GTST #588: Doedeloe Faily! (en tot nooit meer ziens)

quote:

Op dinsdag 21 juli 2015 13:53 schreef _Kate_C_ het volgende:

[..]

Tja... Vanaf seizoen 14 of 15 volsta ik met het kijken van de cliff en de eerste aflevering van het seizoen. Zo af en toe krijg ik nog wel eens wat mee (als ik ziek voor de tv hang (niet dat je je na het zien van de acteerprestaties of, nog erger, het aanhoren van het kattengejank van "Rikki" beter voelt :p) of in de sportschool ofzo) maar ik vind het niveau echt om te huilen gewoon.

quote:

Snap als ik heel eerlijk ben niet wat Erik, Caroline, Marjolein en Joep daar doen want dat zijn in mijn ogen toch acteurs die dit huidige niveau ver ontgroeid zijn. De dvd-box van seizoen 13 bevestigt dit wat mij betreft ook. Ben nu bij disc 10 en op Lieke na heeft niemand nog de behoefte bij mij opgeroepen om keihard met een honkbalknuppel te gaan slaan .

quote:

Misschien wordt het tijd afscheid te nemen van de huidige schrijvers? Maar dan kunnen we niet meer genieten van de Fok! Verhaaltjes (photoshops) van jullie grote vriend :-p.

quote:

Zijn dat pubers? Ik dacht dat het Ferry zelf was joh! Maar je hebt gelijk, meer kan je van lieverds met zulke twitternamen ook niet verwachten . Zijn vast ook fan van One Direction, of ben ik nu wel erg aan het generaliseren?

SPOILER

Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.

quote:

Op dinsdag 21 juli 2015 14:58 schreef Frey het volgende:

[..]

Oeh, je nadert een van de hoogtepunten van het seizoen.

SPOILER

Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.

SPOILER

Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.

SPOILER

Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.

SPOILER

Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.

SPOILER

Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.

quote:

Op dinsdag 21 juli 2015 16:56 schreef Frey het volgende:

[..]

Rohan Gottschalk komt met een verklaring:

SPOILER

Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.

SPOILER

Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.

SPOILER

Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.

quote:

Op dinsdag 21 juli 2015 19:39 schreef _Kate_C_ het volgende:

[..]

Ik vond deze cliff anders wel indrukwekkend... Indrukwekkend slecht en lachwekkend . Misschien is het gewoon na 25 jaar op?

quote:

Jaaaa! Ik kreeg de box vorige week dinsdag na werk en moest de volgende ochtend gewoon weer vroeg op om naar werk te gaan maar ik zat om 03.00 nog met dichtvallende ogen voor de tv :-p.

quote:

Al zijn er in seizoen 13 ook wel een paar verhaallijnen die me bij de afwikkeling wel wat teleurstelde of waarvan ik dacht; mwa, daar had ik een ander einde of wending aan gegeven.. *klaagmodus* maar m.i. alsnog in alle opzichten vele malen beter dan de huidige seizoenen uiteraard!

quote:

Programmadirecteurs die denken overal verstand van te hebben... zometeen krijgen die vage bandjes nog een gastrol!

quote:

De ijzeren discipline van de makers van Goede Tijden, Slechte Tijden; de soapfabriek

Iedere werkdag zijn meer dan honderd mensen betrokken bij de totstandkoming van de enige dagelijkse soap van Europa: Goede Tijden, Slechte Tijden van de commerciële zender RTL 4. In Amsterdam biedt het verschijnsel "GTST' aan tien schrijvers werk, in Aalsmeer registreren dagelijks 80 crew-leden een vaste cast van tweeëntwintig acteurs. Iedere avond wordt er gemiddeld door twee miljoen mensen naar gekeken. Gisteren werd de vijfhonderste aflevering van de serie uitgezonden. Een rondgang door de GTST-machinerie. "Het is interessant om een wegwerpprodukt te maken.'

