New Horizons: De reis naar Pluto (en verder) deel 4

08-06-2014

New Horizons: onderweg naar Pluto's bestbewaarde geheimen



een reis van tien jaar gaat het volgend jaar dan eindelijk gebeuren: ruimtesonde New Horizons scheert rakelings langs Pluto, zodat de vrij mysterieuze dwergplaneet een aantal van zijn geheimen wel prijs zal moeten geven.

New Horizons werd in 2006 gelanceerd en is nog altijd onderweg. Meer dan drie miljard kilometer moet de sonde maken om uiteindelijk te arriveren bij zijn einddoel: Pluto en zijn vijf manen. Naar verwachting is de afstand tussen de sonde en Pluto in juli 2015 het kleinst. Deze bedraagt dan nog een slordige 6000 kilometer.

GRAPPIG FEITJE
Toen New Horizons vertrok, dachten we nog dat Pluto drie manen had. Inmiddels weten we wel beter. Enkele jaren geleden ontdekten onderzoekers Kerberos en Styx: het vierde en vijfde maantje dat Pluto rijk is.

Scheervlucht
New Horizons zal niet om Pluto gaan cirkelen, maar Pluto enkel passeren. Daar zijn twee redenen voor. Ten eerste heeft New Horizons wanneer deze bij Pluto arriveert een snelheid van zo’n 43.000 kilometer per uur. Om de sonde in een baan rond Pluto te plaatsen, moet die snelheid met 90 procent afnemen. Daarvoor is zo’n 1000 keer meer brandstof nodig dan New Horizons kan dragen. Een tweede goede reden om New Horizons niet in een baan rond Pluto te plaatsen, is dat deze daar dan vast zou komen te zitten: de sonde kan Pluto niet meer verlaten. Wanneer New Horizons snelheid behoudt en langs Pluto scheert, kan deze ook andere objecten in de Kuipergordel gaan bestuderen.

Onderzoekers

'knutselen' aan New Horizons. Afbeelding: NASA.

Atmosfeer
Hoewel New Horizons slechts langs Pluto scheert, kan deze toch een schat aan informatie leveren. Zo’n drie maanden voordat de sonde langs Pluto scheert, zal deze al foto’s maken en zoveel mogelijk over Pluto en zijn grootste maan – Charon – te weten proberen te komen. Wanneer New Horizons werkelijk dicht bij Pluto in de buurt komt, zal deze de atmosfeer van de dwergplaneet bestuderen en proberen een beeld te krijgen van het oppervlak van de planeet en Charon. Ook zal New Horizons foto’s maken. Op de beste foto’s zijn naar verwachting zelfs oppervlaktekenmerken van zo’n zestig meter groot goed zichtbaar. Eenmaal voorbij Pluto en zijn manen zal New Horizons achterom kijken. Hij ziet dan de grotendeels duistere kant (die niet door de zon beschenen wordt) van Pluto en Charon en zoekt naar nevels in de atmosfeer en eventuele ringen. Ook zal New Horizons door de schaduw die Pluto en Charon werpen, vliegen en zien hoe de zon en de aarde achter Pluto en Charon verdwijnen. Dat is het beste moment om meer te weten te komen over hun atmosfeer. Aan het einde van dit deel van de missie hopen onderzoekers verschillende vragen te kunnen beantwoorden: Waar bestaat de atmosfeer van Pluto uit en hoe gedraagt deze atmosfeer zich? Hoe reageert die atmosfeer op de zonnewind? Zijn er grote geologische structuren op Pluto? En hoe ziet het oppervlak van de dwergplaneet eruit?

Haast
Om die vragen te kunnen beantwoorden, is haast geboden. Sinds 1989 beweegt Pluto – die een zeer elliptische baan volgt – van de zon vandaan. Het betekent dat Pluto gaandeweg minder warmte ontvangt en kouder wordt. De atmosfeer van de planeet kan uiteindelijk gaan bevriezen. Wetenschappers willen deze voor dat gebeurt, graag bestuderen. Naarmate Pluto zich verder van de zon verwijdert, valt er ook minder licht op de planeet, iets wat de waarnemingen van New Horizons bemoeilijkt. Twee goede redenen om zo snel mogelijk bij Pluto te arriveren en het maximale uit de missie te halen.


Jupiter's maan Io schittert op deze foto die New Horizons in 2007 maakte. Afbeelding: NASA.

Hulp van Jupiter
Om vaart te kunnen maken, kreeg New Horizons in 2007 hulp van Jupiter. De sonde scheerde op een afstand van 2,2 miljoen kilometer langs de gasreus. De zwaartekracht van Jupiter gaf New Horizons een broodnodig duwtje in de rug. “New Horizons duikt in het zwaartekrachtsveld van Jupiter en slingert er weer uit met een snelheid die groter is dan toen deze erin ging,” vertelt onderzoeker Robert Farquhar. Natuurlijk maakte New Horizons direct van de gelegenheid gebruik om Jupiter en zijn manen te fotograferen. Het leverde prachtige kiekjes op

Kuipergordelobjecten
Met het duwtje van Jupiter in de rug ging New Horizons verder. Inmiddels is deze ook de baan van Saturnus en Uranus gepasseerd en ligt de mooie Pluto voor de sonde te wachten. Maar na Pluto houdt het universum natuurlijk niet op. Er valt nog meer te ontdekken. En als het aan NASA ligt, gaat New Horizons dat ook doen. Zodra New Horizons op Pluto is ‘uitgekeken’, zal de missie naar alle waarschijnlijkheid verlengd worden. NASA zal de sonde dan opdracht geven om een ander Kuipelgordelobject te bestuderen. De sonde zal dan ook de samenstelling en atmosfeer van dat Kuipergordelobject en eventuele manen bestuderen. Welke objecten de sonde dan precies gaat bezoeken, zal pas later in de missie duidelijk worden.

Uitdaging
Terwijl NASA al droomt over missies voorbij Pluto, moeten we tegelijkertijd ook de grote uitdagingen die de missie van New Horizons met zich meebrengen, niet onderschatten. Zo is het helemaal niet zo vanzelfsprekend dat deze Pluto tot op zo’n 6000 kilometer nadert en vervolgens heelhuids doorvliegt op zoek naar een vervolgmissie. Zo kan niet worden uitgesloten dat zich rond Pluto puin bevindt. “We hebben meer en meer manen rond Pluto ontdekt: de teller staat nu op vijf,” stelde onderzoeker Alan Stern in 2012. “En we weten dat deze manen – net als de manen die we nog niet ontdekt hebben – puin genereren.” Botsingen tussen de manen en andere kleine Kuipergordelobjecten hebben mogelijk voor een RING van puin rond Pluto gezorgd. “Omdat ons ruimtevaartuig zo snel reist – meer dan 48000 kilometer per uur – kan een botsing met één keitje of zelfs een millimeter groot stofje New Horizons al aantasten of vernietigen,” voegt onderzoeker Hal Weaver toe. “Dus we moeten uit de buurt blijven van puin rond Pluto.” Momenteel doen onderzoekers hun uiterste best om een beeld te krijgen van puin rond de dwergplaneet. Maar of New Horizons straks daadwerkelijk een iets andere koers aan moet houden dan gepland zal pas zo’n tien dagen voor deze bij Pluto arriveert duidelijk worden. “Het is een cliffhanger,” erkent onderzoeker Leslie Young.

Het moge duidelijk zijn: New Horizons heeft alles wat een spannende ruimtevaartmissie nodig heeft. Prachtige, ambitieuze doelen. Een spannende reis ernaartoe. En een onbekend einddoel. Genoeg reden om de ruimtesonde op de voet te volgen. En dat is exact wat wij gaan doen!


07-12-2014

New Horizons ontwaakt uit zijn winterslaap

Na een reis van negen jaar is de New Horizons-ruimtesonde klaar om Pluto en zijn manen te ontmoeten. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie maakte de ruimtesonde vanochtend om 03:53 uur Nederlandse tijd wakker na 1873 dagen geslapen te hebben.

Overigens sliep New Horizons niet aan één stuk door. In 1873 dagen tijd ontwaakte de ruimtesonde al achttien keer, verspreid over perioden van 36 en 202 dagen. Vandaar dat we af en toe konden genieten van een mooi kiekje. De dutjes drukten de kosten en daarnaast zorgden ze ervoor dat de elektronica aan boord van New Horizons in dit stadium nog amper is gebruikt. Wanneer de ruimtesonde bij Pluto aankomt, is de apparatuur nog zo goed als nieuw.

(scientias.nl)


De foto's uit het vorige topic

05-02-2015
New Horizons maakt scherpste foto van Pluto en Charon


13-02-2015
New Horizons ziet Charon rond Pluto dansen


19-02-2015
New Horizons fotografeert Pluto’s kleine maantjes voor het eerst




15-04-2015
85 jaar na de ontdekking van Pluto: dit is de allereerste kleurenfoto

Zelfs vanop een afstand van 115 miljoen kilometer is een duidelijk onderscheid te zien tussen de dwergplaneet en zijn maan. © NASA/JHU-APL/SWRI.

15-05-2015
New Horizons spot alle manen van Pluto



15-06-2015
Nieuwe foto’s van Pluto (op ruim vijftig miljoen kilometer) zijn weer iets scherper


23-06-2015
Plutomaan Charon heeft een donkere pool

Originele (links) en bewerkte opname (rechts) van de grote Plutomaan Charon, gemaakt door de LORRI-camera van de Amerikaanse ruimtesonde New Horizons. (NASA/JHU-APL/SwRI) momenteel bedraagt de afstand nog ca. 25 miljoen kilometer.

22-06-2015
Eerste kleurenfilmpje van Pluto en Charon gemaakt



De video bestaat uit negen frames, die tussen 29 mei en 3 juni zijn opgenomen. De afstand tot Pluto slonk in deze periode van ruim 54 miljoen kilometer (29 mei) naar 49 miljoen kilometer op 3 juni.

29-06-2015


30-06-2015
Nog maar twee weken en dan zien we Pluto in volle glorie


In vergelijking. Links zie je hoe Pluto er twee weken geleden door de ogen van New Horizons uitzag, rechts zie je de foto die gisteren is gemaakt:

02-06-2015


30-06-2015
Kolossale krater op Pluto?

Deze foto van Pluto is op 29 juni jl. gemaakt. Rechtsonder is mogelijk een grote inslagkrater te zien. (Ron Baalke/NASA/JHUAPL/SWRI)


02-07-2015
Pluto heeft geen ring en ‘slechts’ vijf manen
zoom=1.5&resize=574%2C232

Meest recente ‘ruwe’ foto van Pluto, gemaakt op 1 juli 2014, dertien dagen voor de aankomst van New Horizons bij Pluto

Zie jij ook een krater op Pluto?

02-07-2015
NASA ontdekt vier vreemde vlekken op Pluto

Aan de onderkant van Pluto zijn vier even grote vlekken te onderscheiden © NASA.

02-07-2015
Pluto heeft twee gezichten

Op deze opname van Pluto zijn de donkere vlekken langs de evenaar van de dwergplaneet (onderaan) goed te zien. (NASA/JHU-APL/SwRI)

04-07-2015
Nog 10 dagen: eerste kaart van Pluto gemaakt
Daarnaast zijn kleurenfoto’s van Pluto en Charon achter elkaar gezet met het onderstaande filmpje als resultaat.


06-07-2015
NASA verliest tijdelijk contact met New Horizons

Pluto en Charon op 3 juli. De afstand tot het duo bedraagt 13,5 miljoen kilometer

07-07-2015
Nog 7 dagen tot Pluto: scherpe foto’s van vingerafdrukken


De foto’s zijn gemaakt tussen 1 juli en 3 juli. De afstand tot de dwergplaneet nam in deze periode af van 14,9 miljoen kilometer tot 12,5 miljoen kilometer.

09-07-2015
Zo zag je Pluto nog nooit; nieuwe beelden van New Horizons



10-07-2015
New Horizons produceert nieuwe haarscherpe beelden van Pluto

Op deze nieuwe foto zijn de maan Charon (links) en de dwergplaneet Pluto (rechts) te zien. De foto is op 8 juli gemaakt op een afstand van zes miljoen kilometer tot het duo

De landkaart van Pluto, die een paar dagen geleden is uitgebracht. Ook hier is de donkere regio ‘de walvis’ waar te nemen.

11-07-2015
Grillige patronen op nieuwe foto’s Pluto

De foto is op 9 juli gemaakt, slechts vijf dagen voor de scheervlucht van New Horizons langs Pluto.

Op Pluto zijn nu al interessante gebieden zichtbaar. Hier willen wetenschappers graag een kijkje nemen.

12-07-2015

Voor de allerlaatste keer heeft de New Horizons-ruimtesonde een foto gemaakt van de mysterieuze vingerafdrukken op dwergplaneet Pluto. De vlekken zijn te zien op de kant die altijd naar de maan Charon is gericht.

13-07-2015
De eerste kloven en kraters verschijnen op Charon

NASA’s New Horizons-ruimtesonde heeft een paar kraters gespot op de maan Charon van Pluto. Daarnaast zijn er enkele kloven te zien op een nieuwe foto, die op 11 juli is gemaakt.

Charon en Pluto naast elkaar. Deze foto is vorige week gemaakt

13-07-2015
Nog 1 dag: Pluto is absoluut niet saai

Op deze nieuwe foto – gemaakt op 11 juli – zijn veel details te zien

Wanneer New Horizons morgen langs Pluto vliegt, ziet het ruimtevaartuig de kant met het grote witte hart. Oftewel: deze kant. Wetenschappers staan te popelen om het overgangsgebied van het witte hart naar de donkere walvis te analyseren

14-07-2015
Nog een paar uur naar Pluto; New Horizons is er bijna!

De meest recente foto’s van Charon (links) en Pluto (rechts).

14-07-2015


14-07-2015

De foto is gemaakt op het moment dat de afstand tussen Pluto en New Horizons zo’n 766.000 kilometer bedroeg. Het moment waarop New Horizons rakelings langs Pluto zou scheren, lag toen New Horizons dit kiekje maakte, nog zo’n zestien uur in het verschiet

14-07-2015
De afgelopen dagen zijn we veel te weten gekomen over Pluto en zijn manen:
– Pluto is groter dan verwacht en heeft een diameter van 2370 kilometer. Daarmee is Pluto het grootste Kuipergordelobject.
– Pluto heeft een ijskap op de noordpool met methaanijs en stikstofijs.
– Er ontsnapt stikstof uit de atmosfeer van Pluto. Mogelijk geeft de dwergplaneet meer stikstof vrij dan verwacht.
– Op Pluto zijn mogelijk al kliffen en kraters gespot.
– Verder zag New Horizons vingerafdrukken, een wit hart en een donker gebied genaamd ‘de walvis’ op de dwergplaneet.
– Ook de maan Charon is niet saai. Dit maantje heeft een donker poolgebied, inslagkraters en kliffen.
– Pluto heeft geen ring.
– Pluto heeft niet meer dan vijf manen. Dit is opvallend, want wetenschappers hadden verwacht circa vijftien manen aan te treffen bij de dwergplaneet.


