abonnement bol.com Unibet Coolblue
pi_116449741
Centraal Exo-Planeten Topic



Welkom! Volg hier het nieuws over verre planeten buiten ons zonnestelsel
Ga mee op een reis vol avontuur en verwondering!

Vorige delen:
Astronomen ontdekken bewoonbare planeet
[CENTRAAL] Exo-Planeten Topic

Gerelateerde topics:
Het Astronomie Topic
MARS - De Missies!
Astronomie in de Achtertuin

We gaan verder met het laatste artikel uit het vorige topic

05-09-2012

Hoe ontstaat een planeet?



Wetenschappers leren steeds meer over het ontstaan van planeten. Maar hoe ontstaat een planeet nu eigenlijk? En is het mogelijk om de geboorte van een planeet te voorspellen?

Planetaire wetenschappers van de universiteit van Texas ontwikkelden een nieuw hulpmiddel om inzage te krijgen in het planeetvormingsproces: gesimuleerde modellen van hoe planeten ontstaan. Dankzij deze gesimuleerde modellen is het theoretisch mogelijk om te voorspellen waar planeten worden geboren.

Hoe ontstaat een planeet?
De meeste planeten ontstaan wanneer een moleculaire wolk instort, waardoor een jonge ster ontstaat. Een deel van het stof en gas dat overblijft vormt een schijf rondom de ster. De miljoenen jaren daarna botsen de deeltjes in de schijf, waardoor deze deeltjes samenklonteren tot steeds grotere objecten. Uiteindelijk ontstaan er planeten, zoals de aarde, Jupiter en Mars.

“Iedere jonge ster is omringd door een frisbee van gas en stof”, vertelt Sally Dodson-Robinson van de universiteit van Texas. “Dat is de omgeving waar planeten vormen. We willen weten welke factoren ervoor zorgen dat planeten ontstaan en welke factoren een negatieve invloed hebben op dit proces. Het is dus heel belangrijk om goede modellen te hebben hoe planeten ontstaan.”

Ingewikkeld proces
Dit is ingewikkelder dan gedacht. Het planeetvormingsproces wordt beïnvloed door allerlei factoren, zoals temperatuur en turbulentie. Is een omgeving te turbulent, dan klonteren deeltjes niet samen. Een andere belangrijke factor is de ‘ijslijn’. “Ijs is een goed ingrediënt voor grote planeten, zoals Jupiter”, legt onderzoeker Dodson-Robinson uit. “Ijs is niet nodig om kleine aardachtige planeten te vormen. Onze simulaties vertellen ons waar kleine planeten ontstaan en waar gasplaneten ontstaan.”

Wetenschappers dachten altijd dat de stofschijf rondom een ster afkoelt wanneer de schijf groter wordt. Hierdoor komt de ijslijn dichter bij de ster te liggen. Het model laat juist het tegenovergestelde zien. De schijf wordt steeds warmer, waardoor de ijslijn steeds verder van de moederster ligt.

3D-simulaties
De Amerikaanse wetenschappers gebruiken de Ranger-supercomputer om 3D-modellen te maken van gegevens. Dodson-Robinson: “Dankzij deze 3D-renderingen weten we hoe een schijf er echt uitziet, alsof we er als ware overheen vliegen. Het is een uitdaging om deze renderingen te maken. Vertellen we nog wel het hele verhaal als we bepaalde gegevens uit de modellen filteren?”

Zusje van de aarde
Anno 2012 zijn er 2.400 (kandidaat-)exoplaneten ontdekt. Het bewijs dat planeten geen unieke objecten in het heelal zijn. Wetenschappers zijn nu op zoek naar dat ene broertje of zusje van de aarde. Misschien kan de geboorte van deze tweeling wel voorspeld worden aan de hand van dit nieuwe model?


(scientias.nl)

[ Bericht 2% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 06-09-2012 09:47:53 ]
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_116633797
10-09-2012

Mogelijk meer ‘leefbare’ exoplaneten in het heelal dan gedacht



Hoeveel broeiplaatsen voor leven zijn er in het heelal? In traditionele modellen gaan wetenschappers uit van de Goldilocks zone rondom een ster. Op planeten in de Goldilocks zone is het warm genoeg dat ijs smelt, maar is het niet te warm dat water verdampt. De aarde bevindt zich in de Goldilocks zone van de zon. Maar is de Goldilocks zone wel altijd toepasbaar? Nee, zeggen wetenschappers van de universiteit van Aberdeen. Ook buiten de Goldilocks zone is leven mogelijk.

Een nieuw wetenschappelijk model van de Schotse wetenschappers houdt niet enkel en alleen rekening met de Goldilocks zone, maar kijkt ook naar andere factoren. Hierdoor worden de kansen vergroot dat een ander planetenstelsel een ‘leefbare’ planeet huisvest.

Ondergronds leven
Het nieuwe model kijkt ook naar (microscopisch) leven onder het oppervlak. “En we weten dat de helft van al het leven op aarde niet op het oppervlak leeft, maar juist onder het oppervlak”, vertelt onderzoeker Sean McMahon van de universiteit van Aberdeen.

Te koud?
Op plekken waar de zon niet veel warmte brengt, kan er toch voldoende warmte zijn om microscopisch leven te huisvesten. De temperatuur van de korst van een planeet neemt namelijk toe naarmate iemand dichter bij de kern komt. Een exoplaneet kan op het oppervlak te koud zijn voor (microscopisch) leven, maar kan ondergronds een broedplaats van leven zijn.

