Vader stervende en afstand....

quote:

Op vrijdag 23 februari 2018 19:33 schreef Banktoestel het volgende:

[..]

Ik vind het lastig om dat gevoel precies te beschrijven, want ik was (ben) nog jong, heb het maar 1 keer meegemaakt, en toen met mijn vader meteen zo'n intense ervaring. Ik denk dat ik het wel wist. Maar omdat het nieuw voor me was, besefte ik het niet aan de oppervlakte van mijn bewustzijn, maar ik denk dieper vanbinnen wel. Wellicht dat ik op het moment zelf nog gedacht heb dat ik hem toch nog 1 keer zou zien in een nog net iets slechtere toestand en dat het dan gedaan zou zijn. Maar in werkelijkheid was het dus al de laatste keer.

quote:

Op vrijdag 23 februari 2018 19:33 schreef jajablahblah het volgende:

[..]

Ik wist 4 weken voor mijn moeder stierf dat ze dood zou gaan. Euthanasie.
Dus dan weet je een dag. Ik was er ook bij.

Ik ben iets vaker dan normaal langs gegeaan maar ze was erg moe en ik wist dat heel veel mensen haar nog wilde zien. Normaal liep ik de deur ook niet plat dus waarom nu wel?

Een week voordat ze zou gaan zat ik met haar aan de koffie en ik zei “mam, ik weet niet wat ik nog moet zeggen. Er is volgens mij niks wat ik nog echt met je moet bespreken, volgens mij zijn we rond”. Zij had dat ook. We hebben daarop maar gewoon gezellig koffie gedronken. Net of er niks was.
Dat kan dus. Dat je niet nog van alles moet.

Maar. Ga wel naar hem toe. Ga zien waarom hij dood gaat. Je hoeft helemaal geen officieel afscheid te nemen. Dat heb ik met mijn moeder ook niet gedaan.
Toen ik de laatste keer mijn opa zag zei ik toen ik weg ging “tot weer”, we keken elkaar aan en wisten dat het de laaste keer was.

Nou geloof ik sterk in reincarnatie, dus dat maakt het misschien makkelijker.
Maar ik heb geen idee wat mensen zeggen bij “afscheid nemen”.

Als je nog wat wil zeggen of vragen, ga het doen. Ben er niet bang voor. Sterven is een heel intiem iets, wees niet bang om dichtbij te komen.
En ook, als je daar bent merk je wel wat je moet doen.

quote:

Op vrijdag 23 februari 2018 19:34 schreef Drug het volgende:
Misschien kun je het met je vader bespreken? Hoe wil hij zelf ermee omgaan? In elk geval heel veel sterkte voor jullie.

quote:

Op vrijdag 23 februari 2018 19:47 schreef jajablahblah het volgende:

[..]

Ik vond het een voorrecht om er bij te zijn. Het is een heel intiem moment, en je ziet echt dat het leven uit het lichaam gaat.
Eigenlijk vond ik zelf wel fijn dat ik wist wanneer.
De weken tussen weten dat het ging gebeuren en niet weten wanneer vond ik wel een hel. Ik was ook blij toen dat voorbij was. Een soort struisvogeltechniek denk ik. Want het is natuurlijk wel iets waar je vreselijk tegenop ziet.

quote:

Op vrijdag 23 februari 2018 19:42 schreef D.U.M.A.N. het volgende:

[..]

Zoals ik in mn dm’s ook al vertelde, het kan erg snel gaan. Hou je dus nit vast aan een datum..

quote:

Op vrijdag 23 februari 2018 19:56 schreef Sarasi het volgende:
Toen ze mijn moeder vorig jaar hadden opengemaakt en weer dichtgemaakt zonder te opereren omdat het er veel slechter uitzag dan ze dachten, zeiden ze ook "Drie tot zes weken. Hooguit een paar maanden." De grond viel weg, oprecht. Gisteren dachten we nog dat misschien alles goed zou komen en nu heb kijk je opeens tegen de retourperiode van CoolBlue aan. Dat is niet te bevatten.

