C&H Cultuur & Historie
Van Soemerië tot Moskovië en van de Gouden Eeuw tot de Slag bij de Somme. Je vindt het in dit forum.
Hallo allemaal,
Zoals sommige van jullie weten, ben ik gek op gehaktballen. Ik stond van de week weer een kilo gehakt aan ballen te draaien, toen mijn fantasie een loop nam.
Wanneer is men begonnen met het 'verpulveren' van het vlees (het maken van gehakt), en wanneer is men begonnen met het kruiden en draaien van ballen? Op zich wel interessant. Zou er ook een cultureel aspect aan zitten?
Dat alleen de armen het aten omdat de rijke mensen toch meer steak achtig vlees aten, en de armen het maar kruidde om het toch 'luxe' te maken?
En waren wij in Nederland de eerste, of was het ook in andere landen/culturen gangbaar?
Iemand die hier wat meer over kan vertellen?
Groetjes, Monopoly
Zoals sommige van jullie weten, ben ik gek op gehaktballen. Ik stond van de week weer een kilo gehakt aan ballen te draaien, toen mijn fantasie een loop nam.
Wanneer is men begonnen met het 'verpulveren' van het vlees (het maken van gehakt), en wanneer is men begonnen met het kruiden en draaien van ballen? Op zich wel interessant. Zou er ook een cultureel aspect aan zitten?
Dat alleen de armen het aten omdat de rijke mensen toch meer steak achtig vlees aten, en de armen het maar kruidde om het toch 'luxe' te maken?
En waren wij in Nederland de eerste, of was het ook in andere landen/culturen gangbaar?
Iemand die hier wat meer over kan vertellen?
Groetjes, Monopoly
Interessante vraag Monopoly. Wie weet dat er een antwoord gevonden kan worden. 
"Any officer who goes into action without his sword is improperly dressed." - "Mad Jack" Churchill DSO MC
Dit is cultuur & historie, niet culinair & historie!
|| FOK!Stok || tatatatatataatatatattaaaaapiediedieuwtididipieuwpidibididi She said I'll throw myself away pididididum They're just photos after all! || Den Helder || Winnaar VBL Wijndal-award 2020: beste AZ-user! || Mijn concertstatistieken ||
Bedankt Cobra. Ik hoop dat we inderdaad een nuttig en mooi antwoord vinden.quote:Op dinsdag 27 juni 2017 16:02 schreef Cobra4 het volgende:
Interessante vraag Monopoly. Wie weet dat er een antwoord gevonden kan worden.
Onderzoek waardig die combinatie.quote:Op dinsdag 27 juni 2017 16:03 schreef Dagoduck het volgende:
Dit is cultuur & historie, niet culinair & historie!
Toch maar weer eens "Supersizers go...." kijken. Eens zien of daar gehaktballen verschijnen.
"Any officer who goes into action without his sword is improperly dressed." - "Mad Jack" Churchill DSO MC
https://www.cookloveshare(...)nis-van-de-gehaktbalquote:De geschiedenis van de gehaktbal
Oer-Hollands is-ie, maar waar komt hij eigenlijk vandaan – die gehaktbal? Eén ding is zeker: oma kan ze heerlijk bereiden, maar bedenken deed ze de smakelijke vleesballen niet!
Al in 1615 schreef Bredero over de ‘frickedil’. Klinkt als frikadel, nietwaar? Alleen was dat in 1615 geen staaf vlees, maar een mooie ronde schijf van gehakt kalfsvlees en -vet: de voorloper van onze gehaktbal dus! Het was een duur stukje vlees, dus de ballen werden alleen gegeten door de rijkere burgers.
Van gehakt voor gegoede burger naar bereikbare bal
Twee eeuwen later dook de gehaktbal in een ander jasje op. Ze werden toen gemaakt van anderhalf pond kalfsgehakt, gekneed met in melk geweekt brood of beschuit, twee eitjes, een snufje zout, nootmuskaat en peper. Zodra ontdekt werd dat gehakt ook kon worden gemaakt van restjes vlees gemengd met broodkruimels, werd de bal een stuk toegankelijker voor de wat minder bedeelden. En tegenwoordig ligt de gehaktbal natuurlijk op bijna ieders bordje wel een paar keer per week. Op woensdag bijvoorbeeld.
Op donderdag 15 juni 2017 16:53 schreef Cyan9 het volgende:
IJsbeer is inderdaad officieel cute. :D
Op donderdag 30 juli 2020 16:27 schreef Guanabana het volgende:Houdt @:ijs_beer een beetje van ouder? En dan niet 40 jaar ouder, maar laten we zeggen bijvoorbeeld, iets van 5 jaar ouder?
IJsbeer is inderdaad officieel cute. :D
Op donderdag 30 juli 2020 16:27 schreef Guanabana het volgende:Houdt @:ijs_beer een beetje van ouder? En dan niet 40 jaar ouder, maar laten we zeggen bijvoorbeeld, iets van 5 jaar ouder?
