Met uitsterven Bedreigd

Welkom in het topic "Met uitsterven Bedreigd"

Plaats hier nieuws over planten en dieren die met uitsterven worden bedreigd.

[ Bericht 94% gewijzigd door ExperimentalFrentalMental op 04-03-2011 09:41:37 ]

25-10-2006

Nieuwe theorie voor massale uitstervingen

Een nieuwe theorie probeert te verklaren wat nu precies de oorzaak is van de massale uitstervingen die het aardse leven af en toe treffen. Het aantal mogelijke oorzaken is groot: komeetinslagen, vulkaanuitbarstingen, kosmische stralen, epidemieën, noem maar op. Welke hiervan zijn nu de schuldigen?

Het blijkt dat alle bovenstaande gebeurtenissen niet zomaar een uitsterving veroorzaken. Daarvoor zijn er meerdere processen nodig die tegelijk plaatsvinden. In de theorie gaat men uit van twee soorten gebeurtenissen die beide ongezond zijn voor het leven: in de eerste plaats een pulse: een plotselinge, catastrofale gebeurtenis. Ten tweede heb je een press: een minder catastrofale, langdurige druk op het leven.

Het blijkt dat alleen een pulse geen massale uitsterving veroorzaakt; alleen een press ook niet. Als beide echter tegelijk of vlak na elkaar voorkomen, leggen veel soorten massaal het loodje. Vergelijk maar eens de statistieken: zonder enge gebeurtenissen sterft per miljoen jaar gemiddeld 7,3% van de soorten uit. Tijdens een pulse-periode (of een press-periode) is dat aantal hetzelfde. Pas als zowel een pulse als een press samenzweren, wordt het aantal minstens 12,8% (en soms veel hoger).

Hoe zit het dan met de massale uitsterving die vandaag de dag bezig is? Is de mens een pulse of een press? Het antwoord is: beide. De mens is de eerste enkele oorzaak voor een massale uitsterving in de geschiedenis van de planeet, waarbij pulse en press door hetzelfde proces

(Astrostart)

27-02-2007

Meer soorten haaien bedreigd

Het aantal haaien op de internationale Rode Lijst van met uitsterven bedreigde diersoorten is verder toegenomen. Dat hebben wetenschappers van de World Conservation Union van de IUCN (International Union for the Conservation of Nature) afgelopen week bekend gemaakt.

Haaien die aan de lijst van met uitsterven bedreigde soorten zijn toegevoegd zijn de kortvinmakreelhaai (Isurus oxyrinchus), familie van de witte haai en alle drie de bestaande soorten voshaaien. Deze haaien behoren tot de soorten die leven in de open zee. Ook de geschulpte hamerhaai (Sphyrna lewini) een soort die wereldwijd vooral voorkomt op koraalriffen, is op de lijst van bedreigde soorten geplaatst. ⤸Haaien die in open zee zwemmen zijn snel, krachtig en hebben een groot leefgebied

28-02-2007

Te veel olifanten in Zuid-Afrika

De groei van de olifantenpopulatie in Zuid-Afrika dreigt uit de hand te lopen. Mogelijk moeten geboortebeperkende maatregelen ingezet worden of moeten de kuddes worden uitgedund. Dat heeft de Zuid-Afrikaanse minister van Milieuzaken Marthinus van Schalkwyk gezegd op een persconferentie in het wildpark Addo.

6 procent per jaar
De populatie van 20.000 olifanten neemt met meer dan zes procent per jaar toe en dreigt de biodiversiteit in de wildparken aan te tasten. De regering heeft voorgesteld om dieren te verplaatsen, aangewezen gebieden af te schermen om andere soorten te beschermen of de wildparken uit te breiden. In het uiterste geval zal pas toevlucht gezocht worden tot sterilisatie of het afschieten van dieren, aldus van Schalkwyk. Natuurbeschermers hebben nog tot mei de tijd om op de plannen van de regering in te haken.

Te succesvol
Volgens van Schalkwyk is Zuid-Afrika te succesvol gebleken in het beschermen van zijn olifanten, die ooit op de rand van uitsterven verkeerden. De kuddes in het beroemde Kruger Park en andere kleinere parken zullen, als er niet ingegrepen wordt, in 2020 verdubbeld zijn. Een enkele olifant kan op een dag wel 300 kilo gras, bladeren en twijgen eten. En het zijn geen efficiënte eters, want zestig procent daarvan gaat verloren.

Sterilisatie
Hoewel het steriliseren van vrouwtjesolifanten een goed alternatief lijkt om de populatiegroei in te dammen, ontziet die methode de dieren niet. Een olifantenkoe plant zich gewoonlijk iedere vier jaar voort en paart niet gedurende de opvoeding van haar jongen. Een steriele koe zou echter elke vier maanden paren, waarbij ze het gewicht van de bullen moet verdragen. Die kunnen wel vier keer zoveel wegen als zij.

Verplaatsen
In Zuid-Afrika, Namibia, Mozambique, Zimbabwe en Botswana gedijt de olifant op dit moment uitstekend. Dat laatste land herbergt zelfs een populatie van maar liefst 165.000 exemplaren. In Oost-Afrikaanse landen zoals Kenia vergaat het de olifant een stuk minder. Het verplaatsen van het zwaarste landdier ter wereld is echter een kostelijke zaak. (novum)

(HLN)

16-03-2007

Dieren trekken noordoostwaarts door ander klimaat

WAGENINGEN - De meeste dieren in Noordwest-Europa zullen hun leefgebied in deze eeuw opschuiven in noordelijke en oostelijke richtingen. Dat heeft alles te maken met de klimaatverandering, waardoor het in het zuiden te warm wordt en in het westen te nat.

Onderzoekers uit Wageningen en Oxford (GB) hebben voor 390 diersoorten doorgerekend wat de gevolgen van klimaatverandering zijn voor hun huidige leefgebied. Zij stellen dat in Noordwest-Europa meer bos moet komen met onder andere zuidelijke boom- en struikensoorten.

Ook is het nodig meer moerasland aan te leggen langs rivieren als de Rijn en de Elbe.

Springkikker

Overheidsmaatregelen als de aanleg van de Ecologische Hoofd Structuur (EHS) kunnen niet voorkomen dat het leefgebied van veel soorten zal afnemen, stellen de onderzoekers. Zo verliezen de haas en de middelste bonte specht tot 2050 duizenden vierkante kilometers terrein. De springkikker krijgt er juist veel leefgebied bij, maar kan dat nauwelijks bereiken door versnippering.

De onderzoekers verwachten dat menselijk ingrijpen nodig zal zijn om uitsterven van soorten te voorkomen. Zo denken de wetenschappers dat het uiteindelijk nodig zal zijn om bepaalde soorten actief naar eilanden als Engeland en Ierland te brengen.

Die gebieden zijn voor veel diersoorten die nu nog in warmere streken leven anders onbereikbaar.

(nu.nl)

08-05-2007

'EU-beleid resulteert in uitsterven blauwvintonijn'

AMSTERDAM - Het Wereldnatuurfonds (WNF) heeft dinsdag stevige kritiek geuit op de EU-lidstaten die maandag geen akkoord wisten te bereiken over het verlagen van de quota voor de vangst van blauwvintonijn in de Middellandse Zee.

De soort bevindt zich volgens de organisatie op de rand van uitsterven en een vangstverbod is op dit moment de enige oplossing.

Blauwvintonijn geldt in Japan en elders als delicatesse. Door overbevissing is het aantal blauwvintonijnen de afgelopen dertig jaar in de Atlantische Oceaan met 80 procent gedaald. Wetenschappers zeggen dat voor behoud van de soort de vangst met de helft moet worden teruggebracht, maar de landen rond de Middellandse Zee hebben daar vanwege de druk vanuit de visserijbranche tot dusver geen gehoor aan willen geven. Frankrijk, Spanje en Italië willen het onderwerp pas weer in juni bespreken.

Libië

Het WNF noemt het schokkend dat de EU wetenschappelijk bewijs naast zich neerlegt en geen maatregelen treft om de soort in de Middellandse Zee te behouden. Eurocommissaris voor visserij Joe Borg heeft landen in de EU en daarbuiten opgeroepen om samen de strijd voor het behoud van de soort aan te gaan. Dinsdag prees Borg Libië vanwege diens instemming met vorig jaar gemaakte internationale afspraken om de vangst van blauwvintonijn in de Middellandse Zee en de Atlantische Oceaan te reduceren.

Funest

Naar verwachting zullen de Europese vissers binnen enkele weken na de opening van het seizoen op 1 mei hun jaarlijkse quotum van 16.800 ton blauwvintonijn al bereikt hebben. Volgens de Britse minister van visserij Ben Bradshaw is de wijze waarop de EU omgaat met uitstervende soorten als de blauwvintonijn en de paling funest voor het internationale imago en de geloofwaardigheid van de EU op het gebied van milieubescherming.

(nu.nl)

21-05-2007

Tien procent alle vogelsoorten met uitsterven bedreigd

1 op 10 vogelsoorten is met uitserven bedreigd.Meer dan tien procent van alle vogelsoorten is wereldwijd met uitsterven bedreigd. Dat bericht de vogelbeschermingsorganisatie BirdLife International in Cambridge. Naast deze 1221 soorten vallen nog eens 812 vogelsoorten onder de categorie "bijna bedreigd". Nog nooit waren er zoveel vogelsoorten met uitsterven bedreigd.

Daardoor moeten 2033 van de in totaal rond de 10.000 bekende vogelsoorten beschermd worden, waarschuwt BirdLife. De nieuwe cijfers maken derhalve deel uit van de rode lijst van 2007, die in september door IUCN, 's werelds meest omvattende lijst met betrekking tot het behoud van planten- en dierensoorten, zal voorgelegd worden.

"Sinds de toestand van de vogels in 1988 voor de eerste keer omvattend werd gedocumenteerd, is hun situatie stelselmatig verslechterd", vullen vogelbeschermers aan. De grootste bedreiging gaat volgens hen uit van het teloorgaan van het leefgebied -86 procent van de bedreigde soorten zijn daardoor getroffen. " (belga/hln)

(HLN)

22-05-2007

Veel Europese zoogdieren op rand van uitsterven

Tientallen soorten Europese zoogdieren, zoals de Iberische lynx (foto), de Saiga-antilope en de monniksrob, sterven uit als niet onmiddellijk wordt ingegrepen. Dat is de zorgwekkende conclusie van een rapport van de natuurbeschermingsorganisatie World Conservation Union (IUCN). Van de in totaal 231 soorten zoogdieren in Europa staan er momenteel 35 op de lijst van bedreigde diersoorten.