“Ons model berekent de Goldilocks zone door rekening te houden met ondergronds water”, vervolgt McMahon. “Hierdoor laat ons model zien dat leven wijdverspreider is dan gedacht.”

(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_116808370
14-09-2012

Planeten ontdekt bij sterren in sterrenhoop



Astronomen hebben, voor het eerst, planeten ontdekt die rond zonachtige sterren in een sterrenhoop draaien. Dat bewijst dat planeten zelfs in een 'drukke' stellaire omgeving kunnen ontstaan (Astrophysical Journal Letters, 14 september).

De ontdekte planeten zijn zogeheten hete Jupiters: grote gasplaneten die in een krappe baan om hun moederster draaien. De twee sterren in kwestie maken deel uit van de jonge sterrenhoop M44, die ook wel Praesepe of de Kribbe wordt genoemd. M44 is een open sterrenhoop die uit ongeveer duizend sterren bestaat die vrijwel gelijktijdig uit één en dezelfde gaswolk zijn geboren.

De sterren van M44 bevatten relatief veel elementen zwaarder de helium - meer dan onze zon bijvoorbeeld. Dat maakt het waarschijnlijk dat rond meer sterren van deze sterrenhoop planeten cirkelen. Uit eerder onderzoek is namelijk gebleken dat zware elementen zoals silicium en ijzer als een soort 'planetaire kunstmest' fungeren: hoe meer zware elementen, hoe rijker de oogst aan zware gasplaneten.

© Eddy Echternach (www.astronieuws.nl)

(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_116858536
Ik zat vandaag weer eens wat over het heelal te lezen. Ik ben geen kenner, lees soms puur wat dingen uit interesse. En nu kwam de volgende vraag in me op waar vast al wel een antwoord op bestaat, dus bij deze:

Er wordt gesteld dat er een grens aan het heelal zit en het heelal steeds verder groeit.
Kan het niet zo zijn dat er helemaal geen grens is, maar het heelal oneindig groot is en de 'grens' die wij constateren enkel bestaat doordat het licht van verder weg nog niet de tijd heeft gehad om ons te bereiken? Dat verklaart dan ook direct de groei: licht van steeds verder weg bereikt ons, waardoor het heelal lijkt te groeien, in werkelijkheid wordt er echter enkel steeds meer zichtbaar/meetbaar voor ons.

Bestaande informatie hierover wordt op prijs gesteld. :)
Religion taking credit for morality and ethics is like Justin Bieber taking credit for the creation of music.
pi_116867158
@ UltraR
Ik ben zelf ook geen expert, maar waar jij het over hebt is de universum wat wij kunnen zien, wij kunnen 13.7 miljard lichtjaar om ons heen kijken, dus vanaf de big bang, alles daarachter kunnen wij niet zien omdat er simpelweg niet genoeg tijd is voor dat licht om ons te bereiken.
Hoe weten wetenschappers dat er toch meer is dan wat wij kunnen zien? Dit heeft te maken met de wet van hubble die stelt dat hoe verder een object van ons afstaat, hoe meer ruimte tussen de 2 objecten, hoe meer uitdijing, hoe sneller het object van ons af beweegt. Het object beweegt niet zelf, maar de ruimte tussen de 2 objecten wordt groter.
Wetenschappers zijn door deze wet erachter gekomen dat objecten die het verst van ons af staan sneller dan het licht van ons afbewegen, wat verklaart waarom het universum groter is dan 13.7 miljard lichtjaar.
Over de grootte van het universum zijn verschillende theorieën. Er wordt gesteld dat er meerdere universa zijn of dat het universum oneindig is. Er wordt ook gesteld dat het universum wel eindig is, met een grootte van zo'n 156 miljard lichtjaar.
We zullen nooit de gebieden achter de 'lichtgrens' zien, want de ruimte tussen ons en die objecten dijt sneller uit dan de lichtsnelheid, m.a.w. het licht zal ons nooit kunnen bereiken.

Ik heb het zo beknopt mogelijk opgeschreven, maar hier kun je echt bladzijdes vol over lullen. Hopelijk heb je hier wat aan. :)
pi_116879835
quote:
0s.gif Op zondag 16 september 2012 19:09 schreef UltraR het volgende:
Ik zat vandaag weer eens wat over het heelal te lezen. Ik ben geen kenner, lees soms puur wat dingen uit interesse. En nu kwam de volgende vraag in me op waar vast al wel een antwoord op bestaat, dus bij deze:

Er wordt gesteld dat er een grens aan het heelal zit en het heelal steeds verder groeit.
Kan het niet zo zijn dat er helemaal geen grens is, maar het heelal oneindig groot is en de 'grens' die wij constateren enkel bestaat doordat het licht van verder weg nog niet de tijd heeft gehad om ons te bereiken? Dat verklaart dan ook direct de groei: licht van steeds verder weg bereikt ons, waardoor het heelal lijkt te groeien, in werkelijkheid wordt er echter enkel steeds meer zichtbaar/meetbaar voor ons.

Bestaande informatie hierover wordt op prijs gesteld. :)
Deze docu heb ik vorige week gezien en kan ik je aanraden, gaat in op je vragen.
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_117880050
‘Rotsachtige’ superaarde blijkt diamantplaneet te zijn

Nieuw onderzoek heeft uitgewezen dat een verre rotsachtige super-aarde eigenlijk een diamantplaneet is. Het is voor het eerst dat een rotswereld met een fundamenteel andere samenstelling dan de aarde is gevonden. Het oppervlak van de planeet is vermoedelijk bedekt met grafiet en diamant in plaats van graniet en water.

