De onvolprezen Zhenar had dit idee, een paar jaar geleden, maar het werd niet bijzonder enthousiast opgepikt. Waar dat door kwam, wie zal het zeggen? Misschien dat het in ONZ niet tot z'n recht kwam, en vandaar de revival in TTK.
Hoe het begon:
quote:Op donderdag 30 augustus 2007 11:34 schreef Zhenar het volgende:
[..]
Nee, jij weet de kersen uit het molenraam te vissen!
!
=====================================================================================quote:Op donderdag 30 augustus 2007 11:34 schreef Zhenar het volgende:
[..]
Wauw, wat een tof spreekwoordWat zou het betekenen?
De bedoeling:
• Verzin bij een spreekwoord van je voorganger:
- de achtergrond/oorsprong van het spreekwoord
- de korte betekenis in deze tijd
- een gebruiksvoorbeeld
• Verzin een nieuw oud-Hollands spreekwoord nadat je een gepost spreekwoord hebt uitgelegd en plaats het dikgedrukt in je post.
• Er mag voor informatie gebruik worden gemaakt van bijvoorbeeld Wikipedia, om een verhaal op flarden van feiten te baseren.
=====================================================================================
Zo ziet het er dan uit:
Met twee tanden een erwt eten.
Dit spreekwoord is ontstaan aan het begin van vorige eeuw.
Een nieuwe uitvinding maakte het toen voor de gegoede stand mogelijk om voor altijd met een stralend gebit rond te lopen. Door de slechte kennis van de tandheelkunde en door een redelijk eenzijdig dieet was het toen gebruikelijk dat men zo rond het 40e levensjaar enkel wat bruine tanden in de mond had, en zelfs dat was vaak een luxe die was voorbehouden aan de gegoede stand. Nu echter was het kunstgebit een feit. Pieter Janszoon Jong, koopman van stand in leiden, was een van de eerste die zich zoo een pronkstuk liet aanmeten voor het lieve bedrag van maar liefst 6 Hollandse gulden en 35 centen. Pieter was niet voor niets een van de rijkste kooplieden in leiden. Hij was sluw, maar vooral zuinig en al snel ging het verhaal rond dat hij zijn nieuwe kunstgebit uit deed voordat hij ging eten om te voorkomen dat het zou slijten. Zonder zijn valse tanden had Pieter Janszoon Jong nog precies 2 tanden, een boven en een onder. Men gaf dus al snel sneer "met twee tanden een erwt eten" aan mensen die bijzonder overdreven zuinig waren op hun spulletjes.
Betekenis :
Bijzonder zuinig zijn op spullen en gereedschap en deze liever niet gebruiken.
Voorbeeld :
Hij wilde weer eens met twee tanden een erwt eten en groef die fundering uit met één oude schop.
Volgende :
Een krom kompas volgen =====================================================================================
Andere pareltjes
: De hond het koren insturen.
Een steen over ijs laten stuiteren.
De honing in de regen laten staan.
De zeven klontjes willen strelen.
Een overzicht van alle spreekwoorden uit de TTK-topics, vind je op de Wikipagina
Het vorige deel vind je hier:
De kersen uit het molenraam vissen.
[ Bericht 30% gewijzigd door DaMart op 19-02-2011 11:18:14 ]
!Oorsprong
In de 17e eeuw, het was rond 1643, voer kapitein Schuytema met een schip vol specerijen voor de VOC vanuit Batavia naar Amsterdam. De kapitein wilde zo snel mogelijk huiswaarts varen, om de verjaardag van zijn gemalin niet te missen.
Hij was recht door zee, en had graag alle touwtjes in handen. Omdat hij anderen het navigeren niet wilde toevertrouwen, had hij enkele jaren eerder op een markt in Batavia een kompas gekocht. De kwaliteit van het instrument liet te wensen over. Er kwam vocht in, waardoor de naald kromtrok. Toch voer de kapitein blindelings op zijn kompas.
Tijdens de bewuste reis van Batavia naar Amsterdam, was de naald inmiddels zo krom, dat het schip Amsterdam nooit heeft weten te bereiken. Voor de kust van Australië liep het schip op de klippen en verging met de lading en een groot deel van de bemanning.
Wonder boven wonder bleef kapitein Schuytema ongedeerd. Op een stuk wrakhout dreef hij naar de kust, maar zijn vaderland en zijn vrouw heeft hij nooit meer gezien.
Betekenis
Dit spreekwoord betekent niets anders dan advies opvolgen van iemand die (vooral achteraf bezien) niet het juiste advies tot zijn beschikking heeft.
Voorbeeld
Diana volgde een krom kompas toen ze naar Herman luisterde en haar baan opzegde nog voordat het contract bij haar nieuwe baas getekend was.
Nieuw spreekwoord:
De haven zien branden
.Inmiddels hebben we met zijn allen al 85 spreekwoorden bedacht
.quote:Op zaterdag 19 februari 2011 11:40 schreef DaMart het volgende:
En de Wiki is weer bijgewerkt tot hier.
Inmiddels hebben we met zijn allen al 85 spreekwoorden bedacht
.
Oorsprong
Ook dit spreekwoord komt uit de tijd van de scheepvaart van en naar Oost Indië. De havenmeester en de bemanning van de scheepvaart waren elkaar altijd zeer goed gezind, totdat een van de bemanningsleden van een VOC-schip vreemd bleek te zijn gegaan met de vrouw van de havenmeester. Uit wraak wilde hij bij aankomst van het schip deze met brandende projectielen in vlam zetten en tot zinken brengen, maar het geschut bleek defect waardoor de projectielen in de haven kwamen en deze volledig in as legde.
Betekenis
Dit gezegde betekent dat een actie uit wraak of slechte intensiteit een wending krijgt waardoor dader slachtoffer wordt.
Voorbeeld
- Het meisje, boos om haar zeer lage cijfers twitterde dat ze de school op wilde blazen maar zag uiteindelijk enkel de haven branden.
- De aanrander zag de haven branden toen bleek dat het meisje de zwarte band karate had.
Nieuw spreekwoord:
In de rode wijn zwemmen
quote:
Oorsprong:
het zal niemand verbazen dat dit spreekwoord zijn oorsprong kent in de Griekse mythologie.De Griekse God Dionysos (Oudgrieks: / Diónysos, / Dinysos; Latijn: Dionysus) werd vereerd als God van de wijn, maar ook de vruchtbaarheid van de aarde, alle bomen en hun vruchten. De feesten voor deze God stonden in het teken van de extase en het loslaten van het Apollinische (rationeel, doordacht, beheerst).
Wijn was de meestgedronken drank tijdens deze feesten, die vaak uitliepen in anonieme vrijpartijen en elk mens was in de Dionysische nacht vrij van relationele beperkingen en er werd ook niet vreemd opgekeken als er zo'n negen maanden na dit lente-feest een nieuwe lading jongetjes en meisjes ter wereld gebracht werden. Met een beetje geluk werd een van die kinderen uitgekozen om in de leer te gaan bij de priesters, wat betekende dat de familie op het gebied van Dionysos niets te kort zou komen. Het kan nooit kwaad om bij een god in een goed daglicht te staan.
Betekenis:
Wanneer iemand in de rode wijn zwemt, leeft deze persoon naar zijn instincten en gevoel. Hij maakt geen verstandige beslissingen en laat zich leiden door wat zijn hart hem ingeeft.
Voorbeeld:
Maarten-Pieter was rijk genoeg om altijd maar in de rode wijn te zwemmen. Hij hoefde zijn bed niet uit om naar zijn werk te komen.
Of:
Susanne was zo verliefd dat ze maar aan een ding kon denken. Ze kocht bloemen en cadeaus voor hem, volgde hem overal. Ze zwom helemaal in de rode wijn. Haar studieprestaties gingen er zichtbaar op achteruit.
Volgende:
Een sleutel tussen de tenen hebben.
.Ik vind hem wel leuk en ook erg geloofwaardig.quote:Op zaterdag 19 februari 2011 17:40 schreef Tha_Erik het volgende:
Hij is niet zo origineel geworden
ik las bijna "een sleutel tussen de benen hebben"
Oorsprong
In 1964 werd Hoofdcommissaris Jansma van de politie van Venlo gearresteerd omdat hij werd betrapt tijdens een inbraak. De hoofdcommissaris werd in een cel op het politiebureau gezet en toen men hem de volgende ochtend wilde ondervragen, was zijn cel leeg. In eerste instantie werd al het personeel ondervraagd. Men ging er namelijk van uit dat iemand nog sympathie had voor zijn gearresteerde meerdere en hem daarom had bevrijd. Uit het onderzoek bleek echter dat niemand iets met de verdwijning te maken had. Pas in 1968 werd de heer Jansma gevonden. Vanuit Tegelen kwamen klachten binnen over geluidsoverlast op straat. De heer Jansma bleek in een uitermate beschonken toestand over straat te zwalken, terwijl hij het Wilhelmus achterstevoren en met dubbele tong aan het zingen was. Tijdens zijn verhoor kwam eindelijk aan het licht hoe hij had kunnen ontsnappen. Omdat hij bang was dat zijn sleutels gestolen werden, liep hij al zijn gehele carrière rond met een reservesleutel van de cellen tussen zijn tenen. Na zijn arrestatie kwam die sleutel goed van pas. Toen dit bekend werd in de media, raakte het spreekwoord 'Een sleutel tussen de tenen hebben' in zwang.
Betekenis
Iemand die een sleutel tussen de tenen heeft, weet zichzelf via een listige kunstgreep uit een lastige situatie te bevrijden.
Voorbeeld
Dat Marcel overging naar de eindexamenklas kwam doordat hij een sleutel tussen de tenen had. Met de inloggegevens van zijn docent wist hij de 4 op zijn eindrapport te veranderen naar een 6.
Nieuw spreekwoord:
Citroenen in de baard hangen
[ Bericht 0% gewijzigd door DaMart op 19-02-2011 20:25:57 ]
ik ga een poging wagen
Even een paar citroenen pakken [ Bericht 55% gewijzigd door najazeg op 19-02-2011 20:37:30 ]
Oorsprong
In het verre oosten van de zeventiende eeuw leefde een buddhistische monnik die bekend stond om zijn allerhande eigenaardige handelingen. Zo zag men op een dag de monnik mediteren in een tempel terwijl hij citroenen aan zijn baard had hangen.
Nadat hij zijn godsdienstige arbeid had verricht en een wandeling wilde gaan maken sprak een jongeman hem aan en vroeg hem: "waarde monnik, waarom heeft u citroenen in uw baard hangen?"
De monnik keek hem aan en zei hem "Zoek twee citroenen, snijd ze doormidden en hang ze in uw baard. Dan zult u vanzelf het antwoord op uw vraag vinden."
De man deed dit maar kwam erachter dat men bij hem uit de buurt begon te blijven. De vrouwen hielden niet van hem, zijn vrienden verlieten hem en hij bleef alleen achter.
Op een dag kwam hij bij de monnik terug en hij vertelde hem wat er was gebeurd. Hij zei: "Ik heb gedaan wat u zei en terstond wilde niemand mij nog kennen. Waarom heeft u daarvoor gekozen?"
De monnik antwoordde: "Voor mij is de liefde van mensen zonder betekenis. Ik heb mijn leven aan Buddha toegewijd en op deze manier kan ik hem met volle overgave, volledig dienen."
De man besloot hierna ook monnik te worden en had sinds die dag ook citroenen in zijn baard.
Betekenis
De hedendaagse betekenis van dit spreekwoord is dat de man in kwestie geen enkel geluk heeft in de liefde.
Voorbeeld
- Jan, een goede vriend van mij, heeft citroenen in de baard hangen. Aan zijn uiterlijk zou het niet moeten liggen, maar kennelijk moeten de vrouwen hem gewoon niet.
Nieuw spreekwoord:
waar het vuur laait, daar de haan kraait.
Is mijn nieuwe spreekwoord eigenlijk wel goed? Tenslotte is het een echt spreekwoord (echt als in dat de meeste spreekwoorden hier eigenlijk gezegden zijn) en is ie niet in een zin te vervoegen. Ik kan eventueel ook een andere geven als iemand hier niets mee kan
Je moet eigenlijk een fictief spreekwoord verzinnen. Ook al heb je er zelf geen idee bij, dat is dan niet jouw probleem
. Maar dat maakt voor dit topic en het idee niet veel uit lijkt me.
Maar eigenlijk is het verschil dit:
- een spreekwoord is een complete zin en kun je niet vervoegen, zoals bijvoorbeeld:
1. als de kat van huis is dansen de muizen op tafel
2. de pot verwijt de ketel dat ie zwart ziet
3. de morgenstond heeft goud in de mond.
een gezegde kun je wel vervoegen, bjivoorbeeld:
1. achter het net vissen - hij viste achter het net
2. de hond in de pot vinden - hij vond de hond in de pot
3. de kersen uit het molenraam vissen - hij heeft de kersen uit het molenraam gevist
Maar hier mag allebei dus
De laatste was dus:
waar het vuur laait, daar de haan kraait.
Wie o wie?
Ik ben voor vandaag even door de inspiratie heen, dus ik laat hem aan iemand andersquote:Op zaterdag 19 februari 2011 21:35 schreef najazeg het volgende:
mooi.
De laatste was dus:
waar het vuur laait, daar de haan kraait.
Wie o wie?
.Ik laat hem ook. Het is net of je een bestand spreekwoord moet uitleggenquote:Op zaterdag 19 februari 2011 22:08 schreef DaMart het volgende:
[..]
Ik ben voor vandaag even door de inspiratie heen, dus ik laat hem aan iemand anders
Ben niet zo blij over deze opdracht.Dat vuurtje zal ik wel even blussenquote:
dank je! Ik twijfelde er eerst een beetje aan maar kennelijk is ie goed.
Is mijn nieuwe spreekwoord eigenlijk wel goed? Tenslotte is het een echt spreekwoord (echt als in dat de meeste spreekwoorden hier eigenlijk gezegden zijn) en is ie niet in een zin te vervoegen. Ik kan eventueel ook een andere geven als iemand hier niets mee kan
hij is toch niet bestaand? wat is nou het probleem? Het enige wat niet zo goed kan is het in een voorbeeld gebruiken, voor de rest zou je er gewoon een verhaal en een betekenis bij kunnen bedenken.quote:
[..]
Ik laat hem ook. Het is net of je een bestand spreekwoord moet uitleggen
Naja tis dat Friemelaar al aangegeven heeft het te willen proberen, anders had ik wel een nieuwe voor jullie.
Spreekwoord dat is ontstaan na een grote bos- en heide brand begin vorige eeuw in de peel.
In de peel liggen in die tijd rond en aan de rand van uitgestrekte bos en heide gebieden vele kleine boerderijen. Als in een droge zomer periode op een nacht een grote bos- en heidebrand uitbreekt wordt de hele streek fel verlicht door de oplaaiende vlammen. Het licht is zo fel dat het wel lijkt of het ochtend geworden is en op de boerderijtjes beginnen de hanen spontaan hun ochtend lied te kraaien. Gewekt door het tomeloos kraaien van de hanen ontdekken de boeren wat er aan de hand is en beginnen met man en macht de grote brand te blussen. Er wordt wel gezegd dat als de hanen niet gekraaid zouden hebben alle boerderijen in de streek tot de grond zouden zijn afgebrand.
Betekenis :
Als er een grote gebeurtenis plaats vindt is er altijd wel iemand die alarm slaat of de bevolking op de hoogte brengt.
Voorbeeld :
Toen in Tunesië de opstand losbarstte was dat binnen de kortste keren overal ter wereld op televisie te zien, zo zie je maar weer : waar het vuur laait, daar de haan kraait.
Volgende uitdaging : Honden met kattenoren kweken
.quote:
dank jeOorsprong
In de vroege jaren van de twintigste eeuw leefde een poolse hondenfokker die zwaar alcoholist was. Onder invloed van de wodka kruiste hij de meest vreemde combinaties van honden wat in de meeste gevallen erg zwakke honden werden die vlak na de geboorte al overleden.
Op een donkere avond nam de hondenfokker per ongeluk de kater van zijn dochter, een main-coon in plaats van een pekinees en gebruikte die voor het fokken. Op wonderbaarlijke wijze kwam er een weerbaar hondje tegen met kenmerken van katten, waarbij de kattenoren en -ogen het meest opvielen.
Betekenis
Dit gezegde betekent het niet nadenken bij wat je doet en daardoor vreemde handelingen verrichten.
Voorbeeld
- Piet is zo impulsief, die kweekt altijd honden met kattenoren.
- De nieuwe stagiaire is er zo'n een die honden met kattenoren kweekt. Ik vraag me af of ze überhaupt haar proeftijd wel gaat halen.
Nieuw spreekwoord:
In de ranja pissen.
Ik zag het. Goed bezigquote:
Op .Hij is heel mooi, maar toch: http://www.spatiegebruik.nl/quote:
Op Auau.
Maar volgens je verhaal zijn de resultaten wel degelijk goed: een weerbaar hondje in plaats van alle puppies die dood gingen.quote:
Honden met kattenoren kweken
Oorsprong
In de vroege jaren van de twintigste eeuw leefde een poolse hondenfokker die zwaar alcoholist was. Onder invloed van de wodka kruiste hij de meest vreemde combinaties van honden wat in de meeste gevallen erg zwakke honden werden die vlak na de geboorte al overleden.
Op een donkere avond nam de hondenfokker per ongeluk de kater van zijn dochter, een main-coon in plaats van een pekinees en gebruikte die voor het fokken. Op wonderbaarlijke wijze kwam er een weerbaar hondje tegen met kenmerken van katten, waarbij de kattenoren en -ogen het meest opvielen.
Betekenis
Dit gezegde betekent het niet nadenken bij wat je doet en daardoor vreemde handelingen verrichten.
Voorbeeld
- Piet is zo impulsief, die kweekt altijd honden met kattenoren.
- De nieuwe stagiaire is er zo'n een die honden met kattenoren kweekt. Ik vraag me af of ze überhaupt haar proeftijd wel gaat halen.
Nieuw spreekwoord:
In de ranja pissen.
Oorsprong
Jaren geleden was er op een basisschool in Zandvoort een jochie dat altijd maar liep te sarren. Zijn medeleerlingen waren dat op een gegeven moment zo beu, dat ze een plannetje smeedden om hem eens een lesje te leren. Tijdens het schoolfeest zouden ze hem wel eens even het leven zuur maken. Letterlijk, want, zo opperde een van de wraakzuchtige klasgenoten: "we zullen hem wel eens even in de ranja pissen!"
Betekenis
Dit gezegde betekent iemand het leven zuur maken.