Kijk eens aan.quote:Op dinsdag 27 juni 2017 16:17 schreef ijs_beer het volgende:
[..]
https://www.cookloveshare(...)nis-van-de-gehaktbal
"Any officer who goes into action without his sword is improperly dressed." - "Mad Jack" Churchill DSO MC
Dus toch de rijkeren en later pas de armenquote:
[..]
https://www.cookloveshare(...)nis-van-de-gehaktbal
In bijvoorbeeld de zestiende eeuw at men met name kip en varken. Rundvlees vereiste een grotere investering, en was daarom een stuk duurder. Hoe dat vlees in die periode gebruikt werd, weet ik niet precies. Uit de zeventiende eeuw kennen we wel enkele verwijzingen naar gehakt.
Kruiden werden toen wel iets bereikbaarder, denk aan mosterd en peper. Hoe het dieet van de lagere klasse eruit zag, is grotendeels onbekend, want informatie daarover is nauwelijks vastgelegd. Er zijn wel een hoop prenten uit de zestiende eeuw die keukens laten zien, maar het is onzeker in hoeverre deze realistisch zijn. Zie bijvoorbeeld deze bekende prent naar Pieter Bruegel. Het is een huishouden waar Jan Steen van zou schrikken.
Kruiden werden toen wel iets bereikbaarder, denk aan mosterd en peper. Hoe het dieet van de lagere klasse eruit zag, is grotendeels onbekend, want informatie daarover is nauwelijks vastgelegd. Er zijn wel een hoop prenten uit de zestiende eeuw die keukens laten zien, maar het is onzeker in hoeverre deze realistisch zijn. Zie bijvoorbeeld deze bekende prent naar Pieter Bruegel. Het is een huishouden waar Jan Steen van zou schrikken.
Maar je zou eens wat oude kookboeken kunnen doorspitten. Zie bijvoorbeeld: https://www.kb.nl/themas/(...)in-de-zestiende-eeuw
Wat interessant (oprecht!)quote:
In bijvoorbeeld de zestiende eeuw at men met name kip en varken. Rundvlees vereiste een grotere investering, en was daarom een stuk duurder. Hoe dat vlees in die periode gebruikt werd, weet ik niet precies. Uit de zeventiende eeuw kennen we wel enkele verwijzingen naar gehakt.
Kruiden werden toen wel iets bereikbaarder, denk aan mosterd en peper. Hoe het dieet van de lagere klasse eruit zag, is grotendeels onbekend, want informatie daarover is nauwelijks vastgelegd. Er zijn wel een hoop prenten uit de zestiende eeuw die keukens laten zien, maar het is onzeker in hoeverre deze realistisch zijn. Zie bijvoorbeeld deze bekende prent naar Pieter Bruegel. Het is een huishouden waar Jan Steen van zou schrikken.
[ afbeelding ]
Wat een puinhoop in die keuken
Niet gek dat de Zwarte Dood zich over Europa verspreidde 
Wat moet dat hebben gestonken. Ik ga me er oprecht in verdiepen deze week. Kijken of ik in oude kookboeken wat kan vinden.
Altijd al geweten dat gehaktballen elitevoer zijn.
Het leven is geen krentenbol...
Volg de pijlen.
I am the Lizard King. I can do anything.
Volg de pijlen.
I am the Lizard King. I can do anything.
Er gaat weinig boven een goede gehaktbal inderdaad. Maar wel een ommezwaai. Net als bij oesters. Dat ging van armelui maal naar elite voer.quote:
Altijd al geweten dat gehaktballen elitevoer zijn.
[ Bericht 12% gewijzigd door Cobra4 op 27-06-2017 17:02:23 ]
"Any officer who goes into action without his sword is improperly dressed." - "Mad Jack" Churchill DSO MC
Om Frickedillen in Krop-Salaet te maken.
Neemt gehakt kalfs-vlees, met kalfsvet wat vetter als ordinaris, en dat wel gekruydt met Noten en een weynich Foelie, Peper en Sout na behooren, kneet wel ondereen, neemt dan soo veel van de malste kroppen salaet als't u belieft, en suyvert die van de buytenste bladeren, en dan schoon uytgewassen en de krop van binnen de bladers wat open ghedaen, neemt dan soo veel eyren als gy kroppen hebt, maeckt oock soo veel Frickedillekens, en doet in't midden van yder den door van een ey, leght dan in de krop en bindt hem met een draedt toe, en als't water koockt, doet in de pot als het gaer is, kont dan in't sop een weynigh fijn gestooten beschuyt doen, en wat boter, wat Kruys-bessen of onrijpe Druyven, Verjuys, naer elck sijn believen.
Om frikadellen in kropsla te maken.
