop volgt. Het onderscheid tussen de twee in oorzaak en gevolg is dus puur theoretisch. nou ja ik snap er eigenlijk ook niet veel van maar tot zover zou ik kunnen komen. | |
Agrafes | zondag 25 maart 2007 @ 14:24 |
quote:Mwah, ik lees nu Voorbij goed en kwaad en die is tot nu toe nog zeer goed te doen, leuke "spreuken" ook halverwege. Dank voor de uitleg allen, kzal straks eens alles goed bekijken en zodoende verder proberen te komen ![]() Zoals je het uitlegt snap ik het nu helemaal, het bekijken van het enkele fragment in een context is wel van wezenlijk belang blijkt maar weer. Zoals je dat boek beschrijft klinkt het enorm interessant, ook het boek waar het Unter/Ubermenschen idee in uitgewerkt wordt toch, waar later zn zuster nog flink mee aan de haal is gegaan. Dat boek staat zeker hoog op het lijstje nu, binnenkort ff bestellen ![]() [ Bericht 24% gewijzigd door Agrafes op 25-03-2007 14:34:59 ] | |
wauzs | zondag 25 maart 2007 @ 14:44 |
quote:Ah, je bent niet Zur Genealogie der Moral aan het lezen, dat dacht ik even. Daar sloeg mijn opmerking over dat pittige ook op, want dit stukje komt uit een relatief makkelijk deel van het boek. Nietzsche verwees nogal graag naar z'n eigen boeken om er meer van te verkopen. Zijn werk verkocht indertijd bijzonder slecht en het werd zelfs een probleem om een uitgever te vinden. | |
cajinn | maandag 26 maart 2007 @ 13:12 |
Zijn jullie het hier mee eens? Kan de mens niet anders handelen dan zijn aard is? Volgens mij doen mensen dat juist constant en verschillen ze daar in van de andere dieren. Bewustzijn van je gedrag en abstract kunnen denken zorgen er juist voor dat je anders kunt handelen dan je bent. Volgens deze theorie zouden mensen dus geen echte zelfbeheersing hebben? | |
Forkbender | maandag 26 maart 2007 @ 13:29 |
quote:Als jij denkt dat mensen constant tegen hun aard ingaan, misschien heb je dan een verkeerd idee van de aard van de mens. | |
osho | maandag 26 maart 2007 @ 13:29 |
quote:Ervan uitgaande dat iedereen dit kan en op éénzelde niveau ? | |
wauzs | maandag 26 maart 2007 @ 13:39 |
quote:Vooral dat laatste is een interessant punt. Nietzsche legt dit als volgt uit. Volgens hem hebben mensen wel een moraal in zich maar wordt die door de sociaal opgelegde moraal verdrongen. We krijgen door de slavenmoraal een sociale dwangbuis, zoals hij dat zo mooi noemt, omgewikkeld die ons belet echt ons zelf te zijn. Pas als we ons vrijvechten uit die dwangbuis en los van die opgelegde moraal kunnen leven kunnen we werkelijk tot onszelf keren en onze eigen, echte, moraal ontdekken. Op dit punt ligt ook een mooie vergelijking met de filosofische leer die ten grondslag ligt aan het boedhisme (naam is me even ontschoten). Elk mens zal dus, door los te komen uit die maatschappelijke dwangbuis van de Joods-Christelijke slavenmoraal, tot zelfverinnerlijking moeten komen en daarin zijn eigen, werkelijke moraal, vinden. Deze mens heeft Nietzsche Übermensch genoemd. Een definitie die, zoals meer van Nietzsches ideëen gekaapt is door de nazi's. Hoewel het natuurlijk allemaal filosofisch is heb ik er toch wel een eigen mening over. Mijns inziens is de theorie van Nietsche praktisch niet haalbaar. Een mens zonder sociale dwangbuis is mooi, maar een maatschappij vol van deze vrijgevochten übermenschjes zou gedoemd zijn zichzelf te ontwrichten. Onze vrijheden houden immers op waar die van een ander beginnen. Een basispakket aan normen, een sociale muilkorf zo u wil, lijkt me noodzakelijk voor een goed functionerende maatschappij. Dat is dus niet zo vrij als volgens Nietzsche nodig was, maar wel het praktisch hoogst haalbare. | |
Forkbender | maandag 26 maart 2007 @ 13:40 |
quote:Mooi stukje. Ik denk dat je deze tekst moet zien in Nietzsche's opvatting dat de mens zichzelf vastzet in zijn eigen onderwerping. De 'slaaf' gebruikt zijn eigen wil niet, hij durft niet te kiezen voor de wil tot macht, maar laat zijn lot bepalen door de meester, hetzij door onderworpen te zijn, hetzij door een slavenmoraal te propageren. Deze onderwerping is in wezen een onderscheiden van de actor en de act. De slaven poneren de meester door hem te onderscheiden van zijn daden. Dit is niet juist, volgens Nietzsche. De slaven zouden 'van hun luie reet af moeten komen' en een keer zelf iets ondernemen in plaats van de hele tijd naar anderen te verwijzen. | |