Voorbeeld
- Als die kerel nou weer gaat drammen, zal ik hem eens flink in de ranja pissen!
- Die jongens zijn naar, ze pissen mij telkens in de ranja.
Nieuwe uitdaging
Pils uit de fontein willen halen
Het van oorsprong Brabantse spreekwoord luidde "de pills ut den bron willen hoale" en wordt al sinds mensenheugenis gebruikt. Het idyllische plaatsje Odiliapeel (nabij Volkel) wordt in het plaatselijke dialect "D'un Pill" genoemd, de inwoners zijn dan ook "pills". Odiliapeel stond en staat er nog om bekend een droge plaats te zijn waar water schaars is en gevallen regen snel de bodem in trekt. Ook ontbeert men hier enige vorming van sloten of beekjes. De inwoners waren dan ook in vroeger dagen aangewezen op waterputten en opslagvaten om over voldoende water te beschikken. In tijden van droogte kwam dus al snel de nood aan de man en moesten de "pills" op strooptocht om voldoende water te bemachtigen. Logischerwijs gingen zij daarbij als eerste bij de buurgemeenten langs en haalden daar de bronnen of putten leeg. Heden ten dage word met dit spreekwoord verwezen naar economische vluchtelingen en gastarbeiders.
Betekenis :
Bezwaar maken of in opstand komen tegen het verlies van banen, of voordeeltjes, aan economische vluchtelingen of gastarbeiders in het algemeen.
Voorbeeld :
De kleine aannemers hebben nauwelijks nog werk omdat er zo veel Poolse bouwvakkers hier komen werken, ze zouden de pils wel uit de fontein willen halen.
Volgende uitdaging : Het anker vooronder leggen
[ Bericht 94% gewijzigd door friemelaar op 21-02-2011 01:51:29 ]
oh jaquote:
[..]
Maar volgens je verhaal zijn de resultaten wel degelijk goed: een weerbaar hondje in plaats van alle puppies die dood gingen.
Ach ja het ging voornamelijk om het niet nadenken, niet dat wij hij deed zou mislukken. Maar idd het had beter andersom kunen wezen.Oorsprong:
Het was even zoeken naar de oorsprong van dit spreekwoord. Het gaat ver terug naar de tijd van de VOC, en was uiteindelijk de oplossing voor het nog oudere gezegde: geen gedonder in het vooronder.
In de tijd van de VOC kwam het voor dat de kapitein besloot om zijn vrouw mee te nemen op de verre reizen naar Indië. Hoewel het tegen de regels van de VOC was, werd het oogluikend toegestaan.
Maar ook voor de kapitein leverde zoiets de nodige hoofdbrekens op. Want één vrouw op een schip met meer dan 60 mannen dat kan natuurlijk niet goed gaan, en meer dan eens werd een bemanningslid betrapt met de vrouw van de kapitein in het vooronder. Nu was er een kapitein, en zijn naam is verloren geraakt in de analen, die hier een hele goede oplossing voor had bedacht. Hij liet zijn bemanning de ankers van het schip in het vooronder leggen, zodat er in het vooronder geen plaats meer was voor overspel.
Nu was dat natuurlijk geen garantie dat er niet meer gerommeld werd, want er waren wel meer spelonken in het schip waar het daglicht nauwelijks scheen.
Betekenis:
Beveiligingsmaatregelen nemen die slechts ten dele werken, en die verre van waterdicht zijn.
Voorbeeld:
Hoewel de ondernemer camara's in zijn magazijn had laten plaatsen, had hij slechts het anker in het vooronder gelegd. Uit de balans bleek dat er niet minder werd gestolen uit het magazijn.
Nieuw spreekwoord:
Met botte ijzers schaven
Oorsprong
In de tweede helft van de 19e eeuw was het moeilijk om werk te vinden voor timmermannen. Er waren er veel te veel en de klussen die ze kregen, waren vaak te klein om een goede boterham mee te verdienen. Het timmermansgilde van Alkmaar kwam daarom met een omstreden oplossing. Alle aangesloten timmermannen moesten hun schaven inleveren en kregen daarvoor in de plaats oude, botte ijzers. Door daarmee te schaven, duurde het werk minimaal drie keer zo lang, waardoor de timmermannen ook meer konden verdienen. Uiteraard bleef dit niet onopgemerkt, en werden timmerlui uit de omgeving ingezet om de kosten te drukken.
Betekenis
Met botte ijzers schaven, betekent dat je bewust je werk vertraagt, in de hoop er beter van te worden, maar uiteindelijk met lege handen achter te blijven.
Voorbeeld
Om zijn promotiekansen te vergroten, vertraagde Frank het project van zijn manager door gegevens niet tijdig aan te leveren. Hij schaafde echter met botte ijzers, want zijn manager verkreeg de gegevens op een andere manier en Frank verloor zijn baan.
Volgende
Frambozen in de IJssel werpen
.Oorsprong
Zoals bekend verondersteld mag worden, hebben Zwollenaren sinds jaar en dag de bijnaam Blauwvingers. Toen in de jaren zestig een stroom gastarbeiders naar de Scaniafabrieken kwam, kregen deze mensen dan ook een soort inburgeringscursus avant la lettre. Om dit en andere lokale fenomenen te begrijpen.
Deze inburgeringscursus was echter bijzonder theoretisch, dus op een gegeven moment was er een cursist die het allemaal niet zo goed meer snapte. Dus toen op het examen gevraagd werd, waar nou eigenlijk de bijnaam vandaan kwam, luidde zijn, uiteraard volledig onjuiste, antwoord: "Om elk jaar weer van een hoeveelheid overrijpe frambozen af te komen, gooiden ze die in de IJssel, waarna ze blauwe vingers hadden." Dit werd uiteraard met gelach ontvangen, waarmee 'frambozen in de IJssel werpen' een uitdrukking werd om aan te geven dat iemand een domme opmerking maakt.
Betekenis
Een domme opmerking maken, omdat je niet weet waar het over gaat
Voorbeeld
- Martin had de klok wel horen luiden, maar weet niet waar de klepel hangt, hij is nu dus weer frambozen in de IJssel aan het werpen.
- Tja, als je niet onthoudt wat er gezegd is, dan sta je op je examen natuurlijk frambozen in de IJssel te werpen!
Nieuwe uitdaging
De poes strelen als ze net gewassen is
[ Bericht 0% gewijzigd door MPG op 22-02-2011 01:09:16 ]
Dit is een uitdrukking die ontstaan is naar aanleiding van kwajongensstreken, begin 30-er jaren van de vorige eeuw.
Internet, mobieltjes en televisie bestonden nog niet en radio was slechts voor enkele, een paar uur per dag, weggelegd.
De jeugd moest en kon zich toen nog op geheel andere wijze vermaken dan tegenwoordig.
Het is door vertellingen bekend dat veelvuldig dieren een bron van vermaak boden. op het platte land waren het de kikkers en mollen die het moesten ontgelden, maar ook de eekhoorntjes en vogels waren niet geheel veilig voor de jonge schavuiten.
In de stad waren deze dieren natuurlijk niet voorhanden en waren de katten en honden onderwerp van vermaak.
Een groep jongelui bedachten op een kwade dag dat ze een soort van dapperheidproef konden doen door een kat te vangen en deze te wassen. De kat wordt dan kwaad en zal proberen iedereen die in de buurt komt te bijten en te krabben. Wie het dus aandurfde de net gewassen poes te strelen toonde aan dat hij lef had.
Betekenis :
Bravoure streken uithalen om te laten zien dat je lef hebt.
Voorbeeld :
Bij warm weer springt de jeugd van Arnhem massaal van de brug over de ijssel, ze strelen de poes als ze net gewassen is.
Volgende uitdaging : Vastenavond vieren in Leeuwarden
.
.Oorsprong
Dit spreekwoord duikt voor het eerst op in een artikel van de Leeuwarder Courant in 1893. De journalist beschrijft een traditie van enkele jaren die steeds grotere vormen aan is gaan nemen. Het begon in 1888, toen Hendrikus Nugtersoon, afkomstig uit Tilburg, de carnavalsperiode in Leeuwarden doorbracht. Hendrikus was namelijk niet echt gecharmeerd van carnaval en schaamde zich voor zijn dorpsgenoten. De uitbundigheid, het gezang en de grenzeloze alcoholconsumptie stonden hem niet aan.
Na twee dagen in Leeuwarden kreeg Hendrikus echter heimwee, maar hij wilde pertinent niet terug naar het zuiden totdat carnaval voorbij was. Toen op de laatste avond van carnaval, op Vastenavond dus, het besef tot hem doordrong dat hij weer naar huis kon, zette hij het op een zuipen in een aantal Leeuwardse kroegen.
Dit beviel hem zo goed, dat hij de jaren daarop opnieuw naar Leeuwarden trok in de carnavalsperiode. Elk jaar groeide zijn groep metgezellen, en in 1893 bestond de groep uit zo'n 25 personen. Toen Vastenavond kwam, was iedereen blij dat ze weer naar huis konden en de hele groep toog de stad in. Daar dronken ze, waren uitbundig en dronken alcohol alsof het water was. Een van de aanwezigen riep toen dat het net thuis was. Daarna heeft men Hendrikus en zijn aanhang niet meer in Leeuwarden gezien.
Sindsdien spreekt men van 'Vastenavond vieren in Leeuwarden' wanneer men wil uitdrukken dat iemand vlucht voor een bepaalde situatie, maar uiteindelijk alsnog in een vergelijkbare situatie terechtkomt.
Betekenis
Vluchten voor een bepaalde situatie, maar uiteindelijk alsnog in een vergelijkbare situatie terechtkomen.
Voorbeeld
De inbreker reed weg voor de politie, bang dat zij hem zouden pakken met de televisie in zijn kofferbak. Tien kilometer verderop vierde hij Vastenavond in Leeuwarden, toen hij staande werd gehouden voor het negeren van een rood licht.
Volgende
Jongleren met cactussen
. Jij wel . De cactussen spreken me ook nog niet aan...Oorsprong:
Frits van Ballengooijen was naast een uitstekend jongleur ook een onverbeterlijke narcist.
Hij ging prat op zijn jongleerkunst en maakte het tijdens het wereldkampioenschap van 1873 in Zurich zo bont met het beledigen van zijn concurrenten dat de organisatie besloot hem te diskwalificeren wegens onbetamelijk gedrag.
Onze Frits ontstak hierop en woede en schreeuwde: Ik zal jullie plebs eens laten zien dat ik de beste ter wereld ben en dat jullie amateurs zijn!!!!! Jullie mogen mij blinddoeken en ik zal jongeleren met alles wat jullie me toestoppen, zonder te falen, stelletje amateurs !!!!!!!!
De voorzitter van de jury begon te stralen. Hij liet een blinddoek aanrukken en Frits werd geblinddoekt. Daarna knipte hij uit de plantenbak 6 bollen van de cactus met de gemeenste stekels uit.
Frits begon moedig aan zijn uitdaging maar moest zijn poging al snel staken door de onhoudbare pijn. Vloekend en tierend verliet hij de zaal, en Frits van Ballengooijen heeft zijn gezicht nooit meer egens laten zien.
Betekenis:
Zelfs de allerbeste vakman kan in zijn werk voor onverwachte en onmogelijke situaties komen te staan
Voorbeeld:
De chauffeur reed de route al vele jaren dagelijks, maar met deze dichte mist was het jongleren met cactussen
Nieuw Spreekwoord:
De grote wijzer plakken
Oorsprong
Dit spreekwoord vindt zijn oorsprong in de Limburgse dorpen. De katholieke kerk houdt wel van een feestje en het carnaval is daar geen uitzondering op. Drie dagen voor Aswoensdag vierde men dit feest. Het was als laatste kans om uitbundig te zijn voordat de veertig dagen durende vaste tot Pasen begon.
Een van de redenen van het carnevalfeest is om de voedselvoorraden op te maken, dit in verband met het bederf in de vastemaanden. De naam zou ook afkomstig zijn van het Latijnse carne vale (= vaarwel aan het vlees), maar hierover is nooit uitsluitsel gevonden.
De laatste dag van carneval, ookwel Vette Dinsdag genoemd, was echt de allerlaatste mogelijkheid om je van overtollig voedsel en drank te ontdoen, want de Vastenavond zou om klokslag 0.00 ingaan. Hier komen we bij de feitelijke oorsprong van het spreekwoord, want het was gebruikelijk dat in de dorpen de kwajongens, beneveld door de geschonken alcohol, niet wilden stoppen met feesten. Het was immers de enige tijd van het jaar dat ze eigenlijk alle maatschappelijke regels aan hun laars konden lappen. Wat ze deden was inbreken in de kerk, met name de toren waar het uurwerk hing. Ze namen touwen mee om zo de klok enkele minuten vóórdat deze 12 uur sloeg vast te binden en zo het uurwerk en daarmee de tijd stil te leggen. Op deze manier konden ze net iets langer doorfeesten, totdat natuurlijk de pastoors de klok weer "bevrijd" hadden. De volgende dag was goed te zien wie de extra tijd genomen had om door te feesten, als het askruisje op een gezicht gezet had dat op standje kater stond.
Betekenis
Men plakt de grote wijzer (vast) wanneer men een moment wil rekken om er langer van te genieten.
Voorbeeld
Toen Klaas voor het eerst danste met Klazien wilde hij niets liever dan de grote wijzer plakken, om zo langer te kunnen genieten van dit prachtige moment.
Volgende:
Kindervingers kruisen.
!!!Nicequote:Op dinsdag 22 februari 2011 21:49 schreef Tha_Erik het volgende:
Mij is ingefluisterd dat ik met mijn uitleg het honderdste spreekwoord uit deze reeks van een betekenis heb voorzien
.Bliksem in de koffie hebben gebruik ik af en toe wel eens. Als dat gekke gezichten oplevert leg ik het graag uit
.Dat kloptquote:
Mij is ingefluisterd dat ik met mijn uitleg het honderdste spreekwoord uit deze reeks van een betekenis heb voorzien
. De Wiki is weer bijgewerkt, en er staan nu 100 spreekwoorden in
. http://wiki.fok.nl/index.(...)landse_spreekwoorden
Wow heb ik ook nog een bijdrage geleverd aan de 100equote:
Mij is ingefluisterd dat ik met mijn uitleg het honderdste spreekwoord uit deze reeks van een betekenis heb voorzien
Dit is echt zoooo leuk
Oorsprong
Dit gezegde is redelijk jong (slechts enkele decennia) en is door een kinderjuffrouw in het leven geroepen. De kinderjuffrouw had de kinderen waar ze op moest letten opgeroepen haar wat te helpen in het huishouden. De kinderen hadden er geen zin in en zij renden weg om buiten te spelen. Toen deze kinderen uiteindelijk terugkwamen liet ze hen beloven nooit meer weg te rennen omdat ze ongerust over hen geworden was, en ze beloofden het door hun vingers te kruisen, wat een teken was van het doen van een plechtige belofte in die regio en in die tijd.
Maar van die belofte kwam niets, want de eerstvolgende keer en elke keer daarna gebeurde exact hetzelfde weer.
Betekenis
kindervingers kruisen betekent het doen van een belofte die je niet meent en waar je soms bij voorbaat al van weet dat je die niet zal houden, maar het zegt om een ander gunstig te stemmen.
Voorbeeld
De directie van de NS kruist kindervingers met het toezeggen van oplossingen voor de klachten van reizigers die veelal met vertragingen van treinen te maken hebben.
Volgende spreekwoord:
de haring vergokken
Het is nou eenmaal zo genoemd, oud-hollandse spelen werden vast ook buiten holland gespeeld, de quiz Ik hou van holland gaat ook over heel Nederland, ik heb oud-Hollands gekozen als term omdat het een bestaande term is die de lading dekt. Klaar nu, de discussie is offtopic. Als je er per se over wil discussiëren heeft DaMart ook al gezegd dat je een nieuw topic mag openen.quote:
[..]
Niets doms aan. Het is gewoon goed Nederlands. En nogmaals: een dergelijke discussie ontsiert dit topic, dus als je die wilt voeren, dan graag in een apart topic.
wil je stoppen met dit principegezeik..quote:
Wat me nou verbaast: de verzamelnaam is Oud-Hollandse spreekwoorden, maar bij de laatste spreekwoorden ging het over situaties in het zuiden en het noorden van Nederland, dus bepaald niet uit Holland.
Dank.....
Erudiet en getuigend van een ruim wereldbeeld.
Niks geen grachtengordelmentaliteit of randstedelijke arrogantie.
Helemaal geen sprake van je beroepen op de stupiditeit van iemand anders.
Maar goed: ik rust mijn Kees.
Ja nou weten we het wel. Ik heb nog steeds geen apart topic van je gezien waarin je de taalkwestie voorlegt, dus het is nu inderdaad gewoon klaar en gaan we verder met waar we gebleven waren met de spreekwoorden.quote:
Goede argumenten wel!
Erudiet en getuigend van een ruim wereldbeeld.
Niks geen grachtengordelmentaliteit of randstedelijke arrogantie.
Helemaal geen sprake van je beroepen op de stupiditeit van iemand anders.
Maar goed: ik rust mijn Kees.
De Nederlandse vissersvloot bestaat voor een groot deel uit haringvissers. Zij trekken er regelmatig op uit om de ruimen te vullen met deze in Nederland zo gewilde vis. Echter in grote delen van de wereld wordt onze haring versmaad en slechts als aas voor het vangen van grotere vis beschouwd. De haring wordt in dat geval aan lange lijnen met haken bevestigd en in zee uitgezet, in de hoop dat grotere vissen zoals tonijn of zwaardvis zich in de haken vastbijt. Na een excursie van de Ouddorpse vissers naar een collega visser in Amerika besloten enkele van hen ook over te schakelen naar lucratievere visserij. De oudere, meer behoudender, vissers zagen met verbazing en leedvermaak aan hoe hun jonge collega's de zojuist gevangen haringen weer terug de zee ingooiden, in de hoop op grotere vis. Die gaat de haring vergokken werd er in zo'n geval vaak gezegd, omdat men er vanuit ging dat er nooit voldoende grote vis gevangen kon worden om al die haring te vervangen.
Betekenis:
De winst op het spelzetten om nóg meer winst te kunnen maken
Voorbeeld:
Piet vergokte de haring en investeerde alle winst in nieuwe machines.
Volgende probleem : koffiedrab te drogen leggen
[ Bericht 92% gewijzigd door friemelaar op 23-02-2011 17:08:09 ]
Oorsprong
In de zomer van 1943 bevond een bataljon onder leiding van sergeant Swartjes zich op de Veluwe. In de bossen verscholen de soldaten zich, wachtend op de vijand die maar niet kwam. De voorraden waren beperkt, en na twee dagen waren ze door alle sigaretten heen. Dit leidde tot ontwenningsverschijnselen en de sergeant zocht naar een manier om zijn mannen scherp te houden.