Vrijdagochtend om klokslag half tien klinkt in ruim 275.000 huizen de herkenningsmelodie van Goede Tijden, Slechte Tijden, voorafgaand aan de herhaling van aflevering 493. Daarin zal Mickey bij Helen Helmink de raadselachtige terugkeer van Annet bespreken, verklaart Jef Alberts aan Anne dat hij niet verliefd op haar is en komt Peter Kelder uit de gevangenis. In de studio in Aalsmeer wordt die morgen al anderhalf uur intensief gewerkt; tien minuten geleden begonnen de opnamen voor aflevering 528, scène 11: Daniël maakt daarin Yolanda tactvol duidelijk dat hij niet met haar wil samenwonen. Op hetzelfde moment parkeert Rogier Proper zijn fiets voor een laag pand in de Amsterdamse Nieuwmarktbuurt. Doctor Proctor Scripts, Eerste Nederlandsche scenariofabriek staat er op de deur. Proper wordt begroet door zijn secretaresse Tineke Breij en "storyliner' Cobi Peelen, die over het script van aflevering 577 gebogen zit.

Een muur van de grote zaal in het produktiekantoor wordt vrijwel volledig in beslag genomen door een planningboard, waarin honderden veelkleurige kaartjes gestoken zijn. Hierop zijn de ontwikkelingen weergegeven in zo'n twintig afleveringen Goede Tijden, Slechte Tijden, die over een week of zeventien worden uitgezonden. Op de kaartjes staan samenvattingen van scènes geschreven. Wie bij "week 117' van boven naar onderen de circa twintig kaartjes leest onder "aflevering 585', weet precies wat op 7 juli in de serie te zien zal zijn.

Eerst worden in een schrijversvergadering de hoofdlijnen van de serie uitgezet, legt Proper uit. Die worden vervolgens uitgesplitst in scènebeschrijvingen. Het eerst wordt per aflevering de laatste scène vastgesteld, de "cliffhanger': ""Peter slaat Suzanne'', bijvoorbeeld. Elke vrijdag eindigt de serie met een extra spannende "cliff', opdat de kijker het hele weekeinde uitziet naar de ontknoping. De verschillende kleuren van de kaartjes, waarop de "horizontale storylines' staan geschreven, geven het "genre' verhaal weer: thriller, familie, drama, werk, romantiek of komedie. Steeds spelen vier à vijf verhaallijnen door elkaar. Voorkomen moet worden dat twee scènes van hetzelfde genre, met dezelfde acteurs of op dezelfde locatie achter elkaar worden geplaatst. Bij toerbeurt nemen de tien schrijvers van Propers kantoor het scèneschrijven op zich; als het goed is vormt dat uiteindelijk niet meer dan een invul-oefening.

""Er heerst hier een strakke werkdiscipline'', zegt Proper. Schema's aan de muur geven aan wie op welk tijdstip van de week wat klaar moet hebben en wanneer de vergaderingen in welke samenstelling plaatsvinden. Eerst deden Proper, Olga Madsen en Cobi Peelen al het werk zelf, maar toen de groep begon uit te dijen vervaardigde Proper een speciaal scenario-ABC. Daarin staat dat geen plaats- of tijd-aanduidingen mogen worden gebruikt, noch populaire uitdrukkingen, om de identificatiemogelijkheden zo groot mogelijk te houden. ""Het is ook een handleiding voor scène-opbouw; er staat een karakterbeschrijving van alle rollen in, maar ook hoe je direct, zonder franje moet schrijven en hoe je de personages spannender kan maken.''

Kweekvijver

Het organiseren van zijn scenariofabriek vindt Proper de leukste kant van het werk, met de uitvoerende afdeling in Aalsmeer bestaat hoofdzakelijk contact via "creatief producent' Olga Madsen. Proper ziet zijn scenariofabriek als een "kweekvijver' en niet alleen als een dienstverlenend bedrijf van producent Van den Ende. ""Met deze continuïteit aan zo'n reeks te werken, dat moet een enorme ervaring opleveren.'' Hij heeft met zijn team een aantal andere scenario's op stapel staan, mogelijk ook voor de publieke omroep.