Neem gehakt kalfsvlees met kalfsvet, wat vetter dan gebruikelijk. Kruid het goed met nootmuskaat en een beetje foelie, peper en zout naar smaak. Kneed het goed door elkaar. Neem dan zoveel van de meest malse kroppen sla als u wilt, verwijder de buitenste bladeren. Was de sla goed schoon, en duw de binnenste bladeren wat open. Neem dan zoveel eieren als u [sla]kroppen hebt. Maak ook net zoveel gehaktballetjes, en doe in het midden van ieder [balletje] een [hardgekookte] eidooier. Leg het [gehaktballetje] dan in de krop en bind deze met een draad dicht. Doe [de gevulde slakroppen] in de pot als het water kookt. Als ze gaar zijn kunt [u] in het kooknat wat fijngestampte beschuit doen, en een beetje boter, wat kruisbessen of onrijpe druiven, verjus, wat ieder maar wil.
http://www.coquinaria.nl/recepten/02.5histrecept.htm
Neemt gehakt kalfs-vlees, met kalfsvet wat vetter als ordinaris, en dat wel gekruydt met Noten en een weynich Foelie, Peper en Sout na behooren, kneet wel ondereen, neemt dan soo veel van de malste kroppen salaet als't u belieft, en suyvert die van de buytenste bladeren, en dan schoon uytgewassen en de krop van binnen de bladers wat open ghedaen, neemt dan soo veel eyren als gy kroppen hebt, maeckt oock soo veel Frickedillekens, en doet in't midden van yder den door van een ey, leght dan in de krop en bindt hem met een draedt toe, en als't water koockt, doet in de pot als het gaer is, kont dan in't sop een weynigh fijn gestooten beschuyt doen, en wat boter, wat Kruys-bessen of onrijpe Druyven, Verjuys, naer elck sijn believen.
Om frikadellen in kropsla te maken.
Neem gehakt kalfsvlees met kalfsvet, wat vetter dan gebruikelijk. Kruid het goed met nootmuskaat en een beetje foelie, peper en zout naar smaak. Kneed het goed door elkaar. Neem dan zoveel van de meest malse kroppen sla als u wilt, verwijder de buitenste bladeren. Was de sla goed schoon, en duw de binnenste bladeren wat open. Neem dan zoveel eieren als u [sla]kroppen hebt. Maak ook net zoveel gehaktballetjes, en doe in het midden van ieder [balletje] een [hardgekookte] eidooier. Leg het [gehaktballetje] dan in de krop en bind deze met een draad dicht. Doe [de gevulde slakroppen] in de pot als het water kookt. Als ze gaar zijn kunt [u] in het kooknat wat fijngestampte beschuit doen, en een beetje boter, wat kruisbessen of onrijpe druiven, verjus, wat ieder maar wil.
http://www.coquinaria.nl/recepten/02.5histrecept.htm
"Any officer who goes into action without his sword is improperly dressed." - "Mad Jack" Churchill DSO MC
http://www.dbnl.org/tekst(...)ota01&zoek=sofferaenquote:
Altijd al geweten dat gehaktballen elitevoer zijn.
Rijkelijk aan de gang met saffraan. Nou.
Pasteyen van musschen Ik ga zo ff de tuin in denk ik.quote:
"Any officer who goes into action without his sword is improperly dressed." - "Mad Jack" Churchill DSO MC
Zekers.quote:
Denk dat het best de moeite is zo'n receptje een keer te testen.
Culinair historisch onderzoek.
"Any officer who goes into action without his sword is improperly dressed." - "Mad Jack" Churchill DSO MC
The Chinese recipe "Four Joy Meatballs" (四喜丸子—Sì xǐ wánzi) is derived from Shandong cuisine, which originated in the native cooking styles of Shandong. Its history dates back to the Qin dynasty (221 BC to 207 BC).[2]
Early recipes included in some of the earliest known Arabic cookbooks generally feature seasoned lamb rolled into orange-sized balls and glazed with egg yolk and sometimes saffron. This method was taken to the West and is referred to as gilding. Many regional variations exist, notable among them the unusually large kufteh Tabrizi, having an average diameter of 20 centimetres (7.9 in).[3] Poume d'oranges is a gilded meatball dish from the Middle Ages.[4]
The ancient Roman cookbook Apicius included many meatball-type recipes.[5]
https://en.wikipedia.org/wiki/Meatball
Early recipes included in some of the earliest known Arabic cookbooks generally feature seasoned lamb rolled into orange-sized balls and glazed with egg yolk and sometimes saffron. This method was taken to the West and is referred to as gilding. Many regional variations exist, notable among them the unusually large kufteh Tabrizi, having an average diameter of 20 centimetres (7.9 in).[3] Poume d'oranges is a gilded meatball dish from the Middle Ages.[4]
The ancient Roman cookbook Apicius included many meatball-type recipes.[5]
https://en.wikipedia.org/wiki/Meatball
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
|
|