De planeet in kwestie, 55 Cancri e, is twee keer zo groot als de aarde en heeft een acht keer grotere massa, waardoor het tot de zogenaamde “super-aardes” wordt gerekend. De planeet behoort tot een stelsel van vijf planeten die draaien rond de zonachtige ster 55 Cancri, die zich op een afstand van 40 lichtjaar van de aarde bevindt, in de richting van het sterrenbeeld Kreeft.

De planeet draait razendsnel rondom zijn moederster: een jaar duurt er slechts 18 uur. Het is er dan ook bloedheet: de oppervlaktetemperatuur van de planeet schommelt rond de 2250 graden Celsius. Vorig jaar trok de planeet, gezien vanaf de aarde, voor zijn moederster langs. Dankzij deze overgang, of transit, kon voor het eerst de diameter van de planeet bepaald worden. In combinatie met de laatste schatting van diens massa, zijn astronomen in staat geweest om de chemische samenstelling van de planeet af te leiden. Hierbij heeft men een computermodel gebruikt, waarbij men alle mogelijke combinaties van elementen en ingrediënten heeft ingevoerd om tot de waargenomen diameter en massa te komen.

Bron: http://www.astroblogs.nl/(...)mantplaneet-te-zijn/
Herman Finkers... He buurman, ik hier ?
pi_118025853
Planeet ontdekt met vier zonnen!

Twee astronomen hebben een planeet ontdekt in een zeer exotische omgeving. De hemel van de planeet wordt namelijk verlicht door vier zonnen! De planeet bevindt zich op een afstand van 5000 lichtjaar en is ongeveer zes keer groter dan de aarde. De massa van de planeet is ongeveer 20 tot 50 aardmassa’s. Hoewel we niets weten van de samenstelling van de planeet, vermoeden astronomen dat het een Neptunus-achtige wereld moet zijn.

Zoals gezegd maakt de planeet deel uit van een opmerkelijk systeem. De planeet draait namelijk om een dubbelster, die op haar beurt weer een koppel vormt met een tweede dubbelster. Het is moeilijk voor te stellen hoe het is om niet één, niet twee, maar viér zonnen aan de hemel te hebben. Het is nog moeilijker voor te stellen hoe een planeet in zo’n chaotische omgeving kan ontstaan.

Planeten in meervoudige stersystemen zijn zeldzaam. We kennen slechts zes planeten die rond een dubbelster draaien. De nieuw ontdekte planeet is de eerste die deel uitmaakt van een systeem van meer dan twee sterren. De planeet is ontdekt door twee amateurs, die gebruik gemaakt hebben van de website planethunters.org. Hiermee kunnen bezoekers gegevens van sterren analyseren, waarbij het de bedoeling is om periodieke helderheidsveranderingen te spotten. Zo’n verandering wordt veroorzaakt door een planeet die een deel van het sterlicht “blokkeert” door middel van een overgang of transit. De naam van de planeet is PH1: de letters vormen de initialen van de website, en het is de eerste planeet die op deze manier ontdekt is.

De ontdekking van de planeet heeft implicaties voor de heersende modellen van planeetvorming. In een omgeving met vier sterren is een planeetvormende schijf bijzonder instabiel. Dat betekent dat de planeet alleen kan zijn ontstaan in de binnendelen van zo’n schijf. Nu worden gasplaneten niet geacht om hier te kunnen ontstaan. PH1 zadelt de astronomie dan ook met een enigma op.

Planethunters.org is in 2010 opgericht en maakt gebruikt van gegevens die zijn verzameld door de Amerikaanse ruimtetelescoop én planeetspeurder Kepler. Bezoekers van Planet Hunters krijgen willekeurig toegewezen gegevens van Kepler voorgeschoteld, waarna ze kunnen aangeven of het licht van één van Keplers doelsterren kenmerken laat zien van een planeetovergang. Sinds december 2010 hebben meer dan 170.000 mensen meegewerkt aan het project.

Bron: http://www.astroblogs.nl/(...)vier-zonnen-ontdekt/
Herman Finkers... He buurman, ik hier ?
pi_118071026
16-10-2012

Uniek zonnestelsel ontdekt: 5 exoplaneten vlakbij ster



De jacht op planeten buiten ons zonnestelsel heeft opnieuw een verrassende vondst opgeleverd. Zo werd een stelsel met het meeste aantal exoplaneten ooit aangetroffen, die bovendien min of meer op elkaar gepakt, zeer dicht rond hun ster draaien. Dat heeft de gezaghebbende website space.com gemeld.

Onderzoekers rond wetenschapper Darin Ragozzine van de Universiteit van Florida in Gainesville loerden met de Kepler-ruimtetelescoop naar ster KOI-500 die zich op ongeveer 1.100 lichtjaar van ons bevindt in het sterrenbeeld Harp. De ster heeft ongeveer de massa van onze Zon, maar slechts drie kwart van de diameter van onze ster, terwijl ze slechts zowat een miljard jaar oud is.

Dichtst bevolkt
Rond KOI-500 wentelen minstens vijf planeten in een gebied dat 150 keer kleiner is dan de baan van de Aarde rondom de Zon. De planeten hebben bijgevolg respectievelijk maar 1 / 3,1 / 4,6 / 7,1 en 9,5 dagen nodig voor een omwenteling.