Verdwenen
Van alle Europese zoogdieren neemt 27 procent van de soorten in aantal af, terwijl 8 procent van de soorten in aantal groeit. Twee Europese landzoogdieren zijn al volledig uit het wild verdwenen; de Sardinische pika, een knaagdier, en de aurochs, een primitief soort rund. De grijze walvis wordt niet meer in Europese wateren waargenomen, maar komt nog wel voor in de Grote Oceaan.

Lijst
Diersoorten die in Europa op het punt van uitsterven staan zijn volgens de IUCN de Saiga-antilope, de monniksrob, de Noord-Atlantische echte walvis, de Beierse woelmuis en 's werelds meest bedreigde katachtige, de Iberische lynx. Van die laatste soort leven er in twee populaties in Spanje nog maar ongeveer honderdvijftig exemplaren.

Vijf voor twaalf
Volgens de directeur van IUCN, Julia Marton-Lefevre, is het nog niet te laat om het tij te keren voor de zoogdieren. Als voorbeeld noemt ze het succesverhaal van de Europese bizon, die aan het einde van de 19e eeuw bijna volledig uit het zuidoosten van Europa en de Kaukasus verdwenen was. Door intensieve bescherming en herintroductieprogramma's is het rund nu van de lijst van bedreigde diersoorten.

Oorzaken
Ontbossing, het opdrogen van wetlands, vervuiling en andere menselijke activiteiten zijn volgens de IUCN er de belangrijkste oorzaak van dat veel zoogdieren in het nauw gedreven zijn. Het rapport, waaraan 140 wetenschappers vijftien maanden werkten, doet de aanbeveling dat het bestaande Europese beleid voor natuurbehoud, dat al op de plank lag, nu eindelijk wordt ingevoerd. Daaronder valt ook de doelstelling van de Europese Unie om tot 2010 geen diersoorten meer te laten verdwijnen. (novum/hln)

(HLN)

20-06-2007

Bruine beer staat op uitsterven in de Alpen

WENEN - In de Alpen leven op dit moment 38 bruine beren en dat is zo weinig dat ze misschien wel uitsterven. Dat heeft het Wereld Natuur Fonds in Oostenrijk woensdag laten weten.

De Europese Unie heeft de bruine beer als beschermde diersoort bestempeld, maar hun overleving wordt bemoeilijkt doordat hun leefomgeving steeds verder wordt aangetast. Dit komt door de economische ontwikkelingen in de Alpen.

In juni 2006 werd voor het eerst sinds tijden een beer waargenomen in Duitsland. Het dier werd echter prompt neergeschoten door een jager, omdat het tientallen schapen en kippen had gedood.

Over het algemeen wordt aangenomen dat de beesten geen gevaar vormen voor mensen omdat ze liever bij hen uit de buurt blijven.

(c) ANP

(nu.nl)

04-08-2007

Indiase tijger ernstig met uitsterven bedreigd

De Indiase tijger is meer dan ooit met uitsterven bedreigd. Er leven nog maar 1.300 à 1.500 exemplaren in het wild. Dit blijkt uit een nieuwe studie die natuurbeschermers hebben gepubliceerd. Bij een telling in 2001/02 stond de teller nog op 3.642 tijgers. Inmiddels is de methodiek van de tellingen verbeterd. Stropers maken jacht op de Indiase tijger, voor de vacht, de botten en andere lichaamsdelen die gebruikt worden voor de bereiding van traditionele Chinese medicijnen. (anp/hln)

(HLN)

19-04-2007

Ook reptiel bedreigd in regenwoud

Niet alleen de kikkers

Niet alleen kikkers en salamanders, maar ook reptielen kampen in het laaglandregenwoud van Costa Rica met een raadselachtige, maar razendsnelle achteruitgang.

Vergelijkbare reducties zijn voor amfibiën eerder gevonden in de hogergelegen tropische bossen van Centraal-Amerika en Zuid-Amerika. Maar de achteruitgang van de reptielen komt als een verrassing. Dat concluderen Amerikaanse biologen uit een inventarisatie van de dichtheid van deze diersoorten in een ongerept deel van het plaatselijke oerwoud.

In het wetenschappelijke tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences schrijven Steven Whitfield van Florida International University in Miami en zijn collega's dat het aantal amfibieën en reptielen dat in het gebied op de grond leeft tussen 1970 en 2005 met 75 procent is afgenomen.

Volgens de auteurs is het onwaarschijnlijk dat, zoals eerdere publicaties stelden, een schimmel het reptielenprobleem geheel kan verklaren. Reptielen hebben van die schimmel (Batrachochytrium dendrobatidis) geen last. Een andere mogelijkheid is dat de dichtheid van gevallen bladeren is afgenomen. Die bladeren bieden reptielen en amfibieën voedsel en een schuilplaats.

De onderzoekers geloven dat de hoeveelheid afgevallen bladeren van bomen zou kunnen teruglopen door een warmer en natter klimaat.

In cacaoplantages nam het aantal amfibieën en reptielen per vierkante kilometer sinds 1970 juist toe met respectievelijk 4 en 2,7 procent. Onder de bomen van cacaoplantages ligt vaak een stevig dek van dode bladeren.

De auteurs noemen de achteruitgang van amfibieën een van de belangrijkste problemen in het mondiale natuurbehoud. Eenderde van alle 1856 bekende amfibiesoorten wordt bedreigd. Sinds 1980 zijn er waarschijnlijk 120 soorten uitgestorven. Naast klimaatverandering speelt ook het verlies van leefgebieden en het daarin binnendringen van vreemde soorten een rol.

Onderzoekers schreven in januari in het wetenschappelijke tijdschrift Nature dat dit te verklaren zou zijn uit het feit dat de leefomstandigheden voor de schadelijke schimmel optimaal zijn op een hoogte tussen 1.000 en 2.400 meter.

In die redenering past niet dat Whitfield de sterke teruggang in aantallen nu ook heeft ontdekt in laaglandregenwoud.

(nrc)

08-08-2007

Legendarische rivierdolfijn blijkt uitgestorven



Een intensief onderzoek van de natuurlijke leefomgeving van de Yangtze rivierdolfijn heeft uitgewezen dat het zwemmende zoogdier definitief is uitgestorven.

Dat meldt de Britse bioloog Sam Turvey van de London Zoo in wetenschappelijk tijdschrift Biology Letters.

Volledigde tak
Turvey speurde samen met een team van onderzoekers van de Chinese overheid de volledige 1.669 kilometer lange Yangtze rivier af naar exemplaren van de unieke dolfijnsoort. Ze troffen er niet een meer aan.

Volgens Turvey is met het verdwijnen van de zoetwaterdolfijn een 'volledige tak van de evolutieboom' afgestorven. De dieren, die bijna drie meter lang konden worden en dan zeker 250 kilo wogen, scheidden zich 20 miljoen jaar geleden af van alle andere diersoorten.

Legende
De Yangtze rivierdolfijn gold in China eeuwenlang als een legendarisch dier. Vissers vertelden verhalen over verdronken prinsessen die veranderden in het sierlijke zoogdier. Ze werden vereerd als goddelijke wezens.

Het was de communistenleider Mao Zedong die met zijn Grote Sprong Voorwaarts een einde maakte aan de speciale status van de half-mythische rivierdolfijn, nu symbool van primitief bijgeloof en afgoderij. De duizenden dolfijnen die in de jaren vijftig de Yangtze en zijrivieren bevolkten, vielen ten prooi aan massale bevissing.

Tragedie
Van het zoetwaterzoogdier werden in 1999 nog 13 exemplaren aangetroffen, waarmee het al een van 's werelds meest bedreigde diersoorten was.

Het team van bioloog Turvey speurde zes weken lang met twee boten vier keer de hele rivier af, met speciale verrekijkers en onderwatermicrofoons.

Tevergeefs. De Yangtze rivierdolfijn is niet meer. 'Het verlies van zo'n unieke en charismatische diersoort is een schokkende tragedie,' schrijft Turvey.

Door Bas Benneker

(Elsevier)

16-03-2007

Oesters en mosselen bedreigd door verzuring van oceanen

Oesters en mosselen worden bedreigd door de verzuring van de oceanen, die voortvloeit uit de stijging van de uitstoot van CO2, blijkt uit een wetenschappelijke studie. De verkalking van de mossel en de Japanse oester daalt evenredig met de stijging van de verzuring van de oceanen, aldus een internationale ploeg die voorgezeten wordt door Frédéric Gazeau, onderzoeker aan het Nederlands Instituut van Ecologie.

Elke dag wordt meer dan 25 miljoen ton CO2, geproduceerd door menselijke activiteiten, opgenomen door de oceanen. Deze hoeveelheid draagt bij tot de verzuring van de oceanen. Het was al zeker dat een verhoging van de zuurtegraad een moeilijkere productie teweegbrengt van kalkachtig koraal en plantaardige plankton. Maar er was nog geen studie over de impact op weekdieren met een commerciële waarde.

Bij een gemiddelde hypothese van een hoeveelheid van 740 deeltjes op een miljoen CO2 in de atmosfeer, tegen een actuele hoeveelheid van 370, vermindert de productie van schelpen met 25 procent voor de mossel en met 10 procent voor de oester.

Zo'n fenomeen kan gevolgen hebben voor het overleven van de larven. De schelpen zouden er ook langer over doen om een commerciële omvang te bereiken. Tenslotte worden ze ook gevoeliger voor roofdieren, aldus een van de onderzoekers. (belga/hln)

(HLN)

04-01-2007

Klimaatverandering bedreigt vissen in Noordzee

Het overleven van vissen in de Noordzee wordt bedreigd door de opwarming van het klimaat. De klimaatverandering werkt immers een daling van de beschikbare hoeveelheid zuurstof in de hand, zo tonen de Duitse vorsers Hans-Otto Partner en Rainer Knust aan in een artikel dat vrijdag in het vakblad Science verschijnt.

