Syphilis (harde sjanker)
De naam zachte sjanker, waar het woord 'zachte' de hoofdrol speelt, is aan dit ontstekingsproces gegeven in tegenstelling met de harde sjanker, die veroorzaakt wordt door syphilis. De plaats van infectie bij syphilis vertoont na afloop van het incubatietijdperk een hard, zeer hard knobbeltje, dat zich vergrootende, verandert in een zweer met zeer harden ondergrond en randen. Het is dus zeer gemakkelijk juist door dat verschil van hard en zacht uit te maken, of men met syphilis of slechts met een zachte sjanker te doen heeft. Het woord 'slechts' zou doen denken, dat de zachte sjanker niet veel beteekent, doch dit is niet zoo. Het is een zeer onaangename, gevaarlijke aandoening, niet alleen wegens het gevaar van infectie voor zichzelf en voor anderen, maar ook wegens het gevaar van groot weefselverlies bij niet goede behandeling. Men behoeft bij het maken der diagnose zich niet te beperken tot de vraag, hard of zacht alleen, want sinds men de verwekker der syphilis kent, de spirochaeta pallida, die in 1906 door Schaudinn ontdekt werd, is het mogelijk in die syphilitische zweer, die harde sjanker, de spirochaeta pallida te vinden en onmiddelijk de goede antisyphilitische behandeling te beginnen. Blijken die niet aanwezig te zijn zoodat wij inderdaad met een zachte sjanker te doen hebben, dan is er geen beter middel dan lysine in verdunningen van 5 tot 10 procent. Het incubatietijdperk van de weeke sjanker is kort, enkele dagen, terwijl die van de syphilitische infectie vier tot zes weken is. Bij de syphilitische zweer hebben wij dus met een plaatselijk proces te doen, waarvan echter steeds een algemeene infectie het gevolg is. Dat dit inderdaad het geval is bemerkt men aan de zwelling der lymphklieren, aanvankelijk slechts in één lies, daarna aan beide kanten, en ten slotte vindt men gezollen lymphklieren overal waar lymphklieren zijn. Dan is het zoogenaamde tweede stadium der syphilis aangebroken, en in dit tweede stadium gevoelen de patienten zich ziek, veel zieker dan te voren, hetgeen te begrijpen is, daar wij nu met een algemeene infectie te doen hebben. Behalve hoofdpijnen bemerkt de patient nu ook over het geheele lichaam een huiduitslag, kleine roodbruine vlekken, die niet jeuken. Maar daarbij blijft het niet, ook de slijmvliezen worden ziek en ziet men daar zweren ontstaan, vooral ook in den mond, op de tong en in het strottenhoofd. Is dit laatste het geval, dan hooren wij dat aan de heesche spraak der patienten. En steeds gaat de ziekte verder en krijgt de patient nu last van condylomen, dit zijn wondplekken, die buitengewoon besmettelijk zijn, door de afscheiding, waarmede ze steeds gepaard gaan.
Daar geen enkele plek van het lichaam gevrijwaard is tegen syphilis, ziet men meerdere verschijnselen, zooals haaruitval en puisten langs de haargrens, maar daarbij kunnen de meest verschillende inwendige organen ook ziek worden. In het derde stadium wordt dit alles nog erger, dan treden gummata op, dat zijn harde knobbels, die ook in het beenweefsel en in den lever te vinden zijn. Vernietiging van het been van de neus door dergelijke gummata kan aanleiding geven tot het ontstaan van de zoo misvormende zadelneus, ook het verhemelte kan op die wijze verwoest worden, kortom geen enkel orgaan behoeft vrij te blijven. Tot de slagaderen kunnen worden aangetast, vooral de aorta, de groote slagader, die door syphilis zoo ziek kan worden, dat het ontstaan van een aneurysma, een verwijding dier aorta daarvan het gevolg kan zijn.
Wij hebben ten opzichte van deze vreeselijke ziekte veel te danken aan Schaudinn, maar haast evenveel aan Wassermann, die ons in staat stelde door zijn wijze van onderzoek van bloed- of ruggemergsvocht, de reactie van Wassermann, vast te stellen, of iemand lijdende is aan syphilis, ook al vertoont hij daarvan geen enkel verschijnsel. Bij volkomen genezen syphilis is de reactie van Wassermann blijvend negatief.
Vroeger, toen men uitsluitend de kwikbehandeling kende, wist men nooit met zekerheid te zeggen of iemand al of niet hersteld was. Nu door die reactie kan men op deze vraag positief ja of neen zeggen. Maar de kwikbehandeling hebben wij niet meer noodig door de schitterende ontdekking van Ehrlich; het salvarsan. Door die nieuwe behandeling verminderde het aantal gevallen van syphilis bijzonder sterk, zoo zelfs dat een boek verschenen is over syphilis, getiteld: Eine sterbende Krankheit. De ziekte sterft af en niet meer de patient. Natuurlijk heeft de Wereldoorlog ook in dit opzicht veel bedorven, van overheidswege werd de syphilis niet meer bestreden, maar als het ware ondersteund, door de Staatsmassaprostitutie, maar die tijden zijn gelukkig weer voorbij, zoodat opnieuw een krachtige bestrijding overal plaats vindt. Wagner von Jauregg vond, zooals gezegd, de methode om lijders aan dementia paralytica (hersenverweeking), dit vreeselijke gevolg van syphilisinfectie, te genezen door inent-malaria. Het zal hopenlijk niet lang meer duren, dat die geneesmethode niet meer noodig is, als patienten met dementia paralytica, nooit meer voorkomen. De syphilis zelf zal hoe langer hoe meer slechts sporadisch voorkomen en de gevallen worden nu wel zoo goed behandeld, dat dementia, evengoed als het andere vreeselijke gevolg van syphilis, de tabes dorsalis (ruggemergstering), wel niet meer zullen voorkomen. En daarmede verdwijnt ook de zoo lastige syphilophobie, de vrees syphilis te hebben of te krijgen, zooals nu bij niemand meer de angst voor pest bestaat. Wel duurt ondanks de zooveel betere behandeling, deze toch zeer lang, maar men weet nu ten minste, dat men bijna met zekerheid den patient kan wijzen op het: eind goed, al goed. Behalve met salvarsan, het beroemde Ehrlich-Hata 606, welk nummer zeggen wil, dat men reeds 605 arsenicumverbindingen had samengesteld, die niet aan het doel bleken te beantwoorden, gebruikt men tegenwoordig voor de behandeling van syphilis bismuthverbindingen, bismogenol. De specialist, die deze ziekte behandelen moet, zal in elk geval weten wat en hoe het beste is.
Onverschillig welk orgaan aangedaan is, hersenen, ruggemerg, aorta, lever of wat ook, genezing is mogelijk en zelfs te verwachten. Zoo vlug mogelijk zich laten behandelen door een specialist is een eerste vereischte.
Op zondag 1 maart 2009 19:55 schreef EchnaDarr het volgende:
En als ik weer heel erg eerlijk ben weet ik niet of ik het nog wel zo prettig vind als hij hier mod blijft. En dan druk ik me nog zacht uit.