15-07-2015

De eerste foto's van de Flyby






16-07-2015

Nieuwe detailfoto van maan Charon


De foto laat een gebied zien met een lengte van 390 kilometer (van boven naar beneden) Hoewel Charon een relatief jong oppervlak lijkt te hebben, is er wel een aantal kraters te zien. De foto is 1,5 uur voor de scheervlucht langs Pluto gemaakt op een afstand van 79.000 kilometer van Charon.


Een aantal feiten

New Horizons is de sonde met de hoogste lanceersnelheid van een sonde ooit: 16,26 km/seconde t.o.v. de aarde en, door toevoeging van de invloed van de draaiing van de aarde, een totale lanceersnelheid van bijna 45 km/seconde. De snelheid van New Horizons was tot aan Jupiter ongeveer 57.600 kilometer per uur en hierna ongeveer 75.200 kilometer per uur.

Aan boord van de sonde bevindt zich een deel van de as van de ontdekker van Pluto, Clyde Tombaugh.

New Horizons is in staat gegevens te versturen met een snelheid van 38.000 bits per seconde. Eenmaal bij Pluto is dit, vanwege de extreme afstand, 600 à 1200 bits per seconde.

Het brein van de New Horizons is een Mongoose V processor die op 12 MHz draait.

New Horizons heeft twee solid-state harde schijven van elk 8 Gb (een primaire en een backup).

Het duurt negen maanden om de complete gegevensset die New Horizons heeft verzameld te downloaden naar de Aarde.

New Horizons heeft $700 miljoen gekost en weegt 385 kg.

De aanwezige ± 11 kilo plutoniumdioxide levert 228 Watt elektriciteit en thermische energie op tijdens het rendez-vous met Pluto.
(wikipedia)







NASA maakte deze animatie hoe Pluto door de jaren heen gezien werd





Via deze website kun je volgen waar New Horizons zich momenteel bevindt
http://www.yaohua2000.org/cgi-bin/New%20Horizons.pl

Een paar gerelateerde topics
W&T / Missie Rosetta: een reis naar de oorsprong van het leven
W&T / [CENTRAAL] MARS - De Missies! Deel 10
W&T / Missie: Dawn. Voor het eerst in een baan rond een dwergplaneet
W&T / Het Astronomie Topic #9
W&T / [CENTRAAL] Exo-Planeten Topic #2
W&T / Hayabusa 2 Missie: opnieuw naar een asteroïde

Over een half uur komt de docu: 'Mission Pluto' weer op National Geographic Channel, voor wie m gemist heeft

quote:

Op vrijdag 17 juli 2015 14:11 schreef speknek het volgende:
Make sure you tune into NASA TV today. I've just been in a room to see one of the photos that will be presented. Two people cheered. One person cried. One person fainted.

19:00 uur

http://www.nasa.gov/press(...)-17-nasa-tv-briefing

Ik kan een half uurtje meekijken
hopelijk hebben ze dan de foto al laten zien

Brian May

quote:

Op vrijdag 17 juli 2015 19:11 schreef Kper_Norci het volgende:

[..]

Zat ook al zo te kijken, grote muzikale held van me.

oooooh, nog geen geisers, vulkanen of iets in die trant, maar mss komt t nog bij de volgende foto's

Ik moet gaan, ik zie t stras wel weer

Wat extra info bij de foto's

17-07-2015

Dit zijn de nieuwste foto’s van Pluto en zijn manen

Geschreven door Tim Kraaijvanger op 17 juli 2015 om 18:58 uur

NASA presenteerde vanavond de nieuwste foto’s van Pluto en zijn manen. De nieuwe beelden laten zien hoe bijzonder de dwergplaneet is.

“Het gaat prima met New Horizons”, onthulde projectwetenschapper Alan Stern tijdens de persconferentie. “Op dit moment is de ruimtesonde 3,8 miljoen kilometer verwijderd van Pluto. We hebben één tot twee procent van de data ontvangen, wat overeenkomt met 1 gigabyte. Volgende week hebben we vijf tot zes procent van de data binnen. De ontdekkingen die we nu tonen zijn slechts het topje van de ijsberg. Pluto is een merk aan het worden. De dwergplaneet verkoopt zichzelf, daar hoeven wij niet veel voor te doen.”


Nix
Dit is Nix, één van de kleinste manen van Pluto. De foto is net zo scherp als de scherpste foto’s van Pluto die door de Hubble-ruimtetelescoop zijn gemaakt. Dit is bijzonder, omdat Nix slechts 40 kilometer breed is. Zoals je ziet is Nix een beetje uitgerekt en niet mooi rond. Er zijn details zichtbaar met een breedte van 4 kilometer.


Een flinke laag koolstofmonoxideijs
Op deze foto zijn gegevens van het Ralph-instrument geplakt. Voor het eerst zien we een koolstofmonoxideregio op Pluto. De piek bevindt zich op het westelijke deel van de Tombaugh-regio (het witte hart). Buiten deze regio bevindt zich geen koolstofmonoxide. Het hart is dus een bijzondere plek op de dwergplaneet. Het is nog onbekend hoe dik de laag koolstofmonoxide is. Minimaal enkele centimeters dik, maar wellicht gaat het om een veel diepere laag.


Sputnik Planum
Deze foto van het hart van het hart (Tombaugh-regio) is op 77.000 kilometer afstand van Pluto gemaakt. Sommige oppervlaktekenmerken zijn slechts één kilometer breed. Deze grote bevroren vlakte is zo goed als kraterloos en wordt Sputnik Planum genoemd. Sputnik Planum is niet ouder dan honderd miljoen jaar, omdat er nauwelijks kraters te zien zijn. Toch is het ook mogelijk dat het oppervlak slechts een week oud is. Dit weten onderzoekers nog niet.

Op de foto zijn heuvels zichtbaar. Deze heuvels volgen de lijnen van de polygonen en zijn iets hoger dan het omliggende terrein. Mogelijk zijn de heuvels omhoog geduwd, maar dat is slechts speculatie. Ook heeft de New Horizons-ruimtesonde troggen gespot op de dwergplaneet. In deze troggen ligt hier en daar wat donker materiaal. Rechtsonder zijn kleine putjes op het oppervlak zichtbaar, maar het is nog onduidelijk hoe deze putjes zijn ontstaan. Een mogelijkheid is dat putjes ontstaan door sublimatie.

Een fascinerende scheervlucht
Een scheervlucht over Norgay Montes, het bergachtige gebied waar we eergisteren al foto’s van zagen. En een scheervlucht over Sputnik Planum met zijn polygone vormen.


Onafscheidelijk duo
Een fraai portret van Pluto en zijn grootste maan Charon. De twee objecten zijn niet tegelijkertijd gefotografeerd. De beelden van Pluto en Charon zijn dus aan elkaar geplakt.




Atmosfeer
De atmosfeer van Pluto komt overeen met één van de modellen. “Hoog in de atmosfeer van Pluto bevindt zich stikstof”, vertelt onderzoeker Randy Gladstone tijdens de persconferentie. “Dichter bij het oppervlak troffen we methaan en zonlicht-absorberende koolwaterstoffen aan.”

Daarnaast verliest de atmosfeer van Pluto stikstof. Deze stikstofmoleculen worden geïoniseerd door de zon en vormen een staart achter de dwergplaneet. “Naar schatting ontsnapt er 500 ton materiaal per uur”, vertelt onderzoeker Fran Bagenal. “Ter vergelijking: Mars verliest slechts één ton materiaal per uur. Pluto raakt meer materiaal kwijt door de zwakke zwaartekracht. Moet je eens uitrekenen hoeveel stikstof Pluto de afgelopen 4,5 miljard jaar al verloren is!”

Geisers?
Hoewel de teamleden van het New Horizons-project benadrukken dat er nog geen geisers zijn gevonden, zijn er wel mysterieuze donkere vlekken met afzettingen zichtbaar op het oppervlak van Pluto. Dit zijn mogelijk geisers en lijken op de geisers die door de Voyager 2-ruimtesonde zijn gespot op de maan Triton van Neptunus. “We kunnen Triton en Pluto helaas niet vergelijken, omdat we Triton nog niet goed genoeg hebben gezien”, concludeert onderzoeker Jeff Moore.

Het waait op Pluto
Het is aannemelijk dat het waait op Pluto. De windsnelheid is ongeveer een paar meter per seconde. Volgens de wetenschappers waait het alleen heel dicht bij het oppervlak. Omdat de wind zo zwak is, kunnen alleen piepkleine deeltjes via de lucht worden verplaatst.

Nieuwe persconferentie
Komende vrijdag vindt de volgende persconferentie plaats met veel nieuwe foto’s en nieuwe informatie. Wat we in ieder geval weten is dat dan bekend wordt gemaakt of de maan Charon een atmosfeer heeft.

(scientias.nl)

21-07-2015

Haarscherpe foto’s van Pluto’s kleinere manen


Geschreven door Tim Kraaijvanger op 21 juli 2015 om 19:13 uur

NASA heeft twee scherpe foto’s van de kleine Pluto-manen Nix en Hydra gepubliceerd. Deze beelden zijn vorige week gemaakt door de New Horizons-ruimtesonde.

Nix is 42 kilometer lang en 36 kilometer breed en heeft wel iets weg van een jellybean. Over het algemeen heeft Nix een grijs oppervlak, al is er wel een gebied zichtbaar met een rode gloed. Wetenschappers speculeren dat dit een krater is. “We ontvangen binnenkort nog data over de samenstelling van Nix”, vertelt wetenschapper Carly Howett van het Southwest Research Institute. “Dan weten we waarom deze regio roder is dan de omgeving.”

Ook Hydra heeft een onregelmatige vorm. Deze maan is op 14 juli op een afstand van 231.000 kilometer gefotografeerd. Hydra is 55 kilometer lang en 40 kilometer breed. Op de foto zijn minimaal twee grote kraters zichtbaar, waarvan er één in de schaduw ligt. De grijstinten verschillen op Hydra, waardoor onderzoekers vermoeden dat het oppervlak van de natuurlijke satelliet uit verschillende materialen bestaat. “Voor vorige week was Hydra een zwak lichtpuntje”, zegt wetenschapper Ted Stryk van het Roane State Community College. “Het is onwerkelijk dat Hydra nu een echte plek aan het worden is. We zien de vorm en kunnen voor het eerst oppervlaktekenmerken spotten.”

Styx en Kerberos
Pas in oktober worden foto’s van Pluto’s meest recent ontdekte manen – Styx en Kerberos – naar de aarde gestuurd. We moeten dus nog even geduld hebben.

Persconferentie
Komende vrijdag geeft de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie opnieuw een persconferentie. De verwachting is dat er dan veel nieuwe beelden worden gepresenteerd. Uiteraard doet Scientias.nl verslag van deze persconferentie. Als er eerder nieuwe foto’s verschijnen, worden die zo snel mogelijk geplaatst.

(Scientias.nl)

21-07-2015

NASA’s New Horizons Finds Second Mountain Range in Pluto’s ‘Heart’


Pluto's mountain range

A newly discovered mountain range lies near the southwestern margin of Pluto’s Tombaugh Regio (Tombaugh Region), situated between bright, icy plains and dark, heavily-cratered terrain. This image was acquired by New Horizons’ Long Range Reconnaissance Imager (LORRI) on July 14, 2015 from a distance of 48,000 miles (77,000 kilometers) and sent back to Earth on July 20. Features as small as a half-mile (1 kilometer) across are visible.

Pluto’s icy mountains have company. NASA’s New Horizons mission has discovered a new, apparently less lofty mountain range on the lower-left edge of Pluto’s best known feature, the bright, heart-shaped region named Tombaugh Regio (Tombaugh Region).

These newly-discovered frozen peaks are estimated to be one-half mile to one mile (1-1.5 kilometers) high, about the same height as the United States’ Appalachian Mountains. The Norgay Montes (Norgay Mountains) discovered by New Horizons on July 15 more closely approximate the height of the taller Rocky Mountains.

The new range is just west of the region within Pluto’s heart called Sputnik Planum (Sputnik Plain). The peaks lie some 68 miles (110 kilometers) northwest of Norgay Montes.

This newest image further illustrates the remarkably well-defined topography along the western edge of Tombaugh Regio.

“There is a pronounced difference in texture between the younger, frozen plains to the east and the dark, heavily-cratered terrain to the west,” said Jeff Moore, leader of the New Horizons Geology, Geophysics and Imaging Team (GGI) at NASA’s Ames Research Center in Moffett Field, California. “There’s a complex interaction going on between the bright and the dark materials that we’re still trying to understand.”

While Sputnik Planum is believed to be relatively young in geological terms – perhaps less than 100 million years old - the darker region probably dates back billions of years. Moore notes that the bright, sediment-like material appears to be filling in old craters (for example, the bright circular feature to the lower left of center).

This image was acquired by the Long Range Reconnaissance Imager (LORRI) on July 14 from a distance of 48,000 miles (77,000 kilometers) and sent back to Earth on July 20. Features as small as a half-mile (1 kilometer) across are visible. The names of features on Pluto have all been given on an informal basis by the New Horizons team.

Image Credit: NASA/JHUAPL/SWRI

(nasa.gov)

quote:

Op woensdag 22 juli 2015 00:35 schreef ExperimentalFrentalMental het volgende:
21-07-2015

NASA’s New Horizons Finds Second Mountain Range in Pluto’s ‘Heart’

[ afbeelding ]
Pluto's mountain range

A newly discovered mountain range lies near the southwestern margin of Pluto’s Tombaugh Regio (Tombaugh Region), situated between bright, icy plains and dark, heavily-cratered terrain. This image was acquired by New Horizons’ Long Range Reconnaissance Imager (LORRI) on July 14, 2015 from a distance of 48,000 miles (77,000 kilometers) and sent back to Earth on July 20. Features as small as a half-mile (1 kilometer) across are visible.

Pluto’s icy mountains have company. NASA’s New Horizons mission has discovered a new, apparently less lofty mountain range on the lower-left edge of Pluto’s best known feature, the bright, heart-shaped region named Tombaugh Regio (Tombaugh Region).

These newly-discovered frozen peaks are estimated to be one-half mile to one mile (1-1.5 kilometers) high, about the same height as the United States’ Appalachian Mountains. The Norgay Montes (Norgay Mountains) discovered by New Horizons on July 15 more closely approximate the height of the taller Rocky Mountains.