Hun studie vestigt voor het eerst "een rechtstreeks verband" tussen de stijging van de temperaturen en de overlevingskansen van de puitalen. "Wanneer de temperaturen stijgen, verslechtert in de eerste plaats de zuurstofconsumptie", zo lichtte het onderzoeksinstituut van de vorsers in het Noord-Duitse Bremershaven toe. Een gebrek aan zuurstof als gevolg van de klimatologische omstandigheden is volgens het instituut de "bepalende factor" voor het overleven van de soort.

Patner en Knust vergeleken het gedrag van puitalen in de Noordzee met dat van soortgenoten in laboratoria. De Duitse onderzoekers stelden vast dat de mortaliteitscijfers sterk toenamen wanneer de temperatuur van het water tot boven 17 graden celsius steeg. Bij temperaturen vanaf 21 graden overleefden de vissen niet lang, stellen de onderzoekers. De temperatuur van de Noordzee is naargelang de bron met 1 tot 2 procent gestegen in de voorbije vier decennia. In oktober 2006 bedroeg de gemiddelde temperatuur van het water 14,2 graden. (belga)

(HLN)

02-04-2007

'Klimaatverandering funest'

BRUSSEL - Als klimaatverandering geen halt wordt toegeroepen, wordt zeker een vijfde van de dier- en plantsoorten met uitsterven bedreigd. Dit staat in het tweede VN-klimaatrapport dat eind deze week uitkomt. De gezondheid van miljoenen mensen loopt gevaar.

Sinds maandag zijn in Brussel wetenschappers en regeringsfunctionarissen bijeen om de laatste puntjes op de i te zetten voor dit rapport. Het is het tweede in een reeks van vier.

Onlangs kwam het eerste VN-rapport uit dat harder dan ooit de invloed van de mens op de opwarming van de aarde beschreef.

De mens kan ook slachtoffer worden, maar dan gaat het vooral om bewoners van de armste regio's, en dan in het bijzonder kinderen. Hitte, smog en ondervoeding zijn de boosdoeners.

Zeespiegel

Ook de woestijn zal verder oprukken en het risico op hongersnood groeit. Neerslag neemt toe en vooral kustgebieden hebben daar last van. "Honderden miljoenen mensen worden door de stijging van de zeespiegel door overstromingen bedreigd", staat te lezen in de ontwerptekst.

Alleen al in Europa zijn dat er jaarlijks 2,5 miljoen mensen extra tot 2080.

Afspraken

De bijeenkomst in Brussel begon met een appÃl van de EU-milieucommissaris Stavros Dimas aan de wereld om één lijn te trekken. Die boodschap was vooral voor de Verenigde Staten bedoeld, die bindende klimaatafspraken schuwen. Anders zullen landen als China en India niet willen meedoen.

Kyoto

De EU wil het goede voorbeeld geven, maar de VS en ook Australië maken het volgens Dimas moeilijk door te weigeren de Kyoto-afspraken te bekrachtigen. 'Kyoto' verplicht industrielanden tot reductie van de uitstoot van CO2, het belangrijkste broeikasgas.

"Impopulaire maatregelen kunnen we niet meer vermijden", peperde de Belgische premier, Guy Verhofstadt, politici in. Maar ook de consument zal zijn gedrag moeten veranderen.

Afrika

Organisaties als Milieudefensie en Greenpeace willen dat het Westen ontwikkelingslanden en met name de Afrikaanse helpen via investeringen bij het opvangen van de gevolgen van klimaatverandering.

Afrika zou meer moeten profiteren van Kyoto-instrumenten, die nu voor driekwart ingezet worden in China, Brazilië en India, aldus Donald Pols van Milieudefensie.

(nu.nl)

quote:

Op vrijdag 4 maart 2011 09:04 schreef Prins_Charming het volgende:
4 maart 2011

Mensen met gezond verstand met uitsterven bedreigd:

Steeds meer mensen met gezond verstand sterven en er lijken er geen bij te komen.
Ouders die nog in het bezit zijn van gezond verstand wordt dringend verzocht er alles aan te doen dit gezonde verstand door te geven aan hun kinderen.
Alleen op deze manier kunnen we de verpaupering van de samenleving tegen gaan.

29-08-2007

Vier op de tien vogels op Rode Lijst

Veertig procent van de Nederlandse broedvogels staat op de Rode Lijst. De meeste daarvan zijn soorten van het boerenland. Dat meldt Vogelbalans 2007, een rapport dat onlangs werd gepresenteerd door de Vogelbescherming en onderzoeksinstituut SOVON.

Op dit moment staan 78 soorten op de Rode Lijst van Nederlandse Broedvogels. Die soorten zijn in ons land met uitsterven bedreigd. Dat is maar liefst veertig procent van de 175 in Nederland broedende soorten. Voor verschillende soorten, zoals kemphaan, kuifleeuwerik en grauwe gors, is het tij waarschijnlijk niet meer te keren. Zij staan volgens Vogelbalans 2007 op het punt uit ons land te verdwijnen.


Kemphaan

Landbouw in ontwikkeling
De laatste jaren gaat het vooral slecht met de soorten van het boerenland. Wel zestig procent van de soorten op de lijst broedt in die gebieden. De op het boerenland broedende grutto, de gele kwikstaart en de veldleeuwerik zijn nieuwkomers op de Rode Lijst. Van die laatste is nog maar tien procent over van het aantal eind jaren zeventig.


Het land wordt steeds vaker gemaaid. Dit maaien kan vogelnesten verwoesten.

Boerenlandvogels hebben last van de ontwikkelingen in de landbouw. Voorheen konden ze tot wel drie keer per seizoen broeden. Door de intensieve akkerbouw van nu, waarbij meerdere keren per jaar gemaaid wordt, is dat vaak nog maar één keer.

Boel onderzoekers
Vogelbalans is een jaarlijkse inventarisatie van de vogelstand in Nederland door Vogelbescherming Nederland en SOVON Vogelonderzoek Nederland. Zon 7000 vrijwilligers verzamelen de gegevens voor het onderzoek.

Stikstof
Daarnaast speelt klimaatverandering een belangrijke rol bij het afnemen van de soortenstand. Een vogel als de duinpieper, niet meer in Nederland gesignaleerd sinds 2006, is voor zijn overleving en voortplanting afhankelijk van schrale gebieden, zoals zandverstuivingen. De laatste jaren zijn er in ons land steeds minder van dat soort gronden te vinden. Vogelbalans 2007 wijt die trend aan de toename van de hoeveelheid stikstof in de grond.

Stikstof is een belangrijke voedingsbron voor planten. Het is een bestanddeel van aminozuren en dus van de eiwitten waaruit planten opgebouwd zijn. Als gevolg van de industrialisering is veel meer stikstof in de lucht gekomen en neergeslagen in de grond. Planten in schrale gebieden profiteren daarvan. Ook de hoeveelheden koolstofdioxide en hogere temperaturen zullen in de nabije toekomst een rol gaan spelen.

De mussen passen niet meer bij het dak
Het klinkt misschien vreemd, maar ook de doodgewone huismus staat op de Rode Lijst. Inderdaad vliegen er nog steeds tussen de 0,5 en 1 miljoen mussen in Nederland rond. Na de merel is de soort zelfs de meest voorkomende vogelsoort in ons land. Waarom dan toch op de lijst? Dat is vanwege de enorme afname in de afgelopen jaren. Sinds 1990 halveerde het aantal. De oorzaak daarvan ligt voor een groot deel bij de manier waarop daken van huizen tegenwoordig gemaakt worden. Veel pannendaken verdwijnen. Platte daken bieden de huismus geen bescherming.

Zachte winters
Maar van sommige vogelsoorten zijn de hoeveelheden in Nederland toegenomen. Bij een aantal kwam dat juist ook door klimaatverandering, zoals bij sommige watervogels en zuidelijke broedvogels. De ijsvogel en de roerdomp, voorheen Rode Lijst soorten, profiteerden van de zachte winters. Wel loopt de roerdomp nu weer het gevaar te verdwijnen als de moerasgebieden waarin hij leeft opdrogen.


Ooievaars bij een nest

Ook bescherming heeft er toe geleid dat enkele soorten van de Rode Lijst af konden. De ooievaar en de lepelaar zijn daar voorbeelden van. Door herintroductie is de ooievaar in Nederland weer terug op een voor Vogelbalans acceptabel niveau.

(Kennislink)

03-09-2007

"Elke maand sterft een nuttige diersoort uit"

Meer dan een vijfde van alle nuttige diersoorten is volgens de Verenigde Naties wereldwijd bedreigd. In de afgelopen zes jaar is zelfs elke maand een soort uitgestorven, luidt het in een rapport van de VN-Voedsel- en Landbouworganisatie (FAO). Het werd tijdens een internationale conferentie voor het behoud van de gedomesticeerde diersoorten in het Zwitserse Interlaken gepresenteerd.

Massaproductie
De wereldwijde vraag naar vlees, melk en eieren heeft geleid tot een enorme stijging van de massaproductie, schrijft FAO-directeur-generaal Jacques Diouf in een voorwoord op het rapport. Steeds meer landbouwers kweken daarom ingevoerde dieren. Zo vertegenwoordigen 15 diersoorten 90 procent van alle gedomesticeerde dieren.

Bedreiging voedselvoorziening
Dit verlies bedreigt volgens het FAO-onderzoek de wereldwijde voedselvoorziening, omdat bijna een miljard mensen nuttige dieren hebben. Zo houden bijvoorbeeld in Oeganda steeds meer boeren Freiburger Holstein-koeien met een groot prestatievermogen in plaats van de inheemse soorten. Bij een droogte stierven evenwel onlangs alle Holsteiner-runderen, omdat ze de lange afstand naar de drenkplaatsen niet overleefden.

Actieplan
De FAO heeft tegen vrijdag afgevaardigden van 120 landen uitgenodigd om een globaal actieplan voor het behoud van de veelsoortigheid van gedomesticeerde dieren uit te werken. Bovendien zal een "Verklaring van Interlaken" de landen tot een gepaste reglementering van diergenetische hulpmiddelen verplichten. Volgens niet-gouvernementele organisaties (ngo's) werd in het VN-rapport echter niet voldoende rekening gehouden met de verzuchtingen van herders, nomaden en boeren. (belga/hln)

(HLN)

12-09-2007

Steeds meer planten en dieren dreigen te verdwijnen

GLAND - Steeds meer dier- en plantensoorten op aarde dreigen voorgoed te verdwijnen. De internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN presenteerde woensdag een geactualiseerde 'Rode Lijst' met 41.415 soorten planten en dieren die in meer of mindere mate in de gevarenzone zitten.

