The World Wide War on Drugs #13 - Legalize not criminalize

quote:

Op vrijdag 8 december 2023 18:13 schreef Nielsch het volgende:

[..]
Ik ben denk ik iets zwaarder dan jij

quote:

Met 225 op een avond zit ik op mn sweet spot en dan kan ik eenmaal in mn bed heerlijk slapen zonder plafonddienst.

quote:

Waar zijn alle heroïnegebruikers gebleven?

De afgelopen jaren is de aanpak van overlast door heroïnegebruikers gierend succesvol gebleken. Alleen, de oplossing mag niet te hard van de daken worden geschreeuwd.

6 december 2023

Wanneer heb jij voor het laatst overlast gehad van een heroinegebruiker? Je kan het je waarschijnlijk niet herinneren. De reden? Pakweg de afgelopen vijftien jaar heeft Nederland heroïneverstrekkingen gelegaliseerd. Gebruikers gebruiken tegenwoordig zonder in de straatscène te belanden. In plaats daarvan is er begeleiding en zorg gekomen.

Dennis Lahey, directeur van de belangenvereniging voor drugsgebruikers, schreeuwt het liever niet te hard van de daken. Voor je het weet gaat de politiek er zich weer mee bemoeien en roepen dat het de eigen schuld is van mensen. 'Wat nodig is, is een pragmatische aanpak,' zo zegt Lahey.

Een aanpak door mensen die begrijpen hoe de wereld van verslaving werkt. Die begrijpen dat drugsmisbruik eigenlijk bijna altijd achterliggende oorzaken heeft, heel vaak seksueel misbruik, in Lahey’s een onderbelicht probleem. Mensen moeten volgens hem begrijpen dat verslavende middelen vaak een medicijn zijn tegen een kleurloos leven zonder veel menselijke verbinding. En dat het vaak juist de criminalisering is van drugs die overlast en problemen veroorzaakt.

Saillant detail: het was minister Dries van Agt, een CDA'er, die ooit zorgde voor een scheiding tussen de zogenaamde hard- en softdrugs. Het was het begin van het ontstaan van de coffeeshops zoals we ze nog kennen, en daarmee mag Van Agt een groot deel van het progressieve drugsbeleid op zijn naam schrijven, aldus Lahey.

Eigen schuld of niet?
Is een drugsverslaving eigenlijk je eigen schuld? Om die vraag te beantwoorden is het aardig om te kijken naar een experiment op ratten uitgevoerd in de jaren zeventig. Tot die tijd werden onderzoeken naar drugsafhankelijkheid altijd uitgevoerd op ratten in kleine metalen kooien. Maar wat nu als juist die kooien invloed hebben op het welzijn van de ratten?, dacht de Canadese psycholoog Bruce Alexander.

Hij ontwierp Rat Park, een kooi veel groter dan de oude met daarin een overvloed aan voedsel, speelgoed en - niet onbelangrijk - andere ratten om gezellig mee te paren. Die ratten gaf hij de keuze tussen twee soorten drinkwater: eentje met, en eentje zonder morfine erin. Diezelfde keuze gaf Alexander aan een aantal ratten in die kale ongezellige kootjes. Wat bleek? In de gezellige kooi kozen de ratten voor het gewone water. In de kale kooi kozen ze voor de morfine. Een leuk leven hebben blijkt dus een verrassend goed medicijn tegen verslaving. Of omgekeerd gedacht: verslavende middelen blijken een (goed) middel tegen een schraal leven.

Door mensen van de straat te halen wil Lahey de levens van heroïneverslaafden zoveel mogelijk ontschralen. ‘Gebruiken op straat had twee nadelen. Vanwege de prijzen op de markt waren gebruikers constant aan het jagen. “Kan ik straks mijn volgende shot nog zetten?” Mensen gingen al hun geld eraan besteden, aten niet en werden vaak dak- of thuisloos. Ze hadden geen rust. De ervaren overlast werd vooral gecreëerd door de levensstijl waarin men werd gedwongen omdat het ging om een illegaal product met de bijbehorende prijzen. Mensen trokken naar de randen van de samenleving. Daarnaast was heroïne op straat niet puur, dat is erg schadelijk. Ik zeg niet dat mensen heroïne moeten gaan proberen, maar de schadelijkheid van pure heroïne valt eigenlijk reuze mee, vergelijkbaar met tabak.’