Nu bestond het bataljon uit een grote groep koffieliefhebbers, en regelmatig werden koffiebonen gemalen en werd met heet water koffie gemaakt. De sergeant gaf zijn mannen het bevel om de koffiedrab die overbleef na het zetten van de koffie te drogen te leggen op de bosgrond. De gedroogde drab moesten de soldaten in bladeren van de bosgrond rollen, zodat zij zelfgemaakte biologische sigaretten kregen.
Op deze manier wist de sergeant zijn mannen weer scherp te krijgen. Overigens niet voor lang, want na vier dagen was ook de koffie op.
Betekenis
Uit noodzaak gebruikte artikelen creatief hergebruiken.
Voorbeeld
Omdat ze haar inkomstenbron was kwijtgeraakt, moest Leonie de koffiedrab te drogen leggen. Zo kookte zij twee keer per week soep van aardappelschillen.
Nieuwe
Uiers met de voeten porren
.Oorsprong:
Dit is een gedeelte van een boerengezegde dat eigenlijk in heel Nederland gebruikt wordt.
Ieder melkveeboer weet dat als je je koeien met respect behandelt en ze een bestaan zonder stress levert, dat ze dan veel meer melk geven dan de koeien die minder respectvol behandeld worden.
Boer Hendriks had deze regels ook altijd strikt nageleefd, maar hij werd een dagje ouder en kon het werk eigenlijk niet meer zo goed bijbenen. En langzaam veranderde zijn respectvolle omgang met zijn koeien in een ongewenste nonchelante vorm. In plaats van voorzichtig met de handen te voelen of de uiers nog op spanning waren deed hij het met zijn voeten, en niet echt zachtzinnig ook. Zijn koeien gaven per dag minder melk, en dat ging door totdat hij bijna geen inkomsten meer had.
Hij raadpleegde zijn buurman en toen die zag hoe boer Hendriks te werk ging sprak hij de woorden, die nog steeds door alle boeren gebezigd wordt: Ga je de uiers met de voet'n porren gaan de koei'n morren...
Betekenis:
Inkomen verliezen door niet zorgvuldig met je werk en klanten om te gaan
Voorbeeld:
Het bedrijf stond bekend om zijn slechte service, de eigenaar porde de uiers met zijn voeten
Nieuw Spreekwoord:
De windvaan in de luwte zetten
[ Bericht 0% gewijzigd door Symphonic op 24-02-2011 00:44:44 ]
Het was in het jaar 1954 dat Johan Kleijn besloot dat er op de dijken aan de Zeeuwse kust windvanen geplaatst moesten worden.
Op die manier wilde hij een beter inzicht in de heersende wind krijgen om zo, op termijn, betere voorspellingen te kunnen doen voor de windverwachting op de kust. Directe aanleiding was natuurlijk de watersnoodramp die de streek recentelijk getroffen had. Het noodlot was Johan niet echt gezind en met name de windvaan aan het havenhoofd van Stellendam waaide regelmatig kapot. Zelfs nadat deze windvaan vervaardigd was van dikker staal, op een stevigere paal gemonteerd was én van tuidraden was voorzien ging hij bij de eerste zuidwester storm onderuit. Uiteindelijk besloot Kleijn dat de windvaan verplaatst moest worden, 100 meter landinwaarts, om te voorkomen dat hij steeds kapot zou waaien. Als gevolg hiervan stond de windvaan jaren later nog steeds trots op het marktplein van Stellendam de windrichting aan te geven die daar heerste. De meetgegevens die van deze windvaan kwamen waren echter uiteraard volstrekt onbetrouwbaar en leverde geen bijdrage aan het windmodel dat Johan Kleijn opstelde om beter op de te verwachtte wind voorbereid te zijn.
Betekenis:
Maatregelen nemen die hun doel voorbij schieten.
Voorbeeld:
De hotelmanager ontsloeg de werkster omdat ze haar werk niet goed deed, maar hij kan geen nieuwe vinden.
hij zette de windvaan in de luwte
nieuwe opgave : De pijl achterste voren op de boog leggen
[ Bericht 93% gewijzigd door friemelaar op 25-02-2011 00:05:49 ]
In het zuiden van het land is de boogsport erg populair. Veel mensen uit allerlei verschillende lagen van de samenleving beoefenen sinds oudsher deze sport. Zo ook een zuiderling die graag anoniem wenst te blijven. Hij noemde zichzelf de nieuwe Robin Hood en vertelde vol bravoure dat hij geweldig kon schieten. Tienen schoot hij bij de vleet, onverslaanbaar zou hij zijn. Tot hij mee deed aan een wedstrijd. De ene misser na de andere... Hij vergat zelfs hoe hij zijn pijl op de boog moest leggen.
Daar is zo hard om gelachen dat hier het gezegde uit voort is gekomen.
Betekenis:
Jezelf dusdanig overschatten dat je door de mand valt bij de uitvoering.
Voorbeeld:
De patser wilde het iele ventje voor schut zetten, maar had de pijlen andersom op de boog en delfde het onderspit.
Nieuwe opgave: De mollen boven de grond praten .
[ Bericht 1% gewijzigd door Marijkezwolle op 25-02-2011 00:41:41 ]
Oorsprong
In 1962 had men in de kop van Noord-Holland een ware mollenplaag. Op de akkers gingen veel gewassen verloren, omdat de beestjes hun tunnels tussen de wortels door groeven en af en toe een hap uit diezelfde wortels namen. Op veel manieren werd geprobeerd om de mollen te vangen om ze uit te zetten in een natuurgebied ver weg van de kwetsbare gewassen, maar de beestjes lieten zich niet zo makkelijk vangen.
Na de zoveelste mislukte poging, stonden de boeren Bertus Vijgeveld en Jannes Paardekooper te overleggen over welke tactiek ze nu het beste konden proberen. Ze kwamen er echter niet uit, en ze bleven maar doorpraten. na een paar uur kwamen hun vrouwen een kijkje nemen, en tot hun verbazing zagen ze allemaal mollen over het land lopen. Hoewel ze een paar mollen in de daarvoor bestemde kooien wisten te jagen, wist het merendeel van de groep zich weer ondergronds te begeven.
Op het moment dat hun echtgenoten klaar waren met hun discussie en terugkwamen, kregen ze het verwijt dat ze weliswaar de mollen boven de grond gepraat hadden.
Betekenis
Wanneer je de mollen boven de grond praat, ben je zo lang bezig met het zoeken van een oplossing voor problemen, dat een oplossing zich vanzelf aandient zonder dat je het in de gaten hebt.
Voorbeeld
De burgemeester van Amsterdam wilde korte metten maken met de criminaliteit in de stad. Na een jaar overleggen met verschillende partijen, zonder een concrete oplossing te hebben, bleek hij de mollen boven de grond gepraat te hebben, toen na een aantal afrekeningen in het criminele circuit, de criminaliteit significant daalde.
Nieuw spreekwoord
Yoghurt in de klompen hebben.
Al sinds jaar en dag worden op melkvee boerderijen kaas en zuivelproducten gemaakt welke dan rechtstreeks aan de burgers verkocht wordt. Soms hebben deze boerderijen zelfs een volledige goed uitgeruste kaasmakerij. In andere gevallen werken de boeren nog kleinschaliger en bereiden ze de melkproducten in de voorruimte van hun melkstal of in de bijkeuken. Ook Albert Albertsma in Bedum, ten noorden van de stad Groningen, is zon kneuterboer die met zeer beperkte middelen de zuivelproducten vervaardigd. De yoghurt die Albert maakt is beroemd in de streek en van heinde en ver komen de burgers naar Albertsma om de yoghurt te kopen.
Uit zuinigheid of om het milieu te sparen verlangt Albertsma echter dat de klanten zelf een bak of fles meebrengen om de yoghurt in te doen, hij levert geen verpakkingen mee. Albada Jelgersma, een knul van 14 die ook in Bedum woont wordt door zijn moeder regelmatig naar Albertsma gestuurd voor een litertje yoghurt. Hij gaat dan op de fiets de in totaal 12KM aan dijkjes af voor de lekkernij.
Op een gegeven moment komt Albada er achter dat hij de kan vergeten is om de yoghurt in te doen, maar in plaats van terug te fietsen besluit hij de yoghurt dan maar in zn klompen te laten doen en het zo mee naar huis te nemen. Sindsdien wordt over mensen die de gemakkelijke weg kiezen of de kantjes er vanaf lopen gezegd dat ze de yoghurt in de klompen hebben.
Betekenis :
Voor de gemakkelijke weg kiezen / de kantjes er vanaf lopen.
Voorbeeld :
In plaats van zelf iets te schrijven gebruikte Anne-marie een boekverslag van internet, ze had de yoghurt in de klompen.
Volgende uitdrukking: als springtij volgt op het eerste kwartier
Oorsprong:
Deze uitdrukking is ontstaan naar aanleiding van de watersnoodramp in 1916. Nederland had in het verleden al vele malen te lijden gehad onder overstromingen. Regelmatig moesten de Nederlanders er rekening mee houden dat het water van de Noordzee en de Zuiderzee vele stukken land, vee en mensenlevens opeiste. In de loop de eeuwen had men ontdekt dat de stand van de maan invloed had op het peil van het zeewater. Ongeveer twee dagen na volle maan en ongeveer twee dagen na nieuwe maan stond het zeewater hoger dan gemiddeld. Springtij werd dit genoemd. In de meeste kustplaatsen was er dan verhoogde dijkbewaking, zodat in geval van nood, er snel alarm geslagen kon worden. Dat nam niet weg dat er, met name rond de provincies gelegen aan de Zuiderzee al geruime tijd de wens bestond om zich structureel tegen het water te wapenen. De provincies Noord-Holland en Friesland hadden al veel schade geleden en vanwege de toenemende industrialisatie bestond ook de wens om snellere verbindingen tot stand te brengen. Een grote dijk, die de provincies met elkaar zou verbinden, zou een oplossing bieden. Helaas was de besluitvorming bijzonder traag. Allerlei belangengroeperingen moesten hun zegje doen. Ook wilden de bestuurders al het nodige er aan doen om de kiezers aan zich te binden. Het algemeen kiesrecht zou ingevoerd worden in 1917 en een grote infrastructurele wijziging zou de gemoederen flink bezighouden. De belangen van de vissers, de wensen van Natuurmonumenten werden zwaar meegewogen en het kwam erop neer dat er vooral vergaderd werd, maar niets werd besloten.
In 1916 kwam de rampspoed over het noordelijk deel van Nederland.. Op 12 januari was het halve maan van het eerste kwartier. Vanwege deze maanstand was er weinig aanleiding tot verhoogde waakzaamheid. Er stond weliswaar een stevige storm, maar het was koud en guur buiten dus weinigen hadden er behoefte aan om zonder noodzaak naar buiten te gaan. Liever bleef men binnen bij de warme stoof om de ontwikkelingen van de oorlog in de buurlanden te bespreken, of vroeg onder de dekens te kruipen.
Hoe anders was de werkelijkheid. De noordwestelijke wind, die al een paar dagen aanhield had het water tot grote hoogten opgestuwd en dijken braken door in alle noordelijke provincies. Ondanks dat het geen springtij was, kwam de waterstand veel hoger dan de dijken aankonden. Met name Noord-Holland had zwaar te leiden onder de gevolgen van deze ramp.,
Als het kalf verdronken is, dempt men de put werd al gezegd, maar deze maatregel zou te kleinschalig zijn om een ramp van deze omvang in de toekomst te voorkomen. Het politieke draagvlak voor de aanleg van de Afsluitdijk was daar en weldra kreeg ingenieur Cornelis Lely de opdracht om de Afsluitdijk te ontwerpen. In 1932 was de Afsluitdijk een feit.
Jan van Egmond, woonachtig in Zaandam, hield zich bezig met politiek en was aanhanger van de SDAP. Hij wilde graag ook zo groot zijn als zijn grote leider Pieter Jelles, maar als politicus had hij net niet die capaciteiten om het tegen de heren met de hoge hoeden op te nemen. Reden dat het lokale partijbestuur hem aanwees als campagneleider. Die rol stond Jan wel aan, immers hij had een talent als dichter, net als Pieter Jelles. Zo zou hij zijn bedrage kunnen leveren aan de vonk van de revolutie en het geluk voor iedereen. Hij dichtte, naar aanleiding van de ramp en de nasleep het volgende
Als springtij volgt op het eerste kwartier
Komt de groote rampspoed hier
Den arbeider verliescht have en goed
De kapitalist zijn hooge hoed
Dan pas zullen de hooge heeren
Zien wat het volk moet ontbeeren
Want hij bekommert zich niet om den arbeiders dood
Doch slechts om het boter op zijn eigen brood.
Het gedicht verspreidde zich al snel door de hele regio, en de eerste strofe volstond al snel om de betekenis van het hele gedicht te duiden. (vergelijk 'een volk dat voor tirannen zwicht' of 'tussen droom en daad staan wetten in de weg').
Betekenis:
Een ongeluk dat op een onverwacht moment toeslaat kan een aanleiding zijn om een einde te maken aan ellenlang geharrewar rond de besluitvorming en spijker met koppen te slaan.
Voorbeeld
Het was springtij in het eerste kwartier op 26 april 1986 in Tsjernobyl. Door de grote ramp die plaatsvond werden wereldwijd kerncentrales gesloten of beter beveiligd.
Volgende
Lijnolie aan Petrus geven
[ Bericht 0% gewijzigd door Knip op 26-02-2011 00:31:38 ]
! Wow. jij kent je getijden
Was dat maar waar!quote:
Als springtij volgt op het eerste kwartier
Betekenis:
Een ongeluk dat op een onverwacht moment toeslaat kan een aanleiding zijn om een einde te maken aan ellenlang geharrewar rond de besluitvorming en spijker met koppen te slaan.
Voorbeeld
Het was springtij in het eerste kwartier op 26 april 1986 in Tsjernobyl. Door de grote ramp die plaatsvond werden wereldwijd kerncentrales gesloten of beter beveiligd.
In vroeger tijden was het belangrijkste doel van het leven de dood. Of, zoals men het toen zag: het leven ná de dood. Dat leven na het leven kende grosso modo twee varianten: de helse en de hemelse. Welk soort leven iemand te wachten ging staan was niet bekend en daarover zijn in de loop der eeuwen verschillende, meer en minder gedetailleerd uitgewerkte theorieën verschenen. In alle theorieën is het zo dat na de dood het oordeel geveld wordt en er dan óf hel óf hemel volgt, eenmaal tot een van beide veroordeeld is er geen overstappen mogelijk.
Omdat er veel verwarring was over de wijze waarop iemand toegang tot een van beide nalevens kreeg was het erg moeilijk om tijdens in het aardse tranendal de juiste dingen te doen of na te laten. Niettemin was het wel het allerbelangrijkste, het korte bestaan hier was letterlijk van levensbelang voor de eeuwigheid daar.
Mogelijkheden tot beïnvloeding van het hiernamaals bestonden uit het doen van goede werken, doodslaan van moslims, missie naar de negertjes, onthouden van zelfbevrediging, heengaan en vermenigvuldigen, celibatair leven, aflaten kopen, protestanten doodslaan of juist protestant worden, arm zijn, met talenten woekeren, veel studeren, god bezingen of eeuwig zwijgen. Voor een eenvoudig godvruchtig mens valt dit niet te combineren en bovendien was steeds duidelijk dat geen van deze methoden gegarandeerd resultaat zou hebben.
In 1705 ontstond er in Halfweg een kleine groep gelovigen die meenden de hemelse variant te hebben gevonden van de Haarlemmer olie (1696). Waar de Haarlemmer olie een oplossing bood voor alle aardse kwalen, daar zou hun olie de weg smeren naar de hemel.
Halfweegse predikers trokken het land door, met zalvende woorden, spontaan ontbrandende lappen, welriekende zeepjes en roestige sloten die ze gangbaar maakten met hun hemelse wonderolie. Volgens hun overtuiging zou de Hemelse Halfwegolie bij uitstek het middel zijn om Petrus ervan te overtuigen dat hij jou wel even binnen kon laten glippen, ook al had je misschien wat steken laten vallen tijdens je leven. Naar hun overtuiging maakte het preciese geloof niet veel uit; de zondaar moet het hebben van de man bij de deur: Petrus. Door deze rechtstreeks te benaderen werden de kansen een stuk groter. Als bewaarder van sloten en visnetten had Petrus altijd lijnolie nodig. Natuurlijk wel speciale lijnolie, extra geurig en heilig.
Daarnaast diende de hemelse olie alle mogelijke goede doelen op aard: geld voor de clerus, ontwikkelingsmogelijkheden voor negertjes, celibaat, verwekking, armoede en rijkdom alsmede mooi zingen en zwijgen. Hiermee kon de zondaar altijd betogen dat middels aanschaf van de fles hemelse olie, gepoogd was zoveel mogelijk goed te doen. Bij leven moest daarom een fles steeds aanwezig zijn en als het eindelijk zo ver was kon het betreurde lichaam ermee ingewreven worden.
In navolging van de Haarlemmer olie bleef het recept geheim, maar dat lijnolie ervan een belangrijk deel uitmaakte was steeds bekend. Daarnaast was het welriekend, en vergeleken met pure lijnolie goedkoop.
Hoewel het publiek de hemelse waarde ervan in twijfel leek te trekken, werden de Halfweegse Oliezendelingen ongeveer twee eeuwen lang een redelijk welvarende sekte. Na de introductie van makkassar(olie) verviel de sekte tot armoede, hetgeen doet vermoeden dat op aarde de olie voornamelijk in het haar gesmeerd is.
Betekenis
Wegmoffelen van zonden / goedmakertje
Voorbeeld
Geef lijnolie aan Petrus, gaf hij als verklaring voor de vele goede doelen in zijn testament.
Dit geeft lijnolie voor Petrus, stamelde hij bij het overhandigen van een bos bloemen na de ruzie.
[ Bericht 0% gewijzigd door sigme op 26-02-2011 12:36:29 ]
Een draad van het onderwerp scheiden.
Oorsprong
In de jaren '70 van de vorige eeuw was Udo Wijdeveen een geoefend spreker. Regelmatig wist hij een debat te winnen, door zijn tegenstander te frustreren met zijn tactiek. Hij had namelijk de neiging om over een kleinigheid uit het betoog van zijn tegenspreker groots te praten, waardoor niemand meer wist waar het nou eigenlijk om ging.