Rogier Proper werkte voor Propria Cures, Skoop, Vrij Nederland en de VPRO-radio. Binnenkort verschijnt van zijn hand een kinderboek, voor de VPRO-televisie schrijft hij een kinderserie. Niet de man, kortom, die naar Goede Tijden, Slechte Tijden zou kijken als hij er niet zo nauw bij betrokken was. Wanneer hij kijkt, vindt hij de serie soms "verschrikkelijk'. ""Dat komt door het hoge werktempo, het ontbreken van een tekstregisseur en doordat er met drie regisseurs wordt gewerkt, die meestal niet lang aanblijven. Sommige regisseurs hadden weinig gevoel voor beweging, ze zetten die mensen houterig naast elkaar en lieten die tekst gewoon opzeggen, kreeg je de indruk. Door het lopende-band-systeem bestaat er geen contact tussen regie en tekstschrijvers.''

Cobi Peelen, medeschrijver van de hoofdlijnen, studeerde journalistiek en Nederlands. Volgens haar bestaat het werk aan de serie voor een belangrijk deel uit ""het bedenken van oplossingen voor problemen'': het uit de serie schrijven van iemand die er al of niet tijdelijk mee ophoudt of het zorgen dat ontknopingen van verhaallijnen niet allemaal in dezelfde week plaatsvinden. ""Het is steeds puzzelen. Toen Antonie (Peter Kelder in de serie, red.) drie weken met vakantie ging, hebben we dat aannemelijk gemaakt door een zusje dat werd lastig gevallen door hun vader; hij moest toen een tijdje met haar mee.''

Cobi Peelen verklaart de massale en trouwe aanhang van de serie uit het feit ""dat al die mensen in die fictieve stad sterk op elkaar gericht zijn''. In feite vormen alle personages samen één groot gezin, betoogt ze. ""Helen Helmink is de moeder, Daniël de vader en jongeren in hun Sturm-und-Drang-periode vormen de kinderen. Het idee dat al die mensen bij elkaar betrokken zijn, op elkaar reageren, geeft een veilig, geborgen gevoel: die personages geven om elkaar, terwijl er allerlei onveilige dingen gebeuren. De nestgeur dampt er van af.''

The Restless Years

Gisteren werd de vijfhonderdste aflevering van Goede Tijden, Slechte Tijden uitgezonden. Het verschijnsel heet in de volksmond GTST (spreek uit gee-tee-ès-tee) en bestaat uit een half uur vol intriges, conflicten en romances, beleefd door twee generaties inwoners van een denkbeeldige stad. RTL4 heeft de langstlopende tv-serie in Nederland in huis. Ter vergelijking: de Amerikaanse serie Dallas, stopte bij aflevering 356. De langstlopende Europese serie is Coronation Street van het Engelse ITV met 2512 afleveringen. Na zijn debâcle in 1989 met TV 10 ging Joop van den Ende in zee met de aanvankelijke concurrent RTL4. Om zijn droom van een dagelijkse soap te realiseren, sloot hij een overeenkomst met de Australische produktiemaatschappij Grundy voor de rechten op de in de zeventiger jaren uitgezonden serie The Restless Years. Samen produceren ze sinds oktober 1990 Goede Tijden, Slechte Tijden, de enige vijf keer in de week uitgezonden tv-serie in Europa.

Olga Madsen, die als uitvoerend producent was aangetrokken, bedong de vrijheid van de oorspronkelijke Australische scripts af te wijken. Sommige verhaallijnen van de Australiërs achtte zij achterhaald, andere ontwikkelingen pasten niet goed in de Nederlandse situatie en een aantal personages dat in Nederland aanbleef, verdween uit het oorspronkelijke script. Madsen trok Rogier Proper al in het prille begin als script-editor aan; hij liet de vertalers en bewerkers van de serie gaandeweg steeds meer als scheppers van GTST fungeren.