‘Het laatste waarover wij beginnen bij de mensen die wij helpen, is het drugsgebruik,’ stelt Lahey dan ook. ‘Het eerste dat we vragen: waar slaap je eigenlijk? Wat voor problemen heb je en wat voor stress? Respect is ook een hele belangrijke trouwens. Als je mensen normaal gaat benaderen, scheelt dat enorm in hun vermogen om weer rechtop te gaan staan.’

Een dak en een gevulde koelkast
Het legaal verstrekken van heroïne leidde ertoe dat er op de Wallen nauwelijks heroïne op de markt wordt aangeboden, in tegenstelling tot steden als Berlijn, Londen en Parijs. Inmiddels wordt het spul geproduceerd door een onderaannemer van het Slotervaartziekenhuis en gedistribueerd door de GGD, onder strenge voorwaarden uiteraard. Zo moet je je bijvoorbeeld wel openstellen voor andere zorg.

‘Gebruikers gaan een aantal keer per dag naar de heroïneverstrekking toe en gebruiken daar de heroïne,’ besluit Lahey. ‘Daarnaast is er dan dagbesteding of andere zorg. Omdat er een legale setting is, gaat het heel goed met de gezondheid van de gebruikers. Het leidt tot een vrij regulier leven met een huisje en een gevulde koelkast.’

quote:

As the mayor of Amsterdam, I can see the Netherlands risks becoming a narco-state
_{Femke Halsema}

We’re proud of our health-led drugs policy, but the rise of the global illegal drugs trade means we need international solutions

In the Netherlands, we used to look on the international “war on drugs” with a certain amount of disdain. Its solutions were prohibition, criminalisation, stiff penalties and sentences; our national drug policy, on the other hand, focused for decades on reducing the health risks for users – and was relatively successful. We are lenient on soft drugs such as cannabis, allowing for personal use under specific conditions. Hard drugs are technically illegal, but possession of small amounts (like half a gram of hard drugs or one ecstasy pill) is often not prosecuted. Police cracked down on the largest drug traffickers, who mainly operated locally. There was drug crime and even killings, but these remained traceable and largely manageable. Drug trafficking hardly affected our economy or daily life.

That is no longer the case. Spurred on by globalisation and the international criminalisation of drugs, the illegal drugs trade has become more lucrative, professional and ruthlessly violent. The effects have been disastrous. In the past decade, the port of Rotterdam, the largest port in Europe, has become a global transit hub for cocaine. The Dutch authorities have increased their efforts to combat drug trafficking, but they have not turned the tide. Recent figures show a record increase in the amount of cocaine being seized, from just over 22,000kg in the first half of 2022 to 29,702kg in the first half of 2023. While this may seem encouraging at first glance, it actually illustrates the immense scale of what is happening. Our current approach in the fight against drugs is like mopping with the tap running.

Recent trends in drug trafficking have raised another serious concern, as children as young as 14 are being drawn into this illegal trade as “cocaine collectors”. As the seized amounts have increased, so has the violence. In the past five years, three key figures in a large criminal case against an international drugs syndicate were murdered in broad daylight in Amsterdam: the brother of a key witness, his lawyer and a well-known journalist who acted as his adviser.

Amsterdam, as an international financial hub, now serves as a marketplace where the demand for drugs is being determined, and negotiations and payments are being made from all over the world. It has become a destination for drug lords to launder their money or channel it to tax havens. Their money is increasingly contaminating the legal economy, especially in real estate, business services and hospitality. If it continues on this current path, our economy will be inundated with criminal money and violence will reach an all-time high. This leads to social disruption, the deterioration of neighbourhoods, generations of vulnerable young people who will be lured into crime and the undermining of the rule of law. Without a fundamental change of course, the Netherlands is in danger of becoming a narco-state.

