Latijn voor Dummies

Latijn voor Dummies

Wat de fuck is dit?
Zoals de TT al zegt, dit is Latijn voor Dummies.

Maar waarom?
Verveling slaat toe, en opeens weet je het: je gaat je liefde voor de mooiste taal ter wereld delen met de FOK!kers.

Waarom zou ook maar enige FOK!ker Latijn willen leren?
Naast dat het nog steeds de mooiste taal ter wereld is, is het dé taal om te leren.
De investering is relatief klein: woordjes zijn niet bijster moeilijk, omdat veel daarvan nog steeds gebruikt worden in het Nederlands en in andere talen. Mij is verteld dat FOK! bevolkt wordt door autisten, en Latijn is een uiterst logische en gestructureerde taal. A match made in heaven.
De beloning is daarentegen enorm: het spreken van Latijn geeft een mens een zekere status. Het opent de deuren naar andere Romaanse talen, die veel makkelijker te leren worden. Er gaat een wereld voor je open.

Oké, ik ben verkocht. En nu?
Nu zal ik eens in de zoveel dagen een korte les Latijn in dit topic posten. We gaan beginnen bij de basics, en werken ons langzaam omhoog. Ik zal proberen er een dagelijks ritueel van te maken, maar je weet nooit of ik me nog ooit moet blootstellen aan de wrede buitenwereld.

Wat moet ik daarvoor precies doen?
Je moet niks. Maar het minimum is toch wel om de posts even door te lezen. Er zullen korte oefeningetjes bij staan, die je kunt maken. En het is voor iedereen leuker als je ook de nodige feedback geeft. Wat bevalt je, wat vind je te moeilijk, wat is te makkelijk, et cetera.
Hulp vragen mag natuurlijk altijd! Ik kan waarschijnlijk niet op alles antwoorden, maar ik zal ook niet de enige hier zijn met verstand van Latijn.

Hé pipo, iam Latine loquor!
Ser_Ciappelletto suis amicis Romanis salutem dicit! Jullie hulp is zeer welkom! Egotripperij is natuurlijk fijn, maar het is des te leuker als we samen iets neerzetten. Vele hoofden weten meer dan één. Als je een les (of meerdere lessen) wilt schrijven, neem dan gerust contact op. Als de latinisten onder ons enthousiasme tonen, is het voor de leken aantrekkelijker om mee te doen.

Les 1 – Rijtjes!
Omdat dit de eerste les is, zal ik nog een en ander uitleggen. Dit zal in cursief staan. Aangezien ik graag praat, zal het in de volgende lessen ook nog wel eens voorkomen.

Grammatica
Het Latijn kent vijf naamvallen. Deze staan opgesomd in het volgende overzichtje. Vrees niet als je het niet allemaal in één keer kunt onthouden: we gaan ze één voor één behandelen. Dit overzichtje is er alleen om een en ander te illustreren.
Het is niet compleet: er missen nog twee rijtjes, maar die zijn zodanig zeldzaam dat we deze voor het gemak in een latere les zullen bespreken.



Allereerst de stam: deze is belangrijk, omdat daarop de woorden gevormd worden. Voor de stam wordt gewoonlijk uitgegaan van de ablativus. Je vindt de stam door de -a, -o, of -e weg te halen. Vandaar dat we spreken van de a-verbuiging, de o-verbuiging en de gemengde verbuiging (deze kan zowel een -e als, in een kleine minderheid van de gevallen, een -i krijgen).
Bij de meeste woorden kan het ook door de uitgang van de genitief weg te halen (-ae, -i of -is). Daarom wordt bij woorden van de gemengde verbuiging in woordenboeken en -lijsten gewoonlijk de genitivus ook gegeven, zodat de stam bekend is.



Er is alleen een klein probleempje: de ablativus is niet de vorm die in het woordenboek staat. Dat is de nominativus. Voor de a- en o-verbuiging is dit geen probleem, want de stam is ook te vinden door de -a, -us of -um te verwijderen. Maar bij de gemengde verbuiging is dit niet het geval. Wat kun je doen? Blokken.
Er is wel een kleine tip, maar die is weinig officieel en regelmatig. Wellicht dat we die in een latere les bespreken.

Dat is genoeg over de stam. Nu gaan we een ander aspect bespreken: het geslacht van de woorden. De a-verbuiging is eenvoudig: die woorden zijn vrijwel altijd vrouwelijk. Maar owel binnen de o-verbuiging als binnen de gemengde verbuiging wordt onderscheid gemaakt tussen geslachtelijke en ongeslachtelijke woorden. Binnen de o-verbuiging zijn vrijwel alle woorden -us mannelijk, en die op -um onzijdig. Binnen de gemengde verbuiging zijn de woorden uit de eerste rij mannelijk of vrouwelijk, en die in de tweede rij onzijdig.



Bij de o-verbuiging kun je dus weten of het mannelijk of onzijdig is, maar bij de gemengde verbuiging niet. Dat is opnieuw alleen op te lossen door te blokken. Wel kun je er vanuit gaan dat woorden die staan voor mensen, niet onzijdig zijn.

Woordjes
Ja, ook woordjes leren hoort erbij. Maar om het niet te moeilijk te maken, zal ik per les slechts enkele woordjes geven, en zeker in het begin zal ik woordjes geven die makkelijk te onthouden zijn door hun verwanten in moderne talen. Dat zal in het volgende formaat gaan: Latijns woord, (geslacht, bij gemengde verbuiging) – Nederlandse vertaling (moderne verwant).

Vita - leven (It. vita, Sp. vida)
Deus - god (Eng. deity,)
Forum - marktplaats (Ned. forum)
Rex, regis (m) - koning (Eng. regal, Ned. regeren)
Ius, iuris (n) - recht (Ned. justitie, jury)

Goed, nu we alle saaie randzaken uit de weg hebben, gaan we de volgende les de eerste stappen zetten op de weg naar het spreken van Latijn. Tot dan!

[ Bericht 0% gewijzigd door Ser_Ciappelletto op 01-10-2012 22:47:42 ]

De eerste les is overigens de saaiste. Droge theoretische kost. Maar hopelijk zal het helpen om de rest des te sneller op te pikken.

quote:

Op maandag 1 oktober 2012 22:53 schreef stoereboii het volgende:
Vijf naamvallen? En de vocatief dan?

Die heb ik eigenlijk achterwege gelaten om het niet te moeilijk te maken, net als de rijtjes van "res" en "domus". In de volgende les staan ook dingen die niet volledig correct zijn, om het simpel te houden.

quote:

Op maandag 1 oktober 2012 23:03 schreef stoereboii het volgende:

[..]

Ja snap ik wel. Het is niet de bedoeling dat iedereen et gaat spreken maar meer om verbanden te leggen
Wat ben jij dan? (oud) leerkracht?

Nee, gewoon een student.

En het is meer dat de meesten toch niet de tijd of energie hebben om het perfect te leren, dus daarom houd ik het liever bij de grote lijnen. Mocht het topic aanslaan en lang genoeg doorgaan, dan kunnen we altijd overwegen om meer in detail te treden.