Toen aan het eind van het vorig seizoen de voorraad Australische scripts was opgebruikt, was al meer dan de helft van GTST eigen fabrikaat. Vanaf de vierhonderdtwintigste aflevering is de serie volledig van eigen makelij. Proper levert met zijn schrijversteam wekelijks 200 pagina's script, die samen vijf maal circa twintig scènes omvatten. Een vaste crew van 80 mensen werkt tien maanden per jaar aan de serie. Bij het schrijven, de produktie en de opnamen van GTST zijn dagelijks meer dan honderd mensen betrokken. Elk seizoen passeren zo'n 250 acteurs de revue, met een vast kern van 22 acteurs.

De serie trekt elke avond om acht uur meer dan twee miljoen kijkers en is na tweeëneenhalf seizoen nog altijd ten minste één avond in de week het best bekeken programma op de Nederlandse televisie. Daarnaast kijken ook nog eens meer dan een kwart miljoen mensen 's ochtends om half tien naar de herhaling. Kijkersonderzoek wijst uit dat vooral jongeren en vijftig-plussers ernaar kijken en dat de aanhang onder vrouwen en lagere welstandsklassen groot is. Sinds kort heeft het Duitse RTL-Plus zijn eigen adaptatie: Gute Zeiten, Schlechte Zeiten, maar de hoeveelheid kijkers - evenveel als in Nederland - valt de Duitse producenten gezien het grotere potentieel nogal tegen.

Bij de afdeling publieksservice van RTL4 kwamen het afgelopen seizoen wekelijks 200 à 300 brieven binnen, meest van meisjes die hun liefde betuigden voor de favoriete mannelijke hoofdrolspelers Arnie Alberts (gespeeld door Reinout Oerlemans) en Peter Kelder (Antonie Kamerling). Veel jongeren willen hun persoonlijke problemen met GTST-personages uitwisselen. De Luxemburgse zender schat het aantal poststukken naar aanleiding van GTST sinds oktober 1990 op dertigduizend. Er is een speciaal GTST-06-nummer, dat fans van de jongste verwikkelingen op de hoogte stelt.

In de belangstelling van fans wordt door de producenten en RTL4 voorzien door een hele "lijn' van aan GTST geparenteerde produkten. Er zijn kussentjes met de helden uit de serie in omloop, GTST verschijnt in boekvorm en er is een CD met het liedje dat aan elke aflevering voorafgaat. Elk jaar komt er een schoollijn uit; GTST-multomappen, -schriften, -étuis, -kaftpapier en natuurlijk de GTST-agenda. Voorts zijn op de serie geënte dag-, adres- en plakboeken verkrijgbaar, en stickervellen met bijbehorend verzamelalbum voor de scènefoto's. En dan zijn er de portretten van de favoriete personages, vervat in sleutelhangers, kaartenmappen en verjaardagskalenders.

Ook sponsoring in GTST is toegestaan, maar de gebruikte artikelen moeten volgens de producenten wel een functie in het verhaal hebben. De tv-toestellen, telefoons en computers in de serie werden betrokken van respectievelijk Philips, PTT-Telecom en Apple, in ruil voor vermelding op de aftiteling. Dat geldt ook voor de keukens van Brugman en de meubels van Meubelplein Leiderdorp. De populaire Arnie Alberts is de levende paspop van het modehuis Naf naf. Zogenaamde in-script-sponsoring zorgde drie weken lang voor een overvloedige consumptie van croquetten en voor een week waarin om de haverklap een banaan werd genuttigd.