Die nabijheid maakt ze te heet om daar te zijn ontstaan. Ze zijn wellicht vanuit verspreide slagorde, door gravitationele interactie tussen hen en de protoplanetaire schijf van stof en gas, inwaarts gemigreerd.

De hemellichamen bevinden zich zo dicht bij elkaar dat hun onderlinge gravitatie hun banen beïnvloedt, alhoewel die globaal gezien stabiel zijn. Risico op botsingen of elkaar wegkegelen van de ster zit er niet in. Nog eigenaardig is dat de vier buitenste planeten in een nooit geziene gesynchroniseerde baan draaien: om de 191 dagen komen zij tot de gelijkaardige orbitale configuratie terug.

(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_118071357
16-10-2012

Exoplaneet ontdekt in achtertuin van ons zonnestelsel



Wetenschappers hebben in het stellaire systeem dat het dichtst bij ons zonnestelsel staat een planeet ontdekt. De planeet is qua grootte vergelijkbaar met de aarde en gaat de boeken in als de exoplaneet die het dichtst bij de aarde staat.

Ook is het de lichtste exoplaneet die ooit rondom een zonachtige ster is aangetroffen. Dat meldt ESO. Astronomen deden de ontdekking met behulp van het HARPS-instrument, dat zich op een telescoop in Chili bevindt.

Alfa Centauri
Het draait allemaal om het systeem Alfa Centauri. Het is het stellaire systeem dat het dichtst bij ons zonnestelsel staat: op een afstand van zo’n 4,3 lichtjaar. Het systeem bestaat uit drie sterren. Astronomen vermoeden al langer dat zich hier ook ergens een planeet moest bevinden, maar dat kon maar niet bewezen worden. Tot nu.

Klein effect
“Onze waarnemingen met het HARPS-instrument, die zich over meer dan vier jaar uitstrekken, hebben een klein, maar echt signaal opgeleverd van een planeet die elke 3,2 dagen een rondje om Alfa Centauri B volbrengt,” vertelt onderzoeker Xavier Dumusque. De onderzoekers ontdekten de planeet door schommelingen in de beweging van één van de ster in het systeem op te merken: de ster Alfa Centauri B. Deze ster ‘schommelt’ doordat de planeet eraan trekt. Het effect is maar klein en dus viel het niet mee om het schommelen (en dus indirect ook de planeet) waar te nemen. “Het is een buitengewone ontdekking die het uiterste van onze techniek heeft gevergd.”

Twee sterren
De planeet draait op een afstand van zo’n zes miljoen kilometer van de ster Alfa Centauri B. “Zijn omloopbaan ligt heel dicht bij zijn ster, waardoor het er veel te heet is voor leven zoals wij dat kennen,” vertelt onderzoeker Stéphane Udry. De andere ster – Alfa Centauri A – staat honderden keren verder weg. Toch is de ster vanaf de planeet wel te zien.

De vondst is om meerdere redenen bijzonder. Zo is het voor het eerst dat een planeet met een vergelijkbare massa als de aarde bij een zonachtige ster wordt ontdekt. Bovendien is het dichtstbijzijnde exoplaneet. En wellicht heeft Alfa Centauri nog meer geheimen voor ons petto. Onderzoekers sluiten namelijk niet uit dat er nog meer planeten om de ster cirkelen.

(scientias.nl)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
  Moderator woensdag 17 oktober 2012 @ 11:02:47 #11
8781 crew  Frutsel
pi_118073859
Is het niet raar dat we nu pas een planeet ontdekken in het sterrenstelsel dat het dichtst bij ons staat? Waarom is die niet eerder ontdekt ? Ze hadden wel het vermoeden, maar toch zijn ze elders veel verder weg eerder ontdekt?

Ben benieuwd of ze er daar nog meer ontdekken en ook eentje in de 'leefbare' zone O+

Sid Meiers Alpha Centauri wordt bijna werkelijkheid, ik meld me vast aan om te gaan Terraformen.
pi_118079959
quote:
0s.gif Op woensdag 17 oktober 2012 11:02 schreef Frutsel het volgende:
Is het niet raar dat we nu pas een planeet ontdekken in het sterrenstelsel dat het dichtst bij ons staat? Waarom is die niet eerder ontdekt ? Ze hadden wel het vermoeden, maar toch zijn ze elders veel verder weg eerder ontdekt?

Ben benieuwd of ze er daar nog meer ontdekken en ook eentje in de 'leefbare' zone O+

Sid Meiers Alpha Centauri wordt bijna werkelijkheid, ik meld me vast aan om te gaan Terraformen.
Het is wel dichtbij.. Maar dat is relatief... Om er te komen met de huidige technologie doe je er 40.000 jaar over (wel bemand). Onbemand zou binnen 100 jaar kunnen.
Herman Finkers... He buurman, ik hier ?
  Moderator woensdag 17 oktober 2012 @ 14:00:39 #13
8781 crew  Frutsel
pi_118080406
quote:
1s.gif Op woensdag 17 oktober 2012 13:49 schreef humorduck28 het volgende:

[..]

Het is wel dichtbij.. Maar dat is relatief... Om er te komen met de huidige technologie doe je er 40.000 jaar over (wel bemand). Onbemand zou binnen 100 jaar kunnen.
Ja dat klopt, maar die exoplaneet die onlangs is ontdekt, Gliese nogwat, staat toch veel verder weg? Waarom hebben ze niet eerder rondom Alfa Centauri gezocht of waarom was dat moeilijker daar wat te vinden?