Eenmaal was hij uitgenodigd door een meisjesschool, waar hij debatteerde met Vera Haakman, een expert op het gebied van mode. Zij zouden voor de leerlingen een discussie voeren over de toekomstige mode, zodat de leerlingen geïnspireerd werden voor hun handwerk. Vera had ter illustratie een trui meegenomen die wij heden ten dage retro zouden noemen, maar die toen hip was. Aan de hand van die trui wilde zij uitleggen welke materialen populair zouden worden.
Ze had nog geen drie zinnen gesproken, of Udo merkte een losse draad op in de trui. Daarop pakte hij de draad vast en hield een betoog van twintig minuten over het gebrek aan kwaliteit van moderne producten, die zonder gevoel werden gemaakt. Tijdens zijn betoog liep hij rond op het podium, en vergat dat hij de draad nog vast had. Hij bleek een flinke draad uit de trui te hebben getrokken, waar nu een gat in zichtbaar was.
Ietwat beduusd zei Vera toen dat Udo weer perfect een draad van het onderwerp had gescheiden, waarmee zij een nieuwe omschrijving introduceerde voor de discussietactiek van Udo.
Betekenis
Wanneer je een draad van het onderwerp scheidt, ga je zo zeer in op onbenulligheden in het betoog van een ander, dat de kern van de zaak uit het oog wordt verloren.
Voorbeeld
Toen tijdens het lijsttrekkersdebat werd gevraagd hoe de files zouden worden bestreden, scheidde Wilders een draad van het onderwerp met een betoog over de mobiliteit van immigranten.
Nieuw spreekwoord
De zon in je broekzak hebben
Ooorsprong
Deze uitspraak is vertaald uit het Engels en komt oorspronkelijk uit de Verenigde Staten.
Sinds de groeiende populariteit van TV-toestellen en het groter wordende aanbod van Amerikaanse televisieseries in Nederland is: "De zon in je broekzak hebben", ook in Nederland een bekend begrip geworden, wat enigszins merkwaardig is omdat men daar een ander manier van beloning hanteert voor verrichte arbeid.
Voor Amerikanen was het Pan American World Airway, PAN AM welke als eerste werkgever in de Verenigde Staten in de maand mei naast de reguliere Pay Cheque ook een aparte cheque uitkeerde.
De vergoeding betrof een tegemoetkoming voor de vakantie, in Nederland vakantiegeld genoemd.
Waar we in Nederland ons geld op onze bankrekening gestort kregen, liep men in de Verenigde Staten naar huis met een Pay Check en de vakantievergoeding in hun broekzak.
Bij wijze van spreken had je dus: "The sun in my pocket", vertaald: "De zon in mijn broekzak", doelend op de vakantie die van het geld gevierd zou worden.
Betekenis
Ik heb vakantiegeld ontvangen.
Nieuw spreekwoord:
Aan de wijzer hangen.
Oorsprong
Het geloof heeft een grote rol gespeeld in de Nederlandse samenleving. Hoewel iedereen de schijn op hield dat men met liefde naar de kerk ging was er niets minder waar. Vroeger werden Katholieke kerkdiensten in het Latijn uitgevoerd. Een taal die het gewone volk niet machtig was. De meeste mensen waren blij als de dienst voorbij was, aangezien ze uren naar niet verstaanbaar gebrabbel hebben geluisterd. Hieruit is men de uitdrukking "aan de wijzer hangen" gaan gebruiken. De kerkgangers wilden het liefst aan de wijzer van de kerktoren gaan hangen om de tijd te versnellen.
Betekenis
De tijd willen versnellen
Voorbeeld
Dit college duurt zo lang, ik zou het liefst aan de wijzer hangen.
Nieuw spreekwoord
De geit vetmesten.
Tof!quote:
Aan de wijzer hangen
Oorsprong
Het geloof heeft een grote rol gespeeld in de Nederlandse samenleving. Hoewel iedereen de schijn op hield dat men met liefde naar de kerk ging was er niets minder waar. Vroeger werden Katholieke kerkdiensten in het Latijn uitgevoerd. Een taal die het gewone volk niet machtig was. De meeste mensen waren blij als de dienst voorbij was, aangezien ze uren naar niet verstaanbaar gebrabbel hebben geluisterd. Hieruit is men de uitdrukking "aan de wijzer hangen" gaan gebruiken. De kerkgangers wilden het liefst aan de wijzer van de kerktoren gaan hangen om de tijd te versnellen.
Betekenis
De tijd willen versnellen
Voorbeeld
Dit college duurt zo lang, ik zou het liefst aan de wijzer hangen.
Nieuw spreekwoord
De geit vetmesten.
Oorsprong
Straattaal, Amerikaans. Het is welbekend dat er directe verbindingen zijn tussen Amerika en Nederland, verbindingen via de hyperruimte zijn onder andere te vinden in Breukelen (Amerikaanse tegenpool Brooklyn) en Amerika (plaats in Nederland, tegenhanger nabij Houston * ). Het is vanzelfsprekend dat deze verbindingen ook taalkundige verknopingen opleveren waarvan de geit vetmesten wellicht het bekendste voorbeeld is.
Betekenis
De Amerikaanse schrijfwijze is enigermate atypisch en een voorbeeld van 'straattaal'; da gait fat diggity. Vertaald betekent het 'een vet coole voortbewegingswijze', maar een letterlijke vertaling heeft uiteraard weinig gemeen met de inhoudelijke betekenis. De inhoudelijke betekenis is dan ook eerder; 'je loopt alsof je in je broek hebt gescheten'. Er mag van worden uitgegaan dat deze duale betekenis sarcastisch van oorsprong is.
Voorbeeld
Zoals gebezigd door provincialen die een typische grote stads jongere waarnemen die met een moderne broek ** bekleed passeert; 'do gait fetmast'n'. Meestal treedt dit gezegde samen op met het welbekende 'dien pedde stait echtersteveure'.
Nieuw spreekwoord
Geschoren tuinkabouters vangen geen wind.
* ten oosten van Houston, tussen Beaumont en Port Arthur.
** kruis op knie hoogte, over het algemeen door etnische medelanders gedragen
[ Bericht 7% gewijzigd door Beardy op 28-02-2011 03:17:09 ]
NIPPON is Japans voor Japan. Daar hebben we gelijk de bron van het hele Pan Am misverstand te pakken, feitelijk, dat wil zeggen, wat nu PAN AM heet is dus eigenlijk een tak van de maatschappij NIPPON EMPERIAL AIR (nu heet die maatschappij ALL NIPPON AIRWAYS trouwens). Het zit namenlijk zo dat een Nederlander met een beperkte kennis van het Engels (en zonder enige kennis van het Japans) dus met een Amerikaans vliegtuig mee moest vanaf de luchthaven bij Kyoto maar meende begrepen te hebben dat hij de luchthaven van Tokyo moest hebben en daar zat hij dan ook verlaten en verloren in een hoekje 's ochtends in alle vroegte, op de luchthaven bij Tokyo ( en Tokyo heette vroeger Edo, maar dit terzijde - is ook niet echt van belang, maar opmerkelijk, omdat die Nederlander dus uit Epe kwam. En dat zou ook weer niet vermeldenswaardig zijn als zijn moeder niet in Epe terecht was gekomen omdat háár vader op weg was naar Ede en het verdomde om de weg te vragen).
Nou .... erm .... er liep dus een Japanse steward door de luchthaven, broodje bij zich (ook al interessant omdat er in Nippon niet zo veel brood gegeten wordt, meer rijst). Deze steward nu zag onze verdwaalde Nederlander zielig zitten en bood hem .... dat broodje aan. De Nederlander pakte dat broodje natuurlijk aan en zwaaide mat zijn ticket, luid roepend dat hij naar huis wilde en en niet wist welk vliegtuig enzovoorts.
De Japanse steward dacht dat de Nederlander enthousiast bedankte voor het broodje en dat ook probeerde te zeggen; dus zei de Japanse steward PAN AM (PAN is Japans voor BROOD, vandaar) - hij scheen te denken dat die Nederlander een Amerikaan was. Toen dit bij onze Nederlandse vriend niet door leek te dringen herhaalde hij het nog enige malen; PAN AM, PAN AM! En toen liep hij weg want hij moest natuurlijk ook een vlucht halen.
Goed, onze Nederlandse vriend vrat eerst dat broodje op en sjokte toen maar een beetje rond tot 'ie een balie zag met wat mensen er om heen; daar zwaaide hij weer met z'n tickets en riep luid, klaaglijk en herhaaldelijk PAN AM, er van uitgaande dat dit de naam was van de luchtvaartmaatschappij die hij moest hebben om thuis te komen in Haarlem. En tja, dat wás toch de naam van de maatschappij die die Japanner had gezegd toen die het ticket had bekeken hé.
Afijn, de beste man ís uiteindelijk in een vliegtuig geladen en op de een of andere manier na lange omzwervingen in Haarlem aangekomen (ja hij was uit Epe verhuisd, hallo, vijju 't gek!) en klaagde natuurlijk bij de toenmalige versie van Kassa! of Radar! of allebei dat die verdomde Amerikanen hem overal heen hadden gevlogen behalve naar waar 'ie zijn moest en dat 'ie nóóít meer met PAN AM zou vliegen.
En die Japanners wilden natuurlijk niet dat ZIJ de schuld zouden krijgen, dus toen hebben ze maar snel DIT IS BROODJE op een paar oude Amerikaanse vliegtuigen geschreven - maar dan in het Japans dus. PAN AM dus.
Schaam je trouwens niet te erg als je niet weet wat steunzolen in het Japans is, want dat is ook weer een héél ander verhaal. Je moet het Japanse woord voor steunzolen trouwens heel precies uitspreken, leg de klemTOON verkeerd en het wordt een belediging van de kleinzoon van je oma aan moeders kant (shia tro BEI ko in plaats van shia TRÔH beiko).
.Maar wie gaat de tuinkabouters scheren?
Ik zal eens een poging wagen.quote:Op dinsdag 1 maart 2011 10:18 schreef DaMart het volgende:
Het gaat hier om het bedenken van spreekwoorden en de betekenis ervan, niet om verklaringen van andere dingen
Maar wie gaat de tuinkabouters scheren?
Kabouters hebben waarlijk bestaan, in het zuiden van Nederland. De achtergrond is niet fraai.
bron:quote:Tussen Kessel en Helden liggen de gehuchten Donk, Onder en Het Eindt. Het Eindt werd omzoomd door eindeloze bossen waar niemand een voet durfde te zetten. De bossen waren het terrein van de heidenen en de wolven. In de buurt van Helden werden in 1829 nog drie kinderen door wolven verscheurd. Het Eindt was niet meer of minder dan het einde van de wereld. Er woonden door de eeuwen heen hooguit tien tot twintig gezinnen in armetierige lemen boerderijtjes, omgeven door een verschansing. Zelden kwamen de mensen uit hun verschansing. Ze trouwden binnen het eigen gehucht, vaak met neven en nichten, soms zelfs met eigen broers en zusters. De invloed van de katholieke kerk was in dit afgelegen gebied gering. De meeste dorpen hadden voor 1900 zelfs geen kerk. De inteelt had de geboorte van veel kinderen die leden aan het syndroom van Down tot gevolg, vele malen meer dan in de dorpen en steden.
Omdat ook een mongoloïde kind kon werken in deze door armoede en honger geteisterde gehuchten, werden ze zo lang mogelijk thuis gehouden. Als ze groter werden en onhandelbaar, werden ze alsnog verstoten en naar de kobolds of de kabouters, zoals ze in de volksmond werden genoemd, in het bos gebracht. Maar ze bleven wel werken in de boerderijen, meestal ’s nachts. In de door Van Reen opgetekende verhalen is een steeds terugkerend thema de boer die vraagt: “Waar kom je vandaan?” Waarop de kabouter antwoordt: “Weet je dan niet dat ik in hetzelfde bed geboren ben als jij?”
Zoals bekend hebben mannen met het syndroom van Down weinig tot geen baardgroei. De echte kabouters hadden dan ook vaak een glad gezicht, in tegenstelling tot de sprookjesachtige kabouters die later werkelijkheid werden in de vorm van tuinkabouters.
In de inteeltgebieden in het zuiden ging de beschaving gepaard met het verdwijnen van het kleine volkje. Het krijgen van een mongooltje werd een schande, maar de invloed van de RK kerk op geboortebeperking en abortus stelde de gemankeerde genenpoel van de bewoners danig op de proef. Een van de gevolgen was dat engeltjesmaken in die contreien met de mantel der liefde bedekt werd. De bijbehorende oorzaak verdween in de loop der tijd, en de echte kabouter werd een tuinkabouter, de uitdrukking bewaart de herinnering aan de oorspronkelijke kabouter, als een excuus voor een welbegrepen keuze.
Betekenis
Eufemisme voor abortus
Voorbeeld
Geschoren tuinkabouters vangen geen wind, zei men in het dorp toen de jonge vrouw zich een paar weken ziek meldde. Men had er begrip voor dat ze geen kind wou dragen na wat haar was overkomen.
Fokken alsof Yvonne rood ziet
Permission te speak freely?quote:
Kan ik vrijuit spreken zonder repercussies?
Ik denk dat ik weet wat je wil zeggen en vermoed dat het niet onder "principegezeik" valt.Fokken alsof Yvonne rood ziet
Oorsprong
Dit gezegde past eigenijk niet in de serie, want het is niet hol-Hollands, goed-Gronings, oud-Overijssels, boertig-Brabants of zo, maar nieuw-Nederlands.
Eind 20ste eeuw ontstond er een nieuwe vorm van groepsgesprekkken: het via internet voeren van discussies op een forum. Een forum bestaat uit een verzameling topics (onderwerpen), al dan niet gegroepeerd. Men kan zich aanmelden als user (gebruiker) met een nick (zelfgekozen naam) en dan in een onderwerp opmerkingen plaatsen die door de andere gebruikers gelezen, en uiteraard ook becommentarieerd, kunnen worden. Het onderwerp, soms ook wel draad genoemd, ontstaat door het achter elkaar komen te staan van alle opeenvolgende opmerkingen.
Hieruit kunnen zeer levendige discussies ontstaan en, als gevolg van de snelle reacties, het anonieme karakter, geringe geestelijke vermogens bij sommige gebruikers en af en toe zelfs opzettelijk pesten, lopen deze discussies soms ernstig uit de hand. Tot aan persoonlijke bedreigingen toe! Omdat er iemand geld kan verdienen aan een forum, en om de sfeer een beetje draaglijk te houden, worden er door de eigenaar moderators (matigers) aangesteld, die meer bevoegdheden krijgen dan gewone gebruikers. Zij kunnen onwelgevallige berichten redigeren of verwijderen en kunnen onderwerpen sluiten. Omdat dat nog niet genoeg zekerheid biedt, worden er forum-administrators aangesteld, die gebruikers ook kunnen verbannen of zelfs volledig de toegang ontzeggen.
Deze macht is absoluut: voor de gebruikers is er geen manier om een beslissing aan te vechten anders dan in discussie gaan met de moderator of administrator van dienst. In feite een feodaal systeem, waarbij alle macht in dezelfde hand is. Trias politica, laat staan de rolverdeling van aanklager, verdediger en rechter, zijn ver te zoeken.
Een van de levendigere fora is het FOK!forum waar over werkelijk van alles gediscussieerd kan worden. Er wordt bij vlagen ook zeer scherp gediscussieerd en men is niet bang elkaar eens flink de (on)waarheid te zeggen en onder uit de zak te geven. Het FOK!forum is er niet voor watjes, laat ik het daar maar op houden.
Om voor de hand liggende reden heet het meedoen op FOK!forum fokken.
-edit: dit doen we dus niet!-
Betekenis
De betekenis is, dat mensen die zich doorgaans frank en vrij uiten in een omgeving van medemensen die wel tegen een stootje kunnen, zich gedeisd houden als er iemand ongecontroleerd en onheus om zich heen begint te meppen.
Voorbeeld
De twee jongens zaten in de vergadering opgewekt grapjes tegen elkaar te maken, maar toen een dikkerdje uitbarstte in een verontwaardigde aanval, keken zij elkaar verbaasd aan en de rest van de vergadering fokten zij alsof yvonne rood zag.
Nieuw spreekwoord
Het (of een) wiel van de berg rollen
[ Bericht 13% gewijzigd door DaMart op 03-03-2011 18:45:14 ]
Bron;
Oorsprong
Het van een heuvel rollen van een kaas, een traditie in Gloucestershire, waarbij een groep mensen probeert deze te pakken, ligt mede ten grondslag aan dit gezegde. 'Wiel' is een gangbare term voor een grote, platte kaas. Bergen heeft Nederland eigenlijk niet, wel is er heel lang sprake geweest van een overschot aan diverse producten; onder andere boter (de boterberg).
De politicus Sippe van der Molkerie heeft dit gezegde onbewust doen ontstaan als onderdeel van een inmiddels in de vergetelheid geraakte toespraak over de noodzaak tot hervormingen in het Nederlandse landbouwbeleid. Het centraal idee van deze toespraak was dat de van overheidswege gesubsidieerde overschotproductie diende te worden omgebogen; "Niet langer meer boter produceren die in koelhuizen verdwijnt, neen, goeden Hollandschen kaasch, voorzien van den namen der trotsche Hollandsche steeden (Leiden, Gouda - Leidsche kaas, Goudse kaas) te maken en te verkoopen moet onsch devies zijn. Kleddes boter* stapelen? Neen! Laat onsch het wiel van den berg rollen!".
Betekenis
Het omzetten van werkzaamheden om een ander, winstgevender resultaat te behalen.
Voorbeeld
De DSM, ooit opgericht om het verlies aan werk in Limburg door de sluiting van de mijnen op te vangen, is veranderd van een bulkchemie producent in een maker van 'specialty chemicals'; de voorzitter van de raad van bestuur hierover recent (februari 2010) in het nieuws;
'DSM is van een generalist in een specialist omgebogen, we hebben het wiel van de berg gerold.'
Nieuw gezegde
Pimpelmezen kiezelstenen in de melkfles laten vallen.
* kleddes boter - boter is tegenwoordig vooral bekend als baksteenvormige pakjes uit de winkel. Vroeger werd de boter - zacht, want warm - voor de klant afgewogen door van een grotere klomp een hoeveelheid af te steken. Zo'n afgestoken, reeds vaag baksteenvormige, hoeveelheid boter werd een kleddes genoemd. Vermoedelijk een onbewuste referentie van van de Molkerie aan het opbouwen (als van bakstenen) van de boterberg met steeds meer boter 'steen voor steen'.