Wat ik toen gedaan heb, is alles afgezegd. Alles. Studie, werk, scriptie, vrienden, vriendinnen, afspraken. Elke dag naar het ziekenhuis, naar m'n moeder. Na een halve week ofzo mocht ze weer naar huis (ik weet 't niet eens meer precies ) en toen ben ik wel ook weer een keer naar m'n vriend gegaan een weekendje, maar verder wilde ik zoveel mogelijk bij m'n moeder zijn. Niet eens om per se nog dingen te zeggen of samen te doen ofzo, maar gewoon, om samen te lachen en te huilen en om samen niet alleen te zijn.

Anderhalve week (ofzo) na die operatie belden ze opeens dat 't toch een andere soort kanker was. Dus het werd nu opeens jaren. Jaren, in plaats van weken/maanden. Stiekem was dat weer net zo'n grote schok, want je hebt je net ergens bij neergelegd en nu is 't weer anders. Ik kan nu wel oprecht zeggen dat ik nu echt bang ben dat ze gaat terwijl ik er niet (genoeg) ben. Ik heb ook niet 't gevoel dat ze 100% transparant is over de stand van zaken en ik kan m'n leven niet jaren op pauze gaan zetten voor haar, dus ik probeer toch ook verder te leven, maar dat doet stiekem best pijn. Ik denk nu niet dat ik toen ergens spijt van had gehad, als ze inderdaad maar een paar weken had gehad.

Dus als 't ook maar even mogelijk is, zou ik met je werkgever in gesprek gaan en zo snel mogelijk die kant op vertrekken. Kun je een maand of twee (on)betaald verlof opnemen, of deels op afstand werken? Ik denk ook dat ik liever (in jouw situatie) nu een week of twee bij m'n ouder zou zijn dan op de laatste momenten. Juist nu is iemand nog het beste bij kennis en heeft iemand het minste pijn. Zo zou ik iemand willen herinneren, denk ik.

quote:

Op vrijdag 23 februari 2018 19:47 schreef jajablahblah het volgende:

[..]

Ik vond het een voorrecht om er bij te zijn. Het is een heel intiem moment, en je ziet echt dat het leven uit het lichaam gaat.
Eigenlijk vond ik zelf wel fijn dat ik wist wanneer.
De weken tussen weten dat het ging gebeuren en niet weten wanneer vond ik wel een hel. Ik was ook blij toen dat voorbij was. Een soort struisvogeltechniek denk ik. Want het is natuurlijk wel iets waar je vreselijk tegenop ziet.

quote:

Op vrijdag 23 februari 2018 20:19 schreef jajablahblah het volgende:

[..]

Niet letterlijk.
Maar ik herinner me dat ik houdbaarheidsdata op eten zag en dacht “dit is dus langer houdbaar dan mijn moeder”. Ja klinkt stom.
Maar ik was er wel mee bezig.
Mijn moeder overleed twee dagen na moederdag, dat was ook wel een ding.

quote:

Op vrijdag 23 februari 2018 20:26 schreef jajablahblah het volgende:

[..]

Mijn moeder was al 30 jaar ziek, en het werd alleen maar slechter. Ik gunde haar haar verlossing.
Misschien een andere uitgangssituatie.
In ons gezin is de dood ook niks engs ofzo.
We hebben er wel veel verdriet van, maar het is niks engs. Wij begrepen als gezin die keuze, ze had het jaren daarvoor ook al eens aangekaart. Het was geen ontzettend grote verrassing dat ze dat ging doen.
Ik heb me vaak afgevraagd wat ik liever had gehad, onverwacht of aangekondigd. Dan kies ik toch voor aangekondigd. Ook omdat ze alles zelf geregeld had. Dus er was geen “uitvaartkeuzestress”.
En ik had, en heb, het gevoel dat we rond waren met elkaar.
Al heb ik toch nog heel vaak momenten van “had ik dit of dat nog maar even gevraagd”.

quote:

Op vrijdag 23 februari 2018 20:56 schreef Godshand het volgende:

[..]

Dat inderdaad niet. Maar maak een lijstje van dat je wil dat hij dat in ieder geval gehoord heeft. En een soort top 10 daarvan met het allerbelangrijkste bovenaan. Dan kan je tegen jezelf zeggen dat hij dat in ieder geval wel heeft gehoord.

