Hans van der Togt: Ik heb niemand om tegen te praten'

quote:

Ik heb niemand om tegen te praten'

Rad van Fortuin, het tv-programma waarmee hij zijn naam vestigde, krijgt een tweede leven. Hans van der Togt bekijkt de doorstart vanaf de bank. Samen met labrador Hero. 'Ouder worden, ik vind er geen fuck aan.'

Ik schaamde me toen ik Chris de deur uitzette, want je gaat na 23 jaar niet bij een doodziek mens weg. Maar ik kreeg van m'n vrienden niets dan begrip
,,Ik zal het maar eerlijk zeggen: het is hier soms best eenzaam.''

Hans van der Togt (69) geeft zijn bezoek meteen na binnenkomst een korte rondleiding door zijn dijkhuisje in het Friese Achlum. Vanuit de tuin wijst hij op de weilanden. ,,Er gebeurt hier namelijk helemaal niets.''

Waarom woont u hier dan?
,,Ik had het een beetje gehad met Amsterdam. Ik heb er bijna veertig jaar gewoond, maar vond het ontzettend druk geworden. Een vriend hier in Achlum wees me op dit huisje. Ik had bij hem zo genoten van de rust en het mooie uitzicht, dat ik de kriebels kreeg. Een week later had ik het gekocht.''

En nu slaat de eenzaamheid toe?
,,Het eerste jaar was ik euforisch. Ik vond het zo prachtig hier en was druk met mijn eigen iPad-kunst en de verbouwing van de schuur. Maar ja, ik ben nu wel gewend aan de groene weiden, de schapen en het dorpsleven. Ik heb gelukkig Hero, mijn lieve hond. Maar vooral in de wintermaanden is het lastig.''

Achttien jaar geleden is het inmiddels dat Van der Togt (69) tegelijk met spelshow Rad van Fortuin van de televisie verdween. De voormalig omroeper bij de AVRO bereikte er in de jaren 90 het toppunt van zijn tv-faam mee. Toch vindt hij het logisch dat er bij de terugkeer van het Rad op de buis niet aan hem is gedacht. ,,Kom op, zeg. Ik ben bijna 70, daar zit niemand op te wachten. En ik ook niet.''

Bij SBS6 begeleidt André Hazes junior (22) vanaf komende maandag het draaiende prijzenwiel waarmee Van der Togt in de eerste jaren soms twee miljoen kijkers trok.

Gaat u kijken?
,,Tuurlijk. Ik ben nieuwsgierig hoe ze het aanpakken. Maar ik ga er niet elke dag voor zitten. Ik kijk om die tijd naar het achtuurjournaal.''

Wordt het een succes, denkt u?
,,Ik vraag het me heel erg af. Het format blijft ijzersterk en André Hazes junior zal het zeker goed doen. Maar er zullen geen jonge mensen op afstemmen. Het spel moet het toch hebben van de mensen die het nog kennen van toen. Ik hoor dat de kijkers bij toerbeurt voor Leontine mogen spelen en de bordjes omdraaien. Nou, dan hoop ik echt dat ze heel flink repeteren, want haar werk was absoluut niet eenvoudig. Je ziet zo'n bordje zo over het hoofd. Ook vind ik het jammer dat de prijzenwinkel er uit is. Dat hoorde er toch bij. Al die friteusen, wasdrogers en bonsaiboompjes.''

Wat was de lol van een goede uitzending?
,,Het leukste was als kandidaten die auto wonnen. Dan was ik oprecht blij voor hen. Maar vergeet niet: we maakten vijf, soms zes uitzendingen op een dag. Dan was het best zwaar elke keer weer even vrolijk en enthousiast te zijn. Daarom had ik na de lunchpauze vaak hulp van een glaasje wodkajus onder de desk.''

Die jaren bij het Rad waren de mooiste van uw leven?
,,Nou, qua werk misschien wel, ja. Maar toen ik een jaar bezig was, hoorden we dat mijn vriend Chris aids had. Een klap, want in die tijd had je dan op z'n langst een jaar of vier te leven. Dat zijn er uiteindelijk acht geworden. Zijn ziekte betekende een enorme knauw voor onze relatie. Ik moest voor hem zorgen. En hij werd manisch depressief.''

Hoe hield u het vol om in de studio zo vrolijk aan het rad te draaien?
,,Dat is toneelspel. Daar was ik goed in geworden.''

Was u niet bang dat u zelf ook ziek was?
,,Nee. Nee. Weet je, Chris en ik waren sinds 1974 bij elkaar. Die diagnose kwam in 1991, maar in die tijd hadden we al geen seksuele relatie meer. We hielden nog wel erg van elkaar. Chris is altijd een stouterd geweest, ik weet niet waar hij dat virus heeft opgelopen.''