Bekijk video

Voor 16.306 soorten dreigt het doek voor altijd te vallen. Dat zijn er 188 meer dan in 2006, zo meldde IUCN.

Beschermingsmaatregelen

De verscheidenheid aan planten- en diersoorten staat al vele decennia onder druk door onder meer de groei van de wereldbevolking, de toenemende ontbossing en andere aantasting van de natuur, de vervuiling en door gebrekkige beschermingsmaatregelen.

De Rode Lijst geldt internationaal als een goede en gezaghebbende indicator voor de ernst van de situatie.

Gevaar

Volgens IUCN is een op elke vier zoogdierensoorten in gevaar. Bij vogels gaat het om een op de acht en bij amfibieën om een op de drie. Bij de plantensoorten geldt dat 70 procent op enigerlei wijze in gevaar is.

Tot dusver zijn 785 planten- en diersoorten al voorgoed verdwenen. Zeker 65 soorten komen alleen nog in gevangenschap of in gecultiveerde vorm voor.

De lijst maakt duidelijk dat onder meer de Westelijke Laagland-gorilla ernstig in de problemen zit en dat de Jangtze-dolfijn in China waarschijnlijk al niet meer voorkomt op aarde.

Direct gevaar

Voor het eerst zijn er nu ook koralen op de Rode Lijst geplaatst: tien soorten die voorkomen rond de Galapagos-eilanden. Ook de krokodillenpopulaties in India en Nepal staan er beroerd voor. Op de lijst staan iets meer dan 12.000 soorten planten, waarvan er 8447 nu direct gevaar lopen.

IUCN hoopt dat overheden en organisaties met de lijst onder ogen nadere actie ondernemen om de biodiversiteit op onze planeet te beschermen.

Crisis

Volgens directeur-generaal Julia Marton-Lefèvre is er sprake van een wereldomspannende crisis. Ze wees er woensdag op dat het voortbestaan van mensen op aarde direct in verband staat met de staat van de natuur en dat bescherming van dieren en planten "noodzakelijk is voor ons eigen lot op aarde".

(nu.nl)

13-09-2007

Gorilla bedreigd met uitsterven


Laagland gorilla Kiki in de dierentuin van het Amerikaanse Boston. (Foto AP)

Het aantal bedreigde dier- en plantensoorten blijft toenemen. Dat blijkt uit de jongste uitgave van de zogeheten Rode Lijst van de World Conservation Union.

Met 41.415 soorten is de Rode Lijst de uitgebreidste wetenschappelijke inventarisatie van met uitsterven bedreigde dier- en plantensoorten. Van de ruim 40.000 onderzochte soorten worden er 16.306 daadwerkelijk met uitsterven bedreigd. Dat zijn er 188 meer dan vorig jaar. Die toename is niet alleen het gevolg van het verlies aan leefmilieus of infectieziekten, maar ook van toegenomen wetenschappelijke kennis over deze soorten.

Volgens de World Conservation Union ( IUCN) is één op de vier zoogdiersoorten bedreigd, één op de acht vogels en eenderde van alle amfibieën. Algemeen directeur Julia Marton Lefèvre van de World Conservation Union noemt de vele initiatieven die worden genomen om soorten te beschermen van onschatbare waarde. Maar het is niet genoeg, aldus Lefèvbre in een geschreven verklaring. De snelheid waarmee de biodiversiteit verloren gaat neemt toe en we moeten stevig ingrijpen om deze mondiale uitstervingscrisis een halt toe te roepen.

De Westelijke laagland gorilla (Gorilla gorilla) is één van de soorten die de makers van de Rode Lijst grote zorgen baart. De aap is verplaatst van de categorie bedreigd naar kritisch bedreigd. De belangrijkste ondersoort die leeft in het stroomgebied van de Congo is in ruim 20 jaar met 60 procent in aantal afgenomen door het Ebolavirus en de handel in bushmeat. Als de trend doorzet, zo voorspelt de IUCN, dan is de soort in tien tot twaalf jaar uitgestorven.

De IUCN heeft voor het eerst ook koralen geïnventariseerd. Tien soorten die voorkomen langs de Galapagoseilanden maken hun entree op de Rode Lijst. De klimaatverandering is de belangrijkste bedreiging voor koralen. Ook tien wieren rond de Galapagoseilanden staan voor het eerst op de lijst. Deze planten worden behalve door klimaatverandering ook bedreigd door de overbevissing. Met het verdwijnen van roofdieren aan de top van de voedselketen nemen zee-egels en andere planteneters in aantal toe.

De Chinese vlagdolfijn (Lipotes vexillifer) is door de IUCN geplaatst in de categorie mogelijk bedreigd. Een waarneming van het dier in de rivier de Yangtze wordt volgens de natuurorganisatie nog verder onderzocht.

De Gangesgaviaal, een Indiase krokodillensoort is net als de laagland gorilla verplaatst naar de categorie kritisch bedreigd. Het aantal volwassen dieren dat zich voortplant is afgenomen van 436 in 1997 naar 182 in 2006. Dammen en irrigatieprojecten zorgen voor een snelle inperking van het leefgebied van deze diersoort.

(nrc)

13-09-2007

Keniaanse stam bedreigd met uitsterven

NAIROBI - Uitsterving dreigt voor een eeuwenoude Keniaanse stam als niet snel maatregelen worden genomen. Dit lieten onderzoekers donderdag weten. De El Molo-stam telt nu nog maar veertig leden.

De uiterst kleine El Molo-stam is een van de onbekendste bevolkingsgroepen in Kenia, een land waar de verschillende volksstammen een belangrijke rol spelen in het moderne sociale en politieke leven.

De leden van El Molo zijn in hun aantal verminderd door gezondheidsproblemen en aanvallen van strijdlustige buurstammen, aldus de onderzoekers.

Maatregelen

Ziektes en misvormingen komen binnen de El Molo-stam vaak voor. Artsen wijten dit aan een gebrek aan calcium en vitamine D. Zij roepen de regering op om snel maatregelen te nemen.

De regering van Kenia laat weten een uitgebreid programma te hebben opgesteld voor het behoud van alle bevolkingsgroepen in het land.

(c) ANP

(nu.nl)

02-10-2007

Purperreiger bedreigd door komst windmolens

STEENWIJK - Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en Natuur en Milieu Overijssel vrezen voor de instandhouding van de purperreiger als rond nationaal park Weerribben-Wieden windmolens worden geplaatst. De purperreiger is een internationaal beschermde vogel.

De gemeente Steenwijkerland heeft windmolenparken gepland bij Scheerwolde en Blokzijl. De natuurorganisaties zijn bereid de plaatsing van de molens tot aan het Europees Hof aan te vechten.

(c) ANP

(nu.nl)

23-12-2007

'Giraffes dreigen uit te sterven'



Enkele giraf-soorten in Afrika dreigen uit te sterven. Daarvoor waarschuwt een groep biologen. Het aantal netgiraffes daalde bijvoorbeeld in tien jaar van 27 duizend naar drieduizend.

Dat meldde een groep Britse en Keniaanse biologen dit weekend in een nieuw rapport, meldt Reuters. Daarin staat ook dat de giraffe bestaat uit zes verschillende soorten. Tot nu toe werden enkele van deze soorten als ondersoorten beschouwd.

Volgens de Britse en Keniaanse biologen staan enkele soorten op het punt uit te sterven. Van de Tsjaadgiraffe zijn er nog maar 160 over. In totaal leven er nog honderdduizend giraffes in Afrika.

De grootste bedreigingen voor het dier zijn stroperij en de oorlogen in Somalië en Ethiopië. en Kenia. De giraffe komt nog niet voor op de rode lijst van beschermde diersoorten van de World Conservation Union (IUCN). Nu de biologen stellen dat ondersoorten als aparte soorten beschouwd moeten worden, komen ze waarschijnlijk wel op de rode lijst.

Giraffes zijn de hoogste dieren op aarde. De mannetjes kunnen tot 5,5 meter hoog worden en wegen tot 1900 kilogram.

Bekijk deze YouTube-video


(depers.nl)

07-01-2008

'Bruinvis acuut met uitsterven bedreigd'

BERLIJN - De bruinvis, een walvisachtige die leeft in de Oostzee, wordt acuut met uitsterven bedreigd. Dit meldde de Duitse Vereniging ter Bescherming van Zeezoogdieren maandag in het Duitse Kiel.

Ondanks de vele voorschriften ter bescherming van de dieren spoelden het afgelopen jaar meer dan honderd dode bruinvissen aan. Dat waren er meer dan twee keer zoveel als in 2006.

De zoogdieren raken verstrikt in vissersnetten en verdrinken, aldus de vereniging.

(c) ANP

(nu.nl)

19-01-2008

Medicinale planten met uitsterven bedreigd

LONDEN - Honderden geneeskrachtige planten worden met uitsterven bedreigd door onder meer ontbossing en omdat ze te vaak uit de natuur worden weggehaald.

Het gevolg kan zijn dat in de toekomst minder medicijnen tegen ziekten als kanker en hiv worden ontwikkeld.

Dat meldt de BBC zaterdag op gezag van de Botanic Gardens Conservation International. Deze organisatie vertegenwoordigt botanische tuinen in ongeveer 120 landen.

Gevaar

Volgens de groep worden ongeveer vierhonderd medicinale planten met uitsterven bedreigd. De ontwikkeling van nieuwe medicijnen komt daardoor in gevaar. Meer dan 50 procent van de voorgeschreven medicijnen worden uit chemische stoffen gehaald, die in eerste instantie in planten zijn geïdentificeerd.

Onder de geneeskrachtige planten en bomen die met uitsterven worden bedreigd is de taxusboom. De schors van de boom is de basis voor paclitaxel, een belangrijk medicijn tegen kanker.

