De vruchtenkonfijterij van Royal Steensma heeft grote moeite om aan voldoende sinaasappelschillen te komen voor orangeade, een grondstof voor bakproducten. De productie van oranjekoek komt niet in gevaar.
Royal Steensma probeert momenteel sinaasappelschillen te importeren uit China. De producent van bakkerijgrondstoffen haalt de schillen normaliter uit Italië, maar daar ligt momenteel een beperking op de hoeveelheid schillen die kunnen worden gekocht. Dat is een gevolg van twee opeenvolgende slechte oogsten, zegt algemeen directeur Rimmert de Jong. ,,De sinaasappels zijn beduidend kleiner dan de jaren ervoor. Van de volgende oogst is ook al bekend dat die niet goed is.”
Dagverse jus d’orange zit in de liftDe Jong haalde de problemen met de sinaasappelschillen woensdagavond aan tijdens een Simmerjûncollege over typisch Friese lekkernijen in de Martinikerk in Franeker. Liever nog haalt het Franeker familiebedrijf de schillen uit Nederland. ,,De verkoop van dagverse jus d’orange zit heel erg in de lift. Hier zijn twee grote partijen bij betrokken. Wij willen graag hun schillen, dat zou ook nog eens duurzamer zijn, maar dan moeten ze wel een andere persmethode toepassen. Eerlijk gezegd vlotten die onderhandelingen nog niet zo”, licht De Jong toe.
Eerder nam Royal Steensma al een tijdje schillen van in de winkel geperste sinaasappels af van een landelijke supermarkt. ,,Mooi duurzaam, maar helaas zijn ze gestopt.”
Gekonfijt fruit gaat in kerststolDe schillen worden net als onder meer citroenschillen, cederappelschillen en papayaschillen gebruikt voor het maken van sukade en ander gekonfijt fruit. ,,We maken er orangeade van. Dat doen bakkers door het deeg voor het maken van bijvoorbeeld kerststollen”, legt De Jong uit. De productie van oranjekoeken zal er niet door in gevaar komen, benadrukt hij. ,,De oranjesnippers die in het deeg zitten, worden gemaakt van gedroogde schillen, die komen uit een andere bron.”
Toen een van de acht bedrijfshallen van Royal Steensma in Franeker op 22 maart werd getroffen door een vrij grote brand was er wel een run van Friese bakkers op oranjesnippers bij bakkerijgroothandel Beko, weet De Jong. ,,Ze hebben als een gek ingekocht. Ze waren bang dat er een tekort zou komen, maar die productie was niet geraakt.”
In trots gekrenkt door ‘suikerbroodsyndroom’De Jong luchtte tijdens de lezing ook nog even zijn hart over een interview van Sander de Rouwe in de Leeuwarder Courant in januari 2017. De gedeputeerde had daarin gezegd dat Friese bedrijven ambitieuzer moeten zijn, meer moeten exporteren en meer moeten innoveren. Friese bedrijven leiden volgens De Rouwe aan het suikerbroodsyndroom: een mooi product waar echter nooit wat aan verandert. ,,Dat heeft me in mijn trots gekrenkt en ik geloof er ook niet in.”
Volgens De Jong is veel indirecte export niet in de cijfers verwerkt. Zelf haalt Royal Steensma 50 procent van de jaaromzet van 80 miljoen euro uit de export.
Smaakbommetjes zonder e-nummersHet bedrijf innoveert voortdurend. Als voorbeeld noemde De Jong Fruitease, koud gekonfijt rood fruit van aardbei, zwarte bes en zure kers als grondstof voor onder meer croissants. ,,Smaakbommetjes die goed houdbaar zijn zonder e-nummers.” Als ludiek antwoord ontwikkelde het platform YnBusiness met Royal Steensma en banketbakkerij Schaafsma begin dit jaar suikervrij suikerbrood met behulp van inuline (,,een voedingsvezel met licht zoetige smaak”) gewonnen uit de cichoreiwortel. ,,Dat heeft Sander heel sportief opgevat. Het interview was vast bedoeld om te prikkelen, dat is gelukt.”
Stem nog snel mee voor beste oranjekoekVorig jaar was het een groot succes: de verkiezing van de beste oranjekoek van Friesland. Die verkiezing werd gekoppeld aan een reeks artikelen, waarin we nader ingingen op de geschiedenis van dit typisch Friese gebak, het felle debat over crème versus slagroom, oranjekoek in het buitenland en oranjekoek uit de eigen oven.
Die verkiezing (eigenlijk twee: een door een vakjury en een door lezers van de LC) was een groot succes. Aan de publiekskant werden zo’n 3000 stemmen uitgebracht. Die verkiezing werd gewonnen door bakkerij Boonstra van Marten Boonstra in Akkrum. Zijn oudere broer Roel in De Knipe werd derde, maar hij won wel bij de vakjury, met Marten net achter zich.
Dit jaar doen we het weer. Er zijn 112 bakkers genomineerd. Na de eerste stemronde worden daaruit 30 bakkers geselecteerd voor de proeverij op de LC Nazomerfair op Stania State in Oentsjerk, in het weekend van 15 en 16 september.
Stemmen kan nog net: tot en met zaterdag, op www.lc.nl/oranjekoek.