De Zwarte Piet-discussie #137: Zwarte Pietvogel

^{Huginn en Muninn op jacht naar stoute kinderen}

Welkom bij de Zwarte Pietendiscussie. Bijna een traditie in ons koude kikkerlandje.
In deze reeks hebben we het over de oorsprong van onze geliefde Pieterbaas. Is het een uiting van racisme voortgekomen uit de tijd van de slavernij of is het zwart schminken van gezichten een eeuwenoud gebruik dat gekoesterd moet worden?

Het Sinterklaasfeest is onderdeel van de voor-christelijke midwinterfeesten. Het feest wordt al duizenden jaren in Europa en zelfs daarbuiten gevierd. Uiteraard zijn er uiterlijke verschillen maar er zijn verrassend veel overeenkomsten.
Er is een Sinterklaasfiguur, een oude man met lange witte haren en baard en vaak in de persoon van Sint Nicolaas. Deze wordt vergezeld door een knecht die meestal zwart geschminkt is, overal aan schoorstenen luistert of er nog stoute kinderen zijn en in het bezit is van een roe en zak.

Argumentenoverzicht voor- en tegenstanders Zwarte Piet

Geen herhaling van discussies, zie in de spoiler een overzicht van argumenten en tegenargumenten van zowel voor- als tegenstanders, van extreem tot gematigd.

SPOILER

Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.

^{Het niet-rolbevestigende Sinterklaasfeest bij de familie Doorzon (door Gerrit de Jager in diverse delen van de stripserie aangekaart)}

INFORMATIE OVER DE ACHTERGRONDEN VAN ZWARTE PIET EN DE DISCUSSIE:

• Volgens de Anti-Pieters is Zwarte Piet een racistisch stereotype dat herinnert aan de tijd van de slavernij. Een gevisualiseerd bewijs dat Zwarte Piet een slaaf moet voorstellen is dit:

Ter ondersteuning wordt kunsthistoricus Elmer Kolfin aangehaald die in dit artikel zelf aangeeft geen onderzoek gedaan te hebben naar de figuur Zwarte Piet zelf maar wel naar de slavernij.
http://www.volkskrant.nl/(...)t af van kindslaven'

• Het Sint en Pietengilde heeft een historisch verantwoorde pagina over Zwarte Piet.

• Zwarte piet-lobby draait uiteindelijk om geld:
De geest komt uit de fles: de zwarte piet-discussie is slechts een opmaat voor forse schadevergoedingen die gebaseerd zijn op het Nederlandse slavernijverleden.

quote:

Op dinsdag 27 oktober 2015 17:42 schreef Montagui het volgende:

quote:

Op dinsdag 28 november 2017 13:53 schreef Montagui het volgende:

• Documentaire 'Wild Geraas':
De documentaire van Arnold Jan Scheer (over de WARE oorsprong van Sinterklaas en Zwarte Piet) is namelijk eindelijk af en is online te bestellen of te bekijken via Vimeo. Het lijkt erop dat Scheer geen televisiemaatschappij heeft kunnen vinden die de documentaire zou willen uitzenden maar het is in ieder geval een begin.

http://www.wildgeraasdefilm.nl/
https://vimeo.com/ondemand/wildgeraas/188727445
http://www.arnoldjanscheer.nl/

Diverse video's en afbeeldingen in de spoiler:

SPOILER

Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.

quote:

Wie is Zwarte Piet? Hij weet het zelf waarschijnlijk ook niet!

Dat betogen de historici Jop Euwijk en Frank Rensen in hun nieuwe boek 'De identiteitscrisis van Zwarte Piet'. in het boek gaan de twee op zoek naar de historische, culturele en sociale achtergrond van Zwarte Piet. En dat valt nog niet mee...

Hier zie je één van de eerste afbeeldingen van de zwarte knecht van Sinterklaas, afkomstig uit een boekje van Jan Schenkman (1850). Wat opvalt, is dat Zwarte Piet hier nog niet de kenmerkende page-kleding draagt. Dat kwam pas later.

quote:

Een mysterieuze oorsprong

Want wie is Zwarte Piet nu precies? De oorsprong van de bekende figuur is enigszins in nevelen gehuld. Wat we wél weten, is dat Zwarte Piet een stuk jonger is dan Sinterklaas zelf. De Goedheiligman gaat eeuwenlang in zijn eentje op pad. Pas in de negentiende eeuw krijgt hij in een boekje geschreven door de Nederlandse onderwijzer Jan Schenkman een knecht met een donkere huidkleur. En die knecht komt een beetje uit de lucht vallen.

Sommigen denken dat hij geïnspireerd is op de tot slaaf gemaakten waarmee zeventiende en achttiende eeuwse rijken zich graag lieten afbeelden. In dat scenario zou Sinterklaas een zwart knechtje hebben gekregen om statiger over te komen.

Weer andere historici denken dat Zwarte Piet geïnspireerd is op de donkere mannen die in grote steden werkten (en waarvan twijfelachtig is of ze echt tot slaaf gemaakten waren). Terwijl anderen vermoeden dat Zwarte Piet eigenlijk een Moor is. "Maar voor veel mensen was de naam 'Moor' ook weer synoniem voor 'zwarte Afrikaan'," aldus Jop Euwijk. "Dat maakt het dus nog ingewikkelder. De kennis over wie de Moren waren, en wie er allemaal Moren werden genoemd is ook niet ingeburgerd in Nederland." Kortom: niemand weet eigenlijk door wie Schenkman zich liet inspireren toen hij het knechtje van de Sint introduceerde.

quote:

Op zondag 14 oktober 2018 09:54 schreef Kassamiep het volgende:

[..]