The new range is just west of the region within Pluto’s heart called Sputnik Planum (Sputnik Plain). The peaks lie some 68 miles (110 kilometers) northwest of Norgay Montes.

This newest image further illustrates the remarkably well-defined topography along the western edge of Tombaugh Regio.

“There is a pronounced difference in texture between the younger, frozen plains to the east and the dark, heavily-cratered terrain to the west,” said Jeff Moore, leader of the New Horizons Geology, Geophysics and Imaging Team (GGI) at NASA’s Ames Research Center in Moffett Field, California. “There’s a complex interaction going on between the bright and the dark materials that we’re still trying to understand.”

While Sputnik Planum is believed to be relatively young in geological terms – perhaps less than 100 million years old - the darker region probably dates back billions of years. Moore notes that the bright, sediment-like material appears to be filling in old craters (for example, the bright circular feature to the lower left of center).

This image was acquired by the Long Range Reconnaissance Imager (LORRI) on July 14 from a distance of 48,000 miles (77,000 kilometers) and sent back to Earth on July 20. Features as small as a half-mile (1 kilometer) across are visible. The names of features on Pluto have all been given on an informal basis by the New Horizons team.

Image Credit: NASA/JHUAPL/SWRI

(nasa.gov)

Even in het Nederlands

22-07-2015

New Horizons vindt opnieuw bergen op Pluto


Geschreven door Tim Kraaijvanger op 22 juli 2015 om 08:14 uur

Wetenschappers hebben een nieuwe foto binnengekregen van bergen op dwergplaneet Pluto. De foto is op 14 juli 2015 gemaakt door het LORRI-instrument van NASA’s New Horizons-ruimtesonde.

De nieuwe bergen zijn ongeveer één tot anderhalve kilometer hoog. Dit betekent dat ze kleiner zijn dan de ijsbergen van Norgay Montes op Pluto, die een hoogte van drie kilometer bereiken. Het nieuwe gebergte ligt op een afstand van 110 kilometer van Norgay Montes.

De bovenstaande foto is gemaakt nabij de zuidwestelijke grens van Pluto’s hart (oftewel: de Tombaugh-regio). Rechts is het witte bevroren oppervlak van de Tombaugh-regio te zijn, terwijl linksboven het donkere terrein duidelijk in beeld verschijnt. Wetenschappers beweren dat het oppervlak van het witte hart minder dan honderd miljoen jaar oud is, omdat er weinig kraters te zien zijn.



“We zien hier een duidelijke overgang van twee complexe terreinen”, zegt wetenschapper Jeff Moore. “Er is sprake van interactie tussen het donkere en het lichte materiaal, maar dit proberen wij nog te begrijpen.” Een goed voorbeeld is een krater op het overgangsgebied, die gevuld is met lichter materiaal.

Persconferentie
Gisteren presenteerde NASA nieuwe foto’s van de manen Nix en Hydra. Komende vrijdag geeft de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie opnieuw een persconferentie. De verwachting is dat er dan veel nieuwe beelden worden gepresenteerd. Uiteraard doet Scientias.nl verslag van deze persconferentie. Als er eerder nieuwe foto’s verschijnen, worden die zo snel mogelijk geplaatst.

(scientias.nl)

quote:

Op woensdag 22 juli 2015 09:29 schreef Perrin het volgende:
Zeer interessant.. Hopelijk beschikken ze ook snel over meetgegevens wat betreft de chemische samenstelling van de lichte en donkere gebieden.

Daar ben ik ook zeer benieuwd naar. Ze houden het spannend

Even wat info bij de foto's

24-07-2015

New Horizons ontdekt hoge nevels en gletsjers op Pluto


Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 24 juli 2015 om 21:03 uur

Nieuwe foto’s, nieuwe ontdekkingen! NASA’s New Horizons verrast opnieuw. Pluto heeft hoge nevels en gletsjers!

Tijdens een persconferentie heeft NASA zojuist de laatste door New Horizons gemaakte foto’s en verzamelde gegevens vrijgegeven. En opnieuw zijn we verbluft. Een verslag.

Even achterom kijken
De foto hieronder werd zeven uur nadat New Horizons het dichtst bij Pluto in de buurt kwam, gemaakt. New Horizons was toen alweer zo’n 360.000 kilometer van Pluto verwijderd en keek even achterom. We zien hier het silhouet van Pluto met daaromheen een lichte kring: de atmosfeer! Tevens zijn er nevels te zien die tot zo’n 130 kilometer boven het oppervlak van Pluto reiken. “Mijn mond viel open toen ik deze eerste foto van een buitenaardse atmosfeer in de Kuipergordel zag,” stelt onderzoeker Alan Stern.

.
Deze foto maakte New Horizons toen deze 360.000 kilometer van Pluto verwijderd was. Een eerste analyse wijst erop dat de atmosfeer van Pluto eigenlijk uit twee lagen bestaat. Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

Wetenschappers zijn blij met deze foto’s. Ze kunnen ons namelijk meer vertellen over de samenstelling van de atmosfeer van Pluto en ze kunnen onthullen wat er op het oppervlak van de dwergplaneet allemaal gaande is. “De nevels die we op deze foto zien, zijn heel belangrijk voor het creëren van de koolwaterstoffen die het oppervlak van Pluto zo’n rode gloed geven,” legt onderzoeker Michael Summers uit.

.
Deze foto maakte New Horizons toen deze zo’n 2 miljoen kilometer van Pluto verwijderd was. Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

Modellen wijzen erop dat de nevels die we hier zien ontstaan doordat ultraviolet zonlicht methaangas – het eenvoudigste koolwaterstof dat voorkomt in Pluto’s atmosfeer – opbreekt. Hierdoor stapelen koolwaterstoffen als etheen en acetyleen zich op. Wanneer deze koolwaterstoffen zich naar de lagere – en koudere – delen van de atmosfeer bewegen, condenseren ze en worden het ijsdeeltjes. En die ijsdeeltjes vormen de nevels die we zien. Ultraviolet zonlicht zet die nevels om in de donkere koolwaterstoffen die het oppervlak van de dwergplaneet van een kleurtje voorzien.


Zijn ze niet prachtig? Pluto (op de voorgrond) en zijn maan Charon. Je ziet de twee hier zoals je ze ook zou zien als je met New Horizons zou zijn meegevlogen. De kleuren lijken op de kleuren die we met het menselijk oog zouden zien, maar zijn niet helemaal natuurgetrouw. Het is de beste foto die we tot op heden van de twee samen hebben verkregen. Afbeelding: NASA / JUAPL / SwRI.

In eerste instantie dachten onderzoekers dat eventuele nevels boven Pluto zich niet veel verder dan 30 kilometer boven het oppervlak konden uitstrekken. Maar nu zien we dat de nevels tot wel 130 kilometer hoog reiken! “We hebben nieuwe ideeën nodig om te achterhalen wat er gaande is,” stelt Summers.

De druk
Maar er is nog een verrassing. Metingen van New Horizons wijzen erop dat de massa van Pluto’s atmosfeer in twee jaar tijd flink is afgenomen. Een mogelijke verklaring daarvoor is dat ongeveer de helft van Pluto’s atmosfeer recent op het oppervlak van de dwergplaneet bevroren is. Als dat scenario klopt, zal de massa van de atmosfeer de komende tijd nog verder afnemen. Pluto beweegt momenteel namelijk van de zon vandaan.

Nog scherper
Genoeg over de atmosfeer. Terug naar het oppervlak. NASA komt met een nieuwe foto op de proppen met een twee keer hogere resolutie dan de foto die we eerder van Pluto zagen. Zo mooi!


Deze foto maakte New Horizons toen deze 450.000 kilometer van Pluto verwijderd was. Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

Valse kleuren
Tevens presenteert NASA een nieuwe valse kleuren-foto. Deze valse kleuren-foto geeft een beter beeld van de verschillen in samenstelling en textuur van het oppervlak van Pluto. De donkere terreinen bevinden zich met name rond de evenaar. Het hart is een opvallende onderbreking daarvan. Mogelijk is het een reservoir van verschillende ijsdeeltjes die zich vanuit Sputnik Planum (het hart van het ‘hart’) verspreiden.

.
In valse kleuren is de dwergplaneet ook mooi! Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

Gletsjers
Nieuwe metingen van New Horizons wijzen erop dat het centrum van Sputnik Planum veel stikstof, koolstofmonoxide en methaanijs bevat. Tel daar de lage temperaturen op Pluto bij op en er ontstaat iets interessants. “Dit ijs kan stromen als een gletsjer,” stelt onderzoeker Bill McKinnon. Wanneer we naar het zuidelijke deel van het hart kijken, is te zien dat vrij jonge ijsafzettingen de kraters daar zijn ‘binnengevallen’. Het wijst erop dat de gletsjers nog heel recent stroomden en mogelijk zelfs nog steeds in beweging zijn. “We hebben bewijs voor geologische activiteit in Sputnik Planum (de naam van dit deel van Pluto’s ‘hart’, red.),” vertelt McKinnon. “Het is een droom die uitkomt!”


Gletsjers op Pluto. Afbeelding: NASA.

.
IJs heeft ook dit met kraters gevulde gebied bereikt. De krater die hier is uitgelicht is zo’n 50 kilometer breed. Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

Animatie
En er is nog meer! NASA heeft tevens een animatie vrijgegeven die laat zien hoe het er ongeveer uit zou zien als je kon vliegen over twee regio’s op Pluto. Eerst zie je het noordwestelijke deel van Sputnik Planum. Later de bergketens (Hillary Montes) op Pluto. De animatie is gebaseerd op beelden die New Horizons tijdens de scheervlucht maakte.
(zie de post van Rubbereend hierboven)

Eerdere bevindingen
New Horizons werd in 2006 gelanceerd en passeerde Pluto op 14 juli. De afstand tussen de dwergplaneet en de ruimtesonde bedroeg op dat moment zo’n 12.500 kilometer. Al snel na het moment waarop de afstand tussen Pluto en New Horizons het kleinst was, werd duidelijk dat de ruimtesonde verbluffend werk had geleverd. Voor het eerst konden we ons buigen over heldere foto’s van de dwergplaneet en zijn manen! En op die foto’s waren fantastische dingen te zien, zo bleek 15 juli. Tijdens een persconferentie onthulde NASA toen beelden waarop onder meer te zien was dat Pluto hoge bergen bezit. Ook waren er verbluffende foto’s van Pluto’s grootste maan: Charon. De kiekjes vertelden ons dat deze maan kraters, kliffen en valleien (waarvan eentje zeker zes kilometer diep is!) bezit. Het wijst erop dat het oppervlak van Charon – in tegenstelling tot wat werd gedacht – piepjong is. Ook konden we dankzij de beelden van New Horizons voor het eerst vaststellen hoe groot Pluto’s maan Hydra exact is. En vandaag kunnen we dus weer enkele nieuwe bevindingen aan dit rijtje ontdekkingen toevoegen. Zo langzaam maar zeker worden alle geheimen van Pluto ontrafeld.


New Horizons

Hoe nu verder?
New Horizons is inmiddels alweer een slordige 12 miljoen kilometer van Pluto verwijderd. Het is de bedoeling dat de sonde binnenkort een ander Kuipergordelobject onder de loep neemt. Onduidelijk is welk object het gaat worden: er zijn er nog twee in de race, PT1 en PT3.

Hoewel het wel 2019 wordt alvorens New Horizons bij PT1 of PT3 arriveert, zal de sonde de komende maanden en jaren ongetwijfeld nog regelmatig van zich laten horen. Tijdens de scheervlucht langs Pluto en zijn manen is een enorme schat aan informatie verzameld die de komende maanden in gedeeltes naar de aarde wordt verzonden. Op dit moment is nog maar vijf procent van die data op aarde, dus er staat ons nog heel wat moois te wachten! Wetenschappers staan te popelen om zich over alle gegevens te buigen en alles te weten te komen over Pluto en zijn natuurlijke satellieten.

(scientias.nl)

04-08-2015

Krijgen Kirk en Spock een krater op Pluto’s maan Charon?


Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 4 augustus 2015 om 15:01 uur

Als het aan het New Horizons-team ligt wel. En ook aan de Star Wars- en Doctor Who-fans is gedacht! Nu nog afwachten wat de IAU ervan vindt.

Ruimtesonde New Horizons stelt ons in staat om voor het eerst details op Pluto en zijn manen te bewonderen. En details zijn er genoeg, zo bleek! Zo zijn er op Pluto enorme bergen te vinden en bezit Charon kraters, kliffen en valleien.

Thema’s
Niet elke naam is geschikt voor structuren op Pluto en zijn manen. Zo zijn er verschillende thema’s. Voor kenmerken op Pluto wordt gekozen voor namen die samenhangen met mythologische onderwerelden, schrijvers, wetenschappers en technici die geassocieerd worden met Pluto en de Kuipergordel. Voor kenmerken op Charon worden namen gekozen van onder meer fictieve en mythologische ontdekkingsreizen, ontdekkingsreizigers en hun vervoersmiddelen.

De namen
Al die geologische kenmerken moeten natuurlijk voor het gemak een naam krijgen. Eerder dit jaar werd bekend dat het grote publiek mocht meedenken over de namen voor geologische structuren op het oppervlak van Pluto en zijn manen. Op een speciaal voor de gelegenheid opgezette website kon je namen indienen en op ingediende namen stemmen. Zodra New Horizons bij Pluto en zijn manen in de buurt kwam en geologische kenmerken detecteerde, zou het New Horizons-team een aantal namen uit de lijst kiezen en deze koppelen aan bepaalde structuren. Daarna zou de IAU (de organisatie die hemelobjecten en kenmerken op hemelobjecten van namen voorziet) besluiten of de namen ook daadwerkelijk voor die structuren gebruikt mochten/konden worden.

Kaartjes
Het New Horizons-team heeft nu zijn eerste keuzes gemaakt en kaartjes vrijgegeven met daarop een stukje van Pluto en Charon. Op de kaartjes zijn onder meer kraters, bergen en valleien te zien. Veel van deze geologische structuren hebben inmiddels een naam gekregen van het New Horizons-team.

Pluto
Zo zien we op Pluto namen van diverse beroemde ruimtesondes voorbij komen. Regio’s dragen er namen als Hayabusa Terra (vernoemd naar de eerste ruimtesonde die landde op een planetoïde), Voyager Terra (vernoemd naar de eerste ruimtesonde die de interstellaire ruimte binnenging) en Pioneer Terra (de eerste ruimtesonde die de buitenste regionen van ons zonnestelsel verkende). Ook zijn er veel namen van ontdekkingsreizigers te vinden, zoals Zheng He en Kupe. En veel namen van figuren uit de onderwereld (bijvoorbeeld Virgil, de gids van Dante). Ook diverse wetenschappers zijn geëerd, waaronder Jan Oort, de onderzoeker die stelde dat kometen een gemeenschappelijke oorsprong hadden.

