Goed, hier even een stuk tekst dan
quote:
Wat is het?
Een breath-holding spell betekent, letterlijk vertaald, ‘een (korte) periode van adem vasthouden’. Dit wordt ook wel respiratoire affectkramp of ‘achter de adem blijven’ genoemd. Het zijn kortdurende episoden, waarin plotseling de ademhaling stopt tijdens de uitademingsfase. Dit is een reactie op een onplezierige ervaring. Het kind kan na zo’n reactie het bewustzijn verliezen en slap of stijf worden. Meestal komt het kind snel weer bij kennis en gedraagt het zich weer als vanouds.
Deze breath-holding spells treden vooral op bij kinderen tussen zes maanden en vijf jaar oud. Ongeveer vijf procent van de kinderen in deze leeftijdsgroep heeft er in meer of mindere mate last van. Bij het merendeel van deze kinderen treedt de eerste aanval op vóór de leeftijd van achttien maanden; bij een klein aantal zelfs al in de eerste levensmaand. Dertig procent van de kinderen met breath-holding spells heeft één of meer familieleden met soortgelijke klachten.
De hoeveelheid aanvallen kan variëren. Soms is er sprake van één aanval per jaar, maar het is ook mogelijk dat een kind enkele aanvallen per dag heeft. Meestal treedt een piek op aan het eind van het eerste en het begin van het tweede levensjaar.
Hoe herkent u het?
De term breath-holding spell wordt vaak gebruikt voor twee typen aanvallen. Dit onderscheid wordt gemaakt, vanwege zowel het verschil in oorzaak en uitlokkend moment, als in de wijze waarop de aanval verloopt.
Breath holding spell (in engere zin)
Aan deze vorm van een breath-holding spell gaat vaak een driftbui vooraf . Het wordt meestal uitgelokt door angst, pijn, boosheid of frustratie. Een jong kind heeft vaak nog niet genoeg woorden ter beschikking om zijn boosheid te uiten door middel van praten of schelden. Daarom probeert het zijn woede te uiten door middel van schoppen, slaan, bijten, spugen, en gillen. Het kind windt zich enorm op en gaat huilen, wanneer het zijn zin niet krijgt of wanneer het zich bezeert. Het huilen stopt na enkele seconden plotseling tijdens de uitademing, het kind ademt niet meer en het gezicht wordt snel rood (of rood-paars). Het kind kan hierna slap worden en het bewustzijn verliezen. Soms verstijft het kind kort daarna, dit kan samengaan met enkele schokjes vóór de ademhaling zich herstelt en het kind weer bij bewustzijn komt. Deze aanval van de adem vasthouden, komt eigenlijk altijd voor in het bijzijn van ouders of verzorgers. Zij zijn dus getuige van de ‘reden’, het uitlokkend moment, en het verloop van de aanval.
White breath-holding spell (vasovagale aanval)
Deze aanval treedt meestal op zonder voorafgaand huilen binnen enkele seconden na een onverwachte pijnprikkel, vaak een val op het hoofd, een pijnlijke medische handeling of haarverzorging. Soms kan het ook gebeuren tijdens het baden bij zuigelingen of het snuiten van de neus bij oudere kinderen. De aanval gaat samen met snel bewustzijnsverlies en grauw-bleek zien, vandaar de term ‘white breath-holding spell’). Verstijving vindt hierbij vaker plaats, meestal samengaand met een langdurende (over-)strekking van de rug (opisthotonus). Het bewustzijn herstelt zich altijd spontaan. Bij deze vorm van een breath-holding spell is niet altijd (meteen) een ‘toeschouwer’ aanwezig, zodat vaak niet duidelijk is, wat de oorzaak is van de aanval. Bij beide hierboven genoemde aanvallen, kan er, afhankelijk van de duur van adem inhouden, een ernstige toeval of stuip ontstaan, die niet te onderscheiden is van een epileptische aanval. Dit is een periode van bewustzijnsverlies, vaak gepaard gaand met zichtbare spierschokken, en een langdurende (over-)strekking van de rug, soms ook met braken, bijten op de tong en urineverlies.
Hoe ontstaat het?
