Met uitsterven Bedreigd

19-05-2011

'Uitsterven van diersoorten overschat'

AMSTERDAM – De snelheid waarmee het aantal diersoorten op aarde de komende tijd zal afnemen, wordt flink overschat door wetenschappers. Dat blijkt uit een nieuwe studie.


© AFP

De huidige methodes om het uitsterven van diersoorten te voorspellen, zijn te simplistisch. Met name de invloed van het verlies aan leefgebieden van dieren wordt sterk overtrokken.

In zijn algemeenheid zou het tempo waarmee verschillende soorten uitsterven met 160 procent worden overschat. Dat meldt BBC News op basis van een onderzoek aan de Universiteit van Californië en de Sun Yat-sen Universiteit in China.

Methode

“Bij de meest gebruikte methode om het uitsterven van diersoorten te schatten, wordt er gekeken naar de relatie tussen de verscheidenheid van het aantal soorten en de grootte van een leefgebied”, schrijven de onderzoekers.

“Maar schattingen die zijn gebaseerd op deze methode, komen bijna altijd hoger uit dan daadwerkelijke observaties.”

De wetenschappers benadrukken dat het verlies aan natuurlijke leefomgevingen voor dieren weldegelijk grote invloed heeft op het uitsterven van diersoorten. In de huidige modellen wordt deze invloed statistisch gezien echter overschat. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature.

Interpretatie

Ook andere wetenschappers waarschuwen voor een verkeerde interpretatie van de conclusies uit het onderzoek.

“Het gaat hier alleen om fouten in een bepaalde onderzoeksmethode, maar ik ben bang dat sommige mensen dit rapport zullen gebruiken om milieuproblemen niet langer serieus te nemen”, verklaart Jean Christophe Vie, directeur van de International Union for the Conservation of Nature dat de zogenaamde Rode Lijst voor bedreigde diersoorten samenstelt.

Uitsterven

Vie is verder van mening dat er door organisaties voor natuurbescherming vaak te veel nadruk wordt gelegd op uitstervende diersoorten. “Het aantal dieren dat uitsterft is niet het belangrijkste, het gaat vooral om de mate waarmee het aantal exemplaren van een soort afneemt”, aldus de IUCN-directeur.

“We zien helemaal niet zo vaak dat een dier totaal uitsterft. We zien veel vaker dat er maar een heel kleine populatie van een soort overblijft”, aldus Vie.

© NU.nl/Dennis Rijnvis

(nu.nl)

20-06-2011

Zeeën zijn er slechter aan toe dan gedacht



Het gaat veel slechter met de oceanen dan tot nog toe werd gedacht. De kans dat op korte termijn veel in zee levende dier- en plantensoorten gaan uitsterven is zeer groot, volgens een onderzoek van het IPSO, een Britse organisatie van wetenschappers en experts.

Volgens het rapport, waar de BBC over schrijft, is het in de geschiedenis van de mens niet eerder voorgekomen dat zo veel soorten op het punt van uitsterven staan. De problemen worden onder meer veroorzaakt door klimaatverandering, overbevissing, vervuiling en verzuring van de oceanen.

,,Onze bevindingen zijn schokkend'', aldus Alex Ross, wetenschappelijk directeur van het IPSO. ,,De veranderingen gaan sneller dan we hadden gedacht, en op manieren die we de komende honderden jaren niet hadden verwacht te zien.''


(depers.nl)

quote:

Op dinsdag 10 mei 2011 19:54 schreef Johannes_VIII het volgende:
Wow, je houdt nu al meer dan 3 jaar in je eentje dit topic in stand? Doe je goed. Best interessant om te lezen, maar erg deprimerend.

[..]

Verder vind ik dit topic zelf nuttig. Het staat volgens mij ook open voor discussies. Het is alleen moeilijk om er iets over te zeggen, dat betekent niet dat het mensen niet bewust maakt. De TS heeft mij en anderen bijvoorbeeld bewust gemaakt.

Thanks nog by the way

17-08-2011

Herontdekte diersoorten balanceren vaak op randje

Met enige regelmaat worden uitgestorven gewaande diersoorten herontdekt. In de meeste gevallen lijkt er echter sprake van uitstel van executie.


Foto: ANP

Wetenschappers hebben in 122 jaar onderzoek ten minste 351 amfibieën, vogels en zoogdieren herontdekt, waarvan werd aangenomen dat ze inmiddels zouden zijn uitgestorven.

Alhoewel er soms meerdere eeuwen tussen een laatste waarneming en een herontdekking kunnen zitten, is zulk goed nieuws meestal niet een teken dat het tij voor een soort is gekeerd, zo stelt een internationale groep biologen in het open-source wetenschapsblad PLoS ONE.