The challenges we now face in the Netherlands are not an indictment of our liberal drug policy. Rather the opposite. Take the Dutch government’s approach to MDMA, influenced by the global war on drugs, which has become increasingly repressive since the late 1980s and early 90s. Under international pressure, the Netherlands placed MDMA, which is known as a party drug and perceived as relatively harmless, under the Opium Act in 1988, classifying it as a hard drug. This shift inadvertently contributed to the profitability of illegal MDMA production and created a lucrative business model for criminal organisations, as evidenced by the estimated ¤18.9bn street value of annual ecstasy production in the Netherlands. This experience reveals how efforts to align with global drug prohibition trends can have counterproductive outcomes.

What the Netherlands’ problems reveal is the need for a global shift in the current approach. It’s not a matter of retracting our user-centred policy, but rather advocating for international recognition that the war on drugs is counterproductive.

This means that alternatives should be urgently debated in local governments, national parliaments and especially in international assemblies. The prohibition of drugs is enshrined in international treaties that limit the space for national drug policies, meaning we will have to forge new international alliances that prioritise health and safety over punitive measures. This will involve a collaborative effort to revisit and potentially revise these treaties, fostering a global environment where innovative, health-centric drug policies can be implemented without legal barriers.

There are plenty of historical examples that can help us find alternatives to the war on drugs. Since the early 1980s, the introduction of harm-reduction facilities in the Netherlands, such as methadone provision and drug-use areas for heroin addicts, has improved their living conditions, health and quality of life while drug nuisance and crime have decreased. This summer, Switzerland’s capital, Berne, announced trials of legal sales of cocaine, aiming to increase control and preventive measures. This follows the start of a trial of legal cannabis sales in the city. Another great example is Uruguay, where the government legalised cannabis for recreational, medicinal and industrial use and set up a regulated market for cannabis, with strict rules on production, distribution and sale.

Market regulation, government monopolies or provision for medical purposes are just some of the possible, not necessarily exclusive, alternatives. But none are quick fixes. Criminals have shown that they will use violence to protect their profits, and the health risks of some drugs are still huge. This means we must deliberately and thoughtfully change course and also take into account a temporary backlash. None of this, though, can be an excuse to not take action. The future of our young people, our quality of life, the stability of our economy and rule of law are at stake.

quote:

Duitsland gaat verder dan Nederland en legaliseert wiet: 'Hele grote stap in cannabiswereld'

Het parlement in Duitsland heeft vandaag ingestemd met een nieuwe wet die wiet legaal maakt voor recreatief gebruik. Daarmee zet het land een stap verder dan Nederland, waar wiet volgens de wet nog steeds illegaal is (en alleen gedoogd wordt). "Duitsland kan als voorbeeld dienen voor Nederland."

Sinds 2017 is in Duitsland medicinale wiet verkrijgbaar op recept van de dokter. Maar wiet kopen voor de lol, dat was verboden. Tot nu dus.

"Dit is echt een heel belangrijke stap in de cannabiswereld", zegt Machteld Busz, directeur van Mainline, een stichting die schade door drugsgebruik wil voorkomen. "Duitsland heeft als G7-land een heel andere status in de wereld dan Nederland. Ik denk dat veel landen zullen volgen."

25 gram op zak

De nieuwe Duitse wet legaliseert wiet niet volledig, maar onder bepaalde voorwaarden. Vanaf 1 april mag wiet legaal op straat gebruikt worden (maar niet dicht bij scholen, sportvelden of winkelcentra). Elke meerderjarige Duitser mag 25 gram bij zich dragen en 50 gram thuis hebben liggen. Ook mag iedereen maximaal drie cannabisplanten thuis laten groeien.

Vanaf 1 juli zullen 'cannabis social clubs' hun deuren openen, waarvan je lid moet zijn. Alleen leden mogen daar cannabisplanten kweken en wiet kopen. De clubs mogen maximaal 500 leden aannemen en mogen geen winst maken.

Bekijk hieronder de video van onze correspondent in Duitsland over de legalisatie:

De nieuwe Duitse wet betekent waarschijnlijk niet dat Nederlandse coffeeshops vlak bij de grens met Duitsland hun klanten kwijtraken, want coffeeshops zullen niet worden toegestaan in Duitsland. Bij de enige verkooppunten, de social clubs, mag je alleen lid worden als je in Duitsland woont.