Zowel de breath-holding spell als de vasovagale aanval kan een (tijdelijke) verminderde doorbloeding van de hersenen veroorzaken. Het aanbod van zuurstof, dat met het bloed aangevoerd wordt aan de hersenen, is hierdoor tijdelijk verminderd. Dit zuurstoftekort van de hersenen leidt tot flauwvallen en andere verschijnselen, zoals verstijving en spierschokken. De manier waarop deze verminderde doorbloeding van de hersenen ontstaat, kan verschillen.
Breath-holding spell
Het precieze mechanisme hiervan is niet bekend. Men vermoedt dat een combinatie van factoren dit verschijnsel veroorzaakt. Door het krachtige huilen ontstaat er een situatie vergelijkbaar met een hyperventilatie-aanval. Hierbij hebben alle bloedvaten, dus ook die naar en in de hersenen, de neiging zich samen te trekken. Zodoende zal de doorbloeding van de hersenen afnemen en leiden tot zuurstoftekort.
Ook kan door het harde huilen de druk in de borstkas toenemen. Hierdoor zou het hart minder goed kunnen pompen. De bloedtoevoer naar alle organen, en vooral naar de hersenen, kan zo (tijdelijk) tekort schieten, wat kan leiden tot zuurstoftekort.
White breath-holding spell (vasovagale aanval)
Hierbij wordt aangenomen, dat er een overgevoeligheid bestaat van een bepaald deel van het centrale zenuwstelsel. Hierdoor kan als reactie op een (pijn-)prikkel een tijdelijke hartritmestoornis ontstaan. Dit leidt tot een minder goede werking van het hart, waardoor er minder bloed (dus zuurstof), naar de hersenen rondgepompt kan worden. Deze hartritmestoornis herstelt zich altijd heel snel altijd vanzelf weer.
Is het ernstig en wat kunt u verwachten?
Beide vormen van breath-holding spells kunnen angstaanjagend zijn om mee te maken en zij kunnen aanleiding geven tot grote ongerustheid bij ouders. Deze aandoeningen zijn echter in principe niet ernstig.
Breath-holding spell
Als uw kind buiten bewustzijn raakt, en dus stopt met huilen, is hiermee ook de directe oorzaak van het bewustzijnsverlies opgehouden. Immers, bloedvaten zullen zich weer verwijden en het hart zal weer goed pompen, als de druk in de borstkas afneemt. Hierdoor zal de bloed- en zuurstoftoevoer naar, onder andere, de hersenen zich herstellen en het bewustzijn zal terugkeren.
White breath-holding spell
De hartritmestoornis, die met deze aanval gepaard gaat, herstelt zich altijd weer vanzelf. Het hart gaat weer (beter) pompen, de hersenen krijgen weer zuurstof en uw kind komt weer bij bewustzijn.Op de leeftijd van zes jaar heeft negentig procent van de kinderen geen aanvallen van breath-holding spells meer. De white breath-holding spells kunnen tot op oudere leeftijd blijven voorkomen, bijvoorbeeld tijdens een prik (injectie) of bloedafname.
Er is nooit aangetoond dat de kortdurende periode van zuurstoftekort schade aan de hersenen veroorzaakt. Sommige kinderen, die op jonge leeftijd breath-holding spells (in engere zin) hadden, kunnen op latere leeftijd vasovagale aanvallen (flauwvallen) krijgen.
Wanneer naar de huisarts?
Een aanval van bewustzijnsverlies bij uw kind roept bij veel mensen gevoelens van angst op. Veel ouders zijn er op dat moment, zeker als het de eerste keer betreft, van overtuigd dat hun kind zal overlijden. Toch is het uitermate belangrijk om niet in paniek te raken en uw kind goed in de gaten te houden. Vooral de volgorde van gebeurtenissen is van belang: wat ging er aan de aanval vooraf, werd uw kind rood of juist bleek, gebeurde dit voor of juist na het bewustzijnsverlies? Uw (huis)arts zal veel waarde hechten aan deze informatie.
Over het algemeen is het verstandig om een afspraak te maken met uw huisarts, als uw kind voor de eerste keer een aanval van bewustzijnsverlies heeft doorgemaakt. Soms is er sprake van een andere aandoening. In de meeste gevallen zal uw arts u echter gerust kunnen stellen, zeker als u een duidelijk ‘verslag’ heeft van de gebeurtenis.
Wat kunt er zelf aan doen?