Is dat bijvoorbeeld vanwege de 'korte' afstand en dus de felheid van de ster waardoor dat lastiger op te merken is? :@
pi_118094917
quote:
0s.gif Op woensdag 17 oktober 2012 14:00 schreef Frutsel het volgende:

[..]

Ja dat klopt, maar die exoplaneet die onlangs is ontdekt, Gliese nogwat, staat toch veel verder weg? Waarom hebben ze niet eerder rondom Alfa Centauri gezocht of waarom was dat moeilijker daar wat te vinden?

Is dat bijvoorbeeld vanwege de 'korte' afstand en dus de felheid van de ster waardoor dat lastiger op te merken is? :@
" De onderzoekers ontdekten de planeet door schommelingen in de beweging van één van de ster in het systeem op te merken: de ster Alfa Centauri B. Deze ster ‘schommelt’ doordat de planeet eraan trekt. Het effect is maar klein en dus viel het niet mee om het schommelen (en dus indirect ook de planeet) waar te nemen. “Het is een buitengewone ontdekking die het uiterste van onze techniek heeft gevergd.”

bovenstaande lezend denk ik dus datgene wat jij ook typt, dat de planeet 'te dicht bij bij zijn zon' staat om het te ontdekken, wat nu wel gelukt is.
Herman Finkers... He buurman, ik hier ?
pi_118201365
19-10-2012

Nieuwe ESA-satelliet gaat jagen op 'superaardes



Het Europese ruimteagentschap ESA wil in 2017 een kleine satelliet lanceren die specifiek naar 'superaardes' gaat zoeken – planeten bij andere sterren die een slag groter zijn dan onze planeet. De satelliet zal daarbij gebruik maken van dezelfde methode waarmee ook de succesvolle NASA-satelliet exoplaneten opspoort: het meten van de kleine helderheidsdipjes die optreden als een planeet voor zijn ster langs trekt.

De nieuwe satelliet heeft de naam Cheops gekregen, een afkorting die staat voor 'CHaracterising ExOPlanets Satellite'. Anders dan Kepler zal hij niet grote aantallen sterren in de gaten houden, om compleet nieuwe planetenstelsels op te sporen. Cheops wordt gericht op nabije, heldere sterren waarbij eerder al (grotere) planeten zijn ontdekt. De verwachting is dat bij deze sterren ook kleinere planeten te vinden zullen zijn. (EE)

(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_118990049
08-11-2012

Astronomen ontdekken mogelijke levensvatbare 'super-Aarde'


© ap.

Een internationaal team van astronomen heeft aanwijzingen gevonden van het bestaan van een mogelijk levensvatbare 'super-Aarde' in de buurt van ons zonnestelsel. Dat schrijven wetenschappers in het vakblad Astronomy & Astrophysics. Tekenen van leven hebben ze niet gevonden.

Een team rond Mikko Tuomi van de Universiteit van Hertfordshire in Hatfield (GB) en Guillem Anglada-Escudé van de Universiteit Göttingen herbestudeerden waarnemingen van de rode dwergster HD 40307 in het sterrenbeeld Pictor op 42 lichtjaar van ons. In 2008 waren daar al drie planeten ontdekt die alle in de klasse van de 'super-Aardes' vallen.

Daarmee doelen astronomen op planeten die meer massa dan onze Aarde hebben, maar minder dan de lichtste gasplaneet in ons zonnestelsel, Uranus. Het hoeft daarbij niet noodzakelijk om gesteenteplaneten zoals de onze gaan.

Het team stootte nu op sporen van drie tot nu toe onbekende exoplaneten. Indien verdere waarnemingen bevestigen, dan zou de buitenste de ster in de zogenaamde levensvatbare zone omcirkelen. Daar zouden er gematigde temperaturen zijn en vloeibaar water mogelijk zijn. Of het hemellichaam een atmosfeer heeft moet nog blijken.

De mogelijk levensvatbare planeet weegt zeven keer zoveel als de onze. De afstand tot de ster is ongeveer dezelfde als die van de Aarde tot de Zon.

(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_119114466
09-11-2012

Meerdere planeten in protoplanetaire schijf


Artistieke weergave van de schijf met daarin meerdere planeten. NAOJ

Door de Japanse SUBARA-telescoop te richten op een schijf van gruis en stof rond de jonge ster PDS 70, denken astronomen dat ze aanwijzingen hebben gevonden voor meerdere planeten die rondom deze ster draaien. De stofschijf heeft namelijk een anders niet te verklaren groot gat.

Volgens gangbare theorieën ontstaan planetenstelsels zoals ons eigen zonnestelsel uit grote, platte stofwolken die om jonge sterren draaien. Door de zwaartekracht kunnen delen van deze stofwolk over de loop van miljoenen jaren samenklonteren tot planeten.

Het was juist zo’n jonge stofschijf die astonomen van het Nationale Astronomische Observatorium van Japan en de Princeton-universiteit wilden waarnemen. Bij de 10 miljoen jaar jonge ster PDS 70 – een zonachtige ster op een afstand van ongeveer 460 lichtjaar – zagen ze tot hun verrassing een stofschijf met een enorm gat.