De relatie liep een jaar voor zijn dood stuk.
,,Ik hield het niet meer vol. Het zorgen, het meebuigen met zijn stemmingen... De laatste vier jaar was er geen liefde meer, alleen maar ruzie. Ik schaamde me toen ik hem de deur uitzette, want je gaat na 23 jaar niet bij een doodziek mens weg. Maar ik kreeg van m'n vrienden niets dan begrip. Ik was er aan onder gegaan als ik bij hem was gebleven. Dan waren er twee slachtoffers geweest.''

Een paar maanden na zijn dood hoorde u dat u ontslagen werd.
,,Rad van Fortuin stopte, werd mij verteld. En toen ik informeerde naar andere programma's bij RTL4 bleek er voor mij helemaal geen plaats meer te zijn. Ze wilden verjongen. De oude garde, Jos Brink, Ron Brandsteder, Henny Huisman. We kwamen één voor één op een zijspoor terecht.''

Kon u dat accepteren?
,,Nou ja, ik was dan misschien 51, maar zag er nog hartstikke goed uit en had genoeg energie. Ik had nog makkelijk zes jaar door gekund. Maar goed, het is commerciële televisie. Ik begreep het ergens wel. Wat ik echt vernederend vond, is hoe ik mijn contract moest volmaken. Vijf maanden heb ik Call TV staan presenteren. Woordzoeker heette dat stomme spelletje. Elke dag om 12 uur 's middags. Keek geen hond naar. Ik speelde bijna tien jaar lang eredivisie en ineens was ik teruggezet naar de amateurs.''

Daarna kwam er geen nieuw werk meer. Hoe redde u dat financieel?
,,Ik heb er goed aan gedaan veel geld in aandelen van Endemol te stoppen. Vrienden verklaarden me voor gek, maar ik had zo'n vertrouwen in Joop dat ik mijn hele spaarrekening leeghaalde. Bijna 3,5 ton was dat. Toen drie jaar later Telefonica zich meldde met een gigantisch overnamebod ging mijn inleg acht keer over de kop. Door de crisis is dat bedrag later weer gehalveerd, maar van wat er over is, leef ik nu nog steeds.''

Hebt u geen behoefte aan een nieuwe relatie?
,,Nou, ik stond er in het begin best voor open, hoor, maar het is gewoon niet gebeurd. En ik moet er nu werkelijk niet meer aan denken. Zo gewend ben ik aan het leven in mijn eentje met Hero. Stel je voor dat ik hier met iemand op de bank moet zitten. Lijkt me een vreselijk gedoe.''

U kunt ook latten.
,,Ook daar heb ik geen behoefte aan. Ik zie mijn goede vriend hier in Achlum drie keer in de week, onze vriendschap is platonisch. We eten elke zaterdagavond samen. Daaraan heb ik genoeg.''

Kent u geen lichamelijke behoeftes?
,,Kijk, ik heb 2,5 jaar geleden prostaatkanker gehad, ben ­­­bestraald. Die behoeftes zijn wel verdwenen. Ik was sowieso nooit zo van de seks, een beetje aseksueel misschien wel.''

Een relatie kan toch ook gaan om andere zaken?
,,Nou, ik vind mezelf ook niet meer aanbiedbaar aan een knappe man, hoor. Die tijd is echt voorbij.''

Op internet zoeken naar een partner is niets voor u?
,,O nee, dat lijkt me zo vreselijk. En gaan daten met zo'n vreemde man zeker? En dan ben ik ook nog een bekende Nederlander. Dan moet je je toch afvragen of ze het doen voor jou of voor een fotootje op de rode loper.''

Gaat u nog naar premières dan?
,,Ben je gek, ik ga nergens meer heen. Word ook nergens meer voor gevraagd. Ik zal je zeggen hoe de televisiewereld werkt. Ik ging naar alle musicals toe. Tien jaar lang. Tot Rad van Fortuin ophield. Voor de eerstvolgende première kreeg ik geen uitnodiging. Elisabeth was dat. Ik wilde toevallig graag gaan en belde naar het kantoor van Van den Ende. Maar nee, zei een dame, de policy was veranderd. De kaarten moesten naar de familie van de cast gaan. Nou, dat was natuurlijk helemaal niet waar. Ik was van het scherm, dus niet interessant meer.''

Wel keihard, zeg.
,,De hele televisiewereld is een grote slangenkuil. Ik wil er absoluut niet meer naar terug. Nog regelmatig krijg ik uitnodigingen voor spelprogramma's. Maar ik zeg eigenlijk op alles 'nee'. Drie jaar geleden Ranking the Stars was leuk, maar shows als Ik hou van Holland houd ik allemaal af.''