Wat praktisch in Berlijn verblijven betreft, ik weet niet of je werk of studie hebt, maar er valt vast wat te regelen. Je zegt gewoon dat je een ernstig zieke vader hebt, die niet lang meer heeft en dat je daarom langer weg bent. Veel mensen hebben daar wel begrip voor. Mijn werk toen mijn vader overleed ook, ik moest zelf aangeven wanneer ik weer aan de slag wilde (nou wilden ze mij ook geen jaren kwijt, maar op 1 a 3 weken wilden ze dit mij wel gunnen).

quote:

Op vrijdag 23 februari 2018 21:13 schreef Godshand het volgende:

[..]

Vader woonde gewoon in Nederland, maar ik werk in de zorg dus heb genoeg familie gezien die in het buitenland woont en waarvan het overlijdende familielid dus in Nederland woont.

Vaak konden ze wel wat regelen met werk of studie, afhankelijk wat hun wensen zelf waren. Sommigen bleven dus in NL tot aan de dood. Anderen gingen toch eerst terug en kwamen dan na het overlijden soms pas terug naar NL. Maar dan hadden ze wel wat geregeld zodat ze tot aan de uitvaart konden blijven.

quote:

Op vrijdag 23 februari 2018 21:29 schreef valentijn101 het volgende:
Waarom neem je geen verlof op en blijf je een paar weken daar?

quote:

Op vrijdag 23 februari 2018 21:30 schreef Rewimo het volgende:
Ik lees dat je het eng zou vinden om erbij te zijn als hij sterft. Ik vond dat ook een heel eng idee toen mijn vader ging sterven. Uiteindelijk was het helemaal niet eng. Hij heeft gewacht tot ik bij hem was (ik ben zijn enige kind en we hadden een heel sterke band). Ik gaf hem een zoen op zijn voorhoofd, ik zei dat ik er was. En daarna ging het heel snel. Ik ging naast hem zitten, pakte zijn hand - en toen was het al gebeurd. Hij had een shunt (voor dialyse) en daar voelde je zijn bloed altijd heel krachtig stromen. Maar ik voelde niets meer. Dat was het - en ik was er zo bang voor geweest. Ik was alleen maar blij en trots op hem dat hij op me gewacht had

Ik wens je sterkte en ga op je gevoel af. Ga naar hem toe als je voelt dat je moet gaan. Er is niets dat je "moet" doen of zeggen. Gewoon een knuffel kan al genoeg zijn. Wees bij hem. Dat is het belangrijkste. Veel sterkte

quote:

Op vrijdag 23 februari 2018 21:36 schreef valentijn101 het volgende:

[..]

Je werk zal er echt wel begrip voor hebben. Afscheid van je vader nemen kan je maar 1x doen. Zou jammer zijn als je er achteraf spijt van krijgt.

quote:

Op vrijdag 23 februari 2018 21:46 schreef Godshand het volgende:

[..]

Doe gewoon wat goed voor je voelt. Als je niet vrij kan nemen omdat je leven ook door dendert, dan doe je dat niet. Niemand (ook de artsen niet) weten precies wanneer hij overlijdt. Die artsen hebben slechts een inschattig, maar ook dan kunnen ze het onder- of overschatten. Genoeg verhalen van mensen die 3 weken kregen maar de volgende dag al gingen, of juist nog 3 jaar leefden. Wel hebben artsen ervaring in hoe iemand zijn/haar beloop gaat bij een bepaalde conditie. Maar ook dat is geen keihard gegeven. Zelfs keiharde wetenschappelijke voorspellingen zoals 5-jaars overlevingen bij een bepaalde groep zieken (bv afhankelijk van het stadium van de ziekte) zegt niets voor de individuele zieke. Ook al valt hij/zij misschien in de groep van 1% 5-jaars overleving (dat wil zeggen, van 100 zieken met een dergelijk stadium van de ziekte, is er 1 zieke patient in leven na 5 jaar, de overige 99 zijn al overleden), kan hij/zij net tot die ene procent behoren.

quote:

Op vrijdag 23 februari 2018 21:52 schreef Prisha het volgende:
Heel erg moeilijk dit. Ik ken het wel.
Mijn vader woonde in de Verenigde Staten (oostkust). Normaal denk je, ach, 6 a 7 uurtjes vliegen is niet zo veel. Maar op het moment dat iemand stervende is, dan is dat een behoorlijke afstand.