Volgens de astronomen is dit enkel te verklaren als er op die plek al meerdere planeten zijn samengeklonterd uit de schijf. Zij zouden het aanwezige stof en gruis met hun zwaartekracht netjes hebben opgeveegd. Geen enkele planeet, hoe zwaar ook, zou in haar eentje in staat zijn zo veel materie naar zich toe te trekken.

Momenteel proberen de astronomen met nieuwe waarnemingen meer details van de schijf waar te nemen. Een hele klus, want sterren overschijnen de objecten in hun directe omging doorgaans compleet. Om dit probleem te overkomen werd HiCIAO ontwikkeld, een apparaat dat sinds 2009 op de SUBARU-telescoop is gemonteerd en foto’s met een extra hoog contrast kan schieten van protoplanetaire schijven. (Roel van der Heijden)

(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_119228672
14-11-2012

Astronomen vinden verdwaalde exoplaneet


© afp.

Met de VLT-telescoop van de ESO en de Canada-France-Hawaii Telescope hebben astronomen een hemellichaam ontdekt dat zeer waarschijnlijk een planeet is die zonder moederster door de ruimte zwerft, zo heeft de Europese Zuidelijke Sterrenwacht woensdag gemeld. Het gaat om de "spannendste" solitaire planeetkandidaat tot nu toe. Met een afstand van ongeveer honderd lichtjaar staat ze betrekkelijk dichtbij. Doordat er in haar omgeving geen heldere ster te bekennen is, heeft het onderzoeksteam haar atmosfeer nauwkeurig kunnen onderzoeken.

Solitaire planeten zijn hemellichamen met de massa van een planeet die zonder moederster door de ruimte zwerven. Er zijn al verschillende potentiële voorbeelden van zulke objecten ontdekt. Maar omdat hun leeftijden niet bekend zijn, weten astronomen niet zeker of het daarbij om planeten gaat of om bruine dwergen. Deze laatste zijn "mislukte sterren", die niet genoeg massa hebben om de reacties op te wekken die hen laten stralen.

Maar nu hebben astronomen een object met de welluidende naam CFBDSIR2149 ontdekt. Het lijkt bij een nabije stroom van jonge sterren te horen die bekendstaat als de bewegende sterrenhoop AB Doradus. De onderzoekers deden de vondst bij het loeren met de Canada-France-Hawaii Telescope, en gebruikten de kracht van de VLT om zijn eigenschappen te bestuderen.

De bewegende sterrenhoop AB Doradus is de meest nabije in zijn soort. Zijn sterren bewegen gezamenlijk door de ruimte en zijn vermoedelijk gelijktijdig ontstaan. Als het nu ontdekte object inderdaad bij deze groep hoort - en dus jong is - is daaruit veel af te leiden over zijn temperatuur, zijn massa en de samenstelling van zijn atmosfeer. Wel bestaat er een kleine kans dat zijn connectie met de bewegende sterrenhoop op toeval berust, waarschuwt de ESO.

Primeur
De connectie met de bewegende sterrenhoop is de cruciale aanwijzing die astronomen in staat stelt om de leeftijd van het pas ontdekte object te bepalen. Het is voor het eerst dat een object van planetaire massa in een sterrenhoop van dit type is ontdekt, en dat maakt het tot de meest interessante solitaire planeetkandidaat tot nu toe.

Dingen als CFBDSIR2149 kunnen zijn ontstaan als normale planeten, die later uit hun planetenstelsel zijn geschopt, maar ook als kleine sterren of bruine dwergen. Maar of het nu planeten zonder moederster zijn of de kleinst mogelijke sterren, het zijn hoe dan ook intrigerende objecten, beklemtoont de Europese Zuidelijke Sterrenwacht.

Belangrijke vondst
"Deze objecten zijn belangrijk, want ze kunnen ons ofwel helpen begrijpen hoe planeten uit hun planetenstelsels kunnen worden verstoten, of hoe zeer lichte objecten uit het stervormingsproces kunnen voortkomen", zegt Philippe Delorme van de Universiteit van Grenoble en hoofdauteur van het onderzoek. "Als dit kleine object een planeet is die door zijn oorspronkelijke stelsel is verstoten, roept dat het frappante beeld op van verweesde werelden die door de lege ruimte zwerven".

Zulke verdwaalde werelden zouden talrijk kunnen zijn - misschien zelfs zo talrijk als normale sterren.

(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_119228694
14-11-2012

Missie 'planetenjager' krijgt vervolg


NASA-satelliet Kepler in actie. NASA/JPL-Caltech

NASA-satelliet Kepler, die naar planeten bij andere sterren zoekt, heeft zijn drieënhalf jaar durende missie volbracht. Zijn eerste missie dan. Want de zoektocht is met nog eens maximaal vier jaar verlengd.

De afgelopen jaren zijn met Kepler meer dan 2300 planeetkandidaten opgespoord. Tot nu toe zijn meer dan honderd van die ontdekkingen bevestigd. De resultaten bevestigen het idee dat ons Melkwegstelsel wemelt van de planeten: rond zeker één op de drie sterren cirkelt minstens één planeet.

De verlenging van het Kepler-onderzoek heeft vooral tot doel om de ongeveer honderd detecties van planeetkandidaten ter grootte van de aarde te kunnen bevestigen. Ook hopen de onderzoekers meer planeten te ontdekken die zich in de 'leefbare zone' van hun ster bevinden – de gordel rond de ster waar gematigde temperaturen heersen en vloeibaar water op het planeetoppervlak kan bestaan.