U wordt volgend jaar 70. Reden tot feest?
,,Ik behoor tot de babyboomgeneratie. Mijn leeftijdsgenoten hoor ik allemaal roepen dat het zoooo leuk is om oud te worden. Nou, daar kijk ik heel anders tegenaan. Ik vind er gewoon geen fuck aan. Je takelt af, krijgt overal pijntjes, ziet er niet meer uit. En die babyboomers maar roepen: het is zoooo leuk met de kleinkinderen. Daar halen ze 80 procent van hun levensgeluk uit. Dan denk ik: rot toch op. Wij oudere homoseksuele mannen hebben geen kinderen, laat staan kleinkinderen. Wij zitten op onze oude dag gewoon in ons eentje.''

Wat is de lol nog van het leven?
,,Kranten lezen, televisie kijken, mijn flesje wijn. En heel belangrijk: mijn hond. Hero is nu 10. Ach, wat zou het erg zijn als die me zou ontvallen. Ik zeg weleens voor de grap: het touw aan de boomtak hangt al klaar. Het is echt mijn kind. We hebben het zo goed met z'n tweeën. Dankzij hem ga ik in elk geval drie keer per dag de deur uit. Geen wandelingen van een uur, hoor. Drie keer twintig minuten. Want ik heb veel last van mijn rug tijdens het lopen.''

U lijkt wat te zwaar.
,,Daar komt die rugpijn van. Ik draag aan de voorkant gewoon een zak cement mee. Als ik met Hero wandel, loop ik van bankje naar bankje. Steeds even zitten.''

Hoe komt u aan dat overgewicht?
,,Zuipen, eten, te weinig bewegen. En ik heb aanleg, hè. De dokter zei: 'Als je 20 kilo kwijtraakt, merk je dat meteen aan je rug.' Maar ja, afvallen is moeilijk als je geen support krijgt. Op dat vlak zou een partner wel fijn zijn. Om nou hier in m'n eentje achter een bordje slabladeren te gaan zitten. Nu tik ik nog iedere dag makkelijk een flesje wijn weg. Ik drink twee glaasjes 's middags om 12 uur en de rest 's avonds voor de buis.''

,,Ik schaam me er niet voor, maar in de winter gaat elke dag om 6 uur de tv aan. En dan kijk ik tot ik naar bed ga, meestal na de talkshow Pauw. Wat moet ik anders? Ik heb niemand om tegen te praten. De muren zeggen niets terug. Maar half Nederland hangt 's avonds voor de buis, toch?''

U zei eerder: 'Ik kan niet matig drinken. Het is bij mij alles of niets.'
,,Ik ben mateloos, ja, maar de drank heb ik nu redelijk onder controle. Ik haal 's ochtends één fles wijn bij de Spar. Sterke drank komt mijn huis niet meer in. Na mijn verblijf in de afkickkliniek heb ik twee jaar niets gedronken, maar twee jaar geleden ben ik toch weer voorzichtig begonnen. Vorig jaar was het even meer dan een fles per dag, maar ik heb de knop omgedraaid. Die ene fles is echt genoeg. Ik zeg weleens: 'Het is hier zo rustig, je wordt vanzelf alcoholist.''

En u rookt erbij, zie ik?
,,Zo'n 35 sigaretten per dag. Dus tel uit je winst. Ik roep ook altijd dat ik niet zo oud hoef te worden. Tussen de 75 en 80 in goede gezondheid, dat lijkt me mooi.''

Die leeftijd komt snel dichtbij. Maakt u dat bang?
,,Nee, hoor. Als ik Hero maar overleef. En dan over een jaar of acht mooi in mijn slaap er tussenuit, daar zou ik voor tekenen. Maar goed, het zal toch wel heel anders lopen.''

Bent u trots op hoe uw leven hebt geleid?
,,Ja, ik ben tevreden. Hoewel dit verreweg de minst leuke jaren zijn. Maar ik heb een hartstikke fijne jeugd gekend en een paar leuke beroepen gehad: kelner in luxe hotels, steward bij Lufthansa. Bij terugkeer uit Duitsland heb ik de wilde jaren van Amsterdam meegemaakt, stond met de groep van Ramses Shaffy in de kroeg. In die tijd werkte ik als gids in de rondvaartboten. Daarna kwam de AVRO, waar ik omroeper werd. Toen leerde ik ook Chris kennen. Dat zijn hele mooie jaren geweest.''

Bent u gelukkig?
,,Nee. Maar daar heb ik nooit naar gestreefd. Het gaat mij om tevredenheid. En dat lukt. Niet dagelijks, hoor. Maar toch nog best vaak.''

Hij staat op en loopt naar de ijskast. ,,En dan neem ik nu een glaasje wijn. Het is per slot van rekening 2 uur geweest.''