.
Geologische kenmerken en hun namen op Pluto. Klik voor een vergroting. Afbeelding: NASA / Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory / Southwest Research Institute.

Charon
Op Charon treffen we de regio Vulcan Planum aan (vernoemd naar de fictieve planeet Vulcan uit Star Trek). In deze regio bevinden zich diverse kraters, waaronder de Spock- en Kirk-krater (eveneens uit Star Trek). Ook zien we er Clarke Mons (vernoemd naar sciencefiction-auteur Arthur C. Clarke (2001: A Space Odyssey)) en de valleien Nostromo Chasma (vernoemd naar het ruimteschip uit de Alien-films) en Tardis Chasma (vernoemd naar het ruimteschip/de tijdmachine uit de Doctor Who-serie). Tevens zijn er kraters vernoemd naar Star Wars’ Leia Organa, Luke Skywalker en Darth Vader.

.
De geologische structuren en hun namen op Charon. Klik voor een vergroting. Afbeelding: NASA / Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory / Southwest Research Institute.

Hoe fraai de kaartjes er ook uitzien en hoe mooi de namen ook klinken: officieel is het allemaal nog niet. De namen moeten nog goedgekeurd worden door de IAU.

(scientias.nl)

Vanavond de documentaire: Direct from Pluto
om 22:00 uur op Discovery

17-08-2015

Vlieg samen met New Horizons rakelings langs Pluto


Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 17 augustus 2015 om 16:55 uur

Een nieuwe animatie laat je meevliegen met New Horizons die met 13,8 kilometer per seconde ‘rakelings’ langs Pluto raast.

Op 14 juli was het zover: na negen lange jaren onderweg te zijn geweest, scheerde ruimtesonde New Horizons op een afstand van zo’n 12.500 kilometer langs dwergplaneet Pluto en zijn manen. Het liefst zouden we natuurlijk tijdens die scheervlucht over de schouder van New Horizons meegluren om maar niets te missen. Maar we moesten het doen met foto’s die de sonde voor, tijdens en na de scheervlucht maakte.

Dankzij Bjorn Jonsson kunnen we ons nu echter toch enigszins voorstellen hoe het moet zijn om net als New Horizons langs een dwergplaneet en zijn manen te scheren. Jonsson gebruikte de foto’s die New Horizons voor, tijdens en na de scheervlucht maakte om een animatie van de scheervlucht te maken. We zien hoe Pluto gaandeweg dichterbij komt en New Horizons langs het witte hart van de dwergplaneet scheert. Daarna haast de ruimtesonde zich verder, maar niet zonder nog even achterom te kijken en de ‘duistere kant’ van Pluto te bewonderen.

https://vimeo.com/136223988

De animatie duurt zo’n zestien seconden, maar beslaat een periode van zo’n vier uur. Het moment waarop de afstand tussen New Horizons en Pluto het kleinst was, zit ongeveer in het midden van de animatie. Op de beelden zien we (aan het eind) ook de atmosfeer van Pluto. Jonsson benadrukt dat deze vanaf zo’n tien seconden wordt weergegeven zoals deze er werkelijk uitziet, de eerdere weergave van de atmosfeer is giswerk zolang nog niet alle data van New Horizons binnen is. Verder zit er ook enige dichterlijke vrijheid in de animatie. Zo zien we toch nog enkele details aan de nachtzijde van Pluto (die weliswaar ietsje belicht wordt door Charon), in werkelijkheid zou je die details amper of zelfs helemaal niet zien.

(scientias.nl)

28-08-2015

NASA kiest mogelijke nieuwe bestemming voor Pluto-sonde


Artist’s impression van de ruimtesonde New Horizons bij een ver, klein Kuipergordelobject. (NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute/Steve Gribben)

NASA heeft de nieuwe mogelijke bestemming geselecteerd voor de ruimtesonde New Horizons. Het is het kleine Kuipergordelobject 2014 MU69, dat anderhalf miljard kilometer voorbij Pluto om de zon cirkelt. Of New Horizons dit nog geen vijftig kilometer grote hemellichaampje ook echt gaat onderzoeken, staat overigens nog niet helemaal vast. Het Amerikaanse ruimteagentschap wil eerst alle voors en tegens van de verlenging van de missie op een rijtje zetten.

Dat er al een nieuwe bestemming is gekozen vóórdat überhaupt zeker is dat de missie van New Horizons wordt voortgezet, heeft alles te maken met de baancorrecties die nodig zijn om 2014 MU69 te kunnen bereiken. Dat ‘bijsturen’ moet nog dit jaar gebeuren, omdat de ruimtesonde anders misschien te weinig brandstof heeft om de vervolgmissie te laten slagen. Naar verwachting zal New Horizons op 1 januari 2019 bij 2014 MU69 aankomen.

Kleine Kuipergordelobjecten zijn ijzige brokstukken die ruwweg tien keer zo groot zijn als de gemiddelde komeet. Vermoed wordt dat het overblijfselen zijn van de vorming van de verre dwergplaneten van ons zonnestelsel, waaronder Pluto.

New Horizons is op dit moment ongeveer vijf miljard kilometer van de aarde verwijderd. Hij moet het overgrote deel van de gegevens die hij tijdens zijn kortstondige bezoek aan Pluto heeft verzameld nog naar de aarde zenden. De laatste bitjes zullen pas eind 2016 binnenkomen. (EE)

(allesoversterrenkunde)

07-09-2015

New Horizons beloont ons geduld binnenkort!


Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 7 september 2015 om 14:45 uur

We hebben er even op moeten wachten, maar binnenkort arriveren ze op aarde: nieuwe foto’s van Pluto en zijn manen!

Zo’n zeven weken nadat New Horizons langs Pluto scheerde en we de eerste detailfoto’s van deze mysterieuze dwergplaneet onder ogen kregen, is NASA begonnen met het intensief ‘downlinken’ van de tientallen gigabits aan informatie die New Horizons verzameld en opgeslagen heeft. Dat proces is afgelopen zaterdag in een stroomversnelling gebracht en naar verwachting hebben we alle gegevens die New Horizons verkreeg over een jaartje binnen.

Geduld
Ook al reizen de radiosignalen afkomstig van New Horizons net zo snel als het licht: ze doen er meer dan 4,5 uur over om op aarde te arriveren. Ze moeten dan ook 4,8 miljard kilometer afleggen om hier te komen! De signalen worden ontvangen door NASA’s Deep Space Network.

Het neusje van de zalm
“Dit is waar we voor kwamen – deze beelden, spectra en andere soorten gegevens – gaan ons helpen om de oorsprong en evolutie van het systeem van Pluto voor het eerst te doorgronden,” vertelt onderzoeker Alan Stern. “En wat nu binnenkomt is niet alleen de resterende 95 procent van de data die zich aan boord van New Horizons bevindt – het zijn ook nog eens de beste datasets, de foto’s met de hoogste resolutie, de belangrijkste gegevens over de atmosfeer en meer. Het is een schatkist.”

Meer
New Horizons scheerde op 14 juli langs Pluto en zijn manen. Kort daarna kwamen al de eerste foto’s van Pluto binnen. En daar troffen we heel wat verrassingen op aan. Zo bleek Pluto bijvoorbeeld over bergen te beschikken! Sinds eind juli stuurt New Horizons als continu informatie richting de aarde. Het ging dan met name om gegevens verzameld door instrumenten die onderzoek doen naar onder meer de zonnewind. Maar afgelopen weekend werd het tempo wat opgevoerd en nu komen ook andere gegevens en foto’s die New Horizons tijdens de scheervlucht maakte, binnen.

“De New Horizons-missie heeft vele jaren geduld gevraagd, maar op basis van de kleine hoeveelheid gegevens die we rond de scheervlucht onder ogen kregen, weten we dat de resultaten die nog binnen moeten komen het wachten waard zijn,” stelt onderzoeker Hal Weaver.

(scientias.nl)

25-09-2015

'Slangenhuid'-landschap en andere verrassingen op Pluto


'Slangenhuid'-landschap op Pluto, gefotografeerd door de ruimtesonde New Horizons. (NASA/JHU-APL/SwRI)

De nieuwste foto's van Pluto, afgelopen zomer gemaakt door de Amerikaanse ruimtesonde New Horizons, en afgelopen week ontvangen op aarde, laten merkwaardige landschappen zien waarvoor geologen nog geen bevredigende verklaring hebben.

Op de extreem gedetailleerde opnamen, die in sommige gevallen details van slechts enkele honderden meters groot, zijn uitgestrekte gebieden te zien die qua structuur meer aan boombast of slangenhuid doen denken dan aan een ijzig landschap. Andere opnamen tonen geïsoleerde ijsbergen in bevroren stikstofvlaktes waar ribbelachtige patronen in te zien zijn - mogelijk een soort sneeuwduinen.

Door opnames in zichtbaar licht te combineren met foto's die gemaakt zijn op infrarode golflengten, is een nieuw kleurenbeeld van de dwergplaneet samengesteld - het meest gedetailleerde mozaïek tot nu toe. Ook zijn metingen verricht aan de verdeling van methaanijs op het oppervlak. Die is niet gelijkmatig: methaan komt vooral voor in de helderste gebieden van het Pluto-oppervlak.

Er is echter nog niet bekend of methaanijs zich bij voorkeur afzet op terrein met een hoge reflectiviteit, of dat de betreffende gebieden zo helder zijn als gevolg van de aanwezigheid van bevroren methaan. (GS)

(allesoversterrenkunde)

25-09-2015

Nieuwe giga-foto van Pluto toont dwergplaneet met kleurig landschap


door Anouk Eigenraam en Hendrik Spiering

Wetenschap De dwergplaneet Pluto was ooit weinig meer dan een ver lichtje en een anonieme ijsbal. Maar nu, met de nieuwe giga-foto door de sonde New Horizons, lijkt hij dichterbij dan de maan. Ook toont de foto dat Pluto verschillende landschappen in diverse kleuren heeft.

Op 14 juli schoot New Horizons na een reis van bijna tien jaar met een snelheid van 15 kilometer per seconde in slechts een halve dag langs de dwergplaneet. De sonde, zo groot als een concertvleugel, maakte duizenden foto’s en metingen. Omdat de radioverbinding met de sonde zwak is, duurt het nog bijna een jaar voordat alle gegevens terug op aarde zullen zijn. Uit de eerste opnamen werd al wel duidelijk dat Pluto geen simpele ijsbal was, maar allerlei onverwachte geologische activiteit vertoont: met kilometers hoge bergketens en nieuw gevormde uitgestrekte vlaktes.

Op de nieuwe foto zijn details van 1,3 km te zien, waarmee bijvoorbeeld iets met de omvang van de vesting van Naarden net zichtbaar moet zijn op de dwergplaneet, die 30 tot 50 zo ver van de zon staat als de aarde en een doorsnee van zo’n 2.000 km heeft. De foto is een combinatie van opnames in blauw, rood en infrarood licht en toont verrassende landschapsvormen in diverse kleuren. De sterrenkundige Alex Parker, lid van het New Horizons-team, stelde de foto samen. Op zijn twitteraccount @Alex_Parker licht hij verschillende opvallende details uit, zoals een eenzaam rood kratertje in een verder egale vlakte.

(nrc.nl)

quote:

Op donderdag 1 oktober 2015 21:31 schreef Prego het volgende:
Charon
[ afbeelding ]

01-10-2015

Nieuwe foto’s van Pluto’s maan Charon getuigen van grof geweld


Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 2 oktober 2015 om 08:41 uur

De foto’s – met daarop onder meer een vallei zeker vier keer langer dan de Grand Canyon – getuigen van een gewelddadig verleden.

Op de foto’s schittert de grootste maan die Pluto rijk is: Charon. We zien hier één zijde van de maan: de zijde die op Pluto gericht is. New Horizons maakte de foto’s toen deze op 14 juli langs Pluto scheerde. Nog niet eerder leverde New Horizons foto’s met zo’n hoge resolutie van dit deel van Charon af.

Veel te zien
Wederom zien we op de foto’s – heel verrassend – een gepokte en gemazelde maan. Lang dachten onderzoekers dat Charon een vrij monotone maan zou zijn. Maar in plaats daarvan zien we een maan met onder meer bergen, valleien en landverschuivingen. “We dachten dat de kans dat we zulke interessante kenmerken op de satelliet van een wereld die zich aan het randje van het zonnestelsel bevindt, klein was,” vertelt onderzoeker Ross Beyer.

.
Hier zie je het klovensysteem met ten zuiden een vrij glad gebied. Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

Enorm kloofsysteem
Maar de nieuwste foto’s maken maar weer eens duidelijk dat Charon allesbehalve saai is. Net ten noorden van de evenaar van de maan zien we enorme breuken en valleien. Het kloofsysteem is meer dan 1600 kilometer groot en loopt dwars over het deel van Charon dat we op deze foto’s zien, heen. Mogelijk gaat het kloofsysteem aan de andere zijde van Charon zelfs nog verder. Het is zeker vier keer zo lang als de Grand Canyon en op sommige plekken twee keer zo diep. “Het lijkt alsof de gehele korst van Charon opengescheurd is,” vertelt onderzoeker John Spencer.

Cryovulkanisme?
Ten zuiden van de valleien treffen we een gebied aan dat verrassend glad is. Dit gebied – Vulcan Planum genoemd – heeft minder grote kraters dan het gebied in het noorden, wat erop wijst dat het zuidelijke gebied aanzienlijk jonger is. Het gebied is mogelijk vrij recent nog van een heel nieuw oppervlak voorzien. Hoe? Mogelijk door cryovulkanisme. “Het onderzoeksteam discussieert over de mogelijkheid dat een interne oceaan lang geleden bevroor en Charon doordat het volume van de oceaan veranderde, openscheurde, zodat op water gebaseerde lava’s het oppervlak konen bereiken,” vertelt Paul Schenk.


Al met al wijst alles erop dat Charon een veelbewogen leven achter de rug heeft. Wat er precies allemaal is gebeurd, hopen onderzoekers in de nabije toekomst te achterhalen. New Horizons heeft namelijk nog veel meer beelden van Charon gemaakt – sommige met een nog betere resolutie van de beelden die we nu zien – en die komen langzaamaan richting de aarde. “Ik voorspel dat het verhaal van Charon nog verbazingwekkender wordt,” aldus onderzoeker Hal Weaver.