In tegenstelling tot jou was ik niet alleen. Mijn zusje woont ook in Nederland en mijn broer in de VS. We probeerden zoveel mogelijk bij hem te zijn en af te wisselen. Dan waren we er wel steeds 2 a 3 weken. Werk deed hier gelukkig niet moeilijk over.

Ik heb die tijd (9 maanden) in een waas geleefd, maar 1 ding weet ik wel: steeds als ik wegging wist ik dat het de laatste keer kon zijn, en dat ik hem niet levende meer zou zien. Dus elke keer was opnieuw een afscheid en dat viel heel erg zwaar. Ook voor hem want dat besefte hij ook maar al te goed.

Het is lastig om verder tips te geven, maar zorg wel dat je alles wat je nog had willen zeggen of kwijt wil, ook zegt.

Ik las dat je het eng vond om erbij te zijn als hij sterft. Ik had dat ook, maar uiteindelijk waren we er allemaal bij. En ik ben daar wel blij om. Hij wist dat we er allemaal waren en ik denk dat dat heel veel rust gaf bij hem. Te weten dat ze niet alleen sterven maar dat mensen die om ze geven bij ze zijn.

Het is altijd een erg moeilijk periode hoe dan ook. De afstand maakt het zoveel moeilijker. Heel veel sterkte de komende tijd.

quote:

Op vrijdag 23 februari 2018 22:17 schreef Prisha het volgende:

[..]

Ja en nee. Het was lastig. We hoorden in maart dat hij ALS had. Probleem daarmee is dat je niet weet hoe snel het gaat. Gemiddelde levensverwachting is 3 jaar, maar kan meer of minder zijn.
Bij mijn vader zag je al heel snel dat het bij hem uitermate snel verliep. In juni was al duidelijk dat het enorm snel achteruit ging en dat het een kwestie van maanden was. Op 1 januari is hij overleden, dus 9 maanden na diagnose.

Het is me vooral de onzekerheid wat is bijgebleven. Het kon zo gebeurd zijn dus je wist het gewoon niet. Vandaar dat iedere keer een afscheid was. En steeds als ik terug in Nederland was en ik kreeg bericht uit de VS dacht ik: oh jee. Als de telefoon ging of de Skype weer tokkelde, steeds weer schrikken.

Geen makkelijke tijd. Probeer ook aan je zelf te denken en pak rust indien dat kan. Je gaat dat hard nodig hebben. Ik hoop dat je steun hebt en er niet helemaal alleen voor staat in dit hele gebeuren.

quote:

Op zaterdag 24 februari 2018 03:20 schreef Scary_Mary het volgende:

[..]

Tsja, een ieder is daar verschillend in. In dat opzicht is overleg met elkaar misschien juist wel prettig. Misschien zegt hij wel dat hij het niet nodig vindt dat je daar drie weken bent. Dat kan je misschien wat rust geven, dat hij je dat aangegeven heeft en het niet je angstige afzijdig willen houden is. En of het nou is om jou te sparen (gevoelsmatig misschien iets dat hij nog wel voor jou kan doen) of omdat hij niet zo een trek in akward gedoe heeft of wat dan ook, het is zijn keuze op dat moment.

Wat betreft daar zijn. Ik vroeg hierboven al naar het contact met je stiefmoeder. Misschien kunnen jullie elkaar tot steun zijn? Geen idee in hoeverre zij bepaalde emoties en/of behoeftes en support heeft en wat er voor dingen eventueel geregeld moeten worden. Hoe zit het bijvoorbeeld met de uitvaart?
Aan één kant is dit iets wat voor sommigen echt een no go is, want struisvogel het duurt nog even. Of het is iets waar je niet de laatste tijd aan wil "verspillen" of het boeit geen ene reet.
Maar soms is het juist wel fijn. Omdat het gewoon een stukje plannen en regelen kan zijn. Soms geeft dat weer aanleiding tot gesprekken die je via de wat emotionelere route misschien niet kan bereiken. Wat voor outfit? Wat voor muziek? Wat moet er in de speech? Welke foto's showen?

