Na de Tweede Wereldoorlog werd Selfkant (het gebied van de huidige gemeente, maar exclusief Saeffelen) op 23 april 1949 door Nederland geannexeerd als vorm van schadevergoeding voor de oorlog. Het door de Duitsers gekozen bestuur werd door Nederland naar huis gestuurd, omdat het in strijd was met de Nederlandse grondwet. Het bestuur werd uiteraard ingericht naar Nederlands model. Dit betekende nogal een verandering: geen gekozen burgemeester en gemeenteraad meer, geen afzonderlijke gemeenten in het gebied. Alles werd samengevoegd en kwam onder gezag van een landdrost; Huub Dassen werd door de Nederlandse regering benoemd als bestuurshoofd van het drostambt Tudderen, zoals de bestuurlijke naam van Selfkant nu luidde.[9] De Duitse inwoners bleven Duitsers, maar konden een Nederlands paspoort krijgen met de speciale vermelding "wordt behandeld als Nederlander".[10] De dorpjes, die door de oorlog erg gehavend waren, werden op Nederlandse kosten hersteld. Ook vestigden zich Nederlanders in het gebied. Tot op heden is de Nederlandse invloed nog merkbaar in deze gemeente.
Het gebied bezat een speciale status. De regering wilde een overgangsregeling voor ex-Duitse gebieden instellen. Het Duitse bestuur zou als adviesorgaan functioneren. De landdrost van Selfkant stond aanvankelijk onder direct gezag van de regering in Den Haag. Later zou dat veranderen: de landdrost viel toen onder het provinciebestuur van Limburg.[10]
Nog geen jaar na de annexatie was men op hoog niveau onzeker over de 'goede afloop'. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken gaf in januari 1950 in een vertrouwelijk schrijven aan, dat 'gezien het voorlopige karakter der grenscorrecties in de aangesloten gebiedsdelen' slechts de hoogstnoodzakelijke werkzaamheden uitgevoerd mochten worden. Kort daarop (1952) ging Duitsland druk uitoefenen om de grenscorrecties ongedaan te maken. Veel meer dan de onderhandelingen laten aanslepen kon men van Nederlandse zijde niet. Een kordaat besluit naar de ene of de andere kant zat er niet in; zo kort na de oorlog lag de zaak politiek erg gevoelig. Door de weinig meegaande houding van de Nederlandse regering duurde het tot 1957 voordat de officiële besprekingen begonnen. Daarna duurde het tot maart 1960 vooraleer een akkoord was bereikt.
Al die tijd werd er weinig geïnvesteerd in de bouw van woningen en de aanleg van wegen. Wel werd tussen 1957 en 1959 een autoweg aangelegd: de N274 tussen Koningsbosch bij Roermond en Schinveld bij Brunssum, die dwars door de Selfkant liep en zo een kortere verbinding tussen Midden- en Zuid-Limburg vormde dan de toch al overbelaste flessenhals bij Sittard. Deze ontsluitingsweg was bedoeld voor Nederlands woon- en werkverkeer, onder meer om mijnwerkers uit Midden-Limburg naar en van de Mijnstreek te vervoeren.
Als je de wereld wilt begrijpen, moet je denken zoals ik.
(Onnoman)
si vi pacem para bellum
himmelhoch jauchzend