Op deze compositiefoto zie je op de voorgrond Pluto en op de achtergrond Charon. De grootte van Charon ten opzichte van Pluto is correct weergegeven, de afstand tussen de twee is in werkelijkheid groter. Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

(scientias.nl)

05-10-2015

Nix en Hydra onthullen hun ware gezicht


nix
Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 6 oktober 2015 om 08:42 uur

Langzaam maar zeker krijgen we dankzij New Horizons een steeds beter beeld van Pluto, maar ook van zijn maantjes.

Vorige week konden we je al fantastische foto’s laten zien van Charon: de grootste maan die Pluto rijk is. Maar het systeem van Pluto heeft nog meer ‘inwoners’. Op iets grotere afstand van Pluto vinden we Styx, gevolgd door Nix, Kerberos en Hydra. Deze vier maantjes zijn klein: hun langste as is minder dan 50 kilometer lang De vier maantjes zijn – in tegenstelling tot Charon – ook bijzonder van vorm: ze zijn niet mooi rond, maar doen een beetje denken aan een aardappel.

Foto: NASA / JHUAPL / SwRI.

Nix
Tijdens zijn scheervlucht langs Pluto maakte New Horizons diverse foto’s van de maantjes en in een nieuwe blogpost hebben onderzoekers nu een aantal van die foto’s vrijgegeven. Op de foto hierboven schitteren de ‘drie gezichten’ van Nix. We zien een foto die New Horizons maakte terwijl deze Pluto naderde, toen deze dicht bij Pluto in de buurt was en toen deze Pluto verliet.

..
Foto: NASA / JHUAPL / SwRI.
Enorme krater
Wat direct opvalt op de foto’s van Nix is dat de maan een enorme krater bezit. Het roept vragen op over de oorsprong van Nix. Omdat Nix niet zo groot is, is er een dunne scheidslijn tussen een inslag die een krater van deze grootte maakt en een inslag die resulteert in totale vernietiging van de maan. Dat Nix er nog is, kan een kwestie van dom geluk zijn. Maar het zou ook kunnen dat Nix een fragment is van een oudere maan die op de één of andere manier vernietigd is. Wat verder opvalt op foto’s van Nix (zie hierboven) is dat de krater en ejecta (het materiaal dat uit de krater is geslingerd) donkerder is dan het omringende gebied. Het suggereert dat onder het witte oppervlak van Nix een veel donkerder materiaal huist. Om wat voor materiaal het exact gaat, is nog onduidelijk.


Foto: NASA / JHUAPL / SwRI.

Hydra
New Horizons heeft ook fraaie foto’s gemaakt van Hydra. Eén van de beste foto’s die we tot op heden bezitten, zie je hiernaast. De kwaliteit van deze foto is duidelijk slechter dan die van Nix. Dat komt doordat Hydra zich op het moment dat New Horizons langs Pluto scheerde aan de andere zijde van Pluto bevond. Toch kunnen we op basis van deze foto meer vertellen over Hydra. Zo zien we dat de vorm een stuk gecompliceerder is dan die van Nix. Met een beetje fantasie doet de maan denken aan komeet 67P/C-G (je weet wel, die komeet waar momenteel Rosetta omheen cirkelt). Recent onderzoek suggereert dat die komeet ontstaan is door een botsing van twee kometen. Mogelijk is ook Hydra het resultaat van een botsing tussen twee manen.
Hoewel deze foto’s al veel onthullen over de kleinere manen van Pluto, moeten de beste kiekjes nog komen. Er is namelijk nog maar een klein deel van de door New Horizons verzamelde data gedownload. In het deel dat nog komen moet, bevinden zich niet alleen betere foto’s van Nix en Hydra, maar ook foto’s van Styx en Kerberos.

(scientias.nl)

quote:

Op dinsdag 6 oktober 2015 21:03 schreef rubbereend het volgende:
ben zo benieuwd naar alles wat nog komt

08-10-2015

NASA komt met "verbluffend nieuws" over Pluto


© reuters.

De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA zal vandaag een fantastische ontdekking onthullen met betrekking tot Pluto. De gezaghebbende planetoloog Alan Stern, die het NASA-project New Horizons leidt, deed die opwindende aankondiging tijdens een lezing aan de universiteit van Alberta in Canada.


© epa.


© afp.


© ap.

De wetenschapper gaf aan dat hij de ontdekking zelf nog maar amper kan bevatten maar dat hij niets mag onthullen over de aard ervan. "Helaas kan ik nog niets zeggen over wat NASA donderdag (vandaag, nvdr.) zal vertellen", aldus Stern. "Maar het is verbluffend."

Terwijl Stern hogeresolutiefoto's toonde van Pluto en zijn grootste maan Charon, zei hij: "Deze wereld leeft". "Er is een weersysteem, geologische activiteit en er zijn nevels in de atmosfeer."

Close-upfoto's afkomstig van ruimtesonde New Horizons gaven al prijs dat de dwergplaneet over bergen beschikt van ruim drie kilometer hoog die mogelijk het gevolg zijn van ijsvulkanisme. Beelden van Plutomaan Charon toonden dan weer prachtige kleurvariaties, bergen, canyons en kloven.

Volgens de wetenschapper is op dit moment nog maar tien procent van de data van New Horizons gedownload waardoor de planeet steeds nieuwe elementen zal blijven prijsgeven. "2015 is een jaar waarin geschiedenis wordt geschreven", besloot Stern.

Op 28 september onthulde NASA al dat er aanwijzingen zijn voor stromend water op Mars.

(HLN)

quote:

Op donderdag 8 oktober 2015 09:33 schreef kurk_droog het volgende:
Wat zou het kunnen zijn?

ik laat me verrassen. MAar het zal vast spectaculair zijn als je bekijkt wat er al ontdekt is en dat Stern de nieuwe ontdekking zelf nog maar amper kan bevatten, dus ik ben zeer benieuwd

23-10-2015

Vijfde Plutomaantje is verrassend klein



Pluto Deze foto van het Plutomaantje Kerberos is op 14 juli 2015 van een afstand van 396.100 kilometer gemaakt door de NASA-ruimtesonde New Horizons. (NASA/JHUAPL/SwRI)

De Amerikaanse ruimtesonde New Horizons heeft deze week de eerste foto’s van het Plutomaantje Kerberos naar de aarde gezonden. Daarmee is nu van alle vijf de Plutomanen beeldmateriaal beschikbaar.

Uit de nieuwe foto’s blijkt dat Kerberos veel kleiner is dan wetenschappers verwachtten. Zijn oppervlak is zo helder, dat het ongeveer 50 procent van het ontvangen zonlicht weerkaatst. Dat wijst er sterk op dat Kerberos, net als de drie andere kleine Plutomanen, met relatief schoon waterijs bedekt is.

Kerberos werd in 2011 ontdekt met de Hubble-ruimtetelescoop. Op basis van de zwaartekrachtsinvloed die hij op de andere Plutomaantjes uitoefende, werd ervan uitgegaan dat hij vrij groot moest zijn: iets van 13 bij 34 kilometer. En gezien het feit dat hij tamelijk lichtzwak is, zou dat hebben betekend dat zijn oppervlak met donker materiaal bedekt is.

Dat blijkt niet te kloppen. Zoals gezegd, is het oppervlak van Kerberos juist heel helder. Bovendien laten de nieuwe foto’s zien dat hij uit twee lobben bestaat, waarvan de grootste slechts acht kilometer groot is. De kleinste meet vijf kilometer. Vermoed wordt dat die twee lobben ooit afzonderlijke brokstukken waren.

Onduidelijk is nog waarom de voorspelling van de grootte van Kerberos er zo ver naast zat.

Ondertussen heeft New Horizons de eerste van vier koerswijzigingen gemaakt die nodig zijn om hem over ruim drie jaar in de buurt te brengen van het kleine Kuipergordelobject 2014 MU69. De drie overige koerscorrecties staan gepland voor 25 en 28 oktober en 4 november

(allesoversterrenkunde)

inderdaad

30-10-2015

Bijzondere krater ontdekt op Plutomaan Charon


Plutomaan Charon. De bovenste, ‘Organa’ (groen ingekleurd), heeft een duidelijk andere samenstelling dan de onderste (’Skywalker’). (NASA/Johns Hopkins University Applied PhysicsLaboratory/Southwest Research Institute)

Wetenschappers hebben op het oppervlak van de grote Plutomaan Charon een krater ontdekt die sterk verschilt van naburige kraters. Het infraroodspectrum van de krater, die voorlopig ‘Organa’ wordt genoemd, vertoont de kenmerken van bevroren ammoniak. De naburige krater ’Skywalker’ daarentegen wordt, net als de overige kraters op Charon, gedomineerd door ‘gewoon’ waterijs.

De vraag is nu waarom twee kraters die zoveel op elkaar lijken, en zo dicht bij elkaar liggen, qua samenstelling zo sterk van elkaar kunnen verschillen. Een van de mogelijkheden is dat Organa jonger is dan de overige kraters. Of misschien is bij de inslag toevallig een voorraad ammoniakijs ‘aangeboord’. Ook is het denkbaar dat het inslaande object zelf veel ammoniak bevatte.

(allesoversterrenkunde)

30-10-2015

Nieuwe foto bewijst dat Pluto’s schaduwzijde ook prachtig is


Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 30 oktober 2015 om 13:18 uur

Toen New Horizons Pluto eenmaal voorbij was, keek deze nog even achterom. En dat levert deze fantastische foto op.

Vorige maand gaf NASA al fantastische foto’s vrij van Pluto’s ‘schaduwkant’. De foto’s werden gemaakt toen New Horizons Pluto voorbij was en achterom keek. De ruimtesonde keek toen in de richting van de zon, waardoor niet alleen de verschillende lagen in de atmosfeer zichtbaar werden, maar we ook een bijzonder kijkje kregen op de bergen, gletsjers en vlakten die de dwergplaneet rijk is.

Compleet
De foto’s die NASA vorige maand vrijgaf, lieten echter maar een stukje van Pluto zien. En nu is er een nieuwe foto vrijgegeven waarop we Pluto bijna helemaal zien. NASA noemt de foto – terecht – adembenemend.

18.000 kilometer
De foto werd zo’n 15 minuten nadat de afstand tussen New Horizons en Pluto het kleinst was, gemaakt. De afstand tussen de ruimtesonde en Pluto was op dat moment zo’n 18.000 kilometer.

Op de foto wordt een klein stukje van Pluto door de zon belicht. Dat belichte stukje laat het vrij gladde Sputnik Planam zien, maar ook bergen die tot wel 500 meter hoog zijn en een terrein vol gletsjers.

(scientias.nl)

06-11-2015

New Horizons richt pijlen nu echt op volgend Kuipergordelobject


Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 6 november 2015 om 11:36 uur

De sonde heeft de laatste van vier manoeuvres uitgevoerd en zet nu werkelijk koers naar zijn volgende bestemming: 2014 MU69.

New Horizons scheerde onlangs langs Pluto en zijn manen. Dat leverde al een schat aan informatie op over de dwergplaneet en zijn omgeving. Maar we willen nog veel meer over dit afgelegen deel van ons zonnestelsel weten. En dus ging NASA met spoed op zoek naar een ander Kuipergordelobject dat New Horizons kon gaan bestuderen. En dat werd 2014 MU69: een object dat zo’n 1,6 miljard kilometer voorbij Pluto ligt.

.
De weg die New Horizons aflegt. Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

Vier manoeuvres
Maar dat betekende wel dat de koers van New Horizons gewijzigd moest worden. En dat gebeurde de afgelopen weken. Vier keer werd de koers van de sonde een beetje aangepast. Bijzonder, want nog nooit is een ruimtevaartuig op deze afstand van de aarde ‘bijgestuurd’. De manoeuvres verliepen gelukkig zoals gepland en New Horizons ligt keurig op koers. “New Horizons is gezond en ligt nu op koers om voor het eerst onderzoek te gaan doen naar de bouwblokken van kleine planeten zoals Pluto,” stelt onderzoeker Alan Stern.

2019
Naar verwachting komt de sonde op 1 januari 2019 bij 2014 MU69 aan. New Horizons scheerde op zo’n 12.500 kilometer afstand langs Pluto. Als het aan NASA ligt, scheert de sonde in 2019 op nog kleinere afstand langs 2014 MU69.

Hoewel New Horizons dankzij de uitgevoerde manoeuvres klaar is voor een ontmoeting met 2014 MU69 is het nog niet zeker dat deze er ook echt komt. Want daarvoor moet de missie van de sonde eerst officieel worden verlengd. Begin 2016 zal het New Horizons-team daartoe een aanvraag indienen bij NASA.

(scientias.nl)

09-11-2015

Mogelijk ijsvulkanisme op Pluto


Hoogtekaart van Piccard Mons (links) en Wright Mons (rechts) - twee mogelijke ijsvulkanen op Pluto. (NASA/JHU-APL/SwRI)

Op de verre dwergplaneet Pluto komt mogelijk actief ijsvulkanisme voor. Dat is een van de spectaculaire resultaten van de ruimtemissie New Horizons die vandaag gepresenteerd zijn tijdens de 47e bijeenkomst van de Division for Planetary Sciences (DPS) van de American Astronomical Society in National Harbor, Maryland.

Op basis van stereo-opnamen van het Pluto-oppervlak, die afgelopen zomer gemaakt zijn tijdens de scheervlucht van New Horizons, zijn topografische kaarten ('hoogtekaarten') samengesteld. Daarop zijn minstens twee kilometershoge bergen ontdekt (met de voorlopige namen Piccard Mons en Wright Mons) met een caldera-achtige 'krater' op de top. Planeetonderzoekers nemen aan dat uit deze 'vulkanen' af en toe een slurrie-achtig mengsel stroomt van bevroren water, stikstof, ammoniak en methaan.

Tijdens de DPS-bijeenkomst worden deze week in totaal meer dan vijftig onderzoeksresultaten rond Pluto gepresenteerd. Zo blijkt uit de verdeling van ruim duizend inslagkraters op Pluto dat sommige delen van het oppervlak enkele miljaren jaren oud zijn, terwijl andere delen (met name het lichtgekleurde gebied Sputnik Planum) misschien niet ouder zijn dan tien miljoen jaar. Ook komen er gebieden voor met een 'gemiddelde' leeftijd. Het lijkt er dus op dat Pluto gedurende vrijwel zijn gehele geschiedenis de een of andere vorm van tektonische activiteit heeft gekend.

Het gebrek aan relatief kleine inslagkraters doet vermoeden dat de Kuipergordel - de gordel van ijsdwergen waar Pluto deel van uitmaakt - zelf ook weinig kleine hemellichamen bevat. De kleinste Kuipergordelobjecten, met afmetingen van enkele tientallen kilometers, zijn dus misschien niet samengeklonterd uit kleinere brokstukken, maar direct met hun huidige afmetingen ontstaan uit de schijf van gas en stof waaruit het zonnestelsel werd geboren.