Marginaal

De meeste herontdekkingen vinden plaats in de tropen. Vaak gaat het om soorten die reeds een uiterst marginaal bestaan leiden en soms was ‘de laatste’ waarneming ook de eerste.
De teruggevonden soorten leven vaak in kleine, geïsoleerde populaties, bijvoorbeeld in recent ontdekte grotten of kleine stukken onontgonnen bos.

Het is sterk de vraag of deze soorten nog weerstand kunnen bieden aan toekomstige verstoringen van hun leefgebied. Volgens de onderzoekers kunnen 9 op de 10 herontdekte soorten direct worden geclassificeerd als ‘ernstig bedreigd’.

Uitsterven

"Zonder agressieve natuurbeschermingsmaatregelen zijn de herontdekkingen slechts uitstel van executie voor soorten – en niet de terugkeer naar levensvatbare populaties", aldus hoofdonderzoeker Brett Scheffers.

De VN erkennen dat er wereldwijd sprake is van een biodiversiteitscrisis, met een steeds groter aantal plant- en diersoorten dat in hun voortbestaan wordt bedreigd.

In wetenschappelijk onderzoek wordt inmiddels ook wel gerefereerd naar de zogeheten Holocene massa-extinctie, een mogelijke uitstervingsgolf in onze huidige geologische periode, waarbij als gevolg van een samenspel van grootschalige milieuproblemen, zoals ontbossing, overbevissing en klimaatverandering, meer dan driekwart van alle grote soorten kan uitsterven.

(nu.nl)

05-10-2011

Ruimen helpt bedreigde Tasmaanse duivel niet

De Tasmaanse duivel wordt bedreigd door een besmettelijke vorm van gezichtskanker.


Foto: AFP

Het heeft geen zin om zieke exemplaren te laten inslapen zodat zij hun gezonde soortgenoten niet kunnen besmetten.

Dat schrijven Britse en Tasmaanse biologen woensdag in het tijdschrift Journal of Applied Ecology.

.De besmettelijke vorm van gezichtskanker wordt veroorzaakt door een virus en heeft in sommige gebieden al negentig procent van de Tasmaanse duivels uitgeroeid. Zieke dieren kunnen door de tumoren in hun gezicht niet meer eten en verhongeren.

Effectief

Het ruimen van zieke dieren werd gezien als een effectieve manier om de ziekte in te dammen. In de landbouw wordt deze methode regelmatig met succes toegepast, bijvoorbeeld bij de varkenspest. Maar in het wild was deze methode nooit goed onderzocht.

Tussen 2004 en 2010 vingen de onderzoekers twee tot vijf keer per jaar zieke dieren in Zuidoost Tasmanië en lieten deze inslapen. Dat lijkt weinig, maar deze werkwijze kost al 160.000 euro per jaar.

De maatregel bleek onvoldoende effectief, want de onderzochte populatie bleef krimpen. ‘Het is te moeilijk om meer duiveltjes te pakken te krijgen, ook al laten ze zich vrij gemakkelijk vangen’, verklaart Nick Beeton, een van de onderzoekers. Alle ruimingsprogramma’s zijn nu stopgezet.

Populatie

De populatie wilde Tasmaanse duivels werd in 2008 geschat op 15.000. Als er geen remedie wordt gevonden voor de tumorziekte zou de Tasmaanse duivel binnen vijfentwintig jaar uitgestorven kunnen zijn.

De onderzoekers pleiten voor fokprogramma’s en een zoektocht naar een vaccin tegen het virus.

© NU.nl/Jop de Vrieze

(nu.nl)

25-10-2011

'Laatste Javaanse neushoorn in Vietnam gestroopt'

Het lijkt erop dat stropers de laatste Javaanse neushoorn in Vietnam hebben gedood voor zijn hoorn. Het ras komt nu alleen nog voor in Indonesië.


Foto: Screenshot

Daar lopen in natuurpark Ujung Kulon de laatste veertig tot zestig exemplaren rond. Het dier wordt nergens in gevangenschap gehouden.

In 2004 bleek uit genetisch onderzoek naar uitwerpselen dat er nog zeker twee Javaanse neushoorns waren in het Vietnamese natuurpark Cat Tien. In april dit jaar werd in het park een neushoorn gevonden die door zijn been was geschoten. Zijn hoorn was eraf gehakt. Sindsdien zijn in het park geen voetafdrukken of andere sporen van levende neushoorns gevonden.

Het aantal neushoorns in Vietnam nam de afgelopen decennia al af doordat hun leefgebied kleiner werd door de groeiende Vietnamese bevolking. Volgens het Wereld Natuur Fonds is de situatie door stropers en een falend toezicht toen razendsnel verergerd.