Goudmijn

De talrijke jonge acteurs bepalen voor een belangrijk deel de aantrekkingskracht van GTST. Roddelbladen en poptijdschriften ontdekten een goudmijn. Relaties tussen acteurs werden gretig geëxploiteerd, extra oplagen werden gedrukt bij een "exclusieve foto' of spectaculaire "onthulling'. Maar serieuze media hadden geen goed woord over voor het vertoonde spel. En actrice Nelly Frijda hekelde in een FNV-uitgave de marktverpestende invloed die van de serie zou uitgaan; jongelui werden van de straat geplukt en voor een habbekrats geëngageerd, terwijl gediplomeerde acteurs niet aan de bak kwamen. In Televizier beklaagde mediasocialoog P. Hofstede zich onlangs over GTST als ""een tragisch fenomeen, dat voortkomt uit de toenemende vereenzaming en afstomping in onze maatschappij. De mensen leiden een leeg bestaan en vinden houvast; ze raken zelfs verslaafd aan een serie die een versnipperde werkelijkheid te zien geeft.''

Het succes van de serie bleef niet zonder gevolg bij de publieke omroep. Een van de speerpunten van het Meerjarenplan Publieke Omroep, bedoeld om een dam op te werpen tegen de commercie, was een sterke toename van drama: van 28 minuten per dag in 1991 naar 50 minuten in 1994. Al verslaat het aloude Medisch Centrum West op de dag van uitzending GTST in kijkdichtheid, de meeste nieuwe soaps en dramaseries scoren lang niet zo hoog. En geen van de afzonderlijke publieke Nederlandse zendgemachtigden kan vooralsnog een dagelijkse soap produceren. Mede dank zij de versnippering van de publieke omroep houdt RTL4 de kijker langer aan de buis gekluisterd.

Training

Olga Madsen, "creatief producer' van de serie, komt de scenariofabriek binnen. Ze begon haar loopbaan bij Scorpio, ooit de filmproductiemaatschappij van Pim de la Parra en Wim Verstappen, regisseerde zelf films en produceerde een reeks films en televisieprogramma's. Haar interesse voor het genre soap werd gewekt na een analyse van de Australische serie Sons and daughters. ""Wat kan je je veel permitteren, dacht ik toen. Een speelfilm duurt anderhalf uur en that's it. Hier kan je iemand laten mislukken en weer op laten staan. Ik neem dit genre heel serieus. Wij accepteren dat hieraan een economische behoefte bestaat. Wat gevraagd wordt, lever je. Dat verschaft ons hier zowel als de mensen in Aalsmeer een enorme training.''

Per aflevering kost GTST 80.000 gulden, een schijntje vergeleken met een serie als Pleidooi: 6 ton per uitzending. Voor vijfhonderd afleveringen betaalde RTL4 tot nu toe dus 40 miljoen gulden. Madsen vindt de kwaliteit gegeven dat bedrag niet eens laag: ""We hadden mensen van de BBC op bezoek, die vielen bijna flauw van bewondering voor het resultaat.'' Van kritiek op haar bezigheden uit film- en toneelkringen wil ze niets horen: ""Ik ben anderhalf jaar bezig geweest met de produktie van de film De Anna van Erik van Zuylen. Maar dezelfde culturele elite die me nu uitscheldt dat ik aan dit soort dingen meewerk, kwam tóen mooi niet opdagen. Na een week kon ik die film uit de bioscoop halen. De speelfilm in Nederland ligt op z'n gat. Dus maak je wat je maken kan; niets maken is veel erger. De avond openen met een soapje, dat heeft niet meer pretentie dan een leuke knipoog.'' Proper valt bij: ""Televisie is een wegwerpmedium. Maar 't is ook interessant om een wegwerpprodukt te maken.'' Madsen: ""Je kijkt niet meer of je het zèlf leuk vindt om te maken, maar of 't leuk is voor anderen. Dat wil niet zeggen dat je je integriteit opgeeft.''