(c) ANP

(nu.nl)

29-02-2008

Uitsterven dreigt voor Oostenrijkse bruine beer

WENEN - De Oostenrijkse bruine beer wordt met uitsterven bedreigd. Dat heeft het Wereld Natuur Fonds (WNF) vrijdag bekendgemaakt.

Met behulp van DNA-testen zijn er nog maar twee beren in de Noordelijke Alpen getraceerd. Het gaat om de 19-jarige beer Djuro en zijn 7-jarige zoon Moritz.

In de jaren negentig waren er nog 35 beren. De Oostenrijkse berenpopulatie kwam toen tot stand met veel beren uit Slovenië. In 2006 waren er nog zes beren, waaronder drie jongen.

Met nog twee mannetjes over lijkt het uitsterven van de Oostenrijkse bruine beer een feit. Stropers zouden volgens het WNF verantwoordelijk zijn voor de afnemende berenpopulatie.

(c) ANP

(nu.nl)

21-03-2008

Pas op voor de Rode Lijst!

40 procent van alle levende organismen met uitsterven bedreigd



Bedreigde diersoorten staan weer even volop in de aandacht. In Den Haag komen 172 landen bij elkaar om over hen te praten. De World Conservation Union schat dat ongeveer 40 procent van alle levende organismen op aarde met uitsterven wordt bedreigd.

Je wordt niet zomaar bedreigde diersoort op de beruchte Rode Lijst. Daarvoor moet je eerst gevoelig worden: een soort waarvan er zo weinig zijn dat biologen je in de gaten gaan houden. Gaat het daarna mis, dan heet je kwetsbaar, daarna pas bedreigd, of zelfs: ernstig bedreigd.

Maar dan is het echt oppassen geblazen, want er rest nog een stempel: uitgestorven. En door die poort, om met Dante te spreken, keren maar weinig soorten terug. Gelukkig zijn er ook dieren die de omgekeerde weg bewandelen. Ze kunnen van de lijst worden afgevoerd.

En dan heb je natuurlijk ook soorten die we kunnen missen als kiespijn, exoten, indringers uit vreemde streken. Je herkent ze direct. Ze zijn meestal veel te kleurig voor doe maar gewoon Nederland. Op de foto diersoorten die bijna niet meer in Nederland te vinden zijn, of te veel.

(depers.nl)

30-03-2008

Vis dreigt snel uit oceaan te verdwijnen


Een visser bedenkt zijn vangst met ijs, Mexico. (Foto AP)

De vis in de oceanen verdwijnt veel sneller dan tot dusver werd aangenomen. Als er niet snel drastische maatregelen worden genomen, zwemmen er binnenkort alleen nog kwallen en plankton in zee.


De Frans-Canadese visserijbioloog Daniel Pauly.
(Foto Evelyne Jacq)

Dat zegt de Frans-Canadese visserijbioloog Daniel Pauly, die eerder deze maand een eredoctoraat kreeg van de Wageningen Universiteit. Pauly bestudeerde kritisch de wereldwijde visvangstcijfers die de voedsel- en landbouworganisatie van de Verenigde Naties, de FAO, jaarlijks publiceert en ontdekte een verborgen daling. Te hoge rapportage van China en sterk schommelende ansjovisvangsten, maskeerden het feit dat de mondiale visvangst vanaf eind jaren tachtig jaarlijks met 0,4 miljoen ton daalt. Niet omdat er minder gevist wordt, integendeel, maar omdat de vis steeds schaarser wordt.

Het zijn de voortekenen van het instorten van de visserij op wereldschaal, waarschuwt Pauly. Het is alarmerend dat er ondanks een toegenomen visserij-inspanning een mondiale trend bestaat van afnemende vangsten. Dat betekent dat visbestanden overal ter wereld zijn overbevist.

Consumenten hebben hiervan nog weinig gemerkt omdat vissers zijn uitgeweken naar andere soorten of andere gebieden. Vijftig procent van de vis wordt geconsumeerd op een ander continent dan waar het gevangen is, heeft Pauly berekend. De markt blijft zo voorzien, maar het is allesbehalve duurzaam. Volgens Pauly heeft de visserij de laatste grens bereikt: Ze kan niet verder uitbreiden.

Alleen radicale maatregelen kunnen nog soelaas bieden, zegt de bioloog. De visserijsubsidies zouden moeten worden afgeschaft en het visserijbeleid moet overschakelen van een soortgerichte op een ecologische benadering. Ook moet ten minste 20 procent van de wereldzeeën tot beschermde mariene zone verklaard worden waarbinnen niet mag worden gevist. Alleen dan kunnen vispopulaties zich herstellen en kunnen we duurzaam oogsten uit zee.

(nrc)

09-04-2008

'Natuurparken Zuid-Afrika bedreigd'

KAAPSTAD - De Zuid-Afrikaanse natuurparken worden door klimaatsveranderingen "serieus en op korte termijn" bedreigd. Het land heeft snel meer hulp nodig van rijke landen om de problemen te lijf te gaan.

Dit zei woensdag de Zuid-Afrikaanse minister van Milieuzaken en Toerisme, Marthinus van Schalkwyk op een conferentie bij Kaapstad over natuurparken. Hij wil onder meer grotere parken creëren om de natuur meer uitwijkmogelijkheden te bieden.

Het bekende Kruger Nationale Park bijvoorbeeld krijgt hoogstwaarschijnlijk te maken met hevigere regens maar met grotere tussenpozen. De langere droogteperiodes leiden tot een grotere concurrentiestrijd om het beschikbare water in de natuur, aldus Van Schalkwyk.

Gewassen

Er zouden planten- en boomsoorten verdwijnen. Inheemse gewassen zoals het fynbos worden bedreigd in het Nationale Park Tafelberg in het zuidwesten van het land.

Van Schalkwyk wil nationale parken groter maken zoals het Namaqua Nationale Park en het Tankwa Nationale Park om ze meer weerstand te geven bij schommelingen in het klimaat.

Alternatieven

Grotere parken hebben meer variëteit in hoogte en in landschap. Dat kan flora en fauna meer alternatieven bieden. Er is een groot bedrag geïnvesteerd in de uitbreiding van nationale parken waarvan er inmiddels 22 zijn in Zuid-Afrika.

(c) ANP

(nu.nl)

07-05-2008

'Orang-oetan Borneo over drie jaar uitgestorven'

AMSTERDAM - De grootste populatie van orang-oetans ter wereld, op het Indonesische eiland Borneo, is binnen drie jaar uitgestorven, zo heeft het Centrum ter Bescherming van de Orang-oetan woensdag gewaarschuwd. De voornaamste oorzaak ligt bij de almaar uitbreidende palmolieplantages.

Leefden er in 2004 nog ruim 31duizend exemplaren in het tropische regenwoud van Midden-Kalimantan, nu is hun aantal gereduceerd tot nog maar twintigduizend apen, zo stelt een rapport van de natuurbeschermers.

Als de regering geen dieren gaat beschermen tegen commerciële exploitatie, illegale kap en stropers dan zou de orang-oetan op Borneo in 2011 al uitgestorven kunnen zijn, zei Hardi Baktiantoro, het hoofd van de organisatie.

Natuurgebied

Doordat de leefomgeving van de orang-oetan almaar beperkt wordt, neemt de populatie op Borneo sinds 2004 jaarlijks met zo'n vijfduizend mensapen af, aldus Baktiantoro.

Het probleem wordt nog eens vergroot door de beslissing van de Indonesische regering om 455 duizend hectare beschermd natuurgebied op te offeren voor palmolieplantages.

Reddingsactie

De Indonesische president Susilo Bambang Yudhoyono kondigde vorig jaar bij de klimaatconferentie van Bali een grootscheepse reddingsactie voor de orang-oetan aan, maar blijkbaar ontbreekt het aan politieke steun om dat plan werkelijk door te voeren.

Gebrek aan geld voor en kennis van natuurbescherming frustreren de overheidsplannen om dieren te beschermen, liet het ministerie van bosbouw weten.

(c) ANP

(nu.nl)

15-05-2008

VS erkennen ijsbeer als bedreigde diersoort

WASHINGTON/OTTAWA - De Verenigde Staten erkennen de ijsbeer als bedreigde diersoort. Dit heeft het Amerikaanse ministerie van Binnenlandse Zaken woensdag bekendgemaakt.

Bekijk video

"Het ijs is beslissend voor het overleven van de beren", aldus een zegsman. Door het broeikaseffect neemt de hoeveelheid ijs in het Noordpoolgebied af.

Computersimulaties geven bovendien aan dat het poolijs in de toekomst wellicht snel zal blijven afsmelten.

Deadline

Een rechtbank had de regering een deadline opgelegd om uiterlijk donderdag een beslissing te nemen. Het besluit zou al in januari worden genomen, maar de regering zei meer tijd nodig te hebben om wetenschappelijke data te bestuderen.

Schatting

Er zijn naar schatting 20.000 à 25.000 ijsberen, waarvan 4700 in de Amerikaanse staat Alaska leven.

Amerikaanse wetenschappers hebben voorspeld dat tegen 2050 twee derde van de huidige ijsberenpopulatie is verdwenen.

Wereld Natuur Fonds

Het Wereld Natuur Fonds (WNF) is gelukkig met de beslissing van de Amerikaanse regering. "Het is voor het eerst dat de regering-Bush het verband erkent tussen het broeikaseffect en de noodzaak deze diersoort te beschermen", zei een woordvoerster in Nederland.

Canada

Buurland Canada, waar naar schatting ruim 15.000 ijsberen leven, zal het voorbeeld van de VS niet volgen. Dat liet de Canadese minister van Milieu in een reactie weten.

Een Canadese commissie die zich over bedreigde diersoorten in het land buigt oordeelde onlangs dat de ijsbeer niet met uitsterven wordt bedreigd.

De diersoort verkeert echter wel in nood en heeft speciale bescherming nodig, luidde het oordeel.

(c) ANP

(nu.nl)

19-05-2008

Een op acht vogelsoorten bedreigd

BONN - Een op de acht vogelsoorten wereldwijd wordt met uitsterven bedreigd. Dat stelde de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN maandag in Bonn bij de presentatie van de jaarlijkse lijst van soorten die gevaar lopen.