Parkdirecteur Tran Van Thanh verweert zich door erop te wijzen dat het onmogelijk is de honderdduizend inwoners die nabij het park wonen van jagen te werhouden. De meesten verdienen rond de zeven euro per dag. Een kilo neushoornhoorn levert ongeveer honderdduizend dollar op.

© Novum

(nu.nl)

10-11-2011

Meer planten en dieren dreigen uit te sterven

Van fors meer dieren en planten is bekend dat ze dreigen uit te sterven, zo blijkt uit de nieuwe Rode Lijst van bedreigde dier- en plantensoorten.


Foto: NU.nl/Annemarie Florisson

In een jaar tijd is het aantal bedreigde planten- en diersoorten toegenomen van 22.634 naar 24.216 soorten.

De lijst is donderdag gepresenteerd door de natuurorganisatie International Union for Conservation of Nature (IUCN). Duizenden wetenschappers onderzochten daarvoor 61.914 soorten. Vorig jaar werden 55.926 soorten onderzocht.

Neushoorn

Nieuw is dat de westelijke zwarte neushoorn, een ondersoort van de zwarte neushoorn, op de Rode Lijst van dit jaar officieel uitgestorven is verklaard. Neushoorns worden ernstig bedreigd door illegale jacht door een groeiend aantal stropers.

Daarnaast lijden zij onder een steeds kleiner wordend leefgebied. Daarentegen is de populatie van de zuidelijke witte neushoorn, waarvan er aan het eind van de 19e eeuw nog maar 100 over waren, gegroeid naar circa 20.000 exemplaren.

Kwart

Momenteel loopt ongeveer een kwart van alle zoogdieren het risico uit te sterven, vaak door menselijk toedoen. Voor bijna alle soorten bedreigde dieren, maar ook planten, komt dat vooral door verlies van leefgebied, bijvoorbeeld door de kap van regenwoud. Uit het onderzoek van IUCN blijkt dat ook klimaatverandering een steeds belangrijker oorzaak is.

De IUCN Rode Lijst heeft zich dit jaar sterker gericht op planten. Uit het onderzoek blijkt dat een bepaalde soort taxus, waaruit het medicijn tegen kanker Taxol wordt gewonnen, steeds minder vaak voorkomt.

De status van deze conifeer op de Rode Lijst is daarom verslechterd van kwetsbaar naar bedreigd. Oorzaak is overexploitatie door de winning van Taxol, als brandhout en voor veevoer.

© ANP

(nu.nl)

10-11-2011

Steeds minder olifanten in Congo door mens

Het aantal olifanten in Congo is de afgelopen jaren fors teruggelopen door toedoen van de mens.


Foto: Thinkstock

Burgeroorlogen, vluchtelingenstromen en illegale jacht op ivoor treffen ook de olifanten in beschermde gebieden, zoals reservaten en nationale parken. Dat schrijven Canadese biologen in de nieuwste editie van het wetenschappelijke tijdschrift PLoS ONE.

Bosolifant

De onderzoekers bestudeerden onder meer de bosolifanten in het Okapiwildpark, in het uiterste noordoosten van de Democratische Republiek Congo.

Het aantal olifanten daar daalde in ongeveer 10 jaar tijd van ruim 6400 tot bijna 3300. In het nationaal park Kahuzi-Biéga leefden na een decennium geweld nog maar 20 van de 800 olifanten.

© ANP

(nu.nl)

11-11-2011

Leven we nu in een massa-extinctie?

Je kent misschien de dodo als het schoolvoorbeeld van uitsterven door de mens. De dodo is niet alleen, want elke dag zouden tientallen soorten op aarde uitsterven door toedoen van de mens. Hoe komt dat? Wie sterven er uit? En wat betekent dit voor de toekomst?


Dronte, de 17e eeuwse Nederlandse naam voor de dodo.

In 1990 suggereerden wetenschappers dat mogelijk elke dag 70-150 soorten uit zouden sterven op aarde. Als dit zou kloppen dan zou al het leven binnen duizend jaar uitgestorven zijn. Deze alarmerende cijfers zijn enigzins overdreven omdat er steeds meer soorten worden ontdekt en ook omdat het werkelijke aantal per dag waarschijnlijk lager ligt. Wat het precieze getal ook is, dit geeft wel aan dat veel soorten uitsterven of al zijn uitgestorven net zoals de dodo. Ook worden veel organismen bedreigd met uitsterven. Op 10 november 2011 werd bijvoorbeeld bekend dat 25% van de zoogdieren onder hoogspanning staat. De onvermijdelijke vraag luidt dan ook: leven we nu in een massa-extinctie net zoals eerder voorkwam in het verleden?

