Winter in Europa 2018/2019

quote:

Op zondag 19 augustus 2018 17:34 schreef aloa het volgende:

[..]

Argentinië lag volgens mij wel redelijk wat sneeuw.

Heel in de verte ligt iets



Terwijl de plek zelf eigenlijk al een laagje sneeuw had moeten hebben.

@hansterbraak 3 uur geleden
Bij de hoogste berghut van #Oostenrijk op 3454m is afgelopen nacht 10cm verse #sneeuw gevallen en kon sedert lange tijd weer een #sneeuwpop worden gemaakt. (Erzherzog Johann Hütte)

wanneer kan ik mijn bontjas weer uit de kast halen, heb het met deze warmte wel gehad

Zal volgens mij trouwens een zeer koude winter worden. Na 5 normale winters, en een voorproefje op het einde van de laatste winter, is het weer tijd voor het echte werk. Parameters zijn ook ideaal voor een koudere winter, en door die parameters zijn we meer kwetsbaar voor continentale invloed, wat in de winter droog en kou betekent, en in de zomer - zoals we hebben mogen ondervinden - droog en warm.

quote:

Op zondag 26 augustus 2018 08:33 schreef sandra-kim het volgende:
wanneer kan ik mijn bontjas weer uit de kast halen, heb het met deze warmte wel gehad

Dat zegt mijn vrouwtje dus ook de hele tijd

Winter laat maar komen

NCEP gaat voor een boterzachte winter in heel Europa, voor wat het waard is:

http://www.cpc.ncep.noaa.gov/products/CFSv2/htmls/euT2me3Mon.html

quote:

Op maandag 27 augustus 2018 16:23 schreef TheRussianBear het volgende:
Zal volgens mij trouwens een zeer koude winter worden. Na 5 normale winters, en een voorproefje op het einde van de laatste winter, is het weer tijd voor het echte werk. Parameters zijn ook ideaal voor een koudere winter, en door die parameters zijn we meer kwetsbaar voor continentale invloed, wat in de winter droog en kou betekent, en in de zomer - zoals we hebben mogen ondervinden - droog en warm.

Welke parameters doel je op?

quote:

Op donderdag 6 september 2018 20:18 schreef aloa het volgende:

[..]

Dat ging cfs vorig jaar ook.

Maar is niet serieus te nemen idd.

Uiteindelijk was het in Nederland nog best wel een redelijk koude winter (als je de opwarmende trend bekijkt) vorig jaar dankzij februari. Hopelijk nu weer een winter van het kaliber 2009-2010!

Hoopvolle zaken ten opzichte van voorgaande jaren zijn:
-Zonneminimum, net als rond 2010. Wellicht grotere kans op hogedrukgebieden in onze omgeving.
-Geblokkeerd weerpatroon met continentale winden in de afgelopen acht maanden.
-Al geruime tijd een zwakke straalstroom, met mogelijkheden tot koude-uitzakkingen vanuit het noorden.

Uiteraard, resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst. Toch is er wel hoop voor winterliefhebbers, vooral als de weerpatronen van de afgelopen maanden stand weten te houden.

quote:

Op zondag 19 augustus 2018 15:26 schreef aloa het volgende:
Der Funtensee ist ein Karstsee im Gebirgsmassiv des Steinernen Meeres im Nationalpark Berchtesgaden und liegt auf einer Höhe von 1601 m

Das Lokalklima am Funtensee nimmt eine Sonderstellung ein. Am 24. Dezember 2001 registrierte eine Station der Firma Meteomedia eine Temperatur von −45,9 °C

https://de.wikipedia.org/wiki/Funtensee

Frisjes idd

Vooral door het lokale mini en eigen klimaat is het daar zo koud. In Zwitserland heb je dat met de Glattalp. Daar is het al eens -52.5 geweest: https://de.wikipedia.org/wiki/Glattalp

quote:

Op donderdag 6 september 2018 11:10 schreef AQUILA. het volgende:
NCEP gaat voor een boterzachte winter in heel Europa, voor wat het waard is:

http://www.cpc.ncep.noaa.gov/products/CFSv2/htmls/euT2me3Mon.html

De laatste 4 jaar zou dat wel waar geweest zijn , hoe deze winter verloopt weet nog niemand...

quote:

Op donderdag 6 september 2018 20:18 schreef aloa het volgende:

[..]

Dat ging cfs vorig jaar ook.

Maar is niet serieus te nemen idd.