Alvast wat inspiratie:
[ afbeelding ]

Iedereen blij. Het is geen neger, het is duidelijk een vogel voor de Odinisten, kinderen kunnen er gewoon snoep van krijgen en ik gok zomaar dat NVU en aanverwanten er wellicht zelfs al een bijpassend pakje voor hebben hangen.

Ja, of zoiets:



Lost ook gelijk het herkenbaarheidsprobleem op.

quote:

Op zondag 14 oktober 2018 10:05 schreef Red_85 het volgende:

[..]

Wat willen jullie zeggen? Als je voor ZP bent, ben je fascist en een pestvogel?

Wat zijn jullie toch een stel lage klootzakken.

Fuck you. Lekker zo blijven opstellen met je leugens en frames in de discussie en dan gaat het vast goedkomen..

We proberen ook maar hardop mee te denken over een vormgeving die minder controversieel is.

Persoonlijk vond ik het beste voorstel nog een beeld dat echt tientallen topicdelen geleden voorbij kwam:



En dan de sint in een soortgelijk kostuum, maar dan in wit. Neutraal, niet controversieel, en je kunt er elk sprookje dat je maar wilt bij verzinnen.

Maar we houden ook van jou hoor.

quote:

Op zondag 14 oktober 2018 10:12 schreef Montagui het volgende:

[..]

Naast erg modern en van deze tijd, wel wat minimalistisch en misschien niet echt leuk voor de kleintjes.

Of het leuk is voor de kleintjes hangt ook voor een belangrijk deel af van wat voor karakter je de personages geeft en het verhaal dat je erbij bedenkt.

Verder alleen maar positief denk ik.

quote:

Op zondag 14 oktober 2018 10:17 schreef Mexicanobakker het volgende:

Maar een massale verandering lijkt me niet wenselijk - je wil met minimale aanpassingen het doel bereiken, wat in jullie ogen is dat het geen smakeloze karikatuur is.

Ik denk niet dat het met minimale aanpassingen mogelijk is om het beeld dat het een neger voorstelt te bestrijden. Kortom: met gouden ringen en rode lippen weghalen los je dit probleem nooit op.

quote:

Op zondag 14 oktober 2018 10:28 schreef luxerobots het volgende:

[..]

Sowieso gaan de tegenstanders zo ver, dat ze een wit en zwart pak nog steeds in verband brengen met de slavernij.

Ik zou er toch voor willen pleiten om niet die hele groep op 1 grote hoop te gooien en te doen alsof ze allemaal dezelfde mening hebben als de meest extreme elementen daarin.

Op die manier komt er nooit een werkbare oplossing.

quote:

Op zondag 14 oktober 2018 10:23 schreef Moneyfornothing1 het volgende:

[..]

Ik ben volwassen en ik word serieus bang van zulke pakken. Ik heb laatst iemand zo gezien en het is echt eng, je ziet geeneens ogen of zo

Is dit niet deels een kwestie van wennen aan dit uiterlijk? Veel mensen zijn bang voor honden, maar als je maar vaak genoeg honden voor je neus hebt zijn ook die enorme tanden niet zo eng als ze wellicht lijken.

quote:

Op zondag 14 oktober 2018 10:40 schreef Lunatiek het volgende:

[..]

Dat is ook de bedoeling van een Zwarte Piet. En mensen zijn dol op griezelen, Halloween is qua populariteit Sinterklaas allang voorbij gestreefd als het om verkleedpartijen gaat.

Kijk, bijval.

De vorige keer dat dit uiterlijk voorbij kwam werden er ook voornamelijk voordelen in gezien. Het enige nadeel is - potentieel - dat het nogal extreme verandering is. Maar verder lijkt het me een prima werkbaar voorstel.

Over de invulling van de karakters en het verhaal erachter zal natuurlijk wel nog nagedacht moeten worden.

quote:

Op zondag 14 oktober 2018 10:44 schreef Montagui het volgende:

[..]

Maar goed, blanke mensen verbieden zich zwart te schminken kan natuurlijk ook niet.

Zover ik weet pleit niemand hier daadwerkelijk voor een verbod op wat dan ook.

quote:

Op zondag 14 oktober 2018 10:50 schreef Montagui het volgende:

[..]

Goed, de basis is dus geen probleem. Nu hoe we hem verder aankleden.

Er is natuurlijk moreel gezien wel meer op de wereld dan wat wettelijk mag en wat wettelijk niet mag. Ik denk dat het idee dat dit zou gaan over wettelijke bepalingen de discussie alleen maar vertroebelt.

Verder denk ik nog steeds dat mijn voorstel in post #4 prima werkbaar is. Het is nog geen complete invulling, er zal vanalles bij bedacht moeten worden. Wat voor personages zijn dit? Wat is hun achtergrond? Wat is hun verhaal?

Maar zoals vaker gezegd: er ligt hier een kans om tezamen een nieuwe traditie te maken, onze creativiteit daarin te gieten, en een nieuwe gezamelijke culturele identiteit te creeren. Lijkt mij alleen maar mooi.