Wie?
Het uitsterven van soorten is volstrekt normaal. Deze normale, lage snelheid van uitsterven heet de achtergrondextinctie. Voor fossiele organismen zou het gaan om 0,4-1,8 soorten per miljoen jaar, niet bijzonder veel zou je zeggen. Bij een massa-extinctie sterven veel meer soorten uit per miljoen jaar zodat uiteindelijk 75% of meer van de soorten op aarde verdwijnt in een periode van honderdduizenden tot enkele miljoenen jaren.

Enkele specifiekere voorbeelden van uitsterving uit het verleden zijn de verdwijning van de Australische megafauna rond 40.000 jaar geleden, waar de mens deels verantwoordelijk voor zou zijn, en ook vernietiging van de megafauna in Noord-Amerika 12.000 jaar geleden. In dat laatste geval hebben we het bijvoorbeeld over tenminste een deel van de mammoeten die een lekker hapje bleken voor de mens. Vooral grote dieren lijken het slachtoffer in gebieden waar de mens nieuw was. Deze dieren konden zich niet voldoende aanpassen aan de plotselinge binnendringers die zich moesten voedden.

Ook in de afgelopen eeuwen stierven organismen uit zoals de Javaanse tijger (officieel een ondersoort), de Chinese vlagdolfijn, de Nieuw-Zeelandse moa’s en natuurlijk de dodo, waar Naturalis in Leiden nu nog onderzoek aan doet.


Bepaalde soorten van de Nieuw-Zeelandse moa’s waren groter dan de mens. Toch wisten mensen deze vogels massaal te doden. Afbeelding: © Conty, Heinrich Harder

Tot nu toe zijn er nog niet veel slachtoffers gevallen ten opzichte van eerdere massa-extincties. Van de zoogdieren, vogels, reptielen, amfibieën, straalvinnige vissen en palmvarens is slechts 1% uitgestorven of niet meer in het wild te zien. Van de tweekleppigen en slakken zou respectievelijk 13% en 10% al zijn uitgestorven, maar dit is gebaseerd op een laag aantal soorten. Voor andere groepen zoals koralen, coniferen, tienpotigen (Decapoda) en kraakbeenvissen (haaien en roggen) is minder dan 1% uitgestorven.

Het valt dus nog behoorlijk mee, maar dat is schijn als gekeken wordt naar de bedreigde soorten van deze groepen. Van de palmvarens is 63% bedreigd, van de slakken en tweekleppigen respectievelijk 43% en 37%. Andere groepen organismen staan ook onder hoogspanning: zoogdieren (21%), vogels (13%), reptielen (28%), amfibieën (31-42%), straalvinnige vissen (27%), koralen (27%), coniferen (29%), kraakbeenvissen (17%) en tienpotigen (19%). Als deze organismen daadwerkelijk uitsterven, dan zijn we hard op weg naar de status van massa-extinctie.

De snelheid waarmee organismen uitsterven, laat ook niet te wensen over. Berekend over de laatste 500 jaar is de snelheid van uitsterven sneller dan die bij andere massa-extincties voor vogels, zoogdieren en amfibieën, en vergelijkbaar voor reptielen.

Een probleem is dat van slechts een klein deel van alle organismen (<2,7% van de 1,9 miljoen benoemde soorten) is bekeken of ze al dan niet bedreigd zijn met uitsterving door de International Union for Conservation of Nature. Bovendien zijn niet alle organismen in het verleden gefossiliseerd, vooral degenen zonder harde delen zoals wormen, naaktslakken etc. Uitstervingen uit het verleden zijn daarom gebaseerd op organismen waarvan de harde, vaak kalkrijke delen bewaard zijn. Nieuw onderzoek zal deze problemen proberen weg te nemen om zo beter de massa-extincties uit het verleden met die van nu te kunnen vergelijken.


De witte getallen geven het percentage dat al uitgestorven (in het wild) is aan over de afgelopen 500 jaar. De zwarte cijfers tellen het percentage bedreigde soorten op bij het percentage al uitgestorvenen (in het wild). Afbeelding: © Anthony D. Barnosky/Nature

Wanneer?
Een interessante vraag is wanneer de periode van extra uitstervingen eigenlijk begon. Volgens Niles Eldredge (The American Museum of Natural History) begon de eerste fase van extinctie al rond 100.000 jaar geleden toen de moderne mens zich begon te verspreiden over de wereld vanuit Afrika. Een tweede fase ging in rond 10.000 jaar geleden toen mensen landbouw ontdekten. Omdat mensen de omgeving sindsdien konden manipuleren voor meer voedsel, kwamen er steeds meer mensen. De mens stapte uit het ecosysteem en kon zo de planeet gaan domineren.