Forkbender | maandag 26 maart 2007 @ 13:44 |
quote:Het is maar wat je voor ogen hebt. Ik denk niet dat Nietzsche het een probleem vond dat de maatschappij ontwricht zou worden. De sociale dwangbuis IS de maatschappij. quote:Dat is een inherent element van de slavenmoraal. | |
wauzs | maandag 26 maart 2007 @ 13:49 |
quote:Dan blijft mijn punt: Hoe moet een mens tot zichzelf keren in een wereld die overheerst wordt door botsende belangen? Het is wel een inherent element van de slavenmoraal, maar dus wel een element dat mijns inziens noodzakelijk is voor het functioneren van een maatschappij. | |
Forkbender | maandag 26 maart 2007 @ 14:05 |
quote:Dat ontken ik ook helemaal niet. Je bent nuchter genoeg om in te zien dat je geen 'revolutie' kunt hebben als je de maatschappij wil houden zoals hij is. Maar wat Nietzsche voorstelt is om zowel de slavenmoraal als de daaruit resulterende maatschappij omver te werpen. Je maakt in je redenering dezelfde fout als de fout die Nietzsche aangeeft: je maakt een onderscheid tussen moraal en datgene waar die moraal in resulteert. Er is geen moraal achter het zijn. | |
cajinn | maandag 26 maart 2007 @ 14:10 |
quote:Ok, dan heb ik dus door alleen dat korte stukje te lezen en niet de hele context zijn punt verkeerd begrepen. Zoals jij het uitlegt ben ik het mee eens, maar dat is volgens mij ook zo ongeveer wat ik zei in mijn post. En dat mensen dus constant tegen hun aard ingaan is eigenlijk wat hij probeert te zeggen. Ik ben het met je eens dat de maatschappij niet goed zou functioneren/niet vreedzaam zou zijn zonder deze "peer pressure". Mensen kunnen namelijk anders zijn niet accepteren, daar zijn ze bang voor, ook in andere mensen (wat de boer niet kent dat vreet ie niet). Daarom ook dat integratie zo moeilijk gaat in Nederland, mensen verwachten eerder assimilatie dan integratie. Als je niet meegaat in de stroom wordt je niet/heel moeilijk geaccepteerd. Triest, ik hoop dat de mensheid ooit leert hiermee om te gaan. | |
wauzs | maandag 26 maart 2007 @ 14:18 |
quote:Akkoord, maar ik had het dan ook over het praktisch hoogst haalbare. Verder geef ik je wel gelijk. Ben bang dat een student rechten het hier wel verliest van een student filosofie ![]() | |
#ANONIEM | maandag 26 maart 2007 @ 18:28 |
Alseerst raad ik je eens aan om Eternal Sunshine of the Spotless Mind te kijken. Deze film concentreet zich namelijk (deels) op het determinisme van Nietzsche (en geeft het een hele liefdevolle insteek) waarin al onze keuzes eigenlijk op een manier al vastliggen zonder dat wij het weten. We leven in de illusie leven dat wij 'vrij' zijn, dat er een 'indifferent substraat' is waarin wij onze keuzes kunnen bepalen (de vrije wil), terwijl dit helemaal niet zo is. Wat wij in ons leven doen wordt allang bepaald door onze persoonlijkheid en het 'idee van de eeuwige terugkeer' waar wij, in alle uiteindelijkheid, mee moeten leren leven. Het 'Idee van de Eeuwige Terugkeer' beschrijft hij bijvoorbeeld in zijn boek De Vrolijke Wetenschap op blz. 204 in paragraaf nummer 341: " 341 Het grootste gewicht. - Als jou nu eens, op een dag of op een nacht, een demon achterna sloop tot in je eenzaamste eenzaamheid en tegen je zei: "Dit leven, zoals je het thans leeft en geleefd hebt, zul je nog eens en nog ontelbare malen moeten leven; en er zal niets nieuws aan zijn, maar elke pijn en elke lust en elke gedachte en verzuchting en al het onuitsprekelijk kleine en grote van je leven moet terugkomen, en wel allemaal in dezelfde rang- en volgorde - en ook deze spin, ook dit maanlicht tussen de bomen ook dit ogenblik en ikzelf. De eeuwige zandloper van het bestaan wordt telkens omgedraaid - en jij ook, stofje van het stof!' - Zou je je niet plat ter aarde werpen en tandenknarsend de demon vervloeken die zo praatte? Of heb je ooit zo'n onbeschrijfelijk ogenblik meegemaakt, waarop je hem zou antwoorden: 'je bent een god, en nooit hoorde ik iets goddelijkers!' Wanneer je die gedachte je in haar macht zou krijgen, ze zou je, zoals je bent, veranderen en misschien vermorzelen; de vraag bij alles en iedereen: 'wil je dit nog eens en nog ontelbare malen?' zou als de grootste nadruk op je handelingen liggen! Of op hoe goede voet zou je moeten staan met jezelf en het leven, om naar niets meer te verlangen dan naar deze uiteindelijke eeuwige bevestiging en bezegeling? - " Het Idee Eeuwige Terugkeer is niet zozeer een kosmologisch idee zoals bij de polythetische godsdienst van het hindoeisme bijv. , maar het is eerder een soort intellectuele en psychologische uitdaging om het Eeuwig Terugkerende in zijn volheid te kunnen accepteren. [ Bericht 0% gewijzigd door #ANONIEM op 26-03-2007 19:15:57 ] | |
