Algemeen directeur van AZ laat zich door niets of niemand beperken
Robert Eenhoorn, honkvast en slagvaardig
Na de verloren bekerfinale van vorig jaar zei zijn zoon Ralph: pa, je moet ontslag nemen bij AZ. Algemeen directeur Robert Eenhoorn begreep het 13-jarige kind als geen ander. Ook hij was er doodziek van, mede doordat hij zelden bij de partij zit die een finale verliest. Maar om nou meteen ontslag te nemen? Dat zou wel heel kortzichtig zijn. Want de voormalig tophonkballer ziet ook wel dat de Alkmaarse club onder zijn bewind een ontwikkeling doormaakt die niet door één wedstrijd teniet kan worden gedaan. Dat neemt niet weg dat zijn verblijf bij AZ pas echt geslaagd is zodra er een tastbare prijs is gewonnen. Zondag krijgt de club daarvoor een nieuwe kans. Wederom in de bekerfinale.
Een rustige morgen op het trainingscomplex in Wijdewormer. Het eerste elftal is op pad en de meeste jeugdvoetballers zitten nog in de schoolbanken. Robert Eenhoorn wijst vanuit het spelershome naar de vochtige trainingsvelden, die pas twee jaar in gebruik zijn. "We zijn alweer bezig met uitbreiding", zegt de algemeen directeur. "Er komt waarschijnlijk een tweede gebouw met extra herstel- en studieruimtes. Verder willen we een hal met een indoorveld laten neerzetten. Daar kunnen we dan (herstel)trainen en wedstrijden spelen. Dat kan vooral bij slechte weersomstandigheden uitkomst bieden."
AZ laat zich bij de uitbreiding van het relatief nieuwe trainingscomplex inspireren door onder meer het Duitse Bayer Leverkusen. "We hadden vernomen dat het daar geweldig is, dus we zijn er poolshoogte gaan nemen. Dat is overigens niets nieuws. We gaan vaker op bezoek bij andere organisaties. Daar maken we geld voor vrij. Om welke afdeling het ook gaat: als onze mensen iets willen en het heeft nut voor de club, dan gaan we het doen. Er zijn in deze wereld heel veel slimme mensen die je verder kunnen brengen."
Hiërarchisch
Eenhoorn geeft wat dat betreft zelf het goede voorbeeld. Hoewel hij in de loop der jaren vele successen boekte als honkballer en bestuurder, heeft hij niet de illusie dat hij de wijsheid in pacht heeft. "Ik ben ook niet hiërarchisch ingesteld. Ik vind het veel belangrijker dat je gebruikmaakt van de kennis en kunde van anderen. Als iemand ergens binnen of buiten de club een beter idee heeft dan ik, dan gaan we het morgen uitvoeren. Je moet juist uitkijken dat je jezelf afsluit voor dat soort zaken. Dan gaan mensen geen dingen meer met je delen. En dan heb je op een gegeven moment alleen nog de kennis van jezelf. Ik durf wel te zeggen dat dat in mijn geval niet voldoende is."
De 50-jarige Rotterdammer neemt ondertussen plaats in een van de vergaderruimtes. Een eigen kantoor heeft hij niet op het trainingscomplex. Dat heeft ook weinig zin, want hij pendelt tussen Alkmaar en Wijdewormer. De commerciële zaken vinden immers plaats in het stadion en in Wijdewormer bivakkeren alle mensen die direct met het voetbalveld verbonden zijn. "Ik zorg wel dat ik twee keer per week met het eerste elftal mee eet. En Max Huiberts (directeur voetbalzaken), John van den Brom (hoofdtrainer) en ik hebben hier regelmatig overleg. Met Max spreek ik sowieso heel vaak. We hebben gemiddeld wel twaalf keer per dag contact. Gewoon over alles wat AZ aangaat. De ene keer hebben we het over voetbalzaken, de andere keer sparren we bijvoorbeeld over iets commercieels. We runnen samen deze club."