De organisatie noemt klimaatveranderingen een belangrijke oorzaak. Zij zijn een 'versneller' voor factoren die een bedreiging vormen voor vogels, zoals lange periodes van droogte en plotselinge extreme weersomstandigheden.

De IUCN noemt ruim 1220 bedreigde soorten, waaronder de nu nog wijdverspreide wulp (Numenius arquata), die ook in Nederland voorkomt. Brazilië is het land met de meeste bedreigde vogelsoorten (141).

Biologische rijkdom

De IUCN kwam met het jaarlijkse overzicht op de eerste dag van een conferentie van de Verenigde Naties over natuurbescherming, die tot 30 mei in Bonn wordt gehouden. In zijn toespraak op de openingszitting benadrukte de Duitse minister van Milieu, Sigmar Gabriel, de noodzaak om de "biologische rijkdom" van de aarde te beschermen.

(c) ANP

(nu.nl)

20-05-2008

'Na 2010 verdwijnen nog steeds dieren en planten'

UTRECHT - Het aantal planten- en diersoorten is de afgelopen eeuw sterk achteruit gegaan in Nederland, maar vorig jaar was de afname minder snel.

Tot die slotsom komt het Planbureau voor de Leefomgeving dat zijn bevindingen dinsdag presenteert tijdens de internationale conferentie over biodiversiteit in Bonn.

De onderzoekers denken daarom dat de Nederlandse maatregelen vruchten beginnen af te werpen. Maar ze voorzien wel dat "dit waarschijnlijk onvoldoende is om de Europese afspraak na te komen om in 2010 het verlies aan biodiversiteit te stoppen".

Bedreigde soorten

Want hoewel het aantal natuurgebieden stijgt, neemt ook het aantal bedreigde soorten toe en daalt het aantal soorten dat internationaal van belang is, aldus het planbureau. 15 tot 45 procent van de soorten komt leefruimte tekort.

Ook de invloed van de klimaatverandering wordt steeds duidelijker. "Veel zuidelijke insecten die snel reageren op een langer en warmer seizoen nemen in snel tempo toe. Een aantal andere planten en dieren trekken zich terug naar koudere streken."

(c) ANP

(nu.nl)

17-06-2008

Noordelijke witte neushoorn nagenoeg uitgestorven

AMSTERDAM - De noordelijke witte neushoorn uit Midden-Afrika is waarschijnlijk uitgestorven. De laatste vier in het wild levende exemplaren van deze zeldzame ondersoort zijn al sinds augustus 2006 niet meer gezien.

De vier leefden in het Congolese reservaat Garamba. Dat heeft Martin Brooks van de Internationale Unie voor Natuurbehoud (IUCN) dinsdag gezegd.

Beter nieuws is er over de andere neushoornsoorten. De populatie zuidelijke witte neushoorns, die in verschillende landen van zuidelijk Afrika leven, is sinds 2005 gegroeid van 14.540 tot 17.480, en de populatie zwarte neushoorns van 3730 tot 4180.

Om nu te denken dat het wel goed zit met de neushoorn zou fout zijn, want de neushoorn blijft een zeer bedreigde soort, zegt Richard Emslie, de neushoornspecialist van de IUCN.

Vooral stroperij en burgeroorlogen vormen een bedreiging. De hoorns van de neushoorn zijn gewild als trofee en ingrediënt voor traditionele medicijnen.

(c) Novum

(nu.nl)

01-07-2008

Pinguïns in problemen door klimaatverandering



Steeds meer pinguïnsoorten worden met uitsterven bedreigd. Volgens wetenschappers van de universiteit van Washington is dat een gevolg van de opwarming van de aarde, de olievervuiling van de zee, intensieve visserij en toerisme.

Dat pinguïnpopulaties steeds kleiner worden is een duidelijk signaal dat de waterkwaliteit in de zuidelijke oceanen verslechtert, zo beweren de wetenschappers deze maand in een artikel in het tijdschrift Bioscience. "Tegenwoordig zien we de gevolgen van de door de mens veroorzaakte opwarming van de aarde en de vervuiling in de verste uithoeken van de wereld", schrijft milieubioloog P. Dee Boersma. "We dachten dat veel pinguïns wel veilig zouden zijn, omdat ze zo ver bij mensen vandaan leven. Maar dat is niet zo."

Wetenschappers onderscheiden tussen de zestien en negentien soorten pinguïns. Ongeveer twaalf daarvan zitten volgens Boersma in de problemen. Een klein aantal soorten, zoals de koningspinguïn, die leeft op eilanden ten noorden van Antarctica, neemt in aantal toe.

Volgens de International Union for the Conservation of Nature worden drie pinguïnsoorten bedreigd en zijn zeven soorten kwetsbaar, wat wil zeggen dat zij 'grote kans lopen in het wild uit te sterven'. Nog eens twee soorten hebben het label 'bijna bedreigd' gekregen.

Zo'n vijftien jaar geleden golden volgens wetenschappers slechts vijf tot zeven pinguïnsoorten als kwetsbaar.

De grootste pinguïnkolonie bevindt zich in Punta Tumbo, Argentinië, maar het aantal broedparen daar is sinds het eind van de jaren zestig gehalveerd, tot tweehonderdduizend in 2006. In honderd jaar tijd is het aantal Afrikaanse pinguïns teruggelopen van anderhalf miljoen tot 63 duizend.

Die teruglopende aantallen hebben uiteenlopende oorzaken.

Voor de Adeliepinguïn, die veel van ijs houdt, is de opwarming van westelijk Antarctica een probleem, omdat hij daardoor steeds moeilijker voedsel kan vinden. Dat vertelt Phil Trathan, een vooraanstand pinguïnexpert, die overigens niet bij het onderzoek betrokken was.

Pinguïns op de Galapagoseilanden hebben veel hinder van El Nino: doordat het water te warm is geworden zwemmen de pinguïns steeds verder weg op zoek naar voedsel. Daarbij laten zij vaak hun jongen achter.

De problemen verschillen misschien per plek, maar ze geven een duidelijke boodschap af, vindt Trathan.

Pinguïnkenner Susie Ellis waarschuwt : "Wat pinguïns overkomt, kan een paar jaar later met andere soorten gebeuren, ook met mensen

(depers.nl)

07-07-2008

Eén op drie diersoorten bedreigd bij Zuiderburen

AMSTERDAM - In België wordt een derde van de dier- en plantensoorten bedreigd. De reptielen hebben de grootste overlevingsproblemen. Voor het voortbestaan van 71 procent wordt gevreesd.

Dat concludeert het Gazet van Antwerpen op basis van onderzoek van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek in België.

De wetenschappers die de cijfers presenteerden maken zich ook druk om de vlinders, waar 60 procent problemen heeft. "Zij hebben het moeilijk omdat de schrale graslanden waar ze wonen, verdwijnen door de stikstof uit overbemesting."

De percentages bij amfibieën en reptielen moeten gerelativeerd worden, vindt Dirk Maes. Hij is medewerker aan het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek. "Omdat daar weinig verschillende soorten van voorkomen in België. Als er tien soorten zijn, waarvan zes bedreigde, zit je al aan 60 procent."

Planten

De 460 plantensoorten staan er ook slecht voor. Eén op drie soorten wordt bedreigd. "Dan zullen we nu iets moeten doen", zegt Maes. "De landbouw stoppen is natuurlijk geen optie. Maar er zal toch iets in die richting moeten gebeuren."

(c) NU.nl

(nu.nl)

11-07-2008

Koraal sterft door verzuring oceanen

FORT LAUDERDALE - De oceanen verzuren zo snel dat halverwege deze eeuw een derde van de koraalriffen zal sterven. De oceanen verzuren omdat ze het broeikasgas CO2 opnemen.

Dat schrijven wetenschappers in het magazine Science, meldde de Britse omroep BBC vrijdag.

Ook overbevissing, ontwikkeling van kustgebieden en de opwarming van de aarde spelen een rol bij het verdwijnen van koraal. Tot 1998 waren 13 van de 704 koraalsoorten bedreigd. Dat aantal is nu opgelopen tot 231, concluderen de wetenschappers.

De onderzoekers stellen dat als niets aan de uitstoot van CO2 wordt gedaan, al het koraal zal verdwijnen. Een kwart van de dieren in de oceanen is afhankelijk van koraalriffen. Als het koraal verdwijnt, zullen die ook uitsterven, verwachten de onderzoekers.

(c) ANP

(nu.nl)

05-08-2008

'Diverse apensoorten met uitsterven bedreigd'

AMSTERDAM - Het aantal apensoorten neemt schrikbarend snel af. De International Union for the Conservation of Nature (IUCN), een internationaal samenwerkingsverband dat zich ondermeer bezighoudt met het behoud van dierensoorten, luidt de noodklok.

Op de Rode Lijst van de IUCN, die in 1963 is opgesteld, blijkt dat de organisatie zich het meest druk maakt om de leefgebieden van zeldzame dieren. Bosbranden en het kappen van tropische regenwouden beperken de leefomgeving van veel diersoorten aanzienlijk.

Andere bedreigingen voor de aapachtigen zijn jagers en de mensen die apenvlees consumeren. Vooral dat laatste lijkt de afgelopen jaren een trend in diverse landen, zo meldt de organisatie.

Azië

Uit een groot onderzoek van de Union blijkt dat de situatie voor 48 procent van de bedreigde diersoorten uiterst nijpend is. Vooral voor veel aapachtigen is het vijf voor twaalf, blijkt uit de laatste update van de lijst. In Azië hebben inmiddels 70 procent van de aapsoorten het stempel 'bedreigde diersoort' gekregen.

Het IUCN deed nog niet eerder zo'n omvangrijk onderzoek. De resultaten worden in oktober gepubliceerd, de eerste uitkomsten werden maandag door de BBC naar buiten gebracht.

Top 5

De Britse omroep maakte aan de hand van de Rode Lijst een top 5 van landen waar het percentage van bedreigde diersoorten het hoogst is:

Cambodia - 90 procent
Vietnam - 86 procent
Indonesië - 84 procent
Laos - 83 procent
China - 79 procent

(c) NU.nl/Dennis van Luling

(nu.nl)

10-11-2008

Kwart haaisoorten ernstig bedreigd

LONDEN - Het gaat niet goed met de haaien in de Atlantische Oceaan. Een kwart van de haaiensoorten dreigt uit te sterven door overbevissing. Dat blijkt uit onderzoek, waarvan de internationale natuurbeschermingsorganisatie IUCN maandag de resultaten bekend maakte.