Onderzoek aan de vier kleine maantjes van Pluto doet vermoeden dat minstens twee (Kerberos en Hydra) waarschijnlijk zijn ontstaan door botsingen van kleinere hemellichamen; ook voor de andere twee (Styx en Nix) zou dat kunnen gelden. De maantjes vertonen bovendien een snelle, vermoedelijk chaotische rotatie.

(allesoversterrenkunde)

04-12-2015

New Horizons spot klein Kuipergordelobject


Een record: nog nooit zijn van zo dichtbij beelden gemaakt van een vrij klein Kuipergordelobject.
Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 4 december 2015 om 08:56 uur

Kuipergordel
Wanneer je van de zon vandaan reist, kom je eerst de acht planeten die ons zonnestelsel telt, tegen. Eenmaal voorbij Neptunus stuit je op de Kuipergordel: een gordel vol met komeetachtige objecten die uit ijs en steen bestaan. New Horizons is de eerste sonde die deze gordel bezoekt.

Ruimtesonde New Horizons maakte de beelden op 2 november met zijn Long Range Reconnaissance Imager (LORRI). Op de beelden zien we een 150 kilometer groot Kuipergordelobject dat de naam 1994 JR1 draagt.

Op het moment dat de beelden gemaakt werden, bevond 1994 JR1 zich op zo’n 5,3 miljard kilometer afstand van de zon. De afstand tussen New Horizons en 1994 JR1 was op dat moment slechts 280 miljoen kilometer. En dat is een record: nog nooit is vanaf zo’n kleine afstand een foto van een klein hemellichaam in de Kuipergordel gemaakt.

New Horizons scheerde op 14 juli langs Pluto en zijn manen en onthulde hoe de dwergplaneet en zijn omgeving eruitzag. Daarna vloog New Horizons direct door. De sonde zal op 1 januari 2019 langs een ander Kuipergordelobject scheren: 2014 MU69
.
.
Vier foto’s van New Horizons zijn voor deze beelden achter elkaar gezet. New Horizons maakte de foto’s met tussenpozen van een uur. Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

(scientias.nl)

quote:

Op vrijdag 4 december 2015 09:30 schreef Perrin het volgende:
Welke van die witte stippen is het?

eerlijk gezegd vroeg ik me dat ook af
ik denk de middelste, de grote (die zal wel het dichtste bij zijn)

04-12-2015

Dit zijn de scherpste foto’s van Pluto tot nu toe



De New Horizons-ruimtesonde heeft de scherpste foto’s tot nu toe van het oppervlak van Pluto naar de aarde gestuurd. Deze foto’s zijn tijdens de scheervlucht in juli gemaakt.

New Horizons trakteert ons al bijna een half jaar op schitterende beelden. En dit stopt voorlopig nog niet. Het komende jaar blijft de ruimtesonde data en gegevens sturen. De beeldenstroom wordt steeds interessanter. Zo zijn de afgelopen weken de scherpste foto’s tot nu toe gearriveerd. De resolutie bedraagt slechts 77 tot 85 meter per pixel. En scherper dan 70 meter per pixel gaan de foto’s niet worden.

Hoe gedetailleerd is 70 meter per pixel eigenlijk? Deze luchtfoto van New York heeft precies dezelfde resolutie als de scherpste Pluto-foto’s. Zoals je ziet zijn straten en individuele gebouwen niet te herkennen. Steigers, bruggen en enkele boten zijn wel te spotten.

Op de nieuwe foto’s van dwergplaneet Pluto zijn bergen, kraters en ijsvelden te zien. “Het is onvoorstelbaar wat we dankzij deze foto’s allemaal leren over Pluto”, vertelt projectwetenschapper Alan Stern. Elke foto is in werkelijkheid 80 kilometer breed. En dat van een wereld op vijf miljard kilometer afstand van de aarde. Ongelofelijk!

Sputnik Planum
Vooral de eerste foto – die bovenaan dit artikel staat – is adembenemend. De Pluto-kenners onder ons herkennen het gebied waarschijnlijk al. Dit is de rand van Pluto’s hart, oftewel Sputnik Planum. Dit gebied dankt zijn herkenbaarheid aan het sterke contrast tussen de ijsvelden en de hoge ijsbergen.






De foto’s zijn vijftien minuten voor de kleinste afstand tussen New Horizons en Pluto gemaakt. Toen was de afstand tussen de dwergplaneet en de ruimtesonde zo’n 17.000 kilometer. De ruimtesonde gebruikte het LORRI-instrument om het gebied te fotograferen.

De komende dagen arriveren meer scherpe beelden van de mooiste dwergplaneet van het zonnestelsel. We wachten in spanning af!

(Scientias.nl)

21-12-2015

Je blijft nieuwe dingen zien op deze nieuwe foto van Pluto


Geschreven door Caroline Kraaijvanger op 21 december 2015 om 08:42 uur

Op de foto’s – die New Horizons in juli maakte – zien we onder meer een rijkelijk met kraters bedekt stukje Pluto.

Ruimtesonde New Horizons scheerde op 14 juli rakelings langs Pluto. De foto die NASA nu heeft vrijgegeven (zie hieronder) maakte de ruimtesonde kort daarvoor en laat een deel van Pluto zien dat zich ten westen bevindt van het gebied dat New Horizons tijdens zijn scheervlucht zag. Helemaal boven aan de foto zien we een gebied dat heel veel kraters telt. Verder naar beneden zie je breuklijnen, waarna het gebied – nog verder naar beneden – aanzienlijk donkerder wordt. Dit donkere gebied wordt informeel aangeduid als Cthulhu Regio. Helemaal onderaan zien we ook nog enkele bergen: mogelijk ijsvulkanen.

.
Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

De helft
Foto’s zoals deze, maar ook metingen die New Horizons voor, tijdens en na zijn scheervlucht verrichtte, maken ons beeld van Pluto en zijn manen gaandeweg completer. En dat terwijl nog niet eens de helft van de door New Horizons verzamelde informatie over Pluto op aarde is gearriveerd. De andere helft is nog onderweg.

Gletsjers
Zo hebben onderzoekers ontdekt dat er op Pluto sprake is van glaciale activiteit. Er zijn dus gletsjers die valleien hebben uitgekerfd. Maar misschien nog wel belangrijker: die glaciale activiteit is niet iets van het verleden. Die vindt ook vandaag de dag nog plaats. “Pluto heeft onze verwachtingen als het gaat om landformaties en processen die tot op de dag van vandaag spelen, enorm overtroffen,” stelt onderzoeker Alan Howard.

Meer ontdekkingen
Verder is er recent waterijs op Pluto ontdekt en lijken er ijsvulkanen op de dwergplaneet te vinden te zijn. Ook blijkt Pluto een heel interessante atmosfeer te hebben. Overigens stellen ook de manen van de dwergplaneet zeker niet teleur: maan Charon blijkt bijvoorbeeld veel minder saai te zijn dan gedacht.

Vragen
Terwijl onderzoekers dankzij New Horizons de ene na de andere opzienbarende ontdekking op en nabij Pluto doen, roept de ruimtesonde ook een hoop vragen op. Neem bijvoorbeeld de hoge nevels die boven Pluto zijn gespot. Hoe ontstaan ze? Waarom bestaan ze uit lagen? “Net zoals bijna alles op Pluto is de nevel veel gecompliceerder dan we dachten,” vertelt onderzoeker Andy Cheng. “Maar met de uitstekende gegevens die we momenteel bezitten, verwachten we de nevel snel beter te kunnen doorgronden.”

Al met al lijkt het dus een kwestie van tijd te zijn voor Pluto al zijn geheimen onthult. New Horizons is ondertussen onderweg naar een volgend mysterie: het Kuipergordelobject 2014 MU69. Naar verwachting komt de sonde daar op 1 januari 2019 aan.

(scientias.nl)

04-01-2016

Pluto's maantje Nix schittert voor de helft op nieuwe foto

NASA heeft recent een nieuwe foto van Nix vrijgegeven. Het is één van de beste foto’s die we tot op heden van de maan hebben.

De foto is gemaakt door New Horizons. De sonde scheerde op 14 juli 2015 langs Pluto. De scheervlucht leverde vele foto’s op, waaronder deze foto van de op twee na grootste maan van Pluto. Toen New Horizons deze foto van Nix maakte, bevond deze zich op zo’n 23.000 kilometer afstand van de maan.

Op de foto zien we maar een stukje van Nix. Slechts de helft van de maan wordt belicht. Het belichte deel is ongeveer 19 bij 47 kilometer groot. De foto onthult weer nieuwe informatie over de geologische geschiedenis van Nix en inslagen op de maan, zo stelt NASA.

.
Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

New Horizons werd in 2006 gelanceerd. Grappig genoeg wisten we toen nog maar net van het bestaan van Nix af. De maan werd namelijk in 2005 pas ontdekt. Enkele jaren na het vertrek van New Horizons – in 2011 en 2012 – werden nog eens twee manen ontdekt. Pluto blijkt er dus vijf te hebben: Charon, Hydra, Nix, Kerberos en Styx. Onlangs leverde New Horizons al een compleet familieportret af. Op die compositiefoto zien we alle manen van Pluto in volle glorie.

(Scientias.nl)

25-01-2016

New Horizons fotografeert de duister zijde van Charon

NASA heeft een nieuwe foto vrijgegeven van Pluto’s maan Charon. Op de foto kijken we tegen de nachtzijde van de maan aan.

Ruimtesonde New Horizons maakte de foto op 17 juli, bijna drie dagen nadat deze rakelings langs Pluto scheerde. De sonde keek even achterom en zag toen dit tafereel. De nacht is ingevallen op Charon, maar een klein stukje van de maan (links) wordt nog door de zon beschenen.

Reflectie
Ondanks dat we tegen de nachtzijde van de maan aankijken, is het niet super donker op Charon. Dat heeft de maan te danken aan Pluto. De dwergplaneet reflecteert licht en dat licht valt op Charon.

.
Slechts een klein deel van het op deze foto zichtbare Charon wordt door de zon beschenen. Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

Zuidpool
Wetenschappers gebruiken onder meer deze foto om Charon volledig in beeld te brengen. Op de foto zijn namelijk delen van de maan zichtbaar die op foto’s gemaakt tijdens de scheervlucht niet te zien zijn. Denk bijvoorbeeld aan de zuidpool (op deze foto bovenaan), waar in 1989 de poolnacht inviel en die pas in 2107 zonlicht mag begroeten.

Charon is de grootste maan die Pluto rijk is. De maan meet ongeveer 1214 kilometer. Naast Charon bezit Pluto nog vier andere manen: Nix, Hydra, Kerberos en Styx. Charon werd in 1978 ontdekt, de andere vier manen ontdekten wetenschappers pas deze eeuw (in 2005, 2011 en 2012).

(scientias.nl)

28-01-2016

Pluto-oppervlak vertoont verrassend veel waterijs


De oude (links) en de nieuwe ‘waterijskaart’ van Pluto. (NASA/JHUIAPL/SwRI)

Aan het oppervlak van Pluto ligt meer waterijs dan tot nu toe werd gedacht. Dat blijkt uit nieuwe gegevens van de Amerikaanse ruimtesonde New Horizon, die in juli vorig jaar dicht langs het oppervlak van deze dwergplaneet scheerde.

De gegevens zijn afkomstig van het meetinstrument LEISA dat infraroodwaarnemingen van Pluto heeft gedaan. Op basis van die waarnemingen is een nieuwe ’valse kleuren’-kaart van de dwergplaneet gemaakt, waarop te zien is waar het meeste waterijs te vinden is.

De nieuwe kaart is nauwkeuriger dan de versie die eerder is gepubliceerd. Desondanks vertonen Sputnik Planum – de grote hartvormige vlakte op Pluto – en het noordelijke Lowell-gebied nog steeds vrijwel geen sporen van waterijs. Volgens NASA wijst dit erop dat de eigenlijke ijskorst van Pluto hier bedolven is door een dikke laag van andere ijssoorten, zoals methaan, stikstof en koolstofmonoxide. (EE)

(allesoversterrenkunde)

18-02-2016

Plutomaan Charon speelde voor ‘Hulk’


Het oppervlak van Plutomaan Charon vertoont tal van ‘uitgerekte’ tektonische breuken, waarvan sommige meer dan 6,5 kilometer diep zijn. Dat wijst erop dat deze maan is ‘opgezwollen’. (NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute)

Opnamen van de ruimtesonde New Horizons wijzen erop dat de grote Plutomaan Charon ooit een ondergrondse oceaan had die lang geleden al bevroren is. Doordat ijs meer plek inneemt dan water, is de korst van de maan op grote schaal naar buiten gedrukt, opgerekt en gebarsten. De wetenschappers van de New Horizons-missie vergelijken Charon dan ook met strip- en filmheld ‘de Hulk’.

De buitenste laag van Charon bestaat hoofdzakelijk uit waterijs. Toen deze maan nog jong was, werd deze laag warm gehouden door het verval van radioactieve elementen en door de inwendige warmte die Charon bij zijn ontstaan had meegekregen.

Volgens de wetenschappers kan Charon destijds warm genoeg zijn geweest om een ondergrondse oceaan van vloeibaar water in stand te houden. Uiteindelijk is Charon echter zo ver afgekoeld, dat de oceaan bevroor en uitzette. (EE)

(allesoversterrenkunde)

07-03-2016

Met methaanijs bedekte bergtoppen ontdekt op Pluto

Wetenschappers hebben op de dwergplaneet een 420 kilometer lange bergketen ontdekt waarvan de toppen bedekt zijn met ‘exotisch’ ijs.

De bergketen bevindt zich in een gebied dat informeel ‘Cthulhu’ wordt genoemd. Het is een donker gebied, ten westen van Pluto’s ‘hart’. Het gebied is zo’n 3000 kilometer lang en 750 kilometer breed.

Donker
Zoals gezegd is Cthulhu – zeker in vergelijking met het lichte hart van Pluto – bijzonder donker. Onderzoekers denken dat dat komt doordat het bedekt is met een laag donkere tholines. Tholines zijn complexe moleculen die ontstaan wanneer methaan aan zonlicht wordt blootgesteld.

Veelzijdig
Cthulhu is een veelzijdig gebied; het kent bergketens, maar ook kraters, breuken en opvallend gladde landschappen. In het noordoostelijke deel van Cthulhu hebben wetenschappers nu een opvallende bergketen ontdekt. De keten is zo’n 420 kilometer lang en de hoger gelegen hellingen van de hoogste bergtoppen zijn bedekt met een helder materiaal. Dat heldere materiaal steekt scherp af tegen het donkerrode materiaal dat Cthulhu eigen is (zie kader).

