Mijn arme vriend Basjan

Een nare maandag

Basjan leefde zijn bestaan in een neutrale gemoedstoestand. Hij was nooit excessief gelukkig, maar daarentegen ook nooit écht ongelukkig. In zijn leven had hij alle ingrediënten van de gegoede burgerman vergaard: negen tot vijf baan op een kantoor, twee slimme kinderen op de middelbare school, een stationwagen, twee keer paar jaar op vakantie naar een gelikte camping in Frankrijk, een vrouw die minstens 1 keer per maand seks wilde, een vinnex-huis met een tuin waarin hij graag werkte op de vrije zaterdag, aardige buren met vrijwel dezelfde levensingrediënten, ideeën en gedachtegoed als hij en een televisie die zijn ritme kon bepalen en hem de illusie van betrokkenheid gaf.

In alle facetten een graag geziene gast door bewindvoerders; in de lijntjes lopen en keurig belasting betalen. Die bewuste maandag werd Basjan echter ietwat sikkeneurig wakker. ‘Waarom is ons seksleven zo saai?’ vroeg Basjan. Zijn vrouw Evelien begon te zuchten. ‘Dat heb ik al zo vaak verteld, Bassie. Mijn libido is laag’ Niemand vertelde Basjan dat trivialiteit in een prille, seksuele relatie snel de overhand neemt; en de enige manier om dit te voorkomen diversiteit is wat hij, als man, zou moeten initiëren. Overigens had Basjan ook geen tijd voor dergelijke contemplatie, want hij moest naar de brievenbus om een krant eruit te halen. De nieuwskoppen kon hij goed gebruiken als gespreksstof bij het koffieapparaat. Hij kwam buiten zijn buurman tegen.

Deze woonde samen met een andere man en daaruit had Basjan de conclusie getrokken dat hij homoseksueel was. Basjan had niets tegen homo’s, zolang ze maar op hun eigen erf bleven. ‘Hé, Basjan,’ riep Louis. Ik zie dat je een nieuwe struik in je tuin hebt, mag ik die even bekijken? ‘Op je eigen erf blijven jij!’ gebood Basjan. – ‘Doe niet zo mal, lachte Louis en liep Basjan zijn erf op.’ Basjan aarzelde geen seconde en stopte het loopje van Louis met een ferme tackle. Louis stond snel op, keek verbaasd en verliet het erf om door te gaan met zijn eigen leven. ‘Jij bent homofoob!’ schreeuwde Louis nog naar Basjan. – ‘Is een mens homofoob als hij zijn homoseksuele buurman tackelt, als deze het erf betreed?’ vroeg Basjan aan zijn vrouw tijdens het ontbijt. ‘Wel als je heteroseksuele mannen niet tackelt om die reden,’ antwoordde zijn vrouw. Een heteroseksuele man zou wel naar zijn struik mogen kijken, bedacht Basjan zich, en trok daarmee de conclusie dat hij inderdaad homofobe neigingen had die hij weldra zou oplossen. Maar eerst moest hij werken.

Bij het koffieautomaat was de gebruikelijke sociale interactie-structuur van toepassing. Allereerst kwamen de fameuze clichés. ‘Pff, ik heb zo’n hekel aan de maandagen.’ – ‘Er moet toch brood op de plank komen.’ – ‘Woensdag komt zaagmans pas langs’. Vervolgens werd het weekend besproken. Het verhaal van collega Tinus was archetypes voor de weekenden van het gehele genootschap. ‘Dus vrijdag na werk denk ik, lekker biertje drinken. Begint mijn vrouw weer te zeuren dat we die avond naar een verjaardag van haar nichtje moeten. Ik dus totaal geen zin in, want had met André afgesproken om te biljarten. Begon ze te zeuren dus ben maar meegegaan. Was echt een kutverjaardag. Zaterdag moest ik van haar in de tuin werken, nadat ik de kinderen naar voetbal had gebracht. Gister sportwedstrijd gekeken en s’ avonds seks gehad. Alleen missionaris want ze had last van haar rug. Basjan kon zich normaliter altijd identificeren bij dergelijke verhalen, maar vandaag had hij een zekere ergernis. ‘Waarom houd jij je bek niet gewoon, Tinus, en sterf je niet gewoon aan een ernstige ziekte? Vieze pathetische, miserabel, menselijke teleurstelling dat je bent.’ – ‘Basjan is een beetje in de war geloof ik,’ zei Roderick, wiens vrouw ooit was vreemdgegaan met een jongetje van 24, omdat deze niet zozeer een lange, doch wel een brede piemel had.