#ANONIEM | maandag 26 maart 2007 @ 18:37 |
Oh trouwens, nog voor de liefhebbers heb ik ook nog het citaat waar Eternal Sunshine of the Spotless Mind zijn kern in vindt. ![]() Uit Voorbij Goed en Kwaad, zevende hoofdstuk 'Onze deugden', paragraaf 217: " 217 Oppassen voor hen die het erg belangrijk vinden dat men hun morele tact en een verfijnd moreel onderscheidingsvermogen toeschrijft! Zij geven het ons nooit als zij zich een keer voor onze ogen (of zelfs aan ons) vergrepen hebben, - zij worden onherroepelijk onze instinctieve lasteraars en kwaaddoeners, ook als zij nog onze 'vrienden' blijven. - Zalig zijn de vergeetachtigen: want zij komen ook met hun domheden 'klaar'. " De reden waarom Nietzsche zovaak ramt om juist uit dat slavenmoraal te komen is omdat dan precies bent wat hij al schreef: een slaaf. Je zou geen slaaf moeten zijn, maar juist een ambachtsman, een persoon die zijn leven maakt en ook zijn morele waarden maakt ipv deze te kopieren. Persoonlijkheid, daar draait het hem om. ![]() [ Bericht 3% gewijzigd door #ANONIEM op 26-03-2007 18:40:58 ] | |
sanni | maandag 26 maart 2007 @ 18:44 |
quote:Ha! Daar zat ik dus ook aan te denken ![]() | |
#ANONIEM | maandag 26 maart 2007 @ 18:46 |
quote:De wil tot macht moet je niet lezen als een sociaal-darwinisme zoals je nu doet, maar het vormt juist de reden waarom wij leven, het fundament achter alles. Je moet in de gaten houden dat Nietzsche geinspireerd was door Schopenhauer's werken waarin de 'wil tot leven' voorkwam. Nietzsche heeft dit idee naar zich toegezet en er een 'machtscomponent' aan toegevoegd. De wil om te leven was dus 'de-wil-tot-macht' geworden. ![]() In kentheoretische zin kun je ook de wil tot macht toepassen: in de meest ruime zin ligt in kennis namelijk macht besloten wanneer het begrijpen van de mens tevens een grip op de werkelijkheid impliceert. Kennis is een vorm van ordenen. In deze zin kan zowel het theoretische als het praktische weten dat betrekking heeft op het handelen, beschouwd worden als een vorm van macht. Om macht te verwerven heeft men kennis nodig; om kennis te kunnen verwerven heeft men macht nodig. Ieder kennen wordt gevormd door de wil tot macht, het principe dat tracht een bepaald eigen perspectief of interpretatie sterker te maken, bijvoorbeeld door andere perspectieven of interpretaties in zich op te nemen. Een interpretatie is geslaagd te noemen wanneer deze de levenskracht vergroot. | |
Boswachtertje | maandag 26 maart 2007 @ 22:54 |
De wil tot macht.. blijf het een moeilijk onderwerp vinden, temeer ik nooit aan dhr Nietzsche zelf kan gaan vragen over hoe en wat. Dus ik zal mij moeten verdiepen in zijn werk (wat ik graag wil doen overigens) en dat vergt tijd. Maar ik heb altijd het idee als ik wat van hem lees, dat ik het op een dieper niveau meen te begrijpen.. en tegelijkertijd ik het met de text zelf niet eens ben. Dus ik zal mij eerst nog even verdiepen in alle interessante maar moeilijke materie aangaande Nietzsche en zijn filosofie. Verder nog even een quote uit de film Waking Life van professor philosophy Louis Mackey of the University of Texas at Austin, welke dit idee op zijn eigen manier toch wel aardig benadert m.i. : quote:Het is een ietwat andere kijk op de zaak, maar het is evengoed een zeer sterke vraag op het eind. Wat maakt ons tot mens en wat ontbreekt hierbij? het gat tussen Plato & Nietzsche en de normale mens.. is dat volgens deze man het verschil tussen de 'nieuwe' Bovenmens en de normale mens? Of is dit enkel een opstapje in de richting van een voller menselijk bestaan? | |
speknek | maandag 26 maart 2007 @ 23:35 |
quote:Dit vind ik wel heel vrijelijk geassocieerd. | |
#ANONIEM | dinsdag 27 maart 2007 @ 01:03 |
quote:Ach, kan zijn, maar ik vond het wel een leuke interpretatie ervan. Natuurlijk interpreteert Kaufman het wel naar zich toe, maar wel op een artistieke manier. | |
Forkbender | dinsdag 27 maart 2007 @ 11:29 |
quote:Zo bedoelde ik het ook. Misschien had ik het verkeerd geformuleerd. |