[ Bericht 1% gewijzigd door Beardy op 03-03-2011 06:40:39 ]
http://www.mediafire.com/?j2i2n840cu4045x
De link is naar een downloadbaar PDF bestand. Ik ben bezig de Nieuwe Nederlandse Spreekwoorden uit dit topic (dit draadje, de voorgangen en het originele draadje) samen te brengen en te organiseren. Aangekomen bij 'het kind aan de molenwiek binden' was ik het even zat voorlopig; de PFD uit de koppeling is tot daar klaar.
Het leek mij aardig dit te doen om de leesbaarheid te verbeteren (in een enkele PDF is toch wat makkelijker dan in verschillende draadjes én online én met andere dingen er tussen door moeten teruglezen). Ik ga er binnenkort mee verder! Nu eerst even wat gaan eten
* vooruit naar volgende post; Ja Damart maar Wiki is óók online! En mijn organisatie is anders (beterSPOILER1.) Ja die andere dingen tussendoor doe ik zelf ook - sowwy DaMart
2.) Omdat ik die PDF maak beslis ik dus ook om dingen aan te passen als mij daar een goede reden voor aanwezig lijkt - bijvoorbeeld die Yvonne plagerij niet opnemen
)[ Bericht 9% gewijzigd door Beardy op 03-03-2011 11:44:49 ]
. http://wiki.fok.nl/index.(...)landse_spreekwoorden
Punt 2 doen we hier ook niet, dus dat bericht is aangepast.quote:* vooruit naar volgende post; Ja Damart maar Wiki is óók online! En mijn organisatie is anders (beterSPOILER1.) Ja die andere dingen tussendoor doe ik zelf ook - sowwy DaMart
2.) Omdat ik die PDF maak beslis ik dus ook om dingen aan te passen als mij daar een goede reden voor aanwezig lijkt - bijvoorbeeld die Yvonne plagerij niet opnemen
SPOILERDie beestjes bleken jaren geleden ineens een leuk truukje ontdekt te hebben; van die metaalfolie doppen van melkflessen snarfen om bij de melk te kunnen komen. Die kiezelstenen weet ik ook niet.
Dat is ook juist de bedoeling van dit topicquote:
leuk maar ik maak er toch een eigen verhaal van, als je het niet erg vind.
.Oorsprong
Eeuwen geleden ontdekte men op de veluwe een ondersoort van pimpelmezen die hun territorium verdedigden door kiezelsteentjes op andere vogels te laten vallen als die een bedreiging vormden. Kraaiachtigen als de ekster, die bekend staan als nestrovers, moesten door dit handige truukje eieren voor hun geld kiezen.
Vol interesse werd dit door biologen en vogelaars bestudeerd. Een daarvan, een vrouw, had een baby bij zich, dit tot grote ergenis van de anderen die mogelijk gehuil en gebrabbel van een baby niet konden waarderen aangezien dit de rust in het gebied zou verstoren.
En uiteraard begon het kind te huilen omdat het dorst had. Dus nam de vrouw een melkfles uit haar tas om haar baby te voeden. De pimpelmezen zagen de baby echter als indringer en besloten het kind te bestoken met kiezelstenen. Om onverklaarbare reden kwamen de meeste van deze stenen in de melkfles terecht.
Jan Arendsen, een van de vogelaars, die een gruwelijke hekel aan babies had, zag mogelijkheden en besloot een paar van deze pimpelmezen te vangen en bij hem thuis in een voliere te houden en te fokken.
Telkens als er in de straat een baby huilde liet hij de pimpelmezen los om kiezelstenen in de melkfles te laten vallen. Binnen de kortste keren had hij een rustige straat zonder babies en genoot hij van een gelukkig leven.
Betekenis
Ervoor zorgen dat een lawaaierige omgeving/groep weer rustig wordt.
Voorbeeld
De kinderen waren helemaal uitgelaten na het horen waar het schoolreisje van dat jaar heen zou gaan, maar de meester liet pimpelmezen kiezelstenen in de melkfles vallen door hen een rekentoets te laten afnemen.
Nieuw spreekwoord
Met de billen bloot zitten op de paus zijn schoot
Slap hoor!quote:
Ach, anders zien we wel.
Fokken alsof Yvonne rood ziet
Oorsprong
-edit: dit doen we dus niet!-
get lost and stay therequote:
Dit topic is niet de plek om crew of users te gaan afzeiken, dus die teksten verdwijnen gewoon.quote:
En nu hier weer verder met de blote billen bij de paus. Voor opmerkingen over moderatie hebben we een feedbacktopic in TTK.
Niet zonder naar de hel te gaan.quote:
niemand die iets weet te verzinnen op mijn nieuwe spreekwoord?
oorsprong
Zoals bekend is reist de paus met allerhande voertuigen. De meest bijzondere is de Pausmobiel (zie plaatje) die in meerdere uitvoeringen gemaakt is. Vaak is dit - in kogelvrij glas uitgevoerde - voertuig zo gemaakt dat de paus alleen achterin kan staan; vanwege de fysieke ongesteldheid van de paus is er ook een zitmogelijkheid geschapen. Die zitmogelijkheid is - minder bekend, maar deel van een lange traditie (in draagstoelen kwam dit ook voor) voorzien van een 'nachtspiegel' in de zetel, uiteraard onder een luikje verborgen.
Nu is het zo dat de chauffeur van de pausmobiel - een hoog opgeleid persoonsbeveiliger - om veiligheidsredenen altijd bij de pausmobiel standby moet blijven. Uiteraard kan de beveiliger een zekere aandrang gevoelen. Toen een beveiliger een te hoge nood gevoelde klom hij binnen door - in de schemering van de parkeerplaats achter het podium en half verblind door het helle licht daarbuiten - in het paus zit / sta gedeelte. Hij had zijn broek al uitgetrokken (vanwege de broekriem lusjes bang om ergens achter te blijven haken) en droeg een hoog opgesneden onderbroek. De paus bleek echter net op de pauselijke 'reistroon' te zitten voor een grote (niet stichtelijke) boodschap!
betekenis
Ergens gaan zitten zonder uit te kijken waar je (op) gaat zitten en daardoor in een beschamende situatie terecht komen.
voorbeeld
Ciappel was bij een boswandeling met zijn nieuwe trainingspak aan op een omgevallen boom gaan zitten om een steentje uit zijn schoen te halen. Ciappel dacht er niet aan dat het mos nat was en zijn trainingspak wit; bij het opstaan had 'ie een grote groene vlek op zijn kont. Toen Ciappo even later Len voorbij jogde riep die hem dan ook na; 'Hee Ciappo! Ben'ste met de billen bloot gaan zitten op de paus z'n schoot?'
nieuw gezegde
Zonder koeien in de wei, loopt de boer de knecht voorbij.
Oorsprong
Dit spreekwoord vindt zijn oorsprong op de boerderij van Boer Teunissen. Zijn boerderij was een van de grotere melkproducenten in de regio Drachten. Om het werk op de boerderij wat makkelijker te maken, had boer Teunissen een knecht genaamd Gerben. Gerben was niet de hardste werker, maar als hij wat deed, dan deed hij het wel goed.
Het was het najaar van 1974, toen de schoonmoeder van boer Teunissen jeuk kreeg aan haar kleine teen, een teken dat er storm op komst was. En omdat boer Teunissen zijn schoonmoeder, die hij achter haar rug om regelmatig de lelijkste koe van zijn kudde noemde, graag te vriend wilde houden, luisterde hij maar naar haar. Samen met Gerben haalde hij de koeien naar binnen, waarna Gerben een hek aan de rand van de wei ging repareren.
Nu had boer Teunissen de gewoonte om als de koeien in de wei stonden, even de wei in te lopen en de dieren vriendelijk toe te spreken. Omdat de wei leeg was, liep de boer die dag echter langs de wei. Waarom zou hij ook de wei in gaan? Bovendien voelde hij de wind aantrekken en de eerste regendruppels vielen al naar benden. De wei passerend, had boer Teunissen niet in de gaten dat Gerben midden in de wei was uitgegleden en vervolgens in slaap was gevallen met zijn hoofd in een koeienvlaai.
Toen Gerben later de stal in kwam, onder de bagger, zei de boer dat hij het jammer vond dat hij Gerben niet had zien slapen. Zijn schoonmoeder, die ook in de stal was, zei toen:"Tja, zonder koeien in de wei, loopt de boer de knecht voorbij!"
Betekenis
Deze uitspraak is een eigen leven gaan leiden en wordt gebruikt in situaties waarin iemand iets wat hij altijd doet een keer niet doet, en daardoor iets leuks mist.
Voorbeeld
Altijd ging Felix op vrijdag even met een paar vrienden naar de stamkroeg. De ene keer dat hij niet ging, miste hij een pikante stripact van de bardames. Zonder koeien in de wei, loopt de boer de knecht voorbij.
Nieuw spreekwoord
Quasimodo aan de plank binden
voor DaMart zijn uitleg Anders had ik me toch een PLANK voor die Quasimodo, maaaaannnnnn!
Als jij iets leuks weet voor de volgende, mag je die gerust doen hoor.quote:
Nieuwe regel voor dit topic (die ik i.i.g. aan mezelf opleg); geen verklaring mogen geven voor je eigen nieuwe spreekwoord (duh!) en ook niet van het spreekwoord dat direkt op jouw laatste spreekwoord volgt (anders zou het een een-tweetje kunnen worden en dat lijkt me minder goed).
Anders had ik me toch een PLANK voor die Quasimodo, maaaaannnnnn!
Ander dingetje; ander topicje ga ik zo starten gestart omdat er een tweede creatief schrijven ideetje ook wel eens zou kunnen werken. Zie Schrijf hier een KORT verhaal.
[ Bericht 7% gewijzigd door Beardy op 09-03-2011 10:54:48 ]
wat bedoel je hiermee?quote:
.... geen (semi) feitelijke informatie geven die min of meer relevant zou kunnen zijn voor het gezegde.
Prima als je dat voor jezelf wilt doen. Maar ik bedoel meer dat het iedereen vrij staat om een nieuw spreekwoord op te pakken, ongeacht hoe lang geleden ze er eentje hebben gedaan. Alleen een eigen spreekwoord verklaren is wat minder leuk voor anderenquote:
Uhm .... nee DaMart ik ga me aan die zelf opgelegde regel houden, en ook aan een andere regel; geen (semi) feitelijke informatie geven die min of meer relevant zou kunnen zijn voor het gezegde.
Ander dingetje; ander topicje ga ik zo starten gestart omdat er een tweede creatief schrijven ideetje ook wel eens zou kunnen werken. Zie Schrijf hier een KORT verhaal.
.Nou zoals met die melkfles en die vogeltjes .... met Quasimodo en plank had ik ook gelijk iets feitelijks waar ik aan moest denken. Maar dat soort dingen kan je beter - zeker vooraf - niet posten denk ik.quote:
En ja DaMart
die regel is vooral voor mezelf (hier, niet in dat nieuwe topic ) natuurlijk - hoewel het me een heel redelijke regel lijkt, om een-tweetjes te voorkomen.Dit is een open meedoetopic, dus laten we niet te veel drempels opwerpen om mee te doen. Wie een verklaring kan en wil bedenken, post die.quote:
En ja DaMart
En dan nu weer terug naar Quasimodo: wie bindt hem vast?
.Oorsprong
De exacte herkomst is onbekend, maar in de literatuur komt deze uitspraak al voor sinds begin negentiende eeuw. Quasimodo is een bekend karakter uit het verhaal 'de klokkenluider van de Notre Dame' van schrijver Victor Hugo, en staat vooral bekend om zijn gebochelde rug. Dit gegeven ligt ogenschijnlijk ten grondslag aan het gezegde.
Betekenis
Iets wat krom is proberen recht te praten.
Voorbeeld
Jouw gedrag goedpraten is als Quadimodo aan de plank binden.
Nieuw spreekwoord
Een scheet in de vlindertuin laten
een scheet in de vlindertuin laten
oorsprong
in de 18e eeuw was Heer Hendrikus van Dijckhuijzen trots bezitter van een riante villa. Hij was groots liefhebber van de natuur en had op zijn landgoed prachtige bloemen geplant. Zijn nieuwste aanwinst was een vlindertuin, goed op temperatuur gehouden en met prachtige uitheemse vlinders.
Op een dag had hij zijn vrienden op bezoek die vol bewondering naar de vlinders keken. Een van de vrienden had echter bruine bonen gegeten de dag ervoor en liet op een gegeven moment een afschuwelijk smerige scheet, waardoor alle vlinders van slag raakten. Heer Hendrikus van Dijckhuijzen was daar zacht uitgedrukt niet blij mee en liet hem hardhandig verwijderen van zijn landgoed. De vriendschap tussen deze twee was sindsdien voorbij en heer Hendrikus haatte vanaf dat moment die man met heel zijn hart.
betekenis
Door een onschuldig lijkende actie anderen zeer kwaad maken.
voorbeeld
De stichting van de staat Israel in 1948 was voor de islamitische landen als een scheet die de joden in de vlindertuin hadden gelaten.
nieuw gezegde
Met de paarden suikerklontjes gaan eten.
[ Bericht 80% gewijzigd door najazeg op 09-03-2011 15:46:10 ]
Mwa, ik vind je voorbeeld niet opgaan: de stichting van de staat Israel was beslist geen onschuldig lijkende actie. Ze was niet onschuldig en ze leek ook niet onschuldig.quote:
aan die niet zo welriekende vlindertuin zal ik me eens wagen
een scheet in de vlindertuin laten
oorsprong
in de 18e eeuw was Heer Hendrikus van Dijckhuijzen trots bezitter van een riante villa. Hij was groots liefhebber van de natuur en had op zijn landgoed prachtige bloemen geplant. Zijn nieuwste aanwinst was een vlindertuin, goed op temperatuur gehouden en met prachtige uitheemse vlinders.
Op een dag had hij zijn vrienden op bezoek die vol bewondering naar de vlinders keken. Een van de vrienden had echter bruine bonen gegeten de dag ervoor en liet op een gegeven moment een afschuwelijk smerige scheet, waardoor alle vlinders van slag raakten. Heer Hendrikus van Dijckhuijzen was daar zacht uitgedrukt niet blij mee en liet hem hardhandig verwijderen van zijn landgoed. De vriendschap tussen deze twee was sindsdien voorbij en heer Hendrikus haatte vanaf dat moment die man met heel zijn hart.
betekenis
Door een onschuldig lijkende actie anderen zeer kwaad maken.
voorbeeld
De stichting van de staat Israel in 1948 was voor de islamitische landen als een scheet die de joden in de vlindertuin hadden gelaten.
nieuw gezegde
Met de paarden suikerklontjes gaan eten.
Maar met die paarden kan ik wel wat.
Sjonge, dat je nou weer op een voorbeeld moet ingaan. Ik heb de neiging om erop in te gaan maar wil het niet offtopic laten gaan. Die discussie kan beter ergens anders gevoerd worden dan. Overigens is dat jouw mening en heb ik een andere mening, en vanuit mijn mening gezien vind ik het geen slecht voorbeeld.quote:
[..]
Mwa, ik vind je voorbeeld niet opgaan: de stichting van de staat Israel was beslist geen onschuldig lijkende actie. Ze was niet onschuldig en ze leek ook niet onschuldig.
Maar met die paarden kan ik wel wat.
Ben wel benieuwd wat je van de paarden maakt
oorsprong
Hoe oud dit gezegde is, is niet goed te achterhalen, want de ouderdom van het suikerklontje is niet goed bekend. (Tip: googel eens met uitvinding suikerklontje) Nog los van het feit dat het wezen van een suikerklontje niet goed omschreven is.
De oorsprong is echter duidelijk: paarden zijn dol op suikerklontjes en als je dus met een aantal suikerklontjes in een bak of op een bord naar paarden toegaat, zijn ze binnen een mum van tijd verdwenen. En met hun grote hoofden duwen ze jou gewoon opzij, dus voor jou schiet er niks over.
betekenis
Wie met iets lekkers/populairs naar een groep liefhebbers gaat, houdt zelf niks over.
voorbeeld
Hij nam de doos gevonden Playboys mee naar de kroeg, maar ging met de paarden suikerklontjes eten: toen zijn kroegmakkers uitgegraaid waren, was er niet een meer over.
nieuw gezegde
Op je sokken langs de heg lopen
[/quote]
Precies, dat had ik ook: ik vind lang niet alles even sterk, maar bedwing dan de neiging om daar iets van te zeggen. Het moet ook leuk blijven, natuurlijk.quote:
[..]
Sjonge, dat je nou weer op een voorbeeld moet ingaan. Ik heb de neiging om erop in te gaan maar wil het niet offtopic laten gaan. Die discussie kan beter ergens anders gevoerd worden dan. Overigens is dat jouw mening en heb ik een andere mening, en vanuit mijn mening gezien vind ik het geen slecht voorbeeld.
Ben wel benieuwd wat je van de paarden maakt
Jouw voorbeeld ging over de (= mijn) grens en je reactie bevestigt dat: mijn scheet was in jouw vlindertuin.
Inderdaad beter elders. Hier Palestina & Israel #67: Waar gaan ze deze keer toeslaan? is er ruim plaats voor die bijna eeuwigdurende discussie.
Oh en de paarden spraken me ook wel aan, anders had ik misschien niet eens gereageerd.
Want wat ik mis in dit topic: vindt de steller van het gezegde of het spreekwoord wel iets van de geponeerde betekenis?
ik zie het ook helemaal voor me dat die paarden je gewoon opzij duwen Er was bij een eerder spreekwoord van mij wel eens dat ik iets anders had bedacht dan dat de ander er van maakte maar ja dat vind ik dan ook niet erg. Het gaat tenslotte om de creativiteit
Ik heb dat ook idd dat het me moet aanspreken, dat ik er wat bij weet te verzinnen anders laat ik een ander het graag doen (zoals bij Quasimodo).
Mooi.quote:
leuk
Er was bij een eerder spreekwoord van mij wel eens dat ik iets anders had bedacht dan dat de ander er van maakte maar ja dat vind ik dan ook niet erg. Het gaat tenslotte om de creativiteit
Ik heb dat ook idd dat het me moet aanspreken, dat ik er wat bij weet te verzinnen anders laat ik een ander het graag doen (zoals bij Quasimodo).
Ik denk dat we ook verder wel tot een gesprek kunnen komen!
Ik ken dat spreekwoord welquote:
Nu is het de vraag wie er op de sokken langs de heg gaat lopen.
. Momentje
.Oorsprong
Dit spreekwoord stamt uit de jaren '90 van de vorige eeuw, toen de populariteit van positiviteitsgoeroe Emile Ratelband op zijn hoogtepunt was. Door mensen over glasscherven of hete kolen te laten lopen, wilde hij hen laten inzien dat ze alles aankonden.