Net als water op aarde
De onderzoekers denken dat het heldere materiaal voornamelijk uit methaan bestaat dat oorspronkelijk in de atmosfeer van Pluto huisde, maar op de pieken van de berg is gecondenseerd en bevroren. “Dat dit materiaal alleen de bovenste hellingen van de bergtoppen bedekt, suggereert dat methaanijs zich mogelijk gedraagt zoals water zich in de atmosfeer van de aarde gedraagt,” vertelt onderzoeker John Stansberry.

.
De toppen van de bergen onderscheiden zich duidelijk van het omringende donkerrode terrein. Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

Op de foto hierboven kun je de met methaanijs bedekte bergen goed zien. De foto is gemaakt door ruimtesonde New Horizons die in juli vorig jaar langs de dwergplaneet scheerde. Beelden gemaakt door de Ralph/Multispectral Visible Imaging Camera aan boord van New Horizons bevestigen dat we hier echt te maken hebben met methaanijs. De beelden (zie hieronder) laten de verspreiding van methaanijs (paars) zien en vertonen treffende overeenkomsten met de beelden hierboven.

.
Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

(scientias.nl)

14-03-2016

Wie heeft er van dit landschap op Pluto gesnoept?

Een landschap op het westelijk halfrond van de dwergplaneet heeft wel een heel opmerkelijke vorm: het lijkt net of iemand er een hapje uit heeft genomen.

Wetenschappers ontdekten het bijzondere verschijnsel op beelden die ruimtesonde New Horizons maakte. Mogelijk ontstaat het verschijnsel door sublimatie (verdamping) van methaanijs. Dit deel van Pluto is rijk aan methaanijs. Mogelijk sublimeert het hier en verdwijnt in de atmosfeer, waardoor de laag waterijs onder het methaanijs bloot komt te liggen.

Op de afbeelding hieronder (links) zie je het landschap waar de onderzoekers het over hebben. Het onderste deel van de afbeelding links laat de met kraters bedekte hooglanden zien die informeel Vega Terra worden genoemd. Deze hooglanden worden begrensd door steile kliffen die Piri Rupes worden genoemd. Voorbij de kliffen ligt een jong en bijna kratervrij landschap dat de onderzoekers Piri Planitia noemen.

.
Afbeelding: NASA.

Op de afbeelding hierboven (rechts) zie je hetzelfde landschap. De paarse kleur staat symbool voor methaanijs. De afbeelding laat zien dat de hooglanden ten zuiden van Piri Rupes rijk zijn aan methaanijs. Sublimatie van dit methaanijs zou ervoor zorgen dat dit plateau aan de zijde van de kliffen erodeert. De hooglanden trekken zich dus eigenlijk terug, met Piri Planitia in hun kielzog.

(scientias.nl)

23-03-2016

'Er stroomden wellicht ooit rivieren op Pluto'

Nieuw onderzoek suggereert voorzichtig dat er op Pluto ooit meren waren en rivieren stroomden. Ze waren niet gevuld met water, maar met vloeibaar stikstof.

We weten inmiddels dat het oppervlak van de dwergplaneet voor een groot deel bedekt is met bevroren stikstof. Maar is dat altijd bevroren geweest? Nee, waarschijnlijk niet, stelt onderzoeker Alan Stern tijdens de Lunar and Planetary Science Conference.

Luchtdruk
Hij legt uit dat de luchtdruk op Pluto op het moment vrij laag is. Maar dat is niet altijd zo geweest. In de geschiedenis lag de luchtdruk waarschijnlijk veel hoger. Wanneer de luchtdruk het hoogst was, moet deze zelfs vier tot veertig keer hoger zijn geweest dan op bijvoorbeeld Mars. Een hogere luchtdruk is van invloed op de temperatuur. En in extreme gevallen moet de druk en temperatuur zo hoog zijn geweest dat het stikstof op het oppervlak van Pluto vloeibaar werd. “Het is mogelijk dat vloeibare stikstof ooit of misschien zelfs meerdere malen over het oppervlak van Pluto heeft gestroomd,” vertelt Stern.

Beelden
Hij onderschrijft zijn hypothese met beelden gemaakt van het oppervlak van Pluto. Bijvoorbeeld het beeld dat je hieronder ziet. Waar doet het je aan denken? Een meer? Dat is wel waar Stern en zijn collega’s aan denken. Dat meer is nu bevroren, maar dat is in het verleden wellicht anders geweest.

.
Afbeelding: NASA.

Rivieren?
En zo zijn er nog meer beelden die suggereren dat er ooit stikstof over het oppervlak van Pluto stroomde. Bijvoorbeeld het beeld hieronder. Je ziet iets wat doet denken aan rivierbeddingen.

.
Afbeelding: NASA.

Naast Stern komen nog meer Pluto-onderzoekers aan het woord tijdens de Lunar and Planetary Science Conference. Zo wordt er bijvoorbeeld ook een onderzoek gepresenteerd dat gaat over de totstandkoming van het gehele systeem. Onderzoekers hebben – door naar kraters op de manen van Pluto te kijken – de manen gedateerd en tonen voor het eerst aan dat de enorme inslag die al Pluto’s manen zou hebben gecreëerd niet recent, maar zo’n 4 miljard jaar geleden moet hebben plaatsgevonden. Ook worden nieuwe inzichten over het klimaat van Pluto en de gletsjers van de dwergplaneet gepresenteerd.

(scientias.nl)

quote:

Op donderdag 24 maart 2016 12:00 schreef Woods het volgende:
Dat object waar NH nu naartoe vliegt ergens in de Kuipergordel, zulke objecten vinden we ook dichter bij huis lijkt me? Zonde om het risico te nemen die gordel in te vliegen.

Nee niet echt. De dichtstbijzijnde gordel is de kuipergorldel, verder weg nog bevindt zich de Oortwolk.
In de Kuipergordel bevinden zich veel objecten maar de onderlinge afstand is nog steeds heel groot
daarnaast zal New Horizons de objecten van 'grote' afstand bestuderen.

08-04-2016

Kijk! Een gigantische spin op Pluto!

De dwergplaneet blijft ons verrassen. Nu hebben onderzoekers weer een breukensysteem ontdekt dat lijkt op een gigantische spin.

“Het patroon dat deze breuken vormen hebben we nog nooit in de buitenste regionen van het zonnestelsel gezien en laat maar weer eens zien: waar we ook op Pluto kijken, elke keer zien we wat anders,” stelt Oliver White, lid van het onderzoeksteam dat zich op de observaties van ruimtesonde New Horizons stort.

Rood
We zien zeker zes flinke breuken (op de foto hieronder worden ze met witte pijlen aangewezen) die op een centraal punt samenkomen. De langste breuk is meer dan 580 kilometer lang. Wat verder opvalt, is dat de breuken die van noord naar zuid lopen het langst zijn en de breuken van oost naar west aanzienlijk korter. Als je goed kijkt, zie je bovendien dat de breuken rode afzettingen onder het oppervlak van Pluto blootleggen.

.
De ‘spin’ op Pluto. Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

Druk
Er zijn al meer breuken op het oppervlak van Pluto gespot. De meeste lopen parallel aan elkaar en ontstaan waarschijnlijk door het uitzetten van Pluto’s waterijskorst. De ‘spin’ die nu op beelden van New Horizons is aangetroffen, is mogelijk ontstaan doordat er op een specifieke plek onder het oppervlak – de plek waar de breuken samenkomen – druk is uitgeoefend.

De spin doet een heel klein beetje denken aan novae op Venus (zie de afbeelding hieronder). En een beetje aan de troggen die op Mercurius die vanaf een centraal punt (de krater Apollodorus) naar alle kanten uitwaaieren.


Links zie je de nova op Venus en rechts zie je iets soortgelijks op Mercurius. Afbeeldingen: NASA / JPL / USGS (Venus) en NASA / Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory / Carnegie Institution of Washington (Mercurius).

(scientias.nl)

02-05-2016

NASA presenteert beste wereldwijde panorama van Pluto tot nu toe

De kaart is gebaseerd op de beste foto’s die ruimtesonde New Horizons tijdens zijn scheervlucht langs Pluto maakte.

Het is alweer bijna een jaar geleden (half juli) dat New Horizons langs dwergplaneet Pluto scheerde. En nog altijd zijn alle gegevens die New Horizons tijdens die scheervlucht verzamelde niet binnen. Datzelfde geldt voor alle foto’s die New Horizons maakte. Naar verwachting zullen we pas tegen het najaar alles op aarde ontvangen.

Completer
Maar de beelden en gegevens die we op dit moment al wél binnen hebben, geven ons stukje bij beetje een steeds completer beeld van een dwergplaneet die we voor juli 2015 nog nooit van dichtbij hadden gezien. Zo onthulde New Horizons dat Pluto bergen bezit, gletsjers kent, bijzondere manen heeft, en ga zo maar door.


Afbeelding: NASA / JHUAPL / SWRI.

Panorama
En nu komt NASA met een nieuwe wereldwijd panorama van Pluto. Het panorama bestaat uit de beste foto’s die New Horizons van Pluto maakte. De laatste foto’s die in dit panorama zijn verweven, arriveerden op 25 april op aarde. Zoals gezegd worden er nog veel meer foto’s van Pluto verwacht en die zullen de komende tijd één voor één aan het panorama worden toegevoegd en het nog helderder maken.

Scheervlucht
Je ziet dat het hart van het panorama zeer helder is. Een stuk minder helder zijn de linker- en rechterzijde. Dat is goed te verklaren. New Horizons scheerde langs Pluto. Dat betekent dat de sonde maar één kant van de dwergplaneet in detail heeft gezien. Die zijde vormt het hart van het panorama.

Naast dit panorama heeft NASA ook een nieuw kaartje vrijgegeven dat de hoogteverschillen aan de linkerzijde van Pluto’s ‘hart’ (Sputnik Planum) laat zien. Het kaartje laat zien dat het stikstofijs van Sputnik Planum zo’n drie kilometer lager ligt dan het omringende terrein. Ook zie je aan de westelijke kant van het gebied blokken waterijs die op het stikstof ‘drijven’.

.
Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

(scientias.nl)

18-05-2016

Ruimtesonde New Horizons bestudeert verre ijsdwerg



De verspringende lichtstip is ijsdwerg 1994 JR1, op twee momenten waargenomen door New Horizons (de andere stipjes zijn sterren op de achtergrond). (NASA/JHU-APL/SwRI)

De Amerikaanse ruimtesonde New Horizons, die op 4 juli 2015 een scheervlucht langs de dwergplaneet Pluto en zijn grote maan Charon maakte, heeft voor de tweede maal waarnemingen verricht aan een veel kleinere en verder weg gelegen ijsdwerg, 1994 JR1 geheten. Dit hemellichaam, dat net als Pluto deel uitmaakt van de Kuipergordel buiten de baan van Neptunus, bevindt zich momenteel op een afstand van ruim 5 miljard kilometer van de zon. De geschatte middellijn van de ijsdwerg is 145 kilometer; New Horizons verrichtte begin april metingen vanaf 111 miljoen kilometer afstand. Eerder was 1994 JR1 al waargenomen in november 2015.

Door de twee waarnemingssets te combineren, kon de baan van 1994 JR1 zeer nauwkeurig worden bepaald. Uit de nieuwe metingen is ook de rotatieperiode van de ijsdwerg afgeleid, op basis van periodieke helderheidsvariaties: 5,4 uur. Als de New Horizons-missie wordt verlengd, zullen er de komende jaren nog vele andere ijsdwergen 'op afstand' bestudeerd kunnen worden. Bovendien ligt New Horizons op koers voor een ontmoeting met ijsdwerg 2014 MU69, op 1 januari 2019. (GS)

(allesoversterrenkkunde)

01-06-2016

IJsvlakte op Pluto wordt voortdurend ververst



Traag opwellend ijs zorgt ervoor dat de ijsvlakte Sputnik Planum op Pluto voortdurend wordt ververst. Hierdoor ontstaan tientallen kilometers grote ‘cellen’ aan het oppervlak. (NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute)

De dikke ijskorst van Sputnik Planum, een grote ijsvlakte op de dwergplaneet Pluto, wordt voortdurend ververst. De oorzaak is een traag convectieproces waarbij vers ijs vanuit de diepte naar de oppervlakte stijgt. Dat blijkt uit computermodellen waarmee de topografische informatie is nagebootst die vorige zomer door de Amerikaanse ruimtesonde New Horizons (Nature, 2 juni) is verzameld.

Sputnik Planum maakt deel uit van het opvallende hartvormige gebied op Pluto dat op tal van foto’s van de dwergplaneet te zien is. De vlakte is bedekt met een kilometers dikke laag stikstofijs, die van bovenaf gezien een duidelijke celstructuur vertoont. De veelhoekige cellen aan het oppervlak hebben afmetingen van enkele tientallen kilometers.

Als je een filmpje van het convectieproces op Pluto sterk versneld zou afspelen, zou die ijsmassa op borrelende pap lijken. In werkelijkheid borrelt het ijs echter zo langzaam, dat het wel 500.000 jaar kan duren voordat opstijgend vers ijs het oppervlak kan bereiken.

Anders dan je misschien zou denken is stikstofijs vrij zacht en kneedbaar. Hierdoor is zelfs de geringe inwendige warmte van Pluto in staat om convectie in gang te zetten. (EE)

(allesoversterrenkunde)

02-06-2016

Mogelijke wolk ontdekt in Pluto-atmosfeer



Deze tegenlichtopname van de dwergplaneet Pluto is op 4 juli 2015 gemaakt van een afstand van ruim 21.000 kilometer. Op de foto is mogelijk een methaanwolk te zien. (NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute)

Wetenschappers van de New Horizons-missie hebben een opname vrijgegeven die de ruimtesonde enkele minuten na zijn dichtste nadering van de dwergplaneet Pluto, op 4 juli 2015, heeft gemaakt. Op de foto is Pluto in tegenlicht te zien. De dwergplaneet zelf is vrijwel geheel in duisternis gehuld, maar zijn heiige atmosfeer wordt verlicht door het licht van de zon.