Olga Madsen heeft een definitie voor soap-series als GTST bedacht en die fraai beletterd aan de muur van het produktiekantoor in Aalsmeer laten bevestigen: ""Een naïef verteld verhaal door dialoog met beeld, waarin reële personages bijna onwaarschijnlijke verhaallijnen waarschijnlijk laten zijn.'' Madsen gebruikt dat uitgangspunt ter verdediging tegen Nelly Frijda's verwijt van branchevervaging: ""Er worden altijd jongeren gezocht van de leeftijd die ze spelen - 19, 20 jaar. Wat zij spelen ligt dicht tegen hun eigen karakter aan. Onze acteurs weten op den duur vaak meer van zo'n personage dan de regisseur. Dat naturel bereik je nooit met pas afgestudeerden van de toneelschool - nog afgezien van het feit dat die altijd op zijn minst vijf jaar ouder zijn.''

IJzeren regelmaat

In Aalsmeer heerst een ijzeren regelmaat om elke week de vereiste tweeëneenhalf uur GTST op de beeldband te krijgen. De dagelijkse routine wordt bepaald door een callsheet, dat vanaf twintig over zeven precies aangeeft wie zich hoelang waarmee bezig mag houden. Eén lid van het kantoor heeft alleen al een weektaak aan het bepalen van de wekelijkse werkschema's. Afgezien van drie kwartier pauze lopen de repetities en opnamen elke dag continu door tot zeven uur. Uitvoerend producent is Willy Breebaart, die in haar kantoortje in een vaste volgorde wekelijks een stoet van medewerkers spreekt: casting-director Harry Klooster over nieuw te bezetten rollen, medewerkers van de "departments' wardrobe, art-direction of make-up over de aankleding van bepaalde scènes, acteurs over persoonlijke aangelegenheden, regisseurs over de "découpage' en de produktie-assistent over details in de nieuwe voorraad scripts.

""Deze serie heeft de functie van het feuilleton van vroeger overgenomen'', zegt Breebaart. Voordat ze hier het werk van Olga Madsen overnam, was ze coördinator van de speelfilmklas op de Filmacademie. Met een half oog houdt de producente de monitor in de gaten, waarop te zien is wat er in de catacomben wordt geregistreerd: de kwade genius Martine Hafkamp, gespeeld door Inge Ipenburg, spreekt een handlanger bestraffend toe die een aanslag verknalde. ""Het element "hoe gaat het nu verder' is buitengewoon belangrijk'', vervolgt Breebaart onverstoorbaar, ""niet alleen aan het eind van iedere aflevering, maar ook aan het slot van elke scène. Je wil niet alleen spannende, maar ook mooie verhalen vertellen. Daarbij worden basisgevoelens als woede, angst, verdriet, blijdschap en liefde uitvergroot.''

Breebaart geeft een voorbeeld: ""Suzanne ging in een bepaalde aflevering koffie lenen bij haar nieuwe overbuurman, maar werd ineens gegijzeld. De kijkers kunnen zich in zo'n situatie inleven, want hun moeders zeiden ook altijd tegen ze: Niet van vreemden snoepjes aannemen! Grote gebeurtenissen worden naar dat soort huis-tuin-en-keuken-gevoelens teruggebracht.'' Een ander voorbeeld: ""Helen Helmink trad in het huwelijk met Gerard, maar het vriendinnetje van die man wilde hem terug; Gerard werd verscheurd tussen twee vrouwen. Mijn werkster króóp echt in die situatie. Waarom? Iedere vrouw is toch bang haar man kwijt te raken!''

De produktie-secretaresse komt de kijkcijfers van gisteren melden: 16.2, ruim twee miljoen kijkers van zes jaar en ouder. Op de monitor roept Martine Hafkamp voor de vierde take vertwijfeld uit: ""Ik kan ook niets aan iemand overlaten, het simpelste klusje...'' Breebaart kijkt tevreden. Aan de muur van het kantoor hangen langwerpige borden, waarop vanaf de eerste uitzending elke dag nauwkeurig wordt aangegeven wat de "score' was. Een grillige horizontale lijn, maar een trendmatige op- of neergang valt de afgelopen twee seizoenen niet te constateren. Een reeks van gele stickers markeert de dagen dat GTST het best bekeken programma van àlle zenders was. Het gemiddelde is tegen de 16.0. De hoogste score was 19.3, op de dag na het huwelijk van Annet en dokter Simon.