Kepler spoort planeetkandidaten op door de helderheden van meer dan 150.000 sterren in de gaten houden. Steeds als er een planeet voor een ster langs beweegt, wordt een beetje sterlicht tegengehouden. Uit de regelmaat waarmee dat gebeurt, kan de afstand van de planeet tot zijn ster worden afgeleid. En de mate van helderheidsafname geeft een indicatie van de grootte van de planeet. (EE)

(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_119416292
19-11-2012

Astronomen zetten superplaneet op de foto


Infrarood-opname van exoplaneet Kappa Andromeda b. NAOJ / Subaru / J. Carson (College of Charleston) / T. Currie (University Toronto)

Het is astronomen van onder andere het Duitse Max-Planck-Institut für Astronomie gelukt een enorme exoplaneet te fotograferen. De planeet is bijna dertien keer zwaarder dan de zwaarste planeet in ons eigen zonnestelsel, Jupiter.

De planeet, Kappa Andromeda b, draait in een ruime baan om de jonge ster Kappa Andromeda heen, die 2,5 keer zo zwaar is als de zon en op ongeveer 170 lichtjaar van de aarde staat. De directe waarneming van de planeet werd in het infrarode spectrum gedaan met de Japanse Subaru-telescoop op Hawaï.

Deze ontdekking is volgens de astronomen belangrijk voor ons begrip van planeetvorming rond zware sterren zoals Kappa Andromeda. Eén theorie stelde dat de grote hoeveelheid straling van zo’n ster de vorming van zware planeten onmogelijk zou maken. Kappa Andromeda b laat zien dat zoiets toch mogelijk is.

Het direct fotograferen van exoplaneten is een lastige klus voor astronomen. Om een lichtzwakke planeet zichtbaar te maken moet de grote hoeveelheid straling van de begeleidende ster geblokkeerd of weg gefilterd worden. Zo niet, dan overschijnt de ster alle objecten in haar directe omgeving. Vrijwel alle exoplaneten worden daarom gevonden via indirecte meetmethodes, waarbij bijvoorbeeld naar kleine variaties in de helderheid of het spectrum van de ster wordt gekeken. (Roel van der Heijden)

(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_119493880
20-11-2012

Leven rond afkoelende sterren lijkt onmogelijk


Impressie van een planeet bij een bruine dwergster. ESO

Astronomen ontdekken steeds meer planeten bij andere sterren. En zo af en toe zit daar ook een planeet bij die zich in de 'leefbare zone' van de ster bevindt – de gordel rond de ster waarbinnen de temperatuur op een planeetoppervlak gematigd genoeg is om water in vloeibare vorm te laten bestaan.

Volgens astronomen uit Duitsland en de VS zijn echter niet alle leefbare zones even geschikt voor de instandhouding van leven. Vooral die rond witte en bruine dwergsterren lijken nauwelijks leefbaar.

Witte dwergen zijn de hete kern van stervende sterren en bruine dwergen zijn koele 'mislukte' sterren – objecten die niet genoeg massa hebben om middels kernfusiereacties te stralen zoals onze zon. Theoretisch hebben ook zulke exotische sterren een leefbare zone. Maar ze hebben ook een andere eigenschap: ze koelen af.

Door die afkoeling schuift de leefbare zone steeds dichter naar de dwergster toe. Planeten die eerst binnen de leefbare zone lagen, worden dus al snel te koud. (EE)

(allesoversterrenkunde)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_119737540
28-11-2012

Bewolking op exoplaneten is herkenbaar aan 'regenboogeffect'


Impressie van een bewolkte exoplaneet. NOVA

Astronomen van de Universiteit van Amsterdam en ruimteonderzoeksinstituut SRON hebben berekend dat waterwolken op een exoplaneet ook zijn te herkennen wanneer de planeet slechts deels met wolken is bedekt, en zelfs als deze schuilgaan onder ijswolken. De waterwolken zijn te herkennen aan het 'regenboogsignaal'. Dit signaal bestaat uit weerkaatst sterlicht dat in één richting extra sterk is gepolariseerd (Astronomy & Astrophysics).

Een exoplaneet is een planeet die niet om onze zon, maar om een andere ster draait. De afstanden tot exoplaneten zijn zo groot dat we van verreweg de meeste alleen de grootte en de afstand tot hun ster kennen.

Om te bepalen hoe zo'n planeet eruitziet, kunnen astronomen de eigenschappen van het door hem weerkaatste sterlicht onderzoeken. Eén van deze eigenschappen is de polarisatie. In gepolariseerd licht hebben de lichtgolven een voorkeursrichting. De waterdruppels in wolken verstrooien het licht alle kanten op, maar als een exoplaneet zich in bepaalde punten van zijn baan bevindt, gebeurt die verstrooiing vooral onder een hoek van ongeveer 140 graden.

Ook wanneer de zon door een regenbui schijnt, en er een regenboog ontstaat, wordt het licht op deze manier gepolariseerd. Als je door een polarisatiefilter naar de regenboog kijkt en het filter draait, zie je de helderheid van de regenboog veranderen. Dan blijkt dat de helderheid van de regenboog onder één bepaalde hoek het grootst is.

Er was al eerder geopperd dat je waterwolken op exoplaneten zou kunnen herkennen aan hun gepolariseerde regenboogsignaal. Uit de nu gepubliceerde resultaten blijkt dat dit signaal ook te zien is als maar een klein deel van de planeet onder zulke wolken schuilgaat, zoals bij de aarde het geval is. Dit hebben de onderzoekers berekend door een model van onze planeet te gebruiken met een wolkendek zoals dat is gemeten door het MODIS-instrument van NASA’s AURA-satelliet. (EE)

(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_120179488
10-12-2012

Leven mogelijk op zeven planeten in ons sterrenstelsel


© Thinkstock.