Dat doet CFS al 10 jaar lang.

quote:

Op vrijdag 7 september 2018 12:03 schreef Multatilu het volgende:

[..]

Welke parameters doel je op?

Zonneminimum
Geblokkeerd weerpatroon in de afgelopen 8 maanden
Zwakke straalstroom ook.
En verder ook QBO wellicht in de juiste fase.

quote:

Op vrijdag 7 september 2018 12:08 schreef AQUILA. het volgende:


Hoopvolle zaken

Hoopvol?

Wordt er nou al ziek van brrr.
Gaan alweer richting het vieze koude weer. Hebben de prachtige 30 dagen alweer achter ons gelaten en kunnen bijna jaar rond weer wachten zucht.

Winter bah.
Koud, vies, bibberen. Nee gewoon nee.

Voorlopige winterverwachting:

QBO en dynamische forcing (stratosfeer-troposfeer koppeling)

QBO = quasi-biennal oscillation

kort: Negatieve QBO (easterlies) / Positieve QBO (westerlies). Easterlies gedurende jaren met lage zonne-activiteit vergroten de kans op een SSW die vooral plaatsvindt in het tweede gedeelte v/d winter. Verder is QBO ook een indicator voor zonaliteit in stratosfeer met koppelingseffect naar troposfeer toe.

quote:

The quasi-biennial oscillation (QBO) is a quasiperiodic oscillation of the equatorial zonal wind between easterlies and westerlies in the tropical stratosphere with a mean period of 28 to 29 months. The alternating wind regimes develop at the top of the lower stratosphere and propagate downwards at about 1 km (0.6 mi) per month until they are dissipated at the tropical tropopause. Downward motion of the easterlies is usually more irregular than that of the westerlies. The amplitude of the easterly phase is about twice as strong as that of the westerly phase. At the top of the vertical QBO domain, easterlies dominate, while at the bottom, westerlies are more likely to be found. At the 30mb level, with regards to monthly mean zonal winds, the strongest recorded easterly was 29.55 m/s in November 2005, while the strongest recorded westerly was only 15.62 m/s in June 1995.

QBO gegevens: https://www.esrl.noaa.gov/psd/data/correlation/qbo.data



De kans op een koudere winter lijkt voor mij groter dan in andere jaren, hoewel niet elke parameter ideaal is voor dit jaar. Zo is de QBO naar verwachting maar tijdelijk negatief/oostelijk (vroegere gedeelte), welke de kans op een SSW doet verkleinen. Daar staat dan weer tegenover dat de QBO op dit moment nog stevig in de negatieve fase zit (welke gunstig is), maar flink toenemende, en verwacht wordt dat in november, december of januari de waardes positief worden. De terugkoppeling tussen stratosfeer en atmosfeer is wel uitgesteld, dus toenemende zonaliteit zou dus pas in het tweede gedeelte v/d winter aan de orde moeten zijn. Daar staat dan weer tegenover dat het tweede deel v/d winter klimatologisch minder zonaliteit kent dan het eerste gedeelte, en dit in principe het verschil tussen het eerste en tweede gedeelte zou moeten teniet doen, omdat tevens ook het tweede gedeelte v/d winter vaak het meeste koude is. De kans op een SSW lijkt rond gemiddeld te liggen. SSW's vinden vaak plaats aan het einde v/d winter, maar hoe verder de winter vordert, hoe kleiner de kans op een SSW wordt, en voor SSW's zal er geen terugkoppelingskracht zijn. Ik sluit echter niet uit dat in november of december door verscheidene opwarmingen in de stratosfeer, er voor zouden kunnen zorgen dat de poolwervel uiteindelijk nooit zijn maximum potentieel kan benutten. Verder vermoed ik dat we afhankelijk zullen zijn van een actief orkaanseizoen die warmte van de tropen naar de polen transporteert, en wanneer warmte op de polen terechtkomt, dan zal dit uiteindelijk na verloop van tijd ook zijn effect hebben op de stratosfeer, net zoals de stratosfeer ook direct de atmosfeer beinvloedt, en gebeurtenissen in de atmosfeer of in de stratosfeer elkander kunnen beinvloeden over een termijn van 2-3 weken vaak. Een sterk hogedrukgebied nabij de Polen (vaak in Siberie, maar ook Alaska of Groenland zijn mogelijkheden) kan in principe de verandering die hier nodig is ook forceren. Een hogedrukgebied boven Siberie kan ook snel ontstaan wanneer het sneeuwoppervlakte snel toeneemt gedurende de herfstmaanden. Voor dit jaar vermoed ik dat dit van vitaal belang kan zijn, en momenteel is het nog zeer vroeg, maar is het sneeuwoppervlakte het vrij goed aan het doen. Oktober is op dat vlak de belangrijkste maand (voor wat de SAI-index genoemd wordt). Zelfs een straalstroom zoals we deze lang in de zomer gekend hebben, en in plaats van naar Europa of zelfs Noord-Europa te trekken het Europese continent mist, en richting Noordpool gaat, kan in principe op langere termijn ook voor een gunstige verandering zorgen. Hoewel de initiële set-up wel barslecht mag zijn (zacht en droog weer). Het abrupt afnemen van de hoeveelheid zee-ijs zorgt er ook voor dat dit soort patronen zich vaker voordoen dan in het verleden, maar wanneer dergelijke patronen zich in de late herfst of zeer vroege winter vertonen, dan kan dat een gunstig effect hebben op het vervolg van de winter. Dit soort patronen vindt ook plaats wanneer de Poolwervel zich vooral boven Canada concentreert. De Poolwervel heeft zich tijdens de laatste jaren ook dikwijls daar genesteld, maar dit jaar vermoed ik dat dit anders zou kunnen zijn omwille van het koelere zeewater dan normaal ten westen van Canada en Alaska, waar dit de voorbije jaren juist andersom is. Dit zorgde in de voorbije jaren juist voor koud winterweer in grote delen van Noord-Amerika. En als die koude luchtstromingen uiteindelijk de Atlantische Oceaan opgaan dienen ze als brandstof voor onze trein aan depressies.