Opleidingsschool

Tot de omvangrijke groep speelfilmmakers die zich de afgelopen tien jaar tot het medium televisie hebben bekeerd, behoort ook Frans Rasker. Als zelfstandig producent maakte Rasker een grote hoeveelheid speelfilms. Sinds een jaar is hij verantwoordelijk voor alle dramaseries die in Van den Ende's pretfabriek worden vervaardigd: Vrienden voor het leven, Vrouwenvleugel, Bureau Kruislaan, Zonder ernst en Goede Tijden, Slechte Tijden. In de kantine van het studiocomplex vertelt Rasker bij een broodje enthousiast over zijn nieuwe uitdaging. Een aantal nieuwe drama- en comedyseries is in voorbereiding, van de serie Tom, Dick and Harriet voor de Vara tot De tandeloze tijd naar de boeken van A.F.Th. van der Heijden voor de NOS. Rasker acht zich beslist niet te goed voor soaps als GTST: ""Televisie vereist een andere vorm van werken dan film, maar het is minstens zo interessant. Mijn ambitie is om de drama-afdeling heel breed te maken. Van den Ende is begonnen met produkties voor RTL4, voor een zo breed mogelijk publiek. Nu willen we de hele markt gaan bedienen.''

Rasker acht het voor Van den Ende-produkties van groot belang dat het een vast element als GTST in huis heeft. ""Zo'n groot project vormt voor het bedrijf een goede financiële basis om andere dingen te gaan doen. Bovendien fungeert het als een opleidingsschool, voor èn achter de camera. Regisseur Vivian Pieters kon na GTST Bureau Kruislaan gaan regisseren. Antonie Kamerling ontwikkelde er zijn vakmanschap om in de film De kleine blonde dood een hoofdrol te kunnen spelen.''

Een van de ambities van Rasker is om ook voor de publieke omroep een dagelijkse soap te produceren. ""Het is een enig spel met het verwachtingspatroon en de emoties van de kijker. De feuilletonvorm, zoals Couperus die in Eline Vere toepaste. Dat gedonderjaag, die lange lijnen die in elkaar weven, dat spreekt mij aan. De kijker wil die mensen langdurig volgen, in voor- en tegenspoed.''

De Cactus

Op de begane grond van de GTST-vleugel bevinden zich drie studio's, die permanent voor de serie in gebruik zijn: twee met de vaste huiskamers, keukens en horeca-ondernemingen uit de serie, één voor de wisselende sets. Bij restaurant De Kelder, waar zovele intriges tot ontwikkeling kwamen, staat het dagmenu op een kaart: kip-kerriesoep, Kelderniertjes en andijviestamppot. Het is hier woekeren met de ruimte. Direct aanpalend staan De Rozenboom, de favoriete ontmoetingsplaats van Frits van Houten, eetcafé De Cactus ("Lamscasserol, Gesmoorde kip en niertjesragout') en bodega De Koning. Pal daar tegenover bevindt zich de woonkamer van dokter Simon Dekker.

In de huiskamer van de ouders van Arthur Peters - de eerste zwarte GTST-ster - wordt een scène opgenomen: Jef en Dian worden verwacht, maar komen niet opdagen. Er hangt een lucht van zweet en schmink. Een jonge, vermoeide opnameleider heeft tussen de bedrijven door even tijd voor een gesprekje. ""Dit zijn lange weken, je moet elke dag van acht tot zeven geconcentreerd blijven. Je hoort door je oortelefoon de regie, daarnaast hoor je wat de acteurs zeggen. Vooral bij scènes met veel spelers en figuranten is dat dodelijk vermoeiend.'' Een geluidsman gaapt luid. De opnameleider neemt een flinke slok uit een fles bronwater. ""Soms kan een van de camera- of geluidsmensen even een luchtje scheppen. Ik niet. Ik moet ontzettend oppassen dat ik niet wegzak. Dit is echt een fabriekje. Als je achter raakt op je tijdschema moet je maar zien of je dat in de loop van de dag weer goedmaakt.''