Marcel Brands
Eenhoorn zit nu drieënhalf jaar in zijn huidige functie. Huiberts tweeënhalf jaar. De twee directeuren zijn naar eigen zeggen perfect op elkaar ingespeeld. Des te vervelender zou het zijn als een van hen op korte termijn het schip verlaat. Huiberts wordt de laatste weken in verband gebracht met PSV, waar technisch manager Marcel Brands in de belangstelling staat van Everton. "In mijn eerste anderhalf jaar bij AZ vonden er veel wisselingen plaats op cruciale posities", vertelt Eenhoorn. "Inmiddels zijn we vrij stabiel. Ik heb de indruk dat de meeste mensen bij AZ het gevoel hebben dat ze gezamenlijk bezig zijn met iets dat nog niet klaar is. Dat is belangrijk voor een club, zeker bovenin. Hoe langer je met elkaar werkt, hoe beter je elkaars sterke en zwakke punten kent en hoe meer stabiliteit je kunt creëren. Dat zie je ook bij PSV, waar de tandem Marcel Brands-Toon Gerbrands goed zijn werk doet. Ik verwacht en hoop niet dat Max en ik op korte termijn uit elkaar gaan."
Zowel sportief als financieel staat AZ er goed voor. De club boekte over vorig seizoen een nettowinst van 10,5 miljoen euro en beschikt over een eigen vermogen van bijna 25 miljoen euro. Verder hebben de Alkmaarders het stadion in eigen bezit en er ligt in Wijdewormer een hypermodern complex dat aan alle eisen van het huidige tijdperk voldoet. Op sportief vlak breekt de ene na de andere jeugdspeler door, zijn ze verzekerd van de derde plaats in de competitie en staan ze voor het tweede jaar op rij in de bekerfinale.
Dreun voor je harses
Niet slecht voor een club die krap tien jaar geleden nog aan de rand van de afgrond stond en nu de zesde begroting van Nederland heeft: zo’n 25 miljoen euro. "Ik heb wel het idee dat we stappies maken. Maar je moet altijd alert blijven. Als je effe denkt dat je het aardig voor mekaar hebt, dan krijg je zo een dreun voor je harses. Tevredenheid is zo’n beetje het slechtste dat je kunt creëren binnen een club. Het is prima wat we tot dusver hebben gedaan, maar ik kan zo zat dingen opnoemen die beter kunnen."
Een van de doelen voor de komende jaren is om de jaarlijkse inkomsten op verantwoorde wijze te laten groeien. Los van de transfergelden, want dat zijn incidentele inkomsten. Daar kun je geen beleid op maken, vindt Eenhoorn. "Indien je de club niet verkoopt, en dat zijn we voorlopig niet van plan, zijn er twee financiële modellen. Eén is: je geeft ieder jaar te veel geld uit en maakt dat vervolgens goed met transferinkomsten. Als je weet dat je elk jaar bovenin meespeelt, kan zo’n systeem aardig werken. Voor ons zou het levensgevaarlijk zijn. Stel dat je een minder seizoen hebt, dan loop je het risico dat je wordt teruggeworpen in de tijd. Daardoor kom je nooit waar je uiteindelijk wilt terechtkomen."
Verkopen
Model twee is: ieder jaar geld overhouden en daarmee spelers kopen. Een veiligere optie, dus. "Wij gaan voor dat laatste, zodat onze strategie niet afhankelijk is van incidentele inkomsten. We zitten daar nu dichter tegenaan, waardoor we niet meer de must hebben om spelers te verkopen. Twee jaar terug werden we derde en vertrokken er zes belangrijke krachten. Zo’n situatie zal komende zomer niet ontstaan. Natuurlijk kun je het vertrek van sommige spelers niet tegenhouden, maar daar heeft elke club mee te maken."
AZ streeft er wel naar om de belangrijke krachten uiteindelijk zo lang mogelijk voor de club te behouden. Als voorbeeld wordt Vincent Janssen genoemd, de spits die na één succesvol jaar in Alkmaar al de stap naar Tottenham Hotspur maakte. "Uiteindelijk willen we zo’n speler minimaal één seizoen langer houden dan voorheen. Dat kun je enerzijds oplossen met geld, anderzijds met prestaties. Dat laatste bepaalt namelijk ook in grote lijnen of een speler wil komen of langer wil blijven. Als jij ieder jaar Europees voetbal speelt en meestrijdt om de prijzen, is dat aantrekkelijk om jezelf als speler te ontwikkelen. Het is zaak dat we een omgeving creëren waar mensen graag bij willen horen. Dat geldt overigens voor al onze afdelingen."
