quote:
Doodsbedreigingen en intimidatie: Hoe de gokmaffia de tenniswereld in zijn greep houdt
Verlies de wedstrijd en we betalen je een paar duizend euro. Matchfixing in de tenniswereld: sinds de opmars van gokkantoren zijn omkoping, doodsbedreigingen en maffiosi schering en inslag. Het gerecht rolde onlangs een Armeense bende op, die opereerde vanuit gokkantoren in steden als Mechelen en Geraardsbergen. “Maar we moeten niet flauw doen. De sport is bijlange nog niet zuiver.”
10 april, vier jaar geleden. De Kansspelcommissie krijgt bezoek van ene Lendrush H. (31) en zijn vriend Artur Y. (31). Twee jonge Armeniërs die al geruime tijd in ons land wonen. Twee notoire gokkers ook. Verblind door hun illegale jacht naar centen, maken ze zich bij de Kansspelcommissie kwaad dat ze een gewonnen bedrag van 13.000 euro niet uitbetaald kregen. Dat bedrag hadden ze “gewonnen” door enkele dagen eerder, vanuit een krantenwinkel in Mechelen, op een gefixte tenniswedstrijd in Armenië te wedden. Ze hadden een kleine 5.000 euro ingezet, en wonnen bijna drie keer zoveel terug. De uitbater van de krantenwinkel rook onraad en bevroor de rekeningen. Het was de start van een grootschalig onderzoek naar Armeens-Belgische maffiosi, die actief zijn in het tennis. Lendrush H. en Artur Y. zitten sinds twee weken opgesloten in de gevangenis, na meer dan twintig huiszoekingen.
Verleidelijk
Vraag is: wat komen Lendrush H. en Artur Y. in ons land doen? Waarom Mechelen? Waarom zoveel geld op onbeduidende wedstrijden? Het onderzoek loopt, maar wat wel al duidelijk is: ze hebben het gemunt op de onderste regionen van het proftennis. Het speelterrein van opkomende talenten en oude rotten die het nooit helemaal konden maken. Spelers die met moeite uit de kosten komen: de prijs van hun reizen en verblijf ligt vaak hoger dan het prijzengeld dat ze verdienen.
Jonas Merckx (24, ATP-ranking 513), een beloftevolle tennisser uit Gijzegem bij Aalst, is een van hen. “De avond voor een toernooi in Eupen kreeg ik ineens telefoon van een anoniem nummer. Aan de andere kant van de lijn zei een stem in slecht Engels: Verlies morgen de eerste set en ik betaal je 1.500 euro. Ik wist niet wat ik hoorde. Voor mij is 1.500 euro veel geld, maar een match verkopen? Ik kan misschien wel snappen dat sommige spelers de verleiding niet kunnen weerstaan, maar wie daaraan begint, zit voor altijd in de zak van de gokmaffia. Ik heb meteen gezegd dat ik niet meedeed en heb de telefoon neergelegd.”
Ook Elyne Boeykens (26, WTA-ranking 541) kreeg al dreigende sms’en. Er werd haar nog niet gevraagd om opzettelijk te verliezen, maar toch: “Na een gespeelde wedstrijd krijg ik berichten als: I am going to kill your mother. Het is schering en inslag, en soms gaat het echt om ronduit zware bedreigingen. Waar die berichten vandaan komen, is moeilijk te achterhalen. Maar tijdens wedstrijden merk je dat er gokkers in de tribune zitten. Ze hebben mij nog nooit aangesproken voor matchfixing. Maar ik denk dat zij wel de mensen zijn die zulke berichten sturen, als ze geld verliezen na mijn wedstrijd.”
Ook al halen spelers als Jonas en Elyne zelden de toptoernooien, toch worden ze intensief gescreend. Door de maffia. “De bende brengt in kaart welke tennissers een professionele carrière najagen”, zegt een bron dicht bij het onderzoek. “Als ze merken dat een bepaalde tennisser zwak presteert of te hoge kosten maakt, proberen ze de spelers voor zich te winnen door hen omkoopsommen aan te bieden.” Verliezen die spelers tegen de verwachting in, dan jaagt dat de winstmarges in gokkantoren stevig omhoog.
Eén van die screeners is Grigor S., alias “Gregory”. Kompaan van Lendrush H. en Artur Y., en spilfiguur van de Armeense bende in België. Hij is amper 27 en woont nog bij zijn ouders en zus op een appartementje boven een kruidenier in het Brusselse Sint-Gillis. Gregory reisde van Sint-Gillis naar Barcelona om de jonge Egyptische tennisser K.H. (24) voor zich te winnen. Die heeft aan de onderzoekers toegegeven dat hij tenniswedstrijden fixte op zijn vraag. Met een schuilnaam betaalde Gregory via bedrijven als Western Union de Egyptische tennisser in mei 2017 ongeveer 4.000 euro. Zelfde verhaal bij een Slovaakse proftennisster die een geldsom van 1.500 euro kreeg toegestuurd om een wedstrijd te fixen, én een Bulgaarse tennisster die 11.500 euro incasseerde.
Gregory benaderde ook Belgische spelers. Tijdens de reeks huiszoekingen twee weken geleden werd onder meer tennisser Maxime Authom (31, ATP-ranking 464) uit La Louvière bij hem thuis opgepakt. Het onderzoek leert dat er sterke aanwijzingen zijn dat hij telefonisch contact had met Gregory en dat hij hem ook persoonlijk zou hebben ontmoet, mogelijk om omkoopgeld te ontvangen óf om concrete afspraken te maken over de uitslag van een wedstrijd. Authom, die nog op prestigieuze toernooien als de US Open speelde, werd na ondervraging weer vrijgelaten. We contacteerden zijn entourage na afloop. Die bevestigt de ondervraging van de proftennisser over zijn mogelijke betrokkenheid bij matchfixing. “Maar hij ontkent daar zelf iets mee te maken te hebben.”
