Zijlstra in de race voor Washington.

quote:

Halbe Zijlstra is in de race als de Nederlandse bewindvoerder van de Wereldbank. Minister-president Rutte wil volgens diplomatieke bronnen zijn voormalige minister van Buitenlandse Zaken naar voren schuiven. Het voornemen stuit op weerstand in diplomatiek en politiek Den Haag.

quote:

De post van bewindvoerder is een gewilde in Den Haag. Het geldt voor veel topambtenaren als dé beloning na een lange carrière. Zij zien dan ook met lede ogen aan dat er af en toe politici met de prijs vandoor gaan.

De Wereldbank is ’s werelds grootste ontwikkelingsorganisatie. Het verstrekt voor miljarden euro’s aan leningen aan armere landen. Het dagelijks bestuur is in handen van 24 bewindvoerders. Nederland levert er altijd een van. Onze bewindvoerder treedt op namens twaalf andere landen: Armenië, Bosnië en Herzegovina, Bulgarije, Kroatië, Cyprus, Georgië, Israël, Macedonië, Montenegro, Moldavië, Roemenië en Oekraïne.

(...)

Zijn kandidatuur is opvallend. Zijlstra heeft noch ervaring met ontwikkelingssamenwerking, noch met bankzaken. Wel is hij politiek en bestuurlijk ervaren. Voordat hij naar Den Haag kwam, werkte Zijlstra bij Shell. Daarna had hij een eigen projectmanagementbureau, dat door het olieconcern werd ingehuurd voor de invoering van een nieuw creditcardsysteem. Zijlstra was gemeenteraadslid voor de VVD in Utrecht voordat hij Kamerlid werd. In het eerste kabinet Rutte werd hij staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

(...)

Vaak gaat de post bij de Wereldbank naar een ambtenaar van de ministeries van Buitenlandse Zaken of Financiën, maar de laatste decennia is hij ook meermaals door het kabinet gebruikt om bevriende politici ‘te belonen’. Of, zoals Van Wijnbergen het noemt – ‘om ‘PvdA’ers te stallen waar ze iets mee moesten’. Zo werd PvdA-Kamerlid Eveline Herfkens in 1990 bewindvoerder in Washington als goedmakertje, omdat ze was gepasseerd als minister van Ontwikkelingssamenwerking in het kabinet-Lubbers III. Ze was in 1989 al gevraagd om minister te worden, maar werd vlak voor de beëdiging gepasseerd ten faveure van partijgenoot Jan Pronk.

In 2002 zorgde toenmalig VVD-leider Gerrit Zalm ervoor dat Ad Melkert de functie kreeg. Zalm en Melkert waren in de twee kabinetten-Kok allesbehalve politieke vrienden, maar de PvdA’er en zijn gezin werden na de moord op Pim Fortuyn zwaar bedreigd. Door hem de post in Washington te gunnen, bood het toenmalig kabinet (waarin ook de LPF zat) Melkert en zijn gezin een veilig heenkomen.

Na Melkert waren achtereenvolgens CDA-prominent Herman Wijffels (voormalig Rabobank), Ruud Treffers (topambtenaar internationale samenwerking op het ministerie van Buitenlandse Zaken) en nu PvdA’er Frank Heemskerk (staatssecretaris Economische Zaken in Balkenende IV) bewindvoerder bij de Wereldbank. Zijlstra moet hem straks opvolgen.