Helemaal vrij zijn wietgebruikers in Duitsland dus niet. Eerder voorgestelde wetten die legalisatie verder doorvoerden, werden tegengehouden. "Critici, zoals sommige wetenschappers, zijn bang dat jongeren meer gaan blowen als gevolg van de nieuwe wet," zegt Norbert Rascher, verslaggever in Duitsland voor RTL Nieuws.

Dat heeft volgens sommige medische experts negatieve gevolgen voor hun gezondheid en voor de ontwikkeling van hun hersenen. Enkele Duitse politici pleiten daarom voor een minimumleeftijd van 21 in plaats van 18 jaar voor het kopen van wiet.

"De coalitie wil gebruik nu juist decriminaliseren omdat het veel voorkomt: bijna 9 procent van de Duitsers blowt meerdere keren per jaar", zegt Rascher. "En dus willen ze dat de politie meer tijd heeft voor 'echte' misdaden." Voorstanders van de wet zeggen dat als de overheid de hennepmarkt reguleert, de zwarte markt kleiner zal worden en criminaliteit zal worden teruggedrongen. Daardoor zullen wietgebruikers minder snel in contact komen met harddrugs. Ook geloven ze dat gebruikers zo beter beschermd kunnen worden tegen pesticiden of giftige stoffen.

Wietexperiment

Duitse wietliefhebbers zijn straks officieel dus vrijer dan in Nederland. Hier is wiet volgens de wet nog steeds illegaal, maar wordt het gedoogd. Als je 5 gram bij je hebt, krijg je geen boete. Net zoals het door de vingers wordt gezien dat coffeeshops wiet verkopen. Maar de productie van wiet is illegaal.

Volgens Busz geldt hier de wet van de remmende voorsprong. "Als we in Nederland meer legalisatie willen, moet er gepolderd worden tussen alle belangen en partijen die nu actief zijn op de cannabismarkt. Dan is het misschien makkelijker om dat systeem in één keer om te zetten, zoals nu in Duitsland."

In Tilburg en Breda ging in december het wietexperiment van de overheid van start. Veertien coffeeshops in die steden krijgen legale wiet, geteeld onder toezicht van de overheid. Uit het experiment moet blijken of het mogelijk is om cannabis gereguleerd te produceren, en wat daarvan de effecten zijn op criminaliteit en volksgezondheid.

Problemen op de Nederlandse wietmarkt

Duitsland heeft expres geen voorbeeld genomen aan Nederland. "Geen land ter wereld is gelukkig geworden van het legaliseren van drugs. Vraag het maar aan onze Nederlandse vrienden. Die zullen zeggen dat het een fout was", sprak Markus Söder, minister-president van Beieren, in duidelijke bewoordingen.

Volgens deskundigen komen problemen met wiet in Nederland niet per se voort uit legalisatie. "Sterker nog, met een algeheel verbod leg je de rode loper uit voor criminelen", zegt emeritus hoogleraar strafrecht Theo de Roos.

De problemen komen juist voort uit de gedoogconstructie in Nederland, een soort halve legalisatie. Daardoor ontstaat achterdeurproblematiek, zegt De Roos. Coffeeshops mogen wiet wel verkopen, maar producenten mogen het niet aan ze leveren. Dat gebeurt dus stiekem, via 'de achterdeur'.

Daardoor is er geen controle op de productie, zegt ook Busz. "Toen dit gedoogbeleid er in de jaren 70 kwam, dacht men: iedereen gaat een paar plantjes thuis kweken en aan coffeeshops leveren. Wat ze niet hadden voorzien was dat coffeeshops hun wiet nu krijgen van grote producenten in het criminele circuit."

En daar is weinig zicht op. Waardoor niet duidelijk is welke (eventueel schadelijke) stoffen in de wiet zitten. "En wat het meest kwalijke is in Nederland: wiet is steeds meer THC gaan bevatten", zegt Busz. "In sommige gevallen tot wel 20 procent. Dat kun je geen softdrugs meer noemen."

Voorbeeld voor Nederland?

Zullen die problemen dan niet voorkomen in Duitsland? Deskundigen twijfelen of het Duitse systeem dat zal voorkomen. "Een van de zwakke punten van de wet is dat je niet hoeft te vertellen waar de wiet in je zak vandaan komt", zegt Rascher. "Ik denk dat de meeste wiet nog steeds van de zwarte markt zal komen."