Wat betreft eigen ervaringen, daar kan ik wel een kilometer over neerpennen. Het is zo verschillend per persoon, per familie, etc. Dat wordt denk ik een beetje te veel.
Maar wat ik vanuit mijn ervaringen (niet alleen met kanker, angst en struisvogelen) zou willen meegeven is om het ook een beetje per dag te bekijken en proberen te bedenken waarom je wat wil en/of zou moeten doen en voor wie. Moeilijk omdat je lang niet altijd die tijd hebt en ook om te bedenken hoe je daar later op terug gaat kijken, maar het kan soms wel enige verheldering en motivatie geven om dingen (nu) wel of niet te doen zeg maar.

En in mogelijkheden denken. Ook al ben je niet daar, je kan wel gevoelsmatig misschien iets meer erbij betrokken voelen. Bijvoorbeeld als het niet te belastend voor je stiefmoeder is, om dagelijks een korte update te krijgen. Geen liefdagboek, maar bijvoorbeeld wat hij zoal een meds krijgt en waarom, eetlust, etc. Dat je iets meer beeld krijgt.
En als je er wel bent of liever gezegd blijft, kijken naar wat er zoal gebeurt of moet gebeuren. Je lijkt nu niet zo op de hoogte van wat de dokters zeggen. Misschien is dat met voorbedachte rade, maar indien het gewoon zo gelopen is, zou je kunnen kijken of je daar wat meer bij aan kan schuiven. Indien er toestemming is zou je misschien 1 op 1 een gesprekje kunnen krijgen met de behandelend arts? Geen idee hoe dat werkt in Duitsland, maar in Nederland had ik een tijdje terug zo wel heel fijn contact met de oncoloog.
Verder zou je kunnen kijken naar hoe het met je stiefmoeder gaat. Kan me voorstellen dat je aan één kant wel een bepaalde routine hebt als je al enige tijd dit hebt spelen, maar aan de andere kant weet ik ook hoe fijn het kan zijn als iemand een keer aandacht heeft voor de persoon naast de patiënt. Weet niet of je dan ook bij hun in huis logeert, maar een lekkere maaltijd voorgezet krijgen of hulp in het huishouden kan soms onnoemelijk welkom zijn. Misschien helemaal als hij weer thuis is en je zo misschien niet alleen de last kan helpen dragen, maar misschien ook iets van de gewone oude familiesfeer kan doen herleven alsof het even normaal is ofzo.

Wat deden jullie normaliter als jullie bij elkaar op bezoek waren? Zijn er bepaalde dingen die herinneringen hebben? Zonder emotionele uitlatingen kun je misschien wel subtiel iets laten weten door bijvoorbeeld een ansichtkaart te sturen van dat ene plekje waar jullie op vakantie waren toen ofzo.

In ieder geval is er geen draaiboek en ook al was dat er wel, dan nog kunnen er aparte dingen gebeuren when death comes knocking at your door. Je kan niet alles van tevoren bedenken en regelen en twijfelen en bang zijn om fouten te maken horen er denk ik heel menselijk bij. Aangezien jullie wel regelmatig contact hebben, weet je ook een beetje van elkaar hoe je in elkaar zit en dat zal vast ook wel schelen in begrip naar elkaar als dingen op een bepaalde manier lopen.

Als jij je daar prettig bij voelt, blijf het ook vooral eruit gooien. Is het niet met of tegen je familie, dan in dit topic, of hopelijk wel bij iemand in dm/pm of elders. Heavy shit kun je beter niet teveel opkroppen zeg ik als ervaringsdeskundige en niks mis met een beetje klankborden en steun hier en daar. Sterkte in ieder geval

quote:

Op vrijdag 23 februari 2018 22:32 schreef MrAero het volgende:
Mijn vader had destijds ook 3 tot 6 weken gekregen. Uiteindelijk heeft hij het 6 maanden volgehouden, maar het is idd heel moeilijk. Elke keer dat je langsgaat kan de laatste keer zijn geweest. Steeds als de telefoon gaat slaat je hart op hol. Zorg gewoon dat je alles tegen elkaar hebt gezegd wat je wilde zeggen en spendeer nog zoveel mogelijk tijd samen. Als ik wegging zeiden we steeds 'tot de volgende keer', geen emotioneel afscheid of iets dergelijks, want op dat moment zelf ga je er nooit vanuit dat het de laatste keer zal zijn geweest. Ik ging dan ook wel om de paar dagen langs, wellicht dat het anders is als je ver woont. Heel veel sterkte in ieder geval de komende tijd.