welke jiddische woorden worden er gebruikt in het Nederlands

Stiekum - Heimelijk
Gabber - Vriend
Mokum - Stad (word alleen nog voor A'dam gebruikt)

'Gajes', 'goochem', en ook bijvoorbeeld 'gabber', meen ik . Het Bargoens kent veel jiddische woorden.

Ik had versjteren goed.

Achenebbisj is ook een mooi woord.

http://www.xs4all.nl/~ghdesign/jiddisch/jidisch.html

In het hoge noorden waar de tijd stil heeft gestaan...

tof (=mooi, goed)

bargoens is fakin lauw

Altijd gedacht dat Atenoje (=Deksels) goed Utregs was

quote:

Op woensdag 20 december 2006 22:26 schreef Bluezz het volgende:
Altijd gedacht dat Atenoje (=Deksels) goed Utregs was

Dat dacht ik ook ja . Ik ken iemand uit die regio die het vaak zegt iig.

nassen = eten

snikkel = piemol

quote:

Op woensdag 20 december 2006 21:48 schreef Aoristus het volgende:
Het schijnt nogal een issue te zijn bij het Nederlands dictee om versjteren te kunnen spellen. Volgens mij is dat meer dan een stuk taal, het is een gebruik in het Nederlands.

De meeste woorden gebruiken we vast allemaal in de spreektaal, zonder te beseffen dat dit gewoon overgenomen is. Welke woorden ken jij?

Wat ik nu zo kan verzinnen:

Versjteren - verpesten
Mispoochen - familie (uitspraak in het Joods: miesjpaga)

mazzel
atenoje ?
gallemieze - kapot, vernield (mijn auto ligt in de gallemieze)
pikketanis - borrel
sjacheraar

Ponem, komt van paniem, betekent gezicht. Mokem, komt van makoom, wat plaats betekent. Bajes, komt van bajit, betekent huis. Mazzeltov, komt van mazal tov, betekent gefeliciteerd. Goochemerd, komt van chochaam, wat wijs betekent. Gabber, komt van Gaveer, betekent vriend. Koosjer, betekent rein ( in overeenstemming met de mizwot ). Gein, komt denk ik van "ose chajim", wat "plezier maken" betekent, of letterlijk "leven maken". Ik geloof dat in Amsterdam ook nog een verbastering van "lachajim" (proost, of op het leven ! ) voorkomt voor het proosten. Mesjogge, komt van mesjoega, wat gek betekent. Jatten, komt van jad, wat hand betekent. Gajes, aanduiding voor een randgroep, dat komt van het woordje goj, wat volk betekent. Goj wordt ook gebruikt voor het niet-Joodse volk. Jajem, komt van jajin, betekent wijn...etc. Verder heb je nog wat verdere connecties, zoals ons woord "cijfer", wat van de wortel "SPR" komt; seefer betekent boek, en misjpar betekent getal. Die P kan zowel uitgesproken worden als een P als een F ( dat hangt van de aanwezigheid van een zogenaamde dagesh lene af ) Ik geloof dat in het nederlands het woord tenach ook nog wel voorkomt, wat een combinatie is van Thora ( de eerste 5 boeken uit de Bijbel ), nevie'iem ( profeten ) en ketoeviem ( geschriften ).

Dit zijn trouwens de Hebreeuwse verbasteringen van de woorden, niet de Jiddische. Verder heb je natuurlijk heel veel namen:

Isaak, komt van Jitzchak, wat zoiets betekent als "hij lacht, hij zal lachen"",

Immanuel, komt van Immanu eel, "met ons is God",

Israel, "hij strijdt met God",

Eva, komt van Chaja, betekent "leven"

Adam, betekent "mens"

Grappig dat een taal die eigenlijk vrij weinig meer gesproken wordt nog zoveel invloeden heeft op andere talen

- Een joet (tientje) komt van yot (=tien)
- Lef hebben: lev = hart

Kosjer natuurlijk.

quote:

Op woensdag 20 december 2006 21:48 schreef Aoristus het volgende:

Wat ik nu zo kan verzinnen:

Versjteren - verpesten

Ah... dictee gezien?

_{... en dan doen of je er spontaan op komt...}

V.

Temeier
Ratsmodee
Mazzel

Vernaggelen / vernachelen?

quote:

Op donderdag 21 december 2006 18:12 schreef Aoristus het volgende:

[..]

Dat staat in de opening, beste V.

_{Wel verdekt opgesteld}

V.

jatmoos = dief
baten = nuttig zijn

quote:

Op donderdag 21 december 2006 13:43 schreef SeLang het volgende:
- Een joet (tientje) komt van yot (=tien)
- Lef hebben: lev = hart

"Jot" betekent niet echt 10; het is de tiende letter in het alfabet. In schrift wordt deze wel gebruikt om het getal 10 aan te geven ( zoals wij vaak a,b,c... gebruiken ). Het woord voor 10 is "eser".

Da's trouwens ook een reden waarom sommige mensen het internet als iets duivels zien; de letter waw wordt vaak gebruikt voor 6, en www zou dan 666 zijn

quote:

Op woensdag 20 december 2006 22:26 schreef Bluezz het volgende:
Altijd gedacht dat Atenoje (=Deksels) goed Utregs was

Dat woord lijkt wel een beetje op Adonai. Kan het daarvandaan komen, of is het iets compleet anders?

Taggele/ duidelijker praten?

quote:

Op vrijdag 22 december 2006 18:49 schreef Iblardi het volgende:

[..]

Dat woord lijkt wel een beetje op Adonai. Kan het daarvandaan komen, of is het iets compleet anders?

Dat kan heel goed kloppen. Attenoj is geloof ik meer een soort kreet als "jeutje", en komt van het Jiddische addenoj. In het Hebreeuws is dat Adonai, wat letterlijk "mijn heer" betekent. ( Adon betekent heer, en de uitgang "ai" of "i" betekent zoiets als "aan mij" )

quote:

Op vrijdag 22 december 2006 20:31 schreef Haushofer het volgende:

[..]

Dat kan heel goed kloppen. Attenoj is geloof ik meer een soort kreet als "jeutje", en komt van het Jiddische addenoj. In het Hebreeuws is dat Adonai, wat letterlijk "mijn heer" betekent. ( Adon betekent heer, en de uitgang "ai" of "i" betekent zoiets als "aan mij" )

Ha, weer wat geleerd!

Ik heb trouwens wel een leuk boekje, het heet: "Resten van een taal, woordenboekje van het Nederlands Jiddisch". ISBN is: 90-71727-21-1. Geen idee of het nog te koop is, ik weet ook niet meer zeker waar ik het gekocht heb maar volgens mij was dat bij het Joods Historisch Museum in Amsterdam. Het is van het Nederlands-Israelitisch Kerkgenootschap, geschreven door H. Beem.