Basjan werd door zijn onorthodoxe actie eerder naar huis gestuurd. ‘Mag ik nog wel even naar de wc?’ vroeg hij aan zijn meerdere. ‘Vooruit.’ – Basjan zat op de wc te schijten en keek naar zichzelf in de spiegel die aan de wc-deur was gemonteerd. Ideetje van zijn meerdere. Zelfbewust schijten is het nieuwe ding, zo verkondigde deze ooit tijdens een vergadering. Dat verhoogt de arbeidsproductiviteit. Basjan keek erin en voelde zich een miserabel stukje mens. Het enige productieve wat ik doe is mijn anusgat legen. Wat een kutleven heb ik. Tot wat ben ik verworden? Hij pakte de poep uit het toilet en begon zijn borstkas ermee in te smeren. ‘Ik ben een loser’ stond er in donkerbruine letters. Hij reed in zijn stationwagen naar huis. Aangekomen hoorde hij gekreun; het gekreun van iemand die hij goed kende. Hij rende naar boven en zag dat zijn vrouw in de reet werd geneukt door zijn homoseksuele buurman Louis. ‘Wat heb ik nou aan mijn fiets hangen?’ vroeg hij. ‘Ik dacht dat jij homo was, Louis!’ – ‘Al tijden houd ik een schijnfaçade op,’ zei Louis met tranen in de ogen. ‘Ik voelde een druk om homo te zijn, maar eigenlijk wil ik het helemaal niet. Ben blij dat ik weer in de kast zit.’ Basjan werd laaiend; Louis probeerde weg te rennen. Omdat Louis nu geen homo meer was, verzuimde Basjan om een stevige tackle in te zetten met als gevolg dat Louis wist te ontsnappen. ‘En jij, ik dacht dat jij geen libido meer had?!’ verweet Basjan zijn vrouw. – ‘Jij bent gewoon saai, Basjan!!! Je pik blijft nog geen vijf minuten stijf en als je klaarkomt kreun je als een lamme otter.’ – ‘O,’ zei Basjan waarna hij zich terugtrok.

Rond het avondeten zat Basjan met zijn vrouw en kinderen aan de eettafel. De sfeer was grimmig door het voorval. Basjan zijn mentale inzinking op het werk hielp ook niet mee. ‘Papa, ik word gepest op school door Tim,’ zeurde zijn jongste zoon: Olaf. – ‘Terecht dat jij gepest wordt met je lelijke muil. Je lijkt op je verrotte moeder maar dan met het downsyndroom. Misselijk schepsel dat je bent. Ik zal Tim een bedankbloemetje sturen dat hij jou pest.’ Olaf begon te huilen. Het werd weer stil. Brandon, zijn oudste zoon, begon na verloop van tijd spraakbewegingen te maken. ‘Als je die muil opentrekt en er komt iets uit wat me niet bevalt, geef ik toch een joekel tegen je kanis.’ dreigde Basjan. Brandon maakte het geluid ‘O’ uit nervositeit. ‘Wel godverdomme,’ schreeuwde Basjan en gooide een gehaktbal tegen zijn hoofd aan. De satésaus droop naar beneden. ‘Ik wil hierbij van de gelegenheid gebruik maken om een speech te houden,’ zei Basjan ineens. ‘Vandaag heb ik waargenomen dat jullie moeders kringspier is uitgerekt door jullie homoseksuele buurman. Gaarne een applaus voor dit wapenfeit.’ Niemand applaudisseerde. ‘APPLAUDISSEREN, VIEZE MOEDERNEUKERS,’ gilde Basjan, terwijl de tranen uit zijn ogen spoten. Hij rende naar boven. ‘Jullie vader is een beetje in de war,’ zei de moeder. – ‘Ik heb niks tegen homo’s,’ zei Brandon in zichzelf, ‘zolang ze maar niet mijn moeders kringspring verbreden. ‘

Basjan liep overstuur door zijn slaapkamer. Hij riep heldhaftig: ‘Ik ben te bang om te leven; maar niet te bang om te sterven.’ Hij pakte een touw uit het nachtkastje, dat hij daar altijd had liggen voor het geval dat zijn vrouw ooit een SM-spelletje met hem wilde doen. Dat zou er nooit meer van komen. Dit wordt een unieke daad. Vijf minuten later hing Basjan. Er was niemand meer om hem te vertellen dat deze daad niet zo uniek was. Buiten de tekst ‘Ik ben een loser’ in uitgesmeerde diarree, uiteraard. Maar een knieshaan die daar later op zou letten.