Atlantisch zeewatertemperatuur



De QBO zal dus vermoedelijk te snel positief worden, maar dat wilt niet per se zeggen dat het daarom de winterkansen hypothikeert. Er is verder één andere parameter die we nu al meer dan waarschijnlijk kennen die wellicht ook niet gunstig wordt, en dat is de tripole in de Atlantische Oceaan. Zo min mogelijk tegenstellingen in zeewatertemperatuur in de Atlantische Oceaan zou ervoor zorgen dat de oceaan kalmer zou worden en er minder baroclynische onstabiliteit is (welke depressies genereert). Net zoals de voorbije jaren is dit niet echt gunstig dit jaar, met koud water dan normaal in het uiterste noorden, warmer water in het middengedeelte van de Atlantische Oceaan. In het zuidelijke gedeelte is het water nu warmer dan normaal geworden waar dit eerder in de zomer kouder dan normaal was (en welke er deels voor zorgde dat het orkaanseizoen later dan normaal op gang kwam). Het meest zuidelijke gedeelte is van het minste belang op ons weer in principe, maar warmer dan normaal water is daar iets gunstiger voor onze winterkansen; Al is het maar omdat het indirect de kansen op vorming van tropische cyclonen vergroot, welke voor een transport van warmte van de tropen naar de polen kan zorgen. Nu moet ook hier gezegd worden dat we niet blind mogen afgaan op onze zeewatertemperaturen, zoals bvb. bleek deze zomer. Deze zomer was het zeewatertemperatuur nabij Europa echter wel warmer dan normaal (ook als direct gevolg van de warmte hier), en is het temperatuur van het zeewater van minder belang op ons weer, waar depressies in het winterhalfjaar gewoon klimatologisch gezien een belangrijkere rol op ons weerpatroon spelen.

ENSO



Wat minder van belang speelt voor ons, maar toch een kleine rol kan spelen is de ENSO-index. Momenteel is echter nog niet bekend of deze neutraal blijft of voor een kleine / gematigde El Nino. De modellen verwachten het laatste, maar directe observaties van het zeewatertemperatuur in de Stille Oceaan zorgen terecht voor twijfels. Deze index is dus onduidelijker dan gedurende andere jaren, maar in principe is vooral een super El Nino nefast voor onze winterkansen en die zal er niet aankomen. Daarom dat ik hier aan weinig belang hecht, zolang de afwijking niet extreem is.

Zonne-activiteit



De belangrijkste factor dat voor mij aangeeft dat de kans op een koudere winter groter is dan normaal, is de zonneactiviteit. Die is dit jaar zeer laag, en dat vergroot de kans op een koudere winter aanzienlijk. Zo vielen de winters van '85-'87, '95-'96 en '09-'10 allen in jaren met zeer lage zonne-activiteit. We gaan dit of volgend jaar echter het diepe minimum bereiken, en dit is zeer gunstig voor het voorkomen van een koude winter. De kans op een koude winter verdubbelt in principe. Ik heb zelf de berekeningen gedaan, volgens de temperaturen die gemeten zijn in Ukkel.