Het parlement in Duitsland heeft vandaag ingestemd met een nieuwe wet die wiet legaal maakt voor recreatief gebruik. Daarmee zet het land een stap verder dan Nederland, waar wiet volgens de wet nog steeds illegaal is (en alleen gedoogd wordt). "Duitsland kan als voorbeeld dienen voor Nederland."

Sinds 2017 is in Duitsland medicinale wiet verkrijgbaar op recept van de dokter. Maar wiet kopen voor de lol, dat was verboden. Tot nu dus.

"Dit is echt een heel belangrijke stap in de cannabiswereld", zegt Machteld Busz, directeur van Mainline, een stichting die schade door drugsgebruik wil voorkomen. "Duitsland heeft als G7-land een heel andere status in de wereld dan Nederland. Ik denk dat veel landen zullen volgen."
25 gram op zak

De nieuwe Duitse wet legaliseert wiet niet volledig, maar onder bepaalde voorwaarden. Vanaf 1 april mag wiet legaal op straat gebruikt worden (maar niet dicht bij scholen, sportvelden of winkelcentra). Elke meerderjarige Duitser mag 25 gram bij zich dragen en 50 gram thuis hebben liggen. Ook mag iedereen maximaal drie cannabisplanten thuis laten groeien.

Vanaf 1 juli zullen 'cannabis social clubs' hun deuren openen, waarvan je lid moet zijn. Alleen leden mogen daar cannabisplanten kweken en wiet kopen. De clubs mogen maximaal 500 leden aannemen en mogen geen winst maken.

Bekijk hieronder de video van onze correspondent in Duitsland over de legalisatie:
Vanaf 1 april gelden deze nieuwe regels voor wiet in Duitsland:
02:37

De nieuwe Duitse wet betekent waarschijnlijk niet dat Nederlandse coffeeshops vlak bij de grens met Duitsland hun klanten kwijtraken, want coffeeshops zullen niet worden toegestaan in Duitsland. Bij de enige verkooppunten, de social clubs, mag je alleen lid worden als je in Duitsland woont.

Helemaal vrij zijn wietgebruikers in Duitsland dus niet. Eerder voorgestelde wetten die legalisatie verder doorvoerden, werden tegengehouden. "Critici, zoals sommige wetenschappers, zijn bang dat jongeren meer gaan blowen als gevolg van de nieuwe wet," zegt Norbert Rascher, verslaggever in Duitsland voor RTL Nieuws.

Dat heeft volgens sommige medische experts negatieve gevolgen voor hun gezondheid en voor de ontwikkeling van hun hersenen. Enkele Duitse politici pleiten daarom voor een minimumleeftijd van 21 in plaats van 18 jaar voor het kopen van wiet.

"De coalitie wil gebruik nu juist decriminaliseren omdat het veel voorkomt: bijna 9 procent van de Duitsers blowt meerdere keren per jaar", zegt Rascher. "En dus willen ze dat de politie meer tijd heeft voor 'echte' misdaden." Voorstanders van de wet zeggen dat als de overheid de hennepmarkt reguleert, de zwarte markt kleiner zal worden en criminaliteit zal worden teruggedrongen. Daardoor zullen wietgebruikers minder snel in contact komen met harddrugs. Ook geloven ze dat gebruikers zo beter beschermd kunnen worden tegen pesticiden of giftige stoffen.
Wietexperiment

Duitse wietliefhebbers zijn straks officieel dus vrijer dan in Nederland. Hier is wiet volgens de wet nog steeds illegaal, maar wordt het gedoogd. Als je 5 gram bij je hebt, krijg je geen boete. Net zoals het door de vingers wordt gezien dat coffeeshops wiet verkopen. Maar de productie van wiet is illegaal.
Enkele Duitsers vragen om de legalisatie van wiet. Enkele Duitsers vragen om de legalisatie van wiet.
© F Boillot/Shutterstock

Volgens Busz geldt hier de wet van de remmende voorsprong. "Als we in Nederland meer legalisatie willen, moet er gepolderd worden tussen alle belangen en partijen die nu actief zijn op de cannabismarkt. Dan is het misschien makkelijker om dat systeem in één keer om te zetten, zoals nu in Duitsland."