Nu had hij ook in zijn achtertuin bakken met glasscherven staan voor positiviteitssessies. Her en der had hij ook glasscherven en andere hinderlijke voorwerpen in de tuin geplaatst. Bij aankomst liet hij iedereen al hun schoenen uittrekken, en die plaatste hij aan de andere kant van de tuin. Op een gegeven moment gaf hij aan dat men de schoenen kon aantrekken. Nietsvermoedend liepen de mensen dan door de tuin naar hun schoenen, wat voor velen een pijnlijke opgave was, zo op hun sokken. Volgens Emile was dit om hen voor te bereiden op onverwachte hindernissen, en ze te laten beleven dat ze die ook kunnen oplossen.
Een deelnemer, die zijn metgezellen springend en hinkelend door de tuin zag gaan, herinnerde zich dat Emile dol was op zijn heg, en die regelmatig zelf snoeide, waarbij hij niet zelden de heg naar zijn eigen hoofd vormde. Omdat het de deelnemer niet handig leek als er glas lag waar Emile zelf wilde snoeien, besloot hij langs de heg te lopen. Zijn tactiek werkte: hij wist moeiteloos zijn schoenen te bereiken.
Betekenis
Wie op zijn sokken langs de heg loopt, ontwijkt mogelijke hindernissen door de makkelijke weg te kiezen.
Voorbeeld
Loes liep op haar sokken langs de heg, toen ze besloot niet tegen haar schoonmoeder in te gaan en haar toch, tegen haar zin in, mee te nemen op vakantie.
Nieuw spreekwoord
Xereswijn met Champagne mengen
Oorsprong
Het zal niemand verbazen dat dit spreekwoord de oorsprong helemaal niet heeft in Nederland, maar een stuk zuidelijker. Fernando Álvarez de Toledo is bekend als landvoogd van de Nederlanden aan het begin van de Tachtigjarige oorlog, maar voordat hij naar Nederland kwam had hij al aardig wat grote daden op zijn kerfstok staan. Zo was hij onder Karel V al bevelhebber tijdens het beleg van Tunesië en werd hij ook ingezet bij politieke en diplomatieke missies voor Filip II. In 1556 werd hij bijvoorbeeld benoemd tot onderkoning van Napels, en in 1558 - 1559 voerde hij namens Spanje de onderhandelingen die leidden tot de Vrede van Cateau-Cambrésis.
Dat laatste is precies waar dit spreekwoord zijn oorsprong vindt. De vredesverdragen, twee in getal, werden in 1559 gesloten en de tweede, belangrijkste, beklonk de vrede tussen Frankrijk en Spanje. Het verdrag zorgde voor het eind van tientallen jaren Italiaanse Oorlogen, en zorgde voor het einde van de rivaliteit tussen Spanje en Frankrijk binnen Italië. Frankrijk moest in dit verdrag afzien van alle aanspraak op Italiaans land en slaagde er niet in om de Habsburgse omsingeling te doorbreken. Daardoor kwam Spanje toch uit de verf als grotere overwinnaar.
Het spreekwoord zelf lijkt te zijn ontstaan aan het hof van Willem van Oranje, die voordat hij Vader des Vaderlands werd door zijn opstand tegen Spanje nog adviseur was tijdens de Spaanse onderhandelingen bij het vredesverdrag. Hierbij staat de Xereswijn (een Spaanse droge sherry) voor Spanje en Champagne (een Franse mousserende wijn) voor Frankrijk.
Betekenis
Wanneer Xereswijn met Champagne gemengd wordt, werken twee rivaliserende partijen samen om er zo beter uit te komen, al zal het vaak zo zijn dat één daarvan het onderspit delft.
Voorbeeld
De juf zag dat Klaasje Xereswijn met Champagne mengde toen hij Pietertje aanspoorde om samen met hem Jantje aan te vallen, zodat deze geen van tweeën meer lastig zou vallen. Maar slinks als Klaasje was, zorgde hij er voor dat Pietertje de meeste klappen ving.
Volgende:
Uien in het haar hebben.
.Oorsprong
Zoals zo veel taaldingetjes betreft het hier een verbastering van een buitenlands gezegde, dat onderhaving is aan een misverstand afkomstig uit de agrarische noordelijke dagindeling (als contrast met de dagindeling in het zuidelijke stedelijke mediterrane). De originele uitdrukking is - direct vertaald - met de UIL in het haar. De oorsprong ligt in de Atheense voedselvoorziening van het jaar 714. Daar was het de gewoonte het graan in de stad op te slaan kort na de oogst en natuurlijk leverde dat een groot muizen probleem op. De Griekse filosofen zijn gevoegelijk bekend, die renden wel eens EUREKA roepend in de blote kont door de stad of op klaarlichte dag met een lantaren. Nu was er een filosoof die in een grot woonde en gevraagd werd eens na te denken over de muizenplaag in de graanopslag. Deze filosoof was een typisch stadsmens, dat wil zeggen, heel laat opstaan en tegen het ochtendgloren naar bed. Hij had ook erg lang wild haar en in het bosje rond zijn grot leefden wat uilen. Op een nacht ging Deminostrassos dus op weg naar de graanopslag en bij het verlaten van zijn grot raakte een laag overvliegende uil met de klauwtjes verstrikt in dat haar. Het lukte niet om de uil los te krijgen en te laat komen op de afspraak bij de graanopslag wilde Deminostrassos ook niet, dus ging hij zo maar. Het geluid van de luid stampij makende uil verdreef alle muizen uit het graanpakhuis. Het stadsbestuur dacht dat dit alles zo met opzet was en eerde Deminostrassos door op de Atheense munten voortaan een uil af te beelden met Deminostrassos' naam er naast (de uil zag er tenslotte een stuk appetijtelijker uit dan die ongewassen filosoof).
Vele vele jaren later en ver weg was er een Friese boekengeleerde aan de universiteit van Gent die door de boeren uit de omgeving gevraagd werd om hulp bij een muizenprobleem. Hij vertelde hen het bovenstaande verhaal, maar dan wel in een nogal typische mengeling van oud Grieks en Fries, wat bij de Gentse boeren niet geheel en al over kwam. Het resultaat was dat de boeren uien in hun haar hingen en dagen achtereen rond middernacht hun graanschuren bezochten; dit bleek redelijk goed te werken als bestrijdingsmiddel voor de muizen. Uiteraard vooral omdat muizen nachtdieren zijn en boeren dagmensen.
Betekenis
Een doel bereiken door een actie die berust op een misverstand.
Voorbeeld
Joop won in café Kale Henk de biljartwedstrijd toen íe een keer per ongeluk in plaats van het krijt (dat 'ie altijd duimendik op de pommerans smeerde) een marshmallow had gepakt. Sindsdien gebruikte Joop altijd een marshmallow; hij had uien in het haar maar won wel vaker.
Nieuw gezegde
De achterkant van het schilderij voor hangen, met de lijst normaal.
[ Bericht 48% gewijzigd door Beardy op 14-03-2011 00:25:06 ]
Dat ondersteboven hangen is zelfs in het Museum of Modern Art abusievelijk gebeurd met een werk van Matisse - daar kwamen ze in 1961 pas na meer dan een maand achter
zie http://en.wikipedia.org/wiki/Le_BateauOorsprong
Toen voor de 1e keer Wenen geweldloos door Napoleon was ingenomen in 1805, sprak hij de wens uit een schilderij uit de Oostenrijkse Keizerlijke Collectie te schenken aan zijn maîtresse Countess Marie Walewska.
Het betrof een tuin ontwerp van Franz Anton Danreiter die een bekende tuinarchitect was, Danreiter stierf in 1869. De curator van het Keizerlijk Museum was zo woedend over deze eis van Napoleon dat hij z'n medewerkers de opdracht gaf alle schilderijen achterstevoren in de lijsten te plaatsen.
En hoewel deze actie van de curator tot veel commotie leide en iedereen er over sprak heeft het geen consequenties gehad en is het schilderijtje door Napoleon meegenomen en aan zijn maîtresse geschonken.
Betekenis
Een protest actie die door iedereen word toegejuicht en provocerend is, maar zinloos is en tot niets leid.
Voorbeeld
Het verscheuren van de parkeerbon voor de ogen van de parkeer-dienst ambtenaar.
Nieuw gezegde:
Het spuw uit de kachel slaan
quote:
Het schilderij achterstevoren in de lijst hangen
Oorsprong
Toen voor de 1e keer Wenen geweldloos door Napoleon was ingenomen in 1805, sprak hij de wens uit een schilderij uit de Oostenrijkse Keizerlijke Collectie te schenken aan zijn maîtresse Countess Marie Walewska.
Het betrof een tuinontwerp van Franz Anton Danreiter die een bekende tuinarchitect was, Danreiter stierf in 1869. De curator van het Keizerlijk Museum was zo woedend over deze eis van Napoleon dat hij z'n medewerkers de opdracht gaf alle schilderijen achterstevoren in de lijsten te plaatsen.
En hoewel deze actie van de curator tot veel commotie leidde en iedereen er over sprak heeft het geen consequenties gehad en is het schilderijtje door Napoleon meegenomen en aan zijn maîtresse geschonken.
Betekenis
Een protestactie die door iedereen wordt toegejuichtd en provocerend is, maar zinloos is en tot niets leidt.
Voorbeeld
Het verscheuren van de parkeerbon voor de ogen van de parkeerdienstambtenaar.
Nieuw gezegde:
Het spuw uit de kachel slaan
Maar dan is het de het spuug, die je uit je mond spuwt.
heeft geen uitgebreide woordinformatie.
Het is echter wel goed gespeld en is goedgekeurd door de Taalunie.
1.
spuw
Werkwoordsvorm, zie onder spuwen
Gevonden op http://www.woorden.org/woord/spuw
2.
spuw
1) Mondvocht 2) Speeksel 3) Spuwsel
Gevonden op http://www.mijnwoordenboek.nl/puzzelwoordenboek/sp
Oorsprong
In de 19e eeuw stond er in Noordwijk een groot weeshuis. Het lag prachtig aan zee, alles zag er schoon en netjes uit, en als de weesjes gevraagd werd of ze goed verzorgd werden door de eigenaresse, mevrouw Poederbach, antwoordden ze braaf bevestigend, èn met twee woorden.
De werkelijkheid was echter niet zo fraai: mevrouw Poederbach verhandelde meer dan de helft van de voedselvoorraden, geschonken door de notabelen van het dorp, op de zwarte markt, en was zo bezig voor zichzelf een groot fortuin te vergaren. Het meeste van de andere helft at ze zelf op, en de restjes kregen de wezen. De kinderen waren dus behoorlijk ondervoed, maar mevrouw Poederbach zei dat het slanke uiterlijk van de weesjes kwam door haar fantastische sportprogramma op het strand.
Met strenge lijfstraffen weerhield ze de weesjes ervan ooit te klagen over de honger, en toen ooit eens een klein jongetje, Pietertje genaamd, van een voorbijganger een snoepje kreeg en dat direct opat, sloeg ze hem de volgende avond bijkans dood met een houten klerenhanger. Aan de andere weesjes legde ze uit dat ze hiervan konden leren dat ze nooit van wie dan ook maar iets lekkers mochten aannemen, want dan zou het lijken alsof ze niet genoeg in het weeshuis kregen.
Het was dan ook extra zielig voor de kinderen dat de slaapzaal op de eerste verdieping precies boven de keuken lag, waar na zes uur 's avonds (de gebruikelijke bedtijd in het tehuis) de zaligste maaltijden bereid moesten worden voor mevrouw Poederbach en haar gasten.
De ijzeren pijp van het fornuis in de keuken bracht de kooklucht precies naar de kleine kolenkachel die op de slaapzaal stond, en daar stonden de kinderen iedere avond dan omheen gedromd, in hun verschoten nachthemdjes, op blote voeten op het koude zeil, de heerlijkste geuren op te snuiven. Dat ze de volgende dag weer op één bordje witte bonenpap moesten doorkomen maakte hun verlangen naar alle etenswaar die ze roken alleen maar groter, en het water liep de weesjes die boven de kachel hingen dan ook letterlijk uit de mond!
De werkster in het weeshuis, Trudie, begreep dan ook niet hoe het kwam dat de asla onderin de kachel iedere week volzat met speeksel. Ze was een goedhartige vrouw, en slim genoeg om niets direct aan de weesjes te vragen, daar ze op de hoogte was van de opvoedingsmethodes van mevrouw Poederbach.
Op een avond gluurde ze door het sleutelgat van de slaapzaal, en zag daar de kinderen kwijlend boven de kachel hangen, zwijmelend bij de geuren van de maaltijden die zij nooit zouden krijgen.
Trudie besloot op dat moment dat er een einde aan de situatie moest komen, en bracht de burgemeester op de hoogte van de wantoestanden in het weeshuis. Mevrouw Poederbach ontkende uiteraard alles, en zei dat ze maar aan de kinderen moesten vragen of ze honger hadden. Met de burgemeester, de politiechef en Trudie liep ze naar de slaapzaal en terwijl de politiechef de kinderen ondervroeg (die allemaal antwoordden dat ze echt geen honger hadden, heus niet meneer!) beende Trudie naar de kachel, die op dat moment wel brandde (vanwege het bezoek, normaal deed mevrouw Poederbach de kachel alleen een kwartiertje aan bij temperaturen onder het vriespunt), en sloeg met een pook de asla eruit, waardoor het spuw alle kanten opspatte.
'Hier ziedde gij et!" riep Trudie woedend uit, terwijl de burgemeester en de politiechef verbaasd toekeken, en de oogjes van de weesjes oplichtten. "Zij geeft die stakkerds zo wienig te eten, dadde ge het spuw uit de kachel slaon kenne!" Mevrouw Poederbach was nu ontmaskerd en werd geboeid weggevoerd door de politiechef, en Trudie was de heldin van het dorp.
De weeskinderen kregen voortaan allemaal genoeg eten, en het weeshuis bleef onder strengere controle van de gemeenteraad functioneren tot de Tweede Wereldoorlog, toen de Duitsers het afbraken om op die plek een bunker te bouwen. Tegenwoordig staat op de dichtgemetselde bunker nog een klein beeldje van een vrouw die met een lange ijzeren staaf op een kachel slaat.
Betekenis
De uitdrukking 'spuw uit de kachel slaan' is populair geworden in Noordwijk en omstreken om aan te geven dat je weet dat iemand bedankt, terwijl diegene juist ontzettende trek heeft in een lekkernij.
Voorbeeld
Trijn: "Gezellig dat je er bent, Mien! Ik heb moorkoppen!"
Mien: "Voor mij niet hoor, er moeten eerst nog wat kilo's af!"
Trijn: "Ach kom meid, ik moet het spuw uit de kachel slaan. Neem toch gewoon!"
Nieuw gezegde
Aardbeien plukken met bananenbladeren
[ Bericht 0% gewijzigd door Laureline op 26-03-2011 12:26:26 ]
De huidige kweekaardbeien allemaal afstammelingen van één bizar toeval. Wilde aardbeien komen over de hele wereld voor, met meer en minder lekkere vruchten maar vooral met lage opbrengsten. In de tijd dat veredelen van planten een grote vlucht nam (18e eeuw), mislukte het veredelen van aardbeien ten ene male.
Rassen van over de hele wereld werden naar Europa gesleept, om te pogen deze te kruisen tot een lekkere plant met veel vruchten. Mede omdat de plant mooie kroontjes vormt, werd het verzamelen van aardbeienrassen en de pogingen deze te kruisen een ware rage in Europese koningshuizen, die Orangerieën gesticht hadden in hun rijken.
Een Franse officier met de onwaarschijnlijke naam Frézier (red: historisch ) bracht de Fraise blanche du Chili naar Frankrijk in 1714, en bood deze aan aan zijn koning, Lodewijk de 14e, de Zonnekoning.
Waar de officier bezwoor dat deze in Chili heerlijke vruchten had, gaf de plant in Frankrijk prachtige bloesems.. maar geen aardbei. Als een van weininge aardbeisoorten bleek dit ras tweehuizig, en de meegenomen stekjes allen vrouwelijk. Dertig jaar bloeiden de Chilenen zonder resultaat. Lodewijk de 14e werd opgevolgd door de 15e.
Tijdens het bewind van de weinig geliefde Le bien aimé plantte een anoniem gebleven tuinknecht per ongeluk een Chileense aardbei naast een aardbei van weer een heel ander deel van de wereld: de Noord-Amerikaanse Fragaria virginiana. Overigens ligt in deze gebeurtenis de oorsprong van de zegswijze "dronken aardbei" verscholen.
Hieruit ontstond een plant die zówel bleek te willen bloeien als dragen en bovendien kon worden vermeerderd waarbij nakomelingen ook veel en lekkere aardbeien leverden. Eindelijk een bruikbare kwekeling. Tegen de tijd dat het resultaat zo goed was dat tuinlieden het durfden te presenteren aan degene waar het allemaal om was begonnen, de koning, zat er al weer een nieuwe; nummer 16.
In 1788 werden de eerste plannen ter presentatie uitgeschreven. In de zomer van 1789 werd de eerste grote lading zomerkoninkjes naar Versailles gebracht, getransporteerd op een bananenblad. Bananen waren de nieuwste rage in het koningshuis en een bananenblad werd een zeer sjieke en passende drager gevonden voor de nouveauté. Ondanks de aandacht in de media voor het festijn werd niet bekend hoe de aardbeien gewaardeerd werden door het koninklijk paar. In de herfst van 1789 kwamen de beheerders van Franse Orangerieën bijeen en vaardigden vertegenwoordigers af om te informeren of de kweek moest worden doorgezet. De delegatie kwam terecht in een volksoproer, dat de geschiedenis inging als 'de Franse Revolutie'. De jaren erna hadden de Orangerieën moeite om het hoofd op de schouders te houden en werd de kweek van aardbeien wat verwaarloosd. Echter, de nieuwe planten vermeerderen zichzelf en woekerden de kassen uit, waarop het gemene volk kennis nam van de aardbei.
Het verhaal van de decadentie van het koningshuis werd vanaf toen onderstreept met de aardbeien op het bananenblad.
Tegen de tijd dat de koppen rolden, stonden er in het publiek mensen demonstratief aardbeien te eten danwel de rij voor de guillotine spottend koelte toe te wapperen met een bananenblad..
Betekenis
Een waarschuwing tegen decadentie
Voorbeeld
"Jongen, geen aardbeien plukken met bananenbladeren", waarschuwde moeder haar zoon toen hij met zijn dure camera's sloppenwijken wilde gaan fotograferen.
Hij ging aardbeien plukken met bananenbladeren, kocht een superluxe auto maar verwaarloosde vrouw en kinderen. Eenmaal gescheiden zat hij aan de grond.