Ik heb dus de 20 jaren met het minst aantal sunspots op de zon vanaf 1849:
Gebruikte bronnen:
https://www.frankdeboosere.be/klimaatukkel/klimaatalgemeen.php - voor gebruiken gegevens klimaat Ukkel
Spotless Days Page -> voor het vinden van de 20 jaren met het meest aantal dagen zonder zonnevlekken op de zon. De kans is aanzienlijk dat dit jaar zich mag aansluiten bij dit select groepje jaren:
1913, 1901, 1878, 2008, 2009, 1856, 1902, 1912, 1954, 1933, 1855, 1867, 1879, 1889, 1996, 2007, 1944, 1900, 1934, 1914, 1888

gemiddelde temperatuur december <1,0C: 18,93%
top 20 zonnevlekkenloze jaren december <1,0C: 40%

gemiddelde temperatuur januari <0,5C: 21,30%
top 20 zonnevlekkenloze jaren januari <0,5C: 55%

gemiddelde wintertemperatuur februari <1,0C: 21,89%
top 20 zonnevlekkenloze jaren februari <1,0C: 30%

Vier kanttekeningen:
- 20 jaren vergelijken tegenover 169 jaren is qua steekproef gewoon niet voldoende. Er is te weinig data om statische verbanden bloot te leggen. Idealiter is een reeks gegeven van minstens 1000 jaar, om een beter beeld te kunnen vormen. Er is dus best wel wat statistische ruis, zeker in een delicaat iets als klimaatverandering.
- Wat niet helpt is dat de zonne-activiteit in het 2e gedeelte van de 19e eeuw lager lag dan over het grote gedeelte van de 20ste eeuw, waardoor veel jaren van de 20ste eeuw die over het algemeen warmer verliepen de reeks niet haalden. Een v/d redenen voor het verklaren van deze opmerkelijke reeks statistieken kan simpelweg de door de mens veroorzaakte klimaatverandering zijn, al is dat wellicht maar één v/d redenen
- De kansen op basis van een koude winter zijn berekend voor de periode 1849-2018. We leven echter vandaag in 2018 en in principe is het huidig klimaat volgens de door onze gebruikte criteria 2004-2033. Natuurlijk is dit niet praktisch doordat we de komende 15 jaar nog niet kennen, en gebruiken we dus 1981-2010. Door de gemiddelde wintertemperatuur van 1849-2018 te berekenen, en uiteindelijk het verschil te berekenen met de wintertemperatuur van de periode 1981-2010 en vervolgens dat verschil op te tellen bij de temperatuur die als criteria werden gebruikt voor het hebben van een koude december, januari of februari heb je een betere kansberekening. Al is zelfs ook dat een overschatting van onze kansen, omdat het jaartal 2018 nog altijd een zachter klimaat kent dan de periode 1981-2010. En uiteindelijk ga ik zelf deze berekeningen niet doen. Ik wil alleen zeggen dat de uiteindelijke kanspercentage dus een flinke overschatting is, omwille van dit gegeven, zowel voor een gemiddelde maand december, januari of februari als voor een jaartal uit de top 20 jaren met meest aantal dagen zonder zonnevlekken op de zon.
- Zowel het meten van de temperaturen in Ukkel als het meten van het aantal zonnevlekken op de zon gebeurde 100 tot 150 jaar geleden een stuk minder nauwkeurig dan nu, hoewel de kwaliteit nog altijd goed is, en dit in principe geen invloed zou mogen hebben op het berekenen van deze statistieken. Er zijn ook temperatuurcorrecties gebeurd omdat de normen waarmee de temperatuur toen gemeten werd anders is dan die van nu, maar die zijn al doorgevoerd (bvb. meten in open hut tov meten in gesloten hut, of meten vanaf hoeveel cm van de grond). Correcties voor stadswarmte zijn niet doorgevoerd. De bebouwing is nu in Ukkel een stuk groter dan 150 jaar geleden, alsook de volledige agglomeratie van Brussel, welke een effect heeft op wintertemperatuur en dan vooral op de minimumtemperatuur.