Grigor S., Lendrush H. en Artur Y. maken deel uit van een veel grotere criminele organisatie, aangestuurd door de “cheffen” in hun moederland. “Die criminele bende werkt zoals een gesofisticeerd bedrijf”, vertelt een goedgeplaatste bron. “In hun bedrijf hebben ze een bovenlaag, dat zijn de managers in Armenië die in luxe leven en hun kompanen van ginder aansturen. En je hebt de onderlaag: dat zijn Armeniërs die verspreid in Europa wonen. In die gemeenschappen zitten figuren die kwetsbare landgenoten aanspreken. Ze schakelen allerlei stromannen in. Muilezels. Neven, nichten, tot zelfs grootmoeders. Maar ze ronselen ook tijdens inburgeringscursussen in Brussel. In een briefje krijgen ze de opdracht om in gokkantoren geld in te zetten op bepaalde wedstrijden. Geen té grote bedragen, om niet te veel op te vallen. De winsten moeten ze weer doorsluizen naar de bovenlaag. Een uitgekiende strategie, want als een stroman tegen de lamp loopt, ergens in een land als België, kan de politie enkel een nietszeggend briefje onderscheppen. De stromannen weten niet eens wie hun bazen zijn.”
Kinderfoto’s
De maffiosi viseren dan wel voornamelijk de mindere tennisgoden, toch lijken niet alle toppers vrij van zonden. Twee jaar geleden barstte een bommetje in de tenniswereld toen de BBC geheime documenten kreeg toegespeeld dat er spelers uit de top vijftig van de wereldranglijst aan matchfixing gelinkt werden. Ook op prestigieuze toernooien zoals Wimbledon zou er mogelijk gesjoemeld zijn. Novak Djokovic – toenmalig nummer één – bevestigde toen de corruptie binnen zijn sport, want hij werd ook al benaderd om een wedstrijd te verliezen.
Kirsten Flipkens (32, WTA-ranking 64) getuigde onlangs in Knack dat ook zij gigantische bedragen kreeg aangeboden. “De avond voor de match kreeg ik een bericht via een anonieme Facebookaccount: Verlies morgen en je krijgt 300.000 euro. Ik heb er niet op geantwoord. Als je daarop ingaat, hebben ze je in hun greep. Dat is de maffia, hé. De volgende keer staan ze daar met foto’s van je kinderen.”
Volgens Flipkens is het overigens na elke wedstrijd vaste prik: winst of verlies, via sociale media krijgt ze nadien haast áltijd zware beledigingen tot zelfs doodsbedreigingen. “Er zal altijd wel iemand geld hebben verloren, en die frustratie moet ergens naartoe.”
Courtsiders
Het fenomeen van onlinegokken op tenniswedstrijden is de laatste jaren volledig ontspoord. Volgens Tennis Vlaanderen is matchfixing daarbij zelfs niet het grootste probleem. “Er wordt nu veel op één hoop gegooid”, zegt integrity manager Dirk Deldaele. “Ikzelf heb niet veel weet van spelers in ons land die zich laten omkopen. Natuurlijk zal men het ons niet snel vertellen. Maar volgens mij is de problematiek rond courtsiding momenteel véél groter dan het omkopen van wedstrijden.”
Courtsiders zijn louche kerels die hele dagen aan tennisvelden rondhangen en live wedstrijdscores doorsturen naar gokkers overal ter wereld. Ze doen dat met hun smartphone, of met een apparaatje in hun broekzak waardoor ze met één druk op de knop cruciale info voor gokkers kunnen doorsturen. Een gigantisch voordeel, want tegenwoordig wordt al lang niet meer alleen gegokt op welke speler de wedstrijd wint. Gokkers zetten ook in op wie het volgende punt scoort, hoeveel aces er worden geslagen en hoelang een wedstrijd uiteindelijk zal duren. En dat gebeurt vaak live tijdens een rally, in het stadion of op de rand van het tennisveld. Vooral bij wedstrijden die niet gevolgd worden door camera’s kunnen de courtsiders gouden zaken doen, want het duurt een tijdje voor de scheidsrechter de score bevestigt. En tegen dat het wedkantoor die beslissing verwerkt, zijn we nog een paar seconden verder. Dankzij courtsiders kunnen ze dus nog snel een gokje wagen op iets wat eigenlijk al gebeurd is. “Ik heb het vorig jaar meegemaakt op een toernooi in Damme”, zegt Jonas Merckx. “Een viertal mannen stond daar verdacht te doen met hun gsm. De toernooileider heeft toen ingegrepen en de politie is hen komen weghalen.”
Sport zuiveren
De doodsbedreigingen, de omgekochte matchen en het fenomeen van de courtsiders: binnen het tenniscircuit zijn er niet veel mensen die nog ontkennen dat ze met een probleem zitten. “Van mij mag er gerust gegokt worden”, zegt Merckx. “Maar als er mannen met slechte bedoelingen aan het veld komen staan en wanneer spelers fysiek bedreigd worden, dan gaat het wel veel te ver.”
De arrestatie van een vijftal Armeense verdachten in ons land betekent een eerste succes voor het gerecht in de strijd tegen de tennismaffia. “Een duidelijk signaal naar de bende én de tenniswereld”, zegt een gerechtelijke bron. “Maar we moeten niet flauw doen: de sport is bijlange nog niet zuiver.”
Stukje over courtsiders is overigens onzin, maar dit geheel terzijde.