Volgens de IUCN is dit aantal flink hoger dan het wereldwijde gemiddelde. De organisatie hoopt dat de Europese Unie een totaal vangstverbod in zal stellen voor alle haaien die in diep water leven.

De IUCN stelt de rode lijst van bedreigde diersoorten samen. Een aantal haaien zijn na het onderzoek op een andere plaats op de lijst gezet. De ruwe zwelghaai, die leverolie levert voor gebruik in cosmetica, is nu ernstig bedreigd.

Die classificatie is de zwaarste voor het stempel uitgestorven op een soort gedrukt wordt. Ook de doornhaai en de haringhaai, die geliefd zijn om hun vlees, staan in deze klasse.

Kwestbaar

De reuzenhaai, de op een na grootste vis ter wereld, werd bestempeld als kwetsbaar. In deze categorie valt nu 26 procent van de haaien- en roggensoorten uit de Atlantische Oceaan. Wereldwijd ligt dat gemiddelde op 18 procent.

Voor de doornhaai en de haringhaai heeft de EU een vangstquotum ingesteld, maar volgens de IUCN is deze norm veel te gul. "Dit voorkomt niet dat de populatie instort", aldus een woordvoerster. De EU praat in december over de nieuwe vangstquota voor haaien en roggen.

(nu.nl)

08-12-2008

'Mannelijk geslacht bedreigd door chemicaliën'

AMSTERDAM - Het toenemende aantal chemicaliën in de natuur zorgt ervoor dat het mannelijk geslacht bij zowel dieren als mensen wordt aangetast, zo blijkt uit een wereldwijde studie.

Het rapport (PDF) van de natuurorganisatie CHEM Trust is gebaseerd op 250 internationale studies naar de effecten van hormoonverstorende chemicaliën op de natuur.

Vooral zogenaamde weekmakers in verpakkingen en chemische stoffen in cosmetica en voedsel hebben volgens het onderzoek een negatieve invloed op het mannelijk geslacht in vrijwel alle diersoorten.

Mannetjesvissen

Zo is bijvoorbeeld aangetoond dat de chemicaliën van anticonceptiepillen die in het riool belanden, ervoor zorgen dat veel mannetjesvissen in zoetwater nu ook vrouwelijke geslachtskenmerken vertonen, zoals eitjes die in hun testikels groeien.

Ook bij krokodillen, schildpadden, panters en elanden worden volgens onderzoekers steeds meer mannetjesdieren geboren die beschikken over uitzonderlijk kleine penissen en testikels. Een onderzoek naar de geslachtsverhoudingen bij ijsberen toonde zelfs aan dat relatief veel van de dieren hermafrodiet zijn.

De voortplanting van de diersoorten loopt volgens de schrijvers van het rapport dan ook groot gevaar door hormoonverstorende chemicaliën.

Hormoonreceptoren

"Dit onderzoek toont aan dat het mannelijke 'gereedschap' wordt bedreigd", zo verklaarde hoofdonderzoekster Gwynne Lyons tegen de Britse krant The Independent. "De vervrouwelijking van grote aantallen gewervelde dieren komt nu overal voor. Al die dieren hebben dezelfde hormoonreceptoren en die worden beïnvloed door het toenemende aantal chemicaliën in het milieu."

Ook het mannelijk geslacht bij mensen zou gevaar lopen. Zo worden er in het onderzoek enkele studies aangehaald die uitwijzen dat chemicaliën ook de geslachtskenmerken van baby's kunnen veranderen.

Kleine penissen

Een studie aan de Amerikaanse universiteit van Rochester heeft bijvoorbeeld aangetoond dat vrouwen die grote hoeveelheden van de chemische stof ftalaat in hun lichaam hebben, vaker baby's krijgen met relatief kleine penissen en nauwelijks ontwikkelde testikels.

Uit een onderzoek aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam bleek dat vrouwen die hebben blootgestaan aan de chemische stof PCB vaker jongens op de wereld zetten die in hun jeugd graag met poppen spelen in plaats van met traditioneel jongensspeelgoed.

Snel optreden

Het rapport van CHEM Trust krijgt wereldwijd steun van wetenschappers, die aandringen op strengere regelgeving komt voor het gebruik van chemicaliën. "Er moet snel worden opgetreden tegen hormoonverstorende chemicaliën", aldus Gwynne Lyons. "We hebben nu aangetoond dat verschillende van deze stoffen gezamenlijk een groot effect kunnen hebben op de natuur, ook al zijn de chemicaliën in producten individueel gezien misschien niet schadelijk."

(c) NU.nl/Dennis Rijnvis

(nu.nl)

11-12-2008

Vlaamse en Europese vlinders bedreigd door klimaatverandering



Van de 49 vlindersoorten die in Vlaanderen voorkomen, zouden er de komende tijd een aantal kunnen verdwijnen wegens de klimaatverandering en de stijgende temperaturen. Dat meldt Natuurpunt op basis van de Climatic Risk Atlas of European Butterflies. Europese vlindersoorten zien daardoor de voor hen geschikte biotoop oprukken naar het noorden.

Noorden
Tegen 2080 zal de gemiddelde temperatuur in Europa met 2,5 tot 4,1 graden gestegen zijn. Daardoor zou tot 95 procent van het verspreidingsgebied van 70 vlindersoorten te warm worden om er nog te overleven. "De gebieden waar die vlinders wel nog kunnen voorkomen vind je dan verder in het noorden. In theorie zouden de vlinders dus mee kunnen verhuizen, maar zo eenvoudig is het niet altijd. We verwachten dat dat wel zal lukken voor grotere soorten die ver kunnen vliegen, maar heel wat vlinders vliegen slechts enkele honderden meters", legt Wouter Vanreusel van Vlinderwerkgroep Natuurpunt uit.

Leefmilieu
"Vlinders hebben bovendien meer nodig dan enkel het geschikte klimaat", benadrukt hij nog. "Het leefmilieu moet goed zijn, ze moeten een koude winter kunnen overleven, er liggen steden of industriegebieden op hun weg naar het noorden... We pleiten daarom voor verbinding tussen grotere eenheden natuur." (belga/gb)

(HLN)

30-12-2008

Zeeschildpad meest bedreigd door klimaatverandering

ZEIST - De zeeschildpad komt door de klimaatverandering het ergst in de verdringing. Ook de tijger, orang-oetan, de bonte vliegenvanger vogel en het koraal hebben veel last van de temperatuurstijging. Dit maakte het Wereld Natuur Fonds dinsdag bekend.

Volgens de natuurbeschermingsorganisatie kan de zeeschildpad zich niet goed meer voortplanten als het warmer wordt. De warme bodem waarin de eieren liggen, heeft een sekseveranderende invloed op de baby's, waardoor onvoldoende mannetjes worden geboren. Ook verdwijnen de legstranden door de stijging van de zeespiegel..

De tijger kampt vooral met verzilting van de grond in de delta van de Ganges in India en Bangladesh. Daardoor sterft vegetatie en verdwijnen de prooidieren. De tijger zoekt daarom in de dorpen naar voedsel. De bewoners zijn daar niet van gediend en maken jacht op de tijgers.

De orang-oetan vindt door de extremere regenperiode minder vruchten. Koraal sterft af bij de kleinste temperatuurstijging. De bonte vliegenvanger, die ook in Nederland voorkomt, kan te weinig voedsel vinden voor zijn jongen. Door de warmere temperaturen komen de rupsen tevoorschijn voordat de vogel arriveert. Het eten voor de jonkies is bijna op als hij gaat nestelen.

© ANP

(nu.nl)

26-01-2009

Pinguïn tegen 2100 uitgestorven



De toekomst ziet er niet goed uit voor de Keizerspinguïn. Volgens recente voorspellingen zouden de dieren tegen het einde van deze eeuw zo goed als uitgestorven kunnen zijn. Hun aantal zou tegen 2100 met liefst 95 procent afnemen. In dat geval zouden nog slechts 600 broedende paren overblijven, meldt de Telegraph.



Lange tochten
De Keizerspinguïn is de grootste en bekendste pinguïnsoort. We kennen ze uit de met een Oscar bekroonde documentaire 'March of the Penguins'. Tijdens de winter op de Zuidpool maken ze lange reizen om te paren. De ouders moeten nadien tussen de oceaan en de broedplaats reizen om het jong in leven te houden. De dikte van het ijs op die oceaan is dus van groot belang. Anders dreigt hun missie te mislukken.

Geen tijd
De onderzoekers gaan er niet van uit dat de pinguïns, zoals sommige andere pooldieren, hun broedgewoontes zullen aanpassen aan het veranderende klimaat. Pinguïns hebben meer tijd nodig, maar die lijkt de opwarmende planeet hen niet te gunnen. (gb)

(HLN)

28-01-2009

Bij bijna het haasje



Van uitsterven is nog geen sprake maar de honingbij gaat in Nederland net als in de rest van de wereld hard achteruit. De wilde honingbij is hier eigenlijk al uitgestorven, terwijl de dichtheid aan bijenvolken bij imkers dicht bij de ondergrens van het voortbestaan zit. Het bestuiven van planten dreigt onvoldoende te worden, zowel in de landbouw als in de natuur.

Dat is de strekking van een rapport, dat onderzoekers van de Wageningen Universiteit woensdag hebben aangeboden aan minister Gerda Verburg (LNV). Ook de Nederlandse Bijenhoudersvereniging (NBV) kwam woensdag met een rapport. Volgens de imkers is een 'deltaplan' nodig om de bij te behouden.

Reden voor alle ongerustheid is de massale sterfte van bijenvolken, waarbij gesproken wordt over wintersterfte en verdwijnziekte. Deze massale sterfte lijkt steeds vaker voor te komen.

De achteruitgang van de natuur, de toenemende bevolking en het gebruik van landbouwgif spelen de bij en andere bestuivers parten. De afnemende vitaliteit van de bijen heeft daarnaast andere oorzaken. Zo is de bijenhouderij in ons land in handen van een sterk vergrijzende groep hobbyisten die er niet zijn brood mee kan verdienen.