2e deel verwachting

Op basis van de gegevens die we hebben zien we dat de kans aanzienlijk groter is statistisch gezien voor een koudere december en een koudere januari dan normaal. Ook voor februari is die kans groter dan normaal, maar niet zo veel groter dan normaal. In combinatie met de combinatie QBO die ook al aangeeft dat de kans op een vroegere winter groter dan normaal is, denk ik dat het zwaartepunt van onze winter twee weken vroeger dan normaal zal zijn gemiddeld gezien, hoewel dit ook zeker kan betekenen dat december (en misschien ook november) iets zullen brengen op vlak van winterweer. Het is ook belangrijk om even te zeggen dat het niet betekent omdat het zwaartepunt v/d winter zich twee weken vroeger dan normaal plaatsvindt, dat dit ook betekent dat dit effectief zal gebeuren. Net zoals deze winter ook even goed zeer zacht kan worden (net zoals 2007-2008 die zich ook in de reeks bevindt). Maar de kans erop is statistisch gezien groter dan normaal. Op basis van die kanttekeningen weten we dus verder ook nog dat de daadwerkelijke kansen op dergelijke temperaturen een pak lager liggen dan de kanspercentages die ik berekend heb. Wellicht zijn de kansberekeningen eerder van tel voor temperaturen 1,5°C in de berekeningen dan normaal, wat in de meeste gevallen nog steeds kouder dan normaal zou betekenen, maar dan kouder dan normaal voor ons klimaat, waarvan het ook al een tijd geleden is.

Op basis van dit alles verwacht ik een koudere winter dan normaal die opmerkelijk vroeger zal starten, en wellicht / mogelijk ook vroeger tot zijn einde zal komen, maar daar durf ik niet echt een uitspraak over te doen. Zo zou het jaar 2018 trouwens vrij extreem en continentaal verlopen met vooral droog weer, een koude start van het jaar, een warm zomerhalfjaar en een koud einde. En ook dat zou al een tijd geleden zijn. Verder verwacht ik dat de kans voor een koudere winter dan normaal voor 2019-2020 en vooral 2020-2021 ook hoger dan normaal zal liggen. Voor 2020-2021 verwacht ik een soort kers op de taart, een soort ultieme winters, al kennen we nog maar twee parameters: lage zonne-activiteit en 80/90% zeker negatieve QBO over de loop van de hele winter. De kans lijkt wel groter op een drogere winter dan normaal, ook al omdat koude in de winter vaak gepaard gaat met de droge lucht, maar over sneeuwkansen durf ik minder uitspraken doen. Daarvoor is het weer te afhankelijk van de details hier in West-Europa. Al is de kans wel groter dat we meer sneeuw zullen zien dan in de afgelopen vijf jaar. Verder zou het gerust zo kunnen zijn dat de winter al van zich laat tonen in november.

Mooie analyse!

En continentaal weer . Weerjaar 2018 is al fantastisch tot nu toe voor Nederland, hopelijk wordt het alleen maar mooier!

Zo'n mooi stukje, en dan rolt er zo'n verschrikkelijke conclusie uit

quote:

Op donderdag 13 september 2018 02:41 schreef TheRussianBear het volgende:
Op basis van dit alles verwacht ik een koudere winter dan normaal die opmerkelijk vroeger zal starten, en wellicht / mogelijk ook vroeger tot zijn einde zal komen, maar daar durf ik niet echt een uitspraak over te doen. Zo zou het jaar 2018 trouwens vrij extreem en continentaal verlopen met vooral droog weer, een koude start van het jaar, een warm zomerhalfjaar en een koud einde. En ook dat zou al een tijd geleden zijn. Verder verwacht ik dat de kans voor een koudere winter dan normaal voor 2019-2020 en vooral 2020-2021 ook hoger dan normaal zal liggen. Voor 2020-2021 verwacht ik een soort kers op de taart, een soort ultieme winters, al kennen we nog maar twee parameters: lage zonne-activiteit en 80/90% zeker negatieve QBO over de loop van de hele winter. De kans lijkt wel groter op een drogere winter dan normaal, ook al omdat koude in de winter vaak gepaard gaat met de droge lucht, maar over sneeuwkansen durf ik minder uitspraken doen. Daarvoor is het weer te afhankelijk van de details hier in West-Europa. Al is de kans wel groter dat we meer sneeuw zullen zien dan in de afgelopen vijf jaar. Verder zou het gerust zo kunnen zijn dat de winter al van zich laat tonen in november.

Ik hoop hard dat je gelijk hebt

Na de extreem koude winter van vorig jaar zie ik een warme zonnige winter nu zeker wel zitten. Terrasjes in korte broek terwijl het januari is doet mij in een stad nog steeds meer plezier dan gigantische sneeuwbuien en temperaturen die rond de -20 blijven hikken.