Als er veel soorten op aarde blijven uitsterven, kunnen we over enkele eeuwen officieel de status massa-extinctie ‘verdienen’ volgens een artikel uit 2011 in Nature. Dan bereiken we namelijk de ‘magische’ 75% uitstervingsgrens van alle soorten op aarde. Die 75% is gebaseerd op vijf perioden van massa-uitsterving in de afgelopen 542 miljoen jaar. We zitten dus nog niet in een massa-extinctie officieel gezien, maar we zijn er wel naar op weg.

Waar?
Het zal geen verrassing zijn dat meer organismen uitsterven in gebieden met meer menselijke activiteit. Voor zoogdieren, waarvan de uitsterving relatief gemakkelijk te bepalen is vanwege hun grootte ten opzichte van veel andere organismen, blijkt dat ze het moeilijker hebben bij hoge bevolkingsdichtheden van de mens sinds de 19e eeuw.

Dit is bijvoorbeeld aangetoond voor het oosten van de V.S. en zuidoostelijk Azië. Dit doet geen opgeld voor midden en Noord-Afrika, waar uitsterving van zoogdieren vooral rond de Sahara blijkt plaats te vinden door de jacht. In zuidelijk Afrika zijn er wel weer meer uitstervingen daar waar veel mensen wonen. Australië is het continent waar de meeste zoogdieren uit zijn gestorven door menselijke activiteit. Een dergelijk patroon zal ook gelden voor andere groepen organismen.


Waar zou de biodiversiteit hoger zijn? Hartje Amsterdam of de Veluwe? Afbeelding: © Link: Amsterdam Municipal Department for the Preservation and Restoration of Historic Buildings and Sites

Hoe?
Als mens kunnen we er wat van, zeker nu we al met meer dan zeven miljard zijn. We jagen (te veel) op wild, gebruiken voedsel dat anders naar dieren of planten zou gaan, delen het leefmilieu van plant en dier op in kleine stukjes, introduceren soorten op andere plaatsen, vervuilen de aarde, verspreiden ziektes en veroorzaken de opwarming van de aarde (inclusief oceaan) volgens de meeste wetenschappers. Voor de oceaan zijn er nog meer problemen: de zuurgraad daalt en schelp-schaalbouwende organismen zullen steeds meer moeite hebben om genoeg bouwstenen in de waterkolom te vinden. Bovendien breiden de oceaanwateren met een laag zuurstofgehalte – en dus ‘dood’ water – zich uit.

Het verlies van leefomgeving komt vooral door het kappen van bos voor akkerland. Vooral in de (sub)tropen gebeurt dit, terwijl op het Noordelijk Halfrond het bosgebied weer juist iets toeneemt, maar onvoldoende om het verlies op het Zuidelijk Halfrond op te vangen.

Met de opwarming van de aarde reizen planten en dieren richting de polen. In hun oorspronkelijke leefgebied wordt het namelijk te warm. Enkele voorbeelden kennen we ook al in Nederland met de Aurelia vlinder en de wespenspin, die aan het eind van de 20e eeuw ons landje vanuit het zuiden kwamen binnenvallen. Lang niet alle soorten hebben echter de mogelijkheid snel genoeg te reizen en sterven mogelijk uit.

Toekomst
Het beeld voor de toekomst ziet er helaas somber uit: meer diersoorten zullen uitsterven en bedreigd raken. Een studie in Science uit 2010 liet optekenen dat de biodiversiteit in de 21e eeuw verder zal dalen. Hoe snel dat allemaal zal gaan is in het ongewisse vanwege de onzekerheden in de rekenkundige modellen. Dit komt omdat er bijvoorbeeld te weinig bekend is over migratieroutes en ideale leefomgevingen van veel soorten, maar ook omdat we de uitstervingen kunnen vertragen, en misschien wel stoppen.

Die mogelijkheid is er omdat bedreigde soorten niet meteen uitsterven, maar vaak lang ‘nodig’ hebben. Een studie uit 2010 vertelt dat uitsterven tussen decennia en duizenden jaren kan duren. Bewijs hiervoor komt uit het heden, maar ook uit de studie aan fossielen. Ze overleven bijvoorbeeld in iets andere leefomgevingen of in kleine populaties.

