quote:
Meeste gemeenten houden Piet bij intocht zwart (of bruin)
PIETENATLASOok dit jaar is Piet bij veruit de meeste sinterklaasintochten in Nederland zwart of (donker)bruin. In een relatief klein aantal gemeenten lopen tussen de traditionele Pieten ook roetveegpieten mee, in drie plaatsen doen alleen maar roetveegpieten mee aan de intocht.
Dat blijkt uit de Pietenatlas 2017 (zie kaart hieronder), een rondgang van deze krant en haar regionale zusterkranten onder 272 van de 388 gemeenten of sinterklaascomités in Nederland. We vroegen daarbij naar de kleur van Piet in de grootste kern van die gemeente.
In 239 van die plaatsen is Piet bij de intocht zwart of (donkerbruin). Zeventien comités melden dat er enkele tot veel roetveegpieten meelopen. In twee van Nederlands grootste steden (Amsterdam, Den Haag) en in Meppel lopen enkel nog roetveegpieten mee. Rotterdam maakt de kleur van Piet pas een dag voor de intocht bekend, vorig jaar liepen daar zowel bruine als roetveegpieten mee. In de vierde stad van Nederland, Utrecht, lopen dit jaar voor het laatste klassieke Pieten mee.
Laatste moment
Een aantal comités wilde, soms uit vrees voor ordeverstoringen tijdens de intocht, geen antwoord geven op de vragen. Ook beslissen sommige organisaties pas op het laatste moment over de kleur van Piet, zij wachten de ontwikkelingen in het Sinterklaasjournaal af. Dat gaf gisteren aan dat er dit jaar geen felgekleurde Pieten meer te zien zijn, maar wel een 'bont gezelschap aan helpers'.
Sponsors
Daarmee lijkt de Piet-discussie die in 2011 weer de kop opstak en jarenlang fel voortwoekerde, vooralsnog niet tot een verdere, wijd verspreide verandering bij de intochten in Nederland te leiden. Het aantal gemeenten dat roetveegpieten bij de intocht laat meelopen, neemt niet toe. Vorig jaar was dat het geval bij 21 intochten van de ondervraagde 289 gemeenten.
Veel sinterklaascomités geven aan dat de discussie in hun dorp of stad ‘helemaal niet speelt’. ,,Mensen vragen hier niet om andere Pieten”, stellen meerdere intochtcomités. Ook geven organisatoren aan dat de sponsors van hun intochten specifiek om een ‘klassieke’ Piet vragen. Als er tijdens de intocht andere Pieten meelopen, staat daarmee de sponsoring van volgend jaar op de tocht, is de soms rechtstreeks uitgesproken boodschap.
Ook een praktisch bezwaar wordt door veel comités genoemd: in de kleinere steden en dorpen maken roetveegpieten de acteurs te herkenbaar. Piet heeft overigens nergens meer kroeshaar en dikke, rode lippen, zoals in vorige decennia het geval was. Een flink aantal organisatoren geeft ook aan de discussie over Piet beu te zijn en de vragen van deze krant niet op prijs te stellen. ,,De media houden de discussie in leven”, stellen zij.
In gemeenten waarin Piet wel van kleur verandert, leidt dat soms tot conflicten. Zo besloot het sinterklaascomité van Amstelveen de intocht dit jaar niet meer te organiseren toen de gemeente als voorwaarde stelde dat er ook anders gekleurde Pieten zouden meelopen. De gemeente antwoordde niet op de vraag hoe de situatie er nu voor staat. In Utrecht kwam er een compromis: een aantal ‘oudgedienden’ mag dit jaar nog één keer als volledig geschminkte Piet meelopen, vanaf 2018 stapt de stad helemaal af van de klassieke Piet.
Toename verschillen
De laatste zes jaar hebben een enorme verschuiving laten zien, zeker als je beseft dat de er al sinds het begin van de 20ste eeuw kritiek is geweest op Zwarte Piet
Jop Euwijk en Frank Rensen
Jop Euwijk en Frank Rensen van historisch onderzoeksbureau Het Citaat verwachten dat de lokale verschillen tussen Piet zullen toenemen. ,,In de ene plaats pikzwart, in de andere plaats alle kleuren van de regenboog. Het sinterklaasfeest is altijd al van streek tot streek anders ingevuld”, schrijven zij in hun nieuwe boek De identiteitscrisis van Zwarte Piet. ,,De Zwarte Piet die jullie hebben onderzocht, is de afgelopen vijf jaar weinig verandert op het gebied van kleur. Maar 'traditioneel' is die Zwarte Piet strikt genomen niet, want de traditie verandert steeds”, stellen zij.
,,De laatste zes jaar hebben een enorme verschuiving laten zien, zeker als je beseft dat de er al sinds het begin van de 20ste eeuw kritiek is geweest op Zwarte Piet. We zitten nu echt op een omslagpunt, al is het niet in een jaartje geregeld. Het enge en bestraffende element van de sinterklaasviering - tegenwoordig bijna verdwenen - is ook meer dan 100 jaar onderwerp van discussie geweest.”
Hun historische onderzoek leverde overigens geen sluitend bewijs op voor de vraag waar de figuur van Zwarte Piet nu precies vandaan komt. ,,Daar is, ook onder wetenschappers, geen consensus over. Het ware verhaal bestaat niet. Maar dat het fenomeen grote raakvlakken vertoont met racistische stereotypen lijkt ons onomstotelijk bewezen."
https://www.ad.nl/binnenl(...)t-of-bruin~aaef7531/