Een intrigerend detail op de foto is een heldere zweem met afmetingen van enkele tientallen kilometers. Dat zou een laaghangende wolk in de atmosfeer van Pluto kunnen zijn. Als deze interpretatie klopt, is het de enige wolk die tot nu toe op het beeldmateriaal van New Horizons is aangetroffen. Atmosfeermodellen geven aan dat er in de Pluto-atmosfeer inderdaad af en toe methaanwolken kunnen ontstaan. (EE)

(allesoversterrenkunde)

21-06-2016

Pluto heeft mogelijk nog steeds een ondergrondse oceaan


'Rift-valleien' op Pluto, gefotografeerd door New Horizons. (NASA/JHU-APL/SwRI)

Diep onder het bevroren oppervlak van de verre dwergplaneet Pluto komt mogelijk nog steeds een ondergrondse oceaan van vloeibaar water voor. Dat blijkt uit nieuwe modelberekeningen, gebaseerd op waarnemingen van de Amerikaanse planeetverkenner New Horizons, die in de zomer van 2015 op kleine afstand langs Pluto scheerde. De nieuwe resultaten zijn vandaag online gepubliceerd in Geophysical Research Letters.

Het stijfbevroren oppervlak van Pluto vertoont een soort 'riftvalleien': brede tektonische breuken die veroorzaakt moeten zijn door een geringe uitdijing van het hemellichaam. Die uitdijing is zo goed als zeker het gevolg van het langzaam bevriezen van een ondergrondse oceaan - ijs heeft een groter soortelijk volume dan vloeibaar water. Er is echter niet bekend of de oorspronkelijke Pluto-oceaan al miljaren jaren geleden is bevoren (vrij kort nadat hij ontstond onder invloed van de warmte van radioactieve elementen in het binnenste van Pluto), of pas redelijk recent.

Nieuwe modelberekeningen aan de warmtehuishouding van Pluto, die gebruik maken van de laatste gegevens over de afmetingen en de soortelijke dichtheid van de ijsdwerg, lijken er nu echter op te wijzen dat het trage bevriezingsproces nog steeds gaande is, en dat er diep onder de bevroren korst van de dwergplaneet dus nog vloeibaar water voorkomt.

Wanneer de ijskorst van Pluto dikker is dan ca. 260 kilometer (en alles lijkt daarop te wijzen), dan zou een compleet bevroren oceaan als gevolg van de combinatie van druk en temperatuur namelijk binnen korte tijd een andere kristalstructuur aannemen (ijs II geheten), met een kleiner soortelijk volume dan 'normaal' ijs. In dat geval zou Pluto dus weer zijn gekrompen. Omdat er aan het oppervlak geen structuren zijn gevonden die bij zo'n algehele krimp ontstaan, concluderen de onderzoekers dat het bevriezingsproces van de ondergrondse oceaan nog niet is voltooid. (GS)

(allesoversterrenkunde)

quote:

Op woensdag 22 juni 2016 11:29 schreef Perrin het volgende:
Dan dient zich de vraag aan: Is er leven op Pluto?

SPOILER

Om spoilers te kunnen lezen moet je zijn ingelogd. Je moet je daarvoor eerst gratis Registreren. Ook kun je spoilers niet lezen als je een ban hebt.

wie weet

01-07-2016

Vervolgmissie New Horizons krijgt groen licht, Dawn blijft bij Ceres


Artist’s impression van de ruimtesonde New Horizons tijdens zijn scheervlucht langs Pluto. (NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute/Steve Gribben)

NASA heeft goedkeuring gegeven aan het vervolg van de missie van Pluto-sonde New Horizons. De ruimtesonde, die in juli 2015 dicht langs de dwergplaneet Pluto scheerde, is nu op weg naar Kuipergordelobject 2014 MU69, dat op 1 januari 2019 wordt bereikt.

2014 MU69 is met een geschatte grootte van ongeveer 30 kilometer veel kleiner dan Pluto. Naar verwachting is het een ‘maagdelijker’ overblijfsel uit de oertijd van ons zonnestelsel dan Pluto en zijn manen. New Horizons zal hem op een afstand van ongeveer 3000 kilometer passeren.

Het Amerikaanse ruimteagentschap heeft ook besloten om ruimtesonde Dawn bij de dwergplaneet Ceres te laten. Enkele leden van het Dawn-team hadden ervoor gepleit om Dawn nog door te laten gaan naar de ongeveer 150 kilometer grote planetoïde Adeona, maar dat idee is afgeschoten.

Dawn heeft nog genoeg brandstof om het Ceres-onderzoek tot begin 2017 voort te zetten. Omdat de dwergplaneet de zon geleidelijk nadert en opwarmt, zouden daar nog wel eens interessante dingen kunnen gebeuren. En de kans om die van dichtbij mee te maken, wil NASA niet laten lopen. (EE)

(allesoversterrenkunde)

19-07-2016

NASA heeft record: verste postzegel ooit



Een maquette van de New Horizons-ruimtesonde. © epa.

Een record dat elke seconde wordt aangescherpt en dat eigenlijk nooit meer verbroken kan worden. NASA heeft het in handen. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie heeft de verste postzegel ooit verstuurd. En de prestatie is nu ook erkend door Guinness World Record, de organisatie achter het beroemde recordboek, meldt NASA.

Het gaat om een postzegel van 29 dollarcent uit 1991. Die is gewijd aan de dwergplaneet Pluto. De postzegel ging als bagage mee met de sonde New Horizons, die in januari 2006 begon aan een vlucht naar Pluto. Daar vloog hij in juli 2015 langs na een reis van ruim 5 miljard kilometer.

De sonde en de postzegel aan boord zijn inmiddels al 441 miljoen kilometer voorbij Pluto. Met een snelheid van ruim 14 kilometer per seconde vliegen ze naar rotsblokken aan de rand van ons zonnestelsel. En zolang de New Horizons doorvliegt, blijft het record steeds steviger in handen van NASA.

(HLN)

14-09-2016

Pluto ‘verft’ de polen van zijn grootste maan rood


De Plutomaan Charon, gefotografeerd door de Amerikaanse ruimtesonde New Horizons. (NASA/JHU-APL/SwRI)

Wetenschappers hebben een verklaring gevonden voor de roodbruine tint van de noordpool van Charon, de grootste maan van Pluto. Uit een analyse van beeldmateriaal en andere gegevens van de ruimtesonde New Horizons blijkt dat de kleur wordt veroorzaakt door methaangas uit de atmosfeer van Pluto. Dat gas slaat als ijs neer op de koude pool van Charon, waarna het door inwerking van het ultraviolette licht van de zon wordt omgezet in zwaardere koolwaterstoffen en uiteindelijk in roodachtige organische verbindingen die tholines worden genoemd (Nature, 15 september).

Dat dit de gang van zaken is op Charon werd al langer vermoed, maar een theoretische onderbouwing van dat vermoeden ontbrak tot nu toe. Nu hebben wetenschappers met behulp van modelberekeningen echter weten aan te tonen dat Charon voldoende methaangas van Pluto kan invangen om – in de loop van de miljoenen jaren – een laag tholines aan zijn polen op te bouwen.

Ten tijde van de scheervlucht van New Horizons langs Pluto en Charon, in juli 2015, was de zuidpool van Pluto in duisternis gehuld. Toch was ook dat deel van de maan niet helemaal donker: het werd bijgelicht door Pluto. Op de opnamen van dat donkere deel van Charon is te zien dat ook de zuidpool donkerder is dan zijn omgeving. De vorming van tholines lijkt zich dus aan beide polen af te spelen. (EE)

(allesoversterrenkunde)

23-09-2016

Pluto heeft mogelijk 100 km diepe ondergrondse oceaan


Deze detailrijke compositiefoto van Pluto is gebaseerd op opnamen die van afstanden van 250.000 en 450.000 kilometer door ruimtesonde New Horizons zijn gemaakt. (NASA/JHUAPL/SwRI)

De verre dwergplaneet Pluto heeft mogelijk een 100 kilometer diepe oceaan onder het stijf bevroren oppervlak. Die conclusie trekken geologen van Brown University op basis van computermodellen die de ligging verklaren van de grote ijsvlakte Sputnik Planum. De resultaten van de simulaties zijn gepubliceerd in Geophysical Research Letters.

Sputnik Planum is de westelijke ('linker') helft van de grote hartvormige structuur die op Pluto werd ontdekt door de Amerikaanse ruimtesonde New Horizons. De uitgestrekte vlakte, waarop vrijwel geen kleinere inslagkraters voorkomen, heeft een middellijn van ca. 900 kilometer en is zo goed als zeker ontstaan bij de inslag van een kleinere ijsdwerg in de Kuipergordel.

Pluto en zijn grote maan Charon keren elkaar continu dezelfde kant toe, en Sputnik Planum ligt exact op de denkbeeldige verbindingslijn tussen de twee hemellichamen. Dat doet vermoeden dat zich op de plaats van het inslagbekken een massaconcentratie bevindt. De modelberekeningen proberen het bestaan van zo'n mascon te verklaren; het blijkt dat dat eigenlijk alleen lukt wanneer zich onder het oppervlak een diepe oceaan van vloeibaar, zout water bevindt. Na de inslag waarbij Sputnik Planum ontstond, zou dat water (met een grotere dichtheid dan ijs) omhoog zijn geweld; later werd de vlakte nog bedolven met een laag stikstofijs.

De benodigde extra massa valt het best te verklaren door aan te nemen dat de Pluto-oceaan een diepte heeft van ca. 100 kilometer en een zoutgehalte van 30 procent, vergelijkbaar met het zoutgehalte van de Dode Zee. (GS)

(allesoversterrenkunde)

19-10-2016

New Horizons' volgende bestemming is...rood

Waarnemingen van ruimtetelescoop Hubble suggereren dat het volgende Kuipergordelobject dat New Horizons gaat bezoeken net zo rood of zelfs roder is dan Pluto.

Op 14 juli 2015 scheerde ruimtesonde New Horizons langs Pluto en onthulde hoe de dwergplaneet er tot in details uitzag. Inmiddels is New Horizons alweer meer dan 540 miljoen kilometer van Pluto verwijderd en onderweg naar het volgende Kuipergordelobject: 2014 MU69. Het object is nog zo’n 1 miljard kilometer van New Horizons verwijderd.

Rood
Naar verwachting arriveert New Horizons op 1 januari 2019 bij het Kuipergordelobject. Wie wil weten hoe het object er van heel dichtbij uitziet, moet dus nog even geduld hebben. Maar ruimtetelescoop Hubble kan nu al een tipje van de sluier oplichten. En wat blijkt? 2014 MU69 is rood. Net zo rood of misschien zelfs roder dan Pluto.

.
Deze artistieke impressie laat 2014 MU69 zien: het kleinste Kuipergordelobject waarvan de oppervlaktekleur is vastgesteld. Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

Klassiek
“De rode kleur vertelt ons wat voor soort Kuipergordelobject 2014 MU79 is,” vertelt onderzoeker Amanda Zangari. Onderzoekers vermoedden dat 2014 MU69 tot de ‘klassieke regio’ van de Kuipergordel behoorde: een regio die de oudste, meest prehistorische materialen in het zonnestelsel bevat. “De gegevens bevestigen dat New Horizons op nieuwjaarsdag 2019 zal gaan kijken naar één van de oude bouwblokken van planeten.”

Pluto
Terwijl New Horizons zich naar 2014 MU69 haast, zijn onderzoekers nog druk bezig met het analyseren van de observaties en metingen die de sonde tijdens de scheervlucht langs Pluto heeft verzameld. “We zijn opgewonden over wat er voor New Horizons in het verschiet ligt, maar ook over wat we nog steeds ontdekken op basis van de gegevens die tijdens de scheervlucht langs Pluto zijn verzameld,” vertelt onderzoeker Alan Stern. New Horizons is al sinds juli 2014 bezig om al die informatie naar de aarde te sturen en binnenkort zal het laatste data-pakket op onze planeet arriveren.

Complex
Als we op basis van alle gegevens die New Horizons heeft verzameld, één conclusie moeten trekken, dan is het wel dat Pluto een stuk complexer is dan we op voorhand hadden verwacht. Zo complex dat het meer dan redelijk lijkt om nog eens een ruimteschip naar de dwergplaneet te sturen voor nadere verkenning.

.
Mogelijke wolken in de atmosfeer van Pluto. Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

Zo blijkt de atmosfeer van Pluto een stuk ingewikkelder te zijn dan gedacht. New Horizons onthulde dat de atmosfeer uit lagen bestaat en foto’s van de atmosfeer suggereren zelfs dat er in de atmosfeer wolken te vinden zijn. “Als er wolken zijn, betekent dat dat het weer op Pluto veel complexer is dan we dachten,” stelt Stern.

.
Landverschuivingen op Charon. Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

New Horizons heeft daarnaast aangetoond dat Pluto nog altijd – op verschillende manieren – geologisch actief is. Wat tot op heden nog niet op Pluto is waargenomen, zijn landverschuivingen. Verrassend genoeg heeft New Horizons die wel op Pluto’s grootste maan – Charon – gespot. “We hebben vergelijkbare landverschuivingen gezien op andere rotsachtige en ijzige planeten, zoals Mars en Saturnus’ maan Iapetus, maar dit zijn de eerste landverschuivingen die we op zo’n grote afstand van de zon, in de Kuipergordel waarnemen,” stelt onderzoeker Ross Beyer. “De grote vraag is: gaan we ze ook elders in de Kuipergordel aantreffen?”

(scientias.nl)

27-10-2016

Alle gegevens over Pluto zijn binnen



Artist’s impression van de ruimtesonde New Horizons tijdens zijn scheervlucht langs Pluto. (NASA/Johns Hopkins University Applied Physics Laboratory/Southwest Research Institute/Steve Gribben)

De NASA-ruimtemissie New Horizons heeft afgelopen dinsdag een belangrijke mijlpaal bereikt. Ook de laatste bitjes aan wetenschappelijke gegevens van de scheervlucht langs dwergplaneet Pluto en zijn manen, die in juli 2015 in de digitale recorders van de ruimtesonde werden opgeslagen, zijn veilig aangekomen op aarde.

Tijdens zijn ‘flyby’ heeft New Horizon nog geen acht gigabyte aan gegevens verzameld – een combinatie van beeldmateriaal en ‘gewone’ meetgegevens. Dat de overdracht van die (naar de huidige maatstaven) bescheiden hoeveelheid data zo lang heeft geduurd, heeft alles te maken met de enorme afstand die overbrugd moest worden: 5 miljard kilometer. Hierdoor konden per seconde niet veel meer dan 1000 bits naar de aarde worden overgeseind. Elk van die bitjes was ruim vijf uur onderweg.

Het gaat nog een hele tijd duren voordat alle gegevens zijn verwerkt. Maar ondertussen bereidt het New Horizons-team zich al voor op het vervolg: het onderzoek van 2014 MU69, een kleine soortgenoot van Pluto die op 1 januari 2019 wordt bereikt. In voorbereiding daarop zullen, na nog eens goed te hebben gecontroleerd of ook echt alle gegevens over Pluto zijn aangekomen, de datarecorders van de ruimtesonde worden gewist. (EE)

(allesoversterrenkunde)