[ Bericht 0% gewijzigd door sigme op 27-03-2011 12:18:09 ]
De nieuwe is daarom:
Weggeroepen worden om het halster opnieuw aan te binden.
.quote:
Pardon.
De nieuwe is daarom:
Weggeroepen worden om het halster opnieuw aan te binden.
De betekenis is me wel duidelijk.
Maar moet even op kauwen op een verhaaltje..
Kauw jij op het halster dan neem ik het daarna over
Ik weet zelf nog niet eens wat het nieuwe gezegde wordt!quote:
Wow
Kauw jij op het halster dan neem ik het daarna over
Een ervan wel min of meer in lijn met het gezegde.
Ik heb het format niet helder voor ogen, maar zoiets was het wel, als ik me goed herinner.
Teruggeroepen worden om het halster opnieuw vast te maken
Herkomst
Er zijn meerdere bronnen van dit gezegde.
De meest recente is een verhaal aan het eind van de 19e eeuw. Er leefde toen een boer, Manus Habraken, die de rijkste boer van het dorp was: hij had wel 20 koeien. En natuurlijk een stier. Omdat hij die stier van jongs af aan verzorgd had, kon hij goed met het beest overweg: het liep op verzoek gewoon achter hem aan. Er was ook een zekere gelijkenis in karakter: mensen zeiden wel eens gekscherend dat Manus en zijn stier net broertjes leken.
Omdat Manus zo rijk was, kon hij met de notabelen onderhandelen en hij was dan ook de aangewezen persoon om zich met de bouw van een melkfabriek bezig te houden. Op een keer zat hij midden in een spannend overleg over de vraag of de fabriek in zijn dorp of in een naburig dorp zou komen, toen op zijn boerderij de stier losbrak. Boze tongen beweerden later dat ze jongens uit het naburige dorp hadden gezien die het beest gepest hadden, maar dat is nooit bewezen. Hoe het zij, Manus moest de onderhandelingen verlaten en naar zijn boerderij gaan om de stier een halster aan te doen.
Door classici wordt een andere herkomst geopperd. Er was een Romeinse consul die in tijden van oplopende spanningen tussen patriciërs en plebs de boel bij elkaar wist te houden. Zoals hij zelf zei. gaf hij de patriciërs wat de patriciërs toekwam en het plebs wat het plebs toekwam. (Een uitspraak die, verkeerd vertaald, in een ander verband een heel eigen leven zou gaan leiden.) Hij nam beide partijen serieus en deed beide partijen recht. Toen zijn twee termijnen van 4 jaar voorbij waren, stelde de senaat voor om de wet te veranderen en hem voor nog meer termijnen te kunnen benoemen. Maar hij was daar tegen, omdat men dan straks opgescheept kon zitten met een slechte consul, die men niet meer kwijt kon spelen. En hij ging naar zijn boerderij in de provincie.
Na twee jaar liepen de spanningen tussen de bevolkingsgroepen zo hoog op, dat een burgeroorlog dreigde. Een delegatie van beide partijen kwam de ex-consul opzoeken en smeekte hem om orde op zaken te stellen. Hij was immers de enige die door beide kampen vertrouwd werd. Hij was juist de stal aan het uitmesten, toen de delegatie het erf opkwam en toen hem geschetst was, hoe erg de toestand in Rome was, bedacht hij zich niet en ging, zonder zich om te kleden, mee terug naar Rome.
Waar hij de problemen oploste.
Latere geschiedschrijvers vertelden, dat de bevolking als twee boze dieren tegenover elkaar gestaan had en dat hij beide een halster had omgedaan en ze naar hun eigen plaats had gebracht.
Betekenis
Uit een belangrijke of aangename bezigheid gehaald worden om een dringend probleem op een heel andere plaats op te lossen.
Voorbeeld
Toen de jongen opgepakt werd, riep de politie zijn moeder terug om het halster vast te maken. Ze was juist gezellig met haar vriendinnen aan het stappen, maar moest naar het bureau om hem vrij te krijgen.
Toen onlangs het CDA in problemen verkeerde, werd boer Bleeker teruggeroepen om het halster vast te maken.
Bijzonderheid:
In het Arabisch bestaat er een soortgelijk gezegde: wakker gemaakt worden om de poten (van de kamelen) vast te binden.
Nieuwe:SPOILER(Wat niet verward moet worden met het Hebreeuwse gezegde: wakker blijven om de poten van buurmans stoel te zagen.) Sorry, deze zin schreef zichzelf na herlezen van de vorige.
Een koolmees in het waterhoofd hebben.
Sorry voor dit off-topic mierengeneuk, maar je bent een geschiedenispurist of je bent het niet.
Overigens wil ik de koolmezen in het waterhoofd wel een plaatsje in het Nederlandse lexicon der spreekwoorden geven.
[ Bericht 19% gewijzigd door Ser_Ciappelletto op 15-04-2011 13:27:04 ]
Hihi, ik zou daar zelf ook mee gekomen zijn.quote:
Waarschijnlijk is de eerste uitleg de juiste, al was het maar omdat de Romeinen nog geen halsters kenden.
Sorry voor dit off-topic mierengeneuk, maar je bent een geschiedenispurist of je bent het niet.
Overigens wil ik de koolmezen in het waterhoofd wel een plaatsje in het Nederlandse lexicon der spreekwoorden geven.
Maar ze moeten toch iets gehad hebben om de dieren mee te leiden en te sturen?
Herkomst
Voor dit gezegde moet eerst wat uitgeweid worden over vroeg-middeleeuwse geneeskunde. De doktoren gingen toen uit van de ietwat obscure Vijf-Elementen-Theorie. Dit houdt in dat er volgens hen vijf elementen waren, die met elkaar in verhouding moesten staan voor een gezond lichaam: vuur, water, aarde, lucht en koolmezen [Citation needed]. Als er mensen met een abnormaal groot hoofd bij de lokale chirurgijn kwamen, schreef die dat gewoonlijk toe aan een verstoring van de balans tussen de aarde en het water waarvan de klei was gemaakt waaruit de mens was geschapen. Naar de oorzaak, werd dit een waterhoofd genoemd. Zoals later zou blijken, zaten ze er daarmee niet zo heel ver vanaf.
Maar, als er nu iemand met een abnormaal groot hoofd, met daarop nog verschillende bobbels, bij de chirurgijn op consult kwam, stond die laatste natuurlijk voor een probleem. Immers, hij kon de bobbels op de bobbel niet aan het water toeschrijven. Dankzij wat ijzersterke middeleeuwse logica concludeerde men dat het door een teveel aan koolmezen moest komen. Vandaar dat de toenmalige doktoren een abnormaal groot hoofd met een rare vorm toeschreven aan 'eenen Coolmese in eenen Waeterhooft'.
Toen de geneeskunde voortschreed, besefte men dat die verklaring niet helemaal correct was, maar het was al te laat: de beschrijving bleef hangen.
Er dient opgemerkt te worden dat sinds de Vijf-Elementen-Theorie uit het collectieve geheugen verdwenen is, de koolmezen veelvuldig gesubstitueerd worden door verschillende andere vogels. Echter, het Van Dale-woordenboek, Het Groene Boekje en de Nederlandse Vereniging Ter Promotie Van Spreekwoorden Die Vogels Bevatten, Met Name De Spreekwoorden Die Gebaseerd Zijn Op De Ietwat Obscure Vijf Elementen Theorie (NVPSVBNMSGZIOVET), blijven volhouden dat in deze context alleen het gebruik van de koolmees correct Nederlands is.
Betekenis
Een groot hoofd met een rare vorm hebben
Voorbeeld
Een authentiek voorbeeld:
Alsch dat Meiskijn eenen Sac over haeren Hooft trecken zoude, mochte ick gaarne haer eensch neervleyen op een weynig Stroo, waere het niet dat er geene Sac bestaet, groot gnoech om den Coolmese in haeren Waeterhooft te bedecken ende te verbergen.
Een contemporain voorbeeld:
Een bepaalde kroonprins van een niet nader te benoemen Noordwest-Europees land heeft niet zozeer een koolmees in zijn waterhoofd, als wel een heel nest reigers.
Nieuw spreekwoord
Luid zwijgend een liedje zingen
[ Bericht 1% gewijzigd door Ser_Ciappelletto op 15-04-2011 14:11:19 ]
Zover ik weet, was dat gewoon een simpel touw om de nek. Ik meen dat het halster (en de stijgbeugel) pas rond het jaar 1000 in het Westen werden geïntroduceerd.quote:
[..]
Hihi, ik zou daar zelf ook mee gekomen zijn.
Maar ze moeten toch iets gehad hebben om de dieren mee te leiden en te sturen?
Des te meer bewondering voor de ruiters van die tijd, nietwaar?
De stijgbeugel, was die niet uitgevonden door de Mongolen of de Hunnen?quote:
[..]
Zover ik weet, was dat gewoon een simpel touw om de nek. Ik meen dat het halster (en de stijgbeugel) pas rond het jaar 1000 in het Westen werden geïntroduceerd.
Des te meer bewondering voor de ruiters van die tijd, nietwaar?
Nee: http://nl.wikipedia.org/wiki/Stijgbeugel_%28voetsteun%29 al eerder.
Volgens http://nl.wikipedia.org/wiki/Halster_%28paard%29 is het halster uitgevonden in de Middeleeuwen.
Maar je kunt een paard voor een strijdwagen toch niet sturen met een touw om de nek? Of als ruiter een snelle wending laten maken zonder iets als een bit?
Ik heb me kennelijk een beetje vergist: Op deze grafstenen zie je dat de Romeinen wel al het bit met tuigage kenden.quote:
[..]
De stijgbeugel, was die niet uitgevonden door de Mongolen of de Hunnen?
Nee: http://nl.wikipedia.org/wiki/Stijgbeugel_%28voetsteun%29 al eerder.
Volgens http://nl.wikipedia.org/wiki/Halster_%28paard%29 is het halster uitgevonden in de Middeleeuwen.
Maar je kunt een paard voor een strijdwagen toch niet sturen met een touw om de nek? Of als ruiter een snelle wending laten maken zonder iets als een bit?
Ik vraag me alleen af waarom ze dan niet eerder het halster hebben uitgevonden, want dat is eigenlijk gewoon de tuigage van het bit, zonder bit.
Mooi spul zeg!quote:Op zaterdag 16 april 2011 10:13 schreef Ser_Ciappelletto het volgende:
[..]
Ik heb me kennelijk een beetje vergist: Op deze grafstenen zie je dat de Romeinen wel al het bit met tuigage kenden.
Ik vraag me alleen af waarom ze dan niet eerder het halster hebben uitgevonden, want dat is eigenlijk gewoon de tuigage van het bit, zonder bit.
Dat ook. En het halster van koeien heeft in mijn herinnering nooit zoiets als een bit gehad.
Luid zwijgend een liedje zingen????
Herkomst.
Italië, middeleeuwen.
In silenzio rumoroso, cantare una canzone.
Iemand die in zichzelf een lied zingt, geen geluid voortbrengt, maar wel zijn mimiek aanpast (mee laat bewegen) met het lied.
Italiaanse minstrelen maakten veel gebruik van deze techniek om vrouwen aan het hof woordeloos 'het hof' te maken tijdens de pauzes van hun opvoering.
Volgens de overlevering was een minstreel met de naam Allessandro Amoroso [1562 - 1604] hier zo bedreven in dat hij bijna niet meer aan echt zingen toekwam en werd hij het voorbeeld van de spreekwoordelijke Italiaanse minnaar zoals we ons die heden ten dage nog voorstellen.
Het spreekwoord is in de jaren zestig van de vorige eeuw meegekomen met de eerste lichting Italiaanse gastarbeiders en door hen vertaald en wordt in Nederland her en der abusievelijk gebruikt om iemand te omschrijven die in stilte vrouwen bewondert, terwijl het juist om de non-verbale expressie draait.
Het spreekwoord heeft raakvlakken met het aloude, 'Stille wateren hebben diep gronden'.
Betekenis
Het kenbaar maken van interesse in een vrouw door alleen de gezichtsuitdrukking te laten spreken.
Voorbeeld
Hij bewonderde haar tijdens het concert in stilte, maar knipoogde en lipsynchte mee met elke liedje waarvan hij het idee had dat zij het ook mooi vond en als zij hem aankeek trok hij zijn wenkbrauwen op en lachte, luid zwijgend zong hij voor haar een liedje.
Bijzonderheid
De Italiaanse zanger Amadeo Minghi heeft een lied 'Cantare D'amore' geschreven waarin deze thematiek ook voorkomt, dit is in Italië een klassieker die ook is vertolkt door een zangeres met de naam Alessandra Amoroso. .
Nieuw Spreekwoord
Met kar en paard de heks vervoeren.
Oorsprong
Dit spreekwoord zet ons behoorlijk op het verkeerde been. Door een verbastering in de streektaal is dit spreekwoord een eigen leven gaan leiden. Vroeger werden in het Oosten van Nederland de vermeende heksen ook vaak krengen genoemd. De eigenlijke betekenis van het woord kreng is eigenlijk kadaver. Toen een boertje uit Giethoorn op vakantie was in de buurt van Schagen, zag hij een boer met paard en wagen voorbij trekken.
De boer was nieuwsgierig en riep zijn collega toe: Wat hedde gij op d'n wagen lig'n ?
Waarop de boer op de bok antwoordde: Niks bijzonders, alleen een paar krengen...
De boer schrok zich een ongeluk en wilde zo snel mogelijk weg uit het Noord Hollandse. Toen hij thuis kwam spoedde hij zich naar het dorpscafe om aan iedereen die het maar horden wilde te vertellen dat ze in Schagen Heksen met paard en wagen vervoeren.
Betekenis
Als je niet verder kijkt of vraagt dan je neus lang is, is niets wat het lijkt.
Voorbeeld
Het begin van zijn nieuwe relatie leek veelbelovend, maar hij vervoerde er zonder erg in te hebben heksen met paard en wagen
Nieuw Spreekwoord:
met druppels de halmen weken
Heel anders dan ik in gedachten had, maar minstens zo leuk....quote:
Met kar en paard de heks vervoeren
Oorsprong
Dit spreekwoord zet ons behoorlijk op het verkeerde been. Door een verbastering in de streektaal is dit spreekwoord een eigen leven gaan leiden. Vroeger werden in het Oosten van Nederland de vermeende heksen ook vaak krengen genoemd. De eigenlijke betekenis van het woord kreng is eigenlijk kadaver. Toen een boertje uit Giethoorn op vakantie was in de buurt van Schagen, zag hij een boer met paard en wagen voorbij trekken.
De boer was nieuwsgierig en riep zijn collega toe: Wat hedde gij op d'n wagen lig'n ?
Waarop de boer op de bok antwoordde: Niks bijzonders, alleen een paar krengen...
De boer schrok zich een ongeluk en wilde zo snel mogelijk weg uit het Noord Hollandse. Toen hij thuis kwam spoedde hij zich naar het dorpscafe om aan iedereen die het maar horden wilde te vertellen dat ze in Schagen Heksen met paard en wagen vervoeren.
Betekenis
Als je niet verder kijkt of vraagt dan je neus lang is, is niets wat het lijkt.
Voorbeeld
Het begin van zijn nieuwe relatie leek veelbelovend, maar hij vervoerde er zonder erg in te hebben heksen met paard en wagen
Nieuw Spreekwoord:
met druppels de halmen weken
Oorsprong:
Ten westen van kasteel Huis Bergh in 's-Heerenberg in de provincie Gelderland is eind 18e eeuw een enorm tarweveld aangelegd, wegens grote tekorten aan tarwe in de regio. De eerste jaren leek het tekort aan tarwe te zijn opgelost met de nieuwe oogsten. Van het overschot aan tarwe werd zelf een lokale biersoort gebrouwen. De grote droogte van 1792, maakte hier abrupt een einde aan. De lokale bevolking had amper vers drinkwater, maar besteedde de laatste druppels aan haar geliefde tarwe, om zo de oogst te redden. Vele gezinnen hadden niets anders meer dan het lokale bier om van te drinken, met alle gevolgen van dien.
Betekenis:
Je laatste (financiële) middelen aan het verkeerde uitgeven.
Voorbeeld:
Arnoud loopt altijd te zeuren om geld, maar koopt wel elke maand nieuwe dure computer apparatuur. Hij is duidelijk halmen met druppels aan het weken.
Nieuw Spreekwoord:
Vorken in tafels zetten
Oorsprong:
Dit is zo'n uitdrukking die gewoon bij een oudhollands doodgewoon huisgezin vandaan komt. Een huis- tuin- en keukenuitdrukking zou je het kunnen noemen.
Vader Hendrik zat op een zondag te eten met zijn vrouw en zijn drie zoons. Deze zoons, bijna volwassen mannen, hadden ruzie over wie een belangrijke klus voor zijn vader zou uitvoeren, waarmee ze veel geld zouden kunnen verdienen. Het geruzie en gekibbel bleef doorgaan. De vrouw had hen al geprobeerd rustig te houden en met oplossingen te komen, maar niets hielp. Op een gegeven moment was Hendrik het zo zat dat hij kwaad met zijn vuist op de tafel sloeg - hij had echter zijn vork omgekeerd in zijn handen, waardoor de tanden in de tafel bleven staan - en riep "genoeg zo! Als jullie hier niet uit kunnen komen verdienen jullie dat geld niet. Ik zal de zoon van de koster vragen of hij het wil doen!" De zoons probeerden daarna alsnog die klus te krijgen, maar Hendrik zei: "Zowaar de vork vastgezet is in de tafel, zo blijf ik bij mijn besluit."
Betekenis:
Een stellig besluit nemen n.a..v. een probleem en daar niet meer van afwijken.
Voorbeeld:
Lieke pakte de pop af van Lisette en zij kregen ruzie toen Lieke de pop niet wilde teruggeven. Lisette zette vorken in tafels door, nadat zij de pop weer terug had gepakt, de vriendschap met Lieke te verbreken.
Nieuw Spreekwoord:
In galajurk op het naaktstrand dansen.
Oorsprong:
Dit spreekwoord vindt zijn oorsprong in een recent verleden. In de zomer van 2001 trouwden Bert en Simone De Visser uit Haarlem. Ze waren doorgewinterde nudisten, en het zal niemand dan ook verbazen dat ze elkaar hadden leren kennen op nudistencamping 'In Den Blooten Kont' te Bakkum.
Op zoek naar een geschikte locatie voor het trouwfeest dat na de plechtigheid zou plaatsvinden, kwamen zij uit bij strandtent 'Lijfzicht' bij paal 69 te Zandvoort. Bert en Simone waren geen vreemden voor de strandtenthouder Jacques, door vaste bezoekers ook wel 'Sjakie in z'n Nakie' genoemd. Zodra op een vrije dag van het stel, het weer het toeliet, gingen zij naar het strand bij 'Lijfzicht'.