Op zeven planeten in ons sterrenstelsel zou leven mogelijk zijn. Dat ontdekten wetenschappers die een catalogus met alle levensvatbare planeten hebben samengesteld. Vorig jaar stonden er slechts twee planeten op de lijst, maar het voorbije jaar zijn er vijf nieuwe kanshebbers ontdekt.

De catalogus bestaat intussen één jaar en telt al zeven planeten waar leven mogelijk is. Wetenschappers bestudeerden bijna 900 exoplaneten - planeten die rond een andere ster draaien dan onze zon - en hebben nog een lijstje met ruim 2.500 planeten om te onderzoeken. Maar slechts een handvol zal geschikt zijn voor leven zoals wij het hier op Aarde kennen. Toch was het eerste jaar van de studie een groot succes, want de onderzoekers hadden verwacht dat de lijst met hooguit één of twee levensvatbare planeten zou aandikken.

Met de lijst, die iedereen kan raadplegen, willen de wetenschappers de vele berichten over pas ontdekte planeten nuanceren. Vaak wordt gemeld dat leven mogelijk is, terwijl het aantal kanshebbers eigenlijk heel beperkt is. Het team van onderzoeker Abel Mendez gebruikt drie graadmeters om te bepalen of leven mogelijk is: de variabiliteit van energie die de planeet van haar ster krijgt, de massa van de planeet en de grootte. Grotere gasreuzen die rond een veranderlijke ster draaien hebben minder potentieel dan kleinere, vaste planeten die een stabiele ster hebben.

(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_120541957
19-12-2012

Nabije ster heeft mogelijk leefbare planeet


Impressie van het planetenstelsel van Tau Ceti. University of Hertfordshire

Een internationaal team van astronomen heeft ontdekt dat de ster Tau Ceti, een van de meest nabije buren van onze zon, vijf planeten heeft. Een van die planeten zou zich in de leefbare zone rond de ster kunnen bevinden – de gordel rond de ster waar de omstandigheden min of meer aangenaam kunnen zijn.

Van alle enkelvoudige sterren is Tau Ceti de meest nabije die veel op de zon lijkt. Zijn vijf planeten zijn naar schatting twee tot zes keer zo zwaar als de aarde. Daarmee behoren ze tot de categorie 'superaardes'. De potentieel leefbare planeet is ruwweg vijf keer zo zwaar als onze planeet.

Ondanks hun betrekkelijk kleine massa's veroorzaken de vijf planeten kleine schommelbewegingen bij hun moederster. Normaal gesproken zouden deze bewegingen met de huidige instrumenten niet of nauwelijks meetbaar zijn. Maar door de gegevens van telescopen in Chili (ESO), op Hawaï (Keck) en in Australië (AAT) met elkaar te combineren – wat in een tweemaal zo grote meetnauwkeurigheid resulteerde – is dat nu toch gelukt. (EE)

(allesoversterrenkunde))
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
pi_120852564
27-12-2012

'Aarde 2.0': wordt dit dé ontdekking van 2013?


© ap.

Als we enkele toonaangevende wetenschappers mogen geloven, zullen astronomen volgend jaar de eerste 'Aarde' buiten ons eigen zonnestelsel ontdekken. Dat werd vandaag meegedeeld aan space.com.

Het is van 1995 geleden dat wetenschappers de eerste planeet buiten ons zonnestelsel hebben ontdekt. Sindsdien zijn daar meer dan 800 bijgekomen. Een cataloog van de speciale Kepler-telescoop van de NASA heeft daarbovenop nog meer dan 2.300 potentiële kandidaten aangevlagd.

Mikko Tuomi van de Universiteit van Hertfordshire schat 'voorzichtig' dat er in onze Melkweg alleen al 200 miljard sterren kunnen zijn met minstens 50 miljard planeten. Als 1 op 10.000 op onze Aarde gelijkt, komen we op 5.000.000 dergelijke exoplaneten.

Aarde 2.0?
De eerste gevonden exoplaneten waren hete Jupiter-achtige mastodonten die dicht rondom hun ster draaien. Onbewoonbaar dus. Maar dankzij verbeterde apparatuur en technieken gaven zich ook andere werelden bloot, die ook meer op onze planeet begonnen te lijken.

Geciteerd door space.com meent Abel Mendez van de Universiteit van Puerto Rico dat er momenteel negen potentieel levensvatbare planeten zijn, maar geen ervan is klein genoeg om een tweelingbroer van de Aarde te zijn. "Maar ik ben er zeer positief over dat de eerste tweelingbroer van de Aarde volgend jaar wordt ontdekt", beklemtoont de wetenschapper.

Ook de vermaarde planetenjager Geoff Marcy van de Universiteit van California houdt zo'n ontdekking in 2013 voor "waarschijnlijk". Zowel Mendez als Marcy denken dat de Kepler van de NASA de vondst zal doen die een zware impact op onze mensheid zal hebben.

(HLN)
Death Makes Angels of us all
And gives us wings where we had shoulders
Smooth as raven' s claws...
abonnement bol.com Unibet Coolblue
Forum Opties
Forumhop:
Hop naar:
(afkorting, bv 'KLB')