Beeldvorming
De eerste positieve effecten van die filosofie zijn al zichtbaar. Vooral in de jeugdopleiding, die in 2015 en 2016 werd uitgeroepen tot de beste van Nederland. Een topclub als Real Madrid komt al drie jaar op rij op bezoek in Wijdewormer en is onder de indruk van de manier van opleiden: vernieuwend en grensoverschrijdend. De beeldvorming over de AZ-opleiding, waar jaarlijks ruim drie miljoen euro in wordt geïnvesteerd, verbetert in rap tempo. Dat komt mede doordat talentvolle spelers al op jonge leeftijd een langdurig contract krijgen aangeboden én de kans krijgen zich te profileren in het eerste elftal.
Het debuut van de 20-jarige Guus Til in Oranje is wat dat betreft het mooiste resultaat dat AZ kan voorleggen aan nieuwe generaties. Op die manier hoopt het de strijd te winnen van de Europese grootmachten, die de Nederlandse talenten vaak voor een lage vergoeding kunnen oppikken. Vooral dat laatste is Eenhoorn een doorn in het oog. "Het kan toch niet zo zijn dat jij elk jaar veel tijd en geld in je opleiding stopt en de beste kereltjes vervolgens voor een appel en een ei worden opgehaald door een rijke club? Ik vind dat de jeugd veel beter moet worden beschermd, zodat ze in ieder geval het veld van het eerste elftal kunnen halen. Dan heeft het ook waarde voor de organisatie."
Bloemen in bloei
Eenhoorn neemt tussendoor een slok koffie. "Iedereen begrijpt dat je uiteindelijk weggaat als je echt goed bent. Maar als keer op keer de mooiste bloemen voor een paar centen worden weggeplukt voordat ze überhaupt in bloei staan, dan ben je er snel klaar mee. Eigenlijk is dat in Nederland al gebeurd. Veel clubs hebben hun jeugdopleiding grotendeels losgelaten en kopen de meeste spelers van buitenaf. Puur omdat het opleiden te weinig oplevert. Het is een gevaar voor het Nederlandse voetbal, want het is juist onze kracht om spelers op te leiden. Hier moet snel verandering in komen."
Waar voor AZ ook snel verandering in moet komen, is de teleurstellende reeks die het de laatste jaren neerzet tegen Nederlandse clubs uit de traditionele top-3. Het team van trainer John van den Brom speelt dit seizoen attractief voetbal en presteert veel stabieler dan vorig jaar, maar heeft dit seizoen nog niet gewonnen van ajax, Feyenoord en PSV. Morgen krijgt het in De Kuip een nieuwe kans tegen Feyenoord. Eenhoorn moet er niet aan denken dat het, zoals afgelopen seizoen tegen Vitesse, weer fout gaat in de bekerfinale.
Bankrekening
"Als je dadelijk oud bent, gaat het maar over één ding: heb je in je carrière wat gewonnen, ja of nee? Dan kun je niet met het verhaal komen aanzetten dat je in jouw tijd veel goede jeugdspelers had en attractief voetbal speelde. Of dat je veel geld op je bankrekening hebt staan. Aan het eind van de rit moet je bekers en schalen kunnen overleggen. Daar gaan we bij AZ dus ook voor."
Hij vervolgt: "Ik ben niet achterlijk en zie echt wel dat we op bepaalde vlakken nog niet zover zijn als ajax, PSV en Feyenoord. En je kunt ook niet van de eerste naar de vijfde verdieping springen. Maar je moet je nooit laten beperken. Het gaat erom dat je omhoog blijft kijken en altijd het uiterste van jezelf eist. Jezelf dag in, dag uit blijven verbeteren, welke rol je ook hebt binnen de organisatie. Dan komen de gewenste resultaten uiteindelijk vanzelf."
Bron: Telegraaf
Door Valentijn Driessen
Datum: 21-4-2018