Op de dag van de trouwerij was het heerlijk weer. Het strand was druk geweest, maar tegen de avond, verlieten vrijwel alle badgasten het strand. Een ouder echtpaar bleef echter zitten, en keek hoofdschuddend toe hoe iedereen, ook Bert en Simone, hun kleren aan hielden. Dat gaf natuurlijk geen pas op het naaktstrand. Toen de bejaarde man er genoeg van had, liep hij naar de feestgangers toe en maakte zijn ongenoegens kenbaar. Bert wilde toen best zijn kleren uittrekken, maar Simone weigerde dit, omdat haar familie erbij was, en ze door hen niet naakt gezien wilde worden. Ze schaamde zich voor haar naakte lichaam.
Sindsdien zegt men wel dat iemand die iets persoonlijks met anderen deelt en dit verborgen houdt voor intimi, in galajurk op het naaktstrand danst.
Betekenis:
Persoonlijke of intieme zaken wel met vreemden delen, maar verbergen voor naasten.
Voorbeeld:
Tanja vertelde de halve school over haar ontmaagding, maar verzweeg dit voor haar ouders. Ze danste in galajurk op het naakstrand.
Nieuw spreekwoord:
Vis als optie hebben
ik heb helaas geen inspiratie voor die vis
[ Bericht 43% gewijzigd door najazeg op 24-10-2011 09:15:49 ]
Sindsdien zegt men wel dat iemand die iets persoonlijks met anderen deelt en dit verborgen houdt voor intimi, in galajurk op het naaktstrand danst.
Merkwaardig gedrag, maar het komt inderdaad vaak voor en het verdient een gezegde/spreekwoord.
Oorsprong:
Rond 1637 werd na een lange belegering het leger van Frederik Hendrik verslagen bij het Zeeuws-Vlaamse Hulst. De bewoners van Hulst en omgeving waren gewend enkele malen per week vis te halen in de dorpjes noordelijk van Hulst. Tijdens de belegering van de Spanjaarden werd dit onmogelijk gemaakt en brak er een grote hongersnood uit onder de bewoners van Hulst.
Na de belegering van Hulst die helaas door de Nederlanders werd verloren, waren de wegen naar de noordelijke dorpen weer open. Waarop de mensen weer vis als optie hadden.
Betekenis:
Iets vanzelfsprekends (tijdelijk) niet meer hebben
Nieuw spreekwoord:
Als melk in mokken
Oorsprong:
Vroeger in slechtere tijden hadden de boeren nog wel eens de gewoonte om de melk aan te lengen met water om zodoende meer opbrengst te genereren. In de melkfabrieken werd opgemerkt dat de melk regelmatig van andere kwaliteit was. Om de oorzaak daarvan te achterhalen stuurden ze kwaliteitscontroleurs langs de boeren om de kwaliteit van de melk te controleren. Ze maakten onder andere gebruik van een soort kijkglas, ook wel mok genoemd. De controleur schonk dat glas vol en keek dan door de melk heen om te zien of de melk niet te licht van kleur was. Was de melk te licht dan werd de hele tank zonder pardon afgekeurd.
Betekenis:
Onderzoeken of iemand fraude pleegt of ondoorzichtige zaken pleegt.
Voorbeeld:
De accountant bespeurde discrepantie in de jaarcijfers, en hield de boeken tegen het licht als melk in
mokken
Nieuw Spreekwoord:
De wiek in de bomen schieten
Oorsprong:
In vroeger tijden waren windmolens een gemeengoed in Nederland. Echter was hun constructie niet altijd even degelijk uitgevoerd. Er kon dus nog wel eens iets misgaan. Vooral bij molens die door een bepaalde Franse molenbouwer, met de Franse slag, gebouwd waren, kwam het meer dan eens voor dat bij hogere windsnelheden een wiek afbrak, en deze in een boomtop eindigde. Al snel sprak men over deze slecht gebouwde molens dat ze hun wieken de bomen in schoten.
Betekenis:
Zeer slecht geconstrueerd zijn
Voorbeeld:
"Hoe heb je in godesnaam een Fiat kunnen kopen? Je wéét toch dat die wagens slecht afgewerkt zijn? Het zal me niks verbazen als dat ding nog eens een wiek in de bomen schiet."
Nieuw spreekwoord:
Een Harense fuif geven
Vroeger in slechtere tijden werd de melk niet verzameld in tanks!quote:
Als melk in mokken
Oorsprong:
Vroeger in slechtere tijden hadden de boeren nog wel eens de gewoonte om de melk aan te lengen met water om zodoende meer opbrengst te genereren. In de melkfabrieken werd opgemerkt dat de melk regelmatig van andere kwaliteit was. Om de oorzaak daarvan te achterhalen stuurden ze kwaliteitscontroleurs langs de boeren om de kwaliteit van de melk te controleren. Ze maakten onder andere gebruik van een soort kijkglas, ook wel mok genoemd. De controleur schonk dat glas vol en keek dan door de melk heen om te zien of de melk niet te licht van kleur was. Was de melk te licht dan werd de hele tank zonder pardon afgekeurd.
Betekenis:
Onderzoeken of iemand fraude pleegt of ondoorzichtige zaken pleegt.
Voorbeeld:
De accountant bespeurde discrepantie in de jaarcijfers, en hield de boeken tegen het licht als melk in
mokken
Nieuw Spreekwoord:
De wiek in de bomen schieten
Academisch, want zoveel leven zit er niet in dit topic.
We doen er dus niks mee en gaan niet nutteloze discussies voeren over het al dan niet historisch correct zijn van de omschrijvingen.
Dit topic gaat over verzonnen spreekwoorden en hun verzonnen verklaring.
Mijn vraag betrof dus niet de moderators maar de deelnemers.
Keesje ga lekker fietsen. Dit gezemel gaat helemaal nergens over.quote:
Alsof er wat te modereren valt aan dit topic!
Dit topic gaat over verzonnen spreekwoorden en hun verzonnen verklaring.
Mijn vraag betrof dus niet de moderators maar de deelnemers.
Lees je eerst eens in voor je academisch gaat doen
Niks. Dan gaan we dus gewoon door.quote:
Vraagje: als uit de serie een verklaring niet kan kloppen, wat doen we dan met de voortzetting?
Academisch, want zoveel leven zit er niet in dit topic.
En activiteit van een topic heb je zelf in de hand. Je had natuurlijk ook gewoon mee kunnen doen om het topic aan de gang te houden.
En wie pakt de volgende op?
.Oorsprong:
Het jaartal is niet meer te achterhalen, maar ooit was er in het dorpje Haren een smederij, ook wel de Harense Smid genoemd. De man was nogal een sloddervos en gooide veel van zijn smeedafval op het erf rond zijn smederij. Hij was te lui om het een keer op te ruimen, en op een gegeven moment werd de situatie rond zijn bedrijf onhoudbaar.
Be burgemeester zelf sommeerde de smid zijn rotzooi op korte termijn op te ruimen, anders zou de gemeente het doen op zijn kosten. Daags na deze aanzegging knipte er midden in de nacht in huize Smid een nachtlampje aan. Hij had een briljant idee.
Twee dagen later stond er een advertentie in een groot landelijk dagblad:
Oude documenten wijzen erop dat er op het terrein van de Harense Smid een oude schat uit de Napoleontische tijd ligt begraven. Aangezien het terrein te groot is voor de smid om deze zelf op te graven, wordt een ieder die zich geroepen voelt opgeroepen te komen met helpen aanstaande zaterdag vanaf 8:00. De vinder wordt beloond met de helft van de schat.
Deze advertentie mistte zijn uitwerking niet. Zaterdagochtend stond er een enorme menigte met scheppen en bijlen voor het hek van de smederij. De Smid had een container laten plaatsen waar de mensen de spullen zonder waarde in konden deponeren. Binnen 3 uur was het terrein brandschoon, maar toen de menigte in de gaten kreeg dat ze bedrogen waren, richtte hun gezamenlijke woede zich tegen de Smid. Zo snel als det terrein was opgeruimd lag ook de complete smederij tegen de vlakte. De smid besefte dat hij niets kon uitrichten vluchtte met de staart tussen de benen het dorp uit en is er nooit meer teruggekeerd. Het schijnt wel dat hij veel later een zaak in electronica is begonnen in een dorp verderop.
Betekenis:
Iemand onder valse voorwendselen voor je karretje spannen ten eigen gewin
Voorbeeld:
Hij had de schutting makkelijk zelf kunnen plaatsen, maar hij nodigde zijn buurman uit voor een Harense Fuif.
Nieuw Spreekwoord:
Kiezels zoeken in drijfzand
Oorsprong:
In de 18e eeuw was beton als bouwmiddel nog nauwelijks ingeburgerd. De meeste bouwwerken werden gemaakt van hout en baksteen. Er was daarom ook relatief weinig vraag naar kiezels. Kortom, een handeltje opzetten in kiezels, was een garantie voor hard werken en weinig inkomsten genereren.
Toch was er omstreeks 1753 een kiezelhandelaar in het westen van het land, die er heilig van overtuigd was, dat kiezels hét bouwproduct van de toekomst waren. Hij ging daarom op zoek naar een plek waar hij deze stenen in groten getale zou kunnen winnen. Hij zocht en zocht, maar resultaat bleef uit. In het najaar van 1755 besloot hij een expeditie in de drijfzandgronden ten westen van Alkmaar op te zetten, om aldaar naar kiezel te zoeken. Hij keerde nimmer terug...
Betekenis:
Ten onder gaan aan een bij voorbaat nutteloze exercitie
Voorbeeld:
Weet je zeker dat je wil investeren in dat handeltje in Nokia's 3310? Mijns inziens is dat kiezels zoeken in drijfzand...
Nieuw spreekwoord:
De koffie drinken voor de taart geserveerd is
Oorsprong
Begin 20e eeuw leefde in het Drentse dorp Gasselte boer Jan Van Hunen, met zijn vrouw en twee zonen. Ze bewoonden een grote boerderij, die al vier generaties in de familie was. Door de goede zaken die boer Van Hunen deed, had de familie een klein vermogen opgebouwd en om de vrouw des huizes wat te ontlasten, had de familie een meid in dienst die luisterde naar de naam Trudy.
Trudy was van nature erg nieuwsgierig, en stak haar neus graag in zaken die haar niets aan gingen. Zo ook op de achtste verjaardag van de jongste zoon van boer Jan. Trudy had de visite net van verse koffie voorzien, toen ze hoorde hoe een tante van boer Jan vertelde over de relatieproblemen van haar dochter, die ook een juegdvriendin van Trudy was geweest.
De meid nam direct plaats op een stoel naast de tante en schonk zichzelf ook een kop koffie in. Aandachtig luisterde ze naar de oude dame, af en toe instemmend knikkend of geschokt haar hand voor haar mond slaand. Ze onthield zich zelfs niet van commentaar toen ze hoorde van de affaires van de schoonzoon van de tante. Ondertussen schonk ze zichzelf en de tante een tweede kop koffie in. Boer Jan kuchte af en toe opzichtig, maar Trudy hoorde hem niet. Pas toen de boer met stemverheffing sprak, en vroeg waar de appeltaart bleef, stond Trudy met het schaamrood op haar kaken op om de taart te halen. De visite had toen ook de koffie al op.
Betekenis
Het verwaarlozen van de eigen taken, door je te bemoeien met zaken die je eigenlijk niet aangaan.
Voorbeeld
Omdat de serveerster het keukenpersoneel van ongevraagd advies voorzag over de hoeveelheid ingrediënten in de gerechten, liep ze enorm achter met het rondbrengen van de bestellingen. Sommige klanten, die koude aardappelen kregen, liepen boos weg. Ze dronk de koffie voordat de taart geserveerd was.
Nieuw spreekwoord
Mieren in zijn sokken houden
Nooit van melkbussen gehoord?quote:
[..]
Keesje ga lekker fietsen. Dit gezemel gaat helemaal nergens over.
Lees je eerst eens in voor je academisch gaat doen
Ik heb ze zelf nog op de aanhanger gezet.
Mieren in zijn sokken houden
Oorsprong
Eind 20e eeuw waren er een aantal mensen welke last hadden van zwaar eczeem, waar het vandaan kwam en wat het éxact was wist men niet. Als oplossing werden verschillende middelen geprobeerd: uienzalf, levertraan en mos waren een aantal van de dingen die mensen graag op hun voeten smeerden.
Echter hielp dit niet. Men probeerde de gekste dingen, maar één van de meest bizarre verhalen gaat over Koen Klaproos, welke hobbymatig mieren hield. Hij besloot om de mieren in zijn sok te stoppen en hoopte dat de mieren zich tegoed zouden doen aan de eczeem, helaas bleek het dat de mieren niet bestand waren tegen het gewicht van Koen, waardoor zijn geliefde mieren geplet werden door zijn voetzool.
Later bleek het ook wel bekend te staan als "zwemmerseczeem", de mieren verdronken ook regelmatig, daar Koen nogal last had van zweetvoeten.
Betekenis
Iets wat je dicht bij het hart staat vernietigen terwijl je een probleem probeert op te lossen.
Voorbeeld
"De vrouw van Henk is een overspelige trut, wij hopen van harte dat Henk geen mieren in zijn sokken houdt." , riep de groep vrienden voordat ze gevonden werd onderaan de trap met een gebroken nek.
Nieuw spreekwoord
De haas naar de konijnen lokken
.De haas naar de konijnen lokken
Oorsprong
Op het Drentse platteland vond in 1981 een konijnenmarkt plaats. Hier kwamen ook veel mensen uit de grote steden op af die graag een pluizig huisdier wilden hebben. Een verkoper kreeg een koper aan zijn kraam, die vroeg of het konijn dat op het gras liep ook te koop was. De koper verklaarde dat hij graag een scharrelkonijn wilde hebben en niet eentje die in een hok zat. De verkoper herkende direct dat dit een haas was, maar lokte het beest met een paar wortels en strips van Bugs Bunny naar zijn kraam en verkocht het voor een hoger bedrag dan zijn konijnen.
Betekenis
Winst maken met zaken die lijken op wat je eigenlijk probeert te verkopen.
Voorbeeld
Mijn oma ging naar de winkel voor een computermonitor en kwam thuis met een flatscreentelevisie. De verkoper had mooi de haas naar de konijnen gelokt.
Nieuw spreekwoord
Vlaai op de hoed dragen
Oorsprong
In vroeger tijden hadden de boeren niet veel vrije tijd, en de mogelijkheden tot relaxen waren niet zo erg voor handen in de omgeving. Om toch een beetje gevoel van vrije tijd te hebben streken de boeren met hun families na de kerkdienst neer een van hun weilanden om daar met elkaar een simpele picknick te nuttigen.
Omdat de boeren hun zondagse goed niet vies wilden maken gingen ze dan op hun hoed zitten om de rokken en broeken schoon te houden. Een hoed was eenvoudig schoon te borstelen. Soms letten ze niet zo goed op en er een verborgen koeienvlaai onder het gras, waar ze hun doen inlegden. Als ze dan na de picknick hun hoed weer opzetten, droegen ze letterlijk de vlaai op hun hoed.
Betekenis
Door niet goed op te letten in de shit komen
Voorbeeld
Mijn oma had haar pinpas meegegeven aan de bankmedewerker die hem op kwam halen.
Haar rekening was de dag erna geplunderd. Ze droeg de vlaai op de hoed.
Nieuw spreekwoord
Met bloemkool in de wielen rijden
In de jaren 70 van de twintigste eeuw werd er veel gebouwd volgens de destijds als vernieuwend beschouwde inzichten. Hele wijken werden uit de grond gestampt die kindvriendelijk moesten zijn en de mensen dichter bij elkaar moesten brengen. Een hooftstraat met zijstraten die vervolgens nog meer zijstraten hadden en steegjes die dood liepen. Vanwege deze vorm werden deze wijken 'bloemkoolwijken' genoemd. Ideaal voor spelende kinderen die op die manier niet werden bedreigd door langsrazend verkeer. Voor de hulpdiensten was het een stuk lastiger omdat het navigeren door zo een wijk niet te doen is. Meer dan eens kwam een brandweerwagen pas aan als het huis al volledig in de as lag, of een ambulance pas als de patiënt al overleden was. Het mag duidelijk zijn dat dit voor het desbetreffende personeel uitermate frusterend was. De chauffeur neemt de afslag naar het spoedgeval, de weg blijkt niet de goede weg te zijn en dood te lopen en keren is ook nog eens lastig. Op deze wijze zijn er zelfs nieuwe verkeersongevallen gebeurd. De chauffeur reed met bloemkool in de wielen
Betekenis: Lichtelijk panisch proberen een belangrijke en spoedeisen probleem op te lossen en verstrikt raken in een labirynt van niet werkende oplossingen
Voorbeeld:
De minister probeerde een oplossing te vinden voor de asielcrisis. Gemeenten werden gedwongen om asielzoekers op te nemen, recreatieterreinen werden gevorderd, agrarisch gebieden werden opgezocht, maar het tekort aan opvangplaatsen werd alleen maar groter. De minister reed met bloemkool in de wielen.
Volgende:
De schatkist aan de Kaag vertrouwen.
Oorsprong
De oorsprong van dit spreekwoord vinden we in het dorp (De) Kaag in Zuid-Holland, wat gelegen is op een eiland in de Kagerplassen. Eind negentiende eeuw was Pier de Raad burgemeester van De Kaag. In die tijd ging het het dorp financieel niet echt voor de wind. Nu had het dorp een bank waar slechts één bankier werkzaam was. Deze bankier moest voor familiezaken dringend naar de andere kant van het land, maar kon de bank niet onbeheerd achterlaten. Daarom vroeg hij Pier om op de bank te letten. Hij vertrouwde hem dan ook de inhoud van de bankkluis, lokaal ook wel de schatkist genoemd, toe. Toen de bankier enkele weken later terugkwam, was de bankkluis nagenoeg leeg. Pier had het geld gebruikt om uitstaande schulden van het dorp af te betalen en de reserves aan te vullen. De bankier riep toen uit dat hij spijt had dat hij de schatkist aan De Kaag had vertrouwd.
betekenis
De schatkist aan de Kaag vertrouwen betekent dat je iets belangrijks aan iemand toevertrouwt, die niet met die verantwoordelijkheid om kan gaan.
Voorbeeld
Nadat Jan zijn gloednieuwe Tesla had uitgeleend aan een goede vriend, verdwenen beide met de noorderzon. Hij had de schatkist aan de Kaag vertrouwd.
Nieuw spreekwoord
Tegen de wind in trommelen