Ondanks alle onzekerheden, toch een rekenvoorbeeld om een idee te geven over de ernst van de situatie: aangenomen dat de bedreigde soorten binnen een eeuw uitsterven, dan bereiken op het land levende amfibieën, vogels en zoogdieren de ‘magische’ grens van 75% over 242, 537 en 334 jaar. Als uitsterven iets langer duurt, zeg 500 jaar, dan gaat duurt het nog 1200-2690 jaar voordat de 75% bereikt wordt voor deze diergroepen.

De boodschap is duidelijk: op geologisch gezien zeer korte termijn kan de soortendiversiteit flink afnemen, mogelijk veel sneller dan in het verleden toen massa-extincties plaatsvonden over honderdduizenden tot enkele miljoenen jaren.

Ondanks de negatieve prognoses lijkt de biodiversiteit op aarde niet reddeloos. Om niet nog meer natuurgebied te vernietigen, moet bijvoorbeeld de efficiëntie van bestaande akkerlanden omhoog. In een 132 pagina’s tellend rapport over de biodiversiteit van de 21e eeuw raden wetenschappers ook onder meer aan om de visvangst in niet-territoriale wateren te reguleren, om de beschermde gebieden ook daadwerkelijk te blijven beschermen en herbeplanting van ontboste gebieden. Het zal een helse, maar niet onmogelijke uitdaging worden om een massa-extinctie te ontlopen met de almaar stijgende wereldbevolking.

Dit artikel maakt deel uit een hele reeks van artikelen over massa-extincties. De andere artikelen gaan over de Krijt-Tertiair massa-extinctie, de eind Trias massa-extinctie, de Perm-Trias massa-extinctie, de Eind Devoon massa-extinctie en de Eind Ordovicische massa-extinctie.

Bronnen:
Barnosky et al. ‘Has the Earth’s sixth mass extinction already arrived?’, Nature 471 (2011) 51-57.
Benton, M. J., ’When Life nearly died – the greatest mass extinction of all time.’ Thames & Hudson Litd, Londen, 2003. 336 p.
Ceballos & Ehrlich, ‘Mammal losses and the extinction crisis’, Science 296 (2002) 904-907.
Eldredge, N., ‘The sixth extinction’, ActionBioscience.org (2001)
Leadley et al. ‘Biodiversity Scenarios: Projections of 21st century change in biodiversity and associated ecosystem services.’ Secretariat of the Convention on Biological Diversity, Montreal. Technical Series 50 (2010) 132 p. PDF
Pereira et al. ‘Scenarios for Global Biodiversity in the 21st Century?’, Science 330 (2010) 1496-1501.
‘Rode lijst samenvatting – International Union for Conservation of Nature’

(Kennislink)

17-11-2011

Aantal amfibieën neemt in rap tempo af

Amfibiepopulaties nemen wereldwijd snel af.


Foto: NU.nl/René Vencken

Meer dan dertig procent van alle diersoorten op de Rode Lijst van de International Union for the Conservation of Nature (IUCN) bestaat uit amfibieën.

Een nieuwe studie van de universiteiten van Kopenhagen, Madrid en Yale (V.S.) die donderdag in het tijdschrift Nature verschijnt, laat zien dat de gebieden met de grootste verscheidenheid aan amfibieën het meest bedreigd worden.

.
Amfibieën

Onder de amfibieën vallen kikkers, padden, salamanders en wormsalamanders. Ze hebben, in tegenstelling tot reptielen, geen geschubde huid. De meeste amfibieën hebben twee leefgebieden nodig, namelijk land en water, waarbij het water voor de voortplanting is.

Dat verschillende factoren het voortbestaan van amfibieën bedreigen, is al langer bekend. Voor dit onderzoek bestond er nog vrijwel geen duidelijkheid over de wisselwerking tussen de omgevingsfactoren en de verspreiding van de bedreigingen over de aarde.

Schimmel

Klimaatverandering, verandering in landgebruik en de schimmelinfectie chytridiomycose zijn de grootste bedreigingen voor de dieren. De parasitaire schimmel chytridiomycose groeit op de huid van een kikker of pad. Het geïnfecteerde dier sterft binnen enkele weken.

De onderzoekers legden de drie factoren naast elkaar om zo de geografische verspreiding in relatie tot de wereldwijde verspreiding van amfibieën te begrijpen.

Regio's waar de veranderingen in klimaat en landgebruik groot zijn, hebben te maken met de grootste negatieve impact op amfibieën. Deze twee factoren treden over het algemeen samen op. De gebieden waar de schimmelinfectie de diertjes parten speelt, staan vaak op zichzelf.

De onderzoekers constateerden ook dat de gebieden waar de meeste verschillende soorten amfibieën voorkomen het sterkst bedreigd worden. Plaatsen waar de soortenrijkdom kleiner is, lijken minder last te hebben.