Die bijenhouderij wordt al lang geplaagd door de parasiet varraomijt en daar is een tweede gevaarlijke ongevraagde gast bijgekomen; de Nosema ceranae. Volgens de wetenschappers is er een groot gebrek aan onderzoek, dat nodig is om oplossingen te vinden.

Gevreesd wordt voor onherstelbare vermindering van soorten van planten en dieren in de natuur. Ook land- en tuinbouw, inclusief de glastuinbouw, gaan de nadelige gevolgen ondervinden. Minder groenten en fruit gaat ook onze economie bedreigen.

De honingbij is onze belangrijkste bestuiver en die rol kan niet worden overgenomen door andere bestuivers, zoals de hommel. De achteruitgang van de honingbij kan directe gevolgen hebben voor de teelt van hommels, omdat die afhankelijk zijn van van stuifmeel dat door bijen verzameld wordt.

De wetenschappers pleiten niet alleen voor meer onderzoek, maar ook voor professionalisering van de bijenhouderij. Ook zou de tuinbouwsector zijn verantwoordelijkheid moeten nemen en zorgen voor het veilig stellen van de bestuiving in de toekomst.

(depers.nl)

09-02-2009

Krijt-Tertiair uitsterving nog steeds zichtbaar

De uitsterving op de Krijt-Tertiair grens heeft een onomkeerbaar effect op de overlevenden. Dit effect is nog steeds zichtbaar in tweekleppigen. Hun diversiteit nam sinds de extinctie versneld toe. Deze schelpen zijn belangrijk in verschillende ecosystemen op aarde.

De Krijt-Tertiair uitsterving lijkt heel ver weg. Toch zijn de gevolgen van de uitsterving 66 miljoen jaar geleden nog steeds zichtbaar. Zo is er geen niet-vliegende dinosauriërs meer te bekennen. Maar de extinctie had ook invloed op de overlevenden. Uit nieuw onderzoek blijkt dat tweekleppigen (bivalven) steeds sneller evolueerden na de Krijt-Tertiair grens. Dit nieuws van Krug (University of Chicago) en collegas is gepubliceerd in het Amerikaanse blad Science.

Onder de tweekleppigen (schelpen) vallen onder andere de oester, kokkel en mossel. Deze groep komt voor in allerlei ecosystemen en zijn een belangrijk onderdeel hiervan. Vooral in de tropische regio is er een explosie van nieuwe tweekleppigen sinds de Krijt-Tertiair grens. Voor de extinctie was er nauwelijks verschil tussen de polen en de evenaar. Er kwamen nieuwe soorten bij met gelijke snelheid. Naast het normale uitsterven van diergroepen heeft de beroemde extinctie dus ook een lange termijn effect.


Tridacna gigas , één van de grootste tweekleppigen op aarde.

Waarom deze diergroep?
De onderzoekers kozen de 854 geslachten (5132 soorten) tweekleppigen voor hun studie. Maar liefst 711 hiervan zijn ook fossiel te vinden. De fossielen blijven goed bewaard en zijn relatief veel te vinden. Hun evolutie is daarom relatief goed bekend. Een betere bewaring in de loop van de miljoenen jaren is niet waarschijnlijk. Hetzelfde patroon vonden de wetenschappers namelijk voor tweekleppigen die zeer resistent zijn tegen oplossing van hun kalkschaal.

Oorzaak
De redenen voor de versnelde toename van de tweekleppigen zijn divers. Eén mogelijkheid is het wegvallen van organismen die ook in/op de zeebodem woonden en dus competitie waren voor voedsel en ruimte. Ten tweede kunnen belangrijke roofdieren uitgestorven zijn. Tenslotte zou de toename van boorders van deze schelpen voor de toename gezorgd hebben. Hierdoor moesten de tweekleppigen inventief zijn en zich beschermen op diverse manieren. Dit zou kunnen leiden tot een grotere diversiteit. Toekomstig onderzoek moet uitwijzen wat nu de (belangrijkste) oorzaak was.


Zijn boorders de reden voor de explosie van de tweekleppigen sinds de Krijt-Tertiair grens? Hier is een Cyclocardia aangeboord door een slak. Bron: Adiël Klompmaker

Referenties:
Krug et al., 2009. Signature of the End-Cretaceous Mass Extinction in the Modern Biota. Science 323: 767-771.
Crame, J.A., 2009. Times Stamp on Modern Biogeography. Science 323: 720-721.

(Kennislink)

09-02-2009

Salamanders sterven uit in Mexico en Guatemala



Amfibieën zijn als de kanarie in de koolmijn Vorige week ontdekten wetenschappers nog tien nieuwe amfibieën in Colombia, maar in Mexico gaat het minder goed met de barometer onder de diersoorten. De salamander wordt steeds zeldzamer in Mexico en Guatemala. Dat is een slecht signaal, want het verdwijnen van amfibieën is doorgaans de voorbode van problemen bij de andere dierenfamilies.

Vier soorten uitgestorven
Bioloog David Wake van de universiteit van Californië Berkeley onderzocht tientallen salamandersoorten in Guatemala en Zuid-Mexico. Hij ontdekte dat het aantal salamanders sinds de jaren 70 fel is teruggeslagen. Vier soorten zijn zelfs helemaal verdwenen en een vijfde staat op het randje van uitsterving.

Kanarie
De oorzaak ligt bij verschillende factoren: de opwarming van het klimaat, de vernieling van de habitat en ziekten. Wetenschappers vrezen dat dieren in gevoelige gebieden, zoals ijsberen in het poolgebied, het eerst zullen sterven aan de gevolgen van de klimaatverandering. Ze beschouwen salamanders en andere amfibieën als een soort kanarie in een koolmijn. Als deze dieren sneuvelen, is het hoog tijd om aan de alarmbel te trekken. (gb)

(HLN)

12-03-2009

Rode lijst bedreigde dieren klopt niet

De rode lijst met bedreigde dieren klopt niet en kan pogingen verstoren om dieren te beschermen, zo stellen milieubeschermers. De lijst, die jaarlijks gepubliceerd wordt, vestigt onze tijd en aandacht op diersoorten die eigenlijk 'veilig' zijn, terwijl andere dieren geleidelijk aan uitsterven.


Schildpadden zijn veel minder bedreigd dan we denken.

Schildpad
Schildpadden zijn een voorbeeld van een diersoort die volgens Dr. Brendan Godley van de universiteit van Exeter onnodig beschermd worden. "De schildpadden zullen niet verdwijnen", zegt hij. Sommige soorten lopen inderdaad een risico omdat er te weinig eieren uitkomen. "Maar dat kan je niet vergelijken met een vijftig papegaaien die op een klein eiland leven dat steeds meer ontbost wordt."


De populatie potvissen is wereldwijd nog relatief groot.

Gegevens
Ook de potvis zou een dier zijn dat veel aandacht krijgt, terwijl de populatie wereldwijd relatief groot is. De lijst wordt samengesteld met de hulp van ongeveer 7.500 vrijwilligers, meestal verbonden aan milieuorganisaties of universiteiten, die gegevens over de diersoorten verzamelen. Daarna wordt een graad van bedreiging toegekend. Een soort wordt een 'risico' als hun aantal onder een vooropgestelde limiet valt.

Geen alternatief
De lijst zou het risico van heel wat diersoorten fel overdrijven. Er staan ruim 45.000 soorten op de rode lijst. Bij het IUCN (International Union for Conservation of Nature), dat de leiding heeft over de lijst, beseffen ze dat het systeem fouten bevat, maar voorlopig weten ze niet hoe ze het probleem kunnen oplossen. Bovendien bestaat er nog steeds geen alternatieve lijst om de rode lijst te vervangen, aldus het IUCN. (gb)

(HLN)

23-04-2009

Kuikens Jan-van-gent bedreigd door overbevissing

GRONINGEN - Het ecosysteem van de beschermde vogelsoort Kaapse jan-van-gent is ontwricht. Dit meldde de Rijksuniversiteit Groningen (RuG) donderdag.

De vogel kan door overbevissing niet genoeg voedsel vinden om zijn jongen mee te voeden. Daarnaast is er voor zeehonden en pelikanen ook niet genoeg vis, waardoor ze zich tegoed doen aan de kuikens van de jan-van-gent.

Voedsel

Namibië en Zuid-Afrika zijn de enige twee landen waar de jan-van-gent broedkolonies heeft. Vanuit het nest vliegt de vogel gemiddeld 450 kilometer per dag om voedsel voor de kuikens te halen.

Het onderzoek naar de kuikengroei van de jan-van-gent komt van bioloog Ralf Mullers. Hij promoveert op 4 mei aan de RuG op dit proefschrift.

(nu.nl)

07-05-2009

Wilde fruitbomen dreigen uit te sterven

LONDEN - De wilde bomen waarvan onze hedendaagse appel-, peren-, pruimen- en kersenbomen afstammen, dreigen uit te sterven.

Daarvoor hebben wetenschappers gewaarschuwd, meldde de Britse omroep BBC donderdag.

De bomen groeien in de wouden van Centraal-Azië, waarvan de laatste vijftig jaar 90 procent is vernietigd, zegt de internationale natuurbeschermingsorganisatie Fauna & Flora International.

Boomsoorten

De organisatie heeft een 'rode lijst' opgesteld van 44 boomsoorten in Kirgizië, Kazachstan, Oezbekistan, Toerkmenistan en Tadzjikistan die dreigen uit te sterven.

Volgens Antonia Eastwood, leidster van de onderzoekers die de lijst hebben opgesteld, betreft het een ''unieke plek van soortenverscheidenheid in de wereld''.

Veel van de bomen waarvan onze fruitsoorten afstammen, komen alleen in Centraal-Azië voor. ''Het is er erg bergachtig en droog, zodat vele soorten zeer goed bestand zijn tegen koude en droogte. Veel van ons fruit berust op een zeer smalle genetische basis'', zegt Eastwood.

Mensheid

Zij waarschuwt dat de mensheid ''gezien de bedreigingen die ziekten en het veranderend klimaat voor onze voedselvoorziening betekenen'' misschien naar deze soorten moet terugkeren en ze moet opnemen in een teeltprogramma van fruitbomen.

Kazachstan en Kirgizië gelden als de landen waar bekende appelsoorten als de red en de golden delicious vandaan komen.

© ANP

(nu.nl)