Als uw kind een breath-holding spell doormaakt, is het van het grootste belang dat u kalm blijft en niet in paniek raakt. U kunt beter nooit op uw kind reageren met: ‘hoofd onder de kraan houden, ‘op de kop houden’ of ‘tik voor de billen geven’. U kunt het beste goed opletten of uw kind zich tijdens een aanval niet bezeert.
Met name bij een aanval die ontstaat na een driftbui, is het belangrijk om niet in paniek te raken of (over-)bezorgd te reageren. Uw kind kan namelijk in de gaten krijgen, dat zijn of haar gedrag effect heeft en zal mogelijk vaker de adem inhouden. Dit doen sommige kinderen bijvoorbeeld om aandacht van een ouder te krijgen. U kunt het best zo rustig en nuchter, kort en bondig mogelijk tegen uw kind (blijven) praten en proberen zo snel mogelijk weer over te gaan tot de orde van de dag. Als u kalm op de aanvallen reageert, zullen zij het snelst verdwijnen.
Het kan gebeuren, dat uw kind moet overgeven, terwijl het nog buiten bewustzijn is. Probeert u uw kind dan op de zij te leggen; het bovenste been met gebogen heup en knie, zodat het braaksel de mond uit kan lopen.
Algemene adviezen en voorzorgsmaatregelen
Breath-holding spells
Wanneer een aanval (vrijwel) altijd tijdens/na een driftbui voorkomt, lijkt het voor de hand te liggen om deze woede-uitbarstingen koste wat het kost te voorkomen. Dit doet u echter niet door uw kind in alles zijn of haar zin te geven, of door conflicten zoveel mogelijk te vermijden. Voordat u het weet, krijgt u juist met nog meer driftbuien te maken.
Probeert u consequent te zijn en te blijven, en structuur aan het kind te bieden. De grenzen die u heeft gesteld, zal uw kind proberen te verleggen. Hij hoopt, dat zijn woede u kan dwingen van gedachten te veranderen. Wanneer dit gebeurt, helpt u uw kind het beste door niet toe te geven. Uiteindelijk zal uw kind zijn woede onder controle kunnen krijgen, als u bij uw beslissing blijft. Als u ‘nee’ zegt, maar vanwege zijn (opkomende) driftbui vervolgens aan hem toegeeft, weet uw kind dat ‘nee’ ook ‘ja’ kan worden, als hij maar boos genoeg wordt en hard genoeg schreeuwt.
Als u bij uw kind een driftbui ziet of voelt aankomen, kan het soms helpen om hem af te leiden. Probeert u iets te bedenken, waarin hij normaal gesproken altijd wel geďnteresseerd is.
Een humoristische aanpak kan in de opvoeding heel goed werken en de spanning soms goed doorbreken. Het is echter niet verstandig, als uw kind boos is, een grapje te maken dat ten koste van hem of haar gaat. Uw kind zal zich dan niet serieus genomen voelen, en het idee hebben dat hij uitgelachen wordt.
Soms kan er meer aan de hand zijn dan “alleen maar” af en toe een hevige driftbui, gevolgd door een breath-holding spell. Sommige kinderen kunnen zeer regelmatig, langdurige woede-aanvallen ontwikkelen, bijvoorbeeld iedere dag wel een keer om eigenlijk “niets”. Alle goede aanpak van de ouders levert in deze gevallen vaak geen enkele verbetering op. Er kan dan ook sprake zijn van een contactstoornis. Uw kind kan zich dan niet verplaatsen in andere personen in zijn omgeving, en kan de gevoelens en emoties van anderen niet voldoende herkennen en begrijpen. Als deze reacties bij uw kind voorkomen, kunt u het beste een keer een afspraak maken op het consultatiebureau of met uw huisarts.
White breath-holding spells
Als uw kind (regelmatig) deze vasovagale aanvallen heeft, is het ook aan te raden om er zoveel mogelijk rekening mee te houden, bijvoorbeeld als uw kind gevaccineerd (ingeënt) moet worden. De instantie die de vaccinaties verzorgt (vaak de GGD), vindt het prettig hierover vooraf op de hoogte gebracht te worden. Ook is het verstandig de school van uw kind in te lichten. Er kan zo beter en sneller gereageerd worden door leerkracht en leerlingen, en er is minder kans op paniek bij een eventuele aanval.