"Onze studie toont aan dat meer dan twee derde van de wereldwijde amfibie-hotspots waarschijnlijk sterk getroffen gaat worden door ten minste een van de drie bedreigingen," vertelt een van de onderzoekers, Miguel Araújo

Andere studies naar de risico's waar amfibieën aan blootgesteld staan, richtten zich in het verleden vooral op één oorzaak. Dat zou een te optimistisch beeld van oplossingen schetsen, aangezien bepaalde factoren dus gezamenlijk optreden (klimaatverandering en landgebruik), suggereren de auteurs.

"Met meer dan dertig procent van alle amfibieën op de rode lijst van de IUCN en het feit dat er nog steeds elk jaar nieuwe bijzondere soorten ontdekt worden, benadrukken onze resultaten de noodzaak naar meer onderzoek voor behoud en actie van deze ernstig bedreigde groep," concludeert Walter Jetz van Yale.

© NU.nl/Krijn Soeteman

(nu.nl)

quote:

Op vrijdag 18 november 2011 09:00 schreef attila_de_hun het volgende:
Deze is er gelukkig nog!

http://www.trouw.nl/tr/nl(...)erug-in-Israel.dhtml

26-12-2011

Bijna uitgestorven neushoorn gevangen

Maleisische natuurbeschermers hebben een zeer zeldzame Sumatraanse neushoorn gevangen op het eiland Borneo.


Foto: AFP

Het vrouwtje van de bijna uitgestorven soort moet voor een laatste kans zorgen om de minuscule populatie op Borneo te redden, aldus een woordvoerder maandag.

De neushoorn die de naam Puntung heeft gekregen wordt gekoppeld aan een mannetje genaamd Tam, die in 2008 werd gered van een palmolieplantage op Borneo. Samen moeten ze voor nageslacht zorgen.

.Van de Sumatraanse neushoorn leven er naar schatting nog tussen de 150 en de 300 in het wild. De populatie op Borneo waar Puntung en Tam toe behoren is zelfs niet groter dan enkele tientallen dieren.

Schuw

Ze zijn heel schuw, kleiner dan andere Sumatraanse neushoorns en worden maar zelden gezien. Puntung werd vorige week gevangen.

Ooit kwam de Sumatraanse neushoorn voor in grote delen van Zuidoost-Azië. De soort heeft erg te lijden gehad onder overbejaging. De hoorn van de dieren wordt gebruikt in middelen waarvan wordt geloofd dat ze geneeskrachtig zijn.

Eerdere fokprogramma's in de jaren 80 en 90 mislukten. De natuurbeschermers zijn echter optimistisch gestemd over de nieuwe poging. Puntung en Tam zouden al wat contact hebben.

© ANP

(nu.nl)

04-01-2012

Parasiet verandert miljoenen bijen in zombies

Miljoenen honingbijen, die al geteisterd worden door dodelijke virussen en schimmels, sterven nu ook nog eens door een parasiet die het op hen heeft voorzien. Dat schrijft AD.nl. Biologen in het Amerikaanse San Francisco ontdekten dat het kleine vliegje zich nestelt in het bijenlichaam, waardoor de insecten ander gedrag gaan vertonen. Zo verlaten ze hun korf en lopen rond als zombies. Kort daarna vallen ze dood neer.


Apocephalus Borealis, de dodelijke boosdoener.

De ontdekking van de parasiet verklaart mede waarom hele bijenpopulaties sterven. De dodelijke Apocephalus Borealis werd aangetroffen in driekwart van de 31 bijenkorven die door wetenschappers onderzocht werden. Dat schrijft MercuryNews.com op zijn website.

Horrorfilm
De parasiet legt zijn eitjes in de buik van de bij en vreet die dan langzaam van binnenuit op. De geïnfecteerde bijen worden volkomen gek. Ze verlaten hun korf en vliegen de brandende zon in. Vervolgens lopen ze rondjes over de grond en lijken alle gevoel voor richting te hebben verloren. Sommige beestjes kunnen niet meer op hun benen staan. "Het deed denken aan zombies in een horrorfilm", legt professor John Hafernik van de California Academy of Sciences uit.

Grote zorg voor agrarische gemeenschap
De ontdekking van de parasiet draagt bij aan de verklaring van wat Colony Collapse Disorder (CCD) genoemd wordt. Dat staat voor het fenomeen dat honingbijen steeds minder functioneren, hun lichaamsfuncties verliezen en uiteindelijk instorten en sterven, wat een grote zorg is voor de agrarische gemeenschap die afhankelijk is van de kleine bestuivers.