De etage boven de studio's heet in de wandeling "gang 1'. Hier hebben de acteurs hun kleedkamers, er is een hok voor de figuranten, de afdelingen kleding en make-up zijn er gevestigd en aan het eind van de gang is de "green room', de ontspanningskamer met pool-tafel, geschonken door de RTL4-directie. Aan de wand schriftelijke uitingen van bewondering. ""Wij vinden jullie om in te lijsten'', vermeldt een hartvormig missive. Twee pasfotootjes van de jeugdige inzenders illustreren de regels: ""Jullie spelen in GTST/ Daar zijn wij heel blij mee/ Wij zijn helemaal smoor en smoor/ en komen ook het weekeinde niet meer door.''

In de schmink-kamer hangt nog meer fanmail, alsmede de jongste aanwinst van publikaties over de serie en een gigantische hoeveelheid polaroid-foto's van de acteurs. Inge Ipenburg, die Martine Hafkamp speelt, en Wilbert Gieske, de man achter Robert Alberts, behoren tot de oudgedienden. Zij beschouwen werken aan GTST als een spannende aangelegenheid, want de tijdsdruk zet ze aan tot extra inventiviteit. ""Dit werk doet een beroep op je kunstjes en technische vaardigheden'', zegt Ipenburg. ""Door zoveel verschillende scènes achter elkaar op te nemen, groeit je zelfvertrouwen. Aan een stuk waarin de karakters goed zijn uitgediept, hoef je niet veel meer te doen. Hier moet je er juist zèlf diepte in brengen.''

Ze heeft nooit eerder een zo grote vereenzelviging meegemaakt met het personage dat ze speelt: ""Ik ben geen bekende Nederlander, dat is Martine. Dat betekent een enorme inbreuk op je privacy, te meer daar ik niet zo'n aardig mens speel. Mensen worden onzeker van me, zelfs mijn ouders bekijken mij kritisch. En ik heb eens een geliefde erop betrapt dat hij op Martine viel in plaats van op mij. Op verjaardagsfeestjes ben ik het middelpunt, dat gaat allemaal vrij ver. Maar het meest dubieuze is, dat ze in intellectuele hoek, waar kijken naar GTST not-done is, alles van de serie blijken te weten.''

Net als Ipenburg is Wilbert Gieske gestopt zich tegen aantijgingen van collega's of andere critici te verdedigen. ""Het ergert me, zolang er geen wèrkelijke nieuwsgierigheid is.'' Gieske vergelijkt zijn soap-werk met het volkstoneel: ""Het werken met basisgevoelens, de kortste emotionele uitwisseling: dàt goed proberen te doen, dat fascineert me. Je bent gek als je als free-lancer niet aan zo'n produktie-experiment meedoet. Het publiek vindt het heerlijk, ze steken de straat over om je de hand te schudden. En ze willen óók in deze serie spelen, wat ik nooit eerder heb meegemaakt. Af en toe snap ik totaal niet waarom mijn personage iets doet; er is geen psychologica. De ene week ben ik een treurige hypochonder, de andere week is er niets aan de hand. Daar moet je voor jezelf een basis voor zien te vinden. Ik ben ervan overtuigd dat ik hier als een betere acteur uitkom.''

Elders in het complex rolt de avond-aflevering GTST over het scherm: nummer 494. Daarin probeert Arnie het door Martine Hafkamp veroorzaakte faillissement van De Kelder te keren, zet Martine Frits van Houten onder druk met haar kennis omtrent zijn coke-handel en doet Paula's tweelingzusje een poging Peter te vermoorden. Het kijkcijfer ligt rond de 15.0, iets onder het gemiddelde van de afgelopen week.