In Tilburg en Breda ging in december het wietexperiment van de overheid van start. Veertien coffeeshops in die steden krijgen legale wiet, geteeld onder toezicht van de overheid. Uit het experiment moet blijken of het mogelijk is om cannabis gereguleerd te produceren, en wat daarvan de effecten zijn op criminaliteit en volksgezondheid.
Problemen op de Nederlandse wietmarkt

Duitsland heeft expres geen voorbeeld genomen aan Nederland. "Geen land ter wereld is gelukkig geworden van het legaliseren van drugs. Vraag het maar aan onze Nederlandse vrienden. Die zullen zeggen dat het een fout was", sprak Markus Söder, minister-president van Beieren, in duidelijke bewoordingen.

Volgens deskundigen komen problemen met wiet in Nederland niet per se voort uit legalisatie. "Sterker nog, met een algeheel verbod leg je de rode loper uit voor criminelen", zegt emeritus hoogleraar strafrecht Theo de Roos.
Experiment
Lees ook:
Experiment voor legale staatswiet van start: hoe zit dat ook alweer?

De problemen komen juist voort uit de gedoogconstructie in Nederland, een soort halve legalisatie. Daardoor ontstaat achterdeurproblematiek, zegt De Roos. Coffeeshops mogen wiet wel verkopen, maar producenten mogen het niet aan ze leveren. Dat gebeurt dus stiekem, via 'de achterdeur'.

Daardoor is er geen controle op de productie, zegt ook Busz. "Toen dit gedoogbeleid er in de jaren 70 kwam, dacht men: iedereen gaat een paar plantjes thuis kweken en aan coffeeshops leveren. Wat ze niet hadden voorzien was dat coffeeshops hun wiet nu krijgen van grote producenten in het criminele circuit."

En daar is weinig zicht op. Waardoor niet duidelijk is welke (eventueel schadelijke) stoffen in de wiet zitten. "En wat het meest kwalijke is in Nederland: wiet is steeds meer THC gaan bevatten", zegt Busz. "In sommige gevallen tot wel 20 procent. Dat kun je geen softdrugs meer noemen."
Voorbeeld voor Nederland?

Zullen die problemen dan niet voorkomen in Duitsland? Deskundigen twijfelen of het Duitse systeem dat zal voorkomen. "Een van de zwakke punten van de wet is dat je niet hoeft te vertellen waar de wiet in je zak vandaan komt", zegt Rascher. "Ik denk dat de meeste wiet nog steeds van de zwarte markt zal komen."
Drugslab
Lees ook:
Drugslab ontdekt op plek toekomstige legale wietkwekerij

Of die zwarte markt groter zal worden, moet de toekomst uitwijzen, zegt Busz. "Maar de zwarte markt die er nu is, zal voorlopig grotendeels blijven bestaan. De social clubs zullen niet volledig aan de vraag kunnen voldoen."

De praktijk moet ook uitwijzen wat het effect zal zijn op wietgebruik in Duitsland. Volgens het Trimbos-instituut blowen in Nederland iets meer mensen dan gemiddeld in Europa.

In andere landen die onlangs legalisatie hebben doorgevoerd is het lastig om dat te bepalen, omdat daar meer tijd voor nodig is en landen onderling niet goed te vergelijken zijn, zegt Tom Bart, senior preventiedeskundige bij verslavingskliniek Jellinek. "In de Verenigde Staten was het eerst bijvoorbeeld écht illegaal, maar is het nu in sommige staten volledig aan de vrije markt overgelaten, inclusief reclame. Dat is een heel andere situatie dan hier."

Daarom kan Nederland van de VS niet zoveel leren, zegt Bart. "Maar Duitsland heeft een veel meer vergelijkbare populatie en gezondheidszorg. Dus dit is een mooi voorbeeld voor Nederland om te zien hoe het gaat uitpakken."

quote:

Drugsoorlog in Marseille: meer geld, meer coke, meer geweld

quote:

In Marseille vonden vorig jaar 49 moorden plaats die gelieerd worden aan drugscriminaliteit. Een bloedig gevolg van een verharde en groeiende markt.