Stukje van de puzzel
Wetenschappers onderzoeken al jaren de oorzaken van de verontrustende massale bijensterfte wereldwijd. Naast schimmels en dodelijke virussen, kan nu ook deze parasiet als boosdoener worden aangewezen. "Het is een stukje van de puzzel, maar we weten nog altijd niet hoe die puzzel er eigenlijk moet uitzien", laten de onderzoekers weten. (AD/adha)

(HLN)

09-01-2012

‘Uitgestorven’ reuzenschildpad blijkt nog te leven.

Genetische analyse wijst op het voortbestaan van een 150 jaar lang uitgestorven gewaande reuzenschildpaddensoort.


Foto: NU.nl

Recente afstammelingen van de soort leven op Isabela eiland zo’n 300 kilometer van hun originele thuisbasis, het Floreana eiland in de Galapagos. Current Biology publiceert de resultaten op maandag.

De ontdekking is interessant, want de reuzenschildpadden van de soort Chelonoidis elephantopus vormen een sleutelsoort voor de Galapagos, en een nieuwe populatie op de eilanden zou goed zijn voor het ecosysteem.

Aanwijzingen voor het voortbestaan van de reuzenschildpad werden gevonden door genetische analyse van bloedmonsters van 1600 diverse reuzenschildpadden op het Isabela eiland. Tussen die schildpadden zaten exemplaren die minder dan 15 jaar daarvoor verwekt waren door een originele C. elephantopus.

Meer dan 100 jaar

Omdat de reuzenschildpadden makkelijk meer dan 100 jaar oud kunnen worden, is het waarschijnlijk dat de levende verwekkers nog ergens rondlopen.

De onderzoekers van Yale zijn enthousiast, want dit is voor het eerst dat met deze techniek een diersoort ‘teruggevonden’ wordt. Ook zonder originele schildpadden zou de verdwenen soort nu teruggefokt kunnen worden.

Er is ook een emotionele waarde aan het dier; de schildpadden van de Galapagos waren een van de diergroepen bij wie Charles Darwin verschillen ontdekte per eiland. Deze verschillen leidden hem naar het bedenken van de evolutietheorie.

© NU.nl/Stephan van Duin

(nu.nl)

Heb je ook een bron hoatzin?

20-01-2012

Uitgestorven aap toch niet verdwenen

Wetenschappers hebben in de dichte jungle van Indonesië een verrassende ontdekking gedaan. Een apensoort waarvan werd aangenomen dat hij was verdwenen blijkt helemaal niet te zijn uitgestorven.


Foto: NU.nl/Chris Heijmans

De grijze langoer, met de wetenschappelijke naam Presbytis hosei canicrus, werd aangetroffen in een gebied ver buiten de omgeving waar het dier voor het laatst werd gezien. De vondst werd bekendgemaakt in het wetenschappelijke tijdschrift American Journal of Primatology.

De langoer, die een zwart gezicht heeft, omkranst door een witte kraag, werd in juni door camera's vastgelegd in het Wehea-woud in het oosten van het eiland Borneo.

De camera's waren geplaatst om beelden te maken van orang-oetans, nevelpanters en andere wilde dieren. Dat op de beelden de langoer was te zien was dan ook een verrassing.

Geen foto's

Volgens Brent Loken, een student aan de Simon Fraser-universiteit in Canada, bestonden er vrijwel geen foto's van de grijze langoer. Het was dan ook erg lastig om vast te stellen welk dier nu eigenlijk was vastgelegd op de gevoelige plaat.

"We zijn allemaal behoorlijk opgewonden, het feit dat deze aap nog leeft, wow, en ook dat het dier in Wehea werd gevonden", aldus Loken.

Landbouw

Ooit struinde de langoer rond in het noordoosten van Borneo en op de Indonesische eilanden Java en Sumatra. Een aantal jaar geleden vreesde men dat het dier was uitgestorven.

De bossen waar de dieren hun leefgebied hadden waren gekapt en mensen trokken steeds dichter naar de biotoop van de apen toe. Bovendien werd steeds meer land gebruikt voor de landbouw. In 2005 leverde een zoektocht naar de langoeren niets op.

"Voor mij is de ontdekking van deze aap representatief voor veel soorten in Indonesië", zei Loken. "Er zijn zoveel dieren waar we zo weinig van weten en hun leefgebieden verdwijnen zo snel. Het lijkt erop dat deze dieren snel uitgestorven zullen zijn."

Wetenschappers gaan nu terug naar het Wehea-woud, dat zo'n 38 duizend hectare beslaat, om uit te vinden hoeveel grijze langoeren er nog zijn. "We proberen zoveel mogelijk te weten te komen, maar het voelt als een race tegen de klok", besluit Loken.

© Novum

(nu.nl)