Die lading komt - veelal - doordat men zichzelf herkent in openlijke onzekerheid. En ja, wat jij zegt: het is een eigenschap die bij de mens hoort. Bij dieren (met voldoende bewustzijn) ook, alleen is er zelfbewustzijn nodig om onzekerheid te ervaren als iets op zich staands. Een onzekere kat voelt misschien dat'ie onzeker is, maar ik betwijfel of het beest weet dat 'ie op dat punt
anders is dan de gemiddelde kat. Een onzekere sluipwesp zal het niet van zichzelf weten. Voor zover wij dat kunnen weten dan, en dat weer voor zover ik weet. Toch kijkt een sluipwesp die een prooi het nest in sleept, even of er tijdens de jacht geen indringer de boel heeft gekraakt. Daarvoor moet zij zich omdraaien, want het binnenslepen gebeurt in z´n achteruit. De prooi ligt dan voor het nest. Maar bewust van het doel lijkt mams niet: een onderzoeker heeft eens tijdens die inspectie de prooi een paar cm verlegd, om dat te checken. De sleep-actie werd opnieuw onderbroken om binnen te kijken of de kust veilig was. Dus niet van:
dat sla ik maar over, want net was er niemand, wat wij zouden doen. Ook niet na 100 keer. Dwangmatig? Overmatig onzeker? Nee, gewoon automatische piloot. Dus in zekere zin wel dwangmatig, maar dan is de kniepees-reflex dat ook. En wie lijdt er onder reflexen? Een zwaar voorwerp komt snel naar je toe: je deinst achteruit. Een fysicus (professor, ik weet zijn naam niet meer), demonstreerde op TV (ik vrees bij Matthijs Draait Dapper Door) liet zijn assistent (ook een gevorderde fysicus) een zware slinger een paar meter uit het lood trekken, en loslaten. De slinger deed wat slingers doen: naar het midden, bijne even ver doorzwaaien en terug. Naar die assistent dus. Die deinsde even achteruit, terwijl het 100% zeker was dat hij niet geraakt zou worden. Kreeg ook meteen commentaar, want het was nou net bedoeld om te laten zien hoe zeker je van bepaalde zaken kan zijn. Maar ja, bij alles wat groot is en op je af komt, waren op de savanne waar wij evolueerden, verdomd weinig slingers. Dus een professor biologie had kunnen uitleggen waarom iemand vrijwel zeker toch achteruit deinst. Ook als 'ie vanuit de fysica 100% zeker weet dat er geen gevaar dreigt. Bij aanstormende dieren moet je op ervaring afgaan, signalen kennen enz. Bij een zware bol die je zelf loslaat niet. Wel, als die assistent een uitzondering was, en de rest net als de professor, zouden we de assistent een onzeker iemand noemen.
Dus onzeker is natuurlijk relatief, ook onnodige onzekerheid. En dan zit logischerwijs ongeveer de helft van de mensheid onder het gemiddelde, en de andere helft erboven. Nou ja, in de buurt van gemiddeld is het niet te merken, dus zeg maar dat pakweg een kwart merkbaar onzeker is, en een kwart extra zeker. Maar bijna iedereen die zich onzeker voelt, denkt dat 'ie dat bovengemiddeld is, ra ra hoe kan dat? Omdat - zodra je daar bewust aan denkt - de rest veel zekerder lijkt, dan ze zichzelf ervaren. Mede omdat daar een flink deel van zich zekerder voordoet, of op andere punten onzeker is, waar jij dan weer niet op let. Het is zo sterk, dat de bekende truc van
cold reading (mensen vertellen hoe ze zijn, zonder informatie vooraf (en zonder bijzondere gaven of kennis), zeg maar de praktijk van astroloog, handlezer enz. altijd gebruik maakt van het gegeven. En bij versieren wordt het ook vaak gebruikt:
"je komt best zeker over tenzij dat heel erg niet waar is,
maar van binnen ben je best onzeker". Het staat ook steevast in de persoonsbeschrijving van charlatans. Of als iemand (bijv. Derren Brown, maar de grap is al zeker een halve eeuw oud) laat zien hoe makkelijk mensen erin trappen, als je zegt dat je mensen kunt typeren op basis van.... (vul maar in: van sterrenbeeld tot telefoonnummer). Zo ingebakken zit het blijkbaar,(samen met nog een boel andere eigenschappen). Ja, mensen verschillen, maar op een boel punten heel wat minder dan vaak gedacht.
SPOILER
Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn
ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis
Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.
[ Bericht 0% gewijzigd door Pinpoint op 12-01-2017 